EREPALM VOOR KERES
KRYPTOGRAM
Win n retour naar Indonesië
voor twee
personen
SURINAME KOMT VOLGEND JAAR MET
DRIE ONAFHANKELIJKHEIDSZEGELS
Biedkunsten
fBeleggingeri
mrm
Kom er ACHT-er
5 LEIDSE SPAARBANK
■nnninaiininrvi
■nanainanmm
inmBuiMMrwnmi
een miljoen gulden aan prijzen
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1974
PAGINA 25
Ongeveer tien jaar geleden heb ik een aparte rubriek gewijd
aan de sympathieke Estlandse schaakgrootmeester Paul Keres
(geb. 1916 te Narva). Nu hij nog volop in de running is en in
grote internationale toernooien indrukwekkende resultaten
boekt, spreekt het bijna vanzelf hem wederom voor het voet
licht te brengen.
HU heeft niet het geluk gehad om
wereldkampioen te worden, maar na
zijn prachtige zege (met Fine) in het
beroemde AVRO-toernooi van 1938,
beschouwde men hem, na het uitbre
ken van de tweede wereldoorlog, tooh
als de sterkste speler ter wereld, om
dat hij de grote favorieten dr. Al-
Jeohin (toen wereldkampioen), dr.
Euwe (ex-wereldkampioen) en Capa-
blanca (titelhouder 1921-1927) achter
zich liet.
Wanneer mén bedenkt dat Botwinnik
derde werd en Reshewsky, Euwe en
Aljechin gedeelde vierde (Flohr sloot
de rij), dan kan men zioh een voor
stelling vormen van de kracht van
dit gigantisch evenement.
Keres was een gedegen combinatie-
speler, een evenknie van de geniale
Aljechin. Zijn taktiek was echter
zuiverder omdat Aljechin zich dik
wijls waagde aan onduidelijke alter-
nantie! Hier volgt allereerst zijn
zege op de bijna onoverwinnelijke
Cubaan José Capablanca uit het
toernooi van 1938.
Wit: P. Keres
Zwart: J. R. Capablanca
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pd2 c5 4. ed5: ed5:
(Een bekende val is 4cd4:? 5.
Lb5t Ld7 6. de6:enz.) 5. Pgf3 Pc6
6. Lb5 De7t 7. Le2! od4: 8. 0-0 Dc7
9. Pb3 Ld6 10. Pbd4: a6 11. b3 Pge7
12. Lb2 0-0 13. Pc6: bc6: 14. c4 Le6
15. Dc2 dc4: 16. Lc4: Lc4: 17. Dc4:
Tfb8 (Wit staat reeds beter) 18. h3
Tb5 19. Tacl Tc8 20. Tfdl Pg6 21. Pd4
Tb6 22. Pe6! (De eerste combinatie)
Db8 23. Pg5 Tb7 24. Dg4 Lf4 25. Tc4
Tb5 26. Pf7(De tweede fraaie com
binatie!) Te8 27. g3 Dc8 28. Tf4:!
Dg4: 29. Tg4: Kf7: 30. Td7: Te7
31. Te7: Ke7: 32. 1*7: Ta5 33. a4Tc5
34. Tb4 Ke6 35. Kg2 h5 36. Tc4! Tc4:
37. bc4: Kd6 38. f4 en zwart gaf het
op.
De volgende partij is van eind 1973,
toen Keres al 57 Jaar oud was. De
aantekeningen bij dit duel zijn me-
Je zou zeggen dat een zeskaart
wel voldoende is om partners
kleur te steunen maar er zijn
gevallen waarin dat nou nèt niet
moet. We spelen een parenwed
strijd, niemand is kwetsbaar en
de bieding gaat:
West Noord Oost Zuixl
(?HB2
O A V B 7 4 2
5
Zuid zou kunnen passen maar
dat lijkt geen aktie die goud zal
opleveren. Eén ding moet men in
ieder geval niet doen en dat is
de partner in ruiten steunen.Zuids
kaart komt dan immers op ta
fel te liggen en de tegenpartij kan
meteen door de vorken heenspe-
len. Zuid moet proberen het spel
in zijn hand gespeeld te krijgen
en Nederlands biedexpert num
mer één Jacques Kroes adviseert
om 2 SA te bieden. Dat lijkt een
opmerkelijk advies gezien de sing
leton klaveren maar verder is er
zeker alles voor te zeggen.
