PvdA-fractie dreigt 'eigen'
minister
Nog 146
dagen...
NAAST HET NIEUWS
"Niet de macht maar de mens"
Eis van acht maanden tegen
ex-Sufadirecteur Albert B.
ISPECIALE
AANBIEDING!
Vredeling: Starfighter-vervanging nog niet rond
Den Uyl:
Waken
voor
eenheid
n
JlluLshofT
inuisnon wonen
WOENSDAG 12 FEBRUARI 1975
DEN HAAG De vervanging van de Starfighter door een
nieuwe jager is nog niet rond. Met dit antwoord van defensie
minister Vredeling zal de Tweede Kamer morgen genoegen
moeten nemen. Oók de PvdA-fractie, die de "eigen" bewinds
man tijdens de eerste ronde van de behandeling van zijn begro
ting had gedreigd te zullen ingrijpen, als zijn keus op de dure,
ultra-moderne Amerikaanse F-16 zou vallen. Een aanval, die op
het Binnenhof werd ondersteund door verschillende actiegroe
pen met spandoeken die niets van "atoomstraaljagers" willen
weten.
Aanstaande maandag komen de defensieministers van België,
Hoorwegen, Denemarken en Nederland bijeen. Zij bespreken dan het
rapport dat experts uit de vier landen hebben opgemaakt over de
jagers die na. langdurige studie als kandidaat zijn overgebleven,
eigenlijk maar twee: de Amerikaanse F-16 en de Franse Mirage F-IE.
Aües wijst er op dat F-16 er in dat rapport zowel op vliegtechnisch
als taktisch gebied het beste afkomt.
In de ogen van de PvdA is de F-16 de opnieuw de Northrop 'F5-E een
echter een te veelzijdig en dus te goedkopere oplossing. Experts van
duur (circa 15 miljoen) toestel voor de Rand Corporation, de organisatie
het voornaamste doel: grondsteun die oü. de Amerikaanse ïegering
aan het leger. "De neiging tot in- adviseert op defensiegebied, zouden
grijpen is bij mijn fractie zeker aan- hem bovendien verzekerd hebben
wezfc," waarschuwde PvdA-woord- dat er geen aanwijzingen zijn dat
voerder Dankert. De PvdA zal vol- de Sovjet-Unie bezig is met de ont-
gens hem slechts aan een "mini- wikkeling van een tegenhanger van
de F-16.
Een zienswijze die absoluut niet
wordt gedeeld door de KVP-expert
voor defensie, oud-generaal Van
Eisen. Hij wees juist op de grote na
druk die de Sovjet-Unie op het mo
ment legt op de bouw van jacht
vliegtuigen, zoals de MIG-23 en de
MIG-25. "De huidige MIG-21", zei
Van Eisen, "was in vliegbereik be
perkt tot ongeveer onze oostgrens.
De nieuwe jagers zullen het lucht
gevecht kunnen voeren tot boven
Noordzee en Londen". Hij vond dan
ook dat de prijs en de andere econo
mische aspecten bij de Jagerkeuze
niet de doorslag mogen geven. "De
jager mag niet tezeer beperkt zijn
in zijn mogelijkheden. Hij zou daar
door bij verandering van taktische
opvattingen in de toekomst al te
gauw minder bruikbaar zijn".
Deze opvatting werd ook gedeeld
Ploeg, een oud-le-
11
Minister Vredeling (links) tijdens de begrotingsbehandeling van Defensie in de Tweede Kamer in
gesprek met zijn voorganger, De Koster van de VVD.
