Grevelingen:
j toekomstig
{recreatieoord
voor vermoeide
randstedeling
LEZERS SCHRIJVEN
Na vier jaar eindelijk
inrichtingsplan voor dit
reusachtige binnenmeer
Brief aan koningin
Turkse journalist
VERMOORDE
KINDEREN
ENKELE TIPS
OVER BOTEN
5
VRIJDAG 7 MAART 1975
Onlangs werden in Helmond een
aantal Turkse kinderen op nogal
botte wijze uit hun school gezet
wat een flinke rel tot gevolg had.
De Turkse journalist Ilhan Ka-
racay schreef over deze zaak een
brief aan koningin Juliana die
tiieronder, samengevat, wordt
In Helmond werd tot voor kort
school door drie Turkse vrijwil
lige leerkrachten iedere zaterdag
aan 72 Turkse en 40 Marokkaanse
kinderen onderwijs gegeven in
ïigen godsdienst en cultuur. Op ze
kere dag werd de kinderen de
toegang tot het gebouw ontzegd,
omdat de kinderen volgens het
schoolhoofd Boudewijns te veel
kabaal maakten. Via bemiddeling
van de Stichting Bijstand Buiten
landse Werknemers werden de
kinderen toch weer tot het school
gebouw toegelaten
week was ook dit
omdat er volgens c
wijns een bedrag
de kinderen i
beschuldiging
den bewezen.
Meer dan 300 Turkse en Marok
kaanse werknemers namen na
derhand met de leerlingen deel
aan een protestbetoging die zou
worden afgesloten met het aan
bieden van een door de kinderen
geschreven petitie aan burgemees
ter Geukers van Helmond. Deze
wilde de petitie echter niet in ont
vangst nemen en stelde dat deze
maar in de brievenbus van het
gemeentehuis moest worden gede
poneerd. Wat ons echter ernstig
heeft gegriefd is dat burgemees
ter Geukers tegenover verslagge
vers heeft verklaard dat de de
monstratie niet de minste indruk
op hem had gemaakt en dat er
niets mee bereikt zou worden.
Wij menen dat de burgemeester
zich discriminerend heeft gedra
gen tegenover de buitenland
se werknemers. En wij vragen
Uwe Majesteit uw invloed aan te 1
wenden dat alsnog aan onze kinde
ren de gelegenheid wordt geboden
om gezamenlijk op de wijze, zo
als in het verleden het geval was.
Ijs te volgen over hun
godsdienst en cultuur.
eZou u aan stukken willen worden
jereten of d.m.v. een sterke zout
oplossing van binnen en van bui
ten willen verbranden? Vindt u
bet normaal menselijk, als onge
wenste mensen in uw omgeving
plompverloren van het leven be
roofd zouden kunnen worden? En
wat zou u ervan vinden dat, zo
als in de 2e wereldoorlog alle be
jaarden, gehandicapten, blinden,
zieken, mongooltjes, enz. om het
leven gebracht zouden worden?
Om vooral maar geen ongewen
ste mensen op de wereld te heb
ben, want dat is zo lastig!
Alleen een sterk en gezond Ger
maans ras zou de wereld volgens
Hitier mogen bewonen en bewer-
Dit vorige ter inleiding op de
gruwelijke moorden die er op hul
peloze levende wenzentjes heden
worden gepleegd, met voorbe
dachte rade.
Het Hooggerechtshof in Ameri
ka heeft beslist, dat ongeboren
mensen geen "personen" zijn uit
het oogpunt van de grondwet (en
niet uit het oogpunt van mense
lijkheid). Zij kunnen worden ge
dood op verzoek van hun eige
naars (moeders), net zoals de
slaven in Amerika. Deze werden
vroeger gekocht, verkocht, ge
bruikt of zelfs gedood, als zijnde
een bezitting van de eigenaar om
dat de negers niet werden geacht
"personen" te zijn, net zoals be
weerd wordt bij de abortus in de
eerste 12 levensweken. Gelukkig
werd deze wantoestand van het
geen "persoon" zijn teniet ge
daan in Amerika door het 14e
kan worden? Nu
van een kind wat al z'n organen
nog niet heeft!
