ITALIAANSE BAROKMUZIEK
LIBERACE:
GAVE GEK
Decennium: met zijn
vijven in één huis
„Avornl belcanto met
Christine Deutekom"
FILM MAAKT RAGTIME WEER POPULAIR
van Zijp
„ELITE
ROCK"
Q)
GOED VOOR
KINDEREN
ZATERDAG 21 DECEMBER 1974
PAGINA 19
Johann Sebastian Bach was
een dermate bewonderaar van de
muziek van Antonio Vivaldi dat
hij een aantal van diens vioool-
concerten omwerkte voor clave-
cdmbel en orgel. Daarbij verloren
de composities iets van hun
lichtvoetigheid en speelsheid,
maar bewaarden ongerept hun
muzikaliteit.
De organist Pierre Cochereau
maakt de beide concerten in a-
en d-klein, toch misschien iets te
monumentaal in de transcriptie
van Bach. Münchener "Proarte-
orkest draagt er onder de leiding
van een ernstig te moede Kurt
Redel nog wel extra toe bij om
van Vivaldi met zo zeer eenzon-
nige, als wel pen kouwelijke An
tonio te maken. Dat komt mis
schien ook wel door het feit dat
een orgel een breed, niet zeer pun
tig instrument is in zijn zeg
gingskracht; bij Vivaldi komt 't
nu juist zeker in zl jn solistische
conoerti grossi op 'n streng gere-
menteerde ritmiek en opbouw
aan. Het is de mediterane hang
naar de volmaakte vorm, die in
deze orgelversie met de wat pa
thetische aanpak van boven de
Alpen in het gedrang komt.
De plaat van Philips met Ita
liaanse barokmuziek is vooral het
besluisteren waard door de bijdra
gen van het Spaanse gitaristen-
paar Alexandre Lagoya en Ida
Pres tl. Lagoya bewerkte voor zijn
niet al te scheutig van oorspron
kelijke composities voorziene in
strument een concert in C-groot
voor mandoline, strijkers en con
tinuo van Vivaldi en een hobo
concert in d-klein van Asessandro
Marcello, dat eeuwen lang aan
Marcello's beroemdere broer Be
nedetto is toegeschreven. Het is
'n verrukkelijk klaterend bad om
deze twee stukken steeds weer te
besluisteren. Wat vooral zo fijn is
in de muziek van Marcello is het
melodische, bijna Belcanto-ach-
tige verhaal, waarvoor zich een
hobo en misschien zelfs wel een
mandoline meer lijkt te lenen dan
de wat droge, meer op continuo-
taken ingerichte gitaar. Maar bij
Presti en Lagoya herken Je de
onvermoede mogelijkheden die dit
gecompliceerde instrument voor
zijn gunstelingen in petto heeft.
De plaat wordt gecompleteerd
door het bekende adagio in g-klei
van Tomasso Albinoni dat, met
bijvoorbeeld het concert van
Aranjuez behoort t ot decat ego-
rie "music forthe millions" en
alsjeblieft daarmee bedoel ik
echt helemaal nlet6 kwaads, zoals
ik ook niets heb tegen het Me-
tropole-orkest omdat het in zijn
genre uitstekend is. Overigens is
Albinoni nauwelijks de componist
van dit adagio te noemen, omdat
de sentimentele melodische lijn
van het stuk door de 20ste eeuw-
se Italiaan Rem Giazotto is ge
leverd, die daarmee een soort re
vival-barok maakteé Alles bijeen
gaat het hier dus om een tame
lijk heterogeen plaatje, uitsteken
de klassieke achtergrondmuziek,
straks bij kaarslicht, gans en tul
band.
Melding verdienen nog een twee
tal platen met barokmuziek die
onlangs bij de post zaten. Het is
het Franse merk mr. Pickwick.
Het gaat kennelijk om oude ban
den, want het stereo-effect is er
later in aangebracht. Daar heb
ik mea 1 eens eerder zeer kwaad
over gemaakt en toen ging het
over opnamen van de gewelde
naar Charlie Parker. De ge
luidskwaliteit van de platen is
niet feilloos, de klank heeft iets
krasserigs en daaraan doet dat
achteraf in twee stereo-pannetjes
gieten natuurlijk geen goed aan.
