Leidsch Dagblad | 1975 | 7 mei 1975 | pagina 7

kardomel

HET KABINET GAAT STUK AAN OVERVERMOEIDHEID

Boersma in
kabinet de
overwinnaar

ara!*5—

Reünie verzetslieden in Wassenaar

Veel kritiek op nota
over gezondheidszorg

Wapenstilstandin
conflict met de
over KLM-vluc

WD: ACTIE
BRENGT
3,5 TON OP

Kunstschilder
overleden
in politiecel

SSi-;"1*"

.gSJSSS-

tS3Kw«» J

eottBe?*rdeteJ

VAN HET VROEGERE BUREAU INLICHTINGEN NEDERLAND

Gezonde magere karnemelk
met aardbeien of perziken.

WOENSDAG 7 MEI 1975

PAGINA 7

DEN HAAG (SP) Er is één ding
dat het kabinet Den Uyl niet heeft
geleerd van zijn voorgangers, dat
is: tijdig ophouden met vergaderen.
We hebben te maken met een aan
tal doodvermoeide ministers, die tot
diep in de nacht worden beziggehou
den met de lopende problemen. En
daai komt er plotseling de behande-

kelijk gesteund door zijn KVP-colle- bers was het zat. Evenals Van Agt.
ga Van Agt, die allang baalt. Daarom zag de KVP eergisteravond

in CDA-verband bijeen het somber in.

De KVP verder wM van mets. Wat begin je met twee ministers die

Frans Andriessen. fractieleider in er gew00n geen zin meer ln hebben?

de Tweede Kamer noch Westerterp Die eigengereid dwars gaan liggen?

of Van der Stee hadden ook
het flauwste vermoeden dat er een
ultimatum was gesteld: een brief
die op maandag op het bureau van
Joop den Uyl, Wim Duisenberg en
Jaap Boersma lag.

Lubbers baalde van het geheel
;n vond steun bij Van Agt, c w

lierviews al duidelijk had laten ^TOigd'dTO™De"Brauw'

Het is jammer dat premier Den
Uyl niet zijn les heeft getrokken uit
de val van het vorige kabinet. Het
was na half vier in de ochtend dat
Drees (DS'70) in 1972 na zijn "onaan
vaardbaar" over de. hem toegemeten
gelden de deur van het Catshuis ach
ter zich dichtsmeet; in zijn kielzog

ling van een inkomensnota en dan
roept een oververmoeide minister
Lubbers van Economische Zaken:
"Ik moet er nog over nadenken".
Resultaat eer: ultimatum. Geschreven
door Lubbers, moreel en daadwer

blijken dat de collegezaal hem in
middels toch wel liever was dan het Den Uyl vergist zich in twee din-
ministerschap. Twee bekwame, maar gen; hij gaat er namelijk van uit
a-politieke figuren uit de KVP zei- dat elke minister toe kan met zijn
den: "Nee. En dan kan je gaan pra- eigen weinige uren slaap en voorts
ten over de vermogensaanwasdeling, dat een gezinsleven niet meer telt.
kortweg de VAD genaamd, maar Dat het laatste nog wel in tel is,
dat was de essentie niet. Nee, Lub- hebben twee ministersvrouwen hem
bers had allang aangekondigd dat intussen zelf al meegedeeld. Zij pro
hij deze week afwezig zou zijn. Over- testeren tegen de slopende tijden die
vermoeidheid leidt tot irritatie, tot dit kabinet tijdens vergaderdagen
onwezenlijke voorstellen. En Lub- maakt.

Joop den Uyl is van ijzer, maar
niet al zijn mannen zijn het. Hij
kan zich nog permitteren om na
vier slopende dagen van de Algemene
Beschouwingen 's nachts om vier
uur op het Catshuis binnen te komen,
waarna drie uur te tafeltennissen,
dan drie uur in een stoel te slapen
om vervolgens fris de Ministerraad
voor te zitten.

