"GÉÉN WET IS
BETER DAN EEN
SLECHTE WET"
Onzekerheid over
Vietnamese wezen
NAVO-DISCUSSIE BINNEN DE PVDA
BESLISSEND VOOR KABINET-DEN UYL
Huishoudbeurs
'ICVPmoet
eens aan
politiek
gaan doen'
Hoorzitting KVP over abortus
"ER IS MOED
VOOR NODIG
OM TEGEN
ABORTUS
TE ZIJN"
Genoeg kapitaal voor
leningen gemeenten
DINSDAG 8 APRIL 1975
Statenlid
in Leiden
LEIDEN „Ik word er kotsmisse-
lyk van, dat er sinds 1967 binnen de
KVP alleen maar gepraat is over de
grondslag en het karakter van de
party. Dat geouwehoer moet nu
maar eens afgelopen zijn. De KVP
moet politiek gaan bedrijven". Deze
hartekreet kwam gisteravond uit de
mond van het KVP-statenlid en te
vens partijraadslid de heer P. Bak
ker uit Voorschoten tijdens een ver
gadering van de Statenkring Leiden
in het Antonius Clubhuis.
Dergelijke soms zeer felle re
acties kwamen aan het slot van de
vergadering toen de kwestie-De
Zeeuw ter sprake werd gebracht.
Vergadervoorzitter A. J. M. van der
Klaauw was het met de uitlatingen
van Bakker in zoverre oneens, dat
hii wel vond dat er nog ruimte ge
maakt zou moeten worden voor ge
sprekken over de basis van de par
tij.
Sprekend over de „commissie van
zeven", die is benoemd om te be
middelen in de kwestie-De Zeeuw
zei de heer Van der Klaauw, dat de
heer Groeneveld van de kring Lei
den daar zitting in heeft op persoon
lijke titel. „Hij spreekt daar niet na
mens de kring Leiden" aldus de ver
gadervoorzitter, die benadrukte dat
Groeneveld zich alleen beschikbaar
heeft gesteld om orde op zaken te
stellen en zeker niet de bedoeling
heft om tot een eenzijdige samen
stelling van het KVP-partijbestuur
te komen.
Volgens het statenlid Bakker kan de
KVP maar twee dingen doen: of
men gaat achter het CDA staan of
men vindt dat het niet snel genoeg
gaat en besluit om zelf verder te
gaan. Een van de aanwezige Leidse
leden zei de indruk te hebben dat
de KVP toch bezig is een „open
party" te worden. Hy signaleerde
plaatseiyke problemen waar het
gaat om de vraag of de vergadering
van het CDA moet worden vooraf
gegaan door gebed en bybellezing.
Wat vergadervoorzitter Van der
Klaauw de opmerking ontlokte dat
het een nuttige zaak zou zyn wan
neer de partyraadsvergadering weer
eens zou beginnen met een kerk
dienst.
KVP-lid Vervoorn vond dat er op
korte termyn definitief beslist moet
worden of het CDA met één lyst de
verkiezingen ingaat „Daarover moet
snel door de partyen een besluit
genomen worden want de verkiezin
gen kunnen elke week voor de deur
staan. Er hoeft maar een PvdA-con
gres gehouden te worden, die be
sluiten neemt waar we ons niet ach
ter kunnen plaatsen, en het kabinet
ligt op zyn gat. We moeten de party-
top in deze taak tot spoed manen,
want nu is het zo dat de achterban
voorop loopt", aldus Vervoorn.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Een brand heeft gistermiddag
in Venlo volgens de eerste ramin
gen voor miljoenen guldens scha
de aangericht in de magazijnen
van een groothandel in elektri
sche apparaten. De magazijnen
roerden geheel verwoest. De oor
zaak van de brand is onbekend.
De brandweerkorpsen uit Venlo
en Hout-Blerick hadden te ma
ken met vuur, dat snel om zich
heen greep in grote voorraden
zeer brandbaar materiaal. De hele
avond was nodig voor het na
bissen.