Nu we het toch hebben over ad
viezen die op het eerste gezicht
wat vreemd aandoen, nemen we
een ander spel. De bieding gaat
West Noord Oost Zuid
pas pas 1 sch dbl
3 sch pas pas
Zuid is aan de beurt en hij heeft:
H 2
<?AHV10754
<C» A63
*V
Bied nooit van zijn leven 4
harten, er zitten teveel verliezers
in het spel om aan tien slagen
te komen. 3 SA is het opgelegde
bod want bij een schoppenstart
zijn er waarschijnlijk al negen
voor het oprapen. Partner moet
natuurlijk wel de klaveren stop
pen maar dat gokje is de moeite
waard. Bovendien, wanneer men 4
harten zegt, is de kans groot dat
de tegenpartij met 4 schoppen
redt en zo'n aktie is na 3 SA
heel wat lastiger.
Met bovenstaande Zuidhand zo
men eigenlijk ook meteen na de
1 schoppenopening wel 3 SA kun
nen bieden maar dan mist men
de informatie of de partner hele
maal niets dan wel iets nuttigs
in handen heeft. Er zou tenslotte
best eens een slem in kunnen zit-
Tenslotte nog het volgende pro
bleem. Parenwedstrijd, NZ kwets
baar:
AH VB
<?A4
^732
H865
Wanneer Zuid een kontrole in
ruiten gehad zou hebben was 4
ruiten het aangewezen bod ge
weest. In dit geval heeft hij eigen
lijk maar één bod: 5 schoppen
hetgeen betekent dat de partner
zich geen zorgen hoeft te maken
over de troef en evenmin over de
niet-geboden kleuren. Hij hoeft
alleen maar te kijken naar zijn
ruitenbezit om een slem te kun
nen bieden. Deze nuttige konven-
tie van de dubbele Jump moet
men uiteraard met de partner
afspreken maar dan zijn er ook
heel wat slems te bieden waar
men zonder deze konventie vrij
wel nooit aan toe zou komen
A. BOEKHORST
remdeeis van Keres zelf.
Wit: Paul Keres
Zwart: Rytov
CARO-KANN
1. e2-e4 c7-c6
2. c2-c4 d7-d5
3. e4xd5 c6xd5
4. o4xd5 Pg8-f6
5. Pbl-c3
Wit heeft weliswaar een geïsoleer
de pion (d2), maar voorlopig staat
hij een pion voor. Deze pion (d5) ver
hindert dat de zwarte stukken zich
snel kunnen ontwikkelen.
5g7-g6
Op 5Pd5: volgt 6. Lc4 Pb6
7. Lb3 enz.
6. Lfl-c4 Lf8-g7
7. Pgl-f3 0-0
8. 0-0 Lc8-g4!?
Keres acht hier 8Pbd7! beter.
9. h2-h3 Lg4xf3
10. Ddlxf3 Pb8-d7
11. d2-d4 Pf6-e8
Of 11Pb6 12. Lb3 Dd7 13. Lf4
Tad8 14. d6! (Keres).
12. Lcl-e3 Pe8-d«
13. Lc4-b3 Pd7-b6
14. Tfl-el a7-a5
15. Tal-dl a5-a4
16. Lb3-c2 Ta8-c8
Na 16a3 17. ba3: Ta3: volgt
wederom 18. Lb3 met beter spel.
17. a2-a3 Tc8-a8
18. Tel-e2 Lg7-f6
19. Le3-f4 Ta8-a5
20. Lf4-eö Pd6-e8
Zwart vindt geen geschikt plan tot
verweer. Ik heb deze partij gekozen
om te laten zien, dat Keres niet al
leen een gevaarlijke aan valsspeler is,
maar ook een gedegen positiespeler.
