'Ik wil mezelf
zangeres
bewijzen
en niet
alleen als
mevrouw
De Waart'
als
Toonkunstkoor: goed maar
toegelicht1
I ...en gisteren 1
BAD COMPANY EN
LABELLE TREDEN
OP IN DEN HAAG 1
Toni Alexander debuteert bij Operastudio
Vanavond
dus zet de kaas
uit het vuistje
maar klaar!
[[^^programma
TV morgen]
VRIJDAG 14 FEBRUARI 1975
Or/eo" in Franse versie
LEIDEN Voor een redelijk be
zette Stadsgehoorzaal gaf het Toon
kunstkoor Leiden gisteravond een
concertuitvoering van een opera van
de Boheemse componist Christoph
Willibald Gluck (niet Von Gluck).
In 1762 componeerde deze Orfeo ed
Euridice, naar een libretto van Ra-
niero Calzabigi, voor de Opera in
en. Twaalf jaar later, toen
Gluck in Parijs successen oogstte,
produceerde hij de Franse versie,
die gisteravond ten gehore werd ge
bracht. Ik zou hier niet zo diep op
ln zijn gegaan, ware het niet, dat de
bezetting mij voor een raadsel stel
de: in de Italiaans-georiënteerde lan
den waren kastraten nog een tame
lijk gewoon verschijnsel in de opera,
in Parijs niet meer. Het was dus
logisch, dat Gluck voor de titelrol
de altpartij verving door die van een
tenor. Gisteravond zong echter de alt
Marianne Dieleman, dus waarom
tóch die Franse versie?
Hoe dan ook, deze Orfeo of Or-
phée heeft op mij geen diepe indruk
gemaakt. De opera's van die tijd wa
ren meestal eerder bedoeld als een
lust voor het oog dan voor het oor;
vele beroemde doecorbouwers (on
der wie een zekere Harms...) schie
pen weergaloos suggestieve tonelen
van hemel en hel, van aarde en on-
derwegeld. Een concertuitvoering is
echter een hachelijke zaak en eigen
lijk alleen haalbaar met het beste
instrumentale en vocale materiaal,
om van de dirigent maar te zwijgen.
Om met de laatste te beginnen:
Gerard Akkerhuis had zijn koor uit
stekend getraind en de resultaten
waren er ook naar. Niets dan lof
over deze zijde van de medaille. Aan
de andere kant leek bijna niemand
zich iets aan te trekken van de
tekstinhoud: als de Franse belas
tingalmanak zou zijn gezongen, had
waarschijnlijk geen mens het ver
schil bemerkt. Met hetzelfde onbe
grip behandelde Akkerhuis de instru
mentale gedeelten, voor zover die na
de coupures nog overbleven. Zelfs de
beroemde "Reigen seliger Geister"
<in de partituur gewoon "No. 29-30,
Ballet") kreeg een schommelend,
hoog tempo, waar Koos Verheul met
grote ervarenheid nog wist te redden,
wat te redden viel.
en van het R.O. te vinden, die ech
ter toch met elkaar geen eenheid wist
op te bouwen. Van de vocalistes was
ik het meest getroffen door Chris
tine Harvey, die de ziek geworden Gé
Neutèl op overtuigende wijze ver
ving. Marianne Dieleman deed erg
haar best. maar kon haar enorme
partij (nog) niet helemaal aan. Haar
techniek was redelijk, haar timbre
fraai, maar haar tekstinterpretatie
was uitgesproken vlak. Rina Cornelis-
sens tenslotte zong vlak en schel, en
ik was blij dat de hoge c niet werd
vereist.
RON HARMS.
Zangeressen
uitgewezen
BELGRADO Joego-Slavië heeft
gisteren twee Amerikaanse opera
zangeressen, die een tournee door
Oost-Europa maakten, uitgewezen
wegens het verspreiden van anti-
Joegoslavische propaganda. Dit
meldt het Joegoslavische persbureau
Tanjoeg.
Het zijn mevrouw Gloria Bentley
(50) en mej. Arana Waterman (31
Zij mogen vijf jaar lang Joego-Sla
vië niet in. De twee vrouwen, die
per auto uit Roemenië het land
binnenkwamen, worden maandag
aangehouden nadat zij 250 pam
fletten hadden gepost. Zij hadden
de adressen van Joegoslavische emi
granten in Chicago, aldus Tanjoeg.
