Leo Derksen: kunst is om
te kappen in je eigen tekst
I programma]
...en gisteren
DRAMA VOOR DE TELEVISIE (1)
DUITSE TV
nrrandsiad
ZATERDAG 2 NOVEMBER 1974
Schrijven voor televisietoneel staat
in ons land nog in de kinderschoe
nen. Ongeveer vijftien Jaar geleden
kwamen de eerste probeersels op liet
scherm, maar de resultaten waren
nogal dilettantistisch. Ook de
acteerprestaties bleven over het
algemeen onder de maat en wat de
technische realisatie betreft, kampte
men met een gebrek aan ervaring.
Wat het laatste aangaat, is er een
duidelijke verbetering opgetreden.
Ook de acteurs voelen zich wat demonstreren. Jammer genoeg is het Over deze problematiek en alle acteur en een tv-opnameleider.
meer thuis ln het klimaat van een schrijversarserxaal beperkt gebleven zaken die daarmee samenhangen Vandaag een gesprek met Leo
tv-studio en uit de eigen kweek zijn en vertoont hun oeuvre enkele start vandaag een serie van zes Derksen, een van de weinigen in ons
regisseurs gegroeid die een vrij uitzonderingen daargelaten nau- interviews waarin twee schrijvers land die het schrijven voor televisie
behoorlijke artistieke deskundigheid welijks enige vooruitgang. figureren, twee regisseurs, een voortreffelijk beheerst.
„In 1958 zat ik te luisteren naar een hoorspel van Tennessee
Williams. Een fascinerend stuk voor twee mensen. Toen be
greep ik dat je met goede dialogen alles kunt doen. Ik las dat
ook in een boek van Paddy Chayefsky. Hij geeft daarin een
uiteenzetting over het opzetten en uitwerken van drama's aan
de hand van eigen werk. Weet je, alles wat je doet op toneel
moet functioneel zijn en zeker op televisie. Het moet bijdragen
tot het verloop van de handeling. De handeling in een verhaal
is de ontwikkeling van dat verhaal zelf. De handeling ligt in
de dialoog. Hier in Nederland willen ze altijd actie. Maar actie
die niet functioneel is verstoort de handeling".
Leo Derksen. Sinds 1963 schreef hij
voor de televisie zestien drama's,
waarvan veertien voor de AVRO en
twee voor de TROS. Het laatste, de
éénacter „Een straatje om" kwam
veertien dagen geleden op het scherm.
Allerwege werd het als een meester
werkje gekwalificeerd. Een tot op het
bot verkillend verhaal ,over een ver
dord echtpaar dat briljant gestalte
kreeg in de acteerprestaties van Hen-
uy Orri en Frans Vorstman.
Aan het hoge niveau dat de Jour
nalist Leo Derksen thans heeft be
reikt is een schrijf worsteling van Ja
ren voorafgegaan. Hoewel zijn stuk
ken meestal een lovende kritiek op
leveren, ligt hij niet meer wakker
van wat recensenten schrijven.
k,Vroeger wel," zegt hij. „Dan dacht
ik. ik heb het toch zo goed gedaan.
Ik zou het erger vinden als de kijkers
zich niet meer voor mijn stukken in
teresseerden. „Tante Louise," het
voorlaatste stuk haalde een kijkcijfer
van 75. Dat is meer dan Peyton Pla
ce en evenveel als de „Stille Kracht".
Daar ben ik trots op".
Het eerste stuk dat Leo Derksen
schreef „De Vluchteling," is nooit
uitgezonden. Toen het eenmaal was
de meesten niet. Wat Nederlandse
auteurs geschreven hebben is heilig.
Verandert de uitgever een punt of
komma, dan staan ze op hun achter
ste benen. Ik heb een regisseur ge
kend die een hele scène uit mijn
stuk wilde schrappen. Ik was zelf
verliefd op die scène. Ik ben toen
opnieuw het stuk gaan lezen. Daar
moet Je als auteur toe bereid zijn.
pie regisseur had' gelijk. De scène
hoorde er absoluut niet in thuis".
