GOUDEN AFSCHEID KUIPERS
Cijfers uit Oslo
Cruijff uit veld gestuurd
toch vrij
donker...
Toekomst
Wereldtitel schaatsen voor man het nooit zou
SPORT
SPORT
MAANDAG 10 FEBRUARI 1975
OSLO Het kampioenschap dat
Harm Kuipers binnensleepte, sloeg
allerwege sympathie los Zelfs by de
verbijsterde Noren, die altijd al een
goed gevoel voor sportiviteit hebben
getoond, maar die toch wel het een
en ander moesten wegslikken, nu
zelfs niet één landgenoot de wereld
kampioen op het podium mocht
flankeren. De titel van de Neder
lander werd internationaal als ..lo
gisch" geaccepteerd.
Fred Racké
En ook al oogstten de vertegen
woordigers van het organiserend
land dan ditmaal geen medailles, de
tevredenheid vierde rond Bislet hoog
tij. Met Stensen als Europees en
Kuipers als wereldkampioen en dan
nog die formidabele opmars van de
Russen als grootste surprise van dit
WK. 20 redeneerde men. kon niet
anders dan worden vastgesteld dat
het met de schaatssport de goeie
kamt uitgaat. Oppervlakkig gezien is
dat ook wel waar. en zeker de come
back van de conditioneel zo ver
schrikkelijk sterke Russen mag een
geweldige winst heten.
Maar achter de facade van veel
sportieve vreugde, werden de wenk*
brouwen gefronst, zeker in het Ne
derlandse kamp, maar ook elders.
Want hoe liggen de zaken precies?
Tijdens dit toernooi werden ten eer
ste - op de Russische uitschieters op
de tien kilometer na - geen Impo
nerende tijden op het ijs geleed.
Terwijl tocht het toernooi voortgang
vond onder bijna ideale omstandig
heden. Er werd "in de breedte" goed
geschaatst, maar daar bleef het bil.
Anders, namelijk, zou een uit ^efc
niets opgedoken Japanner als Kawa-
hara niet zo'n prominente positie
in het klassement hebben kunnen
innemen. Anders ook zou de terug
keer van een rijder als de Amen-
kaan Dan Carroll na een afwezig
heid van twee Jaar. niet zo opval
lend zijn geweest. En zelfs zou de
lang verwachte aanval van de Rus
sen niet met twee medailles zijn ge
honoreerd, als in andere landen de
voortgang van de schaatssport niet zo
abrupt was gestopt met het verdwij
nen van een aantal vooraanstaande
allrounders uit de internationale ge
lederen.
Erger
Noorwegen zag Stensen terugval-,
len en kon er geen vervanger voor
in de plaats stellen. Sjoebrend en
vooral Star holt bleken vooral voor
het langere werk nog niet voldoen
de inhoud te bezitten. Veel erger
nog was het gesteld met de Zweden.
Claeson verscheen onvoorbereid
aan de start van het seizoen, maar
hobbelde met een "halve oonditie"
nog tot en met de tien kilometer
van Bislet mee. Hij stapte ontluis
terd uit de grote vierkamp, maar
Kees Broekman kon geen schim of
schaduw van een opvolger aanwij-
En Nederland? Een moeilijke
zaak. Het wereldkampioenschap
bracht weer wat van de vroegere
glorie terug. „We" pakten toch
maar de hoogste eer dankzij die
merkwaardige eenling Harm Kui
pers en de vreugde over zo'n titel
mag dan van veel mensen niet meer
worden gedompeld in bedenkingen
over wat verder met de vaderland
se formatie gebeurde. Men benadert
door het plaatsen van zulke kant
tekeningen de zaken dan negatief-
en dat is volstrekt uit den boze.
Toch moet worden vastgesteld, dat
dit schaatsseizoen onmogelijk' met
alleen maar feestgedruis kan wor
den afgesloten. Pfrommer verzeilde
daarvoor met zijn kernploeg in 'n
te moeilijk parket.
