Oene Wiegman pleit voor
meer „lieve" films op tv
voorbeeldig
wijd&lang
Philips I
kleurentelevisie
r(jy) vandaag
Wëgélicht
...en gisteren
Programmamakers reageerden niet op proefschrift
fiK
498.-
TVmorgen\
DONDERDAG 3 APRIL 1975
Geen enkele Hilversumse programmamaker heeft gereageerd
op het proefschrift "Aanstekelijkheid van gedrag" van Oene
Wiegman. Wiegman (35), midden vorige maand gepromoveerd
tot doctor in de sociale wetenschappen, kan het wel begrijpen.
De heren programmamakers hebben er geen persoonlijk be-
I lang bij. Want, wat moeten ze met zo'n vent van de Hijksuniver-
siteit van Utrecht die vertelt dat agressieve films vooral op
jonge kinderen een negatieve invloed kunnen hebben. En als
hij dan nog pleit dat door het produceren en vertonen van
affiliatieve (lieve) films een belangrijke positief evenwicht kan
worden gegeven, kan die man weieens een bedreiging gaan
vormen zolang je als programmamaker met het idee rondloopt
i dat het „agressieve" lekkerder ligt.
Wiegman, Terschellinger va:
boorte, kreeg wel reacties v:
politie, de dagbladen, de BRT
Zwitserse tv op zijn proefschrift
;e- onderzoek was namelijk een gemid-
de delde uitzending van deze actualitei-
de tenrubriek in elkaar gezet. De
onderzoekgroep, bestaand uit een
Ook al' geven de programmamaker gemeleerd gezelschap, kreeg onder
i de filmimporteur in i
een item voorgeschoteld
niet thuis voor Oene Wiegman, toch waarin de defensie-specialisten Koud
is de wetenschappelijk medewerker ijs (WD) en Dankert (PvdA* met
aan het Instituut
Psychologie van
universiteit geen onbekende
Hilversum.
Samen met
Snijders
Sociale elkaar in discussie gingen
Utrechtse uitbreiding van de NAVO. Na de
uitzending werden de proefpersonen
twaalf uitspraken voorgelegd, zes
Theo afkomstig van Koudijs
;n team,
hij de leiding hebben Piet Dankert. Zonder dat de
licht hij sinds vorig jaar VARA's ondervraagden gezegd werd wie ze
actualiteitenrubriek „Achter het in de uitzending had geponeerd. Er
NEDERLAND I
18.45 Paulus de boskabouter (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Horen zien zwijgen, serie slapstick- en stom me-film
fragmenten (VAR)
19.25 Julia en haar nachtpapa, tv-serie (VARA)
20.00 Journaal (NOS)
20.20 Achter het nieuws (VARA)
20 25 Duikenpolitie, tv serie (VARA)
2125 De Ombudsman (VARA)
21.50 Daar komen de schutters, tv-serie (VARA)
22.20 Achter het nieuws (VARA)
22.55 Journaal (NOS)
23.00 - W.K. IJshockey in München (NOS)
NEDERLAND II
1815 Flexibele school, les 8 (TELEAC)
18.45 Paulus de boskabouter (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19 05 Van nature, natuurserie (NCRV)
20.00 Journaal (NOS)
20.21 The Eddy go round Stat-w (NCRV)
21.10 Min-Voetbal-Show (NCRV<
21.50 Zingen in de nacht, reportage (NCRV)
22.40 Vroomheid in hout en steen, minidokumentaire (NCRV)
22.55 Journaal (NOS)
Dr. Oene Wiegman: agressieve films attractiever dan lieve
door. In eerste instantie ma werd gevraagd of
het team de NOS
vaak ten onrechte programma's
of lijk, lief karakter. Kent hij de
aak ten onrechte
het kind die de
n wat is
daarover?
Hij: „Een aantal jaren geleden
dat volgde ik ze wel. De laatste twee
het jaar was er echter geen
in verband met 't proefschrift t
tijd
om onder meer te onderzoeken wat stelling. Ook moest men weergeven Nederlandse tv brengt
voor invloed de Journaal-onderwer- wie men het sympathiekst vond. Er eventueel zyn oordeel
pen op de mensen hebben. Erg veel bleek een duidelijke voorkeur
verder dan de conclusie dat het een van beiden. Frappant wa
eerste onderwerp in een Journaal- uitspraken, waarmee men
uitzending van fundamenteel belang
is kwam men niet.
