Top laat leemtes bestaan
maar boekt ook successen
Constantijn heeft geldzorgen
Overstromingen
bedreigen deel
midden Europa
GALLAGHAN WIL MET
SMITH GAAN PRATEN
Amerika staakt militaire
hulp aan Turkije definitief
Correcties voor Engelse bijdrage mogelijk
Kritiek van de VS op
bezuinigingen NAVO
Travellers
Kerstdiner in
WOENSDAG 11 DECEMBER 1974
PARIJS De verwachtingen van deze Europese topconfe
rentie waren niet hooggespannen- Tegen die achtergrond moet
ik zeggen dat het resultaat is meegevallen. In het slotcommu
niqué zitten allerlei leemtes en tekortkomingen, maar op een
aantal punten zijn toch stappen vooruit gezet. Zo vatte de Ne
derlandse minister-president Den Uyl gisteravond zijn indruk
samen van de bijeenkomst van de regeringsleiders van de
negen EG-landen in Parijs, die volgens de Franse president
Giscard d'Estaing moest worden beschouwd als de laatste "top"
of als de eerste "Europese raad". Deze raad zal in het vervolg
drie keer per jaar bijeenkomen, waarbij ook de ministers van
Buitenlandse Zaken zullen zijn.
Op het belangrijkste punt,
de energie-politiek, is de top in ie
der geval niet tot concrete besluiten
gekomen. "Op energiegebied is de
toverformule niet gevonden", zei
minister Max van der Stoel van
Buitenlandse Zaken, "maar aan de
6feer ontleen ik een zekere hoop
dat we op dit gebied misschien toch
wat verder kunnen komen." Dat
laatste zal dan moeten blijken tij
dens en vooral na het onderhoud
van Giscard met zijn Amerikaanse
collega Ford, begin volgende week
on Martinique. In het communiqué
wordt onder meer gezegd dat de re
geringsleiders een uiteenzetting
aanhoorden van de Duitse bonds
kanselier Schmidt over de mogelijk
heden voo r samenwerking tussen
olieproducerende en- verbruikende
landen, en dat zij groot belang
hechten aan de komende ontmoe
ting Giscard-Ford. Die verwijzing
naar het verhaal van Schmidt staat
er volgens Den Uyl niet toevallig, hij
heeft voor de top nog met Ford ge
sproken. Dat zal echter in de komen
de weken allemaal nog moeten blij
ken. De zaak is in beweging", aldus
Den Uyl. Giscard zei op zijn
persconferentie dat de negen
het erover eens zijn dat een confe
rentie met de olieproducerende lan-
d .m (die door hem is voorgesteld)
tijd van voorbereiding vergc. Daar
over zal hij ook van gedachten wis
selen met de Amerikaanse presi
dent 'Ik heb begrepen dat er
aan Amerikaanse kant zeker een
opening is voor een conferentie met
de olieproducerende landen", aldus
Giscard. Zoals bekend zijn de Ame
rikanen tot nu steeds van mening
geweest dat de tijd nog niet rijp is
.voor de door Frankrijk voorgestelde
conferentie, omdat eerst de oliever-
bruikende landen het eens moeten
worden over een gemeenschappelij
ke houding. In Franse ogen houdt
dit het risico in van een confronta
tiepolitiek met de olieproducenten.
Ren ander moeilijk punt, de Brit
se bijdrage aan de EEG-begroting,
is door de top dichter bij een op
lossing gebracht. De raad en de
commissie worden uitgenodigd om
zo spoedig mogelijk een correctie
mechanisme te ontwerpen dat moet
voorkomen dat voor een lid-staat
een onaanvaardbare situatie ont
staat. Dit mechanisme mag het
stelsel van de eigen inkomsten van
de Gemeenschap niet aantasten.
"Hiermee is de eerste belangrijke
horde genomen op de weg die ertoe
kan leiden dat England in de EG
blijft, hoe men verder ook denkt over
het Britse optreden. Van der
Stoel wees erop dat het ontwerpen
van het mechanisme nog heel wat
moeite zal kosten. De kwestie zal in
het vroege voorjaar aan de orde
komen op de eerstvolgende raad
van regeringsleiders. De minister
had "niet altijd het grootste en
thousiasme" voor het Britse optre
den in EG-verband, maar als En
geland zich zou terugtrekken, zou
volgens hem het evenwicht in de
G leenschap volledig zoek zijn.