Volgens Leo Derksen scheppen de
meeste Nederlandse schrijvers figu
ren die geen mensen zijn.
„Ze geven ze brallende kreten in
hun bek, vooral politiek getint, want
dat staat zo intelligent. De vraag is
wat wil Je met Je stuk. Je zit tegen
over een miljoen onbekende kijkers.
Wil je ze schokken, verrassen? Er is
een scala van emoties die Je kunt be
spelen. Belangrijk is dat Je datgene
bereikt wat Je beoogt. Ik heb eens
een drama geschreven over een diep
trieste vrouw die zo nadrukkelijk een
man aan zich bindt dat t leven voor
hem ondragelijk wordt. Die vrouw
kwam op de kijkers over als een heks.
Ik wist toen dat ik gefaald had. Nie-
Leo DerksenSchrijven voor de televisie moet functioneel zijn".
opgenomen had hij inmiddels pen
tweede, volgens hem veel beter stuk
geschreven dat voorrang verdiende.
Derksen: „Die „Vluchteling" heb
ik boven op zolder in een trommel
liggen, maar ik heb nooit de gelegen
heid gehad het nog eens te zien. Ik
heb er de apparatuur niet voor.
Waarschijnlijk zou het nu bij mij
overkomen als een bewegend bid
prentje".
Leo Derksen bewoont een fraai
huis in het rustieke Noordhollandse
Bergen. In zijn uiterlijk heeft hij
niet het karakteristieke dat men zich
van een schrijver altijd voorstelt.
Leo zegt de dingen nooit voorzich
tig. Over de serie Cannon: „Het is
van zoveel cliché's aan elkaar ge
naaid maar het wordt zo knap ge
daan dat je het nauwelijks merkt".
Op de vraag waarom Nederland zo
weinig toneel- en televisieschrijvers
oplevert dit antwoord: „De Neder
landse literatuur bestaat uit diepspit-
ters, maar drama is conflict, een bot
sing tussen werelden. Dürenmatt
heeft eens gezegd: „Als twee vrou
wen op het toneel een kop kof ie drin
ken en de toeschouwers weten dat in
het ene kopje vergif zit, dan gaan zij
op het puntje van him stoel zitten.
Als ze weten dat er in beide kopjes
vergif zit, raken ze compleet gefasci
neerd. Nederlandse schrijvers voelen
zo'n spanningsveld niet aan. Zij kun
nen niet denken in situaties, maar
wel in gedachten en gevoelens".
Leo zegt zeer sterk auditief te zijn
Ingesteld hetgeen hem in staat stelt
levensecht klinkende dialogen te
schrijven. „Als ik een dialoog schrijf
hoor ik hem ookJk weet precies hoe
hij zal overkomen. Maar dat wil
natuurlijk niet zeggen dat alles wat
ik schrijf goed is. Daarom is schrij
ven voor toneel of televisie ook een
kwestie van teamwork. Samenwerken
met regisseur en acteurs. Dat kunnen
mand had mededogen met die
En dat had wel zo moeten zijn. De
kunst is ook om te kappen in je
eigen tekst. Kap vooral wat Je zelf
mooi vindt. Dat is' meestal shit.
Steeds opnieuw beginnen en zelfs als
het klaar is verbeteren. Ik heb met
zoveel regisseurs gewerkt. Nooit pro
blemen gehad. Die mensen willen
ook het beste. Er kunnen bijna al
leen moeilijkheden ontstaan als je
Jezelf heilig vindt en onaantastbaar".
"Heeft Nederland goede tv-
regisseurs?"
"De meesten zijn van het eerste
uur. Ze hebben geen enkele toneel
ervaring, weten niet wat spelregie is
en wat tekstbehandeling. Een regis
seur moet een psycholoog zijn. Wat
gebeurt er bijvoorbeeld als iemand
oe moderne jeugd gestalte moet ge
ven? Dat wordt altijd een langharige
met kauwgum in zijn mond. Cli
ché's meneer. Dat is alleen kunnen
denken in typetjes. Daarom heb ik
zo'n bewondering voor Jan Keja. Zijn
leesrepetitie was een openbaring
voor me. Niet zeggen, je ziet er zo
en zo uit, maar duidelijk maken wat
voor karakter Je moet uitbeelden.
