Lof en kritiek in het
Groot Amsterdam Boek
77
Toneelgroep Centrum gaat Bellevue bespelen
ZATERDAG 3 APRIL 1975
Beatrix en Claus krijgen eerste exemplaar
AMSTERDAM In de eerste
lange volzin van het "Groot Am
sterdam Boek", waarvan de eerste
exemplaren maandag aan prinses
Beatrix en prins Claus worden uit
gereikt, belicht de in Amsterdam
woonachtige Amerikaanse Journa
list Jules B. Farber een veertiental
facetten van het thans zevenhon
derd jaar oude Amsterdam.
Hij schrijft: "Amsterdam is een
charmante, dynamische, drukke,
verdraagzame, hebberige, verfom
faaide, mooie, verlichte, sociaal-voe
lende, politiek-ontplofbare, warme,
gastvrije, gezellige, schizofrene ver
blijfplaats".
Het "Groot Amsterdam Boek", dat
ln een Engelse gebonden uitgave als
"Amsterdam, City of the Seventies"
zal verschijnen en in de Nederland
se vertaling als paperback op de
markt komt, telt op zijn 175 pagina's
16 onderwerpen tekst, gelardeerd met
ruim 450 foto's en reprodukties uit
het verleden en heden van Amster
dam.. Het is trouwens Farber's der
de pennevrucht over zijn tweede va
derland. Eerder verschenen in het
Engels van zijn hand: "Holland in
focus" en "D is for Dutch".
In het "Groot Amsterdam Boek"
geeft hij soms met geciteerde kri
tiek, soms met eigen lof een histo
risch overzicht, afgestemd op de be
langstelling van Amerikaanse toeris
ten voor Amsterdam. Hij zegt daar
in dat Amsterdammers zonder
schaamte sentimenteel zijn over hun
stad en wat daarmee samenhangt.
Zii zijn vol kritiek, maar in hun hart
zijn ze van een onvergankelijke
trouw. Echte Amsterdammers van
geboorte, waarheen zij ook reizen en
waar zij ook leven, zijn altijd geluk
kig als zij weer in Amsterdam zijn.
Zii beschouwen zelfs Sint Nicolaas
als hun eigendom.
Farber die vier jaar aan het boek
he?ft gewerkt, laat in vele hoofd
stukken blijken hoezeer hij Amster
dam een verdraagzame stad vindt en
hoe tolerant de bevolking zich door
de eeuwen tegenover politieke en re
ligieuze problemen heeft opgesteld.
Maar, zo zegt hij als hij het over de
tolerantie ten aanzien van de hip
pies op de Dam heeft ,"die verdraag
zaamheid houdt op als er geld mee
ls gemoeid". De winkels rond de Dam
leden door het optreden van de hip
pies schade en dus werd het plein
schoongespoten en moesten de jon
gelui met hun slaapzakken inpakken.
In zijn boek publiceert hij een
at tal interviews, dat hij heeft ge
voerd onder meer met prinses Bea
trix en prins Claus, die hij laat zeg
gen: ,,Wij hebben er ondanks alles
nooit spijt van gehad dat wij voor
het sluiten van ons huwelijk Am
sterdam hebben uitgekozen".
En in een interview met de te
genwoordige wethouder Roel v. Duyn
schrijft hij dat deze anarchist, die in
de jaren zestig leider werd van de
Provo's in 1966 bij het huwelijk van
Prinses Beatrix de rookbomprotes
ten heeft georganiseerd tijdens de
rijtoer van het pasgetrouwde paar
door de Raadhuisstraat.
Ook Peter Hakkenberg, die als Ka
bouter drie jaar in de raad zat en
zijn zetel opgaf om een ander in de
gelegenheid te stellen zijn idealen
Jules Faber, de auteur
te verdedigen, komt aan het woord
met de volgende typering van Am
sterdam: 'Wij zien Amsterdam als
een politieke spotprent'. Hij zegt in
het vMtaggesprek onder andere: 'er
wordt door de aanleg van de oost-
lijn van de metro veel meer schade
berokkend aan de inwoneers van de
stad dan er ooit voordeel uit voort
kan komen'.