Moet dan de abortus eerst gele
galiseerd worden om misschien
daarna weer te beslissen dat het
niet goed is, en het dus verboden
wordt te aborteren? Laten wij het
gelijk niet toestaan te aborteren.
Wist u trouwens dat:
a) Zwangerschap als gevolg van
verkrachting uiterst zelden voor
komt?
b; Anticonceptie het begin ver
hindert van nieuw leven, maar
dat abortus het nieuwe leven doodt
dat reeds begonnen is.
c) Abortus niet veiliger is dan een
bevalling; in een vergevorderd
stadium van de zwangerschap is
abortus veel gevaarlijker. Zelfs als
deze wordt verricht in de eerste
3 maanden, sterven er 2x zoveel
moeders na een legale abortus,
als na een bevalling.
Wij moeten ons inzetten voor de
totstandkoming van een maat
schappij, waarin het streven naar
stoffelijk gewin niet het einddoel
dat zij een beroep doen op ons ver
mogen tot liefhebben en tot be
langeloze dienstbaarheid.
gen, zouden wij een eind moeten
maken aan die omstandigheden,
die leven ondraaglijk maken.
Dan zou ieder kind, onafhankelijk
van zijn begaafdheden of van de
omstandigheden waaronder het
geboren werd, hartelijk verwel
komd en liefderijk verzorgd kun
nen worden.
Geïnspireerd door publikatie
van de Vereniging ter Bescher
ming van het ongeboren kind.
Adres: Postbus 81, Leusden-C.
T. WESTRA
Merendonk 58
Leiden.
Als je zoals ondergetekende meer
dan 28 jaar praktisch in de water
sport werkzaam bent geweest is het
haast onmogelijk dit ongetwijfeld
zware maar mooie beroep los te
Het is juist om die reden en met de
komende Hiswa's in zicht dat ik mij
vooral zou willen richten tot de man
met de smalle beurs die met plan
nen rondloopt op bovengenoemde
tentoonstelling een bootje aan te
schaffen om zich niet letterlijk en fir
guur lijk in de boot te laten nemen.
Dankzij de bereidwilligheid van dit
blad ben ik in staat U een paar tips
mee te geven om U een grote te
leurstelling te besparen.
Waar het in grote lijnen om gaat is
het volgende: overtuig U beslist van
de door de verkoper zo hoog gepre
zen stabiliteit van de aan te schaf
fen boot, ook de vaarcapaciteiten
kunt u beter met een proefvaart be
oordelen dan af te, gaan op het ge
zegde, dit bootje stuurt als een mes.
Het fabeltje dat polyester geen
enkel onderhoud behoeft is uit de
lucht gegrepen. Uiteraard is het on
derhoud minder intensief dan hout of
staal, maar daar staat tegenover
dat een kleine stalen of houten
boot beter vaart en stuukt.
Ongetwijfeld zijn er verschillen in
kwaliteit van polyester en over de
levensduur lopen de meningen ook
sterk uiteen; mijn praktische erva
ring is dat na verloop van een flink
aantal Jaren polyester boten zonder
aanvaring of iets dergelijks scheur
tjes en barsten gaan vertonen, een
reparatie van polyester schepen is
beslist geen dure zaak en kan met
een beetje handigheid en gunstige
werkomstandigheden door elke ama
teur worden uitgevoerd.
Het gebruik van een buitenboord
motor kunt u door elkaar rekenen
op een halve liter benzine per p.k.
volop aan hun
trekken kunnen komen.
