vorig
college
drukt
Erfenis van
zwaar
Nu 071
Portret van links
bestuur: Tesselaar
en Oosterman
Miss Poes
Leids feestprogram
ONTZET IN BOEKVORM (1)
ONTZET IN BOEKVORM (2)
ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1974
Eeuw geleden
LEIDEN Maandag begint
de feestweek ter gelegenheid van
het vierde eeuwfeest van Lei-
dens ontzet. Op deze pagina
staat er weer het één en ander
In de krant van deze datum vain
100 jaar geleden stond ook iets
over 3 oktober. Gemeld werd,
dat van burgemeester Van der
Werf nog een mannelijke af
stammeling bestond: burge
meester N. J. v. d. Worm van
Schiermonnikoog. Hij werd uit
genodigd voor de feestviering,
van een eeuw terug. De gouden
gedenkpenning, die indertijd aan
burgemeester v. d. Werf werd
uitgereikt, was in zijn bezit. In
de volgende krant Werd gemeld,
dat een gegrond vermoeden be
stond. dat ook de heer Van der
Werf uit Kedichem behoorde tot
de nakomelingen, omdat hij in
het bezit is van twee zilveren
gedenkpenningen.
Hier hield 'het verhaal op.-
De kamer van wethouder Dick Tesselaar is niet het vertrek dat ie
verwacht in een wethoudersambiance te zullen aantreffen. Het is
meer de omgeving van genoeglijke kouten en soepele treds. Maar dat
tJIVi een i7"fruk De uiterlijke verschijning van de wethouders
e" °°s,err"an welt ongetwijfeld mee. De stevig behaarde
Tesselaars gezicht en de ietwat huiselijke gelaatsnit-
fin v ,erjnan verb""i fe immers niet direct met de sfeer
van groene tafelkleden en statige olieverfschilderijen aan de wand
Het wethouderschap betekent voor Tesselaar trechts op de foto)
en Oosterman niet wat het voor Kret ongetwijfeld wél zal hebben
betekend. Oosterman: „Nee, ik heb geen duidelijke ambities gehad
om wethouder te worden; mijn leven was al genoeg gevuld. Ik zie
het meer zo dat als je raadslid bent je ook bereid moet zijn om
wethouder te wordenTesselaar: „Ik ben ook geen man die duide
lijke ambities heeft voor een bestuursfunctie. Ik vind het gewoon
leuk om zo om de drie a vier jaar iets anders te doen".
Dick Tesselaar (34) onderioijs, samenlevingsopbouw, sport, re
creatie en binnengemeentelijke decentralisatie werd door de PvdA
als wethouderskandidaat naar voren geschoven. Hij had toen al
enige bestuurservaring door een raadslidmaatschap in Oostvoorne.
In Leiden kreeg zijn naam met name in de universitaire gemeen
schap een bekende klank door zijn werkzaamheden op het gebied
van het vormingswerk. Voordat hij in dienst trad van de universiteit
was hij om. onderwijzer en docent aan een sociale academie. Het
lag dan ook voor de hand dat hij in zijn portefeuille een aantal ta
ken zou aantreffen waar hij in elk geval niet vreemd tegenover
staat: onderioijs en samenlevingsopbouw.
j Oosfermcm (54) sociale zorg en maatschappelijke aangele
genheden, volksgezondheid, milieubeheer, cultuur was onderwijzer,
leraar en vervolgens antiquair Jk bewoog mij in de sfeer van
e7}.g.fre Ie, zaken zou je kunnen zeggen". Sinds 1970 heeft hij
zitting in de Leidse gemeenteraad, die in de vorige periode nog twee
vertegenwoordigers van Democraten '66 telde. Alleen Oosterman bleef
IsjCen °ntwifckeling diè al vóór de verkiezingen verwacht
wera. Toch kan Oosterman er ook in de informele sfeer nog tamelijk
mistroostig over doen: ..Het is natuurlijk altijd jammer als je een
partij waarin je ;e thuisvoelt kapot ziet gaan,, vooral als je weet dat
de doelstellingen van die partij nog lang niet zijn verwezenlijkt"
LEIDEN Met ingang van
heden is het netnummer van
het gebied van de Leidse tele
fooncentrale veranderd van
01710 in 071. Het kengetal is nu
dus 071.
