Leger Ethiopië
onderdrukt
verzet Eritrea
NAAST HET NIEUWS
Franse socialisten:
forse ruk naar links
Drielandenconferentie voor
vrede op Cyprus op komst?
Eritrea
Russische Joden niet
gelukkig in de V.S.
Zeker honderd doden
Bloedige
twist in
Delhi
MAANDAG 3 FEBRUARI 1975
ADDIS ABEBA Ethiopische regeringstroepen hebben gisteren in de provinciehoofdstad
Asmara de laatste verzetshaarden opgeruimd. Hoewel in de buitenwijken van de stad nog spo
radisch wordt gevochten is met de actie van de regeringstroepen een eind gekomen aan twee
dagen van felle strijd die aan zeker 100 personen het leven heeft gekost. Het aantal gewonden
bedraagt ongeveer het dubbele hiervan. Westerse diplomaten in Addis Abeba voorspellen in de
nabije toekomst nieuwe botsingen tussen de militaire heersers van Ethiopië en noordelijke guer
rillastrijders die streven naar de onafhankelijkheid van de provincie Eritrea.
Gesteund door tanks en artillerie,
en met laag overvliegende helikop
ters en gevechtsvliegtuigen, waren
militairen van Ethiopië's tweede di
visie gisteren nog gewikkeld in afzon
derlijke schermutselingen met de
verzetsstrijders in de buitenwijken
van Asmara en de beboste omgeving.
Zowel diplomatieke als ziekenhuis
kringen meldden dat al minstens 100
mensen in de gevechten waren om
gekomen. Ze noemden het de zwaar
ste gevechten in meer dan 12 jaar
van verzetstrijd in Ethiopië's noor
delijke provincie Eritrea. Het aantal
gewonden bedraagt waarschijnlijk
het dubbele van het dodental.
Woedende regeringstroepen maak
ten ook twee dorpen, op een af
stand van 8 km van Asmara, met de
grond gelijk waarbij een onbekend
aantal mensen het leven lieten. Vol
gens diplomatieke kringen gebeurde
dit nadat verzetsstrijders er hinder
lagen hadden aangelegd en een re
geringseenheid hadden verdreven.
Terwijl het gevechtsterrein zich
geleidelijk tot buiten de stad bewoog
was het in het centrum van Asma
ra, de hoofdstad van Eritrea, rus
tig. Nog steeds was er een avondklok
(van zonsondergang tot zonsopgang)
van kracht, terwijl het vliegveld ge
sloten was en de wegen buiten de
stad hermetisch geblokkeerd. Militai
ren patrouilleerden te voet en in
jeeps door de straten en verrichtten
huiszoekingen nadat de plaatselijke
politie dit geweigerd had. Het is be
kend dat de politie en de meeste
ambtenaren van Asmara sympa
thiek staan tegenover de verzetsstrij
ders.
De gevechten braken vrijdagavond
in Asmara uit toen de stad, zoals zo
vaak in dit jaargetijde, in een dicfhte
mist was gehuld. Doordat de rege
ring spoedig een avondklok instelde
en de stad hermetisch afsloot, was
aanvankelijk niet duidelijk wat er aan
de hand was. Later bleek dat guer-
rillastrijders, gewapend met bazoo
ka's. mortieren en machinegeweren
op verschillende plaatsen in de stad
beschietingen uitvoerden op kazer-
nes en andere militaire gebouwen.
De reden waarom de verzetsstrij-
ders in actie kwamen is nog niet dui
delijk. Volgens bepaalde berichten,
waren Juist pogingen mislukt om een
compromis te bereiken tussen de
verzetsstrijders en de centrale rege-
ring. De verzetsstrijders verwacht-
t ten daarop een offensief van het le-
ger en om dat te doorkruisen gingen
ze zelf tot de aanval over. Een ande-
re lezing is dat de actie moet worden
gezien in het licht van de komende
ministerraad van de Organisatie
voor Afrikaanse Eenheid, die over
een tiental aagen in de Ethiopische
j hoofdstad bijeenkomt.
De bevolking van Eritrea streeft nu
1 al 12 jaar naar onafhankelijkheid, al
is het verzet pas in het begin van
1 de jaren zeventig in georganiseerde
vorm ontstaan. De nieuwe militaire
I regiering in Addis Abeba, evenals
de voorgaande van keizer Haale Se-
1 lassie, wijst enige concessie in die
richting nadrukkelijk van de hand.