De recreanten (volgens een oudere
prognose voor 1985: 15.000 dag- en
35.000 weekend- en vakantierecrean
ten, ofwel 250.000 recreanten per
jaar) kunnen zich vooral vermaken
in het oostelijke en westelijke deel
van en rond de Grevelingen: de per
auto bereikbare Brouwers dam (waar
een toeristisch centrum is gepland)
en Grevelingendam met hun omge
ving, en verder een groot deel van
de oevers. Jachthavens, eventueel
waterskibanen, lig- en speelweiden,
kampeer- en caravanterreinen, zo
merhuis-complexen, wandel-, fiets
en ruiterpaden zullen zodanig
-worden aangelegd dat het groot
schalige, open en vooral door de
natuur bepaalde karakter van de
Grevelingen behouden blijft.
Millieuischdk
Nadat in 1971 met de sluiti
de Brouwersdam de invloed
getij uit de Grevelingen ve
deed zich in de natuur ee
milieuschok voor: de plan
dieren die voor him voort
juist afhankelijk zijn van
vloed, stierven massaal i
veelgeprezen veelsoortigheid
alsmaar schoner geworden
(die immers al in 1965 door
van de Grevelingendam het
Rijnwater buiten hield)
Toch kan er nog heel wel een
waardevol milieu ontstaan. In feite
ontstaat ze al: een van de
drooggevallen platen, de Hompelvoet
bij Ouddorp, bijvoorbeeld telde in
1971, toen de nesten niet meer
konden wegspoelen, 600 broedparen
van de Grote stern, in 1972 1500 en
in 1973 2100. Wat de vogels betreft,
is het aantal soorten sinds de
afsluiting overigens wel toegenomen.
Op de Veermansplaat werden al 70
soorten wilde planten gevonden, die
grotendeels spontaan zijn versche-
Van de vissen zijn sommige soorten
hard getroffen. Platvis kan in een
afgesloten Grevelingen wel in leven
blijven, maar zich niet voortplanten.
Dat betekent dat de overvloedig
toestromende sportvissers zich in
acht moeten nemen anders vissen
ze de Grevelingen binnen de kortste
keren leeg. Pogingen om Jonge
platvis van de Waddenzee naar de
Grevelingen over te brengen misluk
ten.
Verstuiving
Om te voorkomen dat er op de
nieuwe zandplaten door verstuiving
straks geen natuur meer te
beschermen zou zijn, werd door
Rijkswaterstaat gras en graan
ingezaaid, werden stuifschermen van
rijshout geplaatst en stuifduinen
ingeplant met helmgras. Op de
Kabbelaarsbank (Brouwersdam) en
de Punt van Goeree werden
proefbossen geplant en voorts laat
men hier en daar schapen, runderen
en fjordenpaarden grazen om een
uiteenlopende begroeiing te laten
ontstaan.
In een onlangs door de regering
aanvaard advies staat dat het
„centrale platengebied" (1100 hecta
re) van de Grevelingen zonder meer
in aanmerking komt als nationaal
park, maar dat de onzekerheden
met betrekking tot de inrichting en
de uiteindelijke beheersvorm een
snelle realisering vooralsnog in de
weg staan. De kosten (globaal
geschat op 100 miljoen gulden aan
investering en 2 miljoen jaarlijks
aan onderhoud en afschrijving), die
voor een zeer belangrijk deel ten
laste van het rijk zullen moeten
komen, kennelijk niet.
Gezien de nationale betekenis van
het Grevelingenplan moeten beide
onzekerheden nu snel worden
weggenomen. Als de inspraak over
het inrichtingsplan, snel en doelma
tig wordt georganiseerd, kan dat
ook. Over de beheersvorm zou men
zo langzamerhand uitgedacht moe
ten zijn: de toenmalige regering
bepaalde haar keuze op een schap,
op grond van de Wet Gemeenschap
pelijke Regelingen, van rijk provin
cies en gemeentes reeds in 1971
Staatssecretaris Meyer
De sportvisserij zal in de Gre-
veltngen-recreatie een "bijzonder
belangrijke plaats blijven inne
men, alleen is nog duister uit wel
ke soorten vis de toekomstige
vangst zal bestaan. Experimen
ten met het overbrengen van
jonge platvis uit de Waddenzee
zijn mislukt.