Het is toch een vreemde ervaring
om te moeten vaststellen dat Piet
Kleine op de tien kilometer van
een onbekende Japanner heeft ver-
Moeilijker
Het is voor de goedwillende be
schouwer nog veel moefüjker om
vast te moeten stellen, dat Jan
Derksen na drie afstanden op de
negentiende plaatst staat en er
daarom nog maar net in is ge-
geslaagd om voor Nederland voor
volgend jaar het recht op vier deel
nemers vast te houden.
Het is net zo min, als goed sup
porter van het vaderlandse schaat
sen, gemakkelijk te verwerken dat
Juist in de laatste vier paren op de
tien kilometer nog drie Nederlanders
aan bod komen. Als je die zaken zo
op een rijtje zet, als je bovendien
nog eens terugdenkt aan hoe moei
zaam minstens twee van de vier
oranje-rijders (de Jonge Vriend nog
even terzijde latend) door dit toer
nooi zeilden, zonder zelfs maar één
uitschieter op een afstand, dan wordt
het duidelijk, dat "we" best blij
mogen zijn met de titel van Harm
Kuipers, maar dat "we" verder
niets te vieren hebben.
Want nu Kuipers stopt en een co
me-back van de labiele Van Helden
toch tenminste aan twijfels onderhe
vig is. ziet de toekomst er ondanks
die zojuist behaalde wereldtitel vrij
donker uit.
LOS ANGELES De Amerikaan
Dwight Stones heeft tijdens inter
nationale indoor atletiekwedstrijden
in L06 Angeles het op zijn naam
staande wereldrecord hoogspringen
geëvenaard. Bij zijn tweede poging
kwam hij tot 2,27 meter.
PAGINA 11
bSLODe man, die een jaar of zes geleden werd gekwalificeerd als iemand die het nooit
kou leren, heeft gisteren afscheid genomen met het behalen van de wereldtitel. Harm
Kuipers zette dit weekeinde op de van oudsher met jenever omspoelde historische
kchaatspiste van Bislet de trits successen van Verkerk 1967) en Schenk 1970 en 1972)
voort. Op de wijze die hem kenmerkt: stug ge volharding, efficiënte verdeling van krach
ten en een ijzersterk moreel. Het leverde hem geen enkele afstandszege op, maar zijn ge
middelde was uiteindelijk precies voldoende om die concurrenten achter zich te houden,
kl heeft hij hun hete adem wel in de nek gevoeld. In dült titehoernooi met a/1 zijn beden
kelijke symptonen van egalisatie en devaluatie waren uiteindelijk tienden van seconden
beslissend.
Madrid De Ujdensweg van CF
Barcelona in de Spaanse voet
balcompetitie kent geen einde. De
équipe van Rinus Michels verloor
gisteren in en tegen Malaga met
2-3 en zag bovendien aanvoer
der Johan Cruyff voortijdig naar
de kleedkamer worden gestuurd.
Real Madrid profiteerde slechts
gedeeltelijk van de nieuwe mis
stap van de kampioen, want Her
cules hield de "koninklijke" in
Alicante op 1-1. De achterstand
van CF Barcelona op Real Ma
drid bedraagt nu acht punten.
Het tweede doelpunt van Mala
ga, dat in de 34ste minuut dom* schenen -
Casbronovo werd gemaakt de
stand was toen 1—1 was de
aanleiding tot een incident met
Cruijff, dat acht min. in beslag
zou nemen. De Nederlander was 't
niet eens met de beslissing van
de scheidsrechter, die het doel
punt - dat vanuit een dubieuze
positie was gemaakt - goedkeur
de. Het gemopper van Cruijff le
verde hem een gele kaart op,
maar toen hij bleef protesteren
kwam ook de rode kaart te voor
schijn. Cruyff weigerde het ter
rein te verlaten en vertrok pas
nadat Michels op het veld
i de zaatt te sus
sen. Het hele incident duurde acht
minuten en was kennelijk niet
bevorderlijk voor de concentratie
van „Bairca". Malaga, vorig sei
zoen nog in de bovenste helft van
de competitie, maar dit Jaar op
met 3-2. Voor CF Barcelona is
de strijd om de landstitel nu de
finitief afgelopen of Real Madrid
moet een langdurige inzinking
krijgen. De gele kaart, die Cruyff
in eerste instantie kreeg houdt au
tomatisch een schorsing van één
duel in. Daarnaast wacht hem
hoogstwaarschijnlijk een nog lan
gere schorsing, omdat hy ook "n
rode kaart heeft gekregen.
