Dr. Wiersinga door
synode veroordeeld
VATIKAAN VEROORDEELT ABORTUS ALS IMMOREEL
Teleurstelling
over opvatting
kerk Zuid-Afrika
De nieuweVolvo occasions zijn er.
Kies bij uw dealer.
wsssmm
KLACHT BIJ JUSTITIE TEGEN
DE GEREFORMEERDE SYNODE
Iets minder Luthersen
Vasten om honger in
wereld te bestrijden
ZORG OVER
LOT BEYERS
NAUDE
Paar voor paar
Jy/ ^en ^eus
VOLVO
PAGINA I* dinöuau ZO «uvm
VATIKAANSTAD Het Vatikaan
heeft liberalisering van de abortus
wetgeving als "in zich immoreel"
veroordeeld. In een gisteren gepubli
ceerde "verklaring over de abortus
provocatus" stelt de Vatikaanse con
gregatie voor de geloofsleer als hoog
ste instantie voor geloof en zeden
in de RJC. Kerk vast: "de katho
liek kan noch meedoen met de beïn
vloeding van de publieke opinie ten
gunste van een dergelijke wetgeving
noch aan dergelijke wetten zijn toe
stemming geven. Hij kan helemaal
niet meewerken aan de toepassing
van dergelijke wetten. Zo is het bij
voorbeeld ontoelaatbaar artsen of
verpleegkundigen te dwingen tot
rechtstreekse medewerking aan abor
tus provocatüs en tot een keuze tus
sen de christelijke wet en hun medi
sche functie".
Tegenover de eis tot hervorming,
van de abortuswetgeving stelt de Va
tikaanse verklaring de eis tot een
vastbesloten hervorming van de
maatschappij. De wetgever heeft de
taak "de levensvoorwaarden voor
alle bevolkingsgroepen, te beginnen
bij hen, die er het ongunstigst voor
staan, zodanig te veranderen, dat
elk kind, dat op de wereld komt,
6teeds en overal een menswaardige
aanvaarding vindt". Met hulpverle
ning aan gezinnen en alleenstaan
de moeders, met kinderbijslag, met
een verstandige regeling van de sta
tus van de onechtelijke kinderen en
van de adoptiemogelijkheden kan
"een positieve politiek" bedreven
worden, die "een over het algemeen
concreet en achtenswaardig alterna
tief voor de abortus biedt", aldus de
verklaring.
De verklaring van de congregatie
voor de geloofsleer wijst iedere in
dicatie voor abortus af. De omstre
den vraag rond het tijdstip der be
zieling van het embryo wordt afge
daan als een "puurfilosofische
zaak" en als niet wezenlijk voor de
ethische waardering van de abor
tus provocatus. De congregatie voor
de geloofsleer constateert: „het res
pect voor het persoonlijke men
selijke leven is vereist van het ogen
blik af, dat het levensproces begint.
Wanneer het ei bevrucht is, begint
een nieuw leven. Het is niet meer
het leven van de vader of van de
moeder, maar het leven van een
nieuw menselijk wezen. En dit le
ven moet overeenkomstig het Twee
de Vatikaanse Concilie van het eer
ste begin af met de grootste zorg
vuldigheid behoed worden. Vrucht
afdrijving en kindermoord zijn af
schuwelijke misdaden".
Tegenover het voornaamste ar
gument der voorstanders van de zo
genoemde indicatie-oplossing na
melijk dat in de huidige pluralisti
sche maatschappij een groep zijn
zedenwetten niet aan alle anderen
mag opleggen, stelt de congregatie
voor de geloofsleer vast: "Niemand
eist van de wetgevende staat, dat
hij het totale ethische bereik be
schermt en alle misdaden bestraft.
Hij moet vaak het kleinere kwaad
tolereren om het grotere kwaad te
voorkomen. Bij een verandering
van de wetgeving is echter voorzich
tigheid geboden. Velen zien als toe
stemming wat misschien slechte als
afzien van bestraffing bedoeld was.
Meer nog, het afzien van strafver
volging bij abortus provocates wekt
minstens de indruk, dat de wetge
ver, die anders iedere moord zwaar
bestraft, de zwangerschapsonder
breking niet meer als een misdaad
tegen het menselijke leven be
schouwt".
De verklaring van de congregatie
voor de geloofsleer ontkent niet, dat
"in bepaalde, misschien tamelijk tal
rijke gevallen de weigering van de
zwangerschapsverbreking belangrij ke
waarden kwetst, die men normaler
wijze hoogschat en soms zelfs voor
rang schijnt te moeten geven". Als
voorbeelden noemt het document dan
de gezondheid of zelfs het leven van
moeder, de gerechtigde vrees voor de
geboorte van een abnormaal kind, de
druk van de omgeving of soortgelijke
gronden. Maar deze redenen kunnen
"nooit objectief het recht geven te
beschikken over het leven, zelfs over
het beginnende leven van een ander.
