!yprus vraagt zitting van Veiligheidsraad Felle kritiek Stevenson op Kissingers Vestzakdiplomatie" Gezonde Brezjnew verwelkomt Wilson E.G. VINDT NOG GEEN STOEL VOOR ARAFAT Vredespendel Midden-Oosten 50 procent kans op succes Tientallen Weer bombrieven in loden in Noordiers Belfast "Angola Inruilen bij Kamsteeg betékent meer dan een mooie prijs. aiJDAG 14 FEBRUARI 1975 ^WASHINGTON (AP) De Ame- senator Adlai E. Steven- 1 heeft gisteren felle kritiek ge ard op wat hij noemde Henry ssinger's "vestzak-diplomatie" en i beschuldiging geuit dat de mi- probeert het Congres de puld in de schoenen te schuiven zijn eigen fouten in het bui- Inlands beleid. n. de Democratische se- Illinois, noemde Kissin- "de architect van het nationaal zei dat diens diploma- dreigt de Verenigde Staten te nderen in "een beklagenswaar de, hulpeloze reus". Stevenson sloot zich hiermee aan bij de groeiende groep van te genstanders van Kissinger, van wie senator Henry Jackson de meest vooraanstaande is. Onlangs nog had president Ford verklaard te hopen dat Kissinger zich niet tegen al te veel politieke kritiek zou be hoeven te verzetten. In een verklaring zei Stevenson dat Kissinger overal ter wereld be loften heeft achtergelaten, "tesa- men met baar geld, kredieten, kernreactoren en wapens". Hij noemde Kissinger's benade ring" een uiterst gevaarlijke metho de behandeling van de za ken van een grote mogendheid". Stevenson zei dat de detente met de Sowjet Unie "is nagestreeft met een oneervol middelgeld". "Een grote mogendheid, "aldus de senator, 'behartigt zt)n belan gen niet met omkoperij, valse be loften en gebaren op het toneel van de wereldopinie". Stevenson zei dat het Congres wordt verweten de afwijzing van de handelsovereenkomst van 1973 door de Sowjet Unie te hebben ver oorzaakt, terwijl het in werkelijk heid alleen maar "een Kissinger- campromis" over de Joodse emigra tie in een wet had vastgelegd, dat later door de Russen werd inge trokken. Stevenson zei dat het congres wordt verweten de betrekkingen met de landen in het oostelijk ge deelte van de Middellandse Zee te hebben verstoord door de Ameri kaanse militaire hulp aan Turkije stop te zetten. Kissinger, aldus de senator, zou deze hulp op grond van de Ameri kaanse wetgeving automatisch heb ben moeten stopzetten, maar "pro beerde de Turkse agressor te belo nen ten koste van de Amerikaanse betrekkingen met de nieuwe Griek se regering in Athene en de rege- ring-Makarios op Cyprus". En nu. zei hij, "wordt de grond slag gelegu om ook de onvermijde lijke val van de regimes Thieu en Lon Nol in zuidoost Azië aan het Congres te kunnen verwijten". Stevenson zei dat "het grote wes terse bondgenootschap in verwar ring is geraakt, een slachtoffer is geworden van vestzakdiplomatie, v. bilateraal gemanoeuvreer in Mos kou en Peking, van verwaarlozing". "De waarheid is dat de persoon lijke diplomatie van minister Kissinger, en van de presidenten die, ander hem hebben gediend, slechts weinig ruimte heeft gelaten voor behartiging van de Ameri kaanse belangen tn Europa of ln de rest van de wereld. Ook onze be trekkingen met Japan zijn door ver waarlozing verslechterd", aldus Ste venson. De senator zei dat Kissinger "op energieke maar hopeloze wijze in 't Midden Oosten naar vrede heeft ge streefd, gemotiveerd door de mythe van zijn eigen persoonlijkheid en onmisbaarheid". "Als hij had geluisterd advies van anderen, dan zou hij de Sowjet Unie hebben betrokken bij een multinationaal proces van on derhandelingen waarin alle partij en in het Midden Oosten bereid zouden zijn geweest het bestaan van al de anderen te accepteren, en waarin, onder de Juiste omstan digheden, plaats zou zijn geweest voor verantwoordelijke vertegen woordigers van het Palestijnse volk". "Hij zou de verantwoordelijkheid moeten delen met de Sowjet Unie en verder geen tijd meer moeten verspillen", aldus Stevenson. VS betreuren Turkse besluit NICOSIA, (AP) De regering van Cyprus heeft gisteren m een spoedvergadering van de Veiligheidsraad