Wat de instellingen van de Ge
meenschap betreft is het opvallend
dat er geen Britse reserve rust op
de passage dat de bevoegdheden
van het Europees Parlement op
wetgevend gebied zullen worden uit
gebreid. Dat is wel het geval met
betrekking tot de directe verkiezing
van het parlement, waarover de
raad in 1976 zal beslissen en die op
zijn vroegst in 1978 kunnen worden
gehouden. De Engelsen hebben
zich op dit punt van een standpunt
onthouden tot na het referendum
over het Britse lidmaatschap van
de EEG. Ook de Denen hebben ver
klaard dat zij zich ten aanzien van
de verkiezingen niet kunnen binden.
Gelijke rechten De Perzische
prinses Agraf heeft gisteren aan
seorebaris-generaal Waildihedm van
de VN een verklaring over de gelij
ke rechten van de vrouw aangebo
den die ondertekend is door meer
dan 50 staatshoofden, onder wie ko
ningin Juliana. In de verklaring
wordt gezegd dat de vrouw op alle
terreinen en op gelijke voet met
mannen moeten kunnen samenwer
ken en dat gehoopt wordt dat in
1975, het internationale Jaar van de
vrouw, door alle landen, aangeslo
ten bij de VN, ten aanzien hiervan
conorete maatregelen zullen
worden genomen.
Arrestatie De zwager van wij
len president Allende van Chili,
Gaston Pascal Lyon, is gearres
teerd door de veiligheidsdienst van
het leger. Pascal Lyon is de vader
van de huidige secretaris-generaal
van de MIR, de "Beweging van re
volutionair links", Andres Pascal
Allende. Hij werd sinds 11 septem
ber 1973, de dag van de staats
greep, gezocht. Zijn vrouw Laura
Allende werd vorige maand gear
resteerd wegens contacten met uiterst
lining
Frankrijk, dat vroeger bij deze pun
ten altijd de dwarsligger was, is nu
akkoord, al neemt het wat de be
voegdheden betreft een zuinig
standpunt in. De negen zijn het er
ook over eens dat niet langer over
ieder onderwerp met éénparigheid
van stemmen hoeft te worden be
slist in de EG-ministerraad, zond
der dat daardoor echter de moge
lijkheid om unanimiteit te verlan
gen volledig wordt afgesloten. In
het hoofdstuk over het dichter bij
elkaar brengen van de economische
politiek in de lid-staten, krijgen
Nederland en de Duitse Bondsrepu
bliek een compliment omdat zij
maatregelen hebben genomen die
passend zijn voor landen met een
overschot op de betalingsbalans.
Dergelijke landen moeten volgens
het communiqué de interne vraag
stimuleren en een hoog niveau van
werkgelegenheid handhaven, zonder
de Inflatie nog verder aan te wak
keren. Daardoor wordt het gemak
kelijker voor de landen met een te
kort op de betalingsbalans om een
beleid te voeren dat een verbetering
teweeg kan brengen in hun han
delsbalans zonder dat zij hun toe
vlucht nemen tot beschermende
maatregelen. De Franse president
heeft opdracht van de Negen om
bij zijn Amerikaanse collega aan te
dringen op een gedragslijn die met
het bovenstaande in overeenstem
ming is. Bij de EG-landen bestaat
grote bezorgdheid over de ontwikke
ling van de Amerikaanse economie
en van de gevolgen die de recessie
in de VS voor Europa kan hebben,
zo bleek tijdens de eonferentie. Ook
hierover bracht Helmut Schmidt
aan de Negen verslag uit. Een
concreet resultaat was tenslotte dat
eindelijk werd besloten tot de In
stelling van een regionaal fonds
voor de achtergebleven gebieden in
de Gemeenschap. Het zal in de ko
mende drte Jaren circa 4.5 miljard
gulden omvat.
HAMBURG Grote gebieden in
Midden-Europa worden door
overstromingen bedreigd. Als ge
volg van dagen lang regenval zijn
In de twee Duitse staten en him
buurlanden de rivieren sterk ge
stegen, terwijl de stuwmeren tot
de rand zijn gevuld.
Voor het Tsjechoslowaakse deel
van de Donau werd gisteravond
de alarmtoestand Afgekondigd. Het
peil is 7,2 meter, of ruim vijf me
ter boven normaal.
In West-Duitsland vreest men
dat het dooiweer in het Reuzen
gebergte en het Ertsgebergte, sa
men met het hoge water in Tsje-
ohoslowakije en Oost-Duitsland
zullen leiden tot een vloedgolf in
't gebied van de Elbe In de DDR
zijn al duizenden mensen in de
weer tegen overstromingen
In het Harzgebergte zijn twee
van de 6 stuwmeren overgelopen
In de vlakte zijn al wegen onbe-
In Moskou is daarentegen de
winter ingevallen met temperatu
ren van zes tot acht graden onder
het vriespunt. Te Oljomtnsk aan
de Lena in Oost-Siberië vriest het
ai 47 graden Celsius!
