Ik ga m'n
gangetje
met alle
talenten
die ik heb
Engelse televisiekomiek Tommy Cooper:
...en gisteren 1
programma]
TV MAANDAG SilSTs
ZATERDAG 28 DECEMBER 1974
Tommy Cooper is even glazenwasser. Klettert door een
raam de huiskamer van een flatwoning binnen. Smijt een
schemerlamp omver. Trekt met een ruitewisser achteloos een
uitstalling keramiek en glaswerk van tafel. Loopt dreunend
tegen een muur op. Misbruikt een schilderij. Gaat vervolgens
met z'n forse achterste op het toetsenbord van een elektrische
schrijfmachine zitten. Waardoor allerlei mechaniek in beweging
komt. Waardoor Cooper dan weer erg schrikt, zodat hij ten
slotte geheel ongecontroleerd in die kamer de laatste vernie
lingen die nog mogelijk zijn aanbrengt
Tommy Cooper als dolle Frankenstein in de televisiestudio.
Door
Frans Happel
"Okay Tommy, ifs bloody marvel
lous", roept de regisseur.
In studio I van de Engelse televi
sie-onderneming THAMES klinkt een
Buahit van verlichting. Die ene scè
ne in de flat hoeft gelukkig niet
meer over. Alles staat er nu goeld
op. "Is het nu echt in orde", vraagt
Tommy Cooper aan zijn tekstschrij
ver Dick Hills. Die knikt. Tommy
mag een pint gaan halen. Na vier-
eneenlhaüf uur opnemen is er een
klein kwartier nieuwe Tommy Ooo-
per Show geneed.
De televisieshows die ook geregeld
in Nederland worden uitgezonden,
van de maximaal bemeten Engelse
komiek, geven altijd de indruk dat
het gaat om een fluitje van een cent.
Op het scherm zien we een ontspan
nen Cooper die vanonder zijn eeuwi
ge fez heel ontspannen de mislukte
goochelaar is, die zijn grollen en
grappen als t ware tussen de schuif
aeuren verkoopt, ten overstaan van
een aardig publiek dat gekomen is
voor een avondje lol.
Welnu, dat publiek is er niet in de
6tudio (delen van de shows worden
later op video vertoond, zodat de
geluidsband kan worden ingelachen)
en dat zo'n uurtje met Tommy Coo
per hup-twee-drie wordt opgenomen
is een denkfout.
Wat we die middag voor de came
ra's zien gebeuren is nauwgezette
organisatie, veel proberen en repe
teren, eindeloos voorbereiden, kei
hard werken om alle pret zo vrolijk
mogelijk te doen lijken.
Nu zijn deze opnamen niet helemaal
maatgevend voor een "normale"
show van Cooper, vertelt Dick Kils.
HiflLs die in de praktijk veel meer
is dan alleen een uiterst bekwaam
tekstschrijver (behalve dat hij al
Jaren de basis legt voor de shows,
van Cooper, is hij ook steunpilaar
voor het succes van het beroemde
duo Morecombe and Wise, werden
zijn teksten in Nederland gebruikt
door bijvoorbeeld Johnny en Rijk
en door de Moumitdee) omidait hij met
terdaad mede leiding geeft aan de
televisie-escapades van Cooper.
Zijn aandeel in de regie van de
shows is minstens even groot als dat
van de echte regisseur, hij geeft aan
wijzingen, doet bewegingen voor, is
constant op de set aanwezig en
spreidt het bedje voor Cooper die in
feite alleen geacht wordt naar beho
ren in te vullen.
Hills: "De show die we nu opne
men zullen we aan de Engelse selec
tie-commissie aanbieden als inzen
ding voor Montreux. Dat het dé uit
zending wordt, daar zijn we natuur
lijk ndet zeker van, maar we hebben
hetidee, dat we een goe-
d* kans maken. Daarom worden de
ze opnamen met extra zorg gemaakt,
speelt de show op ruim dertig ver
schonende locafaies, normaal op vier
of vijf, hebben we ook bewust veel
meer tijd in de studio geclaimd".
Niettemin blijft de constatering dat
Tommy Cooper in de studio lang niet
de-spil-waar-alles-om-draait is als
wordt gesuggereerd op het scherm.
