Cyrano de Bergerac' in
schitterende montering
Jo Spier schenkt zijn tekeningen aan Zutphen
DINSDAG 4 FEBRUARI 1975
Topacteurs en oogverblindende kostuums
.Cyrano de Bergerac1 in Italiaanse
opera-stijl: het is verbluffend hoever
men daarmee kan komen, en Ko van
Dijk gaat zover als zijn toneelarm
rij kt. Hij gaat nog verder: waar
Edmond Rostand ophoudt naait of
breit hij nog weer een stukje verder
aan het kamerbreed tapijt dat hij op
het toneel heeft gelegd en voegt nog
een uiterst melodramatisch stukje toe
aan de vierde akte. Het kan niet op
in deze vrije productie van de
Cyrano: topacteurs en actrices,
althans tonelisten van die naam en
faam, schitterende, oogverblindende
kostuums, het toneel nu en dan
barstensvol met velerlei personages,
veel licht, veel geluid, veel tijd een
voorstelling die ruim vier uur duurt
en iedere gram sentiment die de
tekst aanreikt ook volledig uitge
speeld. Het publiek dat lekker
„ouderwets" toneel wil zien komt
volledig aan zijn trekken.
Heeft Ko van Dijk als regisseur alleen
maar uitgeleefd in een 60ort
toneelhysterie? Nee hij heeft het
menselijke element tn dit epos van
eer, roem en provencaalse trouba
dour-liefde onderstreept door te
stoeien met de neus van Cyrano. Die
wordt in de loop van de voorstelling
steeds kleiner. Motief: naarmate het
verhaal vordert wordt Cyrano steeds
„menselijker", zijn lelijkheid is een
subjectieve zaak ook lelijkheid
schuilt in het oog van de
toeschouwer en tenslotte is hij een
gewoon levend mens. Die visie lijkt
niet helemaal gemotiveerd te worden
door de tekst: de slottirade van de
6tervende Cyrano vat zijn levensbe
schouwing en de teneur van het stuk
nog eenmaal grondig samen in die
drie bovengemelde elementen.
Ook het maatschappelijk element
heeft Ko van Dijk onderstreept, door
na de vierde akte, waarin de cadetten
slag gaan leveren met de Spanjaar
den, in een toevoeging de gesneuvelde
cadetten t e tonen in blauw
toneellicht, en daarbij de ballade van
het heldhaftige cadetten van Castel-
Jaloux als bitter commentaar nog
weer eens te laten reciteren. Aardig
gevonden, daar niet van, maar dat
commentaar komt bepaald niet uit de
geest van Cyrano, om van Edmond
Rostand maar te zwijgen.
Dat zijn wat misverstanden, zoals ook
de visie van Ko van Dijk op het
functioneren van het toneel in deze
tijd niet geheel zonder misverstanden
schijnt te zijn. Hij gaat bij voorbeeld
kennelijk uit van het 'stert-en-sy-
steem': grote namen. Hij neemt de
inderdaad grote actrice Lies Franken
als Roxane: ze doet hier en daar
schitterende dingen, vooral op het
eind (in deze regie-trant)maar ze
heeft een veel te intelligente
Guus Hermus, Lies Franken en Jeroen Krabbé in 'Cyrano de
Bergerac' van Edmond Rostand.
uitstraling voor de wat dommige
Roxane (het toneeleffect van de
latere menselijker Roxane gaat
daardoor verloren). Jeroen Krabbe is
een verdienstelijk, en vooral door de
televisie befaamd acteur, maar hij
krijgt de toch al zwak geschreven
minnaar Christian geen millimeter
van de grond. Echt goede rollen van
Paul Brandenberg als de kapitein-
vechtjas en vooral van Wim van den
Brink als Raguenau.
En dan Guus Hermus. Hij heeft een
geweldige reputatie, hij is haast bij
zijn leven al een legende geworden.
En hij doet in deze Cyrano soms
schitterende dingen, vooral tegen het
eind, wanneer hij in deze barokke
regie nuances aanbrengt in spel en
mimiek die het stuk plotseling
werkelijk een nieuwe dimensie geven.
Maar er staan lange
tegenover waarin die dynamiek alleen
uiterlijk is, waarin hij over de tekst
heenspeelt, en daarbij soms zelfs
moeilijk verstaanbaar wordt.