Volgens de marechaussees van het
Catshuis eindigt een ministerraad
zelden voor half drie in de nacht.
De laatste weken is er nog veel
meer en veel intensiever vergaderd.
Er is geen vrij meer.

Geen mogelijkheid op bezinning.
Te veel is het stadium ontstaan
waarin een aantal doodvermoeide
mensen gedwongen worden om beslis
singen te nemen. Daarvan was de'
KVP de afgelopen week de dupe.

Twee KVP mensen zeiden: "Het is
ons genoeg": Lubbers en Van Agt.
Frans Andriessen was dat weekend
afwezig, voor hem kon de mooie

droom van het CDA nog twee da
gen langer blijven bestaan. Vorige
week maandag werd hij wel bikkel
hard met de werkelijkheid geconfron
teerd. Zijn minister Lubbers van
Economische Zaken had "nee" ge
zegd tegen de versie die bij het ka
binet op tafel lag van de inkomens
nota.

Donderdagavond en - nacht werd
er geplakt en gelijmd. Beide fractie
voorzitters. Andriessen (KVP) en
Aantjes (ARP) kwamen met hun zes
ministers rond half twee in de nacht
de trap afwandelen op Sociale Zaken.
De breuk binnen het Christen-De
mocratisch Appèl, waar de minister
van Financiën Duisenberg (PvdA)
zich zo briljant heeft buitengehouden,
is weer even bezworen. Er is gelijmd
volgens de harde lijn van vakbonds
man Boersma van Sociale Zaken.
In zijn club waren er duidelijk min
der moeilijkheden.

Lubbers als a-politiek
piems vr&ègt om begeleiding. Boers

ma accepteert dat van niemand. Hij
kent het klappen van de zweep. De
AR was een hechte eenheid; de KVP
niet. Al leek het er vanaf donder
dagnacht naar buiten toe wèl op.

De KVP zit nu met twee ministers
in de maag die niet meer hóeven.
Zoals de PvdA in feite met Defen
sieminister Henk Vredeling zit. Al
leen de laatste is een vechter. 5 ls
er echte problemen zijn, is hij er.
Voor Van Agt geldt dat hij het bin
nenkort verwachte abortusdobaJ lie
ver vermijdt

Dries van Agt is als minis
ter van Justitie een gedesillusioneerd
mens. Voor hem hoeft het allemaal
niet meer. Lubbers is bekaf, maar
toch als één van beiden zou willen
aftreden zou de rest van de KVP-
ministers mee moeten. Daar is de
KVP niet bij gebaat.

Dus ze zullen blijven zitten, on
danks nachtvergaderingen, ondanks
de slopende rit. Hun enife
tief is een verkiezingsstrijd zo dir
CDA en dat betekent alleen verl es.

DEN HAAG (SP) Minister Boersma van Sociale Zaken is
gisteren als overwinnaar tevoorschijn gekomen uit het hoog
oplopende conflict in de ministerraad over een vermogensaan
wasdeling voor werknemers. De progressieve ministers van
PvdA, D'66 en PPR gingen uiteindelijk akkoord met de geest
van het compromis, dat hij tezamen met zijn christen-democra
tische collega's en de fractieleiders Aantjes (ARP) en Andries
sen (KVP) vorige week in de nacht van donderdag op vrijdag
had uitgedokterd.

Dit compromis houdt in, dat de het christendemocratische compro-
omvang van de venhogensaanwas- mis, dat de minister van Sociale Za-

deling van jaar tot jaar zal worden
bepaald mede aan de hand
algehele economische situatie.

ken de bevoegdheid wilde geven de
werking van de vermogensaanwas
deling op te schorten als de econo-

De progressieven hebben etn vast mische situatie daar volgens deze

percentage van tien laten vallen,

Een aanvankelijk strikte eis van mi
nister Lubbers van Economische Za- het eerste commentaar
ken, dat de hoogte van de lonen al- fractieleider Kruisinga. Hij
les bepalend zou moeten zijn, is

minister aanleiding toe gaf.