Lees goed: in de studio. Want bewe
ren dat Cooper een cultivé-artiest is
die zijn populariteit uitsluitend dankt
aan anderen zou onzin zijn Daarvoor
is de staat van dienst van de 52 Ja
rige oude "Funniest Man in Britain",
van "the funniest man ever tot ap
pear on this stage" (zoals Ed Sullivan
Cooper introduceerde in zijn Ameri
kaanse Show) even groot als indruk
wekkend.
In ons land zien we Cooper alleen als camera's opnieuw moeten worden
op de televisie. In Engeland bestaat ingesteld, als er andere dingen ge-
ook nog altijd de mogelijk om hem beuren die bulten hem omgaan, zit
"life" aan het werk te zien. Tommy hij in een hoekje, op een soort za-
Cooper: "Een aantal malen per Jaar deltje-op-een-driepoot, praat wat
geef ik nog steeds voorstellingen di- met zijn vrouw Mary (over hun kin-
rect voor publiek. Nee, ndet in Lon- deren, ze hebben een zoon en een
don. Meestal in midden-Engeland. In dochter, over thee die er niet is maar
plaatsen als Sheffield". best zou smaken, over een pruik die
Hills: "In reusachtige zalen, niet piakt), zegt "dag" tegen die,
tot dansclub of theater verbouwde steekt z'n duim op tegen een ander.
Tommy cooper zó: een goeie lob
bes, een beetje zenuwachtig, een
beetje flegmatiek.
Als we *s avonds met hem,
met Mary en Dick Hills een drank
je drinken komt hij onveranderd
Tommy Cooper, een spontane
zwembaden of sporthallen. Vijfen-
twln-Silghonderd man, geen uitzonde
ring. Die babbelen wat, die drinken
wat. Maar op het moment dat Tom
my opkomt is het muisstil".
Onze taxichauffeur over Cooper:
"Ik vind hem erg goed. Waarom?
Tsja, hoe moet ik dat zeggen... hij is
eerlijke komiek, altijd "clean", grappenmaker? We hebben er wei
geen pofi'Ltiek, geen sax, hij laai: de
mensen lachen om dingen die ont
zetten/1 simpel en gewoon zijn
Hills vraagt
nig van gemerkt. Jè, als de
ra's zoemen. Dan doet hij in een Dra-
cula-verzinsel onnavolgbare zotte din
de appreciatie gen als Frankenstein. Zelfs in de
'studio zo vol met Engelsen klinkt
Cooper in Nederland. We vertel- w
len dat het ongeveer fifty-fifty is. tomeloos geschater als Tommy
Er zijn mensen die hem geweldig zenloos tussen de rekwisieten rom-
vinden, er zijn er evenveel die op het melt, met een bril met opgeplakte
moment dat Cooper op het scherm bolle ogen .waardoor hij niets ziet,
verschijnt meteen van kanaal
wisselen.
Hills: "Hier in Engeland ligt het
ongeveer zeventig-dertig. Het
'n toestand zit bij Cooper de lol
geramd.
Als de schijnwerpers uit zijn: een
meestal rustige, serieuze Cooper,
tal fans van Tommy is vele malen Slechts keer sprlngt hlJ uit de
groter dan het aantal tegenstanders h„nri Ergens in de studio ligt een
We keren terug naar de studio, tijgervel, compleet met fraai gepre-
waar we Cooper weer gadeslaan tij- pareerde kop. Cooper neemt het
dens de opnamen. Het is bekend, het m zyn arm en stunte)t Mn
staat ook al tó dit verhaal. Tommy taQg0 Zlngt: "Me and my
Cooper is fysiek een grote man. Bre- dow
de sterke kaak (een van zijn hob- Wordt later door Dick Hills (uiterst
by's: boksen. Met zon kinnebak pnbiiciteit-gevoelig, al is het "maar
moet je kunnen incasseren), mas- v(xlr Noderlamll") bijkans gedwongen
sief voorhoofd, grote handen en voor- leuke
al ongelooflijk grote voeten (maat 48 het panadium te vertellen".
daaromtrent) aan het ruim 1,90 ho
ge lijf.