En wat het komende ongeluk van een
kind betreft, mag niemand, ook niet
de vader of de moeder, zich in zijn
plaats zelfs wanneer het kind nog
een embryo is de dood verkiezen
boven het levenhet leven is een
veel te fundamentele waarde, waar
mee zelfs ernstïge nadelen niet te
vergelijken zijn".
ken maar dat ze
daar blij mee is. Ze ^§|j§|ggi®|
wil ze niet meer uitdoen.
't Is dan ook hart- en voetverwarmend.
28-35 13.95
Tast deel verzoeningsleer aan"
LUNTEREN De gereformeer
de synode heeft met 50 tegen 19
stemmen uitgesproken, dat de Am
sterdamse studentenpredikant dr.
H. Wiersinga, "een essentieel be
standdeel aantast van de verzoe
ningsleer der belijdenis en te kort
doet aan de rechte prediking van het
evangelie".
Dr. Wiersinga is in 1971 gepromo
veerd op een proefschrift over de ver
zoening. Volgens de synode ontkent
hij "dat Christus in onze plaats het
gericht van God gedragen heeft".
De synode zal in een brief aan dr.
Wiersinga een klemmend beroep op
hem doen "zich trouw te houden,
aan het belijden van de kerk", ook op
het vermelde punt. Hem zal ge
vraagd worden, liefst nog aan de hui
dige synode te antwoorden. De vol
gend synode wordt voorjaar 1975 ge
kozen.
Er wordt een commissie benoemd
die aan dr. Wiersinga het "klemmend
beroep" zal toelichten en met hem
zal spreken over al de vragen die er
verder over kunnen rijzen.
De uitspraak werd gedaan naar
aanleiding van brieven van 130 ker
kelijke vergaderingen over een in
Juni genomen besluit over dezelfde
zaak. Men had niet uit dat Juni-be-
Sluit begrepen, dat de synode toen
ook al enkele opvattingen van dr.
Wiersinga had veroordeeld. En ver
der wenste men vaak dat die veroor
deling ook gevolgd zal worden door
tuchtmaatregelen.
Dat laatste wees de synode af. Als
er maatregelen nodig zijn, dan zullen
die van zijn kerkeraad in Amster
dam moeten komen. Bovendien is er
volgens de synode voldoende reden,
om met Wiersinga in gesprek te blij
ven. Daarbij was in juni ook uiteen
gezet in welke opzichten de synode en
Wiersinga het met elkaar eens zijn
over de verzoening.
De nieuwe uitspraak heft de oude
niet op, zij is bedoeld als verduide- moet er verheldering komen", zei
lijking. Prof. dr. J. Plamp (Kam- hij. Een deel van de synode zag ech-
pen) die het voorstel aanbood en ter in het voorstel een verscherping
verdedigde vond de uitspraak van ju- van het synodale standpunt tegenover
ni wel duidelijk. "Maar als het dui- Wiersinga.
zenden kerkleden niet duidelijk is dan
Tegen de gereformeerde synode,
heeft de Zuidafrikaanse docent in
de rechten mr. L. Roeleveld uit
Durban een klacht ingediend bij de
officier van justitie te Arnhem. Hij
wil onderzoek en vervolging van de
synode omdat zij in Lunteren dit
voorjaar besloten heeft, dait bezwa
ren tegen het antiiracismefonds van
de Wereldraad niet doorslaggevend
meer zijn en steun aan dat fonds
dus mogelijk.
Deze besluiten zijn, aldus mr. Roe
leveld, volgens de Nederlandse wet
WASHINGTON De rooms-katholieke bisschoppen in de
Verenigde Staten zullen elke week twee dagen vasten. Zij wil
len hiermee een bijdrage leveren in het bestrijden van de
honger in de wereld.
In een herderlijk actieplan, dat de bisschoppen na een week
vergaderen hebben goedgekeurd, dringen zij erop aan dat alle
dienaren van de kerk hun voorbeeld zullen volgen.
In een verklaring roepen de kerkelijke leiders op het hon-
gerprobleem op twee fronten aan te vallen: onverwijlde hulp
om te voorkomen dat mensen van honger sterven en een
program op lange termijn om de voedselproduktie te ver
groten.
„Het fundamentele uitgangspunt is", aldus de bisschoppen,
„dat voedsel een uniek verbruiksartikel en een heilige bron
van bestaan is".
De verklaring kwam van een bisschoppelijke commissie
onder leiding van kardinaal Terrence Cooke van New York.
Het aantal Juthersen in de wereld is
vorig Jaar weer iets teruggelopen.
"Iets" is natuurlijk betrekkelijk: het
zijn er 400.000 minder dan in 1972.
