ilson wijst
gevaren
stakingen
'Sombere tijden voor
Westduitse rokers?
„Watergate" nog
niet ten einde
^iabour - congres
Portugese bisschop
uit verontrusting
in vogelvlucht.
in vogelvlucht
TERDAG 4 JANUARI 1975
Bert
Jiek LIVERPOOL Premier Wilson van Engeland heeft gister-
ond op een verkiezingsbijeenkomst van Labour in Liverpool
van it klem gewezen op de gevaren die stakingen opleveren nu
:deenr Britse economie zo zwak is. Hij zei dat de Labour-regering
de gang van zaken in het bedrijfsleven ingrijpt om het ge-
u. ar van werkloosheid te keren en de ondernemingen te hel-
li overleven.
)ictatoriale
nacht voor
Jegenng van
ïangla Desj
lACCA De regering van Bang-
pesj heeft een aantal bepalingen
jevaardigd die haar onder de vo-
I week afgekondigde noodtoestand
lenoeg dictatoriale macht geven,
'ot de maatregelen behoren het
frt op het toepassen van censuur
de pers. het onderscheppen van
gt, het verbieden van politieke par-
het deporteren van buiten
ders. De maatregelen zijn bedoeld
bestrijding van extremisten en
lomische misdadigers.
[rijwel iedereen die het niet eens is
de regering kan in moailijkhe-
komen en tot gevangenisstraffen
rden veroordeeld van drie Jaar tot
^^enslang.
inder de noodtoestand, die zater-
5 door de regering van sjeik Moed-
ser Rachman werd afgekondigd,
de meeste fundamentele rech-
opgeschort.
Premier Wilson
Hij merkte echter op dat dit vol
ledige medewerking van de betrok
kenen vergt die bereid moeten zijn
een redelijke dagtaak te verrichten
voor een redelijk loon.
In de Westerse wereld bestaat op
het ogenblik het grote gevaar even
groot als dat van de inflatie van
economische achteruitgang en werk
loosheid. zo verklaarde Wilson. Hij
voegde hieraan toe dat zijn regering
voortdurend heeft aangedrongen op
internationale samenwerking bij de
bestrijding van dit gevaar.
Het anders zo zonnige zuiden van Italië wordt op het ogenblik geplaagd door een koudegolf en
hevige sneeuwval. Hier helpen politiemannen bij het in veiligheid brengen van een kudde scha
pen, die geen voedsel meer konden vinden.
heeft voor investering en modernise
ring, bedragen die de kapitaalmarkt
niet kan opbrengen en die daarom
van de overheid moeten komen. Dat
betekent dat de overheid een dien
overeenkomstig belang in het bedrijf
moet nemen en in het bestuur ver
tegenwoordigd moet zijn.
Het overheidsingrijpen is bedoeld
om het gevaar van werkloosheid af
te wenden, aldus Wilson, die er ech
ter op wees dat overheidsinvesterin
gen en overheidsdeelneming niet
gerechtvaardigd worden doordat
voortdurend verliezen geleden wor
den die vermeden kunnen worden.
Onze tussenkomst kan niet bedoeld
zijn om een particuliere schuld om te
zetten in een overheidsschuld, zo ver
klaarde hij.
De regering kan het tegenover het
parlement of tegenover de belasting
betaler niet rechtvaardigen dat over
heidsmiddelen worden gebruikt voor
financiële hulpverlening aan grote
fabrieken met duizenden werkne
mers die lonend kunnen draaien
maar dat niet doen als gevolg van
onderbrekingen van de produktie die
duidelijk kunnen worden vermeden,
aldus premier Wildon.
karkante uitspraken van rechter
Breken voor de rokende 40 De slotsom is duidelijk. Eenlingen op die bewijzen niet gewafcht
chij
kan zich op de vaste bodem
ocent der West-duitse Bondsbur- die de druk van een zwijgende
p (per Jaar per persoon gemid- rokende meerderheid meer dan beu Juridische uitspraken tot een onont-
^ld 2650 sigaretten) sombere tijden zijn, is het gelukt een grondrecht koombare machtfactor ontwikkelen.
dan? Door de zware rooksluiers van erkend te krijgen: het recht op zul- Het rokerslegioen ontwikkelt zich
ft heden laat zich misschien het vere lucht weegt zwaarder dan de tot abnormale meerderheid. Niet
tgin ontwaren van een toekomst vrijheid van anderen om die lucht het roken, maar het niet-roken
fcarin de oppermacht van de roker te verontreinigen.
t'4et later onomstreden zal zijn en Een artsencongres „Roken en volks-
niet-roker eindelijk het recht op gezondheid", dat kortgeleden in Bad verandert,
bock- en stankvrije ruimte wordt Neuenahr is gehouden, heeft uiter-
aard met grote instemming kennis
genomen van de rechterlijke beslis-
singen. De medici zien er een be-
mogelijk met langrijk stuk Jurisprudentie in, dat
o on .wo na ertoe kan leiden dat op den duur
andere
(egekend.
