MARY STUART: OOK
MAAR EEN MENS
Achalay en Csardas
geven uitvoering
Muzikale vesper in
het Groene Kerkje
WOENSDAG 16 APRIL 1975
PAGINA 25
r Josephine van Gasteren als koningin tussen stigen die tuk zijn op sieraden.
Schiller schreef al een zeer klassiek
drama over de Schotse koningin
Maria Stuart ruim twee eeuwen na
haar onthoofding. Wolfgang Hildes-
r.eimer richtte recent met zijn stuk
Mary Stuart" nog eens de aandacht
cd hoe in het laatste van de
zestiende eeuw twee vorstinnen
fikaar n de haren vlogen. Het
i tadstoneel Rotterdam heeft van
het Jongste stuk onlangs de
Nederlandse première gepresenteerd
m een regie van Cor Stedelinck.
Het was een uitermate saai stuk.
Zou Hildesheimer het eerste drama,
ten Juweel van toneel-techniek,
beter heoDen bestudeerd dan was
het niet zo'n magere tegenhanger
geworden.
Fchiller begreep waar het op het
toneel om moest gaan: het drama
moet er zichzelf waar maken, de
historische werkelijkheid van zoveel
•aren her is van minder belang. Na
een lange geraffineerde schermutse
ling geveerd met vrouwelijke
strategie laat Schiller de twee
vorstinnen elkaar ontmoeten, dra
matisch wel en historisch niet juist.
ïJildesheimer beperkt zich tot de
laatste uren voor de executie van
Mary Stuart en zijn zicht op die
situatie is bar vervelend omdat alles
to ondubbelzinnig (of in het Duits
beter: eindeutig) wordt opgelepeld.
Schiller prijst da naamgeefster in
zijn drama, die uit schuldgevoel een
louteringsproces doormaakt. Hildes-
neimer ontluistert haar als
oroeviee karikatuur omringd door
toegewijden, die haar al by haar
«.ven van haar sieraden beginnen te
t ntdoen. Of dat dichter bij de
aarheid is dan de speelkaartenmo-
i.archen die Schiller ons voor de
i eus houdt, het is niet bijster
liflangrijk. Wel wat er dramatisch
met de figuren gebeurt. Bij
Hildeshelmer illustreren zij in hun
teksten voortdurend een zeer
LPperkt aantal stellingen
Je beul (Piet Romer in het rood)
er zijn knecht eten schrokkerig of
wrijven hun basten in om de
toeschouwer maar voortdurend in te
reperen. dat zij meer bezig zijn met
aie alledaagse bezigheden, dan met
de gruwelilke executie. Buchner liet
ir zijn „Dantons dood" iemand als
voornaamste conclusie bij een
terechtstelling opmerken dat het
regende. Dat werkt als een schok.
Maar Hildesheimer gebruikt dat
effect van het terloops vermelde
drama achter de banaliteit bijna
'oortdurend. Zo is de secretaris
bang dat de inkt van zijn pen
verdroogt enz. Nergens enige vorm
van dualisme, alleen maar brave
onderstreping van de ideeën van de
auteur, die ons zoiets voorhoudt als
„een koningin is ook maar een
mens, soxns zelfs een domme, ijdele
Bans".
E:n om zo'n tragische figuur heen in
naar moeilijkste uren alleen maar
harteloos opportunisme. Medegevoel
zeker op de laatste plaats.
Cor Stedelinck ensceneerde deze
tragedie. In psychologische ontleding
- om het even bij de pretentie van
net stuk te houden - lag echter tot
dusverre niet zijn grote kracht.
Mario Mocenni had in zwart en wit
wel een mooie toneelruimte gescha
pen, maar zijn uitbundig burleske
kostuums waren veel minder goed te
plaatsen. Zeker niet in relatie tot de
manier, waarop Josephine van
Gasteren de veroordeelde koningin
ipvatte. Dat was van type mooi
Spel anno 1935 Door De Diva Zelf.
En dat zonder ironie, of ik moet mij
sterk vergissen.
i 18.80 tot 19.80 1
T entoonstelli ngen
Nachtvoorstelling: „2001 a Space Odys
sey". vr. en za. 11.30 uur, 18 Jaar.
