'Het ligt in mijn aard
om door te drammen'
HOE GROOT WAS AGRESSIE BIJ SOCIALE DIENST?
NVV-secretaris legt functie neer
Schubvis van Kaag
straks alleen voor
de sportvissers?
EY SPECIAAL
VOOR KINDEREN
MAANDAG 21 APRIL 1975
LEIDEN De trammelant
rond de Leidse Sociale Dienst is
vorige week in de landelijke dag
bladen en weekbladpers scherp
belicht en toegelicht. Er zijn zeer
uitvoerige stukken over de kwes
tie geschreven in o.a. "Brouw, de
Volkskrant. NRC-Handelsblad en
Elseviers Weekblad. Daarbij werd
meestal ook een schets van Lei
den verstrekt ta zonder uitzonde
ring trof Je dan woorden als
vergrijsd, verpauperd en verkrot
aan. 'Een stad die in de unieke
positie verkeert om praktische alle
problemen waarmee een gemeen
tebestuur in Nederland kan kam
pen, ook inderdaad in eigen huis
te hebben.' aldus de Volkskrant.
Kort en goed: van Leiden is
met enkele forse pennesteken een
neerslachtig beeld gegeven en
dat kon ook nauwelijks anders.
Het voordeel is dat 'Den Haag'
nogmaals en uit andere bronnen
dan het stadhuis verneemt dat
de zaak grondig fout zit in Lei
den. Waar men ongetwijfeld niet
zó gelukkig is geweest met déze
golf van publiciteit is de afdeling
voorlichting van de gemeente.
Daar sluit men de ogen niet
voor de gebreken van Leiden,
maar men poogt toch door de
goede kanten van de stad te ac
centueren een wat opbeurender
geluld te laten horen. Dat 4s ook
wel begrijpelijk. Het leven gaat
door. er moet wat gebeuren. En
dan kom Je niet ver met steeds
herhaalde treurzangen.
Waar Je ondanks al die artike
len niet helemaal uitkomt, is een
duidelijk antwoord op de vraag
hoe groot en in welke mate de
agressie of de bedreiging was die
de sociale werkers te verduren
hadden van de cliënten in het
kantoor aan de Langebrug. Onze
krant, die een reportage over de
Sociale Dienst publiceerde vlak
voor de zaak tot oen uitbarsting
kwam, schreef: 'Vloeken, tieren
en bedreigingen zijn vaak hun
deel.' Dat waren de woorden van
waarnemend directeur Kramer
en zijn rechterhand Te Marvelde.
De heer Kramer gaf bij die ge
legenheid ook een voorbeeld van
opperste bedreiging, maar wilde
niet dat het in het bewuste krante
artikel werd opgenomen. En wat
zeiden 15 sociale werkers by die
gelegenheid over de agressie?
"Die agressie is met in de eerste
plaats tot ons gericht, als Je het
al agressie mag noemen. Het is
meer afreageren van machteloos
heid. Maar daar leer je mee le
ven. Er doen zich dingen voor
waar we vier jaar geleden ogen
blikkelijk de politie bij zouden
hebben gehaald, maar die we nu
voorbij laten gaan.'
Een wat vaag antwoord, al
geeft de laatste zin te denken.
NRC-Handelsblad laat een me
dewerker van de Sociale dienst
aan het woord die tot een andere
conclusie komt: 'Ambtenaren van
de Leidse Sociale Dienst zijn niet
of nauwelijks serieus bedreigd
door cliënten. Het is veel meer
een organisatorisch probleem'.
Maar even latér wordt weer wel
geschreven dat personeelsleden
de hulp van de politie inriepen,
'om de naar hun oordeel agres
sieve cliënten te verwijderen.'
Trouw heeft het over een sous
chef van de Sociale Dienst, 'die
van een vrouw een tik in zijn ge
zicht kreeg en in elkaar klapte';
de man liep vervolgens huilend
door het gebouw omdat de GSD-
cliëntele achter de spreekkamer
tjes zwierf en hij zijn werk niet
meer naar behoren kon doen. "En
dat is nou wat het personeel on
der agressie verstaat. Vaak wordt
dat verkeerd begrepen. Men denkt
aan geweld maar dat is het niet,
ook al komt dat wel eens voor.