der Verenigde faties verzocht ten einde de situatie te bespreken die ontstaan nu de Turks-Cypriotische bevolkingsgroep van het eiland enzijdig de onafhankelijkheid heeft uitgeroepen. De Cyprische president, aartsbisschop Makarios, maakte dit ekend na een vijfeneenhalf uur durende spoedvergadering iet zijn kabinet en de Grieks-Cypriotische nationale raad van dvies. In e enverklaring zei Makarios dat beslissing van de Turks-Cyprioti- ie leiding" om een Turks-Cypiroti- staat af te kondigen eens te poging vormt om de repu- •k Cyprus te ondermijnen." Volgens de verklaring bevestigt de afhankelijkheidsverklaring, "die zware slag ls voor de vredeson derhandelingen tussen de beide be- lkingsgroepen op het eiland, de 'ade trouw van zowel de Turkse ring als de Turks-Cypriotische ding." fDe Cyprische regering acht het noodzakelijk haar toevlucht* ;n tot de Veiligheidsraad," al- s de verklaring, waarin eraan werd igevoegd dat deze beslissing teza- t met de Britse regering werd ge- |j De voornaamste twee punten van VN-resolutie, die in november laniem door de Algemene Verga- ering is aangenomen, luiden als gt: Alle buitenlandse troepen op het iand moeten zich zo spoedig moge- terugtrekken. Aan alle buiten- ndse inmenging moet een einde De onderhandelingen tussen de |ee gemeenschappen op het eiland ten worden voortgezet met het 1 om tot een politieke regeling te bmen die voor beide partijen accep- [bel is. pr toelichting van het besluit zei Turks-Cyprische leider Rauf nktash tegen journalisten: "Dit is en eenzijdige onafhankelijkheids- rklaring. We hebben ons intern uur zodanig aangepast dat we ■ed zijn voor de geboorte van een derale staat. Het idee van een fe- •ratie is al aanvaard door de Grieks- pprioten". Denktash zei dat hij tot slotsom is tokmen dat president Makarios van plan is mee te werken aan oplossing van de kwestie-Cyprus, en dat de recente Grieks-Cyprische voorstellen onaanvaardbaar zijn. "Ze doen alsof ze de Turken een federale oplossing bieden, maar in feite wil len ze de Turkse gemeenschap in de positie van een minderheid rukken", aldus Denktash. De Verenigde Staten betreuren de Turks-Cyprische verklaring over 'n afzonderlijke staat binnen een Cy prische federatie, zo heeft het mi nisterie van Buitenlandse Zaken in Washington in een verklaring mee gedeeld. De Amerikaanse regering gelooft dat elke eventuele oplossing moet worden gevonden door middel van onderhandelingen. In antwoord op een vraag zei de perschef van het departement dat een van de factoren die in deze zaak een rol heeft gespeeld, de be slissing van het Congres was om de Amerikaanse militaire steun aan Turkije stop te zetten. In Jeruzalem zei minister van Buitenlandse Zaken Kissinger op een middernachtelijke persconferen tie dat de "Verenigde Staten de re gering van geheel Cyprus blijven erkennen". Hij betreurde het mis lukken van de besprekingen tussen Clerides en Denktash, de leiders van de Griekse en de Turkse ge meenschappen. De Britse regering heeft koel ge reageerd op de uitroeping van de Turske-Cyprische federale staat. Een woordvoerder van Buiten landse Zaken weigerde een defini tief commentaar op de gebeurtenis sen te geven. "Natuurlijk beschou wen we de regering van de re publiek Cyprus als de enige wetti ge regering. Dit betekent dat we meneer Denktash als vice-president van de republiek Cyprus en de lei der van de Turks-Cyprische ge meenschap beschouwen", aldus de woordvoerder. De Griekse premier Karamanlis heeft gisteravond na een vergade ring met de voornaamste leden van zijn kabinet meegedeeld dat hij het Turks-Cyprische besluit op 't eiland een eigen staat te stichten beschouwde als "daad van geweld die de vrede bedreigt in een gebied waar de toestand toch al zeer wan kel is". ADVERTENTIE JERUZALEM (AP) De Ameri kaanse minister van Buitenlandse Zaken Kissinger is gisteren te Je ruzalem teruggekeerd na zijn bezoek aan Cairo en Damascus. Namens hem is door een medewerker gezegd dat de minister de kansen op een nieuw gedeeltelijk