Dat bezwaar moeten we aan de
andere kant ook weer niet over
drijven, want voor de prijs is het
geheel meer dan om aan te horen
en uw diamant gaat er niet ka
pot vam.
Op de ene plaat staan wat min
der bekende concert! grossi van
Vivaldi (waaronder dat in F-
groot voor twee hoorns, in d-
klein voor hobo en het concert
voor de Solennita van San Lo
renzo met verschillende blazers).
De tweede plaats heeft interes
sante muziek voor trompet te bie
den, eveneens geschreven door
Italiaanse barokcomponistenTo-
relli, Alberti, Jacchini en de boei
ende sqmfonie opus 11 van Gio-
vanniB attista Bonocini, die ik
tot dan toe alleen als operacom
ponist kende.
Op beide platen speelt het
kamerorkest van Jean-Francois
Paillard. Hij heeft zich verzekerd
van een aantal voortreffelijke so
listen, vooral in de blazerssfeer.
Leuke muziek en goedkoop, naar
het schijnt. Eén goede raaddruk
de monoknop in, wanneer u ze
•draait.
H.M.
Albinoni-Adagio/concerten van
Vivaldi en Marcello door Ida
Presti en Alexandre Lagoya, gi
taar, Pierre Cochereau, orgel en
het orkest „Pro Arte", München
(Philips, stereo 6568 001).
De concerten van Vivaldi, door
het kamerorkest van J. F. Pail
lard met solisten (MR. Pickwick,
stereo MPD 601).
Werken voor Trompet, door het
kamerorkest van J. F. Paullard
met solisten (Mr. Pickwick, ste
reo MPD 605).
Op deze pagina
bijdragen van
Ham Mulder
Ruud Paauw
Bert Paauw
Piet Rosier
Wim Wirtz
Bram van Leeuwen
Paul de Tombe
Eindredactie
René Vos
STEEDS DE NIEUWSTE GRAMMOFOONPLATEN
HAARLEMMERSTRAAT 279
LEIDEN - TEL 071—24010
„Een avond belcanto met Chris
tina Deutekom", PhUips 6780 752.
Van onze eigen Christina Deu
tekom is een dubbel-lp versche
nen met luisterrijke fagmenten
Christine Deutekom.
uit het Italiaanse belcanto-reper
toire, waarin deze 44-Jarige zan
geres zich de laatste tijd heeft
gespecialiseerd. Het album bevat
hoogtepunten uit bekende en
minder bekende werken van Giu
seppe Verki, Vinxenao Bellini.
Gioacchino Rossini en Gaetano
Donizetti. Met nam op de a-
kant van de tweede plaat staan
enkele weinig gehoorde Veri-
melodieën, die de moeite van het
bluisteren echter meer dan
waard zijn. Van deze componist
behalve fragmenten uit „Don
Carlos" en „II Trovatore" bij
voorbeeld ook aria's uit „La Bat-
Taglia di Llegnano". en I Lam-
bardi alia prima Crociata". Van
Bellini behalve enkele uiterst ly
rische passages uitJ Puritani" en
„La Sonnambula" de wanhoops-
aria van Giuletta uit „I Capuleti
e i Montecchi".
Het zijn één voor één aria's,
waarin de stem van La Deutekom
goed tot haar recht komt. Geen
stem overigens met een rijkge
schakeerd kleurpalet, wel één die
tot in de hoogste registers uitste
kend is geëgaliseerd en daaren
boven veel warmte uitstraalt. De
aria „Tu che la vanité" uit „Don
Carlos" bijvoorbeeld wordt door
de in ons land wat miskende en
in wereldsteden als New York en
Florence zo bejubelde sopraan
diep doorleefd gezongen. Dat is
op de plaat duidelijk hoorbaar en
Christina Deutekom zowel zin
gend op het podium als pratend
tijdens een interview op de tele
visie heeft gezien kan alleen maar
tot de conclusie komen dat deze
zangeres tot het soort kunstenaars
behoort dat alleen op de planken
zichzelf is. Christina Deutekom,
die hier het imago van de zin
gende huismoeder uit Amsterdam,
nog steeds krijgt opgelegd, uit
zioh in het gesprtk bijzonder
moeizaam. Wie achter haar ware
gevoelens wil komen hoeft haar
alleen maar te horen zingen. En
dat kan dank zij deze nieuwe dub
bel-lp, waarvan ook de opname
kwaliteit weinig te wensen over
laat.