Tegenwerking binnen de NOS deed sympathiek gevonden partij en blij als ik om twaalf uur 's nachts
dit onderzoek stoppen. Men kwam omgekeerd. Een stoornis in de eindelijk op mijn stoel kon zitten
de VARA terecht Niet uit menselijke waarneming, die overi- achter een borrel",
politieke overwegingen. Eerder uit «™s nog meer tot polarisatie leidt. Het propageren van lieve kinderpro-
Ion wpdprzilds belang De VARA 00 tweede stap in het onderzoek is gramma's komt voort uit een aantal
ecu wcucioijup e. Hon nnlrVin* trim 1a «itote i~Ann 1„is.,
liep namelijk al met plannen rond
werden toegeschreven aan de minst werk voor het instituut. Ik
hoe kun Je zoiets experimenten,
om haar 'Aohter het Nieuws"-uitzen- vernujaen. Oene Wiegman: „Zo'n gen van vijf Utrechtse kleuterscho-
dineen nader te onderzoeken. "Hoe doorlichting komt dan echt niet ien als proefpersonen dienden. Hun
iteitenrubriek over bij alleen ten Boede van „Achter het leeftijd was gemiddeld ruim vijf
irat is de uitwerking Ni<mws", maar staat ten dienste -
het algemene tv-beleid".
dingen
komt de actualiteitenrubriek
de kijkers
van de onderwerpen? Het team
het instituut kon weer aan de gang
gaan met een onderzoek voor eigen
gebruik dat. zoals Wiegman stelt,
veel mogelijk (is) zal wore
gevrijwaard van elke politieke
inslag.
Het eerste rapport is klaar.
Resultaat hiervan was onder meer
dat de VARA 'Achter het Nieuws' op
de wekelijkse donderdag splitste in
twee edities. Een uitzending direct
achter en in aansluiting op het
Journaal: en een meer uitgebreide
editie later op de avond.
Oene Wiegman: „In de omroepwe
reld werd dat beschouwd als een
coup tegen de NOS. We worden
echter noch door de een noch door
de ander betaald".
Wiegman haalde echter meer uit
het onderzoek dan deze, volgens
ingewijden, door een NOS-rubriek als
„Den Haag Vandaag" niet bijster
enthousiast ontvangen tegenzet. Een
van zijn stellingen handelt namelijk
over de polarisatie ontstaan of
toenemen van spanningen en
tegenstellingen in een groep
onder invloed van de tv.
Wiegmans stelling: „Wanneer in een
tv-uitzending de heren Wiegel en
Den Uyl met elkaar in discussie
treden, zullen de Den Uyl-aanhan-
gers onder de kijkers nog 'Uyliger' en
de Wiegel-aanhangers nog 'Wiegeli-
ger" worden". Hiertoe kwam Wiegman
dankzij de bevindingen bij „Achter
het Nieuws".
Tijdens de eerste fase van het
Kinderprogrammas
jaar. Aan de hand van een tweetal
experimenten is nagegaan hoe
kinderen, verdeeld in drie groepen,
reageren na de vertoning van films.
Voedingsbodem was een poppenfilm.
Voor elke groep was een versie; een
agressieve houding van twee poppen,
een lieve houding van het tweetal
en tenslotte een neutraal zakelijke
houding van de twee. De kinderen
hadden geen voorkeur voor welke
versie dan ook. In de verschillende
filmversies werden de poppen niet
beloond, er kwam noch een
overwinnaar noch een slachtoffer
uit de bus.
Uit de gedragsmetingen na afloop
van de getoonde films bleek door
middel van onder meer een
tekeningentoe ts (drie modellen;
agressief, lief en neutraal) en een
maskertoets (schrikaanjagende heks
met groene neus en een lief
konijnenmasker) dat diegenen die
de agressieve film hadden gezien
voor het merendeel de agressieve,
angstaanjagende versies kozen.
De kijkertjes naar de lieve if lm
kozen overwegend de vriendelijke
voorbeelden. Zij die de neutrale filpi
hadden bekeken toonden geen
duidelijke voorkeur, ook al won bij
de toetsen de agressieve versie het
op enkele punten.