Er is niet krachtiger tegen hen
opgetreden, zo verluidt uit officiële
kring, met het oog op het bezoek
dat president Ford in de eerste helft
van dit Jaar aan Joegoslavië zal
brengen.
Duits leren
bij de tv
UTRECHT Teleac begint op 1
maart met een cursus Duits onder
de titel „Guten Tag*, wie geüt's?"
Deze multimediale cursus bes taait uit
26 televisielessen, schriftelijk mate
riaal, grammofoonplaten of geluids
cassettes en studiebijeenkomsten.
De uitzendingen zijn op zaterdag
van 18.15 tot 18.45 uur via Neder-
laaid I en worden herhaald op vrij
dag van 18.15 tot 18.45 uur via
Nederland 1. Gerda C. Meijerink
en Peter Sanger hebben deze nieu
we Teleac-cursus samengesteld.
ADVERTENTIE
NEDERLAND I
i 8.15 Hoe is het gemaakt, herhaling les 6 (TELEAC)
18.45 Paul us de boskabouter (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Piste, circusprogramma (KRO)
20.00 Journaal (NOS)
20.20 De Van Speyk Showof Dan liever de lucht in
(KRO)
22.55 Interview met de minister-president (KRO)
23.05 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Paulus de boskabouter (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 AVRO's Toppop presenteert de nationale Hitparade
(AVRO)
20.00 Journaal (NOS)
20.21 Kung Fu, tv-serie (AVRO)
21.10 Muziek Mozaiek (AVRO)
22.25 Televizier Magazine (AVRO)
23.05 AVRO's Sportpanorama (AVRO)
23.25 Journaal (NOS)
De sopraan Ingeborg Hallstein (hier op de foto) is een
van de belangrijkste gasten van Willem Duys in diens 'Mu-
ziek-Mozaiekdat door de AVRO-tv vanavond wordt uitge
zonden via Nederland II. Behalve
de presentatie van deze sopraan zal Willem Duys film- en
balletmuziek bespreken met Jurriaan Andriessen. Leden van
het Nationaal Ballet zullen dit onderwerp illustreren met
een fragment uit het Zwanenmeer op muziek van Tsjai-
kowski. Vervolgens staat de kijker een optreden te wachten
van Nana Mouskouri, Liselore Gerritsen, Paul Ruys en Frans
van Bergen.
Door
Frans Happel
Van degenen in Nederland die
Toni Alexander kennen, zijn er
imaar weinigen die méér van haar
weten dan dat ze de vrouw van di
rigent Edo de Waart is. Toni en Edo
ontmoetten elkaar tweeëneenhalf
jaar geleden in Amerika. Sinds on
geveer een jaar zijn ze getrouwd en
bewonen ze een fraai huis in de
Rotterdamse wijk Kralingen.
Vanavond brengt de studio van
de Nederlandse Operastichting in
de Amsterdamse Stadsschouwburg
een première uit. "La Cambiale di
Matrlmonio". eersteling van Ros
sini. Toni Alexander zingt de eerste
sopraan-partij.
Toni's debuut in ons land als
opera-zangeres. Een spannende tijd
voor haar. Want ze wil laten horen
dat werkelijk een goede, ge
schoolde stem heeft en dat ze niet
een kans krijgt alleen omdat Edo
toevallig relaties bij de Operastich
ting zou hebben. Toni: "Dat zou
kunnen, dat mensen denken: haar
man zal wel een goed woordje voor
haar hebben gedaan. Natuurlijk
flauwekul, want op den duur moet
je toch jezelf bewijzen. Zo wil ik
het ook. Ik wil op eigen benen
staan en zo weinig mogelijk ge
bruik maken van het leit dat ik
toevallig mevrouw De Waart ben".
Ze is 25 jaar. Vanaf haar zeven
tiende studeert ze zang. Eerst aan
een kleine universiteit in Ohio,
daarna aan de universiteit van Mi
chigan, waar de muziekafdeling
niet minder dan 2500 studenten
telde.