PU.
De eerste LP (Song of the sad
times) die onlangs van de nog
vrij onbekende Nederlandse groep
Decennium is verschenen doet het
beste vermoeden voor de toekomst
De nummers op deze plaat zuilen
de luisteraar weliswaar niet direct
in vervoering brengen maar ma
ken wel duidelijk dat we hier te
maken hebben met een groep die
boven de middelmaat uitsteekt.
Deoennium vestigde vorige
maand met een tv-optreden in
„Nederpopzien" van de VARA
eigenlijk voor het eerst de volle
aandacht van de vaderlandse
pop-wereld" op zich. Daarvoor
had de formatie, bestaande uit
Ger Brands (drums), Frits van
üden (orgel, zang), Jack Kessels
(gitaar, zang), Koos Koster (bas
gitaar, zang) en Pieter Koster
(gitaar, piano en zang) zich ta
melijk rustig gehouden hoewel
de groep a>l twee jaar bestond.
Die twee Jaar heeft het vijftal
gebruikt om de diverse instru
menten te leren kennen en de
eigenlijke mogelijkheden te ont
dekken. In die periode is er een
hechte band tussen de groeps
leden ontstaan, vooral ook omdat
ze met-.z*n vijven in één huis
zijn gaan wonen. Solo-gitarist
SJaak Kessels: „Wij hebben een
bewuste keuze gemaakt door zo
sterk met elkaar op te trekken.
Omdat we eerst hebben gekeken
of we goed met elkaar konden
opschieten heb ik het idee dat
deze groep niet over een paar jaar
uit elkaar zad gaan. In eerste
instantie ging het om de men
selijke relatie, de muziek kwam
op de tweede plaats. Nu kunnen
we vanuit het mentale evenwicht
dat we hebben bereikt, goede mu
ziek maken".
In ieder geval heeft hun twee
Jaar durende „aanloop" geresul
teerd in een aantal uitgebalan
ceerde composities waarvan voor
al „Look down" noemenswaard is.
Maar ook in de andere nummers
(je moet ze wel een paar keer ge
hoord hebben om ze mooi te kun
nen gaan vinden) demonstreren
de Jongens een van vakmanschap
getuigend omgaan met de in
strumenten. Hun vocale verrich
tingen vormen echter een zwak
punt. Er wordt niet altijd even
zuiver gezongen terwijl bovendien
de stemmen weinig klankvol zijn.
Decennium doet er darom maar
het beste aan het accent in de
eerste plaats te leggen op de in
strumentale mogelijkheden.
B.P.
New Orleans Ragtime Orches
tra. Arhoolie 19035.
Ragtime, één van de eerste, in
oorsprong Amerikaanse muziek
vormen, leek aan het begin van
de Jaren zeventig volledig in ver
getelheid te zijn geraakt Maar,
zoals dat ook stellig bdj de warrige
ontwikkeling van de mode het ge
val is kaai het in de muziek raar
lopen. En dat deed het dan ook.
Want wat gebeurde? Plotseling
kwam daar een film („The
Sting") en niet minder plotseling
was de ragtime populair. De titel
song van „The Sting" „The
Entertainer", een compositie van
ragtime-koning Scott Joplin (rond
de eeuwwisseling!) werd zelfs
gekoesterd op de conjunctuurge
voelige lijsten van hit-top,
hop-pop en top-hip instituten.