Uit de onderzoekingen blijkt ook dat
de proefpersonen meer door de lieve
film werden beïnvloed dan door de
agressieve, terwijl men vroeger
dacht dat dat laatste veel moeilijker
was. Mede daarom pleit Wiegman
voor een alternatief voor de
agressieve en eventueel gewelddadige
kinderprogramma's in de vorm van
meer lieve films.
Eiigen oaiderviuidmg
Wat Hilversum eventueel met deze
ondervindingen doet, blijft nog vaag.
Toch kan worden gesteld dat het
met de agressie in de kinderpro
gramma's hier wel meevalt. „Peppi
en Kokki", 'Kijkdoos', 'Bibelébons' en
„De Film van Ome Willem" vallen
nu niet bepaald onder het hoofdstuk
„gewelddadig". Wat dat aangaat
staat de volwassen programmering
eerder bol van agressie (Kojak, FBI,
Columbo etc.). Vreemd? Eigenlijk
niet, want bij een onderzoek van
Wiegman met volwassenen bleek
men duidelijk een voorkeur te
hebben voor een agressief rollenspel
boven een neutraal en lief.
Oene Wiegman: „Ik betrapte me er
zelf op dat ik op den duur die
agressieve versie ook aardiger en
attractiever vond dan die lieve".
Eddy Becker stoeit vanavond in zijn editie van "The Eddy
Go Round Show" (Nederland II, 20.21 uurmet jeugdsenti
ment voor velen. Zo zal niet alleen Cliff Richard (zie foto)
maar ook Gene Pitney te gast zijn. Zowel Cliff als Gene
kenden successen in de jaren zestig. Beiden verdienen ech
ter nog steeds behoorlijk met hun optredens, ook al worden
er geen echte grote hits meer gescoord. Onder het kopje
"Goud van oud" vallen vanavond ook The Drifters.
Voorts ontvangt Eddy Becker Nicole Rieu, die Frankrijk in
Stockholm vertegenwoordigde met "Et bonjour a toi Var-
tiste" (vierde plaatsen de zangeres Debbie.
DONDERDAG 3 APRIL
Hilversum I
18.00 (S) Tijd vrij voor mi
vrije tijd. 18.30 1
panaroma. 18.53
boekbespreking. 19.
Heilskwartler. 19.1b
zingt Godis lof: verzoekprogramma van
gewijde muziek. 19.55 (S) Overdenking.
2O.0O(S) Muziek, muziek, muziek: licht
zine. 11.55 Beursberichten. 12.00 (S) De
platenkeuze van Willem Strietman: gr.
overneidsvoorlicnting: 12.30 Landbouw
kajlild 12g55ARadloJ ourn. ^VPRoTlSDiO
Nieuws. 13.11 VPRO-vrijdag
Vandaag dit. morgen dat. 13.25 Pro-
4.00
ge-
Wave. 16.00 Nieuws.
Hilversum II
18.00 Nieuws.
18.20 Ui'
Moederliefde in ArtisMet deze 'liefkozing' probeert ma
Orang Oetang haar zes maanden jonge baby te koesteren. Of
moeders tedere gebaar door de kleine op prijs wordt gesteld
is de vraag.
Radiojournaal. P.P
iding van de Anti Revo-
artij. IKOR: 18.30 KLEUR:
Informatie en c<
r" kapelT 19~3Ö S)~Jeügd
en samenleving.
han Willem Prlsol
daag. AVRO: 20.00 Nieuws
diojournaal. 20.10 Inleiding ti
(S) Erwi
avondprogramma.
ADVERTENTIE
arfung,
S«5%ni.5!0?s,(SA»l*oCCFfmS,oSS £tpaaSende dertls met
wïSfc DUITSE TV
wordt doorgepraat. 22.45 Radiojournaal. I'tJ11 OLl 1 T
22.50 (S) Vanavond laat nieuws. 23.20 IlAvnr„
SÏÏEKSfKftïï* (S) JaZZ SPeCtmm Duits,andT^
EO: 7.02 (S) Gospelsound: muziek
speciaal voor Jonge mensen. 8.03 Klank
bord. 8.10 (S) Tussen thee en kof
fie. 9.03 (S) De muzikale fruitmand:
veizoekplatenprogramma van en voor
zieken TROS: 10.03 Pep op drie 11.03
Drie draait op verzoek. NCRV: 12.03
(S) Drie tussen de middag: Bij Ba
rend 13.03 (S) Hier en Nu. 13.08 Drie
tussen de middag: Eddy go round
NOS: 14.02 Pop-kontakt I: het Frits
Ziehier een zwierige trendjas uit
een eigentijdse kollektie. De vlotte
kraag, het nonchalante ceintuurtje en
de aparte steekzakken zijn werkelijk
innemend. 4 uitvoeringen:
Lamssuède. In de kleuren sand,
pomona en bottlegreen^^g
Kalfssuède of metis.
