Vrijlating
maar niet
tot elke
HONDERD LANGE UREN
Gijzelaars uitgeput
Komtu
morgen nog?
amro bank (g)
Premier Den Uyl:
Meneer Hageman
met uw spaarboekje.
Pim Sierks captain
van Franse Boeing
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1974
"De technisch ingewikkelde uit
wisselingsprocedure op het vracht
platform op Schiphol is vlekkeloos
verlopen", zo reageerde een tevre
den rijkspolitie-overste Frackers na
afloop van de persconferentie van
minister Den Uyl. "Door gewoon ons
gezond verstand te gebruiken zijn we
erin geslaagd een procedure te vin
den, die voor de terroristen aan
vaardbaar bleetc en tevens zo min
mogelijk risico's inhield voor even
tuele plotselinge paniek."
Hij droeg een koffer met persoon
lijke documenten, waaronder valse
paspoorten en dito dollars, alsmede
twee kussenslopen, volgepropt met
dollars. De zakken waren kennelijk
zo zwaar, dat Foe roe ja ze vlak voor
dat hij de vliegtuigtrap besteeg even
moest neerzetten".
Omstreeks kwart voor negen begon
de uitwisselingsprocedureTerwijl
Foeroeja, op dat moment nog steeds
in Franse hechtenis, aan de rand
van het platform onder bewaking
van twee Franse veiligheidsagenten
toekeek, deponeerden de drie terro
risten hun handgranaten en explo
sieven op de grond naast de bus
waarmee ze naar de luchthaven
waren gekomen.
Met behoud van de twee pistolen
die ze wegens hun ..recht op zelf
moord" haddon mogen meenemen,
maar die natuurlijk evengoed het
leven van de gegijzelden bedreigden,
liepen zij vervolgens met hun laat
ste zes gegijzelden naar de wach
tende Boeing. Terwijl het negental
al in het vliegtuig zat, reed vervol
gens een poütiébusje het platform
op.
Hierin bleken de Nederlandse beman
ningsleden van de Boeing te zitten.
Toen de wagen op minder dan 100
meter van het vliegtuig tob stilstand
was gekomen, daalden drie gegijzel
den rustig, statig bijna, de vlieg
tuigtrap af. Op hetzelfde moment
kwamen er twee personen uit de
politiebus. De twee gezelschappen
ontmoeten elkaar halverwege, waar
na de gegijzelden samen met een
van de twee buspassagiers, De
Franse veiligheidsinspecteur Brous-
sac, naar de bus terugkeerden. De
andere buspassagier, een lid van de
Transavia-bemanning, liep door
naar de Boeing.
Deze procedure herhaalde zich. in
uiterst kalm tempo, nog driemaal:
telkens werd een bemanningslid uit
gewisseld tegen een gegijzelde, die
door Broussac naar de bus werd be
geleid.
Overste Frackers: ,.Als laatste ver
liet ambassadeur Senard het toestel.
Voor hem in de plaats ging Foeroe
ja de Boeing in.
Bij de Amro Bank krijgt u 2% méér op
't nieuwe Spaar-Plus-Boekje. Ofwel 71%.
De ministers Den Uyl, Van Agt en Van der Stoel tijdens de nachtelijke persconferentie op
Schiphol.
Vrijlating van de gegijzelden, maar niet tot
elke prijs. Dat is het standpunt geweest van de
Nederlandse regering bij de onderhandelingen
met de drie Japanse terroristen.
Nadat de Boeing 707 met d'e Japairaners aain boord vain
Schiphol was opgestegen, gaf miiniister-presidemt Den Uyl
op Schiphol opening van zakein. Hij verklaarde alls hoofd
vtan de „beleddlsgmoep" bij de onderhandelingen op twee
puinton het been Stijf te hebben gehouden.
Zowel functionarissen van de Haag
se politie als officieren van de
Rijkspolitie verklaarden dat het
mogelijk zou zijn geweest nagenoeg
zonder grote risico's voor de gijze
laars de terroristen voor hun ver
trek door scherpschutters te laten
uitschakelen.
„Als wij na een overeenkomst met
de terroristen hen met list hadden
uitgeschakeld, zou dat betekenen
dat in de toekomst dit soort over
eenkomsten in andere landen on
mogelijk zou zijn geworden", ver
klaarde de minister-president. „Dat
was óók een verantwoordelijkheid".
Door
Henk Huigen
Allereerst: onaanvaardbaar was
dat gegijzelden met het vliegtuig
zouden mee gaan en het land zou
den verlaten. Het tweede punt was
dat de terroristen faun wapens zou
den moeten inleveren.
„Welke gevolgen dit ook voor de
gijzelaars zou hebben", aldus minis
ter-president Den Uyl.
„Ik ben uitermate verheugd dat ons
enige doel, de vrijlating van de gij
zelaars, is bereikt. Wel is het onbe
vredigend dat zoeven een paar mis
dadigers ons land hebben verlaten
zonder hun verdiende straf te heb
ben gekregen."