Henk Zantkuyl, architect bij de
Amsterdaamse Monumentenzorg, ver
telt dat van de 20.000 panden die de
binnenstad telt, er 7.000 op de mo
numentenlijst staan en dat houdt
in dat Amsterdam de grootste con
centratie van monumenten bezit van
heel Europa. Daarom is voor de vie
ring van het Europese monumen-
mentenjaar 1975 Amsterdam in de
eerste plaats uitgekozen.
De Amsterdamse spot en humor
en de joodse gein worden, in het
boek uitgerukt in interviews met
Max Tailleur en met een Jordaanse
glazenwasser, die zegt: 'op een keer
zag ik een dronken man door een
raam springen, dat ik juist had ge
lapt. Ik dacht bij mezelf:
het 'Grqot Amsterdam Boek'.
neemt hij geen vuil raam?'.
Schrijvend over het religieus ver
leden van de stad, betoogt Farber:
'De kerk is in Amsterdam niet meer
de dominerende factor in het stads
leven. Kleine groepen houden zich
nog steeds aan de traditie, maar
Amsterdam als geheel heeft de ge
organiseerde godsdienst de rug toe
gekeerd'.
VIOKUM
Toch is de hoofdstad door de eeu
wen heen een toevluchtsoord geweest
voor politieke en religieuze verdruk
ten. De Joden, die eeuwen lang naar
Amsterdam emigreerden om daar ge
loofsvrijheid te hebben, noemde de
stad 'nieuw Jerusalem' en 'Makom',
het Hebreeuwse woord voor 'plaats'.
Makom werd verbasterd tot Mokum.
Echte Amsterdammers noemen zich
zelf nu nog wel Mokummers, maar
de Joden zien er niets meer in.
Toen het gemeentebestuur vorig jaar
'Mokum 700' koos als betiteling voor
de festiviteiten in 1975, kwam er van
Joodse zyde bezwaar, omdat de Jo
den niet de volle zeven eeuwen van
de stad hadden meegemaakt en om
dat de ziel van Makom volgens hen
niet meer bestaat sinds de massale
deportaties van de Tweede Wereld
oorlog.
T en toonstellingen
UCUUl
voorm.6 i
j at Wittstraat 40
Gaper Wisselende expositie
k 36.30 K""'
Nachtvoorstelling: "2001. a space
odyaoey". vr. en sa 11.30 uur. 18 jaar.
LIDO: "Keetje Tippel" dag 2.30,
7.00 en 9.15 uur. zo ook 4.45 uur.
18S^UDIO: "Jesus Christ Superstar."
dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur. zo. ook
4.45 uur AL.
TRIANON: "Roole Sten." dae. 2.30.
7.00 en 9.15 uur. ao. ook 4.45 uur.
14 Jaar.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ihartbewaklng). dag.
45 uur en van 19 tot 19.
Intensieve verpleging: dag. van
n van 18.30 tot 19 u
dinsdag en vri)d£
•s zondags 11—12
patiënten (behalve klnde-
bezoekuren als volgt:
dlDe Bin te?1 Rooseveltstraat 3, expo
sitie foto's van Max Koot t/m 29 aprlL
dae 106
am t/m 20 a„..
Heyboer en Aad
20 april expositie (Diaconesaenhuls)
eabefcb .dekenhuls)
a 26* april.
Openingstijden^
atsoraait "tetófoOD 017S "-Tal»
Galerie
Bezoekuren Ziekenhuizen
olgende bezoekuren (alle«
ouders)
Maandag t/m vrijdag:
18.30—18.45 uur
Zaterdag i
5—15.00
aan ernsi
itlge patiënten door-
jrdt toegestaan.
de hoofdverpleegkundige hiervoor i
Diaconesaenhuls. Middagbezoekuur:
3 45—14.30 uur. Avondbezoekuur:
Kinderafdeling dage-
Exposltle
18.80—1920 uur Kinderafdeling dage- A d:;~
tni.t Botermartt S Hik. ran u.oo-19 00 uur alleen root Alphen aan den Kljn
-r...kllHa, rMiriara e/.nHatl 1 d Aft— 1 fa ("10 1111 f vont
vau Kees den Tex. schilde-
men en «aflek. Van 13 maMt tot B
april Openingstijden dl. t/m za. van
Leidse bioscopen
"«RA*" -L™ enTante du naradle".
