EUROPA EIGENLIJK...?
n
Duitsland
Kloppen op de vermolmde
deur van Westduitse zekerheid
en overvloed. Ex-studentenlei
der Rudi Dutschke (zelf ooit
slachtoffer van een aanslag),
werpt een handje zand in de
open groeve van het lid van de
Baader-Meinhof groep Holger
Meins, die na een hongersta
king van 54 dagen overleed.
Kinderbedje is er ook nog. Dat zul-
len we even van zolder halen. Dat
r gebeurt wel nooit, maar daar volgt
een uitgebreide verklaring voor waar-
In het middelbaar genoten onder
wijs in het Frans voorziet. Maar
6lapen kan in elk geval wel.
r In geval één (de Veluwe) houdt
3 welbegrepen eigen belang de mo-
gelijkheid dat het jongetje een recla-
me-asbak met Martini erop kapot
zou gooien de la-te gasten buiten
de deur.
In geval twee (de Provence) was
«r wél een kamer. De hotelier nam
zelfs het risico dat de peuter een re
clame-asbak met Rémy Martin erop
aan gruzelementen zou gooien" liet
het wat het ledikantje betrof echter
afweten, omdat de gasten met onvol
doende vuurwerk op de komst van het
meubelstuk aandrongen, met ande
re woorden te weinig Frans reageer
den.
En de hamvraag blijft, bij welke
twee voorvallen ging het nu het
meest Europees toe.
Het irritante voor buitenlanders in
Fransen is. dat ze eigenlijk niet vre
selijk geïnteresseerd zijn in anderen.
Zelfs al zijn dat Europeanen, of
nog pijnlijker onderdanen van een
mede-EG-land.
Zelfs in de meest glorieuze dagen,
van het Nederlandse voetbal, toen
iedereen zeker wist dat hij de kin
deren van zijn buitenlandse vrienden
met niets een groter genoegen zou
kunnen doen dan met een shirt in de
Ajax-kleuren. dachten ze in Frank
rijk dat het een attractie was van
een schuurmiddel, want in die bran
che is Ajax daar een hele naam.
Zoiets komt in Nederland natuur
lijk extra hard aan, omdat er in on
ze polders juist een chronische nei
ging bestaat om de weerslag van wat
fejer gebeurt of wordt nagelaten, iets
te overbelichten.
Het is in dat verband wel aardig,
om na te gaan wat de Sunday Ti
mes in een nog niet zo ver geleden
verschenen serie over de landen der
wereld onder het hoofd "Bijzonder
heden" voor EG-landen noteerde:
België is trots op de grootste ka-
naalsluis ter wereld (1G40 bij 197
voet) en op de grootste gashouder
(17.650 miljoen kubieke voet). Van
af Van Eijk (overleden 1441) tot
Brueghel, Rubens. Van Dijck en in
deze eeuw Magritte, hebben Belgen
een oorspronkelijke bijdrage aan de
schilderkunst geleverd.
Denemarken: de oudste vlag (1219)
en de meest noordelijke nederzetting
(Pearyland, 900 mijl boven de Pool
cirkel in Groenland, het grootste,
eiland ter wereld). Hans Andersen en
Soren Kierkegaard deden waarde
volle bijdragen aan de 19de eeuwse
letterkunde.
eeuwse voorbeelden van de Franse
wetenschappelijke en culturele tra
ditie. Het gemiddelde wijnverbruik
per hoofd bedraagt 98.4 liter per
jaar.
West Duitsland: De Volkswagen
fabrieken in Wolfsburg, die 5000
auto's per dag maken, zijn de groot
ste ter wereld. Beroemde
componisten zijn Bach, Beethoven,
Brahms, Gluck, Handel, Mendels
sohn, Schumann, Strauss, Wagner.
Ierland: Guiness is de grootste bier
exporterende firma van bier: de
brouwerij in Dublin is 's werelds
grootste. De lijst van beroemde Ieren
kent geen einde en begint met Sint
Patrick, die, ofschoon daar niet
geboren, Ierland vertegenwoordigt
voor de rest van de wereld.
Italië heeft de grootste nationale
communistische partij buiten de Sov
jet-Unie en China; en het grootste
aantal politieke partijen: 73 waren
er geregistreerd bij de verkiezingen
van 1968. Bologna heeft de oudste
universiteit van Europa (1088).