500 5000 1500 10.000 pnt.
1. Kuipers (Nel) 40 99 3) 7.3559 3) 2.0558 5) 15.4955 6) 176.002
2. Ivonov (Sov) 4254(20) 751.92 2) 257.11(11) 155456 1) 176.050
3. Kondaikov (Sov) 41.10 7) 735.42 4) 2.05.62 4) 155153 7) 176583
4. Stensen (Noo) 42.06 (17) 751.72 1) 2.07.01 9) 15.40.05 2) 176.572
5. Kawahara (Jap) 41.49 (10) 7.4353 (11) 2.0556 3) 15.42.42 4) 176.787
6. Carroll <VS> 4104 4) 7.4058( 6) 2.0553 2) 16.06.25 (10) 177.194
7. Sjoebrend (Noo) 4155(12) 7.44.18(12) 2.0551 1) 155659 9) 177586
8. Storholt (Noo) 40.30 1) 7.4557(13) 2.0655 7) 16.13.47(16) 177.614
9. Varlamov (Sov) 42 24 (20) 7.41.40 7) 2.08.03 (13) 15.4150 3) 178.152
10. Vladimirov (Sov) 42.33 (23 7.39.64 5) 2.06.79 8) 155 2 59 8) 178.177
11. Claeson (Zwe) 41 04 5) 7 42.13 8) 2.0754 (12) 16.1254 (14) 178512
12. Andersen (Noo) 41.38 9 7.47.36 (15) 2.07.05 (10) 16.09.92 (13) 178.962
13. Kleine (Ned) 42 64 (25) 7.43.15 (10) 2.08.03 (13) 15.47.08 5) 178.986
14. vriend (Ned) 42 09(18) 7.4255( 9) 2.06.07(15) 16.08.47(12) 179.459
15. Coates (Aus) 41 91 (16) 7.47.64 (16 2.0952 (19) 16.13.41 (15) 180.452
16. Derksen (Ned) 4250 (27) 7.46.42 (14) 2.1052 (20) 16.0650 (11) 181522
Vladimir Ivanov was na zijn explosie op de tien kilometer zo
uitgeput, dat twee helpers hem op de heen moesten houden.
als destijds met de penhoudergreep
by tafeltennis .Aërodynamisch ge
zien is het natuurlijk ideaal", aldus
Kuipers. Maar Kawahara maakte
duidelijk dat achter zijn ruggelings
gevouwen handen geen diepere be
doeling schuilgaat. "Als ik mijn
handen losgooi, raak Ik uit balans.
Een kwestie van trainen. Volgend
jaar hoop ik net zo te rijden als de
anderen". Dan Carroll, ooit eens
tweede achter Ard Schenk bij de
wedstrijden om de zilveren schaats
had een nog ongelofelijker verhaal.
Militaire dienst en een knieoperatie
hielden hem twee seizoenen lang
weg van de internationale arena.
Tot hij op een beurs van het leger
de gelegenheid kreeg in Milwaukee
politieke wetenschappen te stude
ren. Hij trof in het naby gelegen
West All is de uit Deventer afkom
stige globetrotter Peter Schottink.
Het plan voor een oome-back was
gauw giemaakt. Met een zomerpro-
gramma, dat nog geen 40 procent
bedroeg van hetgeenSchottink de
Deventer yscluib vroeger voorzette,
werd een overwicht van tien kilo
weggewerkt. Carroll kwam terug.
In Oslo was hij halverwege zijn
eerste tien kilometer van het sei
zoen maar twee en een halve se
conden van een mogelijke wereldti
tel verwyderd. Harm Kuipers had
toen namelijk van de 7.44 seconden
die hij voorstond op de Amerikaan
er vyf prijsgegeven.