Buiten z'n tekst zegt hij weinig op
zo'n dag. Kleine vriendelijke woord
jes. rustig, bijna bedeesd. De ene
sigaar na de andere. Als hij in ac-
asbak nooit vinden en vraagt dan
altijd of iemand zijn rokertje even
wil vasthouden.
Als er van locaiüte wordt gewisseld.
Hills: "Ik zat in de zaal, ik dacht
dat ik niet meer bijkwam".
Tommy Cooper: "Oh Ja?".
Hills: "Hij trad na de pauze op.
En liet eerst, met het doek open, al
lerlei handel het toneel opsjouwen.
vrieskisten, kastjes, een aanrecht. Er
werd *n complete keuken opgebouwd.
Dat nam wel een half uur in beslag.
En toen pas kwam Tommy op. En
wat deed je toen, Tommy?"
Cooper: "Uit een ijskast haalde ik
een streng worstjes, uit een andere
een pas geslachte kalkoen en uit de
vrieskist kwam dan tenslotte een
gebraden kalkoen."
Hills: "Dat deed hij, zoals alleen hij
dat kan, als de gróte goochelaar. That
was awfully funny".
DOODSTEEK
Cooper: "Er zijn artiesten die bang
zijn, iedere avond weer, dat ze op het
toneel de doodsteek zullen krijgen,
dat ze af zullen gaan. En om dat te
voorkomen willen ze zich iedere
aivond weer zo nodig opnieuw be
wijzen. Ik niet. Ik ga m'n gangetje.
Met de talenten die ik heb. Met m'n
gekke hoedje op, die fez, gewoon een
soort handelsmerk. Toen ik bij de
Horse Guards zat (van 1940-1947)
trad ik een keer op voor militairen in
Egypte. Het hoofddeksel dat ik no
dig had bleek zoek te zijn. Behulp
zaam drukte iemand me die fez in
mijn hand. Dat ding heb ik in ere
gehouden. Zo ben ik. Ik hou vast aan
tradities. Ik wil aardig zijn voor aar
dige mensen, niets meer. Giles, een
zeer bekende politieke tekenaar hier
in Engeland, stuurt me ieder jaar
een kerstkaart. Ik snap er niets van,
want we hebben elkaar nog nooit
ontmoet. Maar, ik neem aan dat hij
die kaart stuurt omdat hij me ieder
jaar meer haat omdat ik weer zo
vrijblijvend ben geweest."
Cooper krijgt het seintje dat de
avond-opnamen gaan beginnen. Ma
ry staat op, stopt wat spulletjes in
een soort boodschappen tasje.
Ocoper zucht: "..een vermoeten-
de dag...".
Hij sloft de trap af. Draait zich
nog een keer om en wuift.
NEDERLAND I
16.00 Journaal (NOS)
16.02 Snater (TROS)
16.30 Ren je rot (TROS)
16.55 TROS Sport
18.45 Paul us de Boskabouter (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 De nieuwe avonturen van Peppi en Kokki, kindes-
serie (KRO)
19.25 Q en Q, jeugdserie (KRO)
19.50 't Zand 33 (KRO/RKK)
'-0.00 Journaal (NOS)
20.20 De Berend Boudewijn Kwis (KRO)
22.00 Brandpunt (KRO)
22.30 Great Mysteries een serie adembenemende verha
len (KRO)
22.55 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.45 Paul us de boskabouter (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Nederpopzien (VARA)
20.00 Journaal (NOS)
20.20 Eentje voor het verlies, klucht (VARA)
22.20 Een groot uur: u (VARA)
23.20 Journaal (NOS)
23.25 Het lied van de week (IKOR-NCRV)
ZONDAG 29 DECEMBER
NEDERLAND I
11.00 Eucharistieviering in Roosendaal (KRO/RKK)
15.30 Journaal (NOS)
15.32 Het programma met de muis (NOS)
16.00 De witte steen, kinderserie (NOS)
16.25 Vlinder 1975 (NOS)
16.30 Lemmingen, natuurfilm (NOS)
16.55 Voetbal- en totouitslagen (NOS)'
17.00 Vesper (IKOR)
17.30 Wilde Ganzen (IKOR)
18.25 Woord voor woord (IKOR-KRO/RKK)
