Auto-industrie in Duitsland en Amerika zakt in elkaar Win n retour naar Indonesië voor twee personen Hoogste paraatheid Midden-Oosten na bomaanslag in Jeruzalem Internationaal Hof geeft geen oordeel Franse kern-explosies Inkrimping produktie van ongeveer 25 procent Revaluatie van goud in vogelvlucht ÏJgjgJ!) in vogelvlucht een miljoen gulden aan prijzen ZATERDAG 21 DECEMBER 1974 VW - topman Rudolph Leiding vraagt om ontslag De topman van Volkswagen, Rudolph Leidiing heeft ontslag ge vraagd. 'Om gezondheidsredenen' zei president-commissaris Hans Birrabaum na aflöop van de ver gadering van commissarissen. Bimbaum te zelf nog mfifeit zo lang d!n functie. Het stormt na melijk hevig aan de top van het machtige WeStduitse automobiel- concern. Grot» strijdpunt is de beslissing of er wel of niet een fabriek in Amerika moet worden gebouwd. Leiding zou er sterk voor zijn geweest om ondanks de moeilijke omstandigheden toch in de Verenigde Staten te gaan bou wen. Het is overigens de vraag in hoeverre deze kwestie meege speeld heeft bij de aanvraag tot ontslag. En of het anltslag van Leiding betekent, dot er een be slissing over deze brandende kwestie te genomen. De raad van commissarissen zal op 10 Januari een vergadering wijden aan de problemen, die samenhangen met het ontslag van Leiding. Hij bhjft president- directeur totdat een opvolger zijn werk kan overnemen. Leiding was de grote man by Audd-NSU voor hij naar Wolfsburg werd geroepen. Naar t scheen om orde op zaken te stéllen. want door een aarzelend modelQemlbelMd was VW danig achterop geraakt. De energiecrisis en de gevolgen daarvan hebben zijn plannen door middel van enkele goed ont vangen modellen snel weer die achterstand in te halen danig doorkruist. Wie na Leiding de stuur van de grootste automobielfabriek in Europa zal overnemen is nog volkomen onbekend. Officieel te daar niets over meegedeeld, maar naar het schijnt heeft president-commissaris Bimbaum kort geleden besprekingen gehou den met verscheidene vooraan staande persoonlijkheden binnen het Duitse bedrijfsleven, die even tueel voor de functie van Leading in aanmerking zouden komen. Daarbij zijn de namen gevallen van Guenter Vogelsang, de vroe gere president-directeur van Kirupp, dir. Gerhard Prinz. direc teur van Mercedes en voormalig directielid van Volkswagen, en van A. Barthebneh, voormalig president van de Duiibse Ford. FRANKFORT Dat het slecht ging met de auto-industrie was bekend. Hoe slecht precies blijkt uit cijfers, die thans door deze bedrijfstak worden gegeven. De totale Westdui'tse produktie van personenauto's was in de periode van januari tot en met november niet minder dan23 procent kleiner dan vorig jaar. Een teruggang van bijna een kwart dus. En in Amerika komt men op een zelfde percentage uit. En dat de ellende nog niet achter de rug is blijkt uit het feit, dat vorige maand de laatste stand van dit Jaar werd bereikt. In november bleef de produktie 29 procent achter bij die van vorig Jaar. Gezien de aanhou dend geringe vraag wordt verwacht, dat de produktie ook in de komende maanden op een laag pitje zal blij ven. Er zijn markante verschillen per autotype. De produktie van lichte wagens (cilinderinhoud tot één li ter) nam bijvoorbeeld nog met ruim 36 procent toe. Maar in de voor naamste groep (middenklassewagens met een cilinderinhoud tot 1,5 liter) trad echter een produktieverminde- ing van bijna veertig procent op. Hiermee vergeleken steken personen auto's met 'n ciflinideriinhoud vanéén tpt anderhalve liter betrekkelijk gunstig af (een produktiedaling van nog geen vijf procent) Normaal gesproken gaat ongeveer zestig procent van de Duitse autopro- dukltlie naar U buüberiliand. Sands het midden van dit Jaar is de export echter duidelijk achteruit gegaan, In november werden nauwelijks 138.000 voertuigen geëxporteerd, on geveer 32 procent minder dan een Jaar geleden. Over de eerste elf maanden gerekend bedraagt de ex portvermindering