De manier waarop de cliënten
zich gedragen is zodanig dat Je
onder voortdurende druk komt te
staan.'
Maar wat houdt dat gedrag dan
precies in?
De Volkskrant schrijft: „Het
wonderlijke is dat ambtenaren die
anoniem blijven honderduit pra
ten over de gebeurtenissen in hun
bureaus, scheldpartijen, ingegooi
de ruiten, dreigementen". Die
krant laat dan vervolgens de
eous-chef van de afdeling Rijks
regelingen van de Sociale Dienst,
W. M. v. d. Vlugt, aan het woord
en die „doet hier nogal zuinig
over". Hij zegt dat het „allemaal
nogal mee valt" en „we zijn wat
overwerkt". Op de vraag of hij
zich ooit bedreigd heeft gevoeld,
zegt hij „Nee. dat niet. De men
sen zijn niet zo rot. Van echt be
dreigen is nooit sprake geweest.
Er wordt wel eens wat gezegd, zo
als: ik steek je huis in brand.
Maar dat is niet een echte be
dreiging. Meer een beetje onple
zierige sfeer".
Blijft de vraag waarom er dan
ineens zo'n hoop politie bijge
haald moest worden om de zaak
te ordenen.
En wat schrijft de perso
neelschef van het stadhuis in een
nota dd. 10 april, na kennis te
hebben genomen van een adres
van de staf van de Sociale
Dienst?
Dit: dat de toenemende cli-
entenstroom en de toenemende
agressie van deze zijde het per
soneel ooi een onhoudbare positie
heeft gebracht".
Wie het nu precies weet, mag het
zeggen.
Wat iedereen al eerder met de
klomp kon aanvoelen, is nu ook
zonder enige versluiering in de
openbaarheid gekomenwaarne
mend GSD-directeur Kramer (64)
is niet echt op eigen verzoek
„wegens zijn gezondheidstoe
stand" tot zijn pensioen met ver
lof gezonden. Men heeft hem via
een paar manoevres weggewerkt.
Na de Groenoordhal-directeur
Deay Ouwens is er nu opnieuw
iemand vrijwillig verlof opgedron
gen. En opnieuw is in dit verband
de naam van (wethouder) Van
Aken genoemd.
Misschien dringt nu langzaam
het besef in het stadhuis door dat
wanneer je geen werkelijk over
tuigende leugen bij de hand hebt,
je maar beter de waarheid kunt
spreken.
Door
Joop Maat
LEIDEN De 67-Jarige Nico Lan-
pezaal zal zich morgenavond, op de
jaarvergadering van de NVV-afdeling
Leiden, niet meer beschikbaar stek-
>n als secretaris van de afdeling.
Daarmee legt hij een bestuursfunc
tie neer, die hij gedurende 26 jaar
ervuld heeft. Langezaal werd in
1949 gekozen als lid van het bestuur
van de toenmalige "Leidse Bestuur-
dersbond" en in 1957 als secretaris.
Nico Langezaal heeft bovendien
**ia de vakbeweging zitting genomen
in een veelheid van instanties. Hij
>ertegenwoordigt het NVV onder
r^eer in de stichting Buitenlandse
Werknemers, de Stichting Huisves
ting, Werkende Jongeren, de Raad
Arbeid, de Commissie van Advies
Algemene Bijstandswet, het Leids
Onderling Ziekenfonds en de Ge
meentelijke Stichting Leids Studie
fonds
Een niet gering aantal functies dus,
die Langezaal in zich verenigd heeft
raast zijn functie als secretaris van
de Leidse afdeling van de grootste
vakcentrale.
Uit het grote aantal functies dat U
bekleedt oi bekleed hebt blijkt wel
dat u iemand bent die graag een lei-
cinggevende positie in wil nemen.
Langezaal: "Het is bepaald niet zo
oat ik zeg: dat zal ik wel even doen.