Door
Wrm Wi'r tz
LEIDEN De erfenis van het
vorige college lijkt er debet aan dat
het wcthouderskoppel Tesselaar/
Oosterman op een aantal vragen 't
antwoord schuldig blijft. Uitspraken
als: "Weten we nog niet. Moeten we
nog bekijken", keren veelvuldig {è-
rug. Na een kwartiertje komt de last
van die erfenis op tafel, Tesselaar
abrupt: "Ja, verdomd waar. Er zijn
zo ontzettend veel dingen gewoon op
ad hoe basis gebeurd". Oosterman:
Maar het heeft geen zin om daar
nu uitgebreid op in te gaan". Tesse
laar: "Nee".
Er is weinig tijd. Hooguit ander
half uur. Er Zijn vele vragen waar
op korte antwoorden komen. Zake
lijk rennen we door de portefeuille
heen.
Onderwijs
Onderwijs. In 1972 schreef de toen
malige wethouder Duyverman (VVD)
de Nota Democratisering Onderwijs.
De procedure die ertoe zou moeten
leiden dat die nota in de gemeente
raad kwaim, duurde langer dan, hij
had verwacht. Het PAK drong erop
aan het werkstuk meer kanalen te
laten passeren (aan de basis) alvo
rens het in de raad 'ter discussie te
stellen. De nota is inmiddels aan
vaard. Maar wat heeft het stuk eigen
lijk voor waarde? Tesselaar: "Er
zijn tegen die nota nogal wat bezwa
ren geweest. En 't is de vraag of hij
niet herschreven zou moeten wor
den. Ik zie het meer als een nota
waarin een stukje historie wordt be
schreven. Er spreekt geen enkele vi
sie uit. Het is een van die dingen die
natuurlijk wel aan de orde zullen
moeten 'komen. En dan zullen we
wel eens kijken hoe we dat op
nieuw gaan aanpakken. We moeten
dat dan ook in een veel groter ver
band bekijken. Onderwijs en sa
menlevingsopbouw zitten tenslotte
niet voor niks in één portefeuüle".
In de sfeer van beroepsopleidin
gen is Leiden niet helemaal onbe
roerd gebleven. Het plan Cronestein
met z'n vijf verschillende schoolty
pen is een gigantisch voorbeeld. Tes
selaar over de achterliggende ge
dachte van deze ontwikkeling: "Het
streven om beroepsopleidingen ban
nen Leiden te halen moet je niet zo
zeer zien in relatie tot het diensten
pakket (kantoren etc.) maar meer in
relatie tot de streekfunotie die Lei
den heeft. Ik kan niet zeggen: we
gaan nog meer beroepsopleidingen
aantrekken. We zullen onts voorlopig
beperken tot de uitbouw van die din
gen die op de nominatie staan".
De dependances van drie Leidse
scholen voor voortgezet onderwijs
die, zoals het er aanvankelijk naar
uitzag, in Leiderdorp gebouwd zou
den worden, worden met een enkel
woord afgedaan. Tesselaar: "Dat
is een uiterst pijnlijke zaak. Ik zou
daar nu niets over in de publiciteit
willen hebben".