ten opzichte van 1973 bijna twintig procent. Deze da ling is kleiner dan die van no vember. want in de eerste helft van dit Jaar verliep de auto-uitvoer nog betrekkelijk gunstig. In Amerika is de toestand al niet beter. Ook daar wordt geraamd, dat de produktie dit Jaar een kwart ach ter blijft bij die van vorig Jaar. Ford heeft in elk geval ai beslo ten de produktie in het eerste kwar taal met zofa 25 procent in te krim pen. Dat betekent, dat ongeveer 49.000 werknemers gedurende een periode van één tot zeven weken thuis zal zitten. Eerder deze week werd bekend, dat de grootste auto faibrikamt van d!e wereld. General Motors, dn januari 132.000 arbeiders tijdelijk naar huis zal sturen. Geen belasting betaald bij miljard omzet WASHINGTON Uit een on derzoek van een gemengde com missie van Huis en Senaat in de Verenigde Staten is gebleken, dat tien Amerikaanse industriële reuzen het afgelopen Jaar geen belasting hebben betaald, hoe wel hun omzet bijna een miljard dollar bedroeg. In het rapport van de commis sie staat verder dat twintig an dere ondernemingen met om zetten van 5,3 miljard dollar, al leen belasting hebben betaald, over 1 A 10 procent van die om zet. Het lid van de commissie Char- les Yanik, Democraat uit Ohio, wijst erop dat geen dezer maat schappijen onwettig heeft gehan deld. "Zij hebben alleen maar geprofiteerd van de talloze ont heffingen die zich in de loop der Jaren opgestapeld hebben", zegt hij. Scotland Yard soekt Mallon LONDEN De Britse politie is gisteren een grootscheepse zoekaktie begonnen naar Kevin Mallon, een van de leiders van het Ierse repu blikeinse leger die naar men ver onderstelt kans heeft gezien Enge land binnen te komen om een se rie terroristische aaatellajgm tie orga- De 36-Jarige Mallon is een van de leiders van „provisionele" vleugel van het Ierse republikeinse leger. Hij zou vorige week vrijdag van Du blin naar Londen zijn gereisd en on gemerkt door de controle zijn geko- Soottand Yard heeft tot dusver ieder commentaar op de komst van Mal lon geweigerd, maar volgens Engel se dagbladen is zijn signalement bij heel Scotland Yard in Groot-Brit- tainnië verspreid. Na Mollon's komst naar Engeland ls daar het aantal bomaanslagen toegenomen. Bij een serie goed voor bereide bomaanslagen in Londen en Bristol is de afgelopen week één per soon om het leven gekomen en lie pen meer dan 20 mensen verwon dingen op. JERUZALEM Bij een bom ontploffing in het Joodse deel van Jeruzalem hébben gisteren tien men. sen verwondingen opgelopen. Twee van hen zijn er ernstig aan toe. De aanslag werd gepleegd du de Ben Yehudastraat, die vol winke lende Israëliërs was, enlkele uren voordat met t invallen van de avond de Joodse sabbat begon. De politie nam 43 verdachte per sonen in hechtenis, naJdat zij het ge bied rondom de winkelstraat had afgezet. De gewonden werden mat particu liere auto's naar een ziekenhuis ge bracht. Twee politiemannen waren er zeer ernstfig aan toe. De andere gewonden waren voorbijgangers en personeelsleden van die nabijgelegen winkefls. Het was de tweede bomaanslag in het centrum van een Israëlische stad in ruim een week tijd. Negen dagen geleden goofdte een man drie hand granaten in een bioscoop in Tel Aviiv, waarbij drie personen, waarondier die dader, om het leven kwamen. Het Marxistische Volksfront voor de Bevrijding van Palestina heeft zich verantwoordelijk verklaard voor die aanslag. In een communiqué dat in Damas cus werd uitgegeven wordt gezegd dat de aanslag bedoeld was alls ver gelding voor de Israëlische aanval len op Palestijnse vluchtelingenkam pen in het zuiden van Libanon. Een woordvoerder van het alge mene opperbevel van de strijdkrach ten van de Palestijnse revolutie heeft volgens het Palestijnse persbureau Waf dat gezegd dat de aanslag in Jeruzalem het werk ls geweest van „een van onze speciale groepen in bezet Palestina". Het Syrische en het Egyptische le ger zijn inmiddels volgens het Ara bische