Gijzeling van de koningin
verijdeld
„Een dwaas en
onzinnig plan"
EEN TYPE JAGER OF
ANDERS INKRIMPING
PvdA moet invloed aanwenden om
Europese kernmacht tegen te houden
Zuidmolukkers beraamden aanslagpoging
Huishoudbeurs
itb
WOENSDAG 2 APRIL 1975
AMBTENAREN
ROTTERDAM
NEGEREN
BESLUIT
IVAN B EN W
ROTTERDAM (SP) Ruim
7500 Rotterdamse ambtenaren
heboen gisteren hun werk een
kwartier eerder dan toegestaan
neergelegd. Zij deden dat op ad
vies van de medezeggenschaps
commissies van de diverse ge
meentelijke diensten en afdelin
gen. De Algemene Bond van
Ambtenaren had tot deze actie
geadviseerd om wethouder J. de
Jong van personeelszaken tot
nieuw overleg te dwingen over
de arbeidstijdverkorting van de
in totaal 20.000 Rotterdamse
ambtenaren. B. en W. hadden
beéloten het kwartier korter
werken per dag te laten aan
sluiten aan de lunchpauze die
een half uur bedroeg. De boos
heid van de ambtenaren was
vooral gericht tegen het feit dat
er naar hun mening niet vol
doende overleg en in het geheel
geen medebeslissingsrecht is ge
weest. Om deze reden heeft de
fractie van de PPR in Rotter
dam dan ook bij het college
gen B en W. scherpe afkeuring
tegen het besluit laten horen.
De PPR meent dat het college
is afgeweken van het door
PvdA, PSP en PPR opgestelde
kernpuntenprogramma. De PPR
wil dat het college terugkomt
op het besluit. Wethouder De
Jong noemt de actie van zijn
ambtenaren een uiting van
burgerlijke ongehoorzaamheid.
Volgens hem zal pas over drie
tot vier weken het effect er van
merkbaar zijn in verband met
het gebruik van prikklokken en
een variabele werktijd waar
door Rotterdamse ambtenaren
toch al korter konden werken^
DEN HAAG (SP) De verijdelde aanslagpogimg van een
groep militante Zuidmolukkers op koningin Juliana zal
waarschijnlijk nog deze week tot nieuwe arrestaties leiden.
Op dit moment zitten op zeven verschillende plaatsen 10
Molukkers gevangen, die het plan hadden de koningin te
gijzelen. Als dit niet zou lukken hadden ze het van het toe
val laten afhangen of iemand anders van de koninklijke fa
milie gegijzeld had kunnen worden.
De groep die de actie heeft voor
bereid is maandenlang speciaal
getraind door de 65-jarige ex-
KNIL kolonel J. M. uit Delfzijl en
is groter geweest dan de tien man
die nu zijn aangehouden. Gelijk
tijdig met de kolonel werd ook in
Delfzijl de 36-jarige D. P. aange
houden, die bekend staat als wa
penexpert.
Plattegrond
ren van plan met
vrachtauto's de poorten van de tuin
om het paleis open te rammen en
gewapend met automatische gewe
ren het paleis binnen te dringen. Het
plan werd, zoals wij ook berichtten,
begin maart ontdekt door de aan
houding van twee Molukkers die
werden verdacht van een overval op
de Veluwe. In hun auto bevonden zich
plattegronden van Soestdijk waarop
routes en afstanden stonden aange
tekend. Ook hadden ze in een biblio
theek een boek gehaald waarin het
paleis werd beschreven. Nog in de
zelfde nacht van de aanhouding,
werd de bewaking van het paleis
drastisch versterkt.