LIDO: „Keetje Tippel", dag. 2.30, 7.00
en 9.15 uur. zo. 2.30, 4.45. 7.00 en 9.15
uur. 18 Jaar.
STUDIO: „1001 Nacht", dag. 2.30, 7.00
en 9.15 uur. Zo. 2.30, 4.15. 7.00 en 9.15
uur. 18 Jaar.
TRIANON: „Roole Slen". dag. 2.30.
7.00 en 9.15 uur. Zo. 2.30. 4.30 en 7.00
en 9.16 uur. 14 Jaar.
RKX„De klokkenluider van de Notre Klasse afdeling
Dame", dag. 7.00 en 9.15 i
Klnderaf-
14.15
J tot 19
Endegeest: dinsdag en vrydag 13—
14.3C uur; s zondags 11—12 uur en
i 18.30 tot 20 00 l
i Oudheden «Rapen-
28) Werkd 10 i
binei Oaper Wisselende expositie
Nachtvoorstelling: „Pornosex in Bang
kok". vr. en za. 11.30 uur. 18 Jaar.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Anton Hevboer i
OiKi auendienst elke dag Acade
misch ilekenhuls behalve van dins
dag i04 uur tot woensdag 18.00 uur
1 Diaconessen!) uls) en van vrijdag
3 00 dUJ tot zaterdag 18.00 uur (Eli
sabeth ziekenhuis)
Meer - bronsplastieken Van 6 april
t/m 26 april
Openingstijden dl t/m za van 10-17
uur dl ook van 8-10 uur nam zo na
afsüraak telefoon 01751-12186
Galerie Van det Vlist Botermarkt 3.
Expositie van Kees den Tex achllde-
rilen en grafiek Van 12 maart tot 5
april. Openingstilden dl. t/m za van
Bezoekuren Ziekenhuizen
alle patiënten (behalve kinde
ren) zlln de bezoekuren als volgt:
Elkt dag
14.15—15.00 uur
18.30—19.30 uur
Voor de orematurenafdellng gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor
Maandag t/m vrtldag:
18 30—18.45 uur
Zaterdag en zondag:
r ernstige patiënten door-
wordt toegestaan, kan
llge hlervoo
Kinderafdeling
Leidse bioscopen
kinderafdeling
St. Elisabeth-ziekennuis klasseafde-
tt: „The towering Inferno", dag
16 tot 18 30 i
tot 14.14 uur eo v li
Kraam af deling- dag
kinderafdeling i
Alphen aan den Rijn
afdeling 13.80—14.15
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en oaar 8chlphol
kunnen dag en nacht worden gemeld
bij het informatiecentrum Geluids
hinder Schiphol (020—175000).
©urf ?ÏUeuws
16 april 1975
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
U:t Dordrecht wordt ge
meld dat daar èenigen tijd
geleden de rede over Heinrich
Schliemann (opgraver van o.
m Troje, in noordwest-Tur-
kije. Red.) het licht zag, die
door den heer Keiler van
Hoorn predikant te dezer ste
de. zoi hier als elders was uit
gesproken. De schrijver zond
den beroemden archaeoloog
een present-exemplaar Dezer
dagen ontving ds Keiler van
Hoorn uit Athene een brief
van Schliemann, die zoowel
getuigde van diens blijvende
dankbaarheid jegens Ne
derland (de domineeszoon uit
Mecklenburg-Schwering
bracht in zijn jonge jaren eni
ge tijd door op een handels
kantoor in Amsterdam, Red.),
als van zijn bijzondere gaven.
Hoewel Schliemann zich in 29
jaren tijds niet in onze taal
had uitgedrukt, kenmerkte die
brief zich door een uitsteken
den stijl, door een goede keus
van woorden en door zeer wei
nig ta, ilfouten. Schliemann
wil zijn opgravingen in Troje
spoedig voortzetten en houdt
zich verzekerd, dat vóór het
e*nde van 1875 de ontdekking
van llium (Troje) uit de "Ili
as" van Homerus als een on
betwistbaar feit erkend zal
worden. De brief van Schlie
mann werd begeleid door een
redevoering van hem, onlangs
in Athene uitgesproken, en
door ten photogram van hem
en zijn echtgenoote, een schoo-
ne Grieksche vrouw, versierd
met kleinoodiën, vóór meer
dan 3000 jaren gedragen door
wie weet welke Trojaanse prin
ses. Tenslotte noodigde Schlie
mann zijn Dordtschen levens
beschrijver beleefdelijk uit
hem ook eens in Troje te ko
men bezoeken.