De Amerikaanse vice-president Nelson Rockefeller neemt hier
voor de eerste maal plaatd aan zijn bureau in het Witte Huis.
Rockefeller keerde gisteren terug van een vakantie in Puerto
Rico.
Nieuwe processen in voorbereiding
WASHINGTON Het doofpotpro
ces in Washington is afgelopen, maar
„Watergate" duurt voort.
De dag nadat vier van Nixons
naaste medewerkers in het Witte
Huis schuldig waren geoordeeld aan
het in de doofpot stoppen van het
afluisterschandaal dat hen op oneer
volle wijze uit hun ambt Joeg, heer
ste in het kantoor van de speciale
officier van Justitie de gewone bij
enkorf-bedrijvigheid.
Drie nieuwe processen zijn in aan
tocht en twee grand juries zijn nog
aan het werk. Daarnaast worden nog
meer tenlasteleggingen verwacht.
Onder degenen wier antecedenten
worden nagegaan, zijn grote namen,
zoals Nixons boezemvriend „Bebe"
Rebozo, Nixons secretaresse in het
Witte Huis Rose Mary Woods en
oud-minister van Handel, Maurice
Stans.
Zelfs is de doofpotzaak meest
dramatische en meest historische van
allemaal nog niet helemaal afge
handeld. Afgezien van het hoger be
roep dat de vier schuldigen zullen
aantekenen, moet nóg een betrok
kene voor de rechter verschijnen.
Dat is Gordon Strachan, voorma
lig assistent van de op zijn vonnis
wachtende Haldeman.
Strachan werd in maart van dit
Jaar samen met de vijf anderen ge
dagvaard om voor de rechter te ver
schijnen, maar hij wist gedaann te
krijgen dat zijn zaak vanwege Juridi
sche spitsvondigheden rond de tegen
hem ingebrachte beschuldigingen,
apart zal worden behandeld.
In maart wordt op verdenking van
omkoperij en meinedigheid John
Connally, voormalig Democratisch
gouverneur van Texas en na over-
Artillerieduel
Israël-Libanon
BEIROET Libanon en Israël heb
ben gisteren over hun grens heen
met artillerie op elkaar geschoten,
nadat een Israëlische patrouille tot
zuid-Libanon was doorgedrongen, zo
heeft een Libanese militaire woord
voerder in Beiroet bekendgemaakt.
Het is de derde dag van treffen
tussen Libanon en Israël na een on
officiële kerstpauze.
Sinds woensdag zijn de Israëliërs
minstens drie keer de Libanese grens
overgestoken om een aantal dorpen
aan te vallen. Daarbij zouden vijf
personen zijn gedood, onder wie een
soldaat, en dertien huizen zijn ver
nield.
Israël heeft bekendgemaakt dat
zijn troepen hun 'politiële acties' op
Libanees grondgebied voortzetten
om infiltratie van Palestijnse com
mando's te voorkomen.
gang tot de Republikeinse partij
Nixons tweede minister van Finan
ciën, voorgeleid. Connally is er in
augustus van beschuldigd dat hij van
Associated Milk producers 10.000 dol-
liar hèeft aangenomen om te helpen
bewerkstelligen dat in 1971 de over
heidssubsidie aan de zuivelindustrie
zou worden verhoogd. Daarna sprak
hij onwaarheid om de zaak te ver
doezelen.
Een opsomming aan dé hand van
stukken onder berusting van de
rechtbank, geeft de volgende agenda
te zien:
de aanklagers proberen er ach
ter te komen wie verantwoordelijk is
voor het uitwissen van achtieneneen-
halve minuut speelduur op een band-
Je met een gesprek tussen Nixon en
Haldeman op 20 juni 1972, drie da
gen na de arrestatie ln de Inbraak
affaire.
opgelost moeten ook nog worden
de omstandigheden rond de gift van
100.000 dollar van multimiljonair Ho
ward Hughes aan Nixon met Rebozo
als tussenpersoon, en wat met het
geld gebeurde.
de gangen van Stans, penning
meester van Nixons herverkiezings-
campagne, en anderen worden na
gegaan, in verband met het ln ont
vangst nemen van onwettige politie
ke schenkingen en misschien schen
ding van wetten tegen omkoperij, sa
menzwering en corruptie.
