"Die
kerst
sfeer,
die maar altijd blijven..."
Willeke van Ammelrooy
en
Caro van Eyck
eigenlijk allemaal weten. Ik heb mij
als kind wel eens op school afge
vraagd, waarom Tacitus zo weinig
over de koloniën schreef. Zijn ver
haal had vast een andere visie op
de Bijbel gegeven.
Willeke:
Ik ben niet religieus opgevoed en ik
geloof ook niet in God. Maar vol
gens my is er gewoon wel ietsiets
mystieks, dat ik zo geweldig vind,
dat het mij in leven houdt. Maar ik
kan het onmogelijk onder woorden
brengén .Een Jezusflguur, een su
permens, die geen negatieve eigen
schappen heeft, neen, daar geloof ik
niet in. Misschien komt dat ook een
beetje door mijn ervaringen in de
commune, waar ik een tijd lang met
mijn man, de kunstschilder Leen-
dert Janzee in leefde. We wilden
toen allemaal een soort Jezusfiguren
worden. En door alles te relativeren
ons voor bereiden.
Ben Je bang voor de dood?
Willeke:
Neen. maar lk wil er gewoon nu nog
niet aan denken. Als de dood komt,
zal ik die accepteren. Maar ik heb
veel te veel jonge mensen om mij
heen gezien, die veel te vroeg zijn
gestorven. Ook mijn man, Leendert.
Hij was verschrikkelijk depressief en
sloeg voortdurend tien Jaar van zijn
leven over. Ik had op het laatst ook
het gevoel, dat hij heel oud werd en
naar een bejaardentehuis wilde. En
toen heb ik mij ook teruggetrokken,
omdat ik mij niet wilde laten mees
lepen in de dood. Ik wilde verder le
ven. Toen mijn man pas was overle
den zei mijn dochtertje „Mammie,
als wij nu eens een hele lange lad
der kochten dan kunnen wij die te
gen de wolken zetten en halen wij
Leendert terug". Dat vond ik zo ont
roerend.
Caro:
Be weet eigenlijk niet of lk bang
ben van de dood. Ik denk maar aan
de oorlog. Ik ben een vrouw van
Joodse afkomst en ik heb er dikwijls
aan gedacht, dat ze mij een keer
zouden komen halen. Ik had mij
zelf een niet al te moedige, maar
ook geen laffe rol toebedacht. En
p red es uitgekiend wat ik zou doen.
Ik woonde toen met Paul Steenber
gen ln de Haagse kazernestraat. En
toen ik op een middag naar huis
liep zag ik ineens, dat er een Duitse
soldaat WJ ons huis aanbelde... Op
dat moment draaide ik mij direct
om en liep, zo vlug ik kon, een zij
straat in. Ik bedoel maar, er is een
kloof tussen wat Je denkt en wat Je
doet.
Hoe vieren jullie Kerstmis?
Willeke:
In ieder geval met kaarslicht en een
gezellig etentje. En verder lees ik
altijd het kerstverhaal uit de Bijbel
voor aan mijn dochtertje. Gewoon
omdat ik vind dat het erbij hoort.
Maar er zijn ook wel eens kerstda
gen geweest, dat ik het liefst naar
het zuiden was gegaan om lekker te
zonnen. Want Kerstmis is verschrik
kelijk als Je alleen bent. Toen Leen-
pas door was, vierden wij Kerstmis
met een stel alleenstaande ouders en
onze kinderen. We deden spelletjes
en kookten allemaal iets lekkers, dat
was ook erg leuk.
Caro:
Ik vind een kerstboom altijd wel ge
zellig, maar het geeft zo'n enorme
troep in huis. Je blijft bezig met al
die rotnaaldjee en ik heb nu een
maal een verschrikkelijke hekel aan
rommel, dus zo'n boom blijft hier
nooit langstaan.
Willeke:
Wat ik met Kerstmis zo zalig vind is
om 's avonds met de auto door de
verlaten straten van een stad te rij
den. Dan zie Je overal kerstbomen
en kaarslicht door de ramen. Het
geeft een meesterlijke sfeer, »an
mensen die blij zijn dat ze niet
hoeven fee werken en die even be
vrijd zijn van alle verplichtingen,
die op hen rusten.
Caro:
Ja dan denk ik wel eens, kon het
altijd maar zo blijven.
Willeke van Ammelrooy (30) en Ca
ro van Eyck (58), een weerzien na
acht jaar.
Een Jaar of acht geleden maakte
Willeke van Ammelrooy net van
de toneelschool haar debuut bij
bat Rotterdams Toneel. Ze speelde
een soort figurantenrol, een hoertje,
dat een paar keer de straat overstak
en maar twee woorden mocht zeg
gen. Caro van Eyck was de ster van
het stuk en Willeke dacht toen dik
wijls by zichzelf, walt zou heit ge
weldig zijn als ik ooit zo'n actrice
zou kunnen worden.