Dat geldt ook voor de figuranten.
Wat doen ze hier in Nederland? Ze
bellen de figurantensohool op in Am
sterdam en geven op wat ze nodig
hebben. En als Je dan bedenkt dat
Ingmar Bergman voor een figuran
tenrol drie dagen lang zoekt naar
een bepaald mannetje, dan begrijp Je
dat wij er niet aan te pas komen".
"En de acteurs?"
"Toen ik begon te schrijven keken
acteurs tegen televisie aan als een
vreemd schimmenspel. Wie een rol
aanvaardde deed dat om zijn tweede
auto of zijn alimentatie te betalen.
De belangstelling groeide pas, toen
het vaderlandse toneel in elkaar so
demieterde. Maar nog steeds zie je
de hele grote acteurs weinig op het
scherm".
f3600,-. Na acceptatie van het stuk
krijg je er nog eens f43,- per mi
nuut bij. Gemiddeld kun je dus met
'n maximale honorering 6 7000 gul
den verdienen. Wordt het verkocht
aan België dan komt er nog eens een
paar duizend gulden bij. Je moet
dus wel drie stukken per jaar schrij
ven wil Je er min of meer van kun
nen leven. In ieder geval is het meer
dan Je voor een boek krijgt. Mijn
boek 'De kuise voorbijganger" dat
toch in alle kranten goed is ontvan
gen. heeft niet meer opgebracht dan
f364,67. Maar Chayefsky kreeg ook
niet meer dan 4000 dollar per stuk.
Naar Amerikaanse verhoudingen
gemeten is dat weinig.
Leo Derksen schrijft vanuit "een
speldeknop van een idee". Vaak is
het een inval, een enkele keer een
waar gebeurd simpel feitje waaruit
later een vertiaal groeit. "Op een
avond stond er een man voor de deur.
Mijn vrouw was alleen thuis. Hij
vroeg haar de weg geloof ik. De
man maakte op mijn vrouw een
hinderlijke, opdringerige indruk. Zij
deed daarom de deur dicht en de
knip er op. Dat kleine voorval is het
uitgangspunt van een griezelig tele
visiespel geworden. Je weet overi
gens nooit hoe lang je over een stuk
doet. Soms schrijf je er een in veer
tien dagen, soms doe je er een half
Jaar over.
En als het dan eenmaal op de tele
visie is geweest val je in een peillo
ze diepte. Het was niet meer dan een
schaduw op de beeldbuis. "Wij gaan
thans over op de oesterteelt in Zee
land", zegt de omroepster.
Ik heb inmiddels video aangeschaft.
Dan kan ik mijn stukken opnieuw
afdraaien.. Door het eindeloos herha
len haal ik de fouten er uit. En het
neemt bij mij de tragiek weg van
het eenmalige".
AVRO: 7.02 Drie op je boterham.
(8.02 Radiojournaal). 9.03 (S) Pep
op drie: arbeidsvitaminen met popu
laire verzoekplaten. 11.03 Radiojour-
ZATERDAG 2 NOVEMBER
Hilversum I
18.00 Prometheus XIII, hoorspel
serie (14).
diojournaal. 14.06 Pop-Kontakt I. 15.03
De Hitmees-
het N.O.S.- naai).
grammo: w
muziek. 18.30 Nieuws. 18.41 Toerak- (S) Nordring Radio Prize 1974. 22.05
-*Lichte grammofoonmuziek22.20
i tot totale taal. 22.30 Over.
mofïoonimuziek. I
Jaren 50. En verder? 23.55-24.00 Nieuws.
