Raad v. Kerken
achter soberder
levensstijl
"IK BEN GEEN RODE BISSCHOP
Israel in jaar 2000
in Palestijnse staat
Britse landheren verliezen
benoemingsrecht priesters
Nieuwe
psalmen
opeens
twistpunt
NAVO tegen voorstel
het Warschaupact
van
VRIJDAG 14 FEBRUARI 1975
«jjmjimi'muj.'i»
PAOINA 19
om Helder Camara
MADRID (EFE) Wie is Dom Helder Camara? Is hij de
verdediger van de armen en de vervolgden of is hij een volks-
enner, een reiziger in vrede of een gecamoufleerde bood-
appenjongen van Fidel Castro en Mao? Is hij een heilige of
een bedrieger? Deze vragen stelt de schijver j.L Gonzalez
Balado in zijn boek 'Zij noemen mij de rode bisschop.'
"Hat aartsbisschop Helder Camara van
blinda en Recife bij de een geliefd
Is, bij de ander gehaat. Hij heeft
pjn boek dan ook niet geschreven
kis een biografie en evenmin vanuit
He Braziliaanse polemiek, maar als
ken sereen kritisch werkstuk, docu
mentair opgezet, maar op zichzelf
reeds voldoende om heftige debat-
in Brazilië uit te lokken.
terview, waarin Dom Helder Cama
ra zich verdedigt tegen de betiteling
van 'rode bisschop'. Deze beschul
digingen van rechtse zijde aan het
adres van de biscchop is herhaalde
malen overvallen door de 'comando
de caza a los comunistas', het anti
communistisch Jachtcommando. Zijn
medewerker Enrique Pereira Neto
werd door diezelfde organisatie ver
moord.
Helder Camara verklaart in het
interview, dat het boek publiceert:
'In Brazilië, in Latijns Amerika eni
min of meer in de hele wereld, kan
men zich niet bezig houden met hulp
verlening of met de strijd voor ge
rechtigheid zonder daarmee meteen
de verdenking op zich te laden van
staatsondermijnende aktiviteiten of
van communistische sympathieeën".
Hij wijst er op, dat in werkelijkheid
de beste propagandisten voor het
communisme diegenen zijn, die er
niet toe kunnen komen van hun ei
gen onjuiste en onmenselijke voor
rechten afstand te doen'.
Aan degenen, die door hun anti-
communisme geobsedeerd worden,
geeft Helder Camara het advies, dat
'wanneer men de werkelijke oorza
ken van het communisme wil bestrij
den, men niet beter kan doen dan
de massa uit hun marginale levens
omstandigheden te halen. En hij
vervolgt: 'Miljoenen Zuid-amerika-
en leven in onmenselijke omstandig
LONDEN (ANP) Britse landheren, de kroon en een bekende chipsfabrikant hebben binnen
kort geen beslissende stem meer bij de benoeming van Anglikaanse parochiegeestelijken. Met dit
besluit heeft de synode van de Anglikaanse kerk van Engeland zonder een traan te laten een
eind gemaakt aan wat een bisschop noemde 'een overblijfsel uit de feodale tijd,' toen landheren
de baas waren en ook beslisten over de aanstelling van de priester voor hun streek en hun
ondergeschikten. Voor zijn onderhoud kreeg de priester het vruchtgebruik van een stuk grond,
de zogeheten 'prebende'. Voortaan mag degene die deze prebende verleent, gerust nog een kan
didaat voordragen, maar dan altijd in overleg met parochie en bisschop. Bovendien heeft de
kerk voortaan vetorecht en ook mag een parochie het hele systeem aan de dijk zetten.
Alle ongeveer 10.000 Anglikaanse priesters ontvangen nog een deel van hun inkomen uit de
opbrengst van onroerend goed, dat echter slechts voor 20 procent in handen is van particulieren,
meestal landeigenaren en enkele fabrikanten. Vijftien procent wordt geleid door beheersmaat-
schappijen, 30 procent door bisschoppen en ruim 6 procent door de kroon. Ook de universiteiten
van Cambridge en Oxford hebben talrijke prebendes in beheer.
Overigens zal nog enige tijd verstrijken, voordat het besluit wordt uitgevoerd. Eerst worden de
bisdommen geraadpleegd en moet het parlement zijn goedkeuring verlenen.