akkoord met E- gypte schatte op 50 procent, niet ho ger. Kort na zijn terugkeer in Jeruza lem begon Kissinger een overleg met de Israëlische premier Rabin. Er zijn aanwijzingen dat de minis ter in Syrië is overeengekomen dat hij ook mag onderhandelen over een interim-akkoord over het oostelijke lijk Israëlische front. Door radio- Israël is gisteren ge zegd dat de Israëlische houding ten aanzien van de bezette Sinai "onbuig zamer" is geworden en dat elke met Egypte afgesloten overeen komst gehandhaafd moest blijven of de Geneefse conferentie nu weer bijeenkwam of niet. Dit betekent, aldus de radio wier berichtgeving in deze als een "lek" kan worden beschouwd, dat als de conferentie weer begint Israël zijn LOEANDA Zeker 20 mensen zijn edood en nog meer zijn gewond bij eveehten in Loeanda tussen het- olkafront voor de bevrijding van ingola (MPLA) en een afgeschei- m groep. Er zijn geen officiële cijfers be- end gemaakt maar volgens onbe vestigde berichten zijn veel van de oden Jonge knapen die kort geleden erecruteerd waren voor de officiële trijdkrachten van de MPLA en die «voldoende opleiding hadden. Volgens niet officieel bevestigde lerichten uit de stad Loeso vielen ttilitanten van de dissidente groep ziekenhuis aan dat geleid wordt oor de officiële MPLA waarbij vijf erplegers gedood werden. 'erroristen Een groep van onge- 100 guerrillastrijders van het lationale Bevrijdingsleger (ELN) leeft gisteren een aanval onderno nen op een dorp in het noorden van Colombia en twee politiemannen om t leven gebracht, zo heeft het Co- ombiaanse leger bekend gemaakt, ïen woordvoerder zei dat de terro risten in het dorp Morales de plaat- lelijke politiepost en het garnizoen Overvielen, een aantal winkels en bank plunderden en zich daar- terugtrokken in het San Lucas [ebergte nabij het dorp. Het was de Tweede belangrijke guerrilla-actie van de afgelopen twee maanden. BELFAST In Noord-Ierland gisteren weer een reeks bomaansla gen gepleegd die aan protestantse extremisten worden toegeschreven. In een r.k. wijk van Belfast liepen een vrouw en haar 7-jarige dochter verwondingen op toen zij een doosje met een "surprise" ter gelegenheid van Valentijndag (14 februari) open den. In het doosje zat geen surprise, maar een bom. Een r.k. man in de zelfde wijk kreeg een brief die hij niet vertrouwde. Hij riep de hulp van de politie in die na een onder zoek vaststelde dat het om een bom brief ging. In andere r.k. wijk van Belfast werd een café zwaar beschadigd door de ontploffing van een bom die vanuit een voorbijrijdende auto was gegooid. Niemand werd echter ge dood of gewond. Ten westen van Bel fast ontplofte een bom voor een plat telandscafé. Er is geen melding ge maakt van slachtoffers. De politie gelooft dat de bomaanslagen het werk zijn geweest van protestantse extremisten die het Ierse republi keinse leger zover proberen te krij gen dat het zijn bestand schendt De IRA heeft verklaard niet ver antwoordelijk te zijn voor de bom brieven en zich strikt aan het staakt- het-vuren dat sinds maandag van kracht is, te houden. Breed lachend poseert Brezjnew voor het eerst sinds ruim zeven weken voor de fotografen tijdens de begroeting van de Engelse premier Harold Wilson (links). troepen niet zal terugtrekken totdat precies bekend is wat Egypte nu eigenlijk wil. Toen Kissinger terugkeerde ln Jeruzalem werd er op de weg van het vliegveld naar de stad gede monstreerd door 150 lieden van recht se opvattingen die zich aan elkaar vast hadden geketend. De stoet au to's was gedwongen een omrit te maken. De demonstratie werd ge leid door een lid van de oppositie in het parlement, de Likoed-partlj, die sterk gekant is tegen Kissingers beleid van stap-voor-stap. In Caïro had Kissinger president Sadat ruim 10 Israëlische wensen voorgelegd waaronder een over vrije doorvaart van het Suezkanaal en het vrijelijk reizen tussen de twee lan den van toeristen, journalisten, sport lieden en anderen. In Damascus had Kissinger gedu rende vijf uur gepraat met presi