Niet zo
hard van
stapel lopen
BEITSEN HEEFT OOK NADELEN
Goede voorbehandeling
TIPS-TIPS-TIP
Drie soorten muurverf
A
De juiste kwasten
Hoeveel verdunnen
ZATERDAG 1 FEBRUARI 1975
PAGINA 25
Het opknappen van kamer of huis vereist een goede voor
bereiding. Niet alleen de kleurencombinaties en materialen
moeten worden uitgezocht maar ook moet een planning
worden gemaakt. Zonder die planning loopt de aspirant-
schilder of schilderes de kans halverwege het karwei te moe
ten stoppen omdat daar nog even wat getimmerd en gehakt
moet worden of dat de week die voor het klusje is uitgetrok
ken door onvoorziene omstandigheden een of meer weken
in beslag gaat nemen. Vandaar al een voorjaarspagina, hele
maal gewijd aan het schilderwerk in- en buitenshuis.
De meeste doe-het-zelf-sehilders
grijpen veel te vlug naar de kwast.
Ze willen resultaat zien. Maar voor
een goed resultaat zijn de voorbe
reidende handelingen van levensbe
lang. De eerste handeling moet zijn
het nauwkeurig plannen van de
Werkzaamheden. Dat scheelt tijd en
geld.
Het eerste gegeven dat men nodig
heeft, is de reden waarom de bui
tenkant opnieuw geschilderd moet
■worden. Het verschil zit namelijk ln
de vraag of de bovenlaag alleen maar
dof is geworden op een nog voor
circa tachtig procent gave onder
grond of dat de verf zover is aan
getast dat de beschermende eigen
schappen geheel verdwenen zijn.
In dat laatste geval zijn er grote
stukken van onderdorpels en onder-
regels waarop in het geheel geen verf
meer te bekennen is en hebben el
ders de verflagen hun hechting op
de ondergrond geheel verloren.
Al het buitenwerk moet worden
nagekeken om te zien of er niet
eerst timmermans- of loodgieterswerk
verricht moet worden. Besteed daar
bij vooral aandacht aan de draalen-
de delen. Daar kunnen de verflagen
zijn afgesleten doordat saam of
deur sleepte. Rondom moeten enige
millimeters speling zijn om de wind
de gelegenheid te geven vooral aan
de onderkant 't achtergebleven vocht
dat in de naden wordt vastgehouden,
te doen verdampen.
Volgende stap is de controle op
het binnenwerk. Speciale aandacht
verdienen de naden langs het glas.
Het is de meest kritische plaats van
het gehele buitenschilderwerk. Een
openstaande naad of een onvoldoen
de geschilderde dagkant (het smalle
houten randje langs het glas) biedt
vocht de mogelijkheid in het hout te
dringen. Vocht condenseert immers
voornamelijk op ramen, waar het
verschil tussen binnen- en buiten
temperatuur het grootst is.
Alle oude verflagen, die niet ver
wijderd worden, moeten altijd wor
den gewassen en geschuurd. Iedere
voor buitenwerk geschikte grondverf
hecht goed, maar dan alleen als
het in staat wordt gesteld in contact
te komen met de ondergrond. Ie
dere aanslag verhinderd hechting.
Na het verwijderen van „afge
schreven" verflagen kan soms wor
den vastgesteld dat het hout is aan
getast door schimmel of dat door ver
open staande verbindingen kan wor
den aangenomen dat er een hoog
vochtgehalte in het hout wordt aan
getroffen. In dergelijke gevallen kan
een behandeling met een verduurza-
mingsmlddel worden toegepast. Soms
zelfs met een injectienaald. Om te
voorkomen dat de grondverf hier
op sleoht reageert, moet het ver-
duurzamingsmiddel wel worden afge
stemd op de grondverf. Voor deze
dingen is raad van een vakman no
dig.
Vaak zullen de voorbereidingen tot
het echte schilderwerk meer tijd en
moeite kosten dan het eigenlijke
schilderen, maar op de lange duur
zal een grondige voorbewerking alle
moeite lonen. Denk alleen maar aan
de volgende keer dat er geschilderd
zal moeten worden.
Vuile lucht
Op de vraag of het milieu ln een
bepaalde woonomgeving speciale ei
sen stelt aan het buitenschilderwerk
zeggen deskundigen dat de moder
ne doe-het-zelfverven in kwaliteit
niet onderdoen voor de professione
le soorten. De van rood afgeleide
kleuren (rood, oranje en dergelijke)
zijn over het algemeen iets minder
sterk dan de bijvoorbeeld van wit
afgeleide soorten. Bij extreme om
standigheden (grote luchtvervuiling)
verdienen de laatste dus de voor
keur. In verontreinigde gebie
den geldt extra de stelregel „buiten
altijd met hoogglans schilderen".