Hilversum II
18.00 Nieuws. VARA: 18.11 Dingen
van de dag. P.P.: 18.20 Uitzending
van de Katholieke Volks Partij. VARA
18.30 (S) De VARA feliciteert:
musici gesproken23.00 (S) Reper
torium: Omroeporkest en Omroep Ka
merkoor met instrumentaal ensemble:
klassieke muziek. 23.55-24.00 Nieuws.
Hilversum 111
Ieder heel uur Nieuws.
AVRO: 7.02 (S) Ko de Boswachter
show. 8.02 De Hit-Visser kansheb
bers voor de nationale hitparade. 9.02
pl atenprogramma
17.45 (K) Journaal. 17.48-18.30 (K)
Sportjournaal. (Regionaal programma:
NDR: 18.30 (K) Meln Sohn, tv-serie.
19.00 (K) Aktualttelten. 19.15 (K)
Amusementsprogramma. 19.58 (Z/W)
Programmaoverzicht. WDR: 8.05-11.45
-epecmi. zu.io (öi <K) Schooltelevisie. 18.33 (K) Elefan-
klassiek verzoek- /""i 'i?2 tonbpy. tv-serle. 19.00 (K) ARtualitelte
2.15 (S) Om de
(S) Klaviertuositeiten.
RANDSTAD
vaagt met spoed
Boekhouders PD/MBA
Administratieve krachten
voor eenvoudig
boekhoudkundig werk
LEIDEN. NIEUWE RIJN 44
TELEFOON 071 44841
KATWIJK, PARSTRAAT 19
TELEFOON 01718 71215
uitzendbureau
SERIES
Er zijn meer zaken die Derksen
verbazen. Waarom komen er zo wei
nig afgeronde stukken op de buis?
Hij spreekt over de serieziekte, die
begonnen is na The Forsythe Sage.
"Toen begon alle ellende. Iedereen
rende naar de bibliotheek om naar
geschikte onderwerpen voor series te
zoeken".
Dat Hilversum wat huiverig 'voor
series begint te worden, omdat de kij
kers geen tijd en gelegenheid meer
vinden alle afleveringen te zien, wil
de schrijver niet geloven. 'Kijk de
gidsen maar na, die bewijzen het te
gendeel. Ik begrijp dat beleid niet.
Weet Je wat Merijntje Gijzen heeft
gekost? Tweeëneenhalf miljoen gul
den. Een enkelvoudig stukje kost
niet meer dan 80 a 90.000 gulden.
Mijn "Tante Louis" ko6tte maar
f 56.000'.
Bpaald wel tevreden is Derksen,
over de honorering. Dat mag je ge
rust weten. We worden goed betaald,
maar Je kimt er niet van leven.
Een stuk van 55 minuten brengt
minimaal f1800 op en maximaal
wing. 12.30 Nieuws.
Ingaanda 3 november verkrijgen de lijnen 45 (Wassenaar—Voorschoten—
Den Haag) en 48 (Leiderdorp—Leiden—Voorschoten—Den Haag) een
nieuwe route in Voorburg en Den Haag.
Tevens wordt het eindpunt verplaatst van Den Haag Centraal station
naar Den Haag Turfmarkt.
Noord- Zuidhollandse Vervoer Mij.
23.10 Aktua-kl&rücbeeld. 23.30 (S)
zie rond middernacht. 23.55-24.00
Nieuws.
Hilversum in
N06: 18.02 Joost mag niet eten.
NCRV: 19.02 Filter: Jongerenprogram
ma. 20.02 (S) Discorama. 21.02 (S)
Elpee-pop. 22.02 StricUrtly Country
Style. 22.30 (S) Jazztlme. 23.02 (S)
Sportwhow. 0.02 (S) Late date. 2.02
(S) Bent u daar nog? AVRO: 6.02-
7.00 Als je niet opstaat dan blijf je
maar liggen.
ZONDAG 3 NOVEMBER
Hilversum I
KRO: 8.00 Nieuws. 8.10 Overweging.
8.15 (S) Badlnerle: klassieke muziek.