Tk heb er bijvoorbeeld echt tegen op
gezien om de functie in het bestuur
van de Stichting Huisvesting Wer-
aende Jongeren te aanvaarden. Maar
er was op een gegeven moment nie
mand anders voor beschikbaar. Het
ls een misvatting dat ik alles naar
me toe zou trekken. Ik vind het wel
heerlijk om altijd wat om handen
te hebben. Als iemand dat zo wil
uitleggen dat ik altijd de baas wil
speien of de leiding wil hebben, nou
Ja dat laat ik voor wat het is.
Haar ik geef wel toe, dat ik voor
anderen wel eens moeilijk ben. Mijn
cptreden vaak zodanig, dat ik bij
ven ander de indruk wek een soort
cictator te zijn. Maar dat is niet zo.
Ik wil alleen mij doel bereiken. En
daar probeer ik me helemaal voor
in te zetten. En dan ligt het in mijn
z:atuur om door te drammen".
U komt dan over als iemand die
graag de baas speelt?
„Ja. maar dat brengt het vakbonds
werk wel met zich mee. Zo wordt
je gevormd. De vakbeweging is een
keiharde bussiness. Wanneer men
sen onrecht wordt aangedaan, dan
zit ik heel gauw in de mast. Dat
Kan ik niei hebben. En ik zal er dan
alles aan proberen te doen om dat
engedaan te maken. Dat is gewoon
een sport voor mij.
Ik vind dat het ieder mens zo goed
mogelijk moet gaan. Ik kan er niet
tegen als mensen in moeilijkheden
zetten, problemen hebben. Ik probeer
dan, uit eigen beweging zelfs vaak.
die mensen te helpen, voorzover het
;n mijn vermogen ligt".
- Maar is het niet zo dat juist de
vakbond aan de werknemers meer in
formatie had moeten en kunnen ver
strekken m.b.t. hun rechten?
"De belangstelling van de men
sen, ook al zijn ze lid van de vak
bond, is altijd zeer, zeer matig ge
weest. Dat is niet van vandaag of
gisteren. Ook als er gesproken werd
over contraotvernieuwing, en dat is
toch een belangrijke zaak, kwamen
de mensen eenvoudig niet. De bestu
ren gingen dan zelf maar een pro
gram opstellen, en die zouden ze door
naar het hoofdbestuur als zijnde
wensen van de leden. Terwijl de le
den er niet waren".
- Is dat gebrek aan belangstelling
binnen de vakvereniging niet te wij
ten aan het feit, dat er daar geen
essentiële zaken meer aan de orde
kwamen? In het begin van de vak
vereniging leefde nog sterk het ide
aal van een andere maatschappij.
Bestaat dat ideaal nog wel?
"De strijdbaarheid is niet min
der dan vroeger. De strijd is al
leen verlegd. Vroeger gingen we de
straat op. Dan vroegen we om vijl
cent loonsverhoging, en kregen we er
drie. Daar demonstreerden we voor
met spandoeken. Wat doen we nu?
De gewone man komt in wezen er
niet meer aan te pas. Het kader van
de vakbonden gaat naar de onder
handelingen. Maar we bereiken nu
méér dan vroeger met die spandoe
ken. De wijze waarop de strijd ge
voerd wordt, ligt nu op een ander ni
veau, er wordt anders gestreden".
- Wordt de strijd daardoor niet
minder doorzichtig voor de leden?
"Inderdaad, dat is het nadeel er
van. Maar dat is met alles wat je
doet. Er zullen altijd weer nieuwe
problemen aan de orde komen. Maar
bij de onderhandelingen zijn we de
spreekbuis van onze leden. En gelooft
U me, dat is echt waar, daar wprdt
een behoorlijk robbertje geknokt. En
daar wordt net zo gepraat als de men
sen op de straat het doen. Die mer
ken het alleen niet. Ze horen de
uitslag, maar wat er aan vast geze
ten heeft om bijvoorbeeld één dag
meer te krijgen, daar hebben ze
geen weet van".