Uiteindelijk werden de zaken nog
enigszins rechtgetrokken in de rich
ting van de zich serieus voorberei
de topsporter. Kuipers ging in het
tweede gedeelte van zijn race har
der en door de daarna volgende ge
zamenlijke aanval van Stensen en
Ivanov duikelde Carroll naar de
zesde plaats in de eindrangschik
king, achter Kawahara, die op de
tien kilometer een erkende stayer
als Piet Kleine eruit reed.
"Ik wist dat Carroll deze tijden kon
maken", aldus Schottink. "Maar ik
had nooit gedacht dat hij daar zo
ver mee zou komen. Het Europese
schaatsenrijden is hard achteruit ge
gaan. Zelfs in vergelijking tot In
zeil verleden Jaar".
Borrels
De niet geheel verwachte nivel
lering waarborgde trouwens een wed-
strijdverloop als een Hitchcock-tihril-
ler. Wie had ooit gedacht dat Kui
pers na de meer dan een volle se
conde winst die hij op de 500 me
ter pakte ten opzichte van Stensen
en Ivanov (40.99 tegen 42.06 en 42.24)
nog zo in moeilijkheden zou raken?
De vijf kilometer gaf de eerste aan
wijzing. Stensen, die zijn 500 meter
had verknoeid door een misslag en
kele tientallen meters na de start,
plaatste zyn aanval: op Ivanov die
ln het derde paar 35 seconden snel
ler was gegaan dan Harm Kuipers
twee minuten erna. Terwijl Stensen
zyn rondjes draaide temidden van
de dreunend weerkaatsende aanmoe
digingen van de Noren, viel de elec-
tronische tijdwaarneming uit. De
Russen zouden later roepen dat I-
vanov daardoor de afstandzege zou
zijn ontstolen. Bij het ingaan van
de voorlaatste ronde lag Stensen
een seconde achter op het tijdsche
ma van de Rus. Toen hij ogen
schijnlijk moeilijk finishte, was hij
ineens 05 seconde sneller. Maar
wie dacht er op dat moment aan,
dat dit gerommel in de marge eni
ge invloed zou kunnen hebben op
het eindresultaat?
Waarsohijniyk alleen Harm Kui
pers zelf. De afzwaaiende topsporter
kon de slaap niet vatten. Een slaap
pil, nog een halve het hielp alle
maal niets. Teneinde raad kroop hij
zijn kamer uit naar dokter Lap, die
het op Oudhollandse manier oploste:
een paar flinke borrels. „Gelukkig
maar dat Je bij de dopingcontrole
niec in het pöpje behoeft te bla
zen". aldus Kuipers.
Ogenschijnlijk leek er niet veel
aan de hand. Storholt, die de 500
meter had gewonnen, was al van de
eerste plaats verdrongen. En tus
sen Kuipers en de erkende stayers
Stensen en Ivanov stonden nog
Kondakov en Carroll. Maar weer
was de loting slecht: eerste rit op de
1500 meter StorholtKuipers. De
Noor die 14 dagen geleden deze af
stand in Heerenveen won, verdedig
de zich manmoedig maar op het
voorlaatste rechte eind ging Kuipers
langs hem heen: 2.05,88 tegen
2.0655. Het leek erop dat het ge
noeg was. Stensen bleef steken op
2.07.01. Het verschil met hem op
de 10 kilometer was daarmee ge
groeid tot 2150 seconden. Ivanov
kwam uit op 2.07,11. Hij zou 25.86
seconden op Kuipers moeten goed
maken. Geen mens die het geloof
de. Iedereen wedde, toen Kuipers zijn
10 kilometerrondgang in het derde
paa had beëindigd in 15.49.85 (en
en passant Kondakov van zich had
afgeschud) op Sten Stensen. De
Noorse stayer had meer voor dit 6oort
explosies gezorgd. Waarom nu niet?
Niemand had er oog voor dat Iva
nov mee ging. Alleen eigeniyk Leen
Pfrommer. Toen de Rus halverwe
ge de race de toejuichingen even
deed verstommen door de leiding
over te nemen, richtte hy zyn aan
dacht op de Rus. Per 6lot van re
kening moest Ivanov maar 4,64 se
conden sneller zyn om Stensen in het
klassement te passeren. Dat ver
schil was al gauw bereikt. Voort
Jaagde de Rus. Elke ronde een se
conde winnend op Kuipers. Zes ron
den voor het einde had hij 20 secon
den ingehaald. Bij het luiden van de
bel was het 24.4 seconden. Heftig
sprintend kwam hij op de finish af.