KlIderaVnTe: "Kuljjé en de soime-
tempel." za en woe. 2.30 uur zo. z.w
ouders eon dag 14.00—15.00
familieleden
kinderafdeling
6t. Elisabeth-:
tingen Volwassenen dag.
tot 1920 uur. kinderafdeling dag
15 tot 18.80 uur 3e klasse: dag vai
tot 14 14 uur en v 18 30 tot 19.80 i
Kraamafdellng- dag van 15 tot 18
1820—1
13.30—14.15 en 18.80—1920 u.; Kraam
afdellng 13.30—14.15 uur, alleen voor
echtgenoten 1920 u.; Kinderafdeling
15—1520 u alleen voor oudera 18—
1820 u
Geluidshinder Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol
kunnen dag en nacht worden gemeld
du het informatiecentrum Geluids
hinder Schiphol (020—175000).
(9«j ê%Z
teuws
5 april 1975
Honderd jaar geleden stond
in de krant:
De jaarwedden van den
burgemeester en van den sec-
secretaris van Grevenbicht
(Limburg), welke vooi ieder
1125 s jaars bedroeg, is door
Gedeputeerde Staten, onder
goedkeuring van den Koning,
voor 'eder verhoogd met fS's
jaars
In den loop dezer maand
zal de groote Keizersklok voor
den Feulschen dom uit de
werkplaats te water naar
Keulen worden overgebracht.
Te dien einde wordt een spe
ciaal hiertoe ingericht vaar
tuig met toestel gebouwd. Er
was gezegd, dat het gevaarte
op feestelijke wijze zou wor
den ingehaald. Dat is achter
niet het geval. Voor zoover er
sprake is van feestelijkheden,
zullen deze eerst plaats heb
ben wanneer de klok in den
toren hangt en voor het eerst
wordt geluid.
Vijftig jaar geleden:
Vit Tientsin in China wordt
jemeld, dat bandieten de ste
den Hintsewan en Tsansi heb
oen overvallen en ongeveer
duizend vrouwen en kinderen
hebben ontvoerd. Eerst had
den zij de huizen in brand ge
stoken en daarmee de bewo
ners genoodzaakt tot vluch
ten. Zekere afdeelingen van
de benden roofden de vrou
wen, terwijl anderen de
mannen in bedwang hielden.
Vele vrouwen hebben nog ge
tracht in een veerboot de ri
vier over te steken, doch het
schip zonk door overbelasting,
waardoor een groot aantal
vrouwen verdronk. Uit Na-
'jang zijn regeeringstroepen
gezonden, doch deze weiger
den tegen de bandieten te
vechten die ten slotte door de
inwoners van twee naburige
dorpen op de vlucht zijn ge
dreven.
PANDA EN DE INZIENER
17 - 128 Doordat de trein zo ruw tot stilstand was gekomen,
was professor Kalker wakker geworden - en nu straalde hij
bevreemd naar het apparaat dat tegenover hem op de bank
stond.
"Merkwaardig..." peinsde hij hardop. "Dat toestel komt me be
ker d voor. Maar wat doet het in een trein? En wat doe ik in een
trein?"
"U reist naar Falderije," legde Panda uit. En dat is uw uitvin
ding, die u aan iemand af moet geven. Maar wat het precies doet,
weet ik niet. Ik zag er mooie landschappen op - maar de trein-
controleur zag zichzelf vallen toen hij die koptelefoon opzette
"Koptelefoon..." herhaalde de geleerde - en hij plaatse het in
strument over zijn oren. Het scherm lichtte op, en een aantal in-
g wikkelde sommen werd zichtbaar.
"Ah!" riep de professor opgewonden uit. Wees even stil, Plan-
ka. Ik moei dat narekenen."
"Misschien laat dat toestel gedachten zien..: mompelde Panda.
'Maar waarom? En wie wil zo'n apparaat hebben? In Falde
rije nog wel - waar het heel moeilijk is, volgens Jollipop... Wan
neer rijden we trouwens weer verder?"
Om antwoord op die laatste vraag te krijgen, stapte hij naar de
locomotief.
De
avonturen
Jommeke
Het
geheim
van de
Maeu
Aneapa
■fr De Arnhemse toneel
groep 'Theater' heeft voor
het komende seizoen de
acteur Willy van Hees-
velde aangetrokken. Van
Heesvelde maakt nu nog
deel uit van de artistieke
leiding van het Groot
Limburgs Toneel.