Buiten het regeringskamp kwam
CHU-

;r- op, dat de eigenlijke beslissingen nog

vallen. Ook de mogelijkheid, dat in moeten worden genomen.

Jaar helemaal geen vermogens- ken worden geregeld bij wet en niet

aanwasdeling
als de lonen
de verdiensten, is uit het stuk
dwene

worden toegepast bij nota. Dit kabinet overlaadt
iden stijgen dan met nota's, maar wetsontwerpen ko
men er veel te weinig. Daardoor is
teveel gepraat en worden

üfe opluchting óver de overeenstem weinig concrete beslissingen ge-
ming in het kabinet was gisteravond nortien. Juist die concrete beslissin-

algemeen. Zowel de fractieleiders
Aantjes en Andriessen als PvdA-
fractieleider Van Thijn waren tevre

den. Aantjes: "De overeenstemming minister Bger:

gen zijn voor een gezonde economie
5 land noodzakelijk".
Waarschijnlijk nog deze week zal

niet zijn bereikt, als de chris-

het kabinet j

ten-democraten daarvoor niet de ba- brengen. In deze nota het

Ongeveer 200 demonstranten hébben gistermiddag op het Haagse Binnenhof uiting gegeven aan
hun ongenoegen over de structuurnota gezondheidszorg van staatssecretaris Hendriks. Ze droe
gen spandoeken met zich mee waarop o.m. te lezen was 'Weg met de zieke nota'. Tweede-kamer
voorzitter Vondeling nam enkele duizenden handtekeningen in ontvangst.

kelijk zo omstreden hoofdstuk
een vermogensaanwasdeling. Na de
behandeling van de nota im het par
lement, komt er een wetsontwerp,
vermogensaanwasdeling.

dit

hadden gelegd.' De AR-fractielei.
der betreurde het, dat het akkoord
al niet vorige week vrijdag was be
reikt.

'Kennelijk vond het progressieve
deel van het kabinet het noodzake- Het is de bedoeling deze al
lijk de indruk te wekken, dat aan jaar te laten gelden.

de christen-democraten de vermo-

gensaanwasdeling ontwrongen moest
worden", zei Aantjes.

Blij

Andriessen: "Ik ben blij, dat er
op dit gevoelige punt een oplossing
is gevonden". De KVP-fractieleider
was na afloop van de besprekingen
in de ministerraad door zijn partij
genoot Lubbers opgebeld. Lubbers had
gezegd, dat het kabinet eruit kwam,
op een voor hem redelijke basis. Vol
gens Andriessen is het uitgangspunt
van Lubbers recht overeind gebleven.

Lubbers zelf zei later, dat voor hem
het belangrijkste was geweest, dat
een koppeling tot stand kwam met
de economische situatie.

Van Thijn had de indruk, dat de
formule die het kabinet heeft aan
vaard inhoudt, dat de tariefstelling
van de vermogensaanwasdeling van
jaar tot jaar automatisch zal schom
melen, afhankelijk van de conjunc
tuur. Naar zijn oordeel geen slech
te oplossing. "De vermogensaanwasde
lmg zelf is niet meer in het ge
ding. Zij is in essentie erkend als
recht van de werknemer telkenj are
van winstdeling te profiteren," zei
Van Thijn.

De PvdA-fractieleider meende, dat
het kabinet zijn toezeggingen aan
parlement en vakbeweging nakomt.