DEN HAAG t ANP "Voor de -door de VVD-
minister-president is essentieel het geroverste. "Het vervangende" vlieg-
bewaken van de eenheid bij het re- tuJg m<jerdaad van een nieuwe
geringsbeleid en van de homogeniteit generatie moeten aijn, wil het zich
naar buiten." Met deze woorden rea- voor 15 M 20 Jaar kunnen handha-
geerde premier Den üyl gistermiddag hlJ ARP-woordvoereter
in de Eerste Kamer tijdens het be- mevrouw Van Leeuwen beloofde
leidsdebet over algemene taken, op minister vredeling "bij de door
de kritiek van KVP-senator Tejjssen hem te maken keuze voor de aan-
dat de premier de individuele mi- schal Van een zo complex en ge-
nlsters te weinig op hun eigen ter- avanceerd wapensysteem niet voor
re;n zou vrij laten. de voeten te zullen lopen". Haar par-
Drs. Den Uyl zei, dat hij volledig tij gaat er ook mee akkoord dat het
aanvaardt dat de zestien bewindslie- vliegtuig ook atoomtaken moet kuil
den een eigen primaire verantwoor- nen uitvoeren.
delijkheid hebben tegenover het par- De CHU liet zich gisteren in 't ge-
lement. Maar tegelijker beklemtoon- heel niet uit over de Starfighter-
de hij zijn eigen coördinerende func- kwestie. Namens de PPR diende de
tie welke "onvermijdelijk en relatief heer Waltmans een motie in, die be-
in gewicht is toegenomen". oogt de post van 60 miljoen gulden
Premier Den Dyl wees de door de dJ® "f"®* °P
ARP-senator Boukema gelanceerde plMtÏÏ;ate schrappen. Nederland
gedachte om een instrument te ma- Kan, f0* ff va-oorloven om straks
ken voor het tijdens de kabinetspe- toUal 2;4 ™UJ.?rd Ult
«ode verwisselen van minister of ï„|eïen- lmdt de radlcale motlve"
staatssecretaris van de hand. "Zo'n
instrument is niet nodig." Tot duideliJke uitspraak over
ent »s met noaig. voorgenomen van twee mi-
De minister-president bestreed de htaire oefenterreinen In Lauwers-
opvatting van de KVP-er Tetfaseu, meer kwam het niet. WD en CHU
dat de nationale emancipatie-com- Ueten alvast weten geen bezwaar te
missie eenzijdig is samengesteld. Van hebben.
de 14 leden behoren er 6 niet tot een
progressieve party en de 8 andere
zyn vast niet allemaal progressief. Het Tsjechisch muziek- en
Veel tyd is nodig om het wetsont- dansgezelschap Broln maakt van
werp te maken met de bepaling, wie 26 februari tot 20 maart zijn tien
precies lid is van het koninkiyk huis. de tournee door ons land.
In het kader van de voorbereiding Broln telt 28 leden. Het orkest is
wordt bekeken of bepaalde wettelijke verbonden aan Radio Brno. De
regelingen voor de leden van het ko- groep telt twaalf dansers en danse-
ninklyk huis (zoals belastingvrydom, ressen. Het repertoire van Broln
geen gerechteiyke vervolging) gewij- bestaat uit folkloristische muziek
zigd moeten worden. en dans.
(ADVERTENTIE)
en dan scheept dit be
voorrechte echtpaar zich in
voor een adembenemende Rijn
cruise naar Straatsburg zich
al verheugend op het konings
maal dat elk moment in het
sfeervolle restaurant kan
worden geserveerd.
Als u over 146 dagen In plezierige oorden
wil vertoeven, moet u nu toch echt wel gaan
bekijken wat zo de mogelijkheden zijn.
Bij Amro Reizen bijvoorbeeld. Daar kunt u alle
vakantiekanten op. 'n Vliegreis of cruise met
Neckermann, 'n autocartrip met Europa
Express, 'n Rijncruise met Holland River Line,
'n droombungalow van Rent-a-home.do
Amro reisadviseurs geven u graag alle
inlichtingen.
De uitgebreide folders liggen voor u klaar bij
de Amro Banken met het Amro Reizen vignet.
ROTTERDAM Het zal wel nooit
duidelijk worden waarom Albert B.
zyn financiële goocheltoeren, met
inzet van bijna negen ton, heeft uit
gehaald.
