Nieuwe aanpak
nodig sociale
werkvoorziening
>ATIENTEN WILLEN WEL NAAR
SEN GEZONDHEIDSCENTRUM
Buitenom
Binnendoor
Opvang rijksgenoten op Schiphol
werd de eerste keer geen succes
Rapport studiecommissie
Roofovervaller schiet
twee mensen neer
[ERDAG 4 JANUARI 1975
1707-3
Haag De meeste mensen
len het best dat hun dokter met
pren samenwerkt in een gezond-
[scentrum; maar dan mag de
lënit er geen nadeel van
ervinden. Dat Is de belangrijkste
fclusie uit een onderzoek naar het
deel van 58 patiënten over het
>ndheidscentrum in Wassenaar.
I resultaten van het onderzoek,
eind december 1973 werd
jmden, staan in de scriptie van
laagse Ellen Boon-Derksen, die
gezondheidscentrum Wassenaar
als onderwerp voor haar
oraal-studle psychologie. Het
er zoek stond onder leiding van
L. J. Mengens, verbonden aan de
>ling klinische psychologie van
.eidse Rijksuniversiteit,
gros van de 528 ondervraagde
iënten van het geeondheódiscen-
trum in Wassenaar waren
Over het algemeen waren zij minder
tevreden over hun gezondheid dan
de mannen. De vrouwen bezoeken
het spreekuur van htm dokter
frequenter dan mannen.
Een groter percentage vrouwen dan
mannen is van mening dat de
ervaringen met het gezondheidscen
trum tot nu toe gunstig zijn. Een
kleiner aantal vrouwen vindt dat de
wachtruimte van de groepspraktijk
het gevoel geeft te zitten wachten in
een ziekenhuis of polikliniek.
In het gezondheidscentrum Wasse
naar werken vier huisartsen samen
met onder andere wijkverpleegsters
en maatschappelijk werksters. Eind
1973 telde Nederland 23 groepsprak-
tijken (samenwerking tussen huis
artsen) en 35 gezondheidscentra
(waar artsenmet anderen samen
werken)
Bij het onderzoek werd steeds een
vergelijking gemaakt tussen de drie
wijken, waarin Wassenaar is te
verdelen: villawijk met relatief hoge
inkomens, het oude dorp met veel
middenstand en het nieuwe gedeelte
waar veel Jonge gezinnen wonen.
In de villawijk vindt 31 procent van
de patiënten het gezondheidscen
trum moeilijk bereikbaar. Van de
patiënten komt nu 12,8 procent
minder vaak naar het spreekuur
van de huisarts. Volgens Ellen
Boon-Derksen kan dat betekenen
dat paitiënöen te larog wachten met
een bezoek aan de huisarts, wanneer
de afstand tussen huis en hulsarts
te groot wordt.
De aanwezigheid van een assistent
huisarts in het kader van de
nieuwe opleiding tot huisarts
wordt het meest geaccepteerd door
de bewoners van het nieuwe
gedieellte: 83,6 procent tegen 71,1
procent in de villawijk en 69,4
procent in het oude dorp.
By na alle patiënten willen by
verhindering van hun eigen huisarts
worden gehoipen door een van de
drie andere artsen met wie hij
samenwerkt. In de villawijk heeft
men de meeste bezwaren tegen een
andere dan de eigen huisarts.
Ook het advies van de huisarts „ga
eens met de maatschappelijk
werkster praten" slaait bij patiënten
uit de villawijk niet erg aan. De
meest genoemde voordelen van het
gezondheidscentrum waren: de dok
ter is er altijd, de manier van
werken is efficiënter en meer
hulpverleners onder één dak is een
groot gemak.
De Australische premier, Ed
ward G. Whitlam (inks), is gister
avond voor een "bezoek van enkele
dagen aan ons land uit Athene op
Schiphol aangekomen.