"De doorvoering van de vermogens
aanwasdeling is nu niet meer af
hankelijk van de loonpolitieke ont
wikkelingen. De eventuele opschor
ting van de winstdeling is nu van
de baan. Voorts is in de gekozen for-

5dus Van m0gellilJ"' WASSENAAR (SP) - Gisteravond Wassenaar. Er

T egenhanger
Volgens Van Thijn is de 'schom- tusen bezet Nederland i

DEN HAAG (SP) Een financië
le actie onder leden van de WD
heeft tot nu toe 360.000 gulden opge
bracht. Penningmeester mevrouw
Van Someren had elk lid om een ex-
tra bijdrage aan de partijkas ge
vraagd van een tientje om een te
kort van 55.000 gulden over 1974 weg
te werken en een verwacht tekort
tan 150.000 over dit jaar te voorko-

De buitengewone algemene leden
vergadering van de WD krijgt op
31 mei In Den Haag een voorstel
voorgelegd om de contributie te ver
hogen. Van f 20 tot f 25 voor gewone
leden van 18 tot 27 jaar en van f40
tot f 50 voor gewone leden van 27 tot
65 jaar. De contributie voor 65-plus-
serns van f 30 wil de VVD handhaven.

DEN HAAG (SP) De opzet van de
gezondheidszorg zoals staatssecreta
ris Hendriks die voor de komende
Jaren ziet is weinig mensen
duidelijk. De vele en lange discussies
over een kwalitatief betere en
minder kostbare gezondheidszorg
hebben er nauwelijks toe bijgedra
gen dat de consument weet waar hij
straks aan toe is.

Dat aan de planning van onze
gezondheidszorg nog veel debatteren
vooraf zal gaan, bleek gisteren bij
de behandeling van de structuurno
ta Hendriks in de Tweede Kamer.
In de reeks kritische kanttekeningen
bij het huiswerk van de staatssecre
taris zat ook een gevoel van
onbehagen over de ondoorzichtigheid
van het beleid op het gebied van de
volksgezondheid.

De scherpste kritiek kwam van Dolf
Coppes (PPR), die zich afvroeg of
de structuurnota nu eindelijk een
start is, of alleen maar een vlag die
een zeer schamele lading van
"conservatisme" en "bureaucratie"
moet dekken. "De zin ontgaat me om
langer te praten. Er is al genoeg
gediscussieerd. We moeten nu snel
iets gaan doen", zei hij. "Er is behalve
de structuurnota eigenlijk niets
gebeurd. De indruk is wel heel sterk
dat dit departement kwantitatief en
kwalitatief te onderbezet is om een
begin te kunnen maken met echte
veranderingen. Het wordt,hoog tijd
dat de staatssecretaris op korte

termijn met een echte beleidsvisie
komt". Ook wees Coppes op het feit
dat de staatssecretaris extra grote
verantwoordelijkheid draagt omdat
hij onafhankelijk opereert van zijn
minister. 'Minister Vorririk", aldus 't
Kamerlid, "die ook nu weer niet
aanwezig is, terwijl hier de
structuur van de gezondheidszorg
wordt besproken".

De structuurnota gezondheidszorg
van Hendriks uitgekomen in
augutiu 1974 wil de grondslag
leggen voor een nieuwe opzet van de
gezondheidszorg. De nota wil de
gezondheidszorg verdelen in lagen.
Zo staat in de eerste laag de
huisarts centraal. Hij wordt ook de
belangrijkste figuur in de nieuwe
opzet. Verder moet de gezondheids
zorg per regio worden geregeld.
Daarvoor moet aansluiting worden
gezocht bij de nog te vormen
gewesten. Om de kosten te beperken
wil Hendriks onder meer het aantal
ziekenhuisbedden omlaag brengen
van 5,4 naar 4 bedden per duizend
inwoners.

Deze voorgenomen maatregel bracht
de Algemene Bond van Ambtenaren
kortgeleden tot de uitspraak dat het
vasthouden aan 4 bedden per
duizend inwoners zo'n 50.000 werkers
in de gezondheidszorg werkloos zal
maken. Voor de CPN-fractie was dit
punt uit de structuurnota gisteren
aanleiding voor het indienen van

een motie om te voorkomen dat de
norm 4 pro-mille uitgangspunt van
het beleid zal worden. Het Kamerlid
Beekmans (D'66) geloofde daarente
gen dat de maatregel niet zal leiden
tot grote teruggang van personeel in
de gezondheidszorg. Met Drenth
(PvdA) was hij van mening dat
inkrimping van de ziekenhuizen
juist tot gevlog zal hebben dat
andere sectoren in de gezondheids
zorg zoals de wijkverpleging het
drukker krijgen en dus meer
personeel nodig hebben.