Ver gevorderd
"Ze hadden echt zeer reële plannen
die al in een ver gevorderd stadium
van voorbereiding waren", aldus gis
teren de Arnhemse hoofdofficier van
Justitie mr. J. Holsteijn. "Zij zelf
ADVERTENTIE
30e INTERNATIONALE
4 Lin 13 APRIL 1975
RAI AMSTERDAM 4
De gezelligste en grootste
nieuwtjes-show van ons land
Boordevol attrakties, shows, tips en
produkt-premières. Bonter en
jonger dan ooit. En tjokvol plezier
en vertier.
hadden in elk geval het idee dat ze
het al goed hadden voorbereid, al
zijn er punten waarvan ik zeg dat
hadden ze wel beter op poten kun
nen zetten".
De akties waren aanvankelijk ge
pland voor begin maart maar gin
gen door de arrestaties niet door.
Toch blijft de politie waakzaam:
men verwacht de eigenlijke leiders
van het komplot nog te moeten
zoeken. Er zijn ook dreigementen ge
komen dat de gearresteerden uit de
gevangenis zullen worden bevrijd.
De Justitie gelooft niet dat het Juist
de militante groep Tamaela is die het
gijzelingsplan uitbroedde: ze hebben
zich waarschijnlijk losgeweekt uit
verschillende groepen omdat ze het
niet snel genoeg vonden gaan.
Geweld
Mr. Holsteijn heeft van inmiddels
gearresteerde bendeleden gehoord,
dat er geweld zou zijn gebruikt als
de aktie in eerste instantie zou zijn
mislukt. "Ze waren van plan veel
aan het toeval over te laten".
De gearresteerde 65-jarige J. M.
heeft zich tegenover de politie uit
gegeven als voormalig kononel bij de
KNIL. Hij heeft zichzelf echter ge
promoveerd, mogelijk om in Moluk
se kringen meer aanzien te krijgen.
Hij is nooit meer dan sergeant-ma
joor geweest.
Premier Den üyl heeft verklaard,
dat de politie al geruime tijd is voor
bereid op mogelijke agressieve ac
ties van groepjes Zuidmolukkers.
"Met het oog daarop zijn tal van
voorzorgsmaatregelen getroffen en is
het toezicht verscherpt. Met de op
sporing en aanhouding van hen die
bij dit plan waren betrokken, is
door de politie en Justitie goed werk
verricht. Nadrukkelijk zij opgemerkt
dat de Zuidmolukse gemeenschap in
ons land niet mag worden vereen
zelvigd met de bedrijvers van crimi
nele daden van deze aard", aldus de
premier.
Bijna honderd Noordierse jongens en meisjes zijn gisteravond in Nederland aangekomen voor
een vakantie van drie roeken. De kinderen, tussen twaalf en zeventien jaar, zijn ondergebracht
bij gastgezinnen in Vlaardingen, Oosterbeek, Zwanenburg en Halfweg.
Vredeling over toekomst luchtmacht:
Vier doden bij
ongeluk overweg
EINDHOVEN (ANP) Vier men
sen zijn gistermiddag om het leven
gekomen bij een botsing tussen een
stoptrein en een auto op een met au
tomatische halve overwegbomen be
veiligde overweg in Acht, vlakbij
Eindhoven De slachtoffers, een
vrouw en drie kinderen, zaten in de
suto die volgens de politie een voor
ae gesloten overweg stilstaande mi
litaire vrachtwagen inhaalde. Het
treinverkeer tussen Den Bosch en
Utrecht was als gevolg van het on
geluk gedurende ongeveer drie kwar
tier gestremd.
EE MN ES (SP) De toekomst van
de Nederlandse luchtmacht hangt vol
gena defensieminister Vredeling voor
een belangrijk deel af van de keus
voor de opvolger van de Starfighter.
Indien Nederland, België, Dene
marken en Noorwegen niet een geza
menlijke keus kunnen maken er er
geen gezamenlijk project voor meer
dere landen op volgt, zou de vervan
ging van de NF-5 in de Jaren tach
tig wel eens onmogelijk blijken te
zijn. Dat zou tot een drastische in
krimping van onze luchtmacht lei
den, zei Vredeling gisteravond op een
PvdA-vergadering in Eemnes.