Premier Den Uyl in gesprek met zijn collega Wilson tijdens ie lunch in het i
hoofdstad voor de deelnemers aan de topconferentie.
BRUSSEL (AP) James R.
Schlesinger, de Amerikaanse minis
ter van Defensie, heeft de Europese
bondgenoten van die Verenigde Sta
ten tijdens de Navo-coaiferentde in
Brussel gewaarschuwd tegen het ver
minderen van de defensie-inspan
ning onder bescherming van de do
minerende mdfldltaire macht van de
Verenigde Staten, zo is in diploma
tieke kringen vernomen.
In de vergadering van de minis
ters van Defenstie van het Atlanti
sche bondgenootschap kregen zowel
Italië als Engeland kritiek te verdu
ren omdat zij de flanken van de
NAVO zouden verzwakken door voor
genomen bezuinigingen in de defen-
sieUïtgiaven. Deze kritiek werd gele
verd door de Westidiui'tse minister van
Defensie Georg Leber.
Volgens de zegslieden had Schle-
singer Italië en Engeland niet met
name genoemd, hoewel hij maandag
wel had verklaard dat de Britse
plannen "geen reden tot verheugd
heid" waren.
Het blijkt dat de Verenigde Sta
ten nog altijd verreweg het meeste
uitgeven aan Defensie.
De andere bondgenoten samen ge
ven er ruim 54 miljard dollar aan
uït. Het percentage dat de Verenigde
Staten voor hun rekening nemen
in de totale defensie uitgaven is ge
lijk gebleven aan dat van vorig Jaar
ongeveer 64 procent.
In de afgelopen twintig Jaar Is
dit percentage voortdurend afgeno
men. In 1954 bedroeg het nog meer
dan 75.
De Europese Navo-landen zullen
dit Jaar 14.4 procent meer aan de
fensie uitgeven, Canada 11,4 pro
cent en de Verenigde Staten 9,2
procent.
Gezien de inflatie betekent dit in
reële termen slechts geringe stijgin
gen.
LONDEN In diplomatieke kringen
in de Britse hoofdstad wordt gespe
culeerd dat James Callaghan, de mi
nister van buitenlandse zaken, voor
het einde van dit jaar een gesprek
zal voeren met Ian Smith, de Rhode -
sische premier. Verwacht wordt dat
minister Callaghan de Rhodesische
premier er op zal wijzen dat zijn eni
ge hoop om een bloedbad te vermij
den, zoals destijds in de Kongo, het
deelnemen zal zijn aan een in Lon
den te houden constitutionele verga
dering, met de Afrikaanse nationalis
tische partijen om te komen tot on
afhankelijkheidsverklaringen.
In Loesaka hebben Britse politieke
waarnemers gezegd dat na het mis
lukken van de vredesconferentie al
daar de mening van de meeste Afri
kaanse leiders is, dat Engeland on
middellijk actie dient te onderne
men om de Rhodesische regering tot
andere gedachten te brengen. Minis
ter Callaghan zal premier Smith
waarschijnlijk ontmoeten tijdens
zijn bezoek aan zes Afrikaanse lan
den, eind deze maand. De afspraken
voor deze bezoeken zijn reeds lang
geleden gemaakt. Het heeft daarbij
aanvankelijk niet in de bedoeling ge
legen ook Rhodesië te bezoeken.
De laatste keer dat een Britse minis
ter Rhodesië bezocht was in 1971,
toen de voormalige Conservatieve mi
nister van buitenlands zaken, Sir
Alec Douglas Home, een mislukte
overeenkomst sloot met premier Ian
Smith.
In Londen zelf wordt nu al geheim
zinnig gedaan over een belangrijke
vergadering in het historische Mal-
borough House op Pall Mall, in het
centrum van de Britse hoofdstad. De
ze vergadering, die in februari vol
gend Jaar zou worden gehouden, zou
de langverbeide grondwetgevende
vergadering zijn.
Ondertussen hebben de twee Afri
kaanse leiders Siphole en Nkoma,
die door Ian Smith uit de gevangenis
waren vrijgelaten, op erewoord dat ze
vrijwillig zouden terugkeren, beslo
ten voorlopig in Loesaka te blijven.
Berichten dat zij daar een "zwarte"
regering in ballingschap zouden wil
len oprichten, zijn echter niet beves
tigd.