Zelf ontkende de ex-sufadirecteur
gistermorgen voor de Rotterdamse
rechtbank dat hij zich had willen
verrijken. Ook zijn raadsman be
streed in een spraakwaterval dat het
te doen was geweest om eigen ge-
wind.
Officier van justitie mr. L. Jans
sen wenste daar echter een groot
vraagteken achter te zetten. Hij
vond: "B. is veel te intelligent om
het slachtoffer van zijn eigen goed
heid te worden. We hebben hier ge
woon te maken met de zogenaamde
witte-boorden-criminaliteit, die dag
in, dag uit wordt bedreven, maar
zeer moeilijk is te bewijzen".
Rechtbankpresident mr. J.L.M. El
ders suggereerde: "Wilde u zich wel
licht tenover uw Spaanse kennis
sen groot voordoen door ze een half
miljoen te lenen? Als een sinterklaas
die deze keer eens van Holland naar
Spanje was gekomen?".
Maar ook dat ontkende de uitvin
der van de Algemene Loterij Neder
land.
De officier van justitie kwam, na
een vrij korte behandeling van de
zaak door de rechtbank, met een
eis van acht maanden gevangenis
straf, met aftrek van de drie maan
den die B. in Nederland in voorar
rest heeft gezeten. De ruim vijf
maanden die hij in de Spaanse ge
vangenissen doorbracht komen niet
voor aftrek in aanmerking. Ze vallen
niet onder de preventieve hechtenis,
maar zijn een gevolg van de uitle
veringsprocedure.
Volgens de dagvaarding moest B.
terechtstaan voor drie feiten, bedrog
van de drukkerij Vada in Wagenin-
gen voor een bedrag van een half
miljoen gulden, het afgeven van een
valse machtiging daartoe, en ver
duistering van 79.000 gulden ten na
dele van de Stichting Uitvoeringsor
gaan Financiële Akties (Sufa).
Mr. L. Janssen liet echter weten:
„Behalve deze drie feiten is er nog
sprake van vier andere malversa
ties. Die heb ik niet opgenomen we
gens de zogeheten proces-economie.
Dan hebben we minder werk op het
parket. Maar de rechtbank zal met
de strafoplegging daar wel rekening
mee moeten houden".
De vier feiten behelzen samen een
bedrag van bijna drie ton. De uit
spraak is over veertien dagen.
In de loop van 1973 kwamen B's
geldelijke bokkesprongen uit. Half
oktober stapte het Sufa-bestuur
naar de politie en 3 januari werd
Albert B. gearresteerd. Half maart
werd hij uit voorlopige hechtenis
ontslagen. HIJ heeft moeten beloven
dat hij zich niet aan berechting zou
onttrekken. Op de dag van de zitting,
16 mei, verscheen hij niet. Hij ver
bleef bij zijn vrouw en drie kinderen
op Ibiza. De zaak werd aangehouden
tot 13 juni. Bovendien beval de
rechtbank de onmiddellijke gevan
genneming van B. Ook die dag
verscheen B. niet. De rechtbankpre
sident besloot de zaak bij verstek te
behandelen, maar tijdens het voor
lezen van de dagvaarding werd offi
cier van Justitie mr. Janssen onwel.
Ruim een maand later werd B. door
de politie op Ibiza gearresteerd. Na
enige tijd werd hij overgebracht
naar de gevangenis op Mallorca. Op
18 december ging hij op transpot
naar Nederland waar hij 6 januari
aankwam. De reis ging per auto en
per trein, via Barcelona, Perpignan,
Toulouse e nParijs. Het betrof een
zwaar bewaakt transport van diver
se gevangenen. Toen B. in het Rot
terdamse Huis van Bewaring aan
kwam, waar hij nu koffie rond
brengt, was hij een gebroken man.
Vragen over
atletiekcentrum
DEN HAAG De KVP'ers Van
Zeil en Du Chatinier achten het
gewenst dat een onderzoek wordt
ingesteld naar de mogelijkheid tot
inrichting van een nationaal atle
tiekcentrum in Utrecht.