Vijftig jaar geleden:
Vorig jaar heeft een ge
meenschappelijke expeditie
van het Britsch Museum en
van het Museum der universi
teit van Pennsylvanië op de
plaats der oude stad Ur in Me-
sopotamië een grooten t oren
van den maangod blootgelegd,
opgericht door koning Ur En-
gur, omstreeks 2300 jaar voor
Christus. Thans heeft de ex
peditie, in den toren een plaat
van kalksteen gevondendie
in fraai gegraveerd relief het
portret van koning Ur Engur
vertoont, en eveneens gegra
veerde tooneelen van zijn ar
chitectonische verrichtingen.
Men neemt aan, dat in de
eeuw van Ur Engur de toren
van Bzbel werd gebouwd.
PANDA EN DE INZIENER
26 - 128 "Wil je ergens heengereden worden?' vroeg de eige
naar van het huurkoetsje.
'Eh... J-ja... antwoordde Panda. "M-maur ik heb geen geld - en
ik wzet niet waar ik heen moet. Mijn vriend is ontvoerd, ziet
u? Hij werd door iemand, die ons de hele reis al gevolgd heeft
een taxi ingeduwd - en toen waren er twee anderen die hem in
andere taxi's achterna gingen."
"Ah'" zei de koetsier. "Dat waren natuurlijk de spionnen ABC,
DEF en GHI. Die volgen elkaar alijd omdat ze elkaar niet ver
trouwen. Ik denk dat je vriend nu in het politiebureau is. Stap
in, dan rijd ik je daarheen. Je k i
t be
talen.
"W-waarom is hij in het politiebureauvroeg Panda ongerust.
Hij heeft niets gedaan V
De koetsier zette zijn paard aan en even later rolde zijn rijtuig
door de droevigste stad die Panda ooit had gezien.
'Je vriend heeft natuurlijk de fout gemaakt, die alle vreemde
lingen maken," legde cr koetsier intussen uit.
"Hij heeft gelachen. En dat is in Falderije zwaar strafbaar, na
dat opvergeneraal Grim hier de macht heeft overgenomen. Kijk
- daar hangt een portret van hem. Hij heeft een hekel aan
lachen, zoals je ziet:
De
avonturen
van
Jommeke
De
strijd
om de
Incaschat
Het schilderij „Aardewerk
pat met aardappelen op
een blauwe doek" van
Vinoenit van Gogh heeft
op de gasteren in Amster
dam door Mak van Waay
gehouden veiling van wer
ken van impressionisten
een bedrag van f. 152.000.-
opgebraoht. Evenals twee
andere werken van Van
Gogh bleef ook dit schil
derij in Nederlandse par
ticuliere handen. De an
dere schilderijien van de
Brabantse meester brach
ten overigens aanmerke
lijk minder op. Een „Spit
tende boerin" kreeg voor
f64.000 een nieuwe eige
naar. de „Netten boeten
de vrouwen in de duinen"
werd voor f58.000.- ver
kocht.
Van Gogh was wel de
topscorer op deze veiling-
dag. De prijzen voor zijn
werken werden het dichtst
benaderd door de f 43.000.
die betaald werden voor
een stilleven van Lartour.
Boven de f. 25.000,- togen
voorts nog een „Wit
Delftse vaas met rocze ro
zen" van F. Verster
(f. 28.500,-) en de „Vrouw
op een weg langs een sloot
met enige boerderijen"
van J. H. Weissenbruoh
(f. 25.500,-).
^WEETJE NOG* DE EÖ2STE KEEK PATJE HIE* W4S?