persbureau in Beiroet, „in hoogste staat van paraatheid!" ge bracht. Aan de vooravond van Kerstmis of op eerste kerstdag die dit jaar samenvallen met het grootste reli gieuze feest van de mohammedanen wondt een Israëlische aanval ver wacht, aldus het persbureau. De staatshoofden van beide lan den hebben de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie gewaarschuwd, dat een Israëlische aanval op hun grond gebied „met zulk gewedid beantwoord zal worde®, dat een vijfde Arabisöh- IsraëQüsche oorlog onvermij dtelijk is". Met name verwachten de Arabie ren een Israëlische inval in het zui den van Libanon. Syrië zou don tus senbeide komen om <üt te verhinde ren, wat die „vijfde Arabisch-Israë lische oorlog een feit maakt". De Israëlische premier Yïtehak Rabin heeft gisteren gezegd dat hy bereid is de Egyptische president Anwar Saldat te ontmoeten voor vredesbesprekingen aver hat Midden oosten. Tegelijkertijd waarschuwde hij echter dat Israël de volgende oorlog zou winnen wanneer opnieuw vijandelijkheden zouden uitbreken. „Er zijn twee partijen modtg voor vrede", aUdus Rabin tijdens een toe spraak in Tel Aviv. De Israëlische leider zei dat Sadat in een interview met een Amerikaanse televisiemaat schappij zijn goede wt heeft ge toond. De Egyptische minister van buitenlandse zaken, Ismail Faohmi, heeft een week geleiden echter on mogelijke eisen voor vredesonder handelingen gesteld, zo meende Ra bin. „Indien de Arabieren ons aan vallen, gbaan we klaar... Israël zal op het slagvedd winnen, hoewel mili taire acties het Aralbisch-Israëlische conflict niet zullen oplossen", aMus Rabin. BS - BC Markt LEIDEN. Vanavond speelt BS Leiden in de Vijf Meihal de laatste competitiewedstrijd van dit Jaar te gen het in de eredivisie basketbal op de laatste plaats staande BC Markt Utrecht. De Leidse ploeg zal zich wil len revanoheren voor de verrassende nederlaag, die zij vorige week tegen Delta Lloyd leed. Gezien het feit dat de Utrechtenaren tot nu toe slechts één wedstrijd hebben gewonnen moet dat mogelijk zijn. In de uitwedstrijd die BS met 81-118 won. slaagden de Leidernaors er in ieder geval aardig in om de Amerikanen Larffin (num mer één op de topecorerslijst) en Pleiok af -te Stoppen. rDe wedstrijd vanavond begint om 20.30 uur. In de rust van het duel zal de Leidse gewichthefploeg van De Spartaan een demonstratie geven. DEN HAAG Het Internatio naal Gemöchtishof Is vain meaning dat het conflict tussen Australië en Frankrijk over bovengrondse kemproeven van de Fransen in de Stille Oceaan niét meer be staat en dat het Haf er daarom ook gem uitspraak meer over hoeft te doen. "De zaak iis achterhaald omdat Frankrijk inmiddels in verschei dene publieke verklaringen duide lijk heeft Halten weten dat zij niet door zal gaan met de gewraakte kernproeven Sin de atmosfeer." Daarom acht het Hof het ver zoek van Australië am een uit spraak dat de Franse kernproe ven in de atmosfeer boven de Moeroera atol in de Stille Oce aan in strijd zijn met het inter nationaal recht niiiet langer van toepassing. Een besluit dn deze zin werd gistermiddag door het Hof tijdens een openbare zitting Sn het Vre despaleis in Dm Haag bekend gemaakt. Het voorlezen van het beSLuüt van het Hof door de Pool se voorzitter dr. Manfred Labhs nam een uur in beslag. Het Hof nam later op de mid dag een gelijkluidende beslissing In de zaak van Nieuw Zeeland tegen, Frankrijk over diezelfde, eveneens met negen tegen zes stemmen. Hoewel Frankrijk steeds gewei gerd heeft voor het Hof te ver schijnen in deze zaak meent het Hof dat in goed vertrouwen af gegaan mag worden op die toe zeggingen van Frankrijk am met de bovengrondse kemproeven te stoppen. Australië en Nieuw Zeeland maakten de zaak van de Franse kernproeven vorig jaar mei aan hangig bij het Hof. Bedde landen vroegen het Hof Frankrijk te ge lasten met de gewraakte kern proeven te stoppen vanwege het gevaar van radio-actieve neer slag op hun grondgebied. Tijdens