U voelt meer voor het z.g. harmo
niemodel van voor het door de In
dustriebond NVV aangehangen con
flictmodel?
"Ik geloof niet dat de Industrie
bond NVV uit is op het conflict.
Maar Arie Groenevelt vindt wel dat
de medezeggenschap in de bedrijven
ook op economisch gebied, dat daar
nu maar eens een keer schot in moet
komen. Dat het er nou maar eens
van moet komen.
Maar men begrijpt die man niet.
Groenevelt zit al jarenlang in de
vakbeweging. Bij het behartigen van
de werknemers blijkt dat we el
ke keer weer stuiten op onze
onmacht, doordat we die medezeg
genschap niet hebben. De onderne
mingsraad zoals die thans functio
neert. beantwoordt niet aan ons doel.
Medezeggenschap wil niet zeggen,
dat we de baas willen spelen. We
willen gezamenlijk, in overleg met
de werkgever, iets te vertellen heb
ben.
In harmonie met de werkgever
dus?
"Ja, dat is mogelijk. Want een
werkgever is er op uit om te verdie
nen. Maar wij zijn er ook op uit om
zoveel mogelijk te verdienen.
"Ja, ik vind van wel. Waar het
voornamelijk aan ontbreekt is een
goede verhouding tussen de leiding
van een bedrijf en de werknemers.
Daarom zijn de mensen zo slecht
gemotiveerd om te werken, en verlan
gen ze naar hun pensioen. Omda*- er
Nog even iets anders. Hoe komt het
volgens u dat er bij de werklozen
in Leiden betrekkelijk veel minder
geschikten zijn?
"Leiden is wat de industrie be
treft altijd erg eenzijdig geweest. Er
was voornamelijk textielindustrie. De
bevolking had een laag opleidingsni-
Maar ik wil hierbij wel aanteke
nen, dat het de schuld is van het ge
meentebestuur, dat er zoveel bedrij
ven Leiden hebben verlaten. Want
wanneer je als bedrijf in onderhande
ling gaat met de gemeente Leiden,
dan blijkt dat 't allemaal even moei
lijk en moeizaam gaat. Tal van be-
daijven vertrekken om de doodeen
voudige reden dat het gemeentebe
stuur altijd even moeilijk doet. En
dat geldt ook voor het huidige colle
ge".
"We hebben te kiezen of te delen.
Als we willen zorgen dat in Leiden
de werkgelegenheid op peil blijft, dan
zullen we toch C. en A. op de Bree-
straat moeten laten bouwen, dat zijn
nu eenmaal machten, waar je reke
ning mee moet houden, want je kunt
niet zonder hen. Je moet weten hoe
ver je macht reikt".
pen.
"Ja, het college moet bedrijven
aantrekken, en ze faciliteiten aanbie
den. Leiden heeft nog een hoop be
drijven nodig. Maar tot nu toe gaan
er meer weg. Daar gaat onze werk
gelegenheid. En er zullen nog wel
meer bedrijven weggaan. En dat
ligt aan de moeilijkheden met de
grondaankoop, enz. Het aanzien van
Leiden gaat helemaal verloren. We
worden één stuk universiteit, waar al
leen maar geld bij moet. De oor
zaak van de werkloosheid ligt in het
eenzijdig gericht zijn van het be
drijf steven in Leiden. Nu die bedrij
ven verdwenen zijn, moet het ge
meentebestuur niet zo moeilijk doen
en meer haar best doen om nieuwe
bedrijven aan te trekken. En dat
kan door het die bedrijven wat aan
trekkelijker te maken om zich in Lei
den te vestigen".
LEIDEN De kans bestaat dat het
visrecht voor de Kagerplassen met
ingang van het volgend jaar gesplitst
verhuurd zal worden aan de Fede
ratie van Hengelsportverenigingen
Zuid-Holland. Dat werd tijdens de
ledenvergadering van de Hengelaars-
bond voor Leiden en Omstreken aan
gekondigd door voorzitter J. Mark.
Gesplitste verhuur houdt in dat de
beroepsvisser nog uitsluitend paling
mag vangen en de schubvis als snoek
baars, snoek en baars geheel be
schikbaar komt voor de sportvisserij.