BEVRIJDINGSBEWEGING PLO:
AMERSFOORT De Raad van
Kerken heeft op zijn vergadering
ton Amersfoort besloten de leden-ker-
feen op te roepen zich, ieder naar
eigen aard, ten volle in de strengan
(te werpen voor een nieuwe levens
stijl. De Raad schaarde zich ook
(achter een serie concrete adviezen
:van een werkgroep ad hoe. Deze
opereert in het voetspoor van de
jbeleidsconferentie van de kerken in
iNederland (25 en 26 november in
iLunteren), die krachtig heeft ge-
jpleit voor een nieuwe levensstijl,
jwaarin aller verantwoordelijkheids
gevoel voor de huidige en toekom
stige generaties, hier en vooral in
'de Derde Wereld, tot uitdrukking
komt.
I Zoals bekend, is de werkgroep ge-
jporteerd voor een soort wekelijkse
vastendag. Dit mag volgens haar
niet tot misverstanden leiden. De
boventoon moet niet worden gevoerd
(WENEN AP) Het Warschaupact
(heeft gisteren in Wenen voorgesteld
Ide sterkte van de oostelijke en wester-
6e strijdkrachten in Centraal-Euro-
pa "te bevriezen" zolang de bespre-
kingen over dit onderwerp nog voort
duren.
De NAVO heeft daarop ogenblik
kelijk laten weten hiermee niet ak
koord te gaan omdat dit handha
ving van de oostelijke militaire su
perioriteit in Centraal-Europa zou
betekenen.
Het voorstel werd op de 57ste zit-
ting van de onderhandelingen tussen
[de NAVO en het Warschaupact in
gediend. Het was afkomstig van de
Tsjechoslowaakse afgevaardigde Ra-
doslav Klein.
Een NAVO-woordvoerder heeft ge
zegd dat het westers bondgenoot-
I 6chap in principe niet tegen "bevrie
zing" van de troepen in Centraal-
Meer schepen
vergaan dan
ooit tevoren
LONDEN (AP) In 1974 zijn er
meer schepen verloren gegaan in
vredestijd dan ooit tevoren, aldus
is gisteren door Lloyd's meegedeeld.
Er vergingen 71 schepen, totaal
tonnage 681.706 verzekerde waarde
280.8 miljoen dollar.
Voor 1973 waren die getallen res
pectievelijk geweest: 54, 711.142,
217.6 miljoen.
Onder schepen is ook te ver-
I «taan: oliebooreilanden.
Veertig procent van de in 1974
I vergane schepen voeren onder
goedkope vlag (Panama, Liberia,
Groot Bribtannië en Noorwegen
die zeer scherpe veiligheidsmaatre
gelen aanhouden verloren ieder zes
schepen.
Dit Jaar was slecht begonnen, al-
I dus Lloyd's, met verliezen die kon-
l den oplopen tot een totaal van 81.6
miljoen dollar.
door de woorden "vasten" en "ver
soberen" maar door "nieuwe levens
stijl", welk laatste begrip niet alleen
slaat op consumptie maar ook op
het omspringen met tijd en op het
klaar staan voor andere mensen.
"Bovendien houdt "nieuwe levens
stijl", aldus de werkgroep, ook evan
gelische bezinning, meditatie en ver
nieuwing van menselijke relaties in."
1 Het eerste voorstel van de werk
groep geldt een rijk geschakeerde,,
gemeenschappelijke aanpak van de
kerken en ook van niet-christenen
gedurende het Jaar september 1975-
september 1976. Niet dat het daar
na afgelopen moet zijn: het Jaar is
bedoeld als krachtige impuls.
De werkgroep denkt aan een ge
coördineerde actie rond Pinksteren
met de verspreiding op grote schaal
van een bullitin. Hierin zal worden
opgeroepen tot de vorming van klei
ne plaatselijke actiecomité's, die idee-
Europa is. Zo'n stap moet, aldus de
woordvoerder, worden voorafgegaan
door troepenvermindering.
De NAVO heeft al eerder laten
weten dat de Oostbloklanden naar
verhouding de meeste troepen moe
ten terugtrekken. Het oostblok zou
4n Centraal-Europa over 150.000
manschappen en 9500 tanks meer
ibeschikken dan het westers bondge
nootschap.
De 11 landen die direct aan de be
sprekingen in Wenen deelnemen zijn
de Verenigde Staten, West-Duitsland,
Groot-Brittannië, Canada. België, Ne
derland, Luxemburg, de Sowjet-Unle,
Tsjechoslowakije, Oost-Duitsland en
Polen.