Tschiburdanidse
21. Tdl-el Pe8-d6
22. Lc2-d3 Pb6-c8
23. Ld3-bl Lf6-gS
24. Df3-g3 Lg5-f6
25. h3-h4!
Keres in aantocht!
25Dd8-d7
26. h4-h5 Lf6-g7
27. Dg3-h4 Pd6-f5
28. Dh4-h3 Pc8-d6
29. Le5xg7 Kg«xg7
30. Te2-e5
Zie ook 30. Te7: De7: 31. Te7: Pe7:
32. h6t Kg8 33. Dd7 Pec8 (Keres).
30Dd7-c8
31. Dh3-g4 Tf8-e8
32. Dg4-f4 Ta5-a8
33. Lbl-d3 Dc8-d7
34. g2-g3 Ta8-c8
35. Kgl-g2 h7-h6
36. Tel-hl Te8-h8
37. h5xg6
Keres geeft aan, dat op 37. g4 volgt
37Ph4t 38. Th4: g5 en zwart
komt los.
37f7xg6
38. g3-g4 Pd6-f7
39. Te5-e6 Pf7-g5
40. Te6xg6t! Kg7-f8
41. Ld3xf5
Zwart gaf het op. Een moeilijke
partij voor beide spelers!
FRAAI SLOTSPEL
De nu volgende partijstelling kwam
voor in een toernooi in de Sowjet-
Unie van 1973. De manier waarop wit
wint is zeer aantrekkelijk.
(Dameotoeraooi)
I 4 1
S
RH
w i
2
iPii St
5 3
Sworykina
Hoe moet wit verder gaan? Zij heeft
reeds twee stukken geofferd. Op Tb7t
volgt 1g6 en op 1. Tg7:t Kd8.
Na lang nadenken vond zij echter
niet de Juiste weg. Deze werd later
aangegegeven door Bolesüawski.
1. Tdlxd5! Db5xd5 (1ed5: dan
2. Tb7t g6 3. De5t en wint).
2. Tf7xf8t! Ke8xf8 3. Le3-c5t! (Zwart
moet de dame geven, maar kan nog
vechten) 3Dd5xc5t 4. Dh5xc5+
Kf8-f7 5. Dc5-c7t Kf7-f6 (Op Kg6
komt Dg3t enz.)
Het slot is eenvoudig:
6. Dc7-f4t Kf6-e7 7. Df4xb4t Ke7-f6
8. Db4-c3t! en wint.
Uit deze partijstelling blijkt dat
mannen toch dieper denken dan da
mes, althans wat het schaken be
treft....!
BISHOP.
SURINAME De postadministra
tie van Suriname heeft dezer dagen
het voorlopige emissieprogramma
voor 1975 bekendgemaakt. Daaruit
blijkt dat als Suriname in 1975 zijn
onafhankelijkheid verkrijgt er drie
onafhankelijkheidszegels zullen uit
komen in de waarden 15, 25 en 30
cent. De serie zal aan de Nederlandse
(filatelisten)loketten f 1,26 gaan kos
ten.
Het Surinaamse postzegeljaar be
gint op 5 februari met de uitgifte
van twee zegels (15 en 30 cent) ter
gelegenheid van 100 Jaar ooncessiebe-
leid voor delfstoffenonderzoek (goud)
Voor deze serie moet in Nederland
81 cent worden betaald.
Op 26 maart zullen de paaswelda-
digheidszegels verschijnen. Waarden:
15 en 5, 20 en 10, 30 en 15 en 35
en 20 cent. Prijs in Nederland: f 2,70.