30e INTERNATIONALE
RAI AMSTERDAM
4 tAn 13 APRIL 1975
De attraktie van het jaar! Voor iedereen die van gezelligheid houdt, het nieuwste
van het nieuwste wil zien en weer 'es op heel èndere ideeën wenst te komen.
Ga er óók van genieten en heerlijk vrij rondneuzen.
De 30e Beurs heet u hartelijk welkom en garandeert u een uniek plezierig dagje-uit.
De gezelligste en grootste nieuwtjes
show van ons land «nog 5 dagen*
Dagelijks open van 10-5 en van 7-10.30 uur. TT-biljetten aan alle NS stations.
Op de zondagen tot 5 uur. Entree 5.- p.p. Veilige kleuterspeelplaats gratis.
Kinderen tot 14 jaar en Ruime parkeerpleinen vlakbij,
groepen van minstens 25 pers.reduktie!
DEN HAAG (ANP) „Een mens is pas mens vanaf de geboorte" en „een mens is al
mens vanaf de conceptie". Tussen deze stellingen van de actiegroep Man-Vrouw-Maat
schappij en verschillende anti-abortusgroepen bewoog zich gisteren de discussie tijdens
een hoorzitting van de KVP-tweede kamerfractie over de abortusproblematiek, die vrij
dag wordt voortgezet.
Een groep die zich had verzameld rond de Nijmeegse prychiater dr. Anna Terruwe, pleit
te bij monde van de zenuwarts, dr. A. E. M. van der Does de Willebois uit Utrecht voor
de opvatting „geen wet is beter dan een slechte wet".
Het confessionele wetsontwerp -vrouw als ay hun ouders niet by dien de zwangere haar voornemen om
tvan KVP en ARP) is volgens dr. hun besluit willen of kunnen inscha- zich te laten aborteren binnen acht
Van der Does wel beter dan dat van kelen. Zo'n vertrouwensman kan ook weken na de conceptie aan de aan-
de PvdA en dat van de VVD, maar een uit/komst bieden in die volgens gewezen instantie heeft meegedeeld,
ret niet goed genoeg. Hij vroeg zich de FIOM vrij veel voorkomende ge- en indien er geen natuurlijk persoon
af, of met een nieuwe wet niet beter vallen, waarin ouders in paniek druk is die zich verplicht het komende
worden gewacht tot de menin- uitoefenen op hun dochter
gen over abortus, die volgens hem pas abortus te laten plegen,
r.u volop in beweging komen, dui
delijk aijn. In de tussentijd z
licht teruggekeerd kunnen
naar "de letter en de geest-
huidige wet.
"Het wettelijk doden
groot te bren-
kind te adopteren
gen".
A-H- B"°ncsf.'
tolkte het standpunt "geen drempels Till-d Aulnis de Bourouill, adviseur kamerlid Tü Gardeniers-Berend-
iHgUf-he zaken noem- sen> moeder van vier kinderen
voorstel dat zij fei uit haar siof Twee keer werd
afglijden van ze woedend. Éérst al pratend tij-
worden
Man-Vrouw-Maatschappij
het standpunt "geen t
abortus". Deze groep ziet abor- voOT med^ch- uridisohe zaken noem-
tus als een noodsprong bij - jHM tig Él
miste anticonceptie, als
- lamp" die niet door wettelijke maat- a»0?»8 °P sociale indiratie
-(■huidige is het steentje dat de hele regelen mag worden gedoofd Door euthanasie op sociale indicatie te
lawine in gang zet", aldus dr Van de hulpverlening, door het openleg- voorkomen.
Does. die evenals dr Terruwe gen van de problematiek, kunnen de
waarschuwde dat legalisering
abortus zal leiden tot verharding van
gevoelens, versterking van zelfzuch
tige neigingen en een geringere be
reidheid tot werkelijke hulp en zorg. Attemaltief
Dr. Terruwe verklaarde, dat
als psychiater ontstellende ervarin-
Zij ging er daarbij
dens dit gesprek in het Staten-
restaurant van de Tweede Kamer.