"Aantjes te
gemakkelijk
langs CHU-
voorwaarden"
DEN HAAG Fractievoorzitter
Aantjes glijdt volgens zijn PvdA-col-
lega Van Thijn wat te gemakkelijk
heen langs de voorwaarden die de
CHU gesteld heeft aan de totstand
koming van het CDA. In het eerste
nummer van het gisteren versche
nen PvdA- kaderblad 'Roos in de
vuist' heeft drs. Van Thijn, gerea
geerd op een artikel van mr Aantjes
in het ARP- blad 'Nederlandse ge
dachten', waarin deze schreef dat
hij voorstander blijft van samen
werking met de socialisten, ook na
de tweede-kamerverkiezingen in 1977.
"Als Aantjes het belang bepleit
van samenwerking tussen socialisten
en christen- democraten zal toch
ook hij zich gerealiseerd hebben
dat de CHU van enigerlei uitspraak
in deze richting voor de verkiezin
gen niets moet hebben," aldus Van
Thijn. "Zo'n uitspraak van een par
tij die het kabinet- Den Uyl te vuur
en te zwaard bestrijdt zou voor de
PvdA ook weinig geloofwaardig zijn".
en voor het komende seizoen moe
ten uitwerken.
Voor de ochtend van Prinsjesdag
is een bijeenkomst voorzien, waarop
de kerken het werken aan een nieu
we levensstijl presenteren als een
bijdrage aan een klimaat waarin po
litieke beslissingen kunnen worden
genomen overeenkomstig de nood
van de nationale en internationale
samenleving. De parochies en ge
meenten zullen worden uitgenodigd
op de vooravond van Prinsjesdag,
liefst in oecumenisch verband, op
basis van de voorstellen van de ac
tiecomités hun strategie uit te stip
pelen.
De Raad van Kerken zal binnen
afzienbare tijd een hoorzitting van
landelijke actiegroepen en het seni
orenconvent van de in het parle
ment zittende politieke partijen or
ganiseren.
heden als gevolg van het interne ko
lonialisme van ons continent: klei
ne groepen van bevoorrechte fa
milies, welker rijkdom in stand wordt
gehouden ten kosten van de ellende
van miljoenen kinderen gods'.
Die bevoorrechte leidende klasse
is volgens Helder Camara 'de eerst
en meest verantwoordelijke voor het
geweld, dat ons continent bezig is
binnen te dringen'. Hij gelooft, dat
de bewustwording van de problemen
reeds een stap is in de richting van
de oplossing ervan. "Het is niet ge
noeg te strijden voor de onderdruk
ten, zelfs is het niet genoeg voor hen
te sterven. Men moet in hen het be
sef wakker schudden van hun rech
ten en van hun levenssituatie. Het
is noodzakelijk, dat de massa's zich
bewust worden door een paar idea
listen, die oog in oog staan met de
marteling zoals de christenen der
BEIROET (anp) In het Jaar 2000
zal Israël zijn opgegaan in een Pa
lestijnse staat, waarin Moslims, jo
den en christenen gelijkberechtigd
zullen leven. Dit verklaarde prof. dr.
Nabil Sja'at, hoofd van de afdeling
planning van de Palestijnse bevrij
dingsbeweging PLO.
.Maar dit toekomstbeeld zal niet in
eens kunnen worden verwezenlijkt.
Volgens prof. Sja'at is de PLO be
reid om nog geruime tijd genoegen
te nemen met een gedeeltelijke oplos-
eerste tijden geconfronteerd werden
met de wilde dieren in het romein-
se amfitheater, terwijl de massa
moest toekijken hoe zij door de
leeuwen verslonden werden", aldus
Helder Camara. De Braziliaanse
aartsbisschop zegt in het interview,
dat in Zuid-Amerika de befoorrech
ting van kleine groepen enerzijds en
de onderdrukking van de massa's
anderzijds een explosie voorberei
den, welke erger is dan die van de
atoombom, namelijk de uitbarsting
van de e-bom, de ellende-bom.