Voor dit tweegesprek ontmoeten zij
elkaar weer na al die Jaren in Caro's
smaakvol ingerichte Amsteflveense
flat. Ze konden zich geen van
tweeën meer de naam van het to
neelstuk herinneren. Maar ze heb
ben in de krant en op de tv wel el-
kaars carrière gevolgd.
Het Jaar van de vrouw, wat vinden
Jullie nou van zo iets?
Door
Jos Hagers
,,Het lijkt mij net zoiets vervelends
worden als Moederdag, maar mis
schien helpt het de emancipatie een
beetje op gang.
Cairo:
Als de regering er nu eens voor
zorgde, dat iedereen voor hetzelfde
werk. ook hetzelfde loon kreeg, dan
waren wij al een heel stuk verder.
Voor mij Is een vrouw evenveel
waard als een man. En ik kan er
dan ook werkelijk razend om wor
den als ik hoor dat een vrouw om
de een of andere reden wordt ach
tergesteld. B4J het toneel verdienen
man en vrouw gelukkig evenveel.
Maar ik ben een paar Jaar geleden
toch de barricaden opgegaan.
Ik kwam er namelijk achter dat als
Paul Steenbergen de pijp uit zou
gaan, zijn vrouw pensioen kreeg. En
mijn man zou het als ik zou overlij
den, zonder een uitkering moeten
doen. Dat vond ik belachelijk. Na
een bloed lange vergadering is daar
nu gelukkig verandering in gekomen
en hebben de mannen van toneel
speelsters, nu ook recht op pensioen.
De leerlooiers zijn ons, wat dit be
treft voorgegaan. Maar er zijn nog
een heleboel bedrijven, die geen
werkende vrouwen uitbetalen.
Willeke:
Ja weet Je wat ik mij nu afvraag,
wat hebben gewone huisvrouwen nu
n zon Jaar voor de vrouw?
Caro:
Niets natuurlijk!
Ik heb zo'n ifclee dat ze willen dat de
mannen volgend jaar iedere week
een bloemetje voor hun vrouw mee
nemen en dat huisvaders voortaan
helpen.
Leg Je als actrice bewust de nadruk
op bepaalde kwaliteiten of zwakhe
den van de vrouw?
Willeke:
Neen, eigenlijk niet. Ik heb tot dus
ver heel vaak rollen van vrouwen
moeten spelen, waar ik het helemaal
niet mee eens was. Neem Alicia bij
voorbeeld. Ze had eigenlijk alles:
geld, een aardige man, maar het be-
igon allemaal te vervelen, omdat
haar eigen ontplooiing in de ver
drukking kwam. En dat is een pro
bleem dat in ontzettend veel huwe
lijken voorkomt.
Caro:
Ja, weet Je wat ik het interessante
van toneel vind, dat Je iedereen in
zijn gelijk probeert te benaderen.
Is het mogelijk om met alle moder
ne technieken nog emotioneel te
eijn?
Willeke:
Emoties zyn er natuurlijk über
haupt in de mens. Ze behoren zelfs
tot de belangrijkste dingen. De
Griekse drama's werden al uitge
sponnen om ons te laten zien wat er
in de mensen leeft. Maar in deze
tijd komt het gevoel wel steeds meer
in de verdrukking. En daar krijg Je
de grootste frustraties en problemen
door. In Nederland is dat heel sterk,
want Nederlanders hebben helemaal
iets van: Je mag niets laten zien
van je emoties.
Caro:
Juist daarom vind ik Euripides zo
geweldig, want hij is zo modern,
want hij liet de mensen voor het
eerst zelf denken, zelf iets onderne
men en zelf iets doen. Neem de hel-*
din Medea. Ze trok piet Jason ro
vend en plunderend door de wereld
en toen ze eindelijk in Griekenland
aankwam en door Jason en zijn fa
milie werd verstoten zei ze: „Jullie
wantrouwen my, waarom? Omdat ik
slimmer ben, omdat lk iets geleerd
heb en dat kan een vrouw niet zijn,
want een vrouw moet slaaf zijn, een
vrouw moet dom rijn". Dat verhaal
is al bijna tweeduizend Jaar oud,
maar het spreekt de mensen nog ai-
tijd geweldig aan.
Seks wordt steeds belangrijker ln de
film en op het toneel maar vind Je
het functioneel?
Willeke:
Ja, want het hoort nu eenmaal bij
de mens, Je kan het niet wegdenken.
Ook al is het een liefde waar Je ze
ven Jaar op wacht. Maar het me
dium is zo verschillend. Je kan na
tuurlijk een geweldige film maken,
die veel geld kost, maar als die
maar een wéék in de bioscopen
draalt, dan kijkt de regisseur de
volgende keer wel uit om ooit nog
eens aan zo Iets te beginnen. De
films zijn tegenwoordig zo gebonden
aan wat de massa mooi vindt, want
de commercie speelt zo'n grote rol.