Tijdens haar studie zong ze in
Amerika al in opera's. Maar ook
Toni Alexander, in Nederland
klinkt die naam meer naar lichte
muziek, naar de hitladder. Bij de
burgerlijke stand staat ze als Ro
berta Alexander ingeschreven. Zou
Roberta het niet beter gedaan heb
ben in het programmaboekje voor
bijvoorbeeld "La Cambiale di Ma-
trimonio"?
Ze lacht dat doet ze veel, echt
vrolijk lachen dat het Toni is en
blijft. "Mijn vader heet Robert en
mijn moeder Roberta. Dus ik ook:
Roberta. Maar diezelfde namen
zullen in het begin nogal wat ver
warring hebben gegeven en daarbij
t (20.20-
KRO Ned. I)
VanSpeijk
show Ja
Toni Alexander: snel contact
wie weet, wilden mijn ouders
liever een jongetje hebben".
Inmiddels is wel de aanduiding
"lichte muziek" gevallen en dat doet
Toni herinneren aan de tijd dat ze
een paar dollars probeerde bij te ver
dienen, omdat haar studiebeurs geen
ruimte liet voor maar iets meer dan
het hoognodige. Een kennis zong in
een restaurant, als diner-entertai
ner. Toni: "Bij ziekte, vakantie en
zo mocht ik invallen. Ik heb dat werk
met plezier gedaan. Nee, niet de rock
of de felle pop. Wat je noemt "easy-
listening"-muziek. Songs als "The
look of love" en "Sunny", nummers
van Carole King, dat genre. Het be
taalde goed. Veel beter dan voor het
zingen in de kerk. Dat heb ik name
lijk ook gedaan. Voor tien dollar in
de week. En toch was het fijn zingen
in die kerk, erg dankbaar".
Ze voelt zich thuis in Nederland.
"In Amerika is alles zo groot en in
al dat grote zijn de mensen zo op
zichzelf. Hier is het vooral gezellig,
men heeft aandacht voor elkaar, de
mensen zijn bereid naar een ander
te luisteren en zich te interesseren
voor problemen ook al horen die Juist
niet tot hun problemen".
Ook al omdat zoals ze het zegt
Toni "een goed oor" heeft voor
talen en het Nederlands haar geen
noemenswaardige moeilijkheden
meer bezorgt, kan ze snel contact
krijgen. Voelt ze zich niet alleen,
zelfs niet nu Edo acht weken van
huis is, dirigeert in ...Amerika. "Ik
heb hem pas nog gezien, want ik
ben vier dagen in Houston geweest.
Dat brak die periode van zonder el
kaar zijn precies doormidden. Maar
verder heb ik het momenteel zo druk
met de Operastichting dat de tijd
vliegt".
"La Cambiale di Matrimomo"
wordt tien maal uitgevoerd. Zes
voorstellingen in Amsterdam, twee
in Den Haag Circustheater), één
in Rotterdam i Rotterdams Phil-
burg) en één in Utrecht.
Toni Alexander: "Ik heb wel eens
gezongen bij het Rotterdams Phil-
harmoraisch Orkest in De Doelen
een promenadeconcert met bekende
stukken uit "Porgy en Bess", ik heb
ook wel eens wat gedaan tijdens een
paar concerten van het Nederlands
Blazersensemble, maar nu begint het
pas echt".
Ze bedankt voor het interview. Van
ster-allures zal ze waarschijnlijk
nooit last krijgen. Ze wil alleen
maar Toni Alexander zijn. Toni
Alexander, de sopraan.
De televisie had haar grote ogenblik
gisteren voor het laatst bewaard, in
„Het heilig vuur" van de TROS. Ook
Hank Onrust die dit kunstprogram
ma in beheer heeft, had deze unieke
tien minuten als laatste onderdeel
van zijn programma zolang mogelijk
voor ons verborgen gehouden. En
toen kwam het: een versleten
pantoffel in beeld, rustend op de
leuning van een rechte stoel. En
een bedachtzame stem die zei, dat
de groene stoel en het atelier de
twee onmisbare dingen in zijn leven
De
liet
VRIJDAG 14 FEBRUARI
Hilversum I
P-P.: 18.19 Rooms Katholieke Pair
tij Nederland. KRO: 18.30 Nieuws.