18.30 Paul us de Boskabouter (NOS)
18.35 Meester Maesius, jeugdserie (NOS)
19.00 Journaal (NOS)
19.05 Studio Sport (NOS)
20.20 1 op zondag: gevarieerd magazine (NOS)
21.10 Jaaroverzicht NOS Journaal (NOS)
22.10 Beeldspraak: kroniek over kunst, kuituur en maat
schappij (NOS)
23.00 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.52 Vooraf: informatief over schooltelevisie (NOS)
18.55 Paul us de boskabouter (NOS)
19.00 Journaal (NOS)
19.05 Speedy Gonzales (KRO)
19.10 Dirigentenportret: Karl Böhm (KRO)
20.05 't Is ongehoord: reportage (KRO)
20.35 Gunsmoke, Westernserie (KRO)
21.30 Centraal Station, serie tv-spelen (KRO)
22.20 Heel de mens, programma over de menselijke moge
lijkheden (KRO)
22.50 Journaal (NOS)
Hebt u wel eens op het schellinkje
van Carré of in het nokje van Luxor
naar Toon Hermans zitten kijken en
luisteren? De caissière of de portier
heeft u misschien toen u uw kaartjes
ging afhalen al gewaarschuwd: Je
kunt dan zijn gezicht niet meer
onderscheiden. Als het doek eenmaal
is opgegaan blijkt dat al gauw een te
verwaarlozen zaak. De uitstraling, van
een Toon Hermans rij kt nog wel
verder dan die achterhoede van een
(twee) duizend koppig publiek.
De levende legende Toon nu al voor
de vijfde maal op de beeldbuis. Er
bovenop dus, een middenvoor-plaats,
waarmee de kijker zich bevoorrecht
kon voelen, dankzij de AVRO, aldus
omroepster Alice Oppenheim die daar
vanwege de ledenwerving geen doek
jes om wond.
Een uitzending vanuit het theater,
maar de televisiekijker ondergaat
hem anders, directer, en daardoor
kritischer, dan de toeschouwer op z'n
avondje uit in de zaal.
Toon trekt zich daar niets van aan,
ofschoon hij zich er voortdurend van
bewust is dat er camera-ogen
meekijken en miljoenen Nederlanders
en Belgen bijna tot in het centrum
van zijn magnetisch krachtsveld zijn
doorgedrongen. Als doorgewinterd
vakman draagt hij dat schijnbaar
moeiteloos. Na vierhonderd voorstel
lingen zit zo'n programma van bijna
drie uur, waaruit alle zwakke plekken
al lang verdwenen zijn, er natuurlijk
geheid in, en toch schuilt er op tv
vooral bij Toon een gevaar in.
Meer dan in het theater valt
namelijk zijn vertragingsstrategie op,
de onvermijdelijke rustpauze's, die
tussen de toppen niet alleen moeten
vallen, omdat een uitgebalanceerde
show dat eist, maar ook omdat de
„One man" zich fysiek op de been
moet kunnen houden. Toon is niet
meer een van de Jongsten en
veroorlooft zich terecht meer en
langduriger "zitjes" dan vroeger. Het
„rekken" van een sketch of anecdote
heeft overigens altijd al tot zijn
specialiteiten behoord, een van de
weinige dingen, waarin hij overeen
komst met Wim Kan vertoont. Op de
beeldbuis komen al die vertragende
acties veel opzetteUJker. geforceerde
over dan in de schouwburg, hoeveel
moeite regisseur Theo Ordeman ook
deed om deze met close-ups en
zaal-shots op te vangen.
Het was niettemin een kostelijke
avond.
J. A. FRENKEL
ZATERDAG 28 DECEMBER
Hilversum I
18.00 De tijdmachine, hoorspell. 18.24
- - grammofoonmnziek. 18.30
DUITSE TV
Hilversum H
18XX) Nieuws. VARA: 16.14 Dingen
van de dag. P.P.: 18.20 Katholieke
Vö-'ks Partij. VARA: 18.30 (S) De
ZONDAG 29 DECEMBER
Hilversum I
KRO: 8.00 Nieuws. 8.10 Overweging.