In Wyoming (groen)gJ0_ i
Lamsnappa. Kleuren beige en
moutarde 589,
Rundsnappa. 2 kleuren: zwart en,
Donkersteeg 3, Leiden, tel. 071-21406.
DONDERDAG 3 APRIL
NOS: 18.03 De vakaturebank. 18.10
Joost mag niet eten. TROS: 19.02 (S)
Poster: de geschiedenis van de pop
muziek. 20.02 Ferry Maat s soul top
tien. 21.02 (S) Sesjun: Jazz en blues.
22.02 (S) De Hugo van Gelderenshow
met de Nederlandstalige top-10 en
kwiswljs. 23.02 (S) Jazz-Sir. 0.02 De
Hugo van Gelderenshow: LP's. 1.02 De
Nachtwacht. EO: 5.00 (S) Old time
religion: Blue grass gospel music, 5.30
(S) Matlnatamuziek voor de
ochtend.
programma
18.00 (K) Kultuurspiegel-
18.30 (K) Aktualltelten.
Zandmannetje. 18.55 (K)
„Ook de bijbelse profetie dat Jezus
op aarde terugkomt zal in vervulling
gaan", was de boodschap die de EO
ons meegaf aan het slot van het
programma waarin de Evangelische
Omroep zijn vijfjarig bestaan
herdacht. Zoals de heer A. Ramaker,
een van de initiatiefnemers van de
EO al zei in dit programma: „Wij
geven zekerheid". Maar tegelijk
ontkende hij dat de EO „eng en
bekrompen" zou zijn. Het programma
begon dan ook met een stem die zei
dat de EO-programma's in de
afgelopen vijf Jaar „altijd wel iets
voor moedelozen, hopelozen en
hongerigen" te bieden had gehad, en
dat „velen door onze programma's
gezegend zijn".
Een andere initiatiefnemer, de heer
Van Oostveen, gaf als voornaamste
taak van de EO „de prediking van
de al genoegzame zaligmaker" aan,
gaf rondborstig toe: „Natuurlijk zijn
we te kort geschoten", en verzekerde
dat „de mens van nature verloren
is". Het hoofd van de televisie van de
EO, de heer B.J.J. Glashouwer,
noemde het bijzondere van de EO
dat het een lekenbeweging is en hij
hoopte dat het verwarmende in de
programma's op de kijkers zou
overkomen.
Zie daar enkele uitspraken van
EO-medewerkers over het werk en
de doelstellingen van de EO. We
zagen in dit programma verder
beelden van de landdag, zangeresjes
met lang, hoogblond haar, fragmen
ten uit de geruchtmakende pro
gramma's over drugs, homofilie en
abortus (ik leerde daaruit nog, dat
een acht centimeter groot ongeboren
kindje van negen weken oud al kan
lachen), beelden uit een documen
taire over de Trio-indianen in
Suriname waar kindermoord, ruzies
en vetes door het evangelie van
Jezus Christus zijn uitgebannen, en
enkele beelden uit een documentaire
over de toestand in Tsjaad, waar
dank zij een actie die 500.000 gulden
opleverde, nu een verbetering in de
situatie is opgetreden (het had
inmiddels trouwens ook weer gere
gend).
Alleen in het laatste geval werd de
oude situatie geconfronteerd met de
nieuwe. Ik had bijvoorbeeld wel eens
willen horen hoe het nu met Els
Brautigam ging, die in het
drugsprogramma van „Nader Beke
ken" met zoveel Jeugdige overgave
over haar bekering vertelde.
Eerst evangeliseerden ze via de
drugs, daarna via Jezus Christus de
levende God. maar hoe gaat het nu
met haar? Heeft God de plaats van
de drugs nog altijd weten in te
nemen, of is dat een tijdelijke
bevlieging geweest? Als Je opnieuw
met zo'n meisje geconfronteerd
wordt, dat op film nog altijd
hetzelfde zegt als enkele jaren
geleden, dïm wil Je toch wel eens
weten hoe het er nu mee staat?