Maar met zijn 72,9 miljoen
aanhangers is het lutheranisme de
grootste kerkenfamilie van het
protestantisme.
De door de Lutherse Wereldfedera
tie uitgegeven statistiek over 1973 is
het nauwkeurigst als het gaat om
de 93 kerken die lid zijn van die
federatie. Het ledental van kerken
die geen lid zijn - om theologisch-
confessionele redenen, of gewoon
omdat ze aan zichzelf genoeg
hebben - bedraagt ruim 4 1/2
miljoen.
Een gooi heeft men gedaan naar
het aantal luthersen in sommige
Westduitse landen en Oostduitse
districten. Daar bestaan "herenigde"
kerken die zijn ontstaan omdat
koningen en andere vorsten een
protestantse kerk meer dan genoeg
vonden en de onderdanen schikten
zich.
Binnen die kerken bestaan nog
steeds lutherse en calvinistische
gemeenten naast elkaar, maar het
aantal aanhangers van beide
confessies is alleen te schatten.
De teruggang van de lutheranen in
Noord-Amerika (50.000), Duitsland
(Oost 400.000; West: 1 miljoen) en
Noorwegen (235.000) bedroeg bijna
1,7 miljoen.
Lichte groei in Denemarken, Zwe
den en Finland en sterke groei in
de Derde Wereld hieven het verlies
voor meer dan driekwart op.
Bij die lichte groei in Zweden past
de kanttekening, dat opgaven in dat
land niet altijd even goed kloppen.
Bijna 98 procent van de bevolking
behoort tot de lutherse kerk,
ongeveer 4 1/2 procent tot de
andere kerken, een klein percentage
geeft op atheist te zijn. Dat geeft
een totaal van 8,3 miljoen kerkleden
in Zweden, terwijl het officiële
bevolkingscijfer per 1 Januari J.l. 8,1
miljoen bedraagt.
Er lopen in Zweden dus meer dan
200.000 ongetelde christenen rond...
LUNTEREN In de generale sy
node van de Gereformeerde Kerken
heeft de praeses dr. A. Kruyswijk
zaterdag uiting gegeven aan zijn
ernstige zorg over wat dr. Beyers
Naudé kan overkomen wanneer hij
terugkeert naar Zuid-Afrika. Dr.
Beyers Naudé wordt daar namelijk
bedreigd met maatregelen omdat hij
in Nederland zou hebben gezegd, dat
hij kiest voor de niet-blanken, wan
neer de laatste een guerrilla tegen de
blanken zouden beginnen. Vanuit
Nederland wordt dit echter ten stel
ligste ontkend.
Hoofdbestuur
Nederlandse
Protestanten
bond treedt af
BENNEKOM Een conflict,
tussen het hoofdbestuur van de
Nederlandse Protestanten Bond
en 'n aantal afdelingen heeft op
de algemene vergadering van de
ze bond die zaterdag in Benne-
kom is gehouden ertoe geleid,
dat het hoofdbestuur in zijn ge
heel is afgetreden. Aanleiding
daartoen was 'n voorstel van 10
afdelingen om de staf van vier
leden te verkleinen. Deze afde
lingen meenden dat de Neder
landse Protestantenbond vanwe
ge 'n tekort op de begroting van
f 80.000 zo'n staf niet kon dra
gen.
Dat betekende dat de bond zijn
maatschappelijk werk voor een
groot deel moet besnoeien. Zo zal
de bond met name programma's
op nationaal-internationaal ni
veau moeten beperken.
Vóór dit voorstel stemden 14 af
delingen met ongeveer 4.000 le
den en tegen 27 afdelingen met
ongeveer 3500 leden, waarmee
het voorstel was aangenomen.
Dit besluit zou consequenties
kunnen hebben voor het werk,
dat de Nederlandse Protestanten
bond samen met andere organi
saties verricht, zoals de actie
voor slachtoffers van het geweld
in Ierland en de Stichting Oecu
menische Hulp aan Kerken en
Vluchtelingen.
misdrijven. Ze komen neer op "het
plegen, doen plegen of medeplegen,
dan wel medeplichtigheid of uitlok
king, dan wel mislukte uitlokking,
of poging tot het plegen van een oor
logsmisdrijf of van geweld".
Dit is strafbaar volgens artikel 141
Wetboek van Strafrecht (openlijke
geweldpleging) of volgens andere
bepalingen tot bescherming van de
levens van personen of van hun
goederen.
Ook leveren de synodebesluiten op
het in verbinding treden met in het
buitenland gevestigde personen of li
chamen (de Wereldraad) "met het
oogmerk om deze te bewegen tot 't
verschaffen van steun voor het voor
nemen tot het vernietigen of op on
wettige wijze veranderen van de
grondwettige regeringsvorm van de
Republiek Zuid-Afrika" (art. 97a).