De tweede keer tijdens de hoor-
zitting, alleen door de KVP be
legd. over de drie initiatief-wets-
u> .mi «xu ontwerpen over abortus. Oorzaak:
zou onder de vraa9 en de in d* Tweede Ka-
bepaalde voorwaarden toelaatbaar n"%7
moeten zijn tot 10 weken. In de "twij- ^appij geponeerde stelling dat
problemen ook versneld worden op- menselijk leven meer beschermwaar-
gelost, aldus deze actiegroep. is
Antroposofische artsen stelden, dat felperiode" over het ontstaan van de
len maken en tot nu toe maakten.
,,Ik weet van mezelf dat mijn
stéllingname tegen abortus niet
levensbeschouwelijk is. Dat
schap zou abortus alleen nog toege
pen heeft opgedaan met de gevolgen h<* toestaan van het doden
van abortus ook by artsen die die dm- ^eboren menselijk leven ertoe zal lei- ken
preep hebben verricht. £^en* dak later ook hét doden v
hersenfunctie van 10 tot 20 we
de strafbaarstelling ter
zijde kunnen worden gesteld als de
geboren ongewenst menselijk leven ongeboren vrucht een erfelijke af-
wordt goedgekeurd. Deze vereniging wijking heeft. Na 20 weken zwanger- nh^beeldvan'mi^Êr
hoos hH voo oomnromis een schap zou abortus alleen nog toege- ^astniet m Het beeld van mij. Er
De be- staan moeten worden in die gevallen
daaruit: waarin bij geborenen euthanasie toe-
DEN HAAG <SP> De zjg. centrale belanghebbende gemeentebesturen,
financiering vormt op het ogenblik
geen enkele moeiiykheid meer voor
gemeentebesturen, die plannen willen büjven uit
uitvoeren. Er is ruim voldoende ka
pitaal beschikbaar om voor alle plan- is alleen of de financiële positie
Concessies
bood bij wijze van compromis
Ook de stichting ter eerbiediging alternatief wetsontwerp
en bescherming van menselijk le- langrijkste bepaling
ven betoogde, dat de rechten van "Zwangerschapsafbreking wordt tot laatbaar wordt geacht of als levens-
het ongeboren kind beter moeten de twaalfde week niet bestraft, in- gevaar dreigt voor de moeder,
worden beschermd. De gynaecoloog
Gemeentelyke investeringen behoe- het ongeboren kind beter moeten
nu dus niet meer achterwege te worden beschermd. De gynaecoloog
s, dat het geld e
prof. dr. W. P. Plate, die lid is
niet geleend kan warden: de vraag stichting, zei desgevraagd dat hij
nen, die met een verzoek om goed- de gemeente goed genoeg is om rente grijpt dat er in de politiek
keuring by het dageiyks bestuur
de provincie worden ingediend, meb-
de vereiste leningen te kunndn
aflossing te kunnen opbrengen.
Voor wie 't nog niet weet
Philips batterijen
sies moeten worden gedaan
voorkomen dat de huidige situatie
Pogingen van de minister om, met blyft bestaan of verergert. Hij pleit-
toe wijzen. Ook voor plannen, dae nog het oog op de werklooshektebestry- te onder meer voor het stellen van
uitgewerkt moeten worden en waar- ding, de gemeentelyke investeringen strenge eisen aan de inrichting ana-
voor b.v. tegen het eind van dit Jwar te versnellen, hebben duideiyk ge- loog aan de richtlijnen voor kraam
de financiering geregeld moet wor- maakt, dat nog ai wat gemeentebe- klinieken. De inrichting
den, kunnen gemeentebesturen "het sturen hun plannen nog niet
vertrouwen hebben, diat zy dan. het uitvoering gereed hebben laten
geld kunnen lenen, dat nodig ia
Dit alles bleek duidieiyk in een. ver
gadering van de provinciale advies
commissie voor de gemeentesfinan-
ciën, waar o.m. bezwaren werden ge
uit tegen het besluit
ter van Financiën o
financiering opnieuw
verlengen. „Een wassen neus"
de men deze regeling, die de gemeen
ten verbiedt zelf leningen te duiten
GS de taak gefft het door de
ken, omdat ze daarvoor geen geld ren van de ingreep,
wilden uitgeven, met de kans dat De federatie van instelling
uitvoering nog lang op zich zou la- ongehuwde moeder en haar kind
nodig om op je
standpunt te blijven als je tégen
abortus bent".