ADVERTENTIE
„u0nP f31,-en f38,-per couvert
\je\dsennay Kindermenu f 11,50
Tafelreservering: 070-276910
De Russische schrijver Solzjenitsyn, aan wie in 1970 de Nobel
prijs voor literatuur werd toegekend, maar deze toen niet in
ontvangst kon nemen, kreeg deze gisteren als balling in Stock
holm uit handen van Koning Carl Gustaaf. Tijdens dezelfde
plechtigheid werden de dit jaar toegekende prijzen overhan
digd.
WASHINGTON (AP) Het Ame
rikaanse departement van Buiten
landse Zaken heeft bekendgemaakt
dat de regering Ford met ingang
van gisteren volledige uitvoering zal
geven aan de beslissing van het con
gres om de Amerikaanse militaire
hulp aan Turkije stop te zetten.
Volgens een in oktober door het
Congres aangenomen wetsvoorstel,
moest alle militaire steun aan Tur
kije op 10 december worden stopge
zet, tenzij "tastbare vooruitgang" zou
zijn geboekt in het streven naar een
oplossing voor de kwestie Cyprus.
Amerikaanse functionarissen heb
ben inmiddels toegegeven dat een
dergelijke vooruitgang is uitgeble-
Een resolutie die van kracht is met
betrekking tot de buitenlandse hulp
"verbiedt het uitgeven van over
heidsgelden voor militaire steun, de
verkoop van militair materiaal of
voorraden, het vervoer van militaire
uitrusting of de leveranties van der
gelijk materiaal aan Turkije na 10
december", zo verklaarde de woord
voerder van het ministerie, Paul Ha
re, op een persconferentie in Was
hington.
"Deze resolutie zal volledig ten uit
voer worden gelegd", zo voegde hij
eraan toe.
Hare maakte niet duidelijk wat er
zou gebeuren met het materiaal dat
reeds op weg naar Turkije is, maar
van andere zegslieden werd verno
men dat dergelijk materiaal "onder
Amerikaanse controle" zal blijven.
Dit scheen in te houden dat zelfs
als het materiaal op zijn plaats van
bestemming in Turkije aankomt, het
niet aan de Turkse autoriteiten zal
worden overgedragen.
Het congres besloot tot deze maat
regel omdat het tot de conclusie was
gekomen dat Turkije gebruik maak
te van door de Verenigde Staten ge
leverd materiaal in de invasie van
Cyprus.
Door Ton Schuurman»
or Koning Leka, die aanspraak
maakt op de troon van Albanië en
die onlangs door trouwe volgelingen-
in-ballingschap in Madrid op plech.
tige wijze is gekroond. Dan is er
CHOBHAM De plaatselij- prins Tomislav van Joego-Slavië die
ke bobby voor het huis in Stanyards In het Engelse graalschap Sussex
Lane in Chobham, een plaatsje in leeft en te ontbieden is als binnen,
het Engelse graafschap Surrey staat huisarohitect. Prins Paul van Joe-
er plotseling niet meer, nu de voor- go-Slavië woont in Parijs en verdient
naamste bewoner van het Vioto- zijn oentjes met bij tijd en wijle kost-
riaanse huis sinds zondag geen ko- bare privé-stukken, zoals meubelen,
ninklijke toekomst meer schijnt te schilderijen en Juwelen aan de man
hebben. Die bewoner is de verban- te brengen. Dan zijn er nog de illus-
nen Griekse vorst Constantijn XIII, tere Graaf van Parijs, Prins Louis
koning der Hellenen. Behalve dat hij Napoleon en Prins Louis Murat, de
niet als vorst naar zijn land kan te- koning van Napels, die, zoals alle
rugkeren. heeft koning Constantijn
nu ook andere zorgen
hoofd. Namelijk wat te doen in do
toekomst?
De Londense Times" schreef gis
teren een beetje zuur dat Constan
tijn nu aan alle voorwaarden voldoet
om lid te kunnen worden van de ex
clusieve, maar melancholieke vak
bond van verbannen vorsten, die
aardig wat leden telt. Bijvoorbeeld
i de vakbond, gedu-
"zijn rig wachten op hèt telegram, dat
moedelijk nooit zal worden aange
boden.
Het belangrijkste probleem van ko
ning Constantijn is voorlopig zijn fi
nancien. Privé beschikt hij in Grie
kenland weliswaar over bezittingen
die een slordige 800 miljoen gulden
waard zijn, maar hij is, als gevolg
beslissing van de voormali-
Koning Michael van Roemenië, die ge kolonels, niet in staat over dit
in zijn levensonderhoud voorziet als geld te beschikken. Dat ervoer hij vo-
directeur van een in Genève geves- rig Jaar, toen hij een bescheiden
tigde firma in 6cheepsinstrumenten.stukje land ten noorden van Athene
verkocht, voor ongeveer 14 miljoen
gulden. Het geld werd namelijk on
middellijk geblokkeerd.