JE ZEI TOEN VAT JE NAMENS EEN
5CHOOL- 1
PfcycHOLOOfr
J-L-
/WEVV, -
Loirelloyd 15 te Bremen
Maaslloyd 15 te Rotterdam
Macoma 14 390 wzw Gibraltar
Rotterdam
KLEINE VAART
Cornelia B 6 14 20 zw K]
rlsC dl Lenca nr Kopar
Seven Ssas 15 Kp Mondego nr Tripo-
Spray pass 15 Kp Bon nr Alexandria.
GROTE VAART
Antllla Bay 14 100 nnw Cochin nr
Marnelloyd 14 83 z Las
KhoramShafar
deta 14 125 w Cfc
_dLtra 14 710 o
Neder Lek 14 320 zo Bermuda
Duinkerken
Nedlloyd Delft 14 te Hamburg
Nedlloyd Katwijk 14 v Durban nr
Kaohsiung
Nedlloyd Klmberley pass 14 Kaapstad
nr Durban
Nedlloyd Kingston 14 210 no Moga
discio nr Assab
Nedlloyd Kyoto 14 180 zzo Acapulco
Nljkerk 14 40 o Port Elizabeth nr
Aqal
LEIDEN/OEGSTGEEST Het
folkloristisch dansensemble Achalav
en het Leids zigeunerorkest Csardas
geven zaterdagavond as een uitvoe
ring in de aula van het Rijnlands
Lyceum in Oegstgeest.
Er zijn in totaal vijfendertig mede
werkenden, die een programma zul
len brengen van zang, dans en mu
ziek uit Nederland, Joego-Slavië,
Hongarije en met name uit de land
streken Moldova en Transsylvanië
(Roemenië) in authentieke kostuums.
Tot het instrumentarium van het or
kest behoren de cimbaal, de tupan,
de guida en de panfluit.
Archimedes 13 te Barbados
\res 14
dam
Pericles 15 te Rotterdam
Philipp'a 14 210 no Flores nr Tran-
Queen of Sheeba pass 14 Kaapstad
nr Antwerpen
Rotte 14 450 zzw Abidjan nr LasPal-
Safocean Adelaide 14 320 zzo Espe
ra nee nr Melbourne
S af ocean Amsterdam 14 700 o Mau-
Ares 14 855 ono Trinidad nr Rotter-
Aristoteles 15 te Belize verw
Banggal 14 350 z Walvisbaai nr Le
Havre
Camitla 14 v Port Sudan nr Curacao
Cinulia 14 130 o Dominica nr Cardon
Coppename 15 te Southampton verw
Dladema 14 v Triest nr Las Palmas
Dockllft-T 14 450 n Paramaribo nr
Angra dos Reis
Gan^medes 14 360 zw Azoren nr Cris-
Graveland 14 250 w Finisterre nr
Georgetown
Kalydon 14 320 wnw Manilla nr To-
Kermla 14 360 zw Ouessant nr Stan-
Leuvelloyd 15 te Duinkerken
Simonskerk 14 v Walvisbaai nr Port
Willemskerk 14 580 zw San Diego i
Zafra 14 550 zw Azoren nr Rotter
dam
Saigon nr
OEGSTGEEST Op zondag 20
april wordt in de Groene Kerk een
muzikale vesper gehouden, die om
half negen begint. Uitgevoerd wor
den het Magnificat" van Pergolesi
en de Kantate 147 „Herz und Mund
and Tat und Leb en" van Bach. Deze
cantate wordt besloten met het ko
raal „Jesus bleibet meime Freude" dat
velen bekend is in een transcriptie
voor orgel.
Zondagavond kan men het
echter horen in de oorspronkelijke
versie voor koor en orkest, uitgevoerd
door de Willibrordcantory. Eeö or
gelwerk van Sweelinck en verschil
lende gezangen uit het „Liedboek
voor de kerken" completeren het pro
gramma. Solisten zijn Thea Ekker—
v. d. Pas (sopraan). Frieda Engelen
burg (alt), Bart Distel velt (tenor) en
Jaap Dieleman (bas).
Het koororgel wordt bespeeld door
Theo Goedhart, de cantor is Egbert
van Goor. De toegang is gratis, er
wordt echter gecollecteerd voor cte
Stichting die het nieuwe orgel reali
seert.