Burgemeester en wethouders van
Utrecht hebben in beginsel beslo
tot de aanleg van een tweede atle
tiekcentrum in die stad, zo merken
deze leden in schriftelijke vragen
aan de minister van CRM op. Ge
let op de behoefte aan een natio
naal atletiekcentrum dat tevens aan
internationale eisen kan voldoen
en gezien dé centrale ligging van
Utrecht zou bezien moeten worden
of met gebruikmaking van de geld
middelen van Utrecht en van de
voor sportdoeleinden bestemde na
tionale middelen tot een nationaal
centrum kan worden gekomen.
VIER MOORDEN PER DAG
In de stad New York zyn vorig jaar elke dag vier moorden, elf
verkrachtingen, 213 roofovervallen 433 inbraken gepleegd, zo heeft
de politie van die stad bekend gemaakt. In totaal werden er in
New York het vorig jaar 519.825 ernstfge misdryven gepleegd oftewel
9,2 prócent meer dan in 1973.
DORP DER HONDERDJARIGEN
Tikiaband, in het zuiden van de Sowjet-Unie gelegen, staat be
kend als het "dorp der honderdjarigen". Dezer dagen werd de heer
Mejid Agajew 140 jaar. Uit het hele land waren gelukwensen aan
gekomen en een ervan was afkomstig van "zyn 75-jarige kleinzoon
uit Toela". De oude heer zou nog steeds zyn beroep, dat van hout
bewerker, uitvoeren. Volgens een plaatselyke arts verkeerde hy
in uitstekende vorm.
Op de vraag wanneer Agajew voor het laatst ziek was geweest,
antwoordde hy dat hy zich dat niet kon herinneren. In 1973 was
de oudste man van de wereld overleden in het dorp Barzavoe in
de Kaukasus. Dat was Sjirali Mislomow en zou 168 jaar zyn gewor
den. Westerse deskundigen betwyfelden dit, ook al omdat omtrent
de geboortedatum van de man niets officieel vaststaat.
w-ijspaar in de Amerikaanse plaats Richmond
j maar een korte romance beschoren. Ook in Richmond
s de vorst van korte duur.
ADVERTENTIE
Zeer komplete slaapkamer in zonnig blank grenen.
Ledikant 140 x 200 cm,2 nachtkastjes met klep,opzetkastje
met klep, spiegel kommode en achterwand met praktische_
boekenplanken.
Eenvoudig zelf f
te monteren. 1
Bij u thuis f
gebracht
Leiden: Nieuwe Rijn Den Haag. Rijswijk.
Rotterdam. Leidschendam. Eindhoven. Zwolle. Meppel:
Door
Peter Riemersma
Dr. Sicco Mansholt heeft na zijn
aftreden als landbouwcommissaris
van de Europese Gemeenschap niet
stilgezeten. Enkele jaken geleden
kwam onder zijn leiding het
„rapport-Mansholt" tot stand, een
Nederlandse bewerking van het
beroemde rapport van de Club van
Rome „Grenzen aan de groei". Het
was een werkstuk van de „progres
sieve drie", PvdA, D'6 6 en PPR.
Partijen die toen oppositie voerden
tegen het beleid van het kabinet-
Biesheuvel. Thans partijen die de
meerderheid vormen van het
kabinet-Den Uyl. Vandaag is een
boek ten doop gehouden, waarin
Mansholt een meer persoonlijke
vertaling geeft van de crisis waarin
de wereld (heus Europa niet
alleen naar zijn mening verkeert.