9.00 Nieuws. 9.10 Waterstanden. 9.15
(S) Zondagmorgenthemaprogramma
met muziek, gesprekken en reacties
van luisteraars, waarin om 10 Eucha
ristieviering en 11-11.02 Nieuws 12.00
Kruispunt- - -
over kerk
12.40 Echo. 1250 Buitenlands
mentaar. NOS: 13.00 (S) Zondagmid
dag-Ouverture, met o.m. Falstaff van
Verdi. 14.15 (S) Concertgebouw Or
kest met soliste: klassieke muziek (In
de pauze/ 15.10-1555 Adempauze: kul-
tureel magazine). 16.15 (S) Aspekten
van de Kamermuziek. CVK: 17.00 Ge
reformeerde kerkdienst in Kampen.
18.00 Uitgesprokenmagazine. IKOR:
18.30 Mensen. 18.45 De Dienst van het
Lied: boekbespreking. 18.58 Wilde Gan
zen. NCRV: 19.00 (S) Zondagavond
zang. 19.15 Meeluisteren over de eeu
wen heen, zondagavondlezing (6). 1950
Nieuws. 19.35 Kerkorgelconcert
ne muziek. 20.10 (S) Pc
programma. AVRO: 20
kaart gespeeld: verzoek
ma. 22.30 Nieuws. 22.40 Radiojournaal.
22.50 Vaavond laat nieuws. 23.20 (S)
Vanaivond laat sport: sport en muziek, j
VARA: 8.00 Nieuws. 8.10 Dingen van
de dag. 8.15 Weer of geen weer, met
om 9.00 Sportmededelingen. Hum.
VERB. 950 Zit er wat ln? IKOR:
10.00 (S) Korte kerkdienst met kin
deren uit de Paaskerk te Amstelveen.
1050 Kerkdienst in de Vredeskerk te
Utrecht. 1155 Wilde Ganzen. 11.30
25 Jaar Hendrik Kraemerhuis. AVRO:
12.00 (S) Muzikaal Onthaal: muzikale
show. 13.00 Nieuws. 13.10 De toestand
in de wereld. 13.19 Radiojournaal. 1350
(S) Delta: informatie voor de bui
tenlandse werknemers. VARA: 17.00 (S)
Klassieke pianomuziek. 17.55 Mede-
lingen. 18.00 Nieuws. 18.15 Dingen van
de dag. 18.20 (S) Twee Jongens en een
gitaar. 1850 Boemerang: kritische kom
en muziek. KRO: 18.02 (S) Het
oor in en het andere oor dicht!, een
kritisch muziekprogramma. 19.02 (S)
Landgenoten ik heb u lief!, gevarieerd
19.36 (K) Der Wilde und der zahme
(K) Journaal en weerbericht. (K) Epi-
(S) In de knipscheer: roman
tisch muziekprogramma. 2.02-7.00 (S)
De week in met Vincent van Engelen,
Henk Knopper en Theo Sokkink.
MAANDAG 4 NOVEMBER
Amersfoort
NEDERLAND I
16.00 Journaal (NOS)
16.02 De Rode Autobus (KRO)
16.30 Tarzan en de jagerinnen, speelfilm met Johnny Weis-
müller (1947) (KRO)
18.45 Paulus de Boskabouter (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 De nieuwe avonturen van Peppi en Kokki, kinderserie
(KRO)
1955 Q Q, jeugdserie (KRO)
19.50 't Zand 33 (KRO/RKK)
20.00 Journaal (NOS)
20.20 De Berend Boudewijn Kwis (KRO)
2155 Brandpunt (KRO)
22.40 Great Mysteries, een serie adembenemende verhalen
(KRO)
23.05 Journaal (NOS)
23.10 Jumping Amsterdam (NOS)
NEDERLAND II
18.15 Natuurkunde is overal, herhaling les 8 (TELEAC)
18.45 Paulus de Boskabouter (NOS)
18.55 Journaal (NOS)
19.05 Nederpopzien (VARA)
In deze aflevering komt de groep 'Decennium' aan bod,
een formatie, die nog maar aan het begin van haar
carrière staat.