.JSorry, ik raak er steeds weer
door geëmotioneerd", zegt Til
Gardeniers, die je haar vijftig
jaar niet afziet. Kittig, fel, maar
ook met veel grote verdraagzaam
heid, niet véroordelend, maar
eerder haar standpunt verdedi
gend, vormt zij een verademing
binnen de pro- en contragroepen.
Til mist het onverzoenlijkede
geheven vinger van de veroorde
ler. Tóch is ze principieel tégen.
„We krijgen er écht geen bloemen
voor", zegt ze cynisch. Maar wat
"pre" mij hoog zit, is dat de vrouwen de
tweek feiten niet kennen. Professor
mige abortusklinieken is volgens kort* medische behandeling in Hong- zal worden vervangen en de toekomst 'plate heeft voor mij medisch-sta-
hem een aanfluiting gezi ende geva- _1iet„_:k.°™iIlde_..„,weekeinde in 8618011 op het ogenblik b«»>nder tische lijsten gemaakt. Daaruit
anti-abortus is,
dat hij be-
DEN HAAG (SP) Dertig Zuid- bracht. Maar aangezien de 1
Vietnamese weeskinderen, die i
mier waarschijnlijk nog deze week
zullen voorlo- chaotisch is, is het nog volkomen m:kt dat vrouw die abortus
s uit het oor- onzeker of de Zuidvietnamese auto- „raagt nooit werd verteld dat er
logsgebied zijn, die door de Neder- riteiten opnieuw toestemming voor 40% kans is na één abortus op
ten wachten, wat dus renteverlies zou (FIOM) kwam met een op praktijk- landse Stichting Interlandelijke A-
opleveren. Hiervoor is vertraging ont- ervaringen gebaseerd standpunt, dat doptie naar Nederland worden ge
staan in de uitvoering van allerlei door 30 van haar 31 bureaus is on- bracht. Na de aanvankelijke beslis- middels stopgezette Amerikaanse
de Centrale gemeentelyke plannen, waarvoor nu derschreven. Gebleken is volgens de si1* van de Zuidvietnamese regering peratie "babylift" is fel verzet gere-
Jaar te inmiddels wel geld beschikbaar zou FIOM, dat vrouwen zelden zomaar om de uittocht van weeskinderen he-
zijn. Vertraging is overigens ook ver- tot abortus besluiten. lemaal stop te aetten, heeft de demis-
oorzaakt door de op gang gekomen De federatie wil de vrouwen een be- sionaire vice-premier dr. Phan Quang
inspraak en met name door de daar- langrijke stem toekennen bij de be- Dan aangekondigd dat het overbren- nisaties beschuldigen het regime
verbonden beroepsprocedures, slissing. Verder zouden vooral jon- gen van weeskinderen naar het bui- president Thieu ervan dat de w
massale uittocht van weeskinde- verslechtering van de vruchtbaar-
1 invloedrij-
Bank
ten geleende geld te verdelfcn over de kunnen ophouden.
de Nederlandse Gemeen- die uitvoering van plannen erg lang ge meisjes 1
l doen op
zullen geven, want tegen de in- heid Bovendien heeft
aboteerde vrouw een verhoogde
kans dat de volgende vrucht niet
wordt uitgedragen. Waarom wil
men dit niet weten?"
boedistische orga- Het abortus-onderwerp is in Ne
derland uitgekauwd. Langzamer
hand baalt iedereen ervan. Er is
kinderen als politiek pressiemiddel zóveel over gezegd. Zelfs zoveel
woord- dat de CH en AR het niet nodig
de Voorlopige Revolu- vonden om na de hoorzitting van
Zuid-Vietnam 1971 nog een nieuwe te houden.