Tot dusver betaalde de Federatie
Jaarlijks een belangrijk bedrag voor
het verkrijgen van de visrechten,
Dat Leiden op cultureel gebied er
niet „uithaalt, wat erin zit", zoals
eerder op deze plaats gemeld, lijkt te
worden geloochenstraft door de ma
nifestaties van afgelopen weekend In
zowel het Rijnlands Lyceum als het
LAK-theater. „Maria StuarC" stond
vrijdagavond op de planken van het
aula-theater ln Oegstgeest. terwijl op
diezelfde avond in het LAK-theater
IRIS zich met haar Rainbow-pro-
duktie aan het publiek presenteerde.
Dit theaterspektakel werd zaterdag
avond herhaald. Daarnaast was er
zaterdagochtend en -middag „Neus
Ko" van „Proloog" er. zondagmid
dag „EI" met het kinderstraattoneel-
atuk „Het Grootste Goed Op Aard".
„Het Grootste Goed Op Aard" is een
initiatief van de toneelsectie van het
LAK en een produktie van eNVe-
Drama. Tijdens de opvoering gister
middag viel op. dat de leden van
Rabani in Leiden
LEIDEN Op uitnodiging van de
Liberale Studenten Vereniging Ne
derland afdeling Leiden komt de
consul van Koeweit Rabani naar Lei
den om in de Sociëteit Minerva
Breestraat) te spreken over „Het
Midden-Oosten", brandhaard van de
wereldpolitiek". Dit gebeurt op 23
april, aanvang 20.00 uur. Na de in
leiding van Rabani is er gelegenheid
voor discussie. Ieder is van harte
welkom
„EI" een aantal zeer duidelijk her
kenbare personen heeft neergezet. Zo
heeft de werkster afgezakte nylons,
is de professor verstrooid en kan hij
niets vinden, draagt de oom uit
Amerika een streepjespantalon en
een hoge hoed en heeft „de moeder"
een schort voor, waardoor ze model
staat voor de gemiddelde Nederland
se huisvrouw. Ook viel op, dat de
spelers zich niet of nauwelijks laten
afleiden door de vaak aandoenlijk
spontane reacties van de over het
algemeen zeer jonge toeschouwertjes.
Wanneer er op een gegeven ogenblik
een ei ten tonele gevoerd wordt (een
geschenk van de oom uit Amerika)
schreeuwen de kinderen om het
hardst om naar de inhoud te gissen.
De spelers vangen dit erg goed op.
Soms is een speler zelfs over-enthou-
siast. Dit bleek bijvoorbeeld, toen een
leerling van de professor een stoel
in een spontane opwelling vernielde.
Maar dit wekte de lachlust op van
de kinderen, waardoor het onbedoeld
toch functioneel bleek. Ook de,,echo"
(vooral tijdens de samenzang met
het publiek) in het poolgebied is erg
leuk gevonden. Dat de uitspraak van
de ijsbeer daarbij angstig veel op
„Brigadier Dog" bjkit nemen de dan
graag voor lief. Ook „Pietje" speelt
erg leuk, vooral wanneer ze ontdekt,
dat het ei openbarst en er een vogel
uitkomt. Het is ouders zeer aan te
raden met hun kind (eren) naar deze
produktie van „EI" in het LAK-
theater te gaan.
A. C. KOEKEBAKKER Jr. Beeld van "Het grootste goed op aard",
maar was de beroepsvisser toch ge
machtigd schubvis te vangen.
„We hebben goede hoop dat er
vanaf 1 Januari 1976 geen netten
meer op de Kagerplassen staan om
de snoekbaars weg te vangen", al
dus voorzitter Mark. Verder deelde
hij mee dat de onenigheid die gerui
me tyd heeft bestaan tussen de Fe
deratie en de Leidse hengelaarsbond
na een aantal besprekingen uit de
wereld geholpen.