Beide partijen beschikken in de pro
vincie Eritrea over 15.000 mansohap-
pen en westerse diplomatieke krin
gen voorspellen dat de actie van dit
weekeinde het begin is van een defi-
nitieve krachtmeting. Terwijl de re
gering Asmara en andere grote ste
den vast in handen heeft voeren de
verzetsstrijders de onbetwiste heer-
schappij over grote delen van het
platteland. "Het kader is nu ge
vormd voor nog meer grote botsin
gen". zei een diplomaat. "De gevech
ten van het weekeinde schijnen een
poging te zijn geweest de kracht en
de zwakte van het leger te beproeven
om straks opnieuw tegen elkaar in
1 het strijdperk te treden".
Erntrea was een Italiaanse pro
vincie van 1890 tot aan de twee
de wereldoorlog. Tot de aanslui
ting bij Ethiopië werd pet; reso
lutie van 15 september 1952 be
sloten door de Verenigde Na
ties. Zij erkenden het recht van
Ethiopië een verbinding met zee
te hebben.
.Ethiopië en Eritrea vormden
in 1972 een statenbond, waar
bij elk zijn eigen taal, vlag,
volksvertegenwoordigingen auto
nome regering had. Deze ver
schillen strekten zich ook uit
tot godsdienstig terrein. Eritrea
was overwegend mohammedaans
en Ehtiopië koptisch-christe-
lijk.
Maar keizer Haile Selassie
van Ethiopië onderdrukte het
eigene van de Eritreërs steeds
meer en als gevolg van een
volksraadpleging annexeerde hij
de provincie in 1962, wat leidde
tot het ontstaan van een bevrij
dingsbeweging.
Dit is het Bevrijdingsfront
van Eritrea, dat sindsdien voor
onafhankelijkheid heeft ge
ijverd. Begin 1971 ontstond in
de beweging een scheuring. Een
vleugel onder leiding van Os
man Salech Sebi weigerde deel
te nemen aan het congres van
het bevrijdingsfront in Ar in
Eritrea en vormde zich tot een
zelfstandige bevrijdingsbeweging
het Volksbevrijdingsfront.
In weekeinde weer gevechten
ANKARA/WASHINGTON Turkije treft voorbereidingen
voor een drielandenconferentie met Griekenland en Amerika I
om nieuwe vredespogingen voor Cyprus op gang te brengen. I
Het land wil echter eerst waarborgen dat de Amerikaanse mili- I
taire hulp blijft toestromen. Dit hebben Turkse funktionarissen I
in Ankara bekendgemaakt. Uit betrouwbare bron in Washing-
ton wordt vernomen dat Kissinger al op 9 en 10 februari een
ontmoeting zal hebben met zijn Turkse en Griekse collega's. ^H§
De ontwikkelingen, rond Cyprus
dreigen de komende weken in een
nieuwe fase te belanden. Dit is
enerzijds een gevolg van het feit
dat de Amerikaanse militaire hulp
verlening aan Turkije op de tocht
staat onder druk van het Ameri
kaanse Congres en anderzijds van
de nieuwe gevechten tussen de
Griekse en Turkse Cyprioten, het
afgelopen weekeinde vond het vlieg
veld van Nicosia. Turkije heeft tot
nu toe altijd geweigerd de kwestie
Cyprus te koppelen aan de militai
re hulp uit Washington.
Waarnemers in Ankara menen
dat het doen uitlekken van de ge
stelde voorwaarden voor vredespo
gingen op hoog niveau kennelijk 'n
poging van Turkije is het Ameri
kaanse Congres onder druk te zet
ten om de hulpverlening te doen
voortduren. Deze beloopt ongeveer
220 miljoen dollar per Jaar. Zoals
bekend heeft het Congres in Was
hington besloten met ingang van 5 fe
bruari alle militaire hulp aan Tur
kije stop te zetten als geen vooruit
gang naar een vredesregeling is ge
boekt. In Washington zeiden pro-
Griekse congresleden zaterdag nog
dat het embargo dinsdagnacht van
kracht wordt en zij verwierpen de
oproep van minister Kissinger de
hulp voort te zetten.