dent Hafez Assad. Syrië is een van de landen die eist dat het Geneefse overleg onmiddellijk wordt hervat. Voordat de Amerikaanse minister Damascus verliet heeft hij beves tigd dat hij in maart zou terugkeren naar Egypte, Syrië, en Israël. Lutz overleden Charles Lutz, een Zwitserse diplomaat die in de Twee de Wereldoorlog tienduizenden Joden heeft geholpen te ontsnappen aan de gaskamers van Auschwitz is op 80-Jarige leeftijd in Bern overleden. Lutz was tijdens de oorlog als vice- consul verbonden aan de Zwitserse missie in het door Duitsland bezette Hongarije. HJ heeft ervoor gezorgd dat zo*n 50.000 tot 60.000 Hongaarse Joden pasjes kregen zodat zij voor de gaskamers werden behoed. MOSKOU (AP) Een gebruind en fit uitziende Leonid Brezjnew is gis teren voor de eerste maal sinds ruim zeven weken in het openbaar verschenen om de Britse premier Ha rold Wilson in Moskou te begroeten. Naar wordt aangenomen heeft de Russisiche partijleider zich nog nooit zolang afzijdig gehouden. Sinds hij voor het laatst in het openbaar werd gezien - 24 december - gonsde het van geruchten over een mogelijke ziekten en over wijzigingen in de Russiche politieke top. Brezjnew, die gisteren geen reden voor zijn lange afwezigheid noemde, heeft voor fotografen geposeerd ter wijl hij met Harold Wilson sprak. Na elkaar de hand te hebben ge schud en te hebben geposeerd zei Wilson: "Het doet me een genoegen u wee te zien. Was u rustende?". Brezjnew maakte daarop een gebaar met zijn hand en zei glimlachend: "Dat zal ik u later vertellen". Premier Wilson en zijn minister van Buitenlandse Zaken James Cal- laghan waren op de luchthaven van Moskou begroet door premier Alexei Kosygin en de Russische minister van Buitenlandse Zaken AndreJ Gro- miko. Tijdens de ontmoeting van Wilson met de Russische leiders zal onder meer van gedachten worden gewis seld over het conflict ln het Midden- Oosten, de kernbewapening, de kwes- tie-Cyprus en meer algemene onder werpen, zoals de ontspanning tus sen Oost en West. Politieke waarnemers in de twee hoofdsteden geloven dat het verlan gen van de Russische leiders om in Juni of juli een Europese veilig heidsconferentie te houden een be langrijk punt zal zijn. De Britse rege ring is tegen een dergelijke topcon ferentie, waaraan volgens het Krem lin moet worden deelgenomen door alle 35 landen van Europa. Een der gelijke ontmoeting, vermoedelijk in Helsinki, zou historisch zijn. Aan Eu ropese topconferenties is in het ver leden nooit meer dan door zes staats hoofden tegelijk deelgenomen. Van Britse zijde heeft het bezoek een tweeledig doel. Ten eerste de wens van de huidige socialistische regering in Londen om de betrekkin gen tussen Engeland en Rusland te verbeteren. Deze waren aanzienlilk verslechterd sinds de massale uit wijzing vier jaar geleden van Russi sche diplomaten uit Engeland, die van spionage werden verdacht. Het is ruim zeven jaar geleden dat een Britse regeringshoofd voor het laatst een officieel bezoek aan de Sowjet- Unie heeft gebracht. De tweede bedoeling is met de Rus sische leiders een handelsakkoord af te sluiten, ter waarde van onge veer 900 miljoen gulden. Op dit o- gen blik importeert Engeland voor ruim 2.4 miljard gulden aan Russi sche goederen, voornamelijk hout, bont en diamanten. De export naar de Sow jet-Unie daarentegen be draagt minder dan 650 miljoen gul den. Vrouwelijke minister President Ford wil de 41-jarige mevrouw Carla Anderson Hills benoemen tot minis ter voor Woningbouw en Stedelijke Ontwikkeling, aldus is in Washington bekendgemaakt. Gaat dit door dan wordt zij de derde vrouwelijke mi nister in de geschiedenis der Verenig de Staten. (ADVERTENTIE) Het betekent ook: een nieuwe auto kiezen uit misschien wel het meest geavanceerde programma van het jaar. De vernieuwde kever, de Golf, de Scirocco, de Passat, de Audi's. Stuk voor stuk in reeksen uit voeringen en actuele kleuren. Het betekent ook: profiteren van de unieke computer-diagnose en vele andere plezierige service faciliteiten van het hyper moderne autohuis Kamsteeg. Kom praten over inruilen en merk zelf: kamsteeg egstgeest. 