Til Gardeniers„Door dit te
voerder
tionaire Regering
1 Parijs noemde de massale
tie van weeskinderen zelfs regelrech- weigeren heeft de kamercommis-
te kinderrroofsie zich veroordeeld tot niet des-
De komst van de dertig Zuidvietna- kundig. Er jijnia%°?eil V"~
mese weesjes, die hooStwaamchun- anderd «nds I97JEr nu no»
ZL JSJSÏÏ'JJ Pv:?A in twee ?rocP?n: de atoompacifisten, toen bezig het regeerakkoord Keer- uiteraard geheel met onze doelstel- "Jf dOOTfffns? dT opz'uëhfino "van Te
één gynaecollogische oplei
ding waar men niét leert abor-
voorbij kunt gaan. Ik ben razend
lijk dit weekeinde in ons land zullen
arriveren, was echter al lang
bereid. En volgens de dirrecteur
drs. J.C. van Deth werden voor him
overkomst ruim een ha* jaar ajle
r lid. En zonder de dreiging eruit
te stappen
der ötoel
minister Vredeling van Defensie
minister-president Den Uyl het Ne- En zónder steun wn KVP
deriandse lidinaatscnap van de kan Den Uyl niet verder.
pikken de christen-democratische
z.o zien minister Van partijen KVP en ARP niet, hebben
Buitenlandse Zaken, hun politieke leiders Andriessen en
Aantjes waarschuwend laten weten.
die alleen al de mogelijkheid punt op te stellen. Keerpunt is thans lingen in strijd, "schrijft het PvdA-
te doen. Deze groep manifesteert punt staat over de NAVO: "Toets- strument bij het bereiken 1
ARP zich in de PvdA sinds het begin
de jaren zestig. Daarvoor hadden
stoompacifisten hun toevlucht ge- NAVO voort te zetten is het blijvend senteert het PvdA-bestuur
N oor da tlan tische Verdragsorganisa
tie - net militaire bondgenootscnap
VeremYde^ta^n^CanaSa^ifjum^Tjnuu??8.err?" dC sche Partij, de PSP. De aanhang spanningen in Europa als doelstel-
verenigde staten, canada en de deling Nijmegen deze heeft voorge- binnen dp PvdA wordt Msehat on lino, van hpt ^ndtrpnftntwhftn
Kans op een we^uit-de-NAVO-uit- tot de pacifistisch Socialist!- nastreven van veiligheid en ont- merkelyke gedachtengang"Leek het
jrouw na een abortus is bekend,
1maar niet bekend is de psychische
.?rsi y_an,? b ,tcb, b mogelijk reactie van de vrouw wat later.
Daarover bestaat nu een studie
van een Amerikaanse hoogleraar.
Wat betekent het voor de vrouw
een kind te hóuden? Nu is het zo:
„We geven haar waar ze
vrede dat door de snelheid
Amerikanen eind vorige week een
luchtbrug voor Zuidvietnamese wees
jes openden de selectie van kinderen
niet zo zorgvuldig is geweest.
Westeuropese landen als ant- steid. Maar groot is deze kans niet.
want het partijbestuur van de PvdA 'Ck^ódstV riJ
heeft het voorsfcel-Nijmegen van de de.kamerüd drs. H. Franssen.
binnen de PvdA wordt geschat
hooguit éénderde van de leden.
de groep is het twee-
vroeger op dat eerst de blokken Maar volgens hem staat 't absoluut „raagt. We laten haar onwetend
De grote vraag die deze week Xll CCiI ujvig VH,.
^Af-bonerescentrum m Amster- vier' vo'lgeÜkTe M'ovellen heïït het
01 PvdA-bestuufr getracht het NAVO-
worden beantwoord
op net PvdA-congres de
de algevaardig- standpunt van de partij
wijze
len. Als er al een meerderneid
Den Uyl c.s. uit dc bus komt,
1 neie krappe zijn.
vatten. Dat is bepaald geen natte-
op ling
Mocht
dit niet het geval is, dan dient Ne
derland na te gaan of vrede
Naast de groep atoompacifisten is ligheid niet beter worden gediend
de oprich- door uittreden en of tezamen met
stro- geestverwante landen alternatieven
te streven zijn".