8.1o (S) Baditnerie: oude muziek. 9o0
Nieuws. 9.L0 Waterstanden. 9.15 (S)
Laiudate: kerkmuziek. 10.00 Eucharis-
LicVïeimg te Huist. 11.00 Nieuwe 11.02
moderne en k^&s-
irmuzieK 12O0 Knurit
informatie
12.30 Nieuws. 12.'
lands commenta
Zondagmiddag-Ouverture, muziekpro
gramma. 14.00 (S) Concertgebouw Or
kest met solistenklassieke en moderne
rauzlök. (14.46-16.15 Adempauze: kultu
reel magazine). 16.00 (S) Aspekten va®
de Kamermuziek. CVK: 17.00 Kerk
dienst van d
i vrij :emaakt)
CVK: 18.00 Nairobi 1076, documental-
bijbelboek
zondagavondlezingen19.30 Nieuws.
19.35 (S) Kerkorgelconcert: klassieke
14XX) (8
Voor voor vogels. 0.02 (S) In de' Knio-
^Ts) STSEifÊ. '■«-
MAANDAG 30 DECEMBER
Hilversum I
J»00 NteuwB- 7 02 levende
^oor"d. 7-°8 (8) Preludium: klassieke
muziek. 7.30 Nieuws. 741 (S) Hier en
Nu. 7.55 (S) Aangestipt: programma-
overzicht. 8.00 Te Deum Laudamus:
gewijde muziek. 8.25 Op de man af:
evangelisch commentaar bij de tijd
8.30 Nieuws. 8.36 Gymnastiek voor de
hulsvrouw. 8.45 (S) Kan dit nou niet
4 sthema van Plein
10.33 Zingen met
ln 1075 het t
Publiek. 10.30 l
Oecllla: volksmuziek. 10.50 In 't
programma voor oudere luister-
Nieuws. 12.41 (S) Hier t
17.46 (K) Journaal. 17.48-18.30 (K)
Sportjournaal. (Regionaal programma:
NDR: 18.30 (K) Michel aus Lörrne-
berga; film. 19j00 (K) Aktualiteiten.
19.16 (K) Amusementsprogramma. 19.5
.Z/W) Programmaoverzlcht. WDR:
18.36 (K) Bautloee Jagd. 19.00 (K)
AktuaJitelte®. 19.35 (K) Sle bauiten ein
Abbild dies Hlmmels). 20.00 (K) Jour
naal en weerbericht. 20.15 (K) HArte
10, üv-füm. 21.46 (K) Trekking van de
lottogetallen. Aamslulend: (K) Jour
naal en weerbericht. Vervolgens: (K)
Woord voor de zondag. 22.05 (Z/W)
Viva Zapata, Amerikaanse speelfilm
23.46 (K) Journaal.
Duitsland II
17,10 (K) Informaties en meningen
uit de Bondsrepubliek, aansluitend:
(K) Tips voor de consument. 18.00
(K) Boney, tv-fUm. 19.00 (K) Jour-
klassiek wensprogramma22.15
(S) Om de kunst. 22.45 (S) Klavier- (S) In de kaart
tuoslbeiten. 23.10 Aktua-Mankbeefld
23.30 (S) Poëzie rond mdiddernacht.
23.65-24.00 Nieuws.
22.30 Nieuws.
Lr naai. 22.60 Vanavond laat
nieuws. 23.20 (S) Vanavond laat sport
sluitend: Mak.ro, sooiaal-economische
rubriek. 16.00 (S) Promenade Ortceet.
>ld: verzoekplat 13.26 (S) Onder schooltijd ln de va-
kanltle. programma van de Schoolra
dio. TROS: 16.00 (S) Het kind en wij.
15.30 Nieuw». 16.83 (8) Klassieke ka-
16-00 (8) Een
Joost mag niet
NOS: HMPHI
NCRV: 19.02 (8) Filter:
gramma. 20.02 (S) Discorama.