18.41 Edho. 18.50 Verkenningsociaal
maatschappelijke informatie. 18.58
Marktberichten. 19.00 (S) Spr
muziekprogramma met Jonge
19-30 In antwoord op uw schrijven
verzoekplatenprogramma21.00 (S) De
blanke top. 22.25 Overweging. 22.30
Nleuiws. 22.40 (S) Goal: sport en mu
ziek. 23.55-24.00 Nieuwe.
Hilversum H
18.00 Nieuws. 18.11 Vandaag dit. mor
gen dat. 1820 Essaf. 18.30 Programma
overzicht. 1821 Embargowekelijks
themaprogramma. 19.30 Radio Vrij
België. NOS: 19.50 Den Haag vandaag.
12.16 Vast m Zeker; uitzending van
het Ministerie van Sociale Zaken en
het Voorlichtingscentrum Sociale Ver
zekering. TR06: 12.26 Mededelingen t.
b v. land- en tuinbouw 12.30 Nieuws.
124,1 Aiktua n. 13.00 (S) Tross-Coun-
ïatle. 18.58 try- 1400 <S) Steiger B: gevarieerd
Springplank: Programma. 15.30 Nieuws 15.33 (S)
age artiesten. Als dat zou kunnen: verzoekplaten-
Verdediging
Augustin
wil uitstel
HANNOVER De verdedigers
van de Nederlander Ronald Augustin
hebben uitstel gevraagd van zijn
proces om hun meer tijd te geven
hun verdediging voor te bereiden.
Dit is gistermiddag in het Westduit-
se Hannover bekendgemaakt. Het pro
ces tegen Augustin is vastgesteld op
dinsdag 18 februari. De Nederlander
wordt beschuldigd van medeplichtig
heid aan extremistische acties van de
Rote Armee Fraktion, beter bekend
als de Baader - Meinhof - groep.
het 1
Nieuws,
sra van
dtokoor
DEN HAAG In het Nederlands
Congresgebouw in Den Haag wordt
op 22 en 23 februari een popweek
end gehouden met concerten van
Bad Company en Labelle.
Bad Company treedt de eerste
avond op. De Engelse formatie werd
vorig Jaar uitgeroepen tot de meest
belovende van het jaar, met de bes
te single "Can't get enough" en
met Paul Rodgers als de beste zan
ger.- De groep wordt gevormd door
Paul Rodgers, Simon Kirke, Mick
Ralphs en Boz Burrell met als
gast Bryan Haworth.
De drie Amerikaanse dames ln
futuristische kledij, Patty Labelle,
Sarah Dasb en Nona Hendryx tre
den 23 februari op. Zij deden er ja
ren over om erkenning te vinden,
die kwam met de hit "Voulez-vous
coucher avec moi ce soir"?.
klassieke muziek. 2355-24.00
Nieuws.
Hilversum III
18.02 Joost mag niet
loont achter: Nostalgie
Journ. 20.05 Burengerucht.
;k made in Germany. 2152 De
-Uur-Show. 22.02 Radiojournaal.
(S) Superclean Dreammachine.
23.02 IS) Vanavond laat. 0.02 Radio-
Journaal. 0.05 Weekend-Muziek-Maga
zine. 1.02 Soultime U.S.A. 2.02 Continu
de nacht door. 4.02 Voor dag en dauw.
kunnen: verzoekplaten-
17-30 Nieuws. 17J32 Akfcua.
17.50 De tijdmachine, science fiction
serie (9).
Hilversum II
VARA: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtend
gymnastiek. 720 (S) Z O. voor alle
kinderen die op zijn. 8.00 Nieuws. 8.11
Dingen van de dag. 823 (S) Z.O. gaat
verder voor iedereen (om 9.35-9.40 Wa
terstanden). 10.30 (S) ZJ. muziek-
en informatieshow met om 11.00 Nieuw
13.00 Nieuws. 13.11 (S) In de Rooie
Haan: zaterdagmiddagcafé met veel
b^erk en aktualiteLten. NOS: 15.00
(S) NOS-Jazz. 15.30 Gamma van
en beta: nieuws uit de wereld
tenschap en technologie. 16.00 Nieuws.