3
Opnemen van brieven ln
deze rubriek behoeft niet te
betekenen dat de redactie
het met de inhoud eens is.
De redactie behoudt zich
daarenboven het recht voor
om bijdragen te weigeren dan
wel in te korten.
Vier jaar nadat in het kader v
Deltawerken de Grevelingen
afgesloten van de zee, is er
allerlei oorzakei
inrichtingsplan i
binnenmeer dat
eilanden voor de
Door
Jan Ottens
deling i
tiegebied op dag
stand moet worden.
Maar heel binnenkort gaat het er
dan eindelijk toch van komen: deze
maand nog waarschijnlijk kan door
staatssecretaris Meijer van cultuur,
recreatie en maatschappelijk werk
aan de betrokken provincies (Zuid
een omvangrijk inrichtingsrapport
worden aangeboden, een in vrij
gedetailleerde vorm gegoten schets
van wat er allemaal komen moet,
wat er allemaal gedaan moet
worden, wat het kosten moet en van
het gewenste bestuur en beheer.
Hengelaars zullen in Greve
lingen volop aan hun trekken
kunnen komen.
Allemaal met het doel om te
voorkomen dat de hoge waarde van
de natuur in het Grevelingenbekken
door wildgroei (van de recreatie!)
naar de knoppen wordt geholpen, en
bovendien om de wel degelijk
aanwezige mogelijkheden van re
creatie zo goed mogelijk te
Vijandig
Natuur en recreatie, twee begrippen
die de laatste jaren in het
Nederlandse buitengebeuren nogal
eens vijandig tegenover elkaar
hebben gestaan: waar teveel re
creanten komen, wordt de natuur
onder de voet gelopen. Meer en
meer wint de gedachte veld dat
zoiets moet worden voorkomen.
Ook de gedachtenvorming rond een
toekomstig Grevelingenbekken moest
daaraan geloven. In het daadwerke
lijk ter hand nemen van de
inrichting stak al aanzienlijke
vertraging. Reeds in 1967 bestond er
een inrichtingsschets voor het
gebied (of eigenlijk twee: een van
verkeer en waterstaat en financiën,
een stichting waarin het rijk, de
twee provincies en de omliggende
gemeentes deelnamen; beide schet
sen ontliepen elkaar echter maar
weinig maar uitgevoerd werd ze
niet, voornamelijk omdat zaken als
financiering en uiteindelijke verant
woordelijkheid verzandden in het
ambtelijk overleg tussen CRM,
verkeer en waterstaat en financien,
welke laatste via zijn Dienst der
Domeinen, eigenaar is van de
voormalige zee-arm. In december
vorig jaar besliste het kabinet dat
verkeer en waterstaat zijn beleids
verantwoordelijkheid zou overdragen
aan CRM.
Vanwege een groeiende waardering
voor de natuur, werd de inrichtings
schets van 1967 in 1973 met de
instelling van een commissie-Prille-
vitz (ir. F. C. Prillevitz was toen
werkzaam bij de Rijksplanologische
Dienst, hij is nu hoofd van de
directe natuurbehoud en openlucht
recreatie bij CRM) aan een
herwaardering onderworpen.
Taboe
En inderdaad: het nieuwe inrich
tingsplan kent in vergelijking met
het oude aan natuurbehoud en
-ontwikkeling een heel wat zwaarder
accent toe. Het betekent dat iedere
aantasting van het natuurgebied
onaanvaardbaar zal zijn, dat
sommige gebieden min of meer
taboe zullen zijn voor de intensie
vere vormen van menselijke verpo
zing, enkele gebieden zullen daarvan
zelfs geheel gevrijwaard moeten
blijven, maar intussen is de
Grevelingen wel zo groot (het
bekken zelf telt 11.000 hectare) dat
watersporters, hengelaars, wande
laars, fietsers, kampeerders en