De balans van het oordeel over deze
schitterend gemonteerde en uiterst
verzorgde voorstelling valt wat naar
de negatieve kant uit. Dat komt
misschien en vooral doordat de
verwachtingen zo hoog gespannen
waren: zoveel talent en mogelijkhe
den op alle gebied bij elkaar. En
daarom is het maar goed dat het
grote publiek, misschien wat minder
belast met die verwachtingen, het
laatste woord heeft. En het lijkt me
wel zeker dat hun laatste woord
aanzienlijk positiever zal uitvallen.
JAAP JOPP2
9.15 uur, zo. ook Intensieve verpleging^ dj
with the golden
De Smldsche (V. d. Werfstraat)op
treden Jan van Rhenen, elke zondag
middag in februari en maart. 3 uur
1 entoonstellingen
Rijksmuseum
dag. 2.30, 7.00 ei
4.45 uur. 18 laar.
LIDO: The man
REX: 'Hoera, mijn slipje ls gestolen.' £ag
Jag. van 14 tot
14.30 uur en van 18.30 tot 19 uur.
Endegeest: dinsdag en vrtldag 13—
s zondags 11—12
eerste klasse: de gehele
9.15 uur. 18 Ja
Kindermatinee: 'Goofy. de held
Olympisch spelen,' woe., za. en
Nachtvoorstelling:
port,'
e'. dag.
7.00
iïZFtipjEP' 08,(161
met Su- Avondb
M5 i
16.0
3)
van al 15.00 i
i*. zat.
r t
werk o.a. glas
Oudheden (Ra-
Ateller .De öcnerf' Naaaaulaan 41
Oegstgeeet tel. 60220 Ane v. d. Helde-
Kort exposeert
buigen
Rijksmiujum
peuburg 28) Weraa ^iu uur vuuriu.
Joh ae Wlttstraat 40 Galerie Ka
binet Gaper Wisselende expositie dL
dien 79 i
2.15. 4.30. 7.00 en 9.15
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
O as»
de ouders, alleen
dag Acade
misch ülekenhulF behalve van dins-
L woensdag 18.00 uur
saber.n aiekenhuls)
Bezoekuren Ziekenhuizen
dag i 0«
(Dlaconessenhuls)
13.00 aui tot saterdag 13.00 l
woensdagavond van 18.30 tot
ACADEMISCH ZIEKENHUIS
Voor alle patiënten (behalve kinde
ren) zlln de bezoekuren als volgt:
Elkt dag:
15.00—16.00 uur
18.80—20.00 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor
Maandag
18.
Zaterdag
vrtldag:
18.30—18.45 uur
zondag:
15.30—15.46
soek aan ernstige patiënten
patiënten door-
do.
Lakenhal dag 10—5 i
Zondag
lopend bezoek wordt toegestaan.
DtBoonMMnnuM. UiaawOMo-mur. de hoordveroleeelrondiee hiervoor
.3-4514.30 uur. Avondbezoekuur. cioje kaarten verstrekken.
,8.3i>-19 30 uur Klnderafdellna dage- clwe «taarten
11 ks van 14.00—19.00 uur al'
mders zondag 14.00—16.00
Drukkerij De Bink, Rooseveltstraat 3.
exposeert foto's; van
28 februari. Geopend
Pleter Tlepkema exposeert foto's;
20 tanuari t/m 28 fe'
ma t/m vr. van 817
Leidse bioscopen
kinderafdeling
llngen Volwassenen dag. v. 11.16
9 80 uur Kraamafdellng'
1.15 tot 12 uur (alleen voor
15 tot 16 uur en van 18.30
lur; kinderafdeling dag.
Alphen aan den Rijn
ane op de Runoord: le en 2e klas 11—11.80
13.80—14.15 en 18.30—19.30 u.; 8e klas
13 30—14.15 en 18.80—19.30 u.; Kraam-
klssseafde- afdeiing 13.80—14.15 uur. alleen voor
echtgenoten 1920 u.; Kinderafdeling
16—16.30 u alleen voor ouders 18—
18.30 u
Geluidshinder Schiphol
18.30 tot 19.80
i 14
Nacht voorstelling: "Woodstock,* vr. en
za. 24.00 uur. 18 Jaar.
STUDIO: "Marlken van Nleumeghen.'
Kraamafdellng: dag
en vaD 18 30 f
deling dag va_
CCU (hartbewaklng). dag.