De minister verduidelijkte aan de
hand van het straal jager-vraagstuk
zijn NAVO-standpun't; kritisch Md
blijven en een herbezinning van het
bondgenootschap op zijn taak. "An
ders zouden we op den duur mis
schien toch gedwongen worden tot
Aan het adres van de linkse actie
groepen die zaterdag in Utrecht een
probestibetoging tegen de aankoop van
•'atoomstraaljagers" willen houden
zei Vredeling: "Er zijn geen speci
ale atoomstraaljagers. Acties daar
tegen zijn acties tegen elk vliegtuig
en daarmee tegen de defensie als
zodanig. Wie mee doet aan die ao-
tles moet zich dat goed bewust zijn.
De organisatoren van die acties we
ten het heel goed, maar zij zeggen
bet niet hardop".
Het gaat volgens de bewindsman
om de vraag of, als de nieuwe vlieg
tuigen een nucleaire taak wil geven.
"Zoals de zaken er nu voorstaan,
kan ik mij niet indenken dat ik dan
het kabinet zou voorstellen het nieu
we toestel inderdaad voor deze taak
uit te rusten".
DEN HAAG (SP) "Een
dwaas en onzinnig plan. Hoe eer
der deze kleine groep Zuidmoluk
kers is opgerold hoe beter". Zo
was de verontwaardigde reactie
van lr. A. Manusama, de presi
dent in ballingschap van de
ruim 33.000 in Nederland verblij
vende Zuidmolukkers. "Als ze
het doen voor de onafhankelijk
heid van hun land dan geloof ik
dat niet. Ze doen het meer om
hun zakken te spekken, het zijn
gewoon criminelen".
Het ontrafelde complot heeft
in kringen van Molukse Jonge
ren verbazing gewekt. Zowel de
Zuidmolukse Jongerenorgani
satie van Etti Aponno, de groot
ste groepering die de lijn-Manu
sama volgt en dus wil onder
handelen, als de meer militan
te KPMSM van Petrus Hiariej,
die het geweldmotief niet uit
haar ideologie wil bannen, ont
kenden tegenover ons iets met
de beraamde gijzelingspoging
van doen te hebben.
Tekenend voor de onderlinge
communicatiestoornis bij de
Molukse Jongeren is, dat de
KPMSM bij de Manusama-groep
toch als vermoedelijke ver
dachte werd getipt. Een openlij
ke distantiëringsverklaring van
de KPMSM had dit misverstand
althans formeel kunnen wegne
men, maar die komt er eenvou
dig niet. Zo leven de Molukse
Jongeren, die in hun strijd toch
vooral by eenheid gebaat zou
den zijn, langs elkaar heen, ten
prooi aan twijfels, verdeeldheid
en wederzijdse verdachtmakin
gen.
Wat overblijft is triest, en
stemt tot nadenken. Het is het
verhaal van het groepje Moluk
se Jongens, die in hun oostelijk
isolement, opgejut door stoere
verhalen in de Vredespaleis
sfeer, hun eigen moeilijk te de
finiëren ongenoegen, dat talloze
oorzaken heeft (ook raciale)
omzet in kwajongensplannen.
Het is ook het verhaal van de
oud-KNIL-militair die dertig
jaar geleden als Jonge sergeant
majoor door de rimboe tijgerde
en nu zijn uitzichtsloze. uitdo
vende bestaan in het kille Delf
zijl in een laatste poging nog zin
wil geven.
Nu heeft de politie deze bizar
re jongens- en oudemannen
droom verstoord. Er zijn arres
taties verricht en er komen er
nog meer. De enige conclusie,
die uit het gebeurde mag worden
getrokken is, dat het streven
naar de onafhankelijkheid van
de Molukkers, zoals dat op een
breed front en heus wel met
takt en inzicht wordt nage
streefd, door deze wilde actie
grote schade is toegebracht. De
beweging zelf daarom te ver
oordelen of de Molukse Jonge
ren die op een andere manier
hun doel trachten te bereiken
over een kam te scheren, zou
veel en veel te ver gaan.