Om even half zes arriveerde de
Boeing 707 van de Australische
luchtvaartmaatschappij Qantas
op de luchthaven, 25 minuten eer
der dan was verwacht. Omdat
premier Den Uyl nog niet op
Schiphol ter begroeting was aan
gekomen en omdat het hele aan
komstprogramma niet voorzag in
een "voortijdige" begroeting, werd
de machine naar een ver van het
vipcentrum gelegen plaats gediri
geerd. Toen tien minuten na
premier Den Uyl ook diens echt
genote op Schiphol was aangeko
men, kwam de Boeing 707, die
voor de tournee van premier
Whitlam door Europa met grote
letters op de romp "Australian"
meevoerde, naar de plaats voor
het ontvangstcentrum getaxied.
Vanmorgen om 10 uur is de
Australische premier met zijn Ne
derlandse ambtgenoot besprekin
gen begonnen in het Catshuis.
Vanavond zal de heer Den Uyl
premier Whitlam een diner aan
bieden in hotel Promenade in Den
Haag.
dei
de
gTootEN HAAG Mensen, die buiten het arbeidsproces ko-
j"°en te staan, moeten nieuwe mogelijkheden voor zinvolle
festiviteiten in de samenleving krijgen. Daarbij moet vooral
fjorden gedacht aan „arbeidsvervangende activiteiten": ta-
i het;n, die een stuk persoonlijke dienstverlening inhouden met
*^!n vaak tijdrovendelcarakter. De sociale werkvoorziening
das-in daarin een belangrijke rol spelen mits die ingrijpend
"b"ordt veranderd.
1060
Mt zegt een door Gedeputeerde Sta- dwijnen, de positieve kanten van
!0'9"7" l van Zuid-Holland Ingestelde stu- het werk moeten behouden worden,
hej jcommissie In
lter (komst van de
otte"
l rapport i
Dit betekent voor de sociale werk
voorziening dat niet kan worden vast
gehouden aan de opvattingen, die
;- 3e commissie la tot de slotsom ge- daaraan nu nog ten grondslag liggen.
sten men dat de bestaande sociale v
v Nu gaat men ervan uit dat (te socia-
hingen voor mensen, die buiten het le werkplaatsen een zo groot moge-
öeidsproces komen te staan, te HJke overeenkomst met het normale
|rk gericht zijn op de financiële bedrijfsleven moeten hebben, ook wat
(aten van de werkloosheid. Daar- het economisch rendement betreft.
lwil de commissie een ander be- terwijl als emddoel de terugkeer naar
d, waarvan de basis moet worden het bedrijfsleven geldt,
vormd door een volkomen nieuwe
vatting over arbeid in het alge
een. Het eenzijdige accent op het
rkrijgen van inkomen moet ver-
Herstel
Wanneer men, door welke oorzaak
dan ook, buiten 't arbeidsproces komt
te staan, betekent dat ook het voor
een belangrijk deel wegvallen van de
relatie met de gemeenschap. Het
werk is immers goeddeels bepalend
voor de plaats ln de samenleving. De
commissie pleit er dan ook voor de
zoveel mogelijk wordt gestreefd naar
herstel van de relatie met de gemeen
schap.
In dit kader denkt de commissie
aan arbeidsvervangende activitei
ten': taken, die maatschappelijk no
dig en nuttig zijn en dus ook zinvol
kunnen worden beleefd. Vaak zullen
het functies zijn, die bedrijfsleven en
overheid als ondoelmatig hebben af
gesloten.
De commissie vindt wel dat de ac
tiviteiten duidelijk omschreven moe
ten zijn, geen vrijblijvend karakter
mogen hebben en bij voorkeur een
verplichting moeten Inhouden ten
opzichte van anderen.
Het PvdA-tweede-kamerlid Jaap van der Doef heeft er zijn
verbazing over uitgesproken dat de proef met de naar hem
genoemde Van der Doef-kaart nog altijd op zich laat wachten.