openbare zittingen zet ten vertegenwoordigers van de landen hun bezwaren uitvoerig uiteen. Op 22 juni 1973 nam het Hof een voorlopige beslissing met de bedoeiing Frankrijk af te hou den van verdere kemproeven in de atmosfeer. Frankrijk stoorde zich evenwel niet aan deze uit spraak omdat het van oordeel was dat het hier een zaak betreft van nationale verdediging. De Australische delegatie, links ambassadeur in Neder land Blickney en rechts ambassadesecretaris Mackenzie, na het aanhoren van de uitspraak van het Hof, dat zich daarmee geheel op de vlakte hield. PARIJS Frankrijk zal bonnenkort zijn goudreserve herwaarderen op basis van de gemiddelde prijs op de vrije markt in de afgelopen drie maanden minus enkele procenten, met het oog op de prijsbewegingen. Dat heeft de minister van Finan ciën Jean-Pierre Foucade, gisteren bekendgemaakt. De offdciële goud prijs bedraagt 44,22 en de vrije goudprijs ongeveer 190 dollar per ounoe <31,1 gram). Bijzonderheden en de datum van invoering moeten nog worden bepaald, maar dat zal binnenkort, wellicht in Januari, ge beuren, zo deelde de minister nog Een topfunctionaris van het Ameri kaanse ministerie van Financien, heeft verklaard dat buitenlandse re geringen geen goud zullen mogen ko pen op de veiling van twee miljoen ounces die de Amerikaanse rege ring 6 Januari zal houden. Swissair matigt ZURICH De luchtvaartmaat schappij Swissair heelt aangekondigd het aantal Transatlantische vluchten raar New York en Chicago te zui len verminderen bij wijze van good will-gebaar tegenover de Amerikaan se maatschappij Trana World Air line* ADVERTENTIE Een van de fijne prijzen die u kunt winnen in de puzzelaktie van het KWF. Onderga de magische verrukkingen van een reis naar dit land met zoveel herinneringen. U kunt weg wanneer u wilt De Sabena vertrekt twee maal per week naar Djakarta. GoBelgiaaGoSakra. Sinds de dood van Stalin leek de buitensporige verering van staats leiders, zoals men die in Oost-Euro pa placht aan te treffen, sterk ver minderd te zijn. Nog even scheen Chroesjtsjow in de oude fout te ver vallen, maar nadien is dit voor ons bizarre verschijnsel toch meer op de achtergronden geraakt, althans in zijn extravagante vorm. Want Oost- europese leiders zijn en blijven po tentaten, die men maar beter niet voor de voeten kan lopen. Vreemd genoeg is dit kenmerk van een au toritaire staat nu bezig in Roeme nië terug te keren: partijleider, pre sident en opperbevelhebber Ceau- sescu heeft zijn m«cht de laatste tijd voortdurend zien groeien en daarmee de verering voor zijn per soon. Die is zelfs al zo groot gewor den, dat een Roemeense dichteres het passend vond hem als „de groot ste persoonlijkheid in de geschiede nis der mensheid" te bestempelen. Nu Ja, zal men zeggen, dat is een .dichterlijke vrijheid", die niet al te serieus dient te worden opgevat. Maar wat dan te zeggen van de mi nister van Cultuur, Popescu, die, in een rede op het eind vorige maand gehouden partijcongres, zijn chef in één adem noemde met Julius Cae sar. Alexander de Grote, Napoleon, Peter de Grote en Abraham Lincoln? Alsof dat nog niet genoeg was, voeg de Popescu eraan toe, dat toekom stige geslachten de president nog hogere lof zulen toezwaaien Dit soort uitlatingen heeft onder de kameraden elders in het Oostblok nogal wat bevreemding gewekt. Want iemand als Kirilenko, die op dat congres de Sowjet-Unie vertegen-. woordigde, zou het zeker niet meer in zijn hoofd halen kameraad Brezj- i/ew op een dergelijke wijze te be wieroken. In Boekarest geeft men als verklaring voor die onmatige per soonsverering, dat het land zo snel mogelijk van een landbouw - in een industriestaat moet worden veran derd en dat de daarvoor onmisbare inspanning van het volk moet wor den aangewakkerd door uitzonder lijke eerbied voor de man, die aan het roer staat. Voor nuchtere wes terlingen blijft de vraag of dit nu wel het geschiktste middel is om de energie van de