Verwacht wordt dat de nieuwe
wijze van goede wil de blokkade
van dit geld zal opheffen. Maar
voorlopig heeft Constantijn daar
nog niet veel aan.
Privé heeft hij namelijk op dit
moment geen enkele bron van in
komsten. Toen koning Constantijn
zeven jaar geleden werd verbannen,
werd zijn toelage van 2.5 miljoen
gulden per Jaar teruggebracht tot
600.000 gulden. Vorig jaar zetten de
kolonels ook dit bedrag stop. Vanaf
dat ogenblik heeft de 34-jarige vorst
en vader van drie kinderen voorna
melijk geleefd van geld dat hem
werd toegeschoven door de schat
rijke Griekse reders, zoals Onassis
en Niarchos, die ook in eerste in
stantie de kostbare campagne in
Griekenland hebben gefinancierd,
die Constantijn terug op de troon
moest brengen. Volgens insiders zou
Constantijn net zoveel van de
scheepsmagnaten kunnen krijgen als
hij maar wil, maar de vorst zou
dit vanwege zijn waardigheid niet
Juist vinden. Aan de andere kant
zou hij ook niet van plan zijn om,
zoals zijn vader, wijlen Koning Paul,
van 1924 tot 1935 eveneens in En
geland in precies dezelfde omstan
digheden (Griekenland was In die
tijd ook een republiek) een baantje
te nemen als technicus in een auto-
fabriek.
Maar wat dan?, Zijn 28-Jarige
vrouw, ex-koningin Anne-Marie 'n
voormalige Deense prinses, heeft
weliswaar wat geld van zichzelf,
maar dat is net voldoende om een
fllinke kruidenierszaak op te zetten.
Volgens William Hickey, een van
de best-geïnformeerde 60Ciety-Jour-
nalisten van Engeland, wacht ko
ning Constantijn op de toestemming
van premier Karmanlis om het ge
blokkeerde geld met een stevige
rente over te laten boeken naar
Constantijns Londense bank.
Dan is hij, volgens Hickey. aller
eerst in staat om de geleende meu
belen en schilderijen aan de Britse
koninklijke familie terug te geven,
die nu de acht kamers van Constan
tijs optrek in Chobham vullen. Het
Griekse koningspaar is verwant aan
het Engelse vorstenhuis, maar dat
wil niet zeggen dat de twee families
Israël ontkent
schuld aan
raketaanval
TEL AVTV (AP) Het Is
raëlische opperbevel heeft gis
teren ontkend dat Israëlische
militaire raketten zouden heb
ben afgevuurd op centra van de
Palestijnse bevrijdingsorganisa
tie in Beiroet.
"Wij hebben er niets mee te
maken", aldus een woordvoer
der van het opperbevel in Tel
Aviv.
De regeringsvoorlichtings
dienst heeft geweigerd com
mentaar te leveren op de be
schuldigingen van Palestijnse
zijde dat de aanvallen door Is
raëli's zijn gepleegd.
regelmatig bij elkaar over de vloer
komen. De Griekse koninklijke ban
nelingen zijn zegge en schrijve pre
cies één keer voor een beleefdheids
bezoek uitgenodigd op Buckingham
Palace en dat was toen er weer eni
ge hoop daagde dat Constantijn op
nieuw als vorst zou terugkeren, di
rect nadat de kolonels in juli wa
ren afgezet. De volgende thee-visite
zal ongetwijfeld worden gehouden
als er opnieuw hoop is. Dat die dag
eens zal komen, daarvan is Constan
tijn overtuigd.
Kathedraal van
Canterbury
wordt bedreigd
CANTERBURY De beroemde
kathedraal van Canterbury, het gees
telijke centrum van de kerk van En
geland, wordt als gevolg van de wis
selende weersomstandigheden en de
luchtvervuiling in de acht eeuwen
van baar bestaan door verval be
dreigd.
Gisteren begon de nieuwe aartsbis
schop van Canterbury, dr. Donald
Ooggan, een campagne om 3,5 mil
joen pond (ruim f 22 miljoen) bij
een te brengen voor het herstel. Al
het geld moet door particulieren bij
een worden gebracht, aangezien de
staat volgens de wet de kerk niet fi
nancieel mag steunen.
De kathedraal die jaarlijks twee
miljoen toeristen trekt, ls gebouwd
op de plaats waar Sine, August in us in
de Saksische tijd het christendom
naar Engpian^ bracht.