16.03 (S) Het Zwarte Schaap: een pro
gramma voor Surniamers en AntilMa-
nen in Nederland. 17.00 (S) Harmonie
en fanfare ln Nederland en Europa.
Voor BLmden en Slechtzienden.
1755 Mededelingen.
Hilversum ril
vervolgens zien wie er aan die
pantoffel vast zat: de 75-jarige
Haarlemse schilder Kees Verweij,
die zich in de volgende minuten
ontpopte als een ongekende, zeg
maar gerust: gigantische persoon
lijkheid, om wie ik in de meest
letterlijke zin tranen met tuiten heb
moeten lachen.
Want wat gebeurde? Interviewer
Piet Hoenderdos vroeg wat hij dan
eigenlijk deed in die stoel? Pauze.
„Slapen", antwoordde Verweij. Stilte.
Onderuit gezakt, met die voet in de
hoogte, richtte hij de blik op de
keek. Keek terug dus. „I
Vele seconden
verstreken. Ook nog iets anders dan
slapen, bijvoorbeeld denken, vroeg
Piet Hoenderdos. Stilte. „Dat is te
moeilijk, dat gaat te ver", zei Verweij
en keek weer terug.
Opeens stond hij op, hij had iets
opgeschreven dat hij aan het slot
van de opnamen wilde zeggen: hij
wilde altijd de Parnassus bestijgen
en nu heeft hy de top bereikt, kijkt
naar beneden en de diepte is
duizelingwekkend. De Juiste woorden
weet ik niet meer, maar zoiets. Hij
toont de camera de datum die hij
heeft opgeschreven: donderdag 6
oktober 1975. De onzekerheid bij zijn
tegenpartij groeit zienderogen. Hij
stelt voor naar het atelier te gaan,
en we komen in een grote riumte,
gevuld met een chaotische chaos
van voorwerpen.
Wat vindt u van dit atelier, vraagt
hij, en geeft zelf het antwoord: het
is een rotzooi, het moet nodig
opgeruimd worden, en hij pakt
stoffer en blik, zwaait ermee in de
rondte, schoonmaakgeluiden uitsto
tend als ware hij Sjef van Oekel
zelve en verklaart het atelier ver
volgens voor opgeruimd.
„Ik ben een spiegel die leeft", zegt
hij, als Hoenderdos hem vraagt
welke betekenis de spiegel voor hem
heeft. Hij vertelt dat hij zijn
portretschilderingen meestal terug
kreeg, omdat de geportretteerden
meenden dat zij niet leken. Een
portret A'an hem geeft de mens weer
zoals hij werkelijk is, zegt hij
ongeveer.
„Dat geldt dan ook voor uw
zelfportretten", veronderstelt Piet
Hoenderdos en Verweij beaamt dat:
me dunkt dat ik er geen doekjes om
heb gewonden, zegt hy, er aan
toevoegend: „Ik wilde me nu als
teddy-beertje lanceren".
De camera richt de blik op het
schilderij waarop een teddy-beertje
staat afgebeeld, met een kwaadaar
dige papegaai aan zijn voeten. Als
de interviewer vraagt wat die
papegaai betekent, stort het sarcas
me als een lawine over hem heen,
gevolgd door de opmerking: „Ik was
onder deze mokerslagen allang
verdwenen". Wat ik toen nog niet
wist was, dat Kees Verweij het de
jongens van het begin af aan al
bijzonder moeilijk had gemaakt. Het
eerste orientatiegesprek duurde ne
gen uur en toen ze dan later kwamen
om te filmen, wilde hij hen er eerst
weer uitgooien, en later wilde hij
alleen maar nonsensicale antwoor
den geven. Het eindresultaat is hem
eerst nog voorgedraaid, de eerste
keer vond hij het maar niks, toen
het nog een tweede keer voor hem
was afgedraaid toonde hij zich toch
erg tevreden, meldde Hank Onrust
me. Maar die jongens hebben wel
staan zweten bij de oude ongezegge-
lijke schilder, die zijn bijdrage
afsloot met een hautaine blik in de
richting van zijn interviewer en
mompelde: „Jullie brengen het er
nu levend af, maar dit is toch geen
partij voor mij, dit soort mensen".