Luxemburg heeft per hoofd van de
bevolking de grootste produktie van
staal (één procent van het totaal).
Radio Luxemburg is één van de
krachtigste populaire stations van
Europa.
Ieder Luxemburgs gezin krijgt
wekelijks een exemplaar van de
handelingen in het parlement.
Nederland. De Nederlanders le
ven extreem opeengepakt 1000 per
vierkante mijl. Holland heeft de
drukste haven ter wereld (Rotter
dam-Europoort), de grootste raffi
naderij (Pernis, in gebruik bij
Shell) en de oudste commerciële
luchtvaartmaatschappij (de KLM,
gesticht in 1920).
Groot-Brittannië heeft de duur
ste grond ter wereld (de City van
Londen met 300 pond sterling per
vierkante voet in 1969), de grootste
boekwinkel (Foyles), het warenhuis
met de grootste winst (Marks en
Spencer, Marble Arch) en het groot
ste stuk antiek dat ooit werd ver
kocht (de London Bridge, 10 dui
zend ton steen)
Aan zon reeks van de toch be
paald niet luchthartige Sunday Ti
mes valt weinig aan Europees ge
meenschappelijks te ontlenen. Tus
sen Engeland zelf, waar het radio
en televisie nog steeds is verboden
om de debatten in het Lagerhuis te
verslaan en het pittige Groot-Her
togdom met de wekelijkse post van
het parlement ligt nogal een ver
schil. Let wel, niet in democrati
sche gezindheid (de Britten hadden
het in de 18de eeuw voor de bezit
tende klasse democratisch al aar
dig voor elkaar; de Fransen moes
ten nog de Bastille bestormen),
maar in temperament, gezindheid
en traditie.
Wellicht gaat men nog het meest
twijfelen aan een Europa van Eu
ropeanen, aan de identiteit van 'n
werelddeel dat geografisch hele
maal geen werelddeel is, in Brussel.
Schaamteloosheid van de geschiede
nis, heeft ook nog gewild dat die Eu
ropese hoofdstad tevens de hoofdstad
is van een land dat wanhopig pro
beert uit twee identiteiten een nieu
we te smeden.
De profeten van het nieuwe Eu
ropa hebben in Brussel traverses
gebouwd en mollengangen gegraven.
Het was altijd al 'n vermoeiende, wat
ouderwetse dame met een geheel
eigen karakter, Vlaamse appetijt in
Franse schalen opgediend. De EG
inspireerde tot de kaalslag. Het Ber-
lalmont-gebouw heeft als belang
rijkste karakterheden dat het geen
karakter heeft, een drie-armige po
liep die geheel buiten de schaal
valt van het in die buurt nog com
pacte Brussel. Een gebouw dat het
haastige credo van de moderne ar
chitectuur vanaf Sao Paulo tot Osa
ka en van Chicago tot Rome ver
tolkt. Er zijn een paar verdiepingen
in de grond gegraven. Zij worden op
het liftpaneel aangeduid met "mi-
nus-1", minus-2".
Misschien wordt het Europese ge
moed nog het meest gevoed door de
trek naar dingen of mensen die we
thuis al dan niet node ontberen. Gro
te groepen Italianen trokken een
wellustig spoor door Europa, richting
Kopenhagen, toen daar nu al weer
zes Jaar geleden de eerste grote
sexbeurs werd gehouden. De Denen
verdienden aan de Europese erotische
appetijt een dik belegde smorebrod
en het aanschouwen van een life
show aan de Vesterbrogad is ook een
manier om de bewoners van een toe
vallig vasteland te leren kennen.
Gastarbeiders plegen voor een niet
onbelangrijk deel uit zuidelijke Euro
pese landen te komen. Dat zou een
band van begrip kunnen betekenen,
denkt men zo; hier zou zich dat ver
onderstelde gevoel van met ons allen
dan toch maar Europeaan te zijn in
volle hevigheid en warmte kunnen
losbarsten.
De wijze, waarop men zich op de
hoger gelegen breedtegraden tot de
economische hulptroepen Uit het
zuiden pleegt te richten, doet nog het
meest denken aan de conversatie,
waarmee de Juffrouw van de crèche
optimaal met haar peuters denkt te
kunnen communiceren.
De Nederlandstalige voorman-cor-
veeër tegen zijn Italiaanse broeder
in het reinigingsproces
"Luigi, sigaret hebben?" Luigi: Si,
Ja, ik rook kraak die filter." Voor
man: "fijn hier? Ajax, Feyenoord."