20.00 Journaal (NOS)
20.20 VARA Zaterdag Festival: Operamuziek en ballet
(VARA)
In dit gevarieerde programma treden op de sopraan
Christina Deutekom en de tenor Jan Derksen en het
danspaar Alexandra Radius en Han Ebbelaar. De ope
ramedewerkers brengen aria's van Verdi ten gehore,
de balletsolisten dansen een pas de deux. zowel uit 'Het
'Zwanenmeer' als uit 'Romeo en Julia'.
21.20 De commissaris, politieserie (VARA)
22.20 Een groot uur U (VARA)
Koos Postema ontvangt o.a. Simon Carmfggelt en de
nieuwe burgemeester van Rotterdam, André van der
Louw.
23.20 Journaal (NOS)
2355 Het lied van de week (IKOR/NCRV)
Zondag 3 november
NEDERLAND I
11.00 Eucharistieviering vanuit Nijmegen (KRO/RKK)
14.30 Natuurkunde, les 9 (TELEAC)
15.30 Journaal (NOS)
15.32 Het programma met de muis (NOS)
15.55 De witte steen, jeugdserie (NOS)
16.20 Jumping Amsterdam en E.K. Biljarten
(NOS)
16.55 Voetbal- en Totouitslagen (NOS)
17.00 Vesper (IKOR)
17.30 Wilde Ganzen (IKOR)
17.32 Sport (NOS)
18.25 Woord voor woord (IKOR-KRO/RKK)
18.30 Paulus de Boskabouter (NOS)
18.35 Meester Maesius, tv-serie (NOS)
19.00 Journaal (NOS)
19.05 Studio Sport (NOS)
20.20 1 op zondag, gevarieerd magazine (NOS)
De tentoonstelling "Bajes Maf", die binnenkort in het
Stedelijk Museum in Amsterdam komt, is één van de
onderwerpen van dit programma. De tentoonstelling
bestaat uit schilderijen van de schilder Piet Zuyder-
land, die deze heeft gemaakt in een aantal gevangenis
sen. Samen met de schrijver Bernlef heeft Zuyder-
land teksten gemaakt bij de schilderijen, die zullen uit
komen als catalogus en als los boekje.
In de rubriek "Gezondheid" staan griep en allerlei
lnjekties en middeltjes, die daartegen bestaan centraal.
Het amusement komt ditmaal voor rekening van Elly
Nieman en Rikkert Zuiderveld, die teruggetrokken leven
in het oosten van het land.
21.10 De Wolvenman, tv-serie (NOS)
21.40 Panoramiek (NOS)
22.05 Beeldspraak, kunstmagazine (NOS)
In dit programma aandacht voor
de restauratie van het Schröderhuis, de schepping
van wijlen archftekt Rietveld in Utrecht.
het realisme in de schilderkunst, met het accent op
het nep-realisme
het Filmmuseum dat na 25 jaar een behoorlijke be-
hufcing heeft
het toneelstuk Emilia Galotti, een produktie van de
toneelgroep Theater
weinig gelezen schrijvers, zoals bijvoorbeeld Max de
Jong.
drie stromingen in de revival van de jazzmuziek
2255 Journaal (NOS)
NEDERLAND II
18.15 De Gemeenteraad, les 11 (herhaling) (TELEAC)
18.52 Vooraf, informatie over schooltelevisie (NOS)
18.55 Paulus de Boskabouter (NOS)
19.00 Journaal (NOS)
19.05 De avond der violen, klassieke muziek (KRO)
Emmy Verhey speelt het vioolconcert in d mineur van
Felix Mendelsohn, Theo Olof het vioolconcert in d
majeur van Peter Tsjadkovski.