Het "nog moeten bekijken" komt
andermaal ter tafel. Nu bij hat Et
hologisch Instituut, dat wat z'n ge
bouw zowel als wat z'n structuur be
treft nog heel wat vergaderuurtjes
zal vullen. Zo plaatste Tesselaar so-
wie-so een vraagteken bij de be
stemming van het gebouw, waarbij
kennelijk nog steeds gedacht wordt
aan (enerzijds) de brandweer en
(anderzijds) de sociale dienst. Over
de funcüe van het Pedologisch Insti
tuut, dat door de gemeente betaald,
en door de universiteit gebruikt
wordt: 'Ja, dat is inderdaad een
beetje vieemd. Maar we moeten die
hele schoolproblematiek en alles
wat daarmee samenhangt in een veel
groter "erband gaan zien. Er zijn ten
slotte zoveel problemen: de leeg
loop op de basisscholen in de bin
nenstad, de leegstand van oude ge
bouwen en noem maar op. Dat zul
len we allemaal bij elkaar moeten
gooien en dan de hele zaak re-shuf-
felen. In het kader van de reorgani
satie streven we naar een werkver
band waarvan het onderwijs en de
samenl wingsopbouw als duidelijke
werkeenheden deel uitmaken., En bij
het onderwijs zullen we dan de
plaats van het Pedologisch Insti
tuut, van de Schooladviesdienst en
van de gemeentelijke inspectie moe
ten bekijken".
Over de leerplicht, de strijd te
gen het schoolverzuim: "De afdeling
onderwiis is duidelijk voor opspo
ring en verbalisering, de justitiële
kant. Mejuffrouw Bosman (de leer
plichtambtenaar) denkt meer in de
richting van sociale begeleiding. Wij
denken er ook zo over".
Sport
Sport. Praten over de Sportstich
ting, waarvan Tesselaar alleen maar
kan beamen dat de wijze waarop de
stichting en de (in beslotenheid ver
gaderende) raad van beheer functio
neren soms enig rumoer verwekt.
Hij: "De kwestie is dat beheer en
beleid in één hand zijn. Dat is nu
nog zo. Maar er komt wel enige druk
in de zio van de vraag hoe de struc
tuur van de verschillende functione
le raden kan worden. Dat geldt ook
bijvoorbeeld voor de culturele raad.
En dat moeten we nog gaan bekij
ken".
In praktisch opzicht is de sport in
Leiden stiefmoederlijk bedeeld. In
elk geval voor wat de accommodatie
betreft. 'Klopt", zegt Tesselaar. En
over de tennisvelden: "Dat pro
bleem is alleen maar vergroot nu
er met VWS een oude nieuwe klant
is bijgekomen. We hebben ons nu
nog maar alleen met de VWS-banen
beziggehouden om daar iets voor
te vinden en dat is mislukt. Zoals het
er nu uitziet, is er nog geen oplos
sing voor VWS".
Over hut zwembadenprobleem doet
Tesselaar wat optimistischer: "Als
het loopt, zoals het loopt dan kan
het nieuwe zwembad voor de Zijl
een binnen- en buitenbad in de
cember door de raad".
Ook de nijpende sportveldennood
plaatst Tesselaar in 'n algemeen ka
der. Hij„We hebben de afspraak ge
maakt lat er een inventarisatie zal
moeten komen van de algehele be
hoefte aan velden in Leiden. Op
grond daarvan kun Je dan een orde
ning maken. Dan heb Je de winst dat
je bepaalde criteria kunt vaststellen
en kunt gaan toetsen. Op die manier
zal iedere vereniging een gelijkwaar
dige plek kunnen krijgen. En dan
denk ik bijvoorbeeld ook aan de
volkstuinen".
Via de wijkraden, waarvan Tesse
laar niet veel meer kan zeggen dan
dat het niet zozeer gaat om de wijk
raden zelf dan wel om het maken
van een zo klein mogelijk territorium,
belanden we bij de samenlevmgsop-
LEIDEN De Kat-Expo, die van
daag en morgen in de Groenoordhal
zal plaats grijpen is in volle opbouw.
De tulnexpositie "Floraka '74" was
gistermorgen al afgebouwd. En Miss
Poes was even in de hal om te kijken
hoe het er allemaal uitzag.
Voor onze fotograaf (Jan Holvast)
poseerde Barbara Bal (23 met een
potentiële prijswinnaar in de armen.
En weet u niet of u nu wel of niet
zal gaan, kijk dan vanavond naar 't
teietviSle-journaalEn, Van Oekel-
fans let op! De grootmeester in
hoogst eigen persoon komt zondag
morgen om 12 uur de prijzen uitrei
ken voor de beste huiskat van Lei
den. Laat u niet onbetuigd.
bouw. Over het opbouwwerk zegt
hij„Het valt niet te verwachten dat
de nota van de welzijnsraad (die nu
in de wijken ter discussie staat)
spoedig in de gemeenteraad komt.