Tijdens de ledenvergadering werd
besloten dat het huidige bondsorgaan
eind van dit jaar zal worden opge
heven en dat in de plaats daarvan
het nieuwe blad van de NVVS zal
worden rondgestuurd aan de leden.
Het „Leidse" nieuws zal in stencil
vorm aan de leden ter kennis worden
gebracht.
De contributie werd voor 1967 vast
gesteld op f22.50 per jaar. waarbij
strengere maatstaven zullen worden1
aangelegd voor invaliden die in aan
merking wensen te komen voor con
tributievermindering. Zij zullen zich
voortaan moeten aanmelden.
Tenslotte werd meegedeeld dat op
zaterdag 14 Juni een grote viswed
strijd zal worden gehouden in het
Aarkanaal, terwijl bij de Organisatie
ter Verbetering van de Binnenvisserij
een aanvraag is ingediend voor het
uitzetten van 67.000 pootsnoekjes.
Haarlemmerstraat 181
Zoekt U een goed
Ankerhorloge
of
Electronic horloge
reeds vanaf f 40,—.
De beste merken brengen wij U
SEIKO - ETERNA - CERTINA -
PRISMA - CITIZEN - JUNG-
HANS - EWE - ANKER
Horloger v. d. WATER
ALTIJD VOORDELIGER
EIGEN ATELIERS
Nico Langezaal: ,J)e strijd
baarheid is niet minded dan vroe
ger".
Muziekconcours
Visser 't Hooft
LEIDEN De scholengemeen-1
schap Visser 't Hooft aan de Kager-
straat hield weer haar jaarlijks te-„
rugkerende populaire muziekcon
cours. Enkele wakkere leerlingen de-,
den op allerhande gitaren hun uiter-f
ste best om een fles champagne, o£.
tenminste een taart in de wacht te-
s'epen.
Dit doel kon op drie manieren be
reikt worden, nl. door samen met eenl
«croepje vrienden een band te vormen
als men iets sterker in de schoenen^
«fond een duo of geheel solistisch.
De twee enige solisten, Karin-
Meiss en Hans Ruitenberg, verkre
gen respectievelijk de eerste en
tweede prijs. Klaarblijkelijk was vo
lume voor de jury niet de enige
maatstaf. De tijd die deze nodig
nad om f«t hun beslissing te komen,
werd opgevuld door de groep Gallah
oie bepaald niet uit de toon van de
ze avond viel.
Presentatrice Kathleen Ferrier wist
dc optredens "hardstikke" enthou-
f last aan elkaar te praten.
De wijze waarop ze met gewone
tn minder gewone taarten, gouden
rn zilveren platen wist te smijten,
duidde zonder meer op enige be
roepsmatige feeling, hetgeen de min
der enthousiaste opkomst weer goed
maakte.
Release boos
op wethouder
LEIDEN De medewerkers van.
Release zijn verontwaardigd over de-
argumentatie, die wethouder Ocs-
terman vorige week in een gecombi
neerde fractievergadering vam
PvdA en PPR/PSP/D'66 heeft ge.
bruikt bij het voorstel om de subsil
diermg van Release stop te zetten.-
Martijn Berger, beroepskracht bif-
Release: "Er worden andere argu
menten gebruikt dan in het officie-'
le raadsvoorstel. De zg. omzwaahng
naar een meer psychiatrische hulp.
is in feite een geleidelijke verschui-'
ving in '73 en '74 geweest, omdat
we een steeds groter aanbod kregen
van mensen, die ln de psychiatrie in
de knel waren gekomen. Dat weet-
Oosterman best, het is een rot truc,
om dat nu aan te voeren. Nu blijkt
er ook op eens een nieuwe club te."
komen. Daar werd al een tijd over
gefluisterd. De Welzijnsraad. verte
genwoordigd in onze begeleidingscom-
missie, heeft kennelijk al heel
vroeg hiertoe initiatieven genomen.
Men was op onze pot uit. Vreselijk
kinderachtig". Release is overi
gens. welk besluit de gemeenteraad
ook zal nemen, van plan om door te
gaan. Tegen een negatieve beslis
sing zal men bij G.S. in beroep gaan.