De studie van het eindspel
DEENSE
MAAND
feL
POST BESTAAT VOLGENDE
DRIEHONDERDVUFTIG JAAR
KRUISWOORDRAADSEL
Voortmans - Sijbrands in
de strijd Excelsior - RDG
m
m
M
m
m
m
m
m
m
m m
m
m
m
1
m
m m
m
m
Nach tmerrie
i mmanmm.
7"
MMM
M
mma
m
fl
4
f
SS
n
3
3
4
a
a
g§
[ff
n m
9
3
3
1
9
3
a
a
■JE
a
3
Kom er ACHT-er
r™
ïT
jg-
B
B
I
r-
1
B
fpj
1
B
13
B
0™
an
y
F
li
jj
B
a
a
H
r
a
a
J
B
ii
a
Él
Él
j
u
n
a
bb
Hj
a
F
a
C
B
1
L
E
U
Ln
iW.
mr.
m g§
ZATERDAG 16 NC VEMBER 1974
PAGINA 23
Een schaakrubriek in een dagblad heeft tot doel alle liefhebbers
van dit nobel spel dat gene te geven waar hun grootste belangstelling
naar uitgaat, te weten de openingtheorie, het middenspel, combi-
natoire wendingen, problemen en de schoonheid van het eindspel.
De openingstheorie vindt men in de te bespreken partijen met com
mentaar, het middenspel en combinaties in het verdere verloop van
deze duels, problemen in bijna elk schaaktijdschrift en dagbladen,
maar het eindspel wordt in de meeste gevallen wat stiefmoederlijk
bedeeld. Vandaar dat ik dit verzuim wil inhalen door onze trouwe
lezers in deze rubriek enige leerzame studies te tonen.
J. Bazlov (USSR 1971)
Wit: Quinteros
Het is interessant te vermelden
dat bekende grootmeesters uit de
geschiedenis ook de tijd vonden om
eindspelstudies te componeren. Ik
denk bijvoorbeeld aan dr. Lasker,
Botwimnik, Réti, Duras en Euwe in
zijn jonge jaren. Wereldkampioen
Fischer is er nooit a<an begonnen,
omdat in zijn partijen meestal „van
zelf" eindöpelfinesses ontstaan
(Wit: Kf7, Pa2, Lf2. Zw.: Kh6, pi: e2
g4, h3).
De oplossingen vindt u aan het
slot van deze rubriek.
(Wilt: Kh7, Th4, Pal, Pc7. Zw.: Ka5,
Tc3, Pa8).
Toit remise leidt 1. Pafl:? Ka6 2.
Tb4. Ka7, 3. Pb6 Tc7t 4. Kg8 Tb7 6.
Pc8t Kb8 6. Tc4 Tc7 enz. U moet
Heiskanen (Finland 1952)
B
3
3
3
3
4
j
H
1
1
4)
3
3
1
Wé
-
r b
fl
0
•0
Wit aan
zet wint.
Zwart: S. Garcia
i zet maakt remise.
Afgooien op een lange kleur van
de tegenpartij is voor alle brid-
gespelers steeds weer een zeer on
aangenaam werkje en daarbij
worden over het algemeen zelfs
door de allersterksten fouten ge
maakt. Het onderstaande spel is
voor de Oost-West spelers een
akelige nachtmérrie.
NOORD
HB9872
<?H108
O 5
V75
WEST
A V 10 6 4
(?V92
<>103
AB4
OOST
53
<?A643
O 762
10962
<?B75
OAHVB984
4* H 8 3
Zuid West Noord Oost
1 rui 1 sch dbl pas
2 SA pas 3 SA pas
pas pas
Zo op het eerste gezicht lijkt die
1 schoppen gedoubleerd een ramp
voor Oost-West op te leveren
maar dat valt toch erg mee. Na
een ruitenuitkomst troeft Noord
waarschijnlijk de derde ruiten
over en dan zit hij in bijzonder
grote moeilijkheden. Het beste is
dan klaveren vrouw maar het is
vrijwel zeker dat West zes slagen
zal maken omdat Noord toch eens
van zijn harten heer zal moeten
afspelen. Laten Noord-Zuid een
steek vallen dan wordt het kon-
trakt zelfs gemaakt.