Mr. Roeleveld vraagt in het bijzon
der een onderzode naar de gedragin
gen ter synode van de hoogleraren dr
D. C. Mulder, dr. J. Verkyl, dr. A.
G. Honig en mr. N. E. Algra (de
laatsle is ouderling-afgevaardigde
uit Utrecht) en de predikanten ds.
R. J. var. der Veen en dr. A. Wind,
„die kennelijk in deze zaak een
leidende rol hebben gespeeld".
Dat laatste baseert mr. Roeleveld
op kranteknipsels: niet de goede,
want dan had hij beslist de Amster
damse predikant Baumfalk en de ge
pensioneerde hoofdlegerpredikant:
Drost als eersten genoemd.
Wat brengit mr. Roeleveld tot zijn
klacht? Zijn zoon heeft de Neder
landse nationaliteit maar moet in
Zuid-Afrika onder dienst (vraagt hij
daarvoor toestemming aan onze Ko
ningin?; anders verliest hij dat Ne
derlanderschap)
De jonge Roeleveld moet zich dus
volgens zijn vader straks te
stellen tegen acties die vanuit de
Nederlandse Kerken betaald zouden
zijn. En omdat een groot aantal
Nederlanders zich binnen de repu
bliek Zuid-Afrika bevindt, staat
volgens mr. Roeleveld hier
duidelijk Nederlands belang op het
spel".
LUNTEREN De generale syno
de van de Gereformeerde Kerken zal
aan de Neder-Duits Gereformeerde
Kerk in Zuid-Afrika laten weten dat
zij diep teleurgesteld en verontwaar
digd is over de wijze waarop de sy
node van de Neder-Duits - Gerefor
meerde Kerk de besluiten van de ge
reformeerde synode in Nederland in
zake het anti-rascismefonds van de
Wereldraad van Kerken heeft opge
vat, namelijk als steunverlening aan
terroristen. Ditzelfde geldt voor het
ultimatum waarin de Neder-Duits
Gereformeerde Kerk haar band met
de Gereformeerde Kerken in Neder
land afhankelijk stelt van de her
roeping van deze besluiten.
Het moderamen zal hierover een
brief schrijven aan de synode in
Zuid-Afrika. Verder besloot de sy
node een deputaatschap te benoe
men dat de besluiten van de Neder-
Duits Gereformeerde Kerk moet be
studeren en evalueren. De Zuidafri
kaanse kerk heeft nog nadere infor
matie toegezegd over het anti-ras
cismefonds en ook dat moet door dit
deputaatschap worden onderzocht.
Sommige synodeleden ging dit to
ver. Zij wilden zich beperken tot een
scherpe afwijzing van het Zuidafri
kaanse ultimatum en geen verdere
studie.
Synodepraeses A. Kruyswijk, die
zelf de Zuidafrikaanse synode bij
woonde achtte dit onjuist. Hij betoog
de dat als de Zuidafrikaanse kerk
werkelijk haar verzet tegen het an
ti-rascismefonds met keiharde feiten
kan rechtvaardigen, er openheid
moet zijn voor een nieuwe beoorde
ling van het fonds.
in kinder-
■r pantoffels als bij
i van Vorst, vindt
p z'n weerga niet.
9.95 v—r*-
Leuk om te zien;
degelijk in 't dragen. f
De ritssluiting zorgt ervoor
dat ze altijd aanblijven. Vrolijke kleuren.
19-23-9.95
24-27-10.95
15.95
Jongedames
stellen zo hun
eisen. Geef ze eens d'r zin^^Jggg
't staat wat wijs misschien maar
o zo aardig. We zijn toch ook jong geweest.
28-35-15.95
Vader cor-
SfiBgjP' duroy; zoon-
lief ook corduroy.
In vader's maat zijn ze
er dus ook. Onverslijtbare
zool. 25 30-12.95; 31-35-13.95;
36-39-14.95; 4047-15.95
13.95
Zo moeder
zo dochter. Re-
De Volvo dient gemiddeld vier eigenaars. Een neutrale prognose van een Zweeds
autotechnisch onderzoeksinstituut (Svensk Bilprovning AB) wees uit dat de gemiddelde
Volvo langer meegaat dan alle andere auto's.
Wij wijzen dan ook op zes lakbehandelingen, op een
motor die nooit tot de bodem van zijn machtig kunnen
gaat: allemaal punten die sterk bevorderlijk zijn voor een
lang autoleven. Ook in een gebruikte Volvo zit de van-
huis-uit ingebouwde veiligheid.Een Volvo blijft een Volvo.
Kijkt u maar bij uw dealer^
Automobielbedrijf
Automobielbedrijf
V. A. Reys Zn..
A. Mulder/
De Lichtenhorst B.V.
Hoge Rijndijk 352 Leiden
Rijnsburgerweg 88, Rijnsburg
telefoon 071 22381
telefoon 01718 73144