Sam Rozemond, kandidaat internationaal secretaris Partij van de Arbeid
99
99
Door
Bert Paauv
HET GROENE HART
'n Fantastische tuin met één en al fleur-en kleur ideeën.
Ook voor balkons, platjes en plantenbakken.
'S WERELDS MOOISTE KEUKENS
Meer landen dan ooit tevoren tonen u een scala van de
nieuwste droomkeukens en bijbehorende vindingen.
EIGEN LAND-VAKANTIELAND
De provinciale VVV's bieden u een reuzekeus aan
vakanties, uitstapjes en rekreatiemogelijkheden.
DOE-HET-ZELF EXPO
De grote trekpleister voor alle handige mannen.
Oergezellig en gónzend van demonstraties,
nieuwtjes en wetenswaardigheden.
BLIJ U TE ZIEN
Een allerveelzijdigste modeparade, gepresenteerd door
"Margriet" en "Knip". Toegang gratis.
Ook bij de talloze maak-het-zelf stands.
SLANKE HAPJES - SLANKE DRANKJES
Tongstrelende nieuwtjes, onbezwaarlijk voor de lijn.
Geniet e
i. Helemaal v
r niets.
OPUS DOMUS
Het niet-traditionele huis, waarin u wordt aangetoond
hoe speels en fantasievol een mens kan wonen.
MODEMARKT
Het gehele a tot z voor uiterlijk schoon.
In een aantal fleurige stands en boetieks.
En niet altijd voor de vrouw alleen!
KIJK OP ANTIEK
12 antiquairs tonen trots veel fraais vanaf de 17e eeuw.
Maar ook Jugendstil. En pronkstukjes uit Oma's tijd.
Gratis taxatie (foto meebrengen) van üw antiek!
DAGELIJKS OPEN VAN 10-5 EN VAN 7-10.30 UUR.
OP DE ZONDAGEN TOT 5 UUR.
Entree 5,- p.p. Kinderen tot 14 jr en
groepen van 25 pers. reduktie!
Veilige kleuterspeelplaats gratis.
Ruime parkeergelegenheid vlakbij.
TT-biljetten verkrijgbaar aan alle NS stations.
wm
LEIDEN Het PvdA-congres
over Vrede en Veiligheid dat 10,
11 en 12 april in de Amsterdamse
RAI zal plaatsvinden heeft de af
gelopen maanden reeds voor de
nodige beroering gezorgd. Er is
totnutoe al druk gespeculeerd
over de houding die het congres
tegenover de NAVO zal innemen
en welke consequenties dat kan
hebben voor het kabinet-Den Uyl.
Tijdens het congres zal ook een
nieuwe internationale secretaris
worden gekozen als opvolger van Re-
lus ter Beek die, het na een lange
periode in die hoedamrtigiheiid welle
tjes viradit, Hat gaat om 'n illicit on
belangrijke functie want de inter
nationaal secretaris bepaalt in hoge
mate de koers die de partij t.a.v. de
internationale politiek vaart. Hij doet
dat onder meer via adviezen aan het
partijbestuur en contacten met zus
ter partijen in het buitenland.
Voor de functie zijn drie kandida
ten, t.w. Harry van den Bergh, Evert
van Dijk en Sam Rozemond. Laatst
genoemde is kandidaat gesteld door
de PvdA-afdeling Leiden. Rozemond,
41 Jaar en wonend in Voorburg, was
enkele jaren voorzitter van het dis?
trict Leiden van de Partij van de
Arbeid. Na een rechtenstudie in
Leiden en Amsterdam promoveerde
hij in 1965 op het proefschrift
"Politieke strafprocessen". Op het
ogenblik is hij werkzaam als ad
junct-directeur van het Nederlands
en draagt zijn politieke ideeën uit
Instituut voor Vredes-vraagstukken
middels artikelen in Het Parool, de
NRC en het blad 'Socialisme en De
mocratie'.