Luigi :"ollandse meisje, goed, Ja."
Voorman: „Luigi, die hoek daar,
ook schoonmaken". Luigi: „Niet ver
staan, gastarbeiber".
Europa ontmoet Europa.
En het volgende verhaal speelt dan
wel aan de Spaanse Costa Brava,
maar het Europees verbonden voelen
houdt toch niet op bij een handteke
ning onder het Verdrag van Rome.
Bovendien weet Je het in de toekomst
maar nooit, want generalissimo
Franco heeft immers ook niet het
eeuwige leven, ofschoon Je het soms
zoudt denken.
Nederlander aan de warme maal
tijd, onderdeel van de all-in-reis Cos
ta Brava tien dagen uit en thuis. De
gerant van de betonnen blokkendoos
voor entertainende menselijke bewo
ning, wetende dat de Europeaan uit
Purmerend heel anders tegen inkt-
visjes en knoflooksaus aankijkt dan
zijn makker uit het zuiden, heeft
zorgvuldig de doperwtjes en de bief
stuk trood-van-binnen) op het me
nu gezet.
De Nederlander raakt in een staat
van culinaire opwinding by dit
beeld van moeder thuis en wenkt de
ober. Hij herinnert zich de afleve
ring van de cursus Spaans uit de Te-
leac, waarin hij verzeild raakte, in
afwachting van de reportage van de
Europese kampioenschappen bad
mintonnen die erna zou komen en
zegt, met de duim omhoog als van
een goedgemutste Romeinse keizer in
het Colosseum: "ober, fantastico."
Fonetisch geschreven moet het onge
veer zijn als "vantastiékoo". Hij krijgt
de mompelend geuite bijval van zijn
landgenoten in de eetzaal bij zoveel
polyglot geweld. De Spaanse gedien
stige reageert wat verbaasd en ver
liefd tegelyk en concludeerd (tot een
grimas.
Teleurstelling by de toerist uit
Purmerend en by zyn supporters-
schaar. "Ja, ja", wendt hij zich half
om op zijn met plastic draad gespon
nen zetel, "ze verstaan zogenaamd
niks. Maar dit verstaan ze wel."
Daarbij maakt hij de schuivende
beweging tussen duim- en wijsvin
gertop, waarmee de leden van de Ne
derlandse stam de financiële roerse
len van de menseiyke soort bondig
plegen samen te vatten.
Hoe zyn we eigenbjk op die Euro
pese identiteit gekomen? Lang gele
den misschien? De Middeleeuwse we
reld om ons heen werd gedragen door
twee zekerheden: de paus en de kei
zer. Ook dat schept een band. In
eeuwen van moeizaam transport over
land en gevaren alom, bestond de
wereld uit niet veel meer dan het
kasteel en de hoeven daar rondom
heen en later de stad met de muren
daaromheen. Europa nog zonder na
tionale eenheden, allen aan de hand
van de Kerk die leven, kunst en ken
nis beheerde, die richting gaf aan het
denken en aan het bouwen. Dat was
dan een stuk eenheid. Maar de gothi-
sche kerk was toch vooral een west-
europese aangelegenheid en in Ier
land zyn weinig van di« yie paleizen
aangetroffen die in hun ranke
schoonheid het horizonsilhouet van
een glooiend Toscane bepaalden.
Dat mag allen tot troost strekken
die er buiten staan. En ook degenen
die tot groter vraatzuchtig welbeha
gen Europa moeten verlaten. De
kerstkalkoen bijvoorbeeld, of de
mistletoe in Japan.
De laatste vraag die smakelijk ge
vogelte zich dezer dagen kon stellen,
alvorens in het spetterend vet te ver
dwijnen, was deze: is indigestie wel
licht het Europees gevoel dat ons al
len bindt.
Na de kerst zullen we het ant
woord op die beslissende vraag we
ten.
België
De boterberg van de EG op een Belgische heftruck.
BestemmingRusland. Op de Europese hoofden rest nog ge
noeg andere boter.
Engeland
Pas op de spullen. De kanonnetjes van het Verenigd
Koninkrijk dragen wat minder ver dan vroeger. Maar de
Tower Bridge, symbool van Victoriaanse technologie, kan nog
altijd tegen een stootje.