20.10 Gunsmoke, westernserie (KRO)
21.00 Centraal Station, tv-spel-serie (KRO)
22.00 Heel de mens, een programma over menselijke moge
lijkheden (KRO)
Ad Langebent praat vanavond met een echtpaar over
gevolgen van een borstamputatie.
zz.30 Bisschoppensynode in Rome (KRO/RKK)
22.40 14-daagse visie op aktueel humanisme (HUM. VER-
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.02 Het leven
de Woord. 7.08 (S) Preludium: klas
sieke muziek. 7.30 Nieuws. 7.41 (S) Hier
en Nu. 7.65 Aangestipt: programma-
overzicht. 8.00 (S) Te Deum Lada-
mus: gewijde muziek en liederen. 8.24
Op de man af: evangelisch commen
taar bij de tijd. 8.30 Nieuws. 8.36
Gymnastiek voor de huisvrouw. 8.45
(S) Plein Publiek: maandagmorgen
met mensen en muziek. 1050 Nieuws.
10.33 Zingen met Cecilia: voOksmuzlek.
10.50 Schoolradio. 11.00 (S) In 't zil-
aare 'ïSS?"?S)*De^KilSSa^HawaÜaM
Show. 1251 Voor boer en tuinder. 1256
Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw.
12.30 Nieuws. 12.41 Hier en Nu, met
aansl.: Makro sociaal-economische
rubriek. 13.00 (S) Promenade Orkest
ingsoliste: amuse»
IS) Onder schoo
i) Het kind en wij.
15.33 <S) Klassieke kamermuziek. 16.<
(S) Een mondje Frans: chansons.
16.30 (S) Keerpunt en de beteke
nis ervan in een mensenleven. Over
heidsvoorlichting: 1750 Ontmoetingen
met rijksgenoten. TROS. 17.30 Nieuws
17.32 Aktua.
Hilversum II
VARA: 7.00 Nieuws. 7.11 Ocbted-
gymnastiek. 750 (S) Spitsuur. (8.00
Nieuws. 8.11-8.23 Dingen van de dag).
9.00 (S) Strijkorkest Charlie Neder-
pelc. 9.35 Waterstanden. 9.40 School,
radio. NOS: 9.50 (S) Muziek uit de
Middeleeuwen en de Renaissance. 10.30
Meer over minder de sprekende
minderheid 11.00 NieuwsRVU11.40
De toekomst zal t bewijzen: Aandacht
bliek. Aansluitend (K)
oney
9.00 (K) Journaal.
ade. 20.15 (K) Die
Kurpfusoherin. toneelstuk. 1.40 (K)
Journaal. 21.45 (K) Sport. 23.00 (Z/W)
Terror in Block 11, Amerikaanse speel
film uit 1953. 0,15 (K) Journaal.
ZONDAG 3 NOVEMBER
Duitsland I
1755 (K) Sam, tv-film. 18.15 (K)
Journaal. 18.18 (K) Sport. 19.00 (K)
Buitenlandse reportages. 1950 (K)
Sport. 20.00 (K) Journaal en weerbe
richt. 20.15 (K) Natuurprogram. 21.00
:K) Die KrlegSbraut, tv-spel. 22.30 (K)
17.00 (K) Sport. 18.00 (K) Jour
naal. 18.05 (K) Voorbeelden van goede
daden. 18.10 (K) Bonanza,
rie. 20.00 (K) Derrick, misdaadserie.
21.00 (K) Journaal en sport. 2115 (K)
toeschouwer. 22.00 (K)
schouwing. 23.15 (K) Journaal.
TV MAANDAG
NOS: 18.45 Paulus de Boskabouter,
18.55 (K) Journaal. TROS: 19.05 (K)
miljoen, tv-serie. NOS
1256 (S)
mentsmuziek. 13.00 Nieuws. VARA:
13.50 (S) Eurolight: lichte muziek.
14.16 Zoeklicht op Nederland: repor
tages en commentaren en veel muziek.
16.00 Nieuws. EO: 16.03 Klankbord.
16.10 (S) Eigenwijs, kinderprogram
ma. 16.30 (S) LiCht en uitzicht. 17.00
(S) Onderweg: gezellig muzikaal pro
gramma. 17.40 (S) Licht ensemble.