Zijn angst en afkeer voor een
eventuele Europese kernmacht stelt
hij steeds duidelijk op de voorgrond.
Hij is van mening dat de PvdA een
dergelijke kernmacht kan stoppen.
presentant van het tot nu toe gevoer
de bestuurs- en fractiebeleid in de
Tweede Kamer: het volgens Roze
mond stellen van teveel prioriteiten.
En dan is er ook nog de kandida
tuur van Evert van Dijk, aan wiens
kennis van (buitenlandse) zaken door
menigeen hevig wordt getwijfeld.
Maar die wel een onvoorspelbare wen
ding aan de gebeurtenissen tijdens
het congres kan geven. Want de af
gelopen Jaren is wel duidelijk gewor
den dat partij-congressen grillige en
volstrekt onpeilbare bijeenkomsten
zijn waar de reacties vaak sterk af
hankelijk zijn van actuele gebeurte
nissen.
Kaïter
Sam Rozemond: ,Ms we er nu niet inspringen zijn we te laat".
Rozemond: "De huidige PvdA stelt
teveel prioriteiten. Voor alle conflic
ten worden oplossingen aangedra
gen. We doen er als klein land beter
aan ons op enkele punten te concen
treren. Alleen dan kunnen we iets
bereiken".
Vandaar dat Rozemond enkele
stringente voorwaarden aan het NA
VO-lidmaatschap wil verbinden. Ro
zemond: "Op het ogenblik is de
NAVO het beste middel om een
Europese kernmacht tegen te hou
den maar als dat zou veranderen
en de NAVO juist 'n opstapje naar
een dergelijke kernmacht zou wor
den dan zouden we er uit moeten
stappen. Dat standpunt moeten we
bij onze NAVO-partners duidelijk
naar voren brengen. Als we er nu
niet inspringen zijn we te laat want
de roep om een Europese kernmacht
wordt steeds sterker. Amerika is best
bereid om zijn nucleaire wapens uit
Europa terug te trekken terwijl
Frankrijk staat te dringen om
atoomwapens in West-Duitsland te
stationeren.
En als er eenmaal atoomwapens in
Duitsland staan kun je de ontspan
ning met Rusland wel vergeten. Nog
afgezien van het feit dat een kern
macht peperduur is".
Hoe groot de aanhang op het con
gres voor de denkbeelden van Roze
mond zal zijn is moeilijk te zeggen.
Op het ogenblik lijkt de door het par
tijbestuur gesteunde Harry van
den Bergh de beste kans op het in
ternationaal secretariaat te maken.
Van den Bergh is een duidelijke re-
Rozemond die ook op de nomina
tie staat oan tweede kamerlid te
worden is uiteraard erg benieuwd
naar de uitspraken van het congres,
ook ad vindt hij de resolutie dde heit
partijbestuur over het buitenlands
beleid heeft klaar gemaakt en waar
over zal worden gediscussieerd, niet
best. Beducht is hij voor de moge
lijkheid dat op de achtergrond van
de discussies de coalitie-kansen van
het kabinet-Den Uyl een voorname
rol zullen spelen. Rozemond: "Er is
een jaar lang binnen de afdelingen
over vrede en veiligheid gepraat. Dat
heeft geresulteerd in vele voorstellen.
Het zou voor mij een enorme kater
zijn als op het congres zou blijken
dat het in wezen om de mening van
meneer Aantjes (van de ARP,red)
gaat. Dan wordt er niet meer gespro
ken over een buitenlands beleid van
de PvdA. Ik ben dan ook van plan
om zodra er over gevolgen voor het
kabinet-Den Uyl wordt gesproken
een resolutie in te dienen waarin
staat dot dat op het congres
niet aan de orde is. Want hoe na
het kabinet Den Uyl mij ook aan
het hart ligt, het gaat in het debat
over vrede en veiligheid over de toe
komst van Europa en dat vind ik
toch belangrijker dan het kabinet-
Den UyL