Ter gelegenheid van het „Jaar van
de vrouw; komen 14 mei twee toe
slagzegels uit: 15 en 5 en 30 en 15
cent; prijs in ons land f 1,17. Ver
der op 25 Juni 100 jaar Internationale
Meterconventie (metriek stelsel): 15,
25 en 30 cent; in ons land f 1,26
en op 26 november de jaarlijkse kin
derzegels: 15 en 5, 20 en 10, 30 en
15 en 35 en 20 cent; prijs in Neder-
ADVERTENTTE
Maak het u gemakkelijk: voor alle geldzaken
naar één adres ook voor
land: f 2,70. Er zal op die dag ook
een strookje met drie kinderzegels
uitkomen: 15 en 5, 20 en 10 en 15
en 5 cent; de prijs die we er in Ne
derland voor moeten betalen bedraagt
FRANKRIJK Voor het tweede
achtereenvolgende Jaar geeft de
Franse post een serie zegels uit die
ze de naam heeft gegeven „Grandes
réalisations" en die aandacht vraagt
voor belangrijke resultaten van we
tenschap en industrie. In 1973 ver
schenen in dit verband zegels die wa
ren gewijd aan de l'Airbus, aan de
nieuwe haven van Le Havre en de
nieuwe telefooncentrale Tuileriën. Op
18 maart jl. werd het nieuwe vlieg
veld Charles-de-Gaulle verbeeldt en
op 2 september werd de nieuwste
aanwinst van de Franse spoorwegen,
de Turbotrain TGV 001 getoond,
f 1,26.
r •••--
tus was de zegel in Tours (lndre-et-
Loire) in voorverkoop.
In de serie toeristische zegels gaf
Frankrijk 9 september een zegel van
1,10 fr. uit die de vallei van Lot van
boven af laat zien. Kleuren van de
zegel die 7 september in Decazeville
(Aveyron) in voorverkoop was, zijn:
bruin en groen.
De tweede van de vier grootfor
maat kunstzegels die Frankrijk dit
jaar uitgeeft is gewijd aan heden
daagse kunst. De zegel die 16 septem
ber verscheen in de waarde van 2
fr. (rood, groen, zwart, geel en
blauw) laat een van de surrealis
tische schilderijen van Joan Miró
zien, die op 20 april 1893 in Mon-
troig bij Barcelona werd geboren en
zich in 1919 in Parijs vestigde. Hoe
wel in het begin Van Gogh, Pi
casso en Matisse zijn voorbeelden wa
ren sloot Miró zich in 1925 bij de
surrealisten aan.
Evenals aan de vorige kunstzeeel zit
er ook aan deze zegel een scheid
baar strookje dat de aandacht vraagt
voor de internationale postzegelten-
toonstelling Arphilia 75 die het vol
gend jaar in Parijs zal worden ge
houden. De zegel was 14 september
in Parijs in. voorverkoop.
van 1.30 fr. met daarop een uit
hangbord van een herberg; een van
1,70 fr. met een romaanse kapiteel
en een van 1.80 fr. met een fontein)
heeft 19 september een vervolg ge
kregen. Toen verschenen vier zegels
in de waarden 1 fr., 1,20 fr., 1,50 fr.
en 2 fr. De zegel van 1 fr. presen
teert de beroemde rozet uit de ka
thedraal van Lausanne. Vier glas-in-
lood-ramen uit dit kunstwerk dien
den in 1968 reeds als motief voor de
Pro-Patriaserie.
De kerk
burg komt v<
deze reeks aai
van 1,70 fr. v
toont ook de
fr. eei
kerk.
St.-Jean Baptiste in
het meer van Neuen-
>or de tweede keer in
i bod. Evenals de zegel
an vorig Jaar februari
1,20
romaanse kapiteel uit deze
Oplossing
vorige puzzel
Horizontaal: 1. een bergruimte voor
muizen, daar kunt u ook in zit
ten; 4. eten voor vee en een vogel; 8.
een kaartje uitgooien; 11. de man
tussen de wielen; 12. het water be
kijk ik tot ik er beroerd van word;
13. het insect speelt kappertje; 14.
achter de Rijn vaart ook een boot;
15. stevig op uw kop krijgen; 17. een
bad is er ook in een klooster: 20.
naar het zich laat horen moet vro
lijkheid betaald worden; 23. een vrij
grote belastingopmaker; 26. een maat
In een tijdperk; 27. op vruchten kau
wen; 29. staat u achter Ken? Ze zijn
op handen; 31. ratten en niet in Je
mond; 32. de strekking van een in
woner van Nederland; 33. doet een
kind van plezier met vogels; 34. ik
ben in Limburg bekrompen.