De cijfers stonden stil: 15.24,96.
Even stilte. Toen sprong Leen
Pfrommer Juichend op Kuipers af.
De Drent had het gered: met een
marge van 0,9 seconde.
Vreugde over de wereld
titel bij Leen Pfrommer en
Harm Kuipers.
Dertien was bepaald geen on
geluksgetal voor Harm Kuipers,
die na de eerste dag de slaap niet
kon vatten. Anders werd dat na
een paar flinke borrels, wat Kui
pers hier bezig aan de 5000 me
ter) later deed opmerken: Geluk
kig maar dat je bij de doping
controle niet in het pijpje behoeft
te blazen.
verdeling van de krachten en
Kuipers naar de wereldtitel,
van wie Kondakov derde
Explosie
DEN HAAG Koningin Juliana
heeft, mede namens Prins Bernhard
gisteren in een telegram Harm Kui
pers gelukgewenst met het behalen
van zyn wereldtitel schaatsenrijden
ln Oslo.
Ook minister Van Doorn van Cul
tuur Recreatie en Maatschappelijk
Werk stuurde een telegram. De in
houd daarvan was: "Het behalen
van uw wereldtitel. Een schitteren
de prestatie, die alle bewondering
verdient. Proficiat".
vijf Jaar geleden. Het lijkt er op dat
het niveau van het schaatsen op en
neer gaat met de conjunctuur.
Kenmerkend voor de algehele de
pressietoestand was wederom de
1500 meter: een winnende tijd van
2.05.31 by vrywel ideale omstan
digheden.
Uit balans
Het falen van de Noorse en in nog
veel ernstiger mate de Nederlandse
ploeg, had tot gevolg dat niet als
serieus genoteerde rijders meestre
den in de voorste gelederen: de 19-
jarige Masayoki Kawahara. die over
enkele weken met de handen op de
rug wereldkampioen bij de Jeugd
kan worden, en de 25-jarige toilet-
te nschoonmaker Dan Carroll. Bei
den beslist geen voorbeeld van
zorgvuldig gekweekt en begeleid ta
lent.
Er waren sommigen, die ver
moedden dat Japan iets net zo sen
sationeels op de markt had gebracht
Zo was Harm Kuipers in alle op
lichten het tegenovergestelde van
Bc.ienk. Tegenover diens vier af-
Itandszeges van 1972 kon hy «flechts
[wee derde plaatsen stellen op de
kerste dag, gevolgd door een vijfde
Maats op de 1500 meter en een zes-
Ie positie op de tien kilometer. Eén
laarvan: de buitengewoon goed ge
hikte sprint, legde een stevig funda
ment. De latere aanvallen van eerst
Carroll, toen Stensen en uitelnde-
öjk Ivanov lieten er een piepklein
|eetje van over. Precies voldoende
fchter om overeind te blijven. De al
les vernietigende uithaal van Vladi-
nir Ivanov, die titelhouder Sten
Btensen volkomen onderuit haalde,
bleef op negentiende seconde van
Kuipers steken. Een ongelooflijk
tlefne marge. Marrie Kuipers, die
fangs de kant net zo hard meeleefde
hls haar echtgenoot op het ijs, sloeg
Be handen voor de ogen. "Ik dat dat
Ivanov het had gehaald", stamelde
|e. De enthousiast op haar man in
beukende Leen Pfrommer bracht
baar tot andere gedachten. "Een
foortreffelijke representant voor de
fmateursport", complimenteerde
KNSB-voorzitter Jhr. Quarles van
üfford haar. Marrie Kuipers, die
haar een half Jaar oude zoontje bij
Be grootouders in Haren heeft ach
tergelaten, wist zo gauw geen ant
woord te bedenken.
Naar alle waarschijniykheid zal
•75 de geschiedenis in-
t ls een kwalitatief zwak toer-
De resultaten op de dunne,
keiharde ijsvloer waren veel
Schenk er vier af-
zelfs minder dan