Met deze kaart zou elke Nederlander voor een bedrag van f 50
per jaar onbeperkt gebruik van het openbaar vervoer kunnen
maken. Een door minister Westerterp ingestelde werkgroep is
nu al bijna een jaar bezig met de bestudering van dit voor
stel.
Verwerking
volkstelling
bijna klaar
DEN HAAG In april ver
wacht het Centraal Bureau voor
de Statistiek eindelijk een beeld
te kunnen geven van de Neder
landse samenleving op basis van
de volks- en beroepstelling uit
1971. Diverse tegenslagen zijn er
de oorzaak van dat over deze
„röntgenfoto" ongeveer twee-en
een-half jaar langer is gedaan
dan was voorzien.
Die achterstand begon volgens
het CBS met de acties die tegen
de volkstelling werden gevoerd.
Het verweer daartegen en een
herprogrammering om sabota-
gepogingen te verijdelen kostte
veel tijd. De gegevens van de
gemeenten kwamen als gevolg
daarvan te laat binnen. Daarna
bleken er tussen de tachtig mil
joen ponskaarten een miljoen
misdrukken te zitten. Toen deze
fout was hersteld was er toch
nog een langdurige correspon
dentie met de gemeenten nodig
om ontbrekende gegevens aan te
vullen.
Tenslotte zorgde de rijks
overheid nog voor een extra be
lasting van het CBS door de
voorgenomen verplaatsing naar
Heerlen.
AMSTERDAM By het plegen
van een gewapende roofoverval op
een Juwelierszaak in de Kalverstraat
in Amsterdam heeft de 30-Jarige H.
de R. uit Vlissiingen gistermiddag
twee mensen met een pistool neerge
schoten.
Het zwaarst gewond werd de be
drijfsleider van de Juwelierszaak, de
39-jarige heer J. J. A. Tausch. Hy
kreeg drie kogels in de buik maar na
operatief ingrijpen in het ziekenhuis
verkeert hy buiten levensgevaar. De
30-Jarige Utrechtse hoofdagent-re
chercheur D. den Breejen kreeg een
schotwond in de borst, van minder
ernstige aard, omdat de kogel op het
borstbeen afstuitte. De overvaller
kon met assistentie van omstanders
door de politie even na zyn daad op
de Grimburgwal worden aangehou
den.
Vlak voor hy werd gepakt wierp
De R. een handvol losse edelstenen
over straat. Dat leverde een zoekak-
tie op waar enkele honderden be
langstellenden aan deelnamen. De
rest van de buit, ringen en sieraden,
had de overvaller nog by zich in een
plastic tasje. De totale waarde van
de teruggevonden voorwerpen be
droeg ongeveer 150.000 gulden.
H. de R. is op 12 november 1974
ontsnapt uit het huis van bewaring
in Alkmaar, waar hy voor een geiyk-
soortig vergrijp gedetineerd was. Hy
ontvluchtte toen hy naar een zieken
huis was gebracht om tatoeëringen
van zyn arm te laten verwyderen.
Schip lag op
kabel van
150 kilovolt
VLISSINGEN Het Oostduitse
vrachtschip Hiddensee dat gisteren
vast liep op de Westerschelde biykt
de hele dag bovenop een 150 kilovolt
elektriciteitskabel te hebben gelegen
van de provinciale Zeeuwse energie
maatschappy. De kabel die via Elle-
woutsedyk naar Teraeuzen onder de
Westerschelde doorloopt is volgens
een mededeling van de directie van
PZEM niet kapot getrokken. Dat zou
eeen financiële strop van 8 miljoen
gulden hebben betekend.
Twee Jaar geleden werd een derge-
lyke kabel kapot getrokken door een
krabbenscheepsanker. PZEM-technici
zullen de kabel het hele weekeinde
door intensief controleren, terwyi ook
een duiker een onderzoek zal instel
len naar de toestand van de kabel
onder water.