16
i 19 tot. 19.80 i
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar 8chlphol
kunnen dag en nacht worden gemeld
bij het Informatiecentrum Geluids
hinder 8chlpho) (020-175000)
(9uc/ ^ïlte
teuws
4 februari 1975
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
De Engélsche heer Hollo-
way, die met zijn villen en zal
ven een aanmerkelijk vermo
gen heeft verdiend en dit ver
mogen goed besteedt, heeft
thans het voornemen opgevat
eene groote universiteit voor
vrouwen op te richten. In het
op te richten gebouw zal plaats
zijn voor 400 vrouwelijke stu
denten en 20 professoren. De
bekende hoogleeraar Fawcett
moet dit denkbeeld aan de
hand hebben gedaan. Vroeger
heeft de heer Holloway reeds,
voor 150.000 pond sterling, een
krankzinnigengesticht laten
bouwen.
(Adv.) Levensgenot. Hollo-
way's Pillen kunnen met ver-
trouen aanbevolen worden aan
alle personen, die aan ongere
gelde spijsvertering lijden of
door zenuwpijnen geplaagd
zijn. Zij verdrijven maagzuur
en ziekelijke hoofdpijn, verle
vendigen de werking der lever
en werken als genees- en zach
te purgeermiddelen. Holloway's
Pillen zijn uitmuntend dienstig
voor ziekten van een zenuw
achtig gestel, daar zij de wer
king van ieder orgaan tot zijn
natuurlijke standaard verhef
fen en over het algemeen een
kalmeerenden en verbinden
den invloed uitoefenen. Zijn op
franco aanvraag a contant te
bekomen bij alle Apothekers in
Holland, alsmede in Holloway's
Etablissement te Londen, 533
Oxfordstreet.
Vijftig jaar geleden:
In Parijs is bevestiging ont
vangen, dat het stoomschip
"Saigon" op de kust van Indo-
China met man en muis is ver
gaan. De bemanning bestond
uit 38 koppen en het aantal
passagiers bedroeg 92.
In het Japansche parlement
heeft zich een tooneel van
wanorde afgespeeld als nog
nooit is voorgekomen. Toen een
lid, dat een rede hield welke
niet ter zake was, weigerde aan
het verzoek van den voorzitter
gevolg te geven, werd hij door
medeleden aangevallen en be
wusteloos geslagen.
PANDA EN DE MEESTER-KR1MPER
66 - 127 Joris kon zijn nieuwgierigheid niet langer bedwin
gen. Zodra hij een einde van de spoorbaan vandaan was, peu
terde hij de verkleinde wagon open en haalde er een van de
geldzakjes uit.
"Het is allemaal wel erg pietepeuterig geworden...", prevelde hij
bezorgd, terwijl hij de inhoud van het zakje bekeek. "Als ik
bedenk dat ik hier enkele tienduizenden in de hand houd,
slaat de spanning me door het gemoed. Het ligt nu helemaal
aan de kunde van professor Kalker, of hij deze snippertjes
weer tot een bruikbaar en verhandelbaar artikel terug kan
brengen.
En het gromaat moet precies kloppen met het originaal.
Maar komaan - geen zorgen. Hoorde ik hem niet tegen Panda
zeggen dat hij nu de juiste formule voor de vergroting had ge
vonden? Welnu dan!"
Met die gedachte haastte hij zich naar de werkplaats van de
geleerde - en die verwelkomde hem warm.
"Ah - Panda!" sprak hij. "Kom binnen. Ik heb juist m'n uit
vinding klaar. En deze keer kloppen mijn berekeningen."
Het
geheim
van de
Macu
Ancapa
VHegen.de bo!
5/ si, in huisos 4
van
prohessoros.
fSh'nnmeke, kunt Je dat niet ivat
eerofer zéggen f/u héb ik 'n bom J7'
\ge& betaald voor die r/ieyre/s/ y.
^HUv3?
t WxVI
1111
MOSSELFONDUE
De hoofdzaak voor het
succes van deze fondue
is een geurige, pikante
saus. die u ln de keuken
maakt en dan aan tafel
op een rechaud warm
houdt. De aanzittenden
houden vooraf-gekookte
en uit de schalen geno
men mosselen aan lan
ge fonduevorken in de
hete saus tot de mossel
warm is. Mosselen kunt
u hier en daar ook wel
in gekookte vorm kopen.
Fruit een ragfijn gesne
den grote ui in 4 eetl.
zonnebloemolie heel
licht goudgeel, boven
laag vuur. Roer er 1
klein blikje tomatenpu
ree doo:r, daarna 1 vette
eetlep. bloem en als bei
de tot een homogene
massa zijn geroerd, ge
leidelijk een kwart liter
lauw water, of liever:
kookvocht van de mos
selen. Blijf roeren, bo
ven d!aag vuur, tot die
saus bindt. Voeg 2 thee
lepels bruine suiker toe,
1 eetlepel citroensap en
een theelepel zout, en
maak dan de saus naar
uw smaak meer of min
der pikant met mosterd,
worcestersaus en oayen-
ne of peper.