Westerse diplomaten in Ankara
meldden gisteren dat de Turkse mi
nister van buitenlandse zaken
Esenbel en de Amerikaanse ambas
sadeur Macomber de afgelopen da
gen een reeks gesprekken hebben
gevoerd over plannen voor een ont
moeting tussen Kissinger en diens
Turkse en Griekse collega's. Maar
de plannen zijn gebaseerd op een
voortduren van de militaire hulp
verlening aan Turkije. Turkse
functionarissen, die niet met name
wilden worden genoemd, zeiden:
"Als de hulp voortduurt zullen we
bijeenkomsten om over vrede te
praten. Als de hulp. wordt afgesne
den valt er nergens over te praten".
Brussel?
Minister Esenbel wordt later de
ze week in Brussel verwacht en
de functionarissen zeiden dat, als
de drielandenconferentie plaatsvindt,
ze in de Belgische hoofdstad of in
Londen zal worden gehouden. Het
feitelijke doel van Es en be ls bezoek
is te spreken over de NAVO en de
EG berichten die, zonder officiële
willen dat de besprekingen op 10 fe
bruari in Brussel worden gehouden.
De afgelopen week heeft Ankara de
terugtrekking aangekondigd van 1000
militairen van Cyprus en de Turks-
cyprische leider Denktasch liet we
ten dat verscheidene duizenden
Grieks-Cyprioten toestemming zul
len krijgen terug te keren naar hun
dorpen in het zuidelijke deel van het
eiland. "Dit zijn aanwijzingen van
onze goede bedoelingen" zeiden de
funktionarissen in Ankara. "Als het
Congres wil dat we het hele eiland
aan de Grieken teruggeven als een
bewijs van goede bedoelingen, dan
zal niet alleen de hulp maar alles
worden afgebroken. Als het Congres
hard wil zijn zullen wij ook hard zijn"
Ze weigerden te zeggen of dit ook
een dreigement is van ndeuwe Turk
se acties op -het eiland.
HENRY KISSINGER
Turkije stelt dat de Grieks-Cypri
oten zich sinds de gevechten van
vorige zomer aanzienlijk hebben ver
sterkt en dat de Turkse troepen op
het eiland blijven voor de bescher
ming van de Turks-cyprische ge
meenschap tot een definitieve rege
ling is bereikt. Het ministerie van
buitenlandse zaken in Ankara liet
zaterdag een bittere klacht horen
dat Grieks-cyprische troepen het
vuur hadden geopend op Turkse mi
litairen bij het omstreden vliegveld
van Nicosia. De bedoeling van de
Griekse actie was het congres in
Washington ervan te overtuigen dat
er geen voortgang was geboekt
naar een vredesregeling, aldus het
ministerie. Aan de gevechten, waar
bij een Turkse militair werd gedood,
kwam na iets meer dan een uur een
eind toen de VN-vredesmacht op Cy
prus een bestand wist te regelen.
Opgesloten De Griekse gene
raals George Zoitakis en Odysseus
Aghelis zijn vandaag opgesloten in
de gevangenis van Piraeus, waar
ze zich in het gezelschap zullen be
vinden van ex-president Papadou-
los en vijf andere vooraan
staande leiders van de militaire
staatsgreep van 1967. Zoitakis is re
gent geweest sinds de mislukte te-
gencoup van ex-Koning Constan-
tijn in december 1967 tot maart
1972, toen Papadopoulos zichzelf tot
regent benoemde. Anghelis was op
perbevelhebber van de Griekse
strijdkrachten.
NEW YORK Verscheidene Rus- van stilte" die de Russische Joden
6ische Joden die naar de Verenigde in Amerika omringt. Hij noemt hun
Staten zijn geëmigreerd, hebben de toestand "wanhopig". De meesten
Russische ambassade in Washington wonen in New York en "hebben in de
toestemming gevraagd naar de Sow- verste verte geen kans op werk". In
Jet-Unie te mogen terugkeren, 1971 kwamen er ongeveer 400 Rus-
schrijft de Russische cineast Joeri sische Joden naar Amerika, in 1937
Brochin in de New York Times. Bro- 2.000 en in 1974 4.000.
chin is zelf emigrant. WIJ hebben de indruk, aldus Bro
chin, dat we volkomen aan ons lot
"En hoe vreemd het moge schijnen" worden overgelaten. Brochin prijst
zegt hij, "sommige hebben een po- zich gelukkig nu zoveel Engels te
sitief antwoord ontvangen en veria- kennen, dat hij het artikel in de
ten Amerika in februari en maart". New York Times heeft kunnen
Brochin, die in 1972 naar de VB. schrijven en zich kan redden in het
te gekomen, klaagt over "de muur stempellokaal van zijn wijk.