Beter, slechter, hetzelfde, anders1
Na dit herdenkingsprogramma
okwam de EO met een programma
over het christelijk onderwiis,
waarover Abraham Kuyper tot de
onderwijzers in 1904 gezegd heeft:
„Gij hebt met het kind in de armen
de wacht betrokken bij het kruis.
Laat het kind niet los en laat het
kruis niet los". Het blee koverigens
dat 35 procent van.de ouders die
hun kinderen naar een christelijke
school sturen, niet principieel
gemotiveerd zijn, en dat 25 procent
geen wezenlijk verschil ziet tussen
het christelijk en het openbaar
onderwijs.
NICO SCHEEPMAKER
F-serle.
VRIJDAG 4 APRIL
Hilversum I
KRO: 7.00 Nieuws. 7.02 Het
Sesamstrasse. 18.05 (K) Dr. med. Mar
cus Welby, tv-serle. 18.40 (K) Aktua
lltelten. 19.20 (K) Dr. med. Marcu^
Welby, tv-serie). 20.00 (K) Journaal
en weerbericht. 20.15 (K) ARD eco-
vroege nomisch magazine. 21.00 (K) Kojak.
Amerikaanse politieserie. 21.45
Kuituur magazine. 22.30-22.50 (K)
l 7.07(S) Badtaerie: klassieke mu 17nn
(7.30 Nieuws. 7.41 Echo). 8.24 fe
-eging. 8.30 Nieuws. 8.36 Gymna- i o
naai, kommentaar en weerbericht.
Duitsland II
K) Journaal. 17.10 (K) Teken-
een miljoen gulden aan prijzen
National!) Puzzelaktie „Geven voor Leven"
twaalf tot twee: KRO's pauzeprogram'
ma. (12.22 Wij van het land. 12.26
Mededelingen. 12.30 Nieuws. 12.41
Echo. 13.00 Raden maar). 14.00 Lie
ven en Leven: serie uitzendingen over
mensen op weg naar een toekomst (26)
14.15 De Middenschool (8). 14.45 (S)
lal op vrijdag: gevarieerd pro-
(15.30 Nieuws). 17.00 Zonder
rubriek over missie en zen-
bouter
De hutsgeklutste klnderspe- 19.05 (K) AVRO's Topp.
17.30
7.32 Echo magazi-
dlojournaal. 9.00 (S) Russische kerk-
VRIJDAG 4 APRIL
Nederland I
NOS: 18.45 (K) Paulus de boska-
K) Journaal. AVRO:
)'s Toppop presenteert
ae Nationale Hitparade. NOS: 20.00 (K)
Journaal. AVRO: 20.21 (K) De Moun-
tiesshow. 21.15 (K) Kung Fu, tv-serie.
2?j°5 <K! Teleylzier Magazine. 22.50
9.35 Waterstanden. 9.
rlstische Informatie uit binnen- en bul
tenland. AVRO: 10.00 (S) Kleutertje
luister. 10.10 Arbeidsvitaminen: popu
lair verzoekplatenprogramma in mono
en stereo, met om 11.00 Nieuws en om
11.03-11.05 Radiojournaal. 11.30 (S)
Knipperlicht; wekelijks verkeersmaga.
(K) AVRO's Sportpanorama. NOS:
NOS: 23.15-23.20 (K) Journaal.
Nederland II
TELEAC: 18.15 (K) Duits - herh.
NOS: 18.45 (K) Paulus de bos-
(K) Journaal. VARA:
19.50 (K) Simon Carmiggeit
NOS: 20.00 (K) Journaal. VARA.
20.20 (K) In de woelige wereld
Vogel Vrijdag. IKOR: 23.05 (K)
r
-o0-
van deze fantastische Philips kleuren- ontvanger. U geniet
van het royale 66 cm. grootbeeld, de natuurgetrouwe kleuren,
het kristalheldere geluid en de uiterst comfortabele bediening.
Dit is pas écht TV. Deze luxe Philips all-transistor heeft een
winkelwaarde van: 2695.—
Deze kleurentelevisie kunt U winnen voor 1,-, wanneer U deelneemt
aan de Nationale Puzzelaktie t.b.v. Koningin Wilhelmina Fonds.