Vertikaal: 1. hierin is weinig ruim
te voor geld; 2. het meisje plantte
een boompje; 3. bijna een Neder-
der en een andere Europeaan in het
water; 5. die beer heeft er geen ont
zag voor; 6. aangezien u dit gewoon
moet neerzetten; 7. het armste dier!;
9. zo te horen afval van schapen, ik
ben er moe van geworden; 10. drink
gerei voor een vogel voor deze drank;
16. Gé in de aas, zo zal hij bevelen;
18. u zegt dit ook niet als u geen ba
zegt; 19. de leider viel een gat in zijn
hoofd; 21. gevoelloze groente voor een
konijn; 22. u niet en T niet, maar
tch begaafd; 23. verder naar onde
ren voor de kogel; 24. allemaal mu
ziek in g gezet. We vonden *t erg
mooi; 25. onder aan de trap waren
we Jaloers; 28. gooit u er tal door el- Leldsch Dagblad. Witte Singel 1. Lei
kaar? Tot het uiterste; 30. hij zit den en net Alphens Dagblao Julia-
daar nou net, tussen duim en vinger.
Oplossingen onder net motto
KRUISWOORDRAADSEL dienen
voor woensdag a.s. (9 uur) te net be
zit te zijn van de redactie van ret
19. Alphen aao den Rijn
WIJ stellen vier prijzen beschikbaar:
één van I 10.-. één van I 7.50 en twee
van elk f. 5,-. Alleen abonnees kun
nen meedingen.
WTnT
het eerste exemplaar in
maart 1972 werd afgeleverd. Tot nu
toe heeft het treinstel dat een snel
heid kan halen van ruim 300 km ech
ter slechts proefgedraaid. De zegel
met de turbotrain heeft een waarde
van 0,60 fr. en is uitgevoerd in rood,
zwart en blauwgroen. Op 31 augus-
ZWITSERLAND De op 13 fe
bruari 1973 door de Zwitserse
posterijen begonnen serie „architec
tuur en kunsthandwerk" (een zegel
Een medaillon van een deksel uit
het kloostermuseum St. Georgen in
Stein aan de Rijn siert de zegel van
1,50 fr. en op de zegel van 2 fr.
komt een erker voor van een heren
huis uit de oude stad Schaffhausen.
Dit sieraad van architectuur is te
vinden aan het huis Zum Buohs-
baum dat dateert uit het Jaar 1657.
Op de FDC die voor deze serie is
gebruikt is een deur afgebeeld, een
voorbeeld van sierlijk houtsnijwerk.
HERO WIT
ADVERTENTIE
I A
A
nnnnninnninnnnM
r u
F r Ar r A r
De eerste prijs van f 10,- werd toege
kend aan de heer J. Brosse, Lage
Rijndijk 12A te Leiden, de tweede
prijs van f7,50 aan de heer C. Jas
per, Druivenstraat 25 te Leiden. De
twee prijzen van f5,- gaan naar de
heer J. v. d. Plas, Adrianastraat 65
te Katwijk aan Zee en naar de heer
P. H. Bokern, Einthovenlaan 9 te
Voorschoten.
De prijzen worden de winnaars toe
gezonden.
Kom er achter
3uu.ni 8
PUoj&iooa do tuq 'i
puoq 3JUB3S 9
fiurpnusurSUBZ q
3uuid ja^UTi pujq-
«PUI lajnop UUA jo^ftds s
flWPM afisfn z
ubui siod Jdqiqpai aSojjoq
Een van de fijne prijzen die
u kunt winnen in de
puzzelaktie van het KWF.
Onderga de magische
verrukkingen van een reis
naar dit land met zoveel
herinneringen. U kunt weg
wanneer u wilt. De Sabena
vertrekt tweemaalper week
naar Djakarta.
Go Belgian. Go Sabena.