En nu hoop ik maar dat, vooral
door de reclame, seks de mensen ge
woon te veel wordt. En ze vanzelf
gaan begrijpen dat erotiek veel ver
der gaat.
Caro:
Mijn man is een film-agent en
daardoor zie ik nogal veel. Ik geloof
ook dat het er echt wei uit gaat dat
de mensen naar de bioscoop toe
rennen om een porno-film te zien.
Trouwens een seksfilm kan ook best
amusant en heel onschuldig zijn zo
als laatst die film .Hartelijke
groeten uit Tirol".
Komt er veel fan-mail van man-
Willeke:
Ik krijg ontzettend fijne brieven
zelfs van schooljongetjes, die mij
laatst op de tv hadden gezien. Maar
kortgeleden ook van een 75-Jarige
man, die schreef, dat hij vroeger
rechter was geweest en veel had
moeten oordelen over prostituees en
pornofilms. En dat hij toen beslist
andere uitspraken had gedaan, als
hij toen allemaal had geweten, wat
hij nu allemaal gehoord had. Kijk
dat vind ik nou schattig. Ik schrijf
de mensen zo veel mogelijk zelf te
rug, maar Je kimt natuurlijk niet
aan de gang blijven. Zo krijg ik bij
voorbeeld iedere week een brief van
een man met een erg onduidelijk
handschrift. Ik denk dat hij erg la
biel is en in een inrichting zit. Ik
heb hem ooit eens een foto met een
handtekening gestuurd en sindsdien
ben ik blijkbaar een deel van zijn
leven. Er zitten tussen de post ook
brieven van mensen, die diep in de
moeilijkheden zitten en van mij
(verwachten dat ik een oplossing
•weet.
Caro:
Ik heb vooral naar aanleiding van
„Stille Kracht" veel leuke reacties
gekregen, maar ik vond het ook een
geweldig stuk om in te spelen.
(Heeft het nadelen om voortdurend
in de publiciteit te staan.
Willeke:
Ja, maar daar wil ik gewoon niet
aan denken. Als ik ergens nieuwe
mensen ontmoet, dan probeer ik al
tijd om net zo open tegenover hen
te zijn, als ik hoop dat ze tegenover
mij staan. Maar het vervelende is
dat Je soms achteraf merkt, dat ze
al een vooroordeel hebben. Je moet
als actrice erg goed uitkienen of de
mensen die Je ontmoet, Je echt aar
dig, of alleen maar interessant vin
den. Dat is een reusachtig verschil.
Het is soms moeilijk om niet ach
terdochtig te zijn. Maar dat wil ik
tegen iedere prijs vermijden, want
dan kun Je geen goed contact meer
met de mensen krijgen en heb je
geen leven meer.
Caro: Ach mensen die Je alleen maar
interessant vinden, raak Je vanzelf
wel kwijt. Ik kan my voorstellen, Wil
leke, dat Je als Je vijftig bent. Je to
taal andere dingen doet. dan nu.
Dan ben Je de mensen, die echt iets
om Je geven-, heus niet uit het oog
verloren.
Is het moeilijk om als actrioe ouder
te worden?
Caro:
Ik vind het geen punt want ik ben
nooit mooi geweest.
Willeke:
Dat is onzin, u bent nog mooi.
Caro:
Neen, begrijp me goed, ik ben nooit
bij het toneel gekomen omdat ik zo
verschrikkelijk mooi was.
Willeke:
Ik ook niet.
Caro:
Ja maar jij bent heel bijzonder,
heel speciaal.
Willeke:
Helemaal niet, misschien fotogeniek,
maar zelfs dat héb ik vroeger nooit
van mij zelf gedacht, want ik vond
mijzelf als kind altijd ontzettend le
lijk.
Caro:
Meen Je dat nou?
Wiiléke:
Ja, maar ik geloof ook meer in de
ziel van de mens. Veel vrouwen
hechten enorm veel waarde aan hun
uiterlijk, maar wat is alleen een ui
terlijk, als er verder niets achter
steekt. Dan is het toch niet mooi
Caro:
Dus we vinden het niet erg om oud
te worden! Ja maar een leeftijd is
voer ons ook niet zo belangrijk. Bij
balletdanseressen bijvoorbeeld liggen
de zaken anders, bij hen is op een
gegeven moment het mechaniek ver
sleten dan moeten zij er mee op
houden en les gaan geven. Dat is
tragisch. Ik ben zelf eigenlijk erg
tevreden met wat ik heb bereikt. Ik
hoef niet meer zo nodig, want als Je
ouder wordt, ontdek Je dat het leven
meer facetten heeft dan dat ene be
roep, waarvoor Je altijd hebt ge
werkt. Als ik «en goede tv-rol krijg,
vind ik het zalig, maar het geeft
mij op het ogenblik bijna net zo
(veel voldoening om boekjes over
mijn toneelcarrière te schrijven.
Is geloof voor Jullie belangrijk?
Caro:
Voor mij niet. Ik weet alleen hoe
(beperkt we zijn en hoe weinig we