Het 2 SA bod van Zuid is wel
zeer ongebruikelijk maar gezien
de kwetsbaarheid voelde Zuid er
weinig voor om tegen te spelen.
Als Noord behoorlijke schoppen
stoppers heeft moet Zuid op de
lange ruitenkleur toch binnen
kunnen lopen in 3 SA.
Zou West uitgekomen zijn met
•ruiten, zodat Zuid geen slagje ka-
do krijgt, dan wordt die 3 SA nog
een hele nare affaire. West zag
echter toch meer in schoppen, op
tafel de boer en toen begon Zuid
aan zijn ruitenhapje. Zuid lette
uiteraard scherp op het afgooien
van West en toen die zijn harten-
kleur aanbrak werden er tien sla
gen gemaakt: één schoppen, ze
ven ruitens en twee hartens.
Houdt West zijn hartens vast en
breekt hij de klaverenaan, dan
kan Zuid twee slagen in klaveren
maken en komt dan ook op tien
slagen uit. Na de schoppenstart
kunnen Oost-West met scherp te
genspel de zaak tot negen slagen
beperken, tenzij de leider de har
tenpositie precies goed raadt.
Wie in een parentoernooi nu
denkt met 3 SA 1 een top te
scoren heeft het goed mis. Na
tuurlijk, er zijn massa's paren die
dat uitstekende kontrakt van 3-
SA niet bereiken en 3 SA -f 1
wordt wel met een goede score
beloond. Niettemin zijn er toch
altijd paren die twee overslagen
weten te fabriceren en op dit
spelletje werd zelfs twee keer 3
SA 3 genoteerd. Waarschijnlijk
zijn Oost-West op die eindeloze
ruitens het spoor bijster geraakt
en hebben zij uit balorigheid hun
azen maar weggesmeten
A. BOEKHORST.
het dus langs een andere weg zoe
ken!
De juiste weg naar winst zal stel
lig voor u een verrassing zijn.
Visa Kivi 1969.
Wit aan zet: remise!
(Wit: Kg5, Td5, Pb3. Zw.: Kg8, Pc7,
Pd4. f2).
Bedenktijd: 30 minuten, want het
Is niet eenvoudig!
Woelige paarden!
In de nu volgende korte partij zien
we een paardmpaar (dat woord is
juist, want we hebben in het schaak
spel ook een loperpaarl) een zeer
dominerende rol spelen.
1. d2-d4, Pg8-ffl
2. c2-c4, e7-e6
3. Pbl-c3, Lf8-b4
4. Ddl-c2, c7-c5
5. d4xc5,Pb6-a6
6. a2-a3, Lb4xc3t
7. Dc2xc3, Pa6xc5
8. b2-b4
Veiliger is 8. f3. Nu komt zwart
goed te staan.
8 Pc5-e4
9. Dc3-c2, d7-d5
10. c4-c5?
Dat is te veel van het goede. Na
tuurlijk was e3 of f3 de aangewezen
weg. Quinteros (IM) deed het in de
Meestergreep van het Hoogoventoer
nooi 1973 beter
10Pe4xf2!
Het eerste paard is reeds onbe
dwingbaar.