Hij zal rollen spelen
in de drie delen van de
Alan Ayckbourns blijspel
trilogie „Met mes en
vork,' 'Het blijft onder
ons' en 'Binnen de per
ken', die door Theater'
worden uitgebracht onder i
de verzameltitel 'Zo zijn j
onze manieren.'
Verder zal volgend sei- I
zoen Annie de Lange ge
durende een half jaar
deel uitmaken van het
gezelschap.
Met steun van het
ministerie van CRM
maakt Indra Kamadjojo
uit Amsterdam een stu
diereis van enkele weken
naar Indonesië om daar
op de hoogte te komen
van de laatste ontwik
kelingen op dansgebled.
Hij zal onder andere
Djakarta, Djokja en Bali
bezoeken.
FRED BASSET
Kbmjoh! Je kuit niet
de hele dog hi'erstoon
aarzelen 6o ie E£/N
WIET?
HOE 1/W6 MOET IK (JO&
W4CHTCN TUT JE BEOIMT MET
MUM FDgTf?ET r
r.
AMSTERDAM B en W van
Amsterdam menen dat er alle aan
leiding is het studiocomplex Bellevue
aan de Marnixstraat, tot voor enige
tijd nog in gebruik bij de Neder
landse Omroep Stichting, weer een
bestemming te geven als theater. Ten
behoeve van de verbouwing en in
richting tot theater vraagt het
college de gemeenteraad een krediet
van 392.000 gulden, beschikbaar te
stellen.
De toneelgroep Centrum, tot nu
toe gevestigd in de Stadsschouwburg
in Haarlem, zal het theater gaan
bespelen. 'De aanvankelijke verwach
ting dat het Amsterdamse publiek
de premières en verdere voorstellin
gen in Haarlem zou gaan bezoeken
is ongegrond gebleken', aldus B en
W. Zij menen dat tegemoet moet
worden gekomen aan de wens van
het gezelschap zich in Amsterdam
opnieuw te vestigen nu de gelegen
heid zich daartoe voordoet door het
beschikbaar komen van het Belle-
vue-complex. Het gezelschap heeft
het voornemen zijn activiteiten in
het aanstaande seizoen te beginnen.
Voor de subsidiëring van het ge
zelschap als onderdeel van de stede
lijke toneelvoorziening, zullen B en
W nog nadere voorstellen doen.
(GROTE VAART)
Abel Tasman 3 te Cristobal.
(KLEINE VAART) ***- La*?s-_
Cornelia-B-1 4 dw Iblza nr Casa-
Cornelia-B-4 3 dw Wight nr Rotter-
Geulborg 4 10 ao Downstag nr IJmui
den.
Imber 4 75 w Lelxoes nr Rotterdam,
Juno pass 3 Cousthrock nr Belfast.
Jupiter pass 3 Gravesund nr Rotter
dam,
Jurhil 2 vn Halmstad,
Leopolaris 3 1000 wnw Azoren nrRot- Gardenia 3 vn Miami nr St. Thomas!
terdam, Graveland 3 vn Hamburg nr Bre-
Liesbeth 3 vn Rotterdam nr Londen men.
Lizard pass 3 Falls nr Barcelona, Gulf Han sa 3 86 nw Haiti nr West-
Marie Christine 2 vn Ceuta Afrika,
Neutron 4 te Rotterdam, Heemskerk 3 vn Rotterdam nr Ant-
Puerto Llmon nr King- Rotterdam 3 vn San Dlego nr Cabo
San Lucas,
re. Safocean Auckland 8 te Port Kem-
Kermla p 3 Sombrero nr Stanlow, Straat Algoa 4 te Ac
Korovina 5 te Bandar Mahshahr Straat Colombo 3
Bar.ggai 3 120 nnw Chagos Arch nr
Bovenkerk 4 vn Rotterdam nr Bre-
Coral Öbelia 3 vn Santos nr Argen
tinië.
Gaasterdijk 3 vn Tampa nr Houston.
Kylix 5 te Piraeus
Neder Waal 3 te Doha.
Neder Weser 3 vn Hamburg nr Rot-
Straat Florida 3 te Port Louis,
Straat Fushiml 4t
Straat Futaml 3
Straat Lombok 3 31 s
Trident Amsterdam 3 vn Puerto Ca-
Pallas 3 vn Rotterdam nr Genua,
Ossendrecht 3 260
Port Cartier,
Palamedes 5
Chesapeake Bay