SCHIPHOL Van de 35 Surinaam
se gezinnen die gistermiddag met
:een ïynmachine van de KLM op
Schiphol zyn aangekomen, heeft
igeen een gebruik gemaakt van de
mogeiykheid direct opgevangen te
worden door het centraal bureau
(Uitvoering vestigingsbeleid rijksgeno
ten van het ministerie van CRM.
|Het centraal bureau is gisteren be
gonnen met de opvang op Schiphol
van ryksgenoten die biyvend naar
(Nederland komen. Hoewel de defini-
tieve vorm van deze opvang nog on
bekend is, kunnen de ryksgenoten
na hun aankomst in ons land direct
worden overgebracht naar het con
grescentrum van het ChristeUjk Na
tionaal Vakverbond in Putten, waar
het centraal bureau gedurende acht
dagen de eerste problemen tracht op
te lossen en zorgt voor inschrijving
voor sociale voorzieningen, zieken
fonds, evt. kledingaanvullingen ver
strekt en een begin maakt met het
zoeken naar een geschikte vesti
gingsplaats.
„Het verbiyf in Putten is geheel vrij
willig. De Surinaamse ryksgenoten
worden per bus naar het conferen
tie-oord gebracht. Daar wordt door
interviews gezocht naar de mogelyk-
heden die er voor deze Surinamers
in ons land zyn. Na acht dagen
kunnen zy worden ondergebracht in
een van de contract-pensions, die
verspreid in het gehele land zyn ge
huurd en vandaaruit wordt dan de
huisvesting geregeld", zo vertelde de
directeur van het centraal bureau,
de heer J. Breddels op de luchtha
ven na aankomst van de KLM-ma-
chlne uit Paramaribo.
De bus die gisteren voor de aan
komsthal gereed stond, om evt. ge
gadigden naar Putten te brengen
hoefde de reis echter niet te maken.
Een van de functionarissen van het
centraal bureau, die de rijksgenoten
tot Lissabon tegemoet was gereisd,
om hen tijdens de vlucht naar Ne
derland al over de mogeiyke opvang
voor te lichten, had moeten consta
teren, dat alle 35 gezinnen reeds af
spraken hadden met in Nederland
wonende familieleden en er de voor
keur aan gaven eerst met hen con
tact op te nemen.
De mogeiykheid voor een acht
daags verblijf in Putten bestaat niet
alleen voor aankomende ryksgeno
ten. Ook zy die al langere tyd in
ons land verblyven, kunnen voor de
ze opvangsmogeiykheid in aanmer
king komen. Het Congres-centrum
van het CNV is hier sinds 1 Januari
voor beschikbaar. Volgens de heer
Breddels zyn by het centraal bureau
al enkele honderden aanvragen hier
voor binnengekomen. Op de vraag
hoeveel Surinamers naar Nederland
komen om zich hier biyvend te ves
tigen, en slechts afhankeiyk zyn van
hun hier wonende familieleden, kon
de heer Breddels geen exact ant
woord geven. „De Surinaamse rege
ring is bezig aan de oprichting van
een instituut migratie-vraagstukken.
Als dat werkt zullen wy meer en
betere gegevens kunnen geven zoals
ook over het aantal Surinamers dat
nog naar Nederland wil komen", al
dus de heer Breddels, die dit aantal
voor de komende tyd zelf schatte
op 200 300 per week.
Agenda (1)
Het nieuwe Jaar en de nieuwe
agenda vormen een onverbreke
lijke twee-eenheid. Het afscheid
van de oude agenda valt daar
entegen menigeen moeilijk. Hij is
als een geduldige vriend, morsig
maar integer.
De nieuwe agenda heeft iets
van de parvenu, netjes, strak in
het pak, maar de bekleding heeft
iets vettigs. Er bestaat bij de
mensen die nog aan hun status
bouwen de tendens om in de op
één volgende jaren steeds dikke
re en grotere agenda's te kopen.