Nixon zelf is buiten schot, maar
een ander heeft bekend dat hij heeft
geholpen bij het vervalsen van pa
pieren waarop de ex-president bima
een half miljoen dollar te weinig be
lasting hoefde te betalen. In verband
hiermee zijn er nog andere verdach
ten.
Er is een onderzoek gaande naar
pogingen in het Witte Huis van Ni
xon de dienst der belastingen en an
dere rijksdiensten voor zijn karretje
te spannen om vrienden te begunsti
gen en vjjanden een loer te draaien.
EG steunt
nabestaanden
mijnwerkers
BRUSSEL De Europese Gemeen
schap heeft bekendgemaakt, dat zij
financiële steun zal verlenen aan de
gezinnen van de mijnwerkers die
eind vorig Jaar bij een ramp in een
steenkoolmijn in het Noordfranse
Lievin om het leven zijn gekomen.
Een weduwe krijgt f 3500. een kind
van een omgekomen mijnwerker
f 1.500 en de familie van een vrijgezel
f 2.000.
De Franse president Giscard d'-
Estaing heeft persoonlijk 60.000
gulden gestort in het fonds voor hulp
aan de nabestaanden.
LISSABON - Een groep advoca- digden van fascistische sympathiën
i en de rooms-katholieke bisschop of optreden. sympatnien
Heidense formule
ten
Oporto, mgr. Antonio Ferreira
Gomes, hebben gewaarschuwd tegen
het insluipen van totalitaire metho
des in het nieuwe Portugal.
De bisschop is tien Jaar in balling
schap geweest onder de voormalige gebracht
dixtator Salazar. Hij zei dat sinds overgeven aan
In een nieuwjaarsboodschap vroeg
hij of de Portugese revolutie slechts
verandering van symbolen had
of het land zich wilde
i soort wet 1
de
de staatsgreep van april duizenden massa, ,een heidende formule waar
mensen uit hun werk zijn gezet door het Romeinse imperialisme en het
groepen collega's die hen beschlu- J
tn paar bijzonderheden, op zich-
Jlf staand nog, maar mogelijk met
en niet geringe precedentwerking:
Een tandarts in Sleeswijk-Hol- congressen, vergaderingen tu
-lein die verplicht was een bijscho- binnenshuis plaatsvindende
ticscursus te volgen, weigerde dit gebeurtenissen tabaksvrij kunnen
doen als hem niet werd gewaar- verlopen. Indien er iemand opstaat
de lesruimten een om nadrukkelijk zijn eis te tormu-
gelden. Het organi- leren.
t>rgd dat
frokverbod
•rende tandartsencomité weigerde,
naar een rechtbank stelde de tand-
trts in het gelijk. Argument: „Ro
ers kunnen zich niet op het récht het bloed
6n vrije ontplooiing van hun per- bondsburger
&onliJkhedd beroepen
tiardoor een onaanvaardbare
astiug van het milieu ontetaat.
Wanneer in Nederland over conti- wezigheid van olie belangrijke pers-
Steun
Een taxiohauffeur in Stuttgart geneesmiddelen
reigerde een rokende passagier
De zin voor het formeel-Juridische
zit de gemiddelde Duitser diep in
n het moet menig
aantrekkelijk voorko
men om zijn gelijk door een rech
terlijke uitspraak tot een onaan
tastbaar recht verheven te krijgen.
Daar komt nog bij dat de zorg om
(en de bezorgdheid voor) de per
soonlijke gezondheid in dit land
kuuroorden, dieet en natuur-
vaak missionaire
trekken vertoont.
nentaal plat (of plateau) wordt ge
sproken, denkt men aan olie en gas
in de Noordzee, tussen de kusten
pectieven: de industrie kan zich ont
wikkelen, de belastingen kunnen ver
laagd worden en daarmee de reële
van Engeland, België, Nederland, lonen verhoogd. Vooral die achberge-
op een deei van de olie, maar bo
venal om de veiligheid van het ge
bied ,dat zich ten westen van Moer-
mansk tot de Noorse grens uitstrekt.