Op de vraag of de Zuidamerikaan-
se landen dan geen politici kunnen
opbrengen, die in staat zijn alles
toch nog in goede banen te leiden,
antwoordde Helder Camara, dat hij
daarvoor zijn hoop stelt op de Jeugd,
Juist omdat deze de ellende ten diep
ste heeft ondergaan.
sing, namelijk met de stichting van
een palestij nse staat in Oost-Palesti-
na, het door Israël bezette deel van
West-Jordanië, de zogenoemde wes
telijke jordaanoever.
Volgens Sja'at staat de PLO een
democratische staat voor ogen. Wij
hebben een staat voor ogen met ab
soluut zelfbeslissingsrecht en zonder
dienst of sexe'. Prof. Sja'at ver
klaarde, dat ook in de voorlopige
Palestijnse staat geen Jood het land
Nederlandse
filmproduktie
ontwikkelt
zich krachtig
DEN HAAG De Nederlandse film
produktie heeft zich het afgelopen
jaar krachtig ontwikkeld. Het pro-
duktiefonds stelde voor bijna vier
miljoen gulden aan producenten be
schikbaar. De totale produktiekosten
beliepen acht miljoen gulden, waar
van het rijk dertig procent subsidie
verleende. In de bioscopen werden
wat Nederlandse films omzetten be
haald, die negen procent van het
totaal bedroegen.
De Stichting Produktiefonds voor
Nederlandse Films heeft dit bekend
gemaakt. Financiële bijdragen wer
den vorig Jaar verstrekt voor de
volgende films, die voor een deel al
in première zijn gegaan: 'Manken
van Nieumeghen' van Jos Stelling,
De vijf van de Vierdaagse' en 'Een
kind van de zon' van Rene van Nie,
'Rufus' van Samuel Meyerimg,
'Rooie Sien' van Frans Weisz en de
Belgisch-Nederlandse oo-produktie
'Dood van een non' van Collet en
Drouot. Jeugdfilms waren 'Oom Fer
dinand'' van Karst van der Keulen
en "Pim Pandoer' van H.J. van der
Linden. 'Keetje Tippel' van Paul Ver
hoeven kwam ook voor een deel ten
laste van het budget voor "74 van
het produktiefonds.
Dokter Pulder zaait papavers* van
Bert Haanstra naar een boek van
Anton Koolhaas, 'Flanagan' van A-
driaan Ditvoorst en "Elkerlyc' van
Jos Stelling zijn of worden binnen
kort in produktie genomen met fi
nanciële medewerking van het fonds.
Voorschotten waren er ter voor
bereiding van de produktie van "Max
Havelaar' van Fons Rademakers,
'Voor niks gaat de zou op' van Frans
Weisz, 'Blokpost van Eric van Zuy-
len en 'Sharlock Jones' van Nicolai
van der Heyde.
Tien schrijvers en cineasten wer
den financieel in de gelegenheid ge
steld een scenario te schrijven. In
tussen bestuurt het produktiefonds
een groot aantal plannen, die geheel
of gedeeltelijk dit Jaar zullen wor
den uitgevoerd. Behalve d# vier
zal behoeven te verlaten, wanneer
hij dat niet wil.
Van Israëlische zijde worden de
ze suggesties van de PLO afgewezen.
Naar aanleiding van Sja'ats verkla
ringen heeft de Israëlische minister
van Binnenlandse Zaken, dr. J.
Burg meegedeeld, dat de PLO de
huidige staat Israël niet erkent.
Israël is wel bereid met elke ara-
bische staat, waar en wanneer dan
ook te onderhandelen.
P.P.
IJSHOCKEY De resultaten van
de ijshockeywedstrijden die gister
avond voor de eerste divisie van
de Nederlandse competitie werden
gespeeld, zijn:
kampioensgroepOrwo - Tilburg
Trappers 3-9,
promotie-degradatiegroep: Trintha -
Gijs 2-4,
Duyvestein W. - Kemphanen 4-11.
Strijd rond
verplichte
autokeuringen
Den Haag In de Stichting
Periodieke Veiligheidskeuringen Mo
torvoertuigen is men het nog steeds
niet een over de vraag wie de
toekomstige verplichte keuring van
auto's en motorfietsen moet uitvoe-
De raad van bestuur van de
stichting geeft er de voorkeur aan
om oudere auto's alleen te laten
keuren in onafhankelijke nog te
bouwen keuringsstations. Pas later,
als een erkenningsbeleid is uitge
stippeld zouden daarbij garagebe
drijven ingeschakeld kunnen wor
den.