Pas als die status een voor de
bezitter bevredigend niveau
heeft bereikt, begint een ontwik
keling in tegenovergestelde rich
ting: de agenda wordt kleiner
en dunner. Waarom ook niet? Er
is dan een secretaresse binnen
handbereik die alles mag ont
houden. Of bijna alles.
Er valt een parallel te trekken
tussen de dichtheid van een we
gennet en de dikte van agenda's.
Als een nieuwe snelweg door het
landschap wordt getrokken met
vier banen en een middenberm
dan wil nog wel eens overmoedig
geconstateerd worden dat zulks
ontlastend zal werken. In werke
lijkheid trekt die weg alleen
maar nieuw verkeer aan.
Hoe meer ruimte de agenda
biedt, hoe meer er wordt opge
schreven. Waar echter maar één
mager regeltje per dag is uitge
spaard beperkt de gebruiker zijn
notities tot het strikt noodzake
lijke. En zo hoort het ook. Veel
van de aantekeningen uit de
agienida's voor hot stygemde sta-
tussoort blijken achteraf, bij her
nieuwde lezing, even grote beu
zelarij als de gedrukte spreuk
aan de voet van het dagblaadje
altijd al was.
den. Met ons dertien miljoen kon
den we vaststellen dat 1974 het
inderdaad precies ln de afgespro
ken tijd had gehaald. Maar het
had echt geen seconde langer
moeten duren.
Tijd (2)
Dan is er op nieuwjaarsdag dat
grote orkest uit Wenen met die
dirigent ervoor met die moeilijke
naam. Is dat trouwens wel één
bepaalde man? Is het niet ge
woon een soortnaam? Zoals er in
het monarchale Frankrijk vroe
ger nooit een moment was dat er
geen koning was. Bokopotski is
dood, leve Bokopotski. Ik meen
me te herinneren dat die man
ook al in de prille Jaren van de
stoomradio met zijn gigantische
stradiva-sextet de blauwe Donau
de huiskamer in ranselde. Als
er maar één onversneden Boko-
potdkl is dan moet hy nu dus hon
derdnegenendertig zijn en veel,
zeer veel yoghurt hebben gege
ten. Net als al die andere stok
oude Bulgaren met die masto
dont-achternamen.
Tijd (3)
Het meest bizarre vermaak is
dan vervolgens het kijken naar
het skispringen. Allemaal Appie
Happie's op lange latten. Alleen
een beetje minder leuk. Een spel
zonder grenzen in poedersuiker-
land. Het schouwspel zal in het
vervolg belangrijk aan aantrekke
lijkheid winnen, als de schans en
de sneeuwvlakte daaronder naar
de beste NCRV-tradities met
boenwas worden ingesmeerd. Brui
ne suiker voor de kleurenkijkers.
Agenda (2)
Overigens wordt een groot deel
van de weerzin Jegens de nieuwe
agenda waarsohyndyk veroor
zaakt door het niemandsland dat
onvermijdelijk met de introductie
van het nieuwe boekje gepaard
gaat. Soms lopen de oude agen
da's nog tot en met februari
van het nieuwe Jaar en begint de
nieuwe al in december. Het helpt
allemaal niets: vroeg of laat
moet de overboeking van de
eigen gewichtigheid plaatsvinden.
Tenminste, indien men niet ge
durende geruime tijd met twee
agenda's op zak wil lopen en dat
wil natuurlijk niemand, want dat
is net zo iets als rondwandelen
in een pantalon met vier pijpen.
Kalenders
Onverbiddellijk zijn ook weer
alle kalenders met sneeuwland
schappen, in leder met smeerolie-
opdruk gestolde dames, kudden
zebra's en met de tenen geschil
derde stillevens op het bureau
gevallen. Het is een collectie van
een ontroerende lelijkheid. Als er
geen tijd had bestaan hadden de
handige Jongens van de auto
bandenindustrie zelf wel de ka
lender uitgevonden.
Er wordt om kalenders ge
vochten.