(S) Elpee-pop. 22.02 Strictly Coun
try Style. 22.30 (S) Jazztime. 23.02
(8) Sportfihow. 0.03 Late date. 2.02 (S)
Bent u daar nog? AVRO: 6.00-7.00
Ala Je niet opstaat dan blijf Je maar
VARA: 8.00 Nieuws. 8.10 Dingen
1976. 10.00 Gereformeerde kerkdienst.
mensenleven.
gvmnastlefc. 720 (S) Spitsuur. (800
Afctava
Hilversum n
Nieuws: 8.11 Dingen van de dag). 9.00
<S) Strijkorkest Charlie Nederpelt. 9.Q
Waterstanden. 9.40 (S) Lichte gram-
views, lottogetallen.
naai. 1920 (K) Hitparade. 2013 (K)
Zwel auf gleichen Weg. Amerikaanse
speelfilm. 22.00 (K) Journaal. 22.05
(K) Sport-Studio: reportages, inter
views, lottogetallen. 33.20 (K) Eerste
Liebe Russ. tv-fllm. 0.30 (K) Jour-
ïaai.
ZONDAG 29 SEPTEMBER
Duitsland I
18.16 (K)_ Journaal. _18.18 KSport-
20.
MAANDAG 30 DECEMBER
Nederland I
VPRO: 14.00 Betty Boop, tekenfilm.
Wlnnle-de-Poeh en zijn
Jaar:
1400
geschiede
nis van de fotografie. 16.45-1506 Po-
peye. NOS: 18.46 (K) Paul us de Bos
kabouter. 1805 (K) Journaal. TROS:
(K) Journaal en weerbericht, 20.16
Geheimen van de zee, documentaire
21.05 (K) Der Monddtamamt, tv-film.
2205 (K) Journaal en weerbericht.
Duitsland II
18.00 (K) Journaal. 18.05 (K) Lief-
22X15 (K) Alctua TV. NOS: 22.50-2205
(K) Journaal.
Nederland H
NOS: 18.45 (K) Paulus de Boeka-
18.00 (K) Journaal. 18.05 (K) Lief- 19XM (K) FC Avondrood, aportprogam-
dadlgheldsprogramma. 18.10 (K) Bo- ma. NOS: 20.00 (K) Journaal. VARA:
Tommy Cooper met tijgervel: ...'me and my shadow',
manza. westernserie. 19.00 (K) Jour
naal. 19.15 (K) Dagboek uit de Ka
tholieke kerk 19.30 (K) Zwel Jahre
Ferien, tv-film. 21.00 (K) Sport en
Journaal. 21.16 JK) Terugblik op
gassine.^
ta: aktualiteiten en muziek. 14.00 (S)
Altviool en piano: klassieke en heden
daagse muziek. NOS: 14.30 Program
ma voor de buitenlandse werknemers.
VARA: 17XX) (S) Klassieke kamermu
ziek. 17.55 Mededelingen. 18.00 Nieuws.
18.15 Dingen van de dag. 18.20 (S)
Twee Jongens en een gitaar. 18.30 Boe
merang: kritische kommentaren. NOS:
19.00 Nieuws. 19.07 (S) Internationaal
Soektrum: klassieke muziek. 20.00 (8)
Muziek uit het N.O.S.-Archief. 20.30
Gastoollege: Wllhelmtna Drucker 21.15
Zou er dan toch leven na de dood be
staan? (I). klankbeeld. 22.20 Van ta-
ta tot totale taalrubriek over het le
ven ln de taal. 22.30 (S) Over musici
gesproken23.00 (S) Repertorium:
kamerkoor en Radio Philharmosch Or
kest.: klassieke muziek. 2305-24.00
Nieuws.
Hilversum ITT
Ieder heel uur nieuws.
AVRO: 7.02 (S) Ko, de boswachter-
Meer over minder de sprekende mdn
derheld. (14.00 Nieuws) R.V.U.: 11.40
Een vreemde, arme snulter pro-
C
- de vele i -
IJ (willen) horen. NOS: 12.00 Den
deze week. 12.16 Uitzending van
Zoeklicht op Neder'and. EO: 16.00
Nieuws. 16.03 Klankbord. 16.10 (S)
Lioht en uitzicht: gewijde muziek. 16.
(S) Eigenwijs: voor kleuter en kind.
17.00 (6) Na Vijven: programma voor
automobilisten. 17.40 (8) Licht ensem
ble. 17.55 Mededelingen.
platen. 11.03 Radiojournaal. 11.06 Drie
14.06 Pop-Kontakt I. 16.03 Pop-Kon-
lymblose. NCW: 2209-28.04 (K) Jour-
17.03 Radiojournaal).