West-Duitsland. Denemarken
bleven gebieden in het noorden, met
Noorwegen, \taar deze uitdrukking een half miljoen Noren op ongeveer
c nemen omdat hij de lucht in Niet wenst men zelf niet te
[Jn auto zuiver wenste te houden. roken om der wilIe yan dat mooie
>ok zijn opvatting vond steun in prmCipe wordt ook andersdenken-
!en rechterlijke uitspraak: „Van d den de j^ng ontnomen al rokende
assagier mag tenminste verlangd op hui
orden dat hij niet als roker ande- worden.
en tegen hun wil in de door hem
eroorzaakte rokerslucht betrekt."
rint mnoiA cartograaf Willem Barentsz (1550—
mooie 1M7)_ die op em dr.etal rejzen „om
w t IUIVCUUC te noord" snele doorgang naar
assagier mag tenminste verlangd op hun edgen manier onzalig te de r^ke gewesten van India zocht.
geldt ook voor bepaalde andere
gebieden in de wereld. Een continen
taal plateau is namelijk de voort
zetting-onder-water van een vaste
land, veelal ontstaan dpor aanslib- den, de'verlokking
bing van rivieren. En zo spreekt men
ook van het continentaal plateau in
de Barentsz Zee, genoemd naar de immers op volle toeren draaien, dan terecht "of ten onrechte, dat de plat-
Nederlandse ontdekkingsreiziger
de totale oppervlakte de Sowjet-Unie 600 oppervlaktesche-
het land, kunnen er profijt van pen, 180 (ten dele nucleaire) onder-
i het vloeibare strategisch oogpunt is
zullen grote aantallen Jonge Noren
zich daarheen spoeden, met het ge
vaar van massale ontvolking in d(
dorpen, waar men in de zomer land-
cultuurcentrum Het voormalige prlkkeiend en hinderlijk is. Maar
toninklijke paleis in Boedapest zal hebben zlJ geliJk met hun
Vraag
De niet-rokers hebben natuurlijk haftige, maar tragisch-mislukte po-
gelijk als zij klagen dat rooklucht ging om het doel te bereiken. En
Zijn "overwintering op Nova Zem- bouworganisaties hebben
bla" leeft, mede dank zij de dichter geëst, dat Oslo een belangrijk deel
forms gebruikt worden als luister
posten en een belemmering zullen
vormen voor haar duikboot-activiteit.
Bovendien is de toegang tot Moer-
bouw bedrijft en zich in de winter mansk in de wintermaanden aan-
met visvangst bezig houdt. De land- zienlijk beperkt door het opdringen westen kunnen dringen,
van het ijs. Intussen hebben Noorwe-
Een groep van zes advocaten keer
de zich tegen de huidige volkscam
pagne die kritiek heeft op het vrij
laten van vijf zakenlieden die aan
vankelijk van economische sabotage
waren beschuldigd. Het grootste dee
van deze advocaten had onder het
vorige bewind een uitdagend links
standpunt ingenomen. Nu zeggen zij
van zijn rechten op Spitsbergen ge- dat de campagne, onder meer een.
stortvloed van vijandige resoluties
van linkse politieke partijen, vak-
lijk zou gaan overheersen, een ge- bonden en fabrieken, precies hetzelf-
vaarlijke situatie zou ontstaan. Bo- de als de propaganda van het fas-
vendien kunnen de Noren zich erop cistische bewind.
beroepen, dot zij het him grote buur- v
man nimmer moeilijk hebben ge
maakt: géén nucleaire wapens op
hun grondgebied, géén NAVO-oefe-
ningen binnen 500 km van de Sow-
Jetrussische grenzen en geen militai
re vliegtuigen ten oosten van de
Noordkaap. Grondslag van de be
sprekingen is de Conventie van Ge-
nève van 1959, door beide landen on
dertekend, maar Moskou wenst ge
bruik te maken van de mogelijkheid
'speciale voorwaarden", waar-
Kritiek in V.S.
op Perzische
wapenaankopen
Tollens, nog altijd voort als een held- van de olie-inkomsten beschikbaar ste bespreking gehouden: eind
zal stellen voor modernisering der vember in Moskou. Van vooruitgang
bedrijven, waarmee trouwens Noor- in die discussie is nog niets gebleken
wegens zelfvoorziening met land-
met
winst van zo'n 150.000 vierkante ki-
gen en de Sowjet-Unie reeds een eer- lometers. In
strijd om de Barentsz Zee tussen
WASHINGTON Als gevolg van
door z« de Noren meer .naar het v. ™Pe™*n>ropen door
x - Ferzie ra de Verenigde Staten dreigt
nu is die Barentsz Zee begrensd
Ha crhnrienit J" door Noordeuropese vasteland, bouwprodukten gediend is. Daar
cn-nnt w0Sen bewering dat het inademen Nova Zembla, Frans Jozefsland en staat tegenover dat de olie-exploi-
r een trrooi. rooklucht schadelijk is voor de Spitsbergen door de vondst
idheid? Een paar Christen-De- olie het terrein geworden van
mocratische Bondsdagleden hebben stille strijd tussen Noorwegen e
ia zijn restauratie
de Tweede Wereldoorlog een groot
fcentrum van de Hongaarse cultuur gezondheid? Een paar Christen-De-
(worden.