bevolking op te voe ren. Trouwens, ook in Roemenië zelf hebben gezaghebbende figuren duidelijk gemaakt, dat zij daarover ven mening verschillen. De vroegere premier Georghe Maurer, eertijds een overtuigd aanhanger van Oeausescu, kreeg er ruzie over. Industrialisering Best, maar dan niet alleen zware in dustrie, mar ook produktie van con sumptiegoederen om de moed er bij do bevolking in te houden. Toen Ceausescu die opvatting niet bleek te delen, trad Maurer af. En zo zucht het land onder een steeds drukken der éénmansbewind, dat pas over vele jaren, misschien zelfs niet eerder dan 1990, bereid zal zijn de koers te verleggen. „Groei" is het woord, dat thans in Roemenië luider klinkt dan welk ander ook. Maar gebrek aan huizen, hoge prijzen voor normale consumptiegoederen en het ontbre ken van de mogelijkheid zich iets extra's aan te schaffen maken het de Roemenen niet gemakkelijk in het gareel te blijven. de wordt beroofd, ook in Roemenië grapjes de ronde doen, waarin de spot wordt gedreven met nee, niet met de „oomducator" Ceausescu, maar met de party. Op school vraagt de meester aan de kinderen hoe gróót de partij is. Jantje: zo groot als heel Europa. Uitstekend. Pietje: zo groot als de hele wereld. Nog be ter. Maurits (onze „Moos")1 meter 78, meester. De meester kykt Mau rits verbaasd aan, waarop deze zijn antwoord als volgt aanvult: „Mijn vader is 1 meter 76, en hij zegt dat de party hem tot zover zit", waarby Maurits zyn hand twee centimeter boven zyn hoofd houdt. Zolang het by dergeiyke snakeryen biyft, zal Ceausescu zich daar niet druk over maken. Maar een feit is, dat de on tevredenheid over gebrek aan goe deren en over de enorme prijsstygin gen hand over hand toeneemt, on danks de felle campagne waarin ,4e grootheid van de leider" hemelhoog geprezen wordt. Ceausescu heeft zich echter vastgebeten in de ontwikke ling, die het land in weinige Jaren op .hetzelfde niveau van Westeiyke staten" moet brengen. Niet minder dan 32 procent van het nationale in komen wordt thans aan investeringen besteed en van die groei is Ceausescu persóóniyk het onwrikbare symbool. In de rede op het partycongres, waarin hy vyf uur lang een uiteen zetting gaf van wat zyn land in de komende vyf jaar wil bereiken, riep hy zelfs uitvoerig de geschiedenis te hulp om te onderstrepen, dat het Roemeense volk zyn eeuwenlange strijd tegen veemde onderdrukking met kracht dient voort te zetten en met alle energie dient te streven naar vrijheid, eenheid en sociale vooruitgang. Niet duidelyk was, of die zinspeling op „vreemde onder drukking" rechtstreeks tegen Mos kou bedoeld was. Wel is zeker, dat Ceausescu en zyn regering tegen standers zyn van de centrale functie, die het Kremlin zich in de commu nistische wereld toebedeelt. Voor Ki rilenko was dit echter geen bezwaar in te stemmen met de toejuichingen, die de rede van Ceausescu ten deel vielen.. Men zou het zó kunnen zeg gen: Roemenië wyst het klassieke stalinisme van de hand, maar schept tegeiykertijd een Stalin van eigen makeiy, die de groei en ontwikke ling van het land zo krachtig en snel mogelijk naar een hoogtepunt dient te voeren. Die „Roemeense Sta lin" is de president zelf. Het ïyicfc erop, dat Moskou zich by die gang van zaken heeft neergelegd, maar dan wel met de stilzwijgende verze kering, dat de „conducator" het land in zyn greep houdt. Typerend was, dat het partijcongres wel door een Sowjetrussische maar niet door een Chinese afvaardiging werd by ge woond, een merkwaardig teken van een enigiszins paradoxale ontwikke ling: Moskou en Boekarest groeien toch weer dichter naar elkaar toe, omdat het Kremlin berust in een zekere mate van autonomie, op voor waarde evenwél dat die niet tegen de Sowjet-Unie is gericht. De machtconcentratie in Roemenië, in de gestalte van Ceausescu richt zich dus op de industrialisering enerzijds en politiek evenwicht met Moskou anderzijds. RL

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 9