■Athene akkoord
et conferentie
kwestie-Cyprus
jt
„EG moet Griekenland nu
positief tegemoettreden"
President Ford:
scherp contrast
met Nixon
jVS reageren nog niet op Russisch voorstel
in vogelvlucht ^33^ 'n vogelvlucht
IATERDAG 24 AUGUSTUS 1974
ATHENE „Wij aanvaarden het Sowjetvoorstel van een internationale conferen-
tie over Cyprus", verklaarde vannacht de Griekse minister van Buitenlandse Zaken,
Mavros, tegenover enkele journalisten in Athene. Griekenland zal de Sowjetambas-
ladeur in Athene maandag van zijn besluit op de hoogte brengen, aldus de minister,
die al eerder had laten doorschemeren dat hij Brditse initiatieven afwijst.
"De driepar tijenconferentie van
ïenève is mislukt. Zij is verleden
ljd. WtJ gaan het probleem op hoger
liveau presenteren", aldus Mavros.
De minister zinspeelde erop dat 't
-"Irobleem Cyprus vooral van belang
s voor de niet-gebonden landen,
naartoe het eiland zich rekende.
Het Sowjetvoorstel behelst terug-
rekking van alle vreemde troepen
(P Cyprus en een omvangrijke inter-
lationale conferentie over het pro-
Heem.
Mavros zei dat zijn regering van-
laag. Engeland van haar besluit op
Ie hoog*e zal stellen. Engeland had
lervatting van het driepartijenover-
eg in G^nève voorgesteld.
Mavros zei dat Engeland "niet in
Htaat is gebleken iets te doen".
W
Naar
VN
7gT| Naast Mavros stond president Cle-
ÉHdcs van Cyprus, die gisteren uit Ni
cosia was overgekomen ter bespre-
jing /an een gemeenschappelijke
touding in de kwestie-Cyprus.
"Griekenland moet de zaak nu
oorleggen aan de Verenigde Na
kies", verklaarde Mavros.
I Aan de door de Sowjet-Unie voor
les telde conferentie zouden moeten
Jneedoen alle vijftien lid-sta ten van
e Veiligheidsraad plus Griekenland,
rurkije in de Cyprioten.
Turkile heeft al laten weten dat
iet de vastgelopen onderhandelin-
len in Genève als de enige manier
leschouwt waarop de kwestie Cy-
irus geregeld kan worden.
"Het zou gemakkelijk zijn geweest
en oplossing te bereiken tussen Rauf
ïektash, de leider van de Turkse
lyprioten, en de heer Clerides. als
>enktash niet de gevangene van de
terken was", zei Mavros.
Clerides verklaarde: „Ik geloof dat
►enktash en ik, als we het samen
Duden mogen opknappen, binnen *n
ïaand een oplossing zouden hebben
evonden".
Clerides. die in de loop van van-
laag naar Nicosia terugkeert, voeg-
ie hieraan toe: "Wij onderhandelen
liet wanneer we voor het blok zijn
ezet. De Turken moeten zich terug-
Jeirekken int de stellingen die ze op 9
jugustus innamen. En ten tweede
EG-voorraad
rundvlees
192.000 ton
IRUSSEL-RIJSWIJK Eind Juli
Ig in d EG een interventie voor raad
undvlees van 192.000 ton opgesla-
en, dat is ongeveer de consumptie
pn tien dagen. Eind Juni was de
oorraad 110.000 ton.
De ü-msten van de Europese Com
missie hebben dit gisteren bekendge-
Qaakt. De grootste voorraden liggen
p J Praukrijk (69.000 ton), West-Duits
en^nd (59.000 ton) en Ierland (39 000
1. pn). in Nederland is de voorraad
1.000 toa.
nel Per week kopen de interventiebu-
vfaus in de gemeenschap 10.000 tot
skap ooo ton rundvlees aan.
a'Ie De ootervoorraad in de gemeen-
vichap was, volgens het Nederlandse
,n- 'roduktschap voor Zuivel, begin
(ugust'is 300.000 ton, waarvan 110.000
IscfJ de 'nterventlebureaus en 190.000
sciPn in particuliere opslag met over-
repteidsvergoeding.
1 ^ele arrestaties
5n Israël
ïoord
moet de Grieks-Cyprische vluch
telingen worden toegestaan naar
huis en haard terug te gaan".
"Elke dag die verstrijkt levert ons
aanzienlijke verliezen op. Daar zijn
de vlucntelingen en de dieren die
sterven en onze huizen die geplun
derd wo -den".
"Wij zijn bereid dat in de komen
de dagen en maanden te dragen.
Voor ons is guerrilla-oorlogvoering
een noodzaak. Als de Turken zich
nestelen, dan zal dat niet voor lang
zijn".
De Cyprische president zei dat
als men een oplossing wilde afdwin
gen door een militaire overwinning,
een langdurige, slepende strijd het
natuurlijke gevolg zou zijn.
Op de vraag een vergelijking te
maken met de strijd door de Eoka-
ondergrondse tegen de Engelsen in
de jaren vijftig, antwoordde Cleri
des: "De Britten hebben nogal wat
mensen van ons doodgeschoten, maar
niet zo /eel als de Turken zullen
doodschieten. Als Je land bezet is,
kim Je twee dingen doen: capituleren
of Je verzetten. Het zou er armetie
rig uitzien als we bakzeil haalden om
ons materiële welzijn te behouden.