Wel kan ik zeggen dat ik persoonlijk
opt'eer voor 'n ad hocstructuur, waar
bij opbouwwerkers door een wijk-
colleotief worden aangetrokken".
Huisvesting van buitenlandse
werknemers. Maatschappelijke aan
gelegenheden. Oosterman: „Er is een
nieuwe "erordening op de huisvesting
van buifsnlandse werknemers. En
nou zegt U: dat is geen verbetering.
Maar ik vind van wel. Je hebt nu in
elk geval een handvat om mensen
die kwaad willen aan te pakken", en
een mogelijkheid om vreemdelingen
hiertegen te beschermen". Oosterman
erkent dat het geen structurele ver
betering is, die nieuwe verordening.
We zoesen het vervolgens in de
sfeer vaci de bebouwing, de kwestie
van de panden in de Groenesteeg.
Oosterman kan er nog geen zinnig
woord over zeggen.
Binnen het raam van de maat
schappelijke aangelegenheden huist
ook de milieuzorg, waarover Ooster
man zegt: „Ik zou me wel bezig wil
len houaen met het stimuleren van
het milieubeheer. Maar dat kan ik,
niet alleen. Het is eigenlijk een taak
veld, een zaak voor het hele college.
En misschien wel eerst een punt van
economische zaken. Het is een mate
rie die zoveel raakvlakken heeft dat
je daaric niet eenduidig te werk kan
gaan. En daarom moeten we eerst de
verbainden gaan lcgigen. Er is nog
geen werkverband."
Dan de oude Leidse grachten, waar
bij Oosterman zich andermaal af
vraagt wat voor zin het heeft gehad
cm de Trekvliet te dempen. ,Jk dacht
wel te kannen zeggen dat er een ten
dens is bij 't college om „geen grach
ten meer dicht te gooien". Met wat
meer zekerheid beantwoordt Ooster
man de vraag of het nieuwe college
van B. en W. zal inspringen op de
drie miljoen gulden die de regering
beschikbaar heeft gesteld voor brom
fiets- en fietspadenplannen. „Ja be
slist," zeg' hij. „De noodzaak daarvan
wordt wel degelijk ingezien. En ik
kan nog niet zeggen wanneer, maar
in elk geval zal daar op de kortst
mogelijke termijn aan worden ge
werkt".
We zuigen er een pimt aan met de
gezondheidszorg, waarin het tand
artsentekort op het ogenblik mis-
sohien wel het grootste vraagstuk
vormt. Oosterman: „Dat is een ta
melijk omstreden zaak vind ik.
Want er zit natuurlijk ook een pre
ventief aspect aan vast. Los daarvan
vind ik het een ontzettend vervelen
de zaak om tandartsen te werven
uit geoieden waar ook schaarste
heerst. Maar ontsla me van het ge
ven van het juiste antwoord".
LEIDEN De viering van 400 jaar Leids ontzet heeft ook een begeleiding
ln boekvorm gekregen. Voor de 66ste maal verscheen dezer dagen het Jaar
boekje van de Vereniging Oud-Leiden, dat speciaal voor deze gelegenheid
[tevens een soort begeleidende catalogus is voor de gisteren geopende ten-
I toonstelling "Leiden '74" in De Lakenhal.
Het Jaarboekje bevat een serie bijzonder lezenswaardige verhalen over
het leven in de Sleutelstad voor, tijdens en na het beleg ln 1574. Zo is het
interessant in een verhaal van G. 't Hart te lezen dat de zo geroemde
"inundatie" ter verdrijving van de Spaanse vijand helemaal niet zo iets
bijzonders was. In de herfst en de winter stonden de weilanden in de om
geving van Leiden meestal onder water. Noordoosten- en noordwesten
winden stuwden het water van het grote Leidse- of Haarlemmermeer op
richting Lei>°n. En de kleine poldermolentjes waren vaak niet in staat om
het overtollige water weg te malen.