071 -51940/52661 Tramstraat 67. Katwijk, 01718-15141 v.d. Valk Boumanweg 2, Leiderdorp. 071-69212 Hofweg 39, Voorschoten, 071 -69307 DUBLIN (AP) De ministers van Buitenlandse Zaken van de Eu ropese Gemeenschap zijn er giste ren niet ln geslaagd overeenstem ming te bereiken over een methode om de Palestijnse beweging van Jas- ser Arafat te laten deelnemen aan de voorgestelde dialoog tussen de EG- landen en de Arabische staten. Afgevaardigden die aan het overleg achter gesloten deuren deelnamen, verklaarden naderhand dat West- Duitsland, Nederland en Denemar ken zich resoluut bleven verzetten tegen een Frans voorstel om de Pa lestijnse bevrijdingsorganisatie PLO aan de Arabisch-Europese besprekin gen te laten deelnemen. Al maanden lang worden voorbe reidingen getroffen voor de Arabisch- Europese dialoog. Op aandringen van Frankrijk willen de Europese landen besprekingen op lange termijn be ginnen met de Arabische Liga niet alleen over de olie en de recycling van de petrodollars maar ook over politieke en economische samenwer king. Woordvoerders van de verschillen de nationale delegaties in Dublin verklaarden, dat de kwestie "van de vertegenwoordiging van de PLO in de Europees-Arabische dialoog niet met zoveel woorden aan de orde is geweest". In niet-officiële gesprekken ver klaarden zij dat er over deze kwes tie geen formele bespreking is ge voerd, omdat het uit informeel over leg duidelijk was geworden dat het Franse standpunt voor andere EG- landen onaanvaardbaar zou zijn. Toch machtigden de ministers de Ierse regering, die in de eerste helft van 1975 optreedt als voorzitter van de gemeenschap, door te gaan met haar pogingen de dialoog te organi seren. Later zei de Ierse minister van Buitenlandse Zaken Garrett Fitzge rald op een persconferentie dat de ministers geen beslissing hebben ge nomen over de vertegenwoordiging van de PLO en andere regelingen voor de Euro-Arabische dialoog "om dat er geen overeenstemming be stond". "We hebben de verschillende mo gelijkheden in verband met de pro cedures besproken maar geen be slissing genomen", aldus Fitzgerald. "Het is duidelijk dat we het over deze zaak niet eens zijn". Fitzgerald beweerde dat de minis ters van de gemeenschap wel voor uitgang hebben bereikt in het vin den van een gemeenschappelijk stand punt tén aanzien van "de concrete inhoud" van de dialoog tussen de Arabische en de Europese landen. Verslaggevers vroegen de Ierse mi nister of de huidige vredesmissie van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Henry A. Kis singer een factor was geweest die er toe had bijgedragen dat de ge meenschap het over de PLO-kwes- tie niet eens kon worden, maar Fitz gerald ontweek een rechtstreeks aüt- woord én zei slechts: "Het feit ls er dat we geen beslissing hebben ge- West-Duitsland, Nederland en De nemarken zijn van mening dat zelfs een voorwaardelijke erkenning van de PLO door de gemeenschap de Amerikaanse vredesinitiatieven in het Midden-Oosten zou schaden. Frankrijk, dat de steun heeft van Italië en Ierland, is het daar niet mee eens. De Britten, Belgen en Lu xemburgers proberen een compromis te bereiken. Een van de voorstellen was dat de Europeanen als eenheid aan het Arabisch-Europese overleg zouden deelnemen zonder dus on derscheid te maken tussen de ver schillende nationaliteiten als de arabieren hetzelfde zouden doe a Op die manier zouden vertegenwoordi gers van de PLO aan 't overleg kun nen deelnemen, zonder als zodanig geëtiketteerd te ztfn. Maar de meeste delegatieleden in Dublin verwachtten niet dat de Ara bische Liga daarmee akkoord zou gaan. Minister Max van der Stoel wees erop dat nog steeds de bedoeling is dat de Euro-Arabische dialoog zal gaan over economische, technische en culturele onderwerpen en niet over politieke. Dit is uitgesloten en dat ls gi&teren nog eens onderstreept

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1975 | | pagina 9