11. Kelxf2, Pf6-e4t
12. Kf2-el, Dd8-f6.
13. e2-e3
Omdat 13. Lb2 niet gaat wegens
13 Df2f 14 Kdl Dfl:t mat.
13Df6xal
14. Lfl-b5t, Lc8-d7
15 Lb5xd7t, Ke8xd7
16. Kel-e2, Dal-c3!
17. Dc2-a4f, Kd7-e7
18. Pgl-h3, Dc3-c4t
19. Ke2-f3, Pe4xc5
Wit gaf op. Er volgt: 20. Ddl Pd3
21. Ld2 De4t 22. Ke2 (op Kg3 komt
h5) 22Dg4tenz
Paarden zijn lieflijke weldoeners,
maar op het schaakbord tonen ze
zich vaak ware vossen
OPLOSSINGEN:
Heiskanen: 1. Pc3 h2 2. Pe4 hlD
3. Le3t Kh5 4. Pg3t Kh4 5. Phl:
(Én toen waren er nog maar twee!)
elD 6. Lf2t Df2:t 7. Pf2: g3 8.
Pd3 g2 9. Pel glD 10. Pf3t remise.
Bazlov: 1. Th5t Ka4 2. Pa8: Tel
3. Pb6t Ka3 4. Tb5! (Afsluiting)
Ka2 5. Pb3 Tbl 6. Pc4! Tb3: 7.
Ta5t Kbl 8. Pd2t en wint.
Visa Kivi: 1. Td8t Kf7 2. Pd2
Pf3t 3. Kg4 Pd2: 4. Td4! Pe6 5.
TdS Pg7 6. Td4 Ph5! 7. Kh5:!
flD 8. Tf4t! Df4: Pat. Zeer fraai.
In alle eindspelen, plus partij heb
ben de paarden wel veel slavenwerk
verricht
BISHOP
DENEMARKEN De volgende
maand is het 350 jaar geleden dat
de Deense posterijen werden gesticht.
Op 24 december 1624 maakte koning
Christian IV namelijk per konink
lijke verordening bekend dat vanaf
dat moment iedereen gebruik kon
maken van het toen al in beperkte
kring bestaande postverkeer.
Denemarken heeft op 9 oktober
dit feit herdacht met de uitgifte van
twee zegels. Een zegel in de waar
de van 70 öre (meerkleurig) laat twee
van de eerste postbodes zien (van
een oude gravure), een besteller te
voet en een postiljon. Rechts op de
zegel het zegel van Christian IV en
diens handtekening, alsmede de tekst
Onder ons zegel, getekend Christian.
Af
Een 90 öre-zegel (eveneens meer
kleurig) toont het oplaten van de
eerste ballon over de Grote Belt.
Dat gebeurde op 2 Juni 1808 als
postale tegenzet tegen de Brit
se blokkade. Het was tevens de
eerste officiële postvlucht ter wereld.
Op de zegel een ballon, twee En
gelse schepen op de Grote Belt
en de afstand Nyborg-Carsöer die de
ballon overbrugde.
FINLAND De drie Finse Rode-
Kruiszegels die vanaf 24 september
aan de loketten verkrijgbaar zijn to
nen eetbare paddestoelen die tot de
meest voorkomende soorten in Fin
land behoren en een belangrijke' ex
portmiddel zijn. Voor deze afbeel
dingen is gekozen om het economi
sche belang van de paddestoelen nog
eens extra te onderstrepen en om
ze poulairder te maken bij het gro
te publiek.
Een zegel van 0,35 en 0,05 mark
toont een steenmortel, een veelvoor
komende zwam in dennebossen (op
lage 700.000); op een zegel van 0.50
en 0,10 mk. een kantarel die voor
al in het midden- en zuid-Finland
voorkomt; een zegel van 0,60 en 0,15
mk. laat de Boletus edulis zien, bij
ons beter bekend als eekhoorntjes-
brood. Van de beide hoogste waar
den zijn 600.000 stuks aangemaakt.
Alle zegels zijn vijfkleurig.
BELGIE De Belgische post heeft
op 14 oktober een zegel van 7 fr.
(blauw, oranje, violet en zwart) ge
wijd aan het 25 jarig bestaan van
de centrale raad van het bedrijfsleven
die op 21 september 1949 werd ge
ïnstalleerd. Deze Raad, waarin on
dermeer werkgevers en werknemers
zijn vertegenwoordigd, is een belang
rijke schakel in de uitwerking van
het economisch beleid.