17.55 Mededelingen.
TV. NOS: 22.50-22.56 (K) Jour-
TELEAC: 18.15 (K) Naschollnj
Journaal. VARA: 2050 (K) Colditz.
tv-serie. 21.15 (K) Open en bloot. 21.45
(K) Neerlands Hoop: tv-Show. 2255
(K) Van onderen, discussieprogramma.
22.55 Uitzending Symbiose. NOS: 22.59
23.04 (K) Journaal.
De nieuwste ridder in de Orde van
Oranje Nassau had kennelijk van
zijn militaire bazen toestemming
gekregen om een mondje open te
doen. In AVRO's Televizier Magazine
kwam majoor Spiekerman een
broertje van captain Sierks
verslag uitbrengen van de actie in
de Scheveningse gevangenis. Voor er
misschien misverstanden ontstaan
wil ik van harte beamen dat wat
die mariniers daar gedaan hebben,
een deksels staaltje is geweest, maar
aan de andere kant bestaat nu ook
weer de neiging om dat te verheffen
tot weergaloze heldendaden.
De heer Spiekerman bleek (en
misschien is dat wel bepalend) over
net zo'n soort knevel als Sierks te
beschikken, en verder had hij het
beknopte spraakgebruik van de door
alle wateren gewassen militair. Dat
bleek tijdens het bezoek dat Ria
Bremer aan zijn eenheid bracht (en
ze waren weer geducht bezig,
terwille van AVRO's camera's). Wat
dat betreft vraag Je Je vaak toch af
wat die televisie al niet teweeg kan
brengen: Je kunt er namelijk donder
op zeggen dat Spiekerman van zijn
bazen niet echt weer er tegenaan
had gehoeven maar Ja, daar komen
camera's dus: kom op Jongens,
uitgeslapen of niet, laat eens zien
hoe wij dat bij de mariniers doen.
Nou Ja, neem het hen eens kwalijk
als de reclame hen gewoon wordt
nagedragen.
Intussen. Ria Bremer vroeg: „Voelt
u zich nu als een Pim Sierks?"
Zei majoor Spiekerman: „Alstublieft
niet". Dat heeft me erg beziggehou
den.
Uw tweede vraag neem ik aan, zou
ook geweest zijn: waarom alstublieft
niet? Pim Sierks, tenslotte, is vijf
weken geleden een nationale held
geweest, die zelfs via Mies Bouwman
een klassiek stukje muziek mocht
laten klinken. Heeft, denk Je dan,
Spiekerman namens zijn meerderen
de bescheidenheid moeten spelen,
terwijl Sierks reclame voor zijn baas
kon maken? Is dat de bescheiden
opstelling van de strijdmachten die
niet te erg in het oog mogen lopen
omdat het vaderland onder het
huidige regime een gedempt profiel
aan het militaire wezen wil geven?
Want op zichzelf was er natuurlijk,
vooral als Je van de foto's uitgaat,
nauwelijks verschil tussen Sierks en
Spiekerman. Ze zijn beiden getooid
met de lefgozerssnor die 30 jaar
geleden de RAF al in staat stelde
om allerlei luchtslagen te winnen.
Je kunt het ook afmeten aan dat
Jongensboeken-avontuur Colditz, dat
de VARA uitzendt: het gaat om
zichzelf wegcijferende helden die we
niet missen kunnen om ons allemaal
op de been te houden.
Er blijft weinig ruimte over voor de
rest van de avond, en terecht ook
wel. In de derde aflevering bleek
Vader en Zoon van Peter van
Straaten helemaal in de typetjesma
kerij verzand te zijn geraakt. Het is
wel erg jammer dat een voortreffe
lijke in drie dimensies getekende
krantenstrip in televisievertaling
bijna alle bitse spot ontbeert.
Vermoedelijk is het niet voor niets
dat de beste afleidingen van comics
in de langere adem als tekenfilms
worden uitgevoerd. Het zou voor
Nederland waarschijnlijk wel weer
te duur geweest zijn, maar Van
Straaten zou alleen maar gebaat
geweest zijn bij een in tekeningen
verbeelde versie van zijn ongedurige
pa en zoon. H. J. OOLBEKKINK.