PAU Onder invloed van haar
radicale vleugel heeft de socialisti
sche partij van Frankrijk een flinke
ruk naar links gemaakt. Haar doc
trinaire bagage is aanzienlijk toege
nomen. Deze indruk is achtergeble
ven na het congres van de partij, dat
het afgelopen weekeinde in Pau is
gehouden. Op dat congres hebben
1200 afgevaardigden getracht de
verschillende stromingen in de par
tij onder één noemer te brengen en
de positie van de partij in het volks
front met communisten en linkse ra
dicaal-socialisten opnieuw af te ba
kenen.
Het congres het er geen twijfel over
bestaan dat de socialistische partij
ook onder leiding van de gematig
de Francois Mitterand wil breken,
met het kapitalistische stelsel. De
socialisten willen noch "crisisbeheer
der" van het "economische wanbe
leid" van het kapitalisme in Frank
rijk zijn, noch de kapitalistische eco
nomie hervormen.
Slechts een volledige verandering
van maatschappij en economie in so
cialistische zin, met verregaande me
dezeggenschap van de werknemers
en verdergaande nationalisatie kan
in de ogen van de socialisten de
geldheerschappij onttronenen de wer
kende bevolking meer sociale recht
vaardigheid en echte democratie
brengen.
ders moesten inzien dat zij bij hun
kritiek op de socialisten en verdacht
van onjuiste conclusies en verdacht
makingen.
Punt voor punt ging Mitterrand op
de communistische kritiek in. Hij ver
klaarde dat de socialistische partij
trouw is aan het gemeenschappelijke
linkse program en wees deelneming
van zijn partij aan een rechtse re
gering bij voorbaat van de hand.
Mitterrand gaf de communisten te
verstaan dat van een "topgesprek"
met hen geen sprake kan zijn zolang
zij "de op verkeerde uitgangspunten
berustende aanvallen" op de socia
listen niet staken.
Frangois Mitterrand
Een "sociaal-democratie" naar
beeld riekt volgens de Franse socia
listen naar "verraad" aan het so
cialisme. Veel sprekers op het con
gres gebruikten het woord "sociaal
democratisch" als scheldwoord. Ze
waarschuwden voor een "sociaal-de
mocratische praktijk" die het kapi
talisme zou helpen overleven en de
uitwassen ervan slechte met halve
middelen zou betrijden.
Mitterand liet het niet komen tot
een breuk met de communisten, die
al enige maanden door felle kritiek
op de socialisten het drie jaar oude
volksfront zwaar op de proef stellen.
Hij zei dat de communistische lei-
Belachelijk "Zo'n belachelijk
dat ik er niet op inga. Het is niet
waar", zei Sjah Mohammed Reza
van Perzië gisteren in een inter
view met de Amerikaanse televisie
vanuit Zwitserland over berichten
dat de Iraamse geheime politie
verdachten martelt. Savak, de
Iraanse geheime dienst, zou me
thoe dn bezigen als hat uittrekken
van vingernagels e.d. De sjaë zei:
"Voor wij iemand ondervragen be
schikken we al over voldoende be
wijs. Daarmee geconfronteerd be
kent de verdachte. Wij behoeven
niet onze toevlucht tot dergelijke
methoden te nemen".
Militairen die de bewa
king verzorgden van het eer
ste congres van de christen
democratische -partij van
Portugal in de noordelijke
kustplaats Figueira da Foz,
hebben gisteren om veilig
heidsredenen op een over
haaste sluiting van de bij
eenkomst moeten aandrin
gen. Er werden geen demon
straties gehouden en het
congres ging zonder moeilijk
heden uiteen. De militairen
hadden meegedeeld dat zij
niet konden instaan voor de
veiligheid als het congres van
de 200 afgevaardigden tot na
de middag zou voortduren.
Gewapende troepen hadden
het congresterrein sedert za
terdag afgegrendeld teneinde
herhaling van het geweld in
Oporto een week geleden te
voorkomen.