De raad van advies zegt in een
commentaar op het gisteren vrijge
geven rapport van de raad van
bestuur: eerst een erkenningsbeleid
en dan pas beginnen met de
verplichte keuring in keuringssta
tions zowel als garagebedrijven.
In de raad van bestuur gereal
worden.
Het voorstel dat minister Westerterp
in september vorig jaar aanbood
ging uit van exclusieve keuring door
ANWB-stations. Dat bleek voor de
Tweede Kamer onaanvaardbaar.
laatstgenoemde films kunnen nog ge
noemd worden: 'Het jaar van de
kreeft' van Herbert Curiel en -Mu
sics' van Herman van der Horst in
co-produktie met België. De moge
lijkheden voor meer co-produkties
met België worden nagegaan.
In Amsterdam vormt het „Nieuwe"
psalmboek opeens een twistpunt. De
predikanten W. G. J. van der Sluys
uit Amsterdam-West en C. Vos
(Centrum) hebben de kerkeraad van
Centrum laten weten dat zij in
diensten waar zij voorgaan geen
gebruik zullen maken van de nieuwe
psalmberijming.
De Centrale Kerkeraad had voor heel
de gemeente met algemene stemmen
het nieuwe liedboek, waarin ook de
nieuwe psalmberijming, die al weer
tien Jaar oud is) ingevoerd.
Ds. Vos, die lid is van de
Gereformeerde Bond, had voor zijn
komst laten weten dat hij van de
nieuwe psalmen geen halszaak zou
maken. Dat hij dit nu opeens wel
doet, vond de kerkeraad een „starre
houding". Bovendien staat het
predikanten niet vrij, de eredienst
te regelen naar hun smaak; dat is
de taak van de (wijk-) kerker ad en.
Toen ds. Vos naar Amsterdam
kwam, was er wel iets anders
waarvan hij een halszaak maakte:
de vrouw in het ambt. Vandaar dat
de vrouwelijke ambtsdragers van de
Noorderkerk zich vrijwillig hebben
teruggetrokken om het beroep naar
die wijk mogelijk te maken. Men wil
in Amsterdam de Bond best ter
wille zijn, maar hoopt van hen
hetzelfde.
Ook uitkering
ex-Nederlanders
lijdend onder
vervolging
DEN HAAG Ook Nederlanders
die buiten Nederland wonen en tij
dens de Tweede Wereldoorlog hier
of in Indië zijn vervolgd en daar
psychisch onder lijden, krijgen staks
een uitkering.
Staatssecretaris Meijer van CRM
heeft hiertoe een wetsontwerp bij
de Tweede Kamer ingediend. Hij wil
de nu bestaande wet uitkeringen ver
volgingsslachtoffers ook voor Neder
land laten gelden die inmiddels een
andere nationaliteit hebben aange-
"Deze ex-Nederlanders", vindt de
staatssecretaris, "worden ln dezelf
de mate getroffen door de vaak ver
late gevolgen van de vervolging.
Daardoor kunnen zij vaak geheel of
deels niet langer deel nemen aan
het arbeidsproces en voorzien in hun
levensonderhoud".
De meesten van hen hebben
ons land na de oorlog verlaten om
elders een nieuw bestaan op te bou-
Ook nabestaanden van de mensen
die aan de gevolgen van de oorlog
zijn overleden kunnen op deze wet
èen beroep doen.
De staatssecretaris wil dat de wet
op 1 Juli van kracht wordt. Voordien
zijn de ex-Nederlanders nog uitere-
sloten van een uitkering en heeft
het voor hen geen zin om een aan
vraag in te dienen.
Nieuwe premier Koningin Marga-
retha van Denemarken heeft gister
middag de sociaaldemocratische par
tijvoorzitter Anker Jgrgensen tot pre
mier benoemd. Hij zal uit zijn eigen
partij een minderheidsregering vor
men. De regeringscrisis ontstong op
28 Januari, toen de liberale minder
heidsregiering van Poul Harding door
het parlement tot aftreden werd ge
dwongen "om vrije onderhandelingen
over een meerderheidsregering op
brede grondslag mogelijk te maken."
Zo'n regering is echter niet tot
stand gekomen.
Een avondcombinatie van parelgrijze zijde met wijde plisé-rok
van de Romeinse mode-ontwerper Valentino, die onlangs zijn
voorjaars- en zomercollectie liet showen.