Volgens mevrouw Veddr-Smit
(WD) biedt de structuurnota geen
garanties voor handhaving van de
kwaliteit van de gezondheidszorg,
geen bewijs dat de nieuwe
structuren tot verbetering zullen
leiden en geeft de nota ook geen
behoorlijke analyse van de oorzaken
van de sterk stijgende kosten.
"Zolang de nota nog zulke funda
mentele zwakheden vertoont en
zulke gorte lacunes bevat, kunnen
wij onze instemming met vele
ingrijpende voorstellen niet betui
gen. daarvoor zal nog veel meer
denkwerk moeten worden verricht",
aldus het Kamerlid. Zij had kritiek
op het ontbreken van het kruiswerk
in de structuurnota. Ze drukte de
staatssecretaris op het hart het
werk van de kruisverenigingen niet
te verwaarlozen, maar het erg goed
erg goed te onderhouden.

DEN HAAG (SP) De Neder
landse regering en de regering van
de Verenigde Staten zijn een "wa
penstilstand" overeen gekomen in
het conflict over het aantal transat
lantische vluchten van de KLM. Dit
is geschied na de Nederlandse toe
zegging, dat het aantal KLM-vluch
ten op New York en Chicago per
week wordt teruggebracht van 21
tot achttien.

Minister Westerterp (verkeer en
waterstaat) heeft dit meegedeeld in
een brief aan de Tweede Kamer. Hij
schrijft, dat de nu getroffen rege
ling belangrijke voordelen inhoudt.
"De ernstige dreiging van een een
zijdig Amerikaans ingrijpen is nu
afgewend door de verklaring dat de
Amerikaanse regering deze kwestie
in overfleg met de Nederlandse rege
ring zal blijven behandelen", aldus
de brief van Westerterp.

De brief verwijst naar twee ver
klaringen die op 4 mei zijn opge
steld, een van de Nederlandse rege
ring en een van de Amerikaanse. In
de Amerikaanse verklaring wordt de
nadruk gelegd op de onevenredige
vervoerscapaciteit van de KLM op
de transatlantische route. De Ameri
kaanse regering behoudt zich het
recht voor deze kwestie later weer
aan de orde te stellen.

Het laten vallen van drie KLM-
vluchten per week naar de VS wordt
in rechtstreeks verband gebracht
met het plan van Pan American Air-

AMSTERDAM (ANP) De 33-Ja-
rige kunstschilder Johan Koster is
gisterochtend gestorven in een cel
vam het politiebureau Overtoom in
zijn woonplaats Amsterdam. De man
was volgens de politie ter ontnuchte
ring opgesloten nadat hij in de vroe
ge ochtenduren op de Amstelveense-
weg dronken op straat was aange
troffen.

Voor de politie Koster naar het
bureau overbracht was hij door twee
broeders van de geneeskundige dienst
onderzocht en behandeld aan een
wondje op het voorhoofd. Volgens
een politiewoordvoerder was de man
regelmatig in zijn cel gecontroleerd

Toen men hem om elf uur wilde
laten gaan bleek hij te zijn overle
den. De doodsoorzaak is nog niet he
kend. De recherche stelt een onder
zoek in.

Arrestaties De Spaanse politie
heeft in Baskenland 57 personen ge
arresteerd die betrokken waren bij
terroristische activiteit. De arresta
ties vonden plaats in de Baskische
provincies Vizcaya en Guipuzcoa,
waar de regering elf dagen geleden
de uitzonderingstoestand het be
perken van de burgerrechten afkon
digde.