„De crisis" heet het dan ook. Het is
tot stand gekomen na gesprekken
sieve drie", PvdA, D'66 en PPR
saise- Jaoine Delaunay en de
Nederlander Frits Visser. Het
Franse deel van het boek is eerst
afzonderlijk verschenen. Het ging
uitsluitend over de crisis in Europa
- vooral over de enigszins vastgelo
pen machinerie van de Europese
Gemeenschap. De „aankleding" tot
een in Nederland verkoopbaar boek
verzorgde Frits Visser. Het op
Nederland gerichte deel gaat dan
ook vooral over de crisis in de hele
wereld. „De wedloop tussen de arts
en de boer," zoals Mansholt ergens
zegt. Waarmee hij wil aangeven, dat
de ontwikkeling van de medische
wetenschap er niet alleen toe heeft
geleid, dat een mens langer leeft,
maar ook dat meer mensen blijven
leven. En de boer maar zorgen, dat
al die monden worden gevuld. Nou,
wat dat betreft is Mansholt knap
somber. Als dat zo doorgaat met de
economische groei.... in Mansholts
zienswijze de groei van de
industriële productie. Enfin, dan
volgt het hele, erg begrijpelijk
vertelde, verhaal over de weerzin
wekkende gevolgen van steeds maar
meer groei. De rijken rijker, de
armen armer. Tenslotte een fatale
botsing, de ondergang van de
wereld... Van de Nederlandse politici
is het vooral de D'66-er Hans van
Mierlo geweest die het verhaal ook
na de verkiezingen met volle
overtuiging is blijven brengen. Hij
mocht (misschien daarom:) vandaag
optreden als Mansholts profeet door
het boek te presenteren. Het
Europese deel van het boek laat een
wat snoeverige Mansholt zien -
misschien ook wel, omdat het voor
een Frans publiek was bestemd.
Juist in Frankrijk heeft Mansholt
zijn grootste bondgenoot gehad bij
het van de grond tillen van een
Europese landbouwpolitiek. Men
ontkomt niet aan de indruk, dat hij
zich een tikkeltje de grandeur van
een de Gaulle toedicht, als hij zo
losjesweg meedeelt welke regerings
leiders of ministers het wel goed
zagen en welke niet. Maar Mansholt
openhartigheid maakt veel goed. Hij
slaagt er in het ingewikkelde gedoe
in Brussel met zijn onbegrijpelijk
lange marathonvergaderingen een
menselijk gezicht te geven. De
Mansholt van de wereldcrisis heeft
duidelijk een stap opzij gezet. Hier
geen enkele maal de aanduiding dat
hij het liefst zelf de hand aan de
ploeg zou slaan. Hij legt uit, dat er
niet een nieuwe Marx nodig is om
de wereld van de ondergang t?
redden, meer een heel stel. Mannen
van het formaat Mao in China, die
Mansholt zegt te bewonderen. De
Europeaan in Mansholt verloochent
zich in zijn nieuwe wereldbeschou
wing niet. Hij ziet Europa voor zich
als een socialistisch Europa, waar
multinationale ondernemingen
slechts bestaan onder arbeiderszelf
bestuur. Want: „De ongebonden
kapitalistische produktiemaatschap-
pij, gebaseerd op expansie, voert ons
regelrecht naar crisissen." Hoe zo'n
socialistisch Europa er zonder
geweld moet komen, weet Mansholt
niet. Maar hij heeft hoop, dat dé
wetenschap de weg aangeeft (zoals
de wetenschap ons de „grenzen van
de groei" heeft laten zien). Hij
verwijst naar het onderzoekproject
aan de Erasmusuniversiteit in
Rotterdam onder leiding van de
hoogleraren Linnemann en Tinber
gen, dat de regering-Den Uyl
Dr. Sicco Mansholt: „Wedloop tussen de arts en de boer".
financiert. Het onderzoek is gericht Sowjet-Unie. Daar is ook het
op de vraag hoe zeven miljard parool: opvoeren van de groei, de
mensen zich in het jaar 2000 of 2010 produktie „als middel tot meer
kunnen voeden. macht". Mansholts boodschap luidt
Bij een socialistisch Europa denkt kort en goed: niet de macht, maar
Mansholt overigens niet aan de de mens, daar gaat 't om.