Op de zegel komt een abstracte
voorstelling voor van de activiteiten
van de Raad, waarin onder andere
het silhouet van een hoofd en een
grafiek zijn te onderscheiden. Van
de zegel zijn 3,5 miljoen exemplaren
aangemaakt. Voorverkoop op 12 en 13
oktober in 1040 Brussel, 7370 Elou-
ges en 3072 Nossegem.
Op 23 februari 1905 werd in Chi
cago (VS) de Rotary International
gesticht. In 1923 werden de eerste
Rotaryclubs opgericht in België res
pectievelijk in Brussel en Oostende.
Ter gelegenheid van het Belgische
Rotaryjaar 1973-1974 gaf de Regie
op 21 oktober een zegel van 10 fr.
(zwart, geel, rood en blauw) uit
waarop twee voor elkaar wapperende
vlaggen, waarmee het internationale
karakter van de Rotary tot uitdruk
king wordt gebracht. Op de voorste
vlag staat het embleem van de ver
eniging. De 110 Rotaryclubs in Bel
gië tellen gezamenlijk 4338 leden.
Oplage van de zegel: 3,5 miljoen;
voorverkoop op 19 en 20 oktober in
1000 Brussel, 4000 Luik en 8400
Oostende.
IJSLAND Ter herdenking van
het feit dat 11000 jaar geleden de
Noormannen IJsland koloniseerden
ten koste van Ierse kluizenaars die
zich daar rond het jaar 800 hadden
gevestigd geeft IJsland dit Jaar
elf zegels uit waarop oude en mo
derne kunstwerken. De eerste vier
*-4
zegels verschenen 12 maart in de
waarden 10 kronen. 13 kr. 30 kr. en
70 kr. Op 11 Juni werd de reeks ver
volgd met drie zegels: 17 kronen, een
beeld uit de tijd van de Sturlings
(dertiende eeuw), strijdende man
nen; 25 kronen, een illustratie uit
het uit de 14e eeuw daterende lite
raire werk Flatearbok en 100 kro
nen, altaar voorhangsel uit de kerk
van Stafell in Lon.
HERO WIT
Horizontaal: 1. stukjes geroosterd
vlees. 4. slagwapen, 7. smet, 10. ver
harde huid, 12. denkbeeld. 14. keur
bende 16. water in Duitsland 17. laan
met bomen, 19. lofzang, 20. vogel.
22. bijwoord, 23. een weinig, 24.
meisjesnaam, 26. getier. 27. kip, 28.
voorzetsel, 29. indien. 31. bevel, 33.
soortelijk gewicht (afk.), 36. watering
39 voelhoorn. 40 dagtekenen. 41.
Friese jongensnaam, 43. voorzetsel,
45. Europeaan, 47. grond om boer
derij, 49. bekende motorraces. 50. gra
vin van Holland. 52. plaats in Gel
derland, 53. halm, 55. jonge stier. 56.
meprvoud (afk.). 57. inhoudsmaat
(afk.), 59. staaf met scherpe punt,
6) meisjesnaam, 63. vangwerktuig,
64. strijdperk, 66. omlaag, 68. put
emmer, 69. vaartuig, 70. wondvocht,
71. schietwapen.
Vertikaal1. aardappelmeel. 2. met
teer bestrijken, 3. plechtige gelofte,
4. stilte (afk.), 5. windsel, 6. Chine
se maat. 7. huid, 8. waterbloem, 9.
houten barak. 11. vocht doorlatend,
13 mannetjesbij, 15. eerste mens, 18.
ereijs. 21. lokspijs, 22. plaats in Duits
land. 25. Naamloze Vennootschap
(afk.), 27. uitroep, 28. giraffe. 30.
jaargetijde. 32. mond. 34. rijpaard.