De minister-president recapituleerde
in 't kort de gang van zaken.
Pas na enkele dagen wist de be
leidsgroep dat het ging om elf ge
gijzelden. Dat er niet meer voedsel
beschikbaar was dan slechts enkele
suikerklontjes was bekend, maar is
opzettelijk binnenskamers gehouden.
De bedoeling was de terroristen te
vermoeien en uit te putten. Dertig
uur hebben niet alleen de gegijzel
den, maar ook de terroristen geen
water gehad. Zestig uur lang was er
geen eten.
„Op grond van het ultimatum dat
de terroristen naar beneden gooi
den, wisten wij al vrijdag dat we te
maken hadden met een terroristen
organisatie van een ongemeen viru
lent extremistisch karakter", zei de
minister-president. De terroristen
eisten de vrijlating van Foeroeja,
teruggave van zijn bezittingen en
documenten zoals valse paspoorten
en ondermeer 10.000 valse dollars,
een vliegtuig met grote reikwijdte
en een miljoen dollars van de
Franse regering.
„Nadat Foeroeja op Schiphol was
aangekomen, werd hij terecht door
de Franse regering beschouwd als
iemand die geruild zou worden te
gen de gegijzelden. Naar ons oor
deel kon er geen sprake van zijn
dat hij zich bij de Japanners in de
Franse ambassade zou kunnen voe
gen", aldus de minister-president.
Toen Foeroeja niet naar de ambas
sade werd overgebracht, moest in
de nacht van vrijdag op zaterdag
voortdurend worden gevreesd dat de
gegijzelden daadwerkelijk zouden
worden geliquideerd.
Duidelijk werd echter dat de actie
zich in het bijzonder richtte tot de
Franse regering. „Het lijdt weinig
twijfel dat de bedoeling van de ter
roristen was, naast de vril lating
van Foeroeja, met een vliegtuig en
wapens en liefst met gijzelaars de
Franse regering in Frankrijk onder
druk te zetten en te chanteren", zei
premier Den Uyl.
Dinsdagmorgen om tien uur was
een akkoord bereikt. De terroristen
zouden Foeroeja krijgen, de ge
vraagde documenten en bezittingen,
een Frans vliegtuig en 300.000 dol
lars. Ze zouden de gijzelaars vrij
laten, ze zouden hun wapens inleve
ren, op twee vuurwapens na.
„Simpele pistolen", aldus Den Uyl,
„omdat ze het recht op zelfmoord
claimden. Ze hebben daar een uit
gebreide ideologische motivering
voor gegeven."
Scherpschutters lagen al vroeg in stelling op Schiphol. Ze be
hoefden gelukkig niet in actie te komen.
Voor het echte alarm kwam werd de aankomsthal op Schiphol diverse malen ontruimd.
Drs. Groskamp: "Ik voel me goed, maar moe"
Uitgeput was de heer
drs, W. H. Groskamp
toen hij gisteravond om
tien voor twaalf bij zijn
woning aan de Alexander
Gogelweg aankwam. Na
ruim honderd uur gijze
ling in de Franse ambas
sade, was hü, directeur
van Total Nederland b.v.
weer een vrij mens. Toe
vallig op het moment, dat
de Japanners de ambas
sade binnendrongen, was
hij daar voor een bespre
king met Franse am
bassadeur Jacques Se
nard.
"Ik voel me goed maar
moe", zei hü ons by zijn
aankomst, zichzelf beter
voordoend dan hü in wer-
kelükheid was. Een zoon
van hem, die met zün
vader mee van Schiphol
naar Den Haag was ge
komen. vertelde: "Dertig
uur lang hebben de gijze
laars geen drinken gehad,
zestig uur lang hébben zü
geen eten gekregen. Daar
na was er zoveel voedsel
dat er overbleef".
Zoveel zelfs, dat maan
dagavond anderhalve kilo
bedorven vlees uit het
raam werd gegooid.
Hoewel er wel tussen de
Japanse terroristen en de
gü zeiaars werd ge
sproken noemde de zoon
van de heer Groskamp de
sfeer beangstigend. "Iede
re keer als de telefoon
ging werd er geschoten.
Er is verschrikkeüjk veel
in de kamer geschoten en
daardoor was de situatie
enorm gespannen. Op de
nooit gericht
er werd alleen maar in de
wilde weg geschoten".
De güzelaars mochten
gewoon op stoelen zitten
en zich vrü bewegen. Ge
bonden of geboeid zün zü
nooit geweest. De nervo
siteit van de Japanners
heeft er toe geleid, dat de
foto van wülen president
Pompidou volledig werd
vernietigd. 'Zü hebben die
foto kapot geschoten", zü
de zoon van de Total-di-
reoteur.
20.49 u. Gesprek op de politie-ra-
dio: Ze zijn bang dat we met gas
gaan donderen. Ze hebben er geen
bezwaar tegen dat we tijdens de rit
ln de bus gebruik blijven maken van
de mobilofoon.