En toen de film „The Great
Gatsby" verscheen, was het hek
van de dam en speelde het cliché
„nostalgie" een hoofdrol in de be-
leidsbepaking van reclame makers
en andr3 behoeftekwekers.
Typerend voor het commerciële
karakter van deze films en de in
een eigentijdse Jas gestoken mu
ziek uit de Jaren twintig-dertig
(toen de ragtime overigens al
niet meer zo populair was) zijn
de pogingen om alles zo glan
zend en zo swingend mogelijk over
te brengen. In de meeste geval
len heeft dat geleid tot overdaad
(zoals bij „The Great Gatsby").
Maar wat misschien wel belang
rijker is: het deed de authentici
teit zwaar geweld aan. Een tref
fend voorbeeld in dit verband Is
de wijze waarop Joplins composi
tie „The Entertainer" diepgaand
gemold werd. Niet alleen werd na
melijk het tempo tot een onge
hoorde haast opgeschroefd. Ook
werden de syncopische ekementen
grotendeels uit de oorspronkelijke
compositie verwijderd. En vooral
dat laatste is erg Jammer, omdat
juist de syncopen kenmerkend
zijn voor de ragtime-muziek.
Tegen deze achtergrond is het
verschijnen van een nieuw album
van The New Orleans Ragtime
Orchestra verheugend. Het uit ze
ven man bestaande orkest, dat in
1967 werd opgericht, speelt de
ragtime namelijk op een manier,
zoals door de componisten is aan
gegeven. En hoewel dat aanvan
kelijk wat clownesk overkomt is
het eigenlijk zo puur dat Je er
wel van moét genieten.
Naast de bijna normatieve
blaassectle van trompet, trombo
ne en klarinet beschikt het New
Orleans Ragtime Orchestra ook
over een viool, die aan het door
gaans tamelijk droge geluid een
uiterst warme klankkleur geeft.
De plaat bevat o.m. composities
als „M pie leaf rag", „The En
tertainer", „High Society" en
„Black and White Rag", die in
de ouderwetse orchestrarie 'n ragt
fijne vertolking vinden. De wijze
waarop het New Orleans Ragtime
Orchestra musiceert, doet zelfs
denken aan de eerbiedwaardige
kamermuziek van de klassieken.
En dat is toch muziek van het
zuiverste water. W.W.
Liberace in Concert dubbel-
elpee van Walter Valentino Libe
race Twinset PA8-2-1032.
Liberace behoort tot de gaafste
gekken van wie ik ooit heb ken
nis genomen. In Amerika was hij
tot voor kort zeer beroemd
hoe het nu met hem staat is mi j
niet bekend.
Een aantal Jaren geleden was
deze pianist gewoon in zijn tv-
shows op te treden in een met
goud bestikt jasje, met een glim
lach om de mond die vooral wat
oudere dames danig van streek
bracht en met bijpassend kaars
licht om het mierzoete sfeertje
nog te verhogen. Tussen zijn pia
nospel door reutelde hij op een
afgrijselijk toontje over zijn lieve
moe en zijft brave broertje.
De kditsoh droop er van af.
Om zijn imago nog wat op te
poetsen liet hij in Hollywood een'
huis bouwen dat werkelijk alles
sloeg. In dat perceel staan zeven
vleugels, een bed in de vorm van
een piano en een zwembad in de
vorm van een plano. Zelfs zijn
polshorloge lijkt op een klavier.
Het zal je kind maar wezen. Li
berace kén ontegenzeggelijk pia
nospelen. Wat hij echter demon
streert is de virtuositeit van een
man zonder diepgang, zonder we
zenlijke smaak ook. Chopiri en
Beethoven speelt hij met 'n glib
berige oppervlakkigheid waar je
akelig van wordt. En met hetzelf
de vlotte-jongens-gemak dreunt
hij er hitjes als Smoke gets in
your eyes. Star Dust. Malaguena,
Tea for two. The impossible dream,
I left my heart to San Fran
cisco, Born Free enz. uit.
Een dubfoeflelpee is veel te veel
©er voor deze man; een gewone
elpee was al mooi genoeg geweest.
RP.