35. onheilsgodin, 36. bijbelse figuur,
3'i. plaats in Gelderland. 38. vlak
temaat. 42. nutteloze last, 4*. voeg,
45. muzieknoot, 46. kort ogenblik.
47 eikeschors. 48. muzieknoot. 49.
meisje, 51. bewoner van Drente, 54.
duidelijk. 95 dikwijls, 56 wortel, 58.
vernis, 60. weg met bomen, 62. on
derricht, 65. zaak, 67. muzieknoot, 68.
slede.
onder het motto
KRUISWOORDRAADSEL dienen
voor woensdag as. (9 uur) to net be
zit te zi jn van de redactie van ret
leidsch Dagblad. Witte Singel 1. teel
den en het Alphens Dagblaa Julla-
nastraat 19. Alphen aan den Rijn.
Wij stellen vier prijzen beschikbaar:
één van f 10,-. één van t 7.50 en fwee
van elk f. 5.-. Alleen abonnees kun
nen meedingen.
ÏÖT
r
i11
20-
5"
B
sn
ir
w
18
7-
I»
J.a
my
a
56
59
60
61
62
65
66
Lr-
by
J
In de algemene vergadering van de
K.N.D.B. is men teruggekomen op
het besluit om de wereldkampioen, zo
hij wil deelnemen aan de finale van
het persoonlijk kampioenschap, zich
via de halve finale te laten plaatsen.
Reeds op de vorige vergadering was
dit een punt van de agenda, doch
toen ingediende voorstellen kwamen
er niet door. Een voorstel van het
bestuur om de nummers 1,2 en 3 uit
elke halve finalegroep te plaatsen en
afhankelijk van het al dan niet deel
nemen van de wereldkampioen een
Oplossing
vorige puzzel
nrwwvvvvwwiH
SnanQf inr
De eerste prijs van f.10,— werd
toegekend aan mevr. A. M. de Knecht
Voorburgh, Oude Varkensmarkt 2
te Leiden, de tweede prijs va f7,50
aan mevr. N. van Osnabrugge—Ver
hoorn, Akkerstraat 1 te Leiderdorp.
De twee prijzen van f. 5,— gaan naar
mevr. Van Zoelen, Jan van Goyen-
kade 2 te Leiden en naar mevr. K.
MarkMechelse. Dr. Hamburgerlaan
33 te Boskoop. De prijzen worden de
winnaressen toegezonden.
of twee keuzespelers toe te voegen,
haalde het niet. Enkele topspelers
hadden een dergelijk voorstel inge
diend met dién verstande, dat geen
keuzespelers zouden worden toege
voegd, maar eventueel een twee
kamp tussen de als nummer vier ge-
ëindigden. Dit voorstel had het be
slist gehaald ware het niet, dat de
wedstrijdleider van de K.N.D.B. de
heer Bos bij acceptatie zou aftreden.
Door dit dreigment durfden
slechts Noord- en Zuid Holland voor
te stemmen. Nu heeft men dan als
nog Sijbrénds uitgenodigd voor de
finale. De wijze waarop het aantal
deelnemers wordt gecompleteerd is
echter nog niet bekend! Voor de tech
nisohe kant van vandaag grijp ik te
rug naar de ontmoeting Excelsior-
R.D.G.
WIT: J. Voormans
ZWART: T. Sijbrands
1. 32-28, 18-23. 2. 38-32,17-21. 3. 31-
27, 11-17. 4. 37-31, 21-26!
Wit zit al vrij vlot met ontwikke
lingsproblemen.
27-22 is verhinderd wegens 26x37 met
op 42x31, 19-24 28x30, 17x26! schijf-
winst en op 22x11, 6x17; 42x31, 23-29!
33x24, 20x29; 34x23, 17-22; 28x17,23*
26 met winst van twee schijven.
.3
im iim ÜH
0
W- 18 P
I.p.v. 27-22 is 41-37 niet erg aanlok
kelijk wegens 17-21! vandaar de
tekstzet 5. 34-30. 26x37. 6. 42x31. 23-
29! 7. 33x24, 20x29.