FRED BASSET
ZUTPHEN De tekenaar Jo Spier
heeft zijn werk geschonken aan het
Stedelijk Museum in zijn geboorte
plaats Zutphen. De kunstenaar, die in
Amerika woont, wordt deze zomer 75
Jaar. Het museum in Zutphen houdt
bij die gelegenheid een expositie van
het werk van Spier.
Jo Spier werd op 26 Juni 1900 in
Zutphen geboren, ging er naar school
en zag er zijn eerste tekeningen ge
drukt in het Be Quicknieuws, toen
hij nog op het gymnasium 's-Gra-
venhof zat. Hij werd bekend met
humoristische tekeningen en adverten
ties, waarbij vooral het element tekst
belangrijk was. Hij maakte vele illu
straties en veel gelegenheidsgrafiek.
Werken van Jo Spier zijn vrijwel
nimmer geexpseerd. Slechts enkele
werken van hem bevinden zich in
openbare collecties.
Het Stedelijk Museum in Zutphen
vroeg de medewerking van Jo Spier
voor de zomerexposiüe. De kunstenaar
reageerde met de schenking van de
vrijwel complete collecties van alle
albums, boeken, brochures en adver
tenties. Hij voelt zich nog door tal
loze banden aan zijn geboorteplaats
gebonden, waarom hij het bijzonder
prettig vindt, dat zijn werken er zul
len worden ondergebracht in het mu
seum.
MARE IRATUM
r Santander,
KLEINE VAART
AL BERT-V 81 vn Amsterdam
New Ross,
ANNA BROERE 1 70 n Terachel- SUBRA31 50
ling nr Larvik,
ARC AS 3 te Hamburg,
CAREBEKA-l pass 1 Llsi
Ouessant
no Recl-
MERES 3 120 zw Ouessant nr Ca-
PALLAS 1 te Rotterdam,
PRINSENBORG 31
nr Vestervik.
ROCHAB pass 1 Bosporus
Amsterdam
Con-
Recife nr Santos
CHEVRON MADRID 1 22 z Port
Elizabeth nr Kaapstad,
COPPENAME 31 vn Albany nr Sa-,
vannah,
CRANIA 1 190 w Landsend nr
Stanlow,
EEMLAND 2 te Santos verw.
BSSO SABA 1 400 z Las Pahnas
nr Rotterdam,
OANYMEDES 3 te Guayaquil,
GROTEDUK 2 te Amsterdam,
HEEMSKERK 3 te Rotterdam,
NEDLLOYD KATWIJK 1 420
St. Helena nr Bremen.
NEDLLOYD KINGSTON 8 te Port-
PALAMEDES 3 te Pto. Limon,
PERICLES 1 te Rotterdam,
PHILIDORA 3 vn Dakar nr Bonny
1 Flores
STRAAT FIJI 81
Lelth,
CORNEL IS BROERE 3 50
sant nr Bilbao,
DUTCH MATE pass 3 Casquets
Le Havre.
DUTCH SAILOR 3 vn Rotterdam
nr Antwerpen.
DUTCH SPIRIT pass 3 Burl inga
nr Rotterdam,
GROTE VAART
ACHILLES 3 te Maracaibo i
ALKES 1 te Rotterdam,
AMSTELLAND 2 te Hh«im
AMSTELSTAD 1
6 te New Orleans
5 Puerto Limon,
ELES 2 te Willemstad
Durban nr Colom
bo,
BARENDRECHT 3
Piraeus
Con-
BANGGAI
Porto Torres.
l Arzen
Lissabon
KATWIJK 1 vn Las Palmas nr
Rotterdam,
KRYPTOS 1 vn Rotterdam nr Is
le of Grain,
LELYKERK 2 te Rotterdam,
LOVXLLIA 1 vn Bermuda nr Port
land Maine,
MAASBREE 1 00 nw Kaapstad nr
Europa,
MAINLLOYD 1 te Amsterdam.
NEDER WAAL 31 vn Rotterdam
nr Antwerpen,
Rio de Janeiro
1 pass l Port
Elizabeth nr Kaapstad,
STRAAT NAGASAKI 1
gg asbad nr Sing
IT NAGOYA
STRAAT TALBOT 1 vn Rouaan
MatadL
THAMESHAVEN 2 te Montevideo,
Sydney