Schuurblok
Het beitsen van houtwerk aan wo
ningen is een modeverschijnsel, dat
overigens geen afbreuk mag doen
aan een oude stelregel: het hout
werk aan de binnenkant moet beter
(dichter) beschermd worden dan
dat aan de buitenkant. Denk eerst
aan de binnenkant. Een gezin van
vier personen produceert namelijk
per etmaal minstens twaalf Eter
vocht in dampvorm, dat zich door
temperatuur- en dampdrukverschil-
len van binnen naar buiten wil be
wegen. In een goed geschilderd huis
kan dat niet door het houtwerk,
maar als het van binnen onvoldoen
de door verf Is beschermd, komt de
damp wel in het hout om daar te
condenseren. Met alle risico's op
schimmel en houitrot. Dat gevaar
wordt nog vergroot als de buitenkant
wel degelijk is geverfd: het vocht
blijft dan in het hout zitten.
Deskundigen van heet Verfinsti-
tuut TNO twijfelen sterk aan het
voordeel dat beits voor de doe-het-
zelf -huisschilder zou hebben als het
huis van oorsprong een conventio
nele verflaag heeft. En niet alleen
omdat gebeitst hout vaker 'in nieuw
laagje nodig heeft. Overigens wordt
in de nieuwbouw al voor zeventig
tot tachtig procent beits toegepast.
Bovndien maken de TNO-deskun-
digen al direct onderscheid tussen
beitsen en beitsverven. Dat laatste
soort geeft een dikkere, dekkende
laag en verschilt in dit opzicht
slechts weinig van verf.
Volgens de mensen van het Verf-
Om welke redenen besluit een
klant om nooit meer iets te kopen
in een bepaalde winkel? Volgens
weekblad Elle is ln ruim dertig pro
cent van deze gevallen "de onver
schilligheid van het verkopend per
soneel" de oorzaak. Ruim twintig
procent van de categorie teleurge
stelde klanten vindt dat bij het uit
voeren van bestellingen teveel ver
gissingen worden gemaakt, iets meer
dan tien procent vindt dat de koper
te lang moet wachten tot hij gehol
pen wordt. Tien procent vindt de in
formatie over de koopwaar onvol
doende en acht procent beklaagt
zich over onbeleefdheid en gebrek
aan mededeelzaamheid van de kant
van het personeel.
dergrond van dooralaggevend belang kan in grote trekken gelijk zijn «ui
voor een goed resultaat. In het al- cï:e van hardboard. Voor latexverf ver
gemeen geldt dat de muur waarop dient het aanbeveling het oppervlak
geschilderd moet worden schoon, vet- eerst te bevochtigen^Bjj het gebruik
vrij en gaaf moet zijn. De procedu- van synthetische verf krijgt men het
re daartoe kan echter per muur ver
schillen.
Een muur met een oude water-
verf- of kunstkalklaag (of een com
binatie van de twee) moet behan
deld worden met een borstel en am
nion lak water. Een dergelijke muur
hoeft men niet te ontzien. Oude na-
tuurkalklagen afsteken en daarna
stevig afborstelen. Om het zekere voor
het onzekere te nemen kan men de
muur behandelen met een speciaal
grondpreparaat dat poederende oude
lagen hecht verankert met de on
dergrond.
Poeder-, pasta- of synthetische
verven kunnen over de niet-poede-
rende laag worden aangebracht.
Op nieuwe muren is een latex-
of synthetische verf aan te bevelen
(na drie, repeotievelijk twaalf
maanden). Bij het gebruik van syn
thetische verf moet, zeker op een
sterk zuigende ondergrond, eerst een
voorbehandeling plaatsvinden.
Behang is een dankbare onder
grond Scheuren herstellen met be-
hangrestjes of plakpapier dat ge
scheurd, niet geknapt, moet worden.
Stof- en vetvry maken met ammo-
niakwater. De meeste bobbels die bij
het schilderen ontstaan trekken in
negen van de tien gevallen weg bij
het drogen.
Een nieuwe hardboardwand vraagt
weinig voorbehandeling als er een la
tex- of synthetische verf op wordt
Op olieverf kan alleen syntheti
sche muurverf gesmeerd worden. Het
oppervlak moet dan eerst met am-
moniakwater goed worden gereinigd.
instituut overschatten veel leken het
indringingsvermogen van de beit
sen, die vaak houtrotbestrijdende
middelen bevatten, dit in tegenstel
ling tot de meeste verven. In gebeitst
hout zal over het algemeen eerder
echeurvonmang kunnen optreden.