8. 40—34, 29x40. 9. 45x34, 19—23.
10. 28x19, 14x23. 11. 39—33, 10-14 12.
44—39, 15—20. 13. 30—25, 13—19. 14.
48—42 uit deze voortzetting blijkt, dat
de uit tactisch oogpunt opgestelde veel
zwakkere tegenstander, zich dood
nerveus moet hebben gevoeld.
14... 20—24. 15. 34-30, 9—13, 16.
43—38, 17—21. 17. 33—28, 12—18. 18.
49—44, 5—10. 19. 41—37, 21—26. 20.
27—22, 18x27. 21. 31x22, 3—9. 22.36.—
31 zie diagram
er dreigde 14—20! 25x12, 7x27; 32x
21, 23x25! en het lijkt alsof wit de
partij nu kan belassen met 16—21. De
dreiging 21—27! valt dan niet te pa
reren met 31—27 wegens 10—15! 27
xl6, 14—20 enzovoorts zoals zojuist
vermeld. Doch zwart vervolgt na 16
21 met 22—18! 13x33; 38x10! en de
problemen zijn aanzienlijk minder ge
worden. Partij vervolg: 22. .6-11. 23.
46—41, 24—29!! 24. 39—33 de minst
slechte verdediging. De dreiging 16
21 is niet meer te pareren! 24....
16—21. 25. 33x24, 21—27. 26 32x21,
23x43. 27 21—16, 7—12. 28. 16*18 43—
39 en wit gaf op.
De volgende partij is uit dezelfde
ontmoeting.
WIT: F. C. H. Ivens
ZWART: I. Hobbelen
1. 33—29, 19—23, 2. 35—30, 20-25.
3. 40—35, 14—19. 4. 45-40, 10—14 5.
30—24, 19x30. 6. 35x24. 14—20 7. 50—
45, 17—22. 8. 31—27, 22x31. 9. 36x27.
11—17. 10. 38—33, O-U. 11. 42—38,
17—21. 12. 48—42. 11—17, 13. 40-35,
21—26. 14. 4136, 17—21. 15. 46—41,
12—17, 16. 33—28, 7—12. 17. 28x19,
1—7. 18. 30-33. 18—22. 19. 27*18, 12x
14. 20. 32—27, 21x32.
21 37x28, 16-21. 22. 42-38, 17-22. 23.
28rl7, 21x12. 24. 33-28, 12-17. 25. 41-
37, 8-12. 26. 38-32, 3-8. 27. 36-31, 13-
18 28. 31-27, 9-13. 29 43-38, 14-19. 30.
45-40, 19x30. 31. 35x24. 4-9, 32. 29-23
18x29, 33. 24x33, 5-10 34. 49-43, 10-
14, 35. 40-35, 7-11. 36. 47-42, 13-19,
37 27-21, 8-13, 38. 21-16, 13-18. 39.
16x7, 2x11, 40. 28-22, 18x27. 41. 32x
21,17-22? ziediagiram.
Wit behaalde nu verrassend dam
door: 42. 37-31, 26x48. 43. 33-28. 22
x42, 44 43-38, 42x33. 45. 39x28, 48x
30. 46. 35x4! Er volgde nog 46....
11-17. 47. 21-16, 14-19. 48. 4-31, 20-
24. 49. 31-26, 25-30, 50. 26-48. 12-18,
51 48x25, 18-22, 52. 25-39, 22x33 53.
39x14. 24-29, 54. 14-18 en zwart gaf
zich gewonnen.
C. VARKEVISSER
Kom er achter
5JBMZ treui 5(cns 8
MHOOA JBUd
Bom gaiun 9961 9
BOM tmn 2CBZSB(: 9
«iqooj apreqi»)suaA
XS3U OUA SOAV H S
S31UÏI rrodtLTBViUBX z
«mn «mu to I