Ik hoop, voor al diegenen die dit
unieke tv-interview gemist hebben
dat „Het heilig vuur" het de
volgende keer nog eens herhaalt.
Tenslotte heeft Kees Verweij het
zelf ook twee keer mogen zien.
Minder fascinerend en ook minder
om te lachen was het gesprek dat
Henk van der Meijden in „TV-privé"
met Liesbeth List had. Maar het
was wel een goed gesprek, met de al
bekende openhartigheid gevoerd,
waarbij Van der Meijden zijn ook al
bekende gretigheid naar pikant®
details weer uitvoerig etaleerde:
„Bijna blind?", „Waar is Je moeder
aan gestorven?", „Wat had je voor
ziekte?", „Hoe was het in het
weeshuis?". Maar je hoort dan wel
wat, tenminste.
NICO SCHEEPMAKER
nebenan, tv-serie. 19.60 (Z/W)
;rammaovereicht. WDR: 8.05-11.45 (K)
isle. (10.06-1025 (K
weekjournaal). 18.05 (K) Der L
nebenan, tv-serie. 18.40 (K) Aktuali- De
Nederlands voor buitenlandse werkne-
- les 2 iherh.). 1120-12.00 De
we- teiten. 1020 (K) Klein tv-spel). 20.00
(K) Journaal en weerbericht. 20.15 (Z/
W) The tarnished angels.
speelfilm. 21.45 (K) Der 7 Sinn. 21.50
kinderprogramma.
oma.
Ifllm
17.00 (K) Journaal. 17.10 (K) Ma-
- -azine voor Jongens en meisjes. 17.40
je boterham: IK) Aktualiteiten en muziek. 1820 (K)
klassieke muziek. 10.03 Muziek bij dé
(2.0
4.02
5.57 Radiojournaal)
NCRV: 6.02-7.00 (S) Klaar wakker.
ZATERDAG 15 FEBRUARI
Hilversum I
TROS: 7.00 Nieuws. 7.02 (S) Ont-
bijtsoos. (7.30 Nieuws. 7.41 Aktua I.
8.30 Nieuws. 8.36-8.45 Gymnastiek voor
de huisvrouw). 9.00 (S) Wegwezen, met
o.a. tips voor trips. 9.30 (S) Tien-om
kinderprogramma. 10.00 (S) Atetua-
sport: sport en muziek. (10.30 Nieuws),
17.00 Hartje Amsterdam: mensen-me-
ningen-muziek. Overheidsvoorlichting:
korresponden ten uit de hele wereld.
2015 <K> Der Kommissar, politieserie.
15 30-15.35 Verston van 21.15 (K) Journaal. 21.30 (K) H Gior-
,lla Clvetta Italiaans. Franse
Ifilm. 23.36 (K) Journaal.
uit 1944. NOS: 17.50 (K) W.K. Sprint
Gothenburg (samenvatting). TE-
uit Bonn. 22.15 (K) LEAC: 18.15 (K) Duitse les O (herh.).
NOS: 18.45 (K) Paulus de Boskabou
ter. 1855 (K) Journaal. NCRV: 19.05
(K) Zo vader, zo zoon. 19.30 (K) Do-
ris Day in: Het Feestnummer, tv-fllm.
NOS: 20.00 (K) Journaal. NCRV: 2021
(K) Tot. toi, tol. bij Ted. 21.50 (K)
Mensenleven: gesprek. 22.15 (K) Far
ce Majeure. 22.45 (K) Ruimte: Gees
telijke liederen. NOS: 23.10 (K) Jour
naal. NCRV'IKOR: 23 15-23.20 Het
lied van de week.
Nederland II
18.45 (K) Paulus
DUITSE TV
Duitsland I
(K) Akti
letje. 18.
I. 19.26 (1
Kokki. 1920 (K) Kunt
•urnaal. 18.30 (K) Aktualiteiten. 18.45
Nederland I
NOS: 20.00 (K) Journaal.
KRO: 2020 (K) De grote musicals:
Ég| mé" 1-fllm.
■55 (K)Nond- TELEAC: 10.30 (K) Engels voor het dokunïentaïre serie! NOS23 35-23 40
er* wil bedrijfsleven - les 7 (herh.) 11.00 (K) (K) Journaal.