Het PvdA-bestuur onderschryft
ting van Nieuw Links
ming ontstaan van PvdA-leden die
de NAVO om politieke redenen wil-
bondgenootschap moesten worden ontbonden (be-
situatie ontstaan waarin d<Kld NAVO en Warschaupakt)
oordat ontspanning mogelijk
zijn, nu hebben
dat het ontbinden van de blokken het
eindresultaat van de ontspanning zal
zijn".
Den Uyl zelf hield onlangs in Gou-
vast dat de Zuidvietnamese Stich
ting Interlandelijke Adoptie naar
Nederland werden gehaald, geen di-
eerder~de "indruk rekte familieleden meer hebben, die
zouden kunnen zorgen.
over de gevolgen".
ADVERTENTIE
DEN HAAG (SP) De WD
ea"ziJn"iartijgeMten''(£Sfde volg- b00s °P D™ UyL Via schriftelijke
drie PvdA-mimsters de- vingerwerk geweestT Eraan vooraf is len afzweren- ziJ zien in de NAVO deae Keerpuntopstelling nog steeds.
met .geen goed instrument voor ontspan-
beroepskracbtêrT^begefeide discussie nin& tussen °°st en west- De sterkte
breedopgezette
vragen vanuit de Tweede Kamer,
wordt de premier verantwoor-
HeT isdèr zekering die ^"8 over diens uitlatingen over Pre-
orde voor ogen. Sterker, de minister
president hield de NAVO
misbaar
in alle partygeledingen met
levensgevaarlijke kortsluiting in sitait Thieu van Zuid-Vietnam ge-
kan rechtstreeks gevolgen hebben slot van de discussie sprak onge-
- het voortoestaan van het kabi
net-Den Uyl. Als net congres tot óït
dezelfde uitspraak komt als de PPR
«jok een regeringspartij) bijna
.—i de PvdA-leden zich
NAVO-lidmaatschap als tiepartij
enkele voorwaarden wordt kres zich
voldaan. Zonder meer uit de NAVO het NAVO-lidmaatschap uitgespro-
deze groep is beslissend voor de dimensie aan toegevoegd: de derde de internationale verhoudingen kan vraagd. Den Uyl had verklaard dat
het beter was als Thieu maar weg
ging.
Wiegel en De Koster willen nu van
Den Uyl en Van der Stoel, minister
van Buitenlandse Zaken, weten of de
gelijke uitspraken over be
vriende staatshoofden een nieuw ge-
met bin- bruik zijn. Zij verzoeken de minis-
D'66. Met deze de industriële giganten gezamenlijk nenlandse, dan met buitenlandse po- ter-president zijn verklaring over
De NAVO-discussie in de PvdA dan vierduizend deelnemers. Aan het vraa& of een anti-NAVO-uitspraak wereld. De PvdA vindt dat het bij voorkomen". Maar men mag best
veiligheid riiet meer alleen (jenken, dat Den Uyl in de eerste
plaats stond te pleiten voor het
voortbestaan van zijn kabinet.
De NAVO zal ook zonder Neder
land als 'id blijven bestaan.
De hele NAVO-discussie in
meerderheid haalt in de PvdA.
In 1972 toen de PvdA nog opposi-
heeft het PvdA-con-
in meerderheid tegen
vrede 1
gaat om de verhouding tussen West
en Oost-Europa en die tussen de
Sowjet Unie en de Verenigde Staten.
Een Amerika* ns-Russisch-Euro-
jaar geleden neeft gedaan, is het af- stappen vond
gelopen. De PPR vond dat Neder
land de NAVO in 1977 moet verlaten,
zonder enig voorbehoud. Pats, boem, PvdA van de NAVO onderscheiden partij en met de PPR was de PvdA de derde wereld onderdrukken, is litiek te maken.
ken. De volgende morgen slikte het pees (en eventueel Japans)
congres zijn eigen uitspraak weer in gaan dat als effect zou hebben dat PvdA heeft eigenlijk
Thieu in te trekken.
Heel veel mensen
weten het al
Philips batterijen
£fl^n Reel rnppt