20.50 u. De eerste twee gegijzelden
komen, onder schot gehouden, de am
bassade uit. Voordat ze de politiebus
binnengaan schiet één van de terro
risten gaten in de ruiten en slaat ze
kanot. Politie-radio: "ze schieten. De
ruiten zün allemaal ingeslagen".
Terwijl iedereen plaatsneemt in de
bus worden er nog steeds ruiten in
geslagen. Vanaf de vierde etage kü-
ken drie achtergebleven gegüzelden
toe.
20.56 u. De bus gaat rijden. "De po
litie-radio: "Die mensen zün nog
steeds gewapend. Die ruiten zijn ka
potgeslagen om schietgaten te ma
ken".
21.37 u. De wagen komt op Schip
hol aan.
22.12 u. Na een ingewikkelde rustig
verlopende ruilprocedure zijn alle zes
gijzelaars bevrijd.
22.29. u. Gezagvoerder Pim Sierks
trekt zijn Boeing 707 van de grond.
Franse president
bedankt Den Uyl
Den Haag Na precies honderd uur gijzeling
kwamen de Japanse terroristen gis- 12 u. Steeds nadrukkelijker cicu-
teren met zes van hun negen gü'ze- leert het gerucht dat men een spoe-
laars de Franse ambassade uit. Een dig slot van de gijzeling verwacht,
van de langste güzelingsdrama's na- 14.25 u. Twee Haagse rechercheurs
derde zün einde. Er zün de laatste Ja- ln burger brengen drie kratten met,
ren soortgelüke terreuracties geweest broodjes, Coca-Cola, mineraalwater,
die nog langer hebben geduurd: enke- sigaretten, de Herald Tribune en en-
Ie weken geleden iin het Amerikaanse kele Japanse kranten, waarom ge-
Huntsville nog en vorig jaar augus- vraagd is. Drie keer wordt een vracht
tus in Stockholm, waar na 131 uur opgetakeld door een van de gegijzel-
vier gijzelaars uit een bankkluis wer- den, een kalende man met een snor,
den bevrijd. die roept blij te zijn met de manier
De lange laatste uren van de Haagse waarop de overheid de zaak aanpakt.
AMSTERDAM De Boeing-cap- len van klein kaliber hebben meege-
tain Pim Sierks (42) is 7% jaar in kregen aan boord, zoals premier Den
dienst bij Transavia. Hij staat be- Uyl verklaarde: "Dat lütot ons on-
kend als een ijskoude en zeer be- waarschijnlijk. Er was duidelijk af-
trouwbare gezagvoerder. Tijdens de gesproken dat er geen wapens mee
Biafra-oorlog maakte hij ettelijke, zouden gaan aan boord. De Boeing
gevaarlijke voe<lselvluchten. Zijn col- 707-bemanning wordt verder ge-
lega's bij Transavia verbazen zich vormd door ae Leidse co-piloot R.
er over dat de Japanners twee pisto- van der Zwaai (27) en de Engelsman
B. Kndght (42).
16.10 u. Uit de richting van de Kor
te Vijverberg nadert eenzaam een
man in groene broek en grijze truin.
Gezagvoerder Pim Sierks (42) komt
zijn vluchtplan voorleggen en kennis
maken met zijn passagiers.
16.25 u. Hij komt weer bulten en
wordt meteen ingesloten door recher
cheurs met honden. Hij begeeft zich
naar het crisis-centrum in het mi
nisterie van Justitie.
17.30 u. Alle bovenetages op Schip
hol worden ontruimd door gewapen
de marechaussees.
19.07 u. Drie voor de ambassade ge
plaatste auto's worden weggehaald.
20.00 u. De commando-post: waar
om rijdt die bus nog niet? Later
blijkt dat de voor de terroristen be
stemde bus nog niet oprijdt naar de
ambassade omdat er nóg meer ver
traging is. Er zijn nog twee tolken
onderweg en het afzetten van de we
gen ls op enkele plaatsen nog niet
voltooid.
20.10 u. Man gaat met papier in
zijn hand de ambassade binnen. Hij
loopt verschillende keren heen en
weer in de hal van de ambassade.
Vijf minuten later komt hij weer
naar buiten.
20.45 u. Blauw/witte politiebus rijdt
voor de hoofdingang van de ambas
sade. De chauffeur gaat met de han
den omhoog de trap van de hal op.
Giscard d'Estaing heeft een tele
gram gestuurd aan premier Den Uyl,
zodra bekend was dat de Boeing 707
van Schiphol was opgestegen.
Transavia-gezagvoerder Sierks op weg naar de Franse am
bassade om met de terroristen de route te bespreken.
Het telegram luidt: "Meneer de
premier, ik hecht er aan u te be
danken namens mijn medewerkers en
namens de Franse regering en ik
verzoek aan de Nederlandse autori
teiten onze dankbaar hied over te
brengen voor de pogingen die zijn
ondernomen om de waardige en vei
lige vrijlating te verkrijgen van de
ambassadeur van Frankrijk en de
overige gijzelaars".