NIEUW DELHI Bij een botsing
tussen politie en een menig.e die
protesteerde tegen de arrestatie van
eem mohammedaanse religieuze lei
der in Delhi zijn zeker acht personen
gedood en ongeveer 100 gewond, zo
heeft de politie gisteren meegedeeld.
Een woordvoerder van de poli.ie
zei dat een menigte van 200 moham
medanen her en der vernielingen
aanrichtte om te protesteren tegen
de arrestatie van de iman (de hoge
priester) va«n Jama Masj id, India's
groo.ste mohammedaanse heiligdom.
De iman was gearresteerd op de be
schuldiging dat. hij een bijeenkomst
had verstoord van een rivaliserende
moslim-groepering. Het nieuws van
de arrestatie wekte de woede pp van
grote groepen mohammedanen die
een politiebureau, tientallen voertui
gen en een vijftigtal winkels in-brand
staken en vervolgens drie uur lang
gevechten met de politie leverden, al
dus de woordvoerder.
Er werden 200 arrestaties verricht.
Spanning tussen
IRA en Dublin
LONDEN De controverse tussen
het Ierse Republikeinse Leger (IRA)
en de regering in Dublin over de
omstandigheden van 15 hongersta
kers van de IRA in de gevangenis
van Portlaoise in Ierland heeft zich
in het weekeinde toegespitst. De mi
nister van Justitie, Cooney, deelde
mee dat de hongerstakers hun le
ven in eigen hand hebben. Zijn ver
klaring kwam temidden van specu
laties in de Ierse kranten over com
promis -voorstellen ter beëindiging
van de hongerstaking die al 30 da
gen duurt.
"De gevangenen is geheel duide
lijk gemaakt dat er geen concessies
kunnen worden gedaan" aldus de mi
nister. De hongerstakers eisen een
speciale vooriceursstatus als "po
litieke" gevangenen.
De controverse rond Portlaoise
wordt beschouwd als de enige reden
waarom het IRA nog niet heeft toe
gestemd in verlenging van het be
stand.
DAF DEED IDEEEN OP
Dankzij de 1396 ideeën van medewerkers heeft DAF in 1974 na af
trek van de invoeringskosten ruim een miljoen gulden kunnen be
sparen. De gemiddelde beloning lag op f 318,—. De kwaliteit van de
ingezonden ideeën was een stuk beter dan in het verleden. Dit staat
te lezen in het Jaarverslag over 1974 van het ideeëncentrum van de
automobielfabriek. Over de bruikbaarheid van de ingezonden ideeën
was men niet ontevreden.
Aan beloningen werd een bedrag van 120.862 uitgekeerd exclusief
premie, loonbelasting en de sociale wetten. De besparing bedroeg
in totaal f 1.069 336.
BEIER LAAT DAN NOOIT
Mevrouw Catherine Krugell in Perth in Australië was noodt te Jong
om met roken te beginnen en nooit te oud om ermee uit te schei
den. Vorige week vrijdag werd ze 105 Jaar, bij welke gelegenheid ze
meedeelde dat se het roken er voorgoed aan gaf. Mevrouw KrugeU
stak haar eerste rigaret op toen se 6 Jaar was en nu, 99 Jaar later,
vindt ze de tijd gekomen de gewoonte te staken. Haar familie die
ook vier achterkleinkinderen telt, aal haar aan haar woord houden.
MAN DREIGEND OP BOUWKRAAN
De 27-Jarige construotieschilder F. M. uit Oosterhout heeft politie
en brandweer uit Breda gistermiddag twee uur lang in spanning
gehouden. De man was of kwart over drie op een dertig meter hoge
bouwkraan naast het politiebureau geklommen en dreigde naar be
neden te springen als zijn vroegere vriendin niet by hem zou terug
komen.
Het lukte de politie pas de man naar beneden te praten toen het
onmogeiyk was gebleken zyn ex-vriendin op te sporen. ZU zou er
gens in België verbiyven.
Opnieuw is er een aardvarkentje geboren in een dieren
tuin in de Amerikaanse stad Tacoma. Op zich schijnt dat
weinig voor te komen. Het echtpaar A-a-albert en A-a-alice
A-a-rdvark leeft echter in dergelijke harmonie tezamen dat
het nageslacht zonder veel problemen zich aandient. Het
dier, een vrouwtje, weegt drie pond en blijft voorlopig in de