Vooral omdat veel beitsen nogal don
ker van kleur zijn en aan de zon
kant veel warmte wordt geabsor
beerd, wat het werken van het hout
en dus scheurvorming in de hand
werkt.
Voor de doe-het-zelver biedt beits
wel het voordeel dat het aantal be
werkingen aanzienlijk minder is dan
bij verven. De TNO-woordvoerders
waarschuwen er echter voor dat door
het voortdurend overbeitsen de kleur
steeds donkerder wordt. Architecten
zouden da«r te weinig rekening mee
houden.
Sterker moet worden betwijfeld of
de werktoesparing bij beitsen voldoen
de is om te overwegen verf te ver
vangen door beiits. Eén van de TNO-
mensen ls zeer duidelijk in zijn uit
spraak: ..Ik zou het persoonlijk nooit
doen". Werkbesparing heeft men in
ieder geval niet bij de eerste schil
derbeurt. De oude verf moet eerst
vollledig verwijderd worden. Door
schuren, afbranden of afbijten. Res
ten afbijtmiddel kunnen het drogen
vertragen. Nawassen met terpentine
ls een noodzaak.
Maar zelfs als een enthousiasteling
na vele uren <zo niet dagen) hard
werken voor het oog alle oude verf
lagen heeft verwijderd, twijfelen de
TNO-mensen aan het muit van beit
sen. Ook de ouderwetse verven be
vatten stoffen die enigermate in het
hout dringen en het „pakken" van
beits verhinderen.
Minder extreem ligt het bij belts
verven die zo goed dekken dat het
niet nodig is om eerst alle verf te
verwijderen. Van de houtstructuur is
dan echter niets meer te zien.
De trend naar het „eerlijke wertc"
zet zich ook binnenshuis voort. Veel
mensen willen de binnenkant van de
kozijnen in dezelfde kleur als de bui
tenkant. Aan de oude stelregel („bin
nen dichter dan buiten") wordt met
dezelfde beits binnen als buiten niet
voldaan. Bovendien is gebeitst hout
vaker ruwer geschilderd hout, wat
voor de huisvrouw schoonmaakpro-
blernen kan opleveren.
De TNO-mensen waarschuwen er
met nadruk voor dat buübenbeitsen
bij gebruik binnen gezondheidsge
vaarlijk kunnen zijn. In Europees
verband wordt hard gewerkt aan
een vorm van etikettering van alle
verfmaterialen, door middel waar
van voor gevaarlijke stoffen gewaar
schuwd wordt.
Omdat voor vrijwel ieder schilder
werk het nodige schuurwerk gedaan
moet worden zou het overweging ver
dienen af te stappen van het tradi
tionele schuurpapier dat snel be
schadigt en waarmee moeflijk in
hoeken gewerkt kan worden. Er zijn
schuurbiokken in de handel met een
schuuriaag op flexibel plastic, die na
uitspoelen en drogen enige malen ge
bruikt kunnen worden. De prijs van
een dergelijk blok is ongeveer een
rijksdaalder.
Kunststoffen
Omdat kunststoffen een zeer glad,
gesloten oppervlak hebben, moet
voor een schilderbeurt de ondergrond
eerst worden opgeruwd met fijn,
droog schuurpapier. Daarna afnemen
met een doek die gedrenkt is in een
ontvettend middel. Voorlakken met
een twee-componenten-grondlak. Af
lakken met hoogglans, maar als u
beslist een zijdeglans-afwerking wil
moet eerst een laag verdunde hoog
glans worden aangebracht.
Vulmiddel
In de grote wereld van vulmidde
len bestaat een produkt dat alge
meen als zeer goed wordt erkend.
Het Nederlandse Porton, een Zwitser
se vinding overigens, heeft op de
Ideal Home Exposition in Londen
een prijs gekregen, „The Bliue Rib
bon" voor hoge kwaliteit. Het was
het eerste Nederlandse produkt dat
die onderscheiding ten deel viel.
Voor schilders biedt Forion echter
een moeilijkheid: zijn korrelige
structuur. Het is echter voortreffe
lijk bruikbaar als over het met Po
rton gestopte gat een dim laagje pla
muur wordt aangebracht.
Op veel verfbussen worden aanwij-
worden. Dat wordt over het algemeen
aangegeven in prooenten. Verdun
ning met tien procent betekent dat
Inhoud bus
1 liter
0,75 Eber
0,50 later
0,25 liter
JO procent
7 eetlepels
5 eetlepels
3 eetlepels
1 eetlepel
tiende deel van de buslnhoud
5 procent
3,5 eetlepels
2,5 eetlepels
1,5 eetlepel
0,5 eetlepel
Hoogglans en zijdeglans verven
moeten voor een zo goed mogelijk
resultaat altijd worden verwerkt met
een flinke ronde of ovale kwast.