Country Life The fourth Ro
sy Music album ILPS 9303-
88370 IT.
Behalve een duidelijke voorlief
de voor het fenomeen vrouw, die
op alle vier de LP-hoezen tot nu
toe onverholen wordt gedemon
streerd (met als climax de hoes
van de vierde LP) kim Je Roxy
Music een grote portie distinctie
niet ontzeggen. Wat de groep aa
muziek voortbrengt, zou Je mis
schien het beste kunnen vangen
onder de term „elite-rock". Roxy
Music maakt muziek die tot in
de kleinste details is verxorgt een
neiging naar perfectie die ook
wordt tegengekomen in de wijze
waarrop die muziek wordt ge
bracht. Roxy Music heeft er ook
duidelijk de mensen voor om naar
een hoog niveau te reiken. Com
ponist/zanger Bryan Ferry, wiens
unieke, gedistingeerde zangstijl
tot het handelsmerk van de groep
is geworden, wordt instrumen
taal erg goed bijgestaan door
mannen als Phil Manzanera (een
flitsend meester op de gitaar),
de uitstekende drummer Paul
Thompson en bijvoorbeeld An
drew Mackay.
Als de lijn wordt gevolgd die
sinds de oprichting van de huidige
formatie Roxy Music (in '72is
getrokken, dan is Country Life
voorbestemd tot een langdurig
verblijf aan de top van de LP-
hitiijsten. Elk van de drie vorige
albums immers verkocht steeds
beter, een opgaande curve die met
het derde album „Stranded" een
hoogtepunt tot nu toe bereikte.
En ook Country Life getuigt weer
van de subtiele klasse van Roxy
Music. Weliswaar valt de groep
aan het. einde van kant 1 enigs
zins tehig (hoewel If it takes aU
night gebracht wordt op een wij
ze waarvan doorsnee roek-groepen
nog heel wat kunnen leren) maar
die lichte teruggang wordt meer
dan verdoezeld in werkjes als The
thrill of it all, het verfijnde
Three and nine, het ook op single
uitgekomen All I want is you
en op kant 2 het machtige Bitter
Sweet, met Duits intermezzo,
Triptych en Prairie Rose.
P.d. T.
Speciaalzaak
grammofoonplaten
J nic. de tombe
Lange Pieterskerkchoorsteeg 11
Leiden, telefoon 071 22184
Alle dertien goed voor kinde
ren Div. artiesten PhUips
6436 028.
De serie „Alle dertien goed"
Phonogram mag zich in een
grote belangstelling verheugen.
Onder die naam worden op ge
zette tijden elpees uitgebracht
waarop zijn samengebracht de
grote single-hits van de afgelo
pen periode. Het zijn meestal
nummers waarbij voor het sing
le-publiek de verzadiging is be
reikt en waarvoor Phonogram nu
nog probeert een graantje mee te
pikken van het elpee-publiek. Dat
die platen zeer goed verkocht v
den laat zich raden: er staan
meestal erg goede nummers op
en de prijs is redelijk.
Aan de vooravond van de de
cembermaand verscheen een spe
ciale „Alle dertien goed" voor kin
deren. Daarop staan de meeste be
kende liedjes van de televisie-se
ries en dan ook nog in de origi-
enele uitvoering. Op de plaat
«taan onermeer "Kennen Jullie
Paulus al?", „Swiebertje" en
J"Bromsnor", "Hai Pippi Lang
kous", „Kunt u mij de weg naar
Hameien vertellen mijnheer?"
„Maak Je niet dik. dun is de mo
de", het Pipo-Med, "Dikkertje Dap"
„Ik ben beertje Colargol", „Mijn
vader is een tovenaar", Hallo
meneer de Uil, de -familie Bar-
bapapa en „Een muis in de molen
in mooi Amsterdam". Al met al
een vrijwel compleet overzicht
er. Misschien een cadeautje voor
onder de kerstboom y. int Je wUt
deze maand nog wel eens iets an
ders horen dan Zie ginds komt de
stoomboot en Stille Nacht.
B.vJL.