Ook blijkt dat de vernielzuchtige Spanjaarden zelf onbewust een handje
hebben meegeholpen aan het onder water zetten van de landerijen door het
graven van grote gaten in de Spaarndamse dijk, waardoor het water van
bidt V wij spel kreeg.
Voeren we op dit moment een strijd tegen de geldontwaarding, in de
periode 1572-1581 was juist het tegenovergestelde het geval. Auteur E. J. A.
van Beek beschrijft hoe sommige goud- en zilverstukken in die tien jaar
met ruim veertig procent in waarde stegen. En verder hoe er in Leiden
verzet was tegen de invoering van noodmunten tijdens het beleg. Nood
munten, die overigens in flinke aantallen werden vervalst. Want zo waren
we in die jaren ook wel.
Een goed voorbeeld van wat de Leidse burger aan het eïnde van de 16de
eeuw zoal in huis had, geeft een artikel gebaseerd op een onderzoek van
een kleine honderd boedelinventarissen uit de Leidse weeskamerarchieven.
Opmerkelijk punt is dat de gemiddelde Leidse burger in dïe tijd van oproer
en verzet veel wapens in huis had. Een zekere Symon Willemsz. Wassenaer
'uit de Lange Coppenhicxsteeg had ter bescherming van have en goed de
beschikking over een slagzwaard, twee lange roers (een soort geweer) een
"sinck roer", een rapier, een degen, een dolk, drie loden kolven en vijf slag
ballen.
Andere onderwerpen die in het boekje worden aangesneden zijn: de rol
van de schansen, de civielrechtelijke procedures tijdens het beleg, de water
geuzen bij Noord- en Katwijk, het onderwijs in die tijd, bekende sohilders,
tekenaars en graveurs, terwijl besloten wordt met levensbeschrijvingen van
een aantal sleutelfiguren uit het Leiden van de 16de eeuw. Ter illustratie
is een groot aantal reprodukties, tekeningen en kaarten in het boekje opge
nomen. BRAM VAN LEEUWEN
Maandag
Stertocht muziekkorpsen, van de buiten
wijken naar de binnenstad.
Finale van alle korpsen in de Breestraat.
LEIDEN David le Feber schreef vóór de uitgeverij Helmond een gero
mantiseerd verhaal over het beleg onder de titel "Geuzenvolk. Leiden
400 jaar ontzet".
De auteur heeft gepoogd om aan de hand van een veelheid van histo
rische feiten het leven van een fictief gezin te reconstrueren. Een gezin
zoals het geleefd moet hebben tijdens het beleg van Leiden. De poging
om alle gebeurtenissen uit die tijd te projecteren op één gezin doet wa
gekunsteld aan. Het doet afbreuk aan de geloofwaardigheid ondanks da
de auteur alles in het werk heeft gesteld het verhaal een zweem
realiteit te geven. Een goede belichting geeft Le Feber van de wijze waarop
de stad werd verdedigd. Minder goed uit de verf komt de impressie vai
voedselgebrek binnen de stadsmuren. Daarin wordt in het verhaal hee
weinig aandacht besteed, terwijl het toch het gesprek van de dag
zijn geweest. Ter omlijsting van het verhaal heeft David le Feber de ge>
sciedenis van de gemeente Leiden op rijm gezet. En mogen we hem geloven
dan staat ons over drie jaar weer een groot feest te wachten. Hij heeft in
het boekje becijferd dat Leiden in 1977 1200 jaar bestaat.
LEIDEN Voor de optocht op 5 oktober is Joop Visser, gehuld in een overall, die meer op het
palet van een groot kunstschilder lijkt, samen met zijn medewerkers van vroeg in de ochtend tot
laat in de avond bezig. Maar het werk is wel voor 95 procent klaar. Een maand lang hebben
acht mensen hard gewerkt. Hier alvast een voorproefje: het schip De Zeven Provinciën.
(Foto Jan Holvast)