en die wordt nu verwacht op
nieuwe conferentie in Oslo, begin
van dit Jaar. Wel staat vast, dat de
tatie vooruitzichten biedt voor de partijen uiteenlopende aanspraken
In de vleugels die de laatste Jaren daarover onlangs vragen gesteld. De Sowjet-Unie. Lange tijd is de Ba-
pereed zijn gekomen, zijn al enige minister van volksgezondheid heeft rentsz Zee van betrekkelijk geringe
nog geen antwoord gegeven. Wel betekenis geweest, alleen doelwit van
ging in ander verband de staatsse
cretaris van sociale zaken in de
deelstaat Sleeswijk-Holstein op deze
Vier basken De rechtbank in Ma- kwestie in. Op een vergadering
kunstverzamelingen ondergebracht.
Later komt ook de nationale biblio
theek die 10 miljoen delen omvat.
walvisvaarders en vissers. Totdat de
Russische scheepvaart in omvang
toenam en Spitsbergen betekenis
petrochemische industrie,
haar beurt in belangrijke mate tot
de werkverschaffing kan bijdragen.
En zo staan in Noorwegen twee par
tijen tegenover elkaar: de groep, die
de voordelen ten goede wil laten ko
men aan verbetering van de land
bouw, en degenen die in de olievond-
e€n tekort aan specialisten bij de
gaat de stüle Amerikaanse strijdkrachten, zo staat
otxya vm uc na.eui» Zee tussen de raPP<>rt van de Amerikaanse
grote oliemaatschappijen, die hier gemei\e rekenkamer. Ook vindt deze
een belangrijke uitbreiding van het de
westelijke oliegebied voor zich zien, m
en het Kremlin, dat zijn
militaire centrum in Moermansk
mogelijk benaderd wenst.
miljoen dollar moet terugbetalen
waarvoor het bij Washington in het
krijt staat.
Volgens het rapport heeft Perzië
op de Barentsz Zee doen gelden. De oudere generatie herinnert zich, dat voor tenminste 5.8
Noren willen voor zichzelf een gebied,
kreeg door de vondst van kolen, ge- sten een gelegenheid zien het land
(drid heeft aanhoudingsbevelen uitge- de wereldgezondheidsorganisatie in zamenlijk geëxploiteerd door Noren op te stoten in de industriële vaart
fvaardigd tegen vier Basken die
worden beschuldigd dat zij verant
woordelijk zijn voor de moordaan
slag van 2 Odecember 1973 op premier
Blanco.
Genève zei hij dat er nog geen we- en Russen. Nu er olieschaarste
tenschappelijke bewijzen bestaan stijgt de belangstelling voor dit i
De niet-rokende minderheid heeft een zwakke nijverheid, opent de aan-
Wat nu het geschil tussen Moskou
en Oslo aangaat: voor de Russen
gaat het niet alleen om aanspraken
dat gelegen is ten westen van
lijn, die halverwege tussen Spitsber
gen en het oostelijk daarvan gelegen
Frans Jozefsland naar het vasteland
loopt. Sowjet-Rusland wil die lijn staat stelde de slag tegen
zoveel mogelijk naar het westen ver-
schuiven en voorts, zoals men in
Noorwegen ook vreest, ook de positie
van Spitsbergen aan de orde stellen.
Voor Moskou kan de betekenis van
dit eüand vergeleken woeden met die
van Cuba ten opzichte van de Ver
enigde Staten. Maar voor overdracht
Moermansk reeds in de Tweede We- mhJard dollar (ruim f 16 miljard)
reldoorlog van kolossale betekenis Amerikaanse wapens gekocht wa
was, toen de Amerikanen daar de ge- onder zeer moderne straaljagers
het type f-14 en anti-tankraketten.
Hierbij zorgen de VS voor adviseurs,
volgend jaar zullen dat er 610 zijn.
Sindsdien is de De algemene rekenkamer adviseert
betekenis van Moermansk, door de minister
Buitenlandse Zaken
maritieme groei van Sowjet-Rusland, Kissinger de achterstallige schulden
nog sterk toegenomen. Het is dui- te innen die van na de tweede we-
deiyk, dat de belangen sterk uiteen- reldoorlog dateren. Minister van De
lopen en de onderhandelingen alles
behalve gemakkelijk zullen verlo
pen. Rl.
fensie Schlesinger krijgt de raad Per
zië te helpen bij de vestiging van
wapeninkoopbureau in de VS.