Het is toch eigenlijk een
treemde zaak. Wie haalt het in
zijn hoofd om zo'n lelijk immens
stuk karton met die stierlijk ver
velende Matterhorn erop twaalf
maanden aan één stuk aan de
wand te hangen? Met de zeker
heid dat daarfbij het behang on-
hersbeOibaar verschüieit. Het ant
woordt luidt: "wij allen". En dat
doen we dan allemaal voor die fa
brikant in sanitair of die petro
chemische industrie die zich met
grote brutale letters bovenop het
permanente deel van de kalen
der heeft genesteld. Want de Mat-
tertiorn mag soms dan wel eens
worden ingeruild voor de Jungfrau
wanneer het februari wordt,
maar de grote letters blijven.
Een heel Jaar lang.
Koffiedik
Tot de folklore van deze dagen
behoren de prognoses. Soms ko
men ze uit de mond van voorzit
ters van kamers van koophandel,
de secretaris-generaal van eco
nomische zaken of de minister
president. Dan is er een inventa
ris te maken van woorden in
door het veelvuldig gebruik ver
grauwde halftinten: "zorg",
"hoop", "vertrouwen", "herstel."
Dan valt er weinig te lachen.
Soms zijn de prognoses geestig
bedoeld en dan valt er meestal
evenmin veel te lachen.
Dat in Januari door het war
me weer de sneeuwklokjes van
volgend Jaar reeds hun kopjes
opsteken en de Keukenhof druk
ke dagen beleeft.
Dat in februari ter gelegen
heid van de vierhonderdste ver
jaardag van de Leidse universi
teit de nieuwe veldsport korps-
ballen wordt geïntroduceerd.
Dat in maart IJsselmeervogels
een bod doet op Jaap van Praag.
Dat in opril metreologten voor
spellen dat door het veranderd
klimaat nog voor de eeuwwisse
ling Pasen en Pinksteren op één
dag zullen vallen.
Dat in mei alle vogeltjes een
ei leggen, behalve natuurlijk die
uitslover van een kievit weer met
haar goede relaties aan het hof.
Dat in Juni blijkt dat we met
z'n allen 5 mei vergeten zijn.
Dat in Juli op de Duitse Auto
bahnen een Opel zonder cara
van wordt aangetroffen.
Dat in augustus Van Praag
een vrije transfer krijgt.
Dat in september SJef van Oe-
kel kwismaster bij de EO wordt.
Dat in oktober Jac. van Belle
constateert dat er een leven voor
de dood is.
Dat in november het eerste
sneeuwklokje van '77 het kopje
opsteekt.
Dat in december de oliebollen
op de tweedehandsmarkt goede
prijzen doen.
Wenken
Tijd (1)
Hoe zeer de televisie onze leef
patronen tot in hun diepste wor-
fels heeft omgeploegd blijkt bij
zo'n Jaarwisseling. Wij zetten on
ze eigen hangklok stil om op het
uur nul niet door zyn zware sla
gen gestoord te worden.
Het oude Jaar haalt de finish, zo
als een schaatsenrijder, van wie
de tijden elektronisch met cijfers
in de huibstyi van de computer
op het scherm geprojecteerd wor-
En tenslotte. Veel goede moed.
U moet maar denken het zijn
niet louter linkse intellectuelen
die de bescheurkalender van het
simplisties verbond op de latrine
hebben hangen. In Torremolinos
smaken de kroketten ook goed.
André van der Louw is er ook ge
komen. Als u maar consequent
weg blijft, sterft de opera vanzelf
wel uit. De vierkante grammo
foonplaat wordt heus nog wel
eens uitgevonden. Mgr. Gijsen is
ook maar een mens. Een Jacquet
is een Jaquet is een Jaquet. Me
vrouw van Veenendaal heeft ook
een vader en een moeder gehad.
En vooral niets forceren: voor
dat we een Jaar verder zijn doet
uw ktedmzoon zyn bah op hert
potje.
HAN MULDER.