ADVERTENTIE

Smbadnf

speelplaats

tramP0'1"

-s

Assenaar

'a«taCtvPRken eten

poUerteS 8m^enjSf
^onderlanX iIüscooters'

voor 3

(kampdag

dan 110 voormalig minister van defensie, die

i rege- land gekomen. "Een verheugend fraaie villa in Wassenaar
ring in Engeland trachtten te onder- aantal", aldus gastheer Hans de bijeenkomst ter beschikking gesteld,
houden, elkaar tudens een reünie in Koster, het WD-Kamerlid en Eregasten op de reünie waren prins

ADVERTENTIE

6 persooisiiterpak tijdelijk vanl-21 voor "JP9 haalnpak 'n DOMO prod

Bernhard, drs. G. H. J. M.
Peijnenburg, secretaris-generaal van
het ministerie van defensie, dr. L.
de Jong, van wie zojuist het zesde
deel van het „Koninkrijk der
Nederlanden in de Tweede Oorlog" is
verschenen en voorts de Brit Henry
Druce, die talloze malen als geheim
agent in bezet Nederland werd
gedropt.

Door Jam Kees Kokke

Heel wat namen, die in het
hoofdstuk „De Illegaliteit" (spionage-
groepen en verbindingen met
Londen) van dr. L. de Jongs zesde
deel genoemd worden, waren aanwe
zig. Mensen uit het verzet, die
geheime informatie verzamelden en
die deze onder uiterst moeilijke
omstandigheden naar Engeland
trachtten te smokkelen. Maar ook
mensen die informatie in Engeland
verzamelden.

De heer De Koster zei in zijn
begroetingstoespraak dat zij zich

allen .soldaten van Oranje" hebben
gevoeld. Niet alleen toendertijd, in
die vaak moeilijke momenten, maar
ook nu soms nog. Hij vroeg zich af
waarom er dit jaar weer zo'n enorme
belangstelling wa voor de doden
herdenking en voor de bevrijding.
„Kan dat zijn omdat men er na al
die jaren nu wat vrijer over kan
praten, dat er meer aandacht aan
wordt geschonken op de televisie?
Maar het kan ook zijn dat het
verband hoedt met de gevaren, die
onze Westerse democratie op het
ogenblik bedreigen. „Ik voel eigen
lijk nu dezelfde soort angst als in
de jaren dertig", aldus gastheer De
Koster. „En velen hier hebben een
soortgelijk gevoel dat er groot
gevaar dreigt."

De stemming op de reünie van het
Bureau Inlichtingen Nederland leed
echter allerminst onder deze woor
den. Organisator Andre Koch, die
zelf gedurende de bezetting naar
Engeland was gegaan om daar geld
voor het verzet los te krijgen,
betreurde het wel dat de Polen en

de Joegoslaven, met wie toendertijd
een intensief contact bestond in
Londen, er niet waren. Vijf jaar
geleven vond de reünie van het
Brueau Inlichtingen Nederland
overigens in Londen zelf plaats. Een
van de oudste aanwezigen, was jhr.
P. J. Six, die in het bezette
Nederland de functie van chef-staf
Orde Dienst vervulde. Jhr. Six, nu
80 jaar, was een man van zeldzame
koelbloedigheid. De angsten, die
anderen kenden, voelde hij nauwe
lijks. Hij heeft nooit ondergedoken
gezeten en leefde alttüd onder zijn
eigen naam. Wel wisselde hij
veelvuldig van adres. „Maar door de
vele arrestaties die in OD-kringen
hadden plaats gevonden, had ik wel
gemerkt dat ik veel voorzichtiger te
werk moest gaan", zegt hij nu.

Grote veron .Yusting by veel reünis
ten bestond over de wijze waarop
Nederland zich tegenwoordig bewa
pent. „Nederland was in veertig niet
voldoende bewapend, maar nu zijn
ze het evenmin", aldus organisator A.
B. J. Koch.