Beitsen en vernissen laten zich het
best opbrengen met zachte, langha
rige. platte kwasten.
De zogenaamde verfkussens zijn
goed te gebruiken voor transparan
te lakken en beitsen van vlakke op
pervlakken. Een nadeel van deze ge
makkelijke methode van verven is
echter de geringe laagdikte die wordt
opgebracht.
Een kwast moet goed veel verf kun
nen opnemen. Hoe royaler de kwast,
hoe beter de verf vloeit en verdeeld
kan worden. Een zogenaamde weg
werp kwast is goed bruikbaar, maar
voor netjes aflakken brengt een
duurdere kwast veelal zijn geld op.
Kwasten kunnen direct na het ver
ven worden schoongemaakt in een
cleaner. Goed ronddraaien en na
spoelen met schoon water. Het wa
ter uit de kwast draaien of slaan
voordat hij weer met een andere verf
wordt gebruikt. Vuile kwasten kun
nen lange tijd bewaard worden in
gewoon schoon water. Wel opletten
dat de kwast niet droog valt.
Als er bijvoorbeeld een dag tussen
zit bij een verfklus, dan de kwast
met verf en al in aluminiumfolie
wikkelen. Voor het bewaren van
schone kwasten is een plastic zakje
ideaal: om de haren heenbdndem
en stofvrij opbergen.
bestaan drie hoofd
soorten, die elk hun eigen toepas
singsmogelijkheden kennen. Poeder
en pastaverf is speciaal bedoeld voor
plafonds, keukens en badkamers. E-
mulsieverf is bij uitstek geschikt voor
nieuw werk en behang en de syn
thetische muurverf tenslotte ls ideaal
or het overschilderen van oude la
gen.
Poederverf (de goedkoopste soort)'
wordt meestal verkocht in papieren
of kartonnen verpakking. De pasta
muurverf zit vaak in een plastic em
mertje en is iets duurder. Beide soor
ten zijn niet wasbaar.
De emulsie- (of latex-) muurverf
is wasbaar, ademend, kleurvast, snel
drogend en duurzaam. Op een „wind-
droge" ondergrond kan deze verf na
ongeveer drie maanden worden aan
gebracht op nieuwe muren. Net als
de poeder- en pastaverf kunnen ook
Synthetische muurverf moet met
terpetine op dikte worden gebracht.
Het is tenzij de fabrikant uitdruk
kelijk anders aangeeft zeer goed
af wasbaar, niet of minder ademend
kleurvast, vlot drogend en duurzaam.
Een muur moet zeker een Jaar oud
zijn, wil men deze 60ort met enig
succes aanbrengen.
Een spuitbus met verf hoeft niet
beslist in één keer opgebruikt te wor
den. Na gebruik zo'n bus op de kop
houden tot er alleen nog gas uit
komt. De spuitopening is dan schoon
en blijft open tot de volgende keer.
Als men aluminium tochtstrips
en raamkozijnen „meeverft" met het
houtwerk, blijkt de verf minder
goed en minder lang te houden op
het metaal. Aluminium vraagt een
speciale behandeling. Eerst goed ont
vetten, daarna gronden met een zo
genaamde twee-componenten-grond
lak, die een etsende werking en daar
door een betere hechting geeft. Na
drogen van de grondlak moet de laag
direct worden afgewerkt met hoog
glans lak.
Bijna alle synthetische zeepmid-
deleo zijn voor periodiek onderhoud
van geverfde oppervlakken geschikt
Alleen middelen met een ammonia-
oplossing tasten het verf werk aan.
In geval van twijfel kunt u te
rugvallen op een oud, maar nog
steeds aanbevelenswaard recept: wa
ter met een scheutje azijn.
Bestrijdt tijdens het schilderen
.(en daarvoor), stof met een nylon
poetsdoek, een oude panty die
niet pluist of een vochtneveltje,
uit een plantenspuit bijvoorbeeld.
Afplakband wordt gebruikt om
te voorkomen dat verf op de verkeer
de plaatsen terecht komt, verwijder
het dan weer zo snel mogelijk. Lang
durig zittend plakband wordt voch
tig en dan blijft de lijmlaag op de
verf zitten, terwijl Je alleen het pa
pier er af trekt.
Voor het verven van verwar
mingsradiatoren zijn de moderne
hoogglanslakken zander meer ge
schikt. Omdat alleen bij de kleur
wit na verloop van tijd een hinder
lijke vergeling optreedt, verdient in
dat geval een speciale radiatorlak
de voorkeur.
DAMESMODE
in Exclusief jonge stijl...
BREESTRAAT I08a-ll2 LEIDEN