Wij hebben een zeer oude geschiede
nis. Cyprus lijdt niet voor het eerst.
We zijn al eerder bezet geweest,
maar onze levenskracht is altijd ons
behoud geweest".
Van officiële Amerikaanse zijde
bewaart men nog steeds het stilzwij
gen over het Russische voorstel inza
ke een Cyprus-conferentie. De
woordvoerder van buitenlandse za
ken zei gisteren dat men op het de
partement het voorstel van Moskou
nog niet bad gezien. Volgens hoge re
geringsfunctionarissen stelt minister
Kissinge - het niet op prijs als de
Sowjet-Unie zou worden betrokken
bij de besprekingen over Cyprus,
vooral niet sinds hij de Russen bij
zijn vroegere diplomatieke activiteit
in het oostelijke deel van de Middel
landse Zee heeft weten buiten te
sluiten.
Een Canadese militair, behorend tot de VN-troepen, rent
langs een wachtpost van de Grieks-Cyprioten terwijl vlak
achter hem een school in vlammen opgaat. Het gebouw stond
in Nicosia op de grens van de Turkse en Griekse sector van
de stad. Voor het overige was het gisteren "zeer rustig" op
Cyprus, aldus een woordvoerder van de VN.
ADVERTENTIE
I KANTOORINRICHTING!
Voorzitter Berkhouwer van Europese parlement:
CIEBA-GEBOUW TE LEIDEN
1(750 m2 toonzalen) m
Vraag gratis toezending van het I
4-kfeuren tijdschrift C.P.
I Specialisten in:
DIRECTIE-EN
KANTOORMEUBELEN I
BRANDKASTEN
ORGANISATIE-EN
SORTEERMIDDELEN
WM. BARENTSZSTRAAT 35
Industrieterrein "De Waard"
Adviseurs
1 voor vriendelijk zakendoen! J
SCHIPHOL De voorzitter van
het Europese parlement, mr. C.
Berkhouwer, is van mening dat het
Europese parlement de Griekse
„klop op de deur van de EG" posi
tief moet beantwoorden.
Dit heeft mr. Berkhouwer gisteren
op Schiphol verklaard na zijn
aankomst uit Athene. De voorzitter
van het Europese parlement was daar
zondag op uitnodiging van de Griekse
regering naar toe gereisd om een
mogelijke hervatting van de associa
tie van Griekenland met de EG te
bestuderen.
Het associatieverdrag dat dit land
destijds met de EG heeft gesloten,
is nadat het Griekse parlement door
de kolonels werd ontbonden „in de
ijskast" gezet.
Petitie
De Griekse regering heeft de heer
Berkhouwer een memorandum over
handigd, waarin wordt gevraagd de
betrekkingen tussen Griekenland en
de EG zo spoedig mogelijk te herstel
len. De Griekse regering heeft vol
gens de verklaringen van de heer
Berkhouwer het voornemen op zo
kort mogelijke termijn, vermoedelijk
september, contact op te nemen met
de Europese ministerraad. Grieken
land en de EG.
De heer Berkhouwer, zal naast het
memorandum van de Griekse rege
ring '<t Europese parlement ook *n pe
titie voorleggen die hem door 10 le
den van t ontbonden Griekse parle
ment is overhandigd. Deze ex-parle
mentariërs dringen er op aan in af
wachting van vrUe verkiezingen voor
lopig de gemengde parlementaire
commissie van Griekenland en de
EG te herstellen.
In Athene ls de heer Berkhouwer
naar zijn zeggen verzekerd dat de
houding van de Europese parlemen
taire instanties de afgelopen zeven
Jaar er wezenlijk toe heeft bijge
dragen dat het Griekse kolonelsbe
wind van haar macht is beroofd.
„Daarom vind ik het goed dat het
Europese parlement een wezenlijke
rol gaat spelen bij het herstel van
de betrekkingen. Dit natuurlijk wel
in afwachting van de verkiezingen
voor een nieuw parlement".
ERUZALEM De Israëlische vei-
cJJgheidsdienst heeft ln de afgelopen
oojes maanden meer dan 800 verdach-
1 gn gearresteerd in een poging acti-
'aJteit van Arabische guerrillastrij-
Iers in het door Israël bezette ge-
suaped op de westelijke oever van de
e rfordaan en in de strook van Gaza
JJjje kop ra te drukken, aldus is uit Is-
aelische militaire kringen vernomen.
beveiliging Uit een onderzoek dat
ei» gedaan op last van de Amerikaan-
zijfe regering biykt dat acht buiten-
ingfndse luchthavens niet voldoende
evfcveiligd zijn, zo heeft commenttaor
•spick Anderson gemeld. Het zijn de
lichthavens van Londen, Beiroet,
•Mangkok, Brussel, Buenos Aires,
kopenhagen. Rome en New Delhi.
Een man gewapend met
g£n machinepistool is gisteren een
iruk bezet restaurant in de Noord-
r jfrse plaats Omagh binnengedron-
Btjen en heeft daar zijn wapen leeg-
14 leschoten op een politie-officier die
Rt te lunchen. De politieman over-
pneed nadat de man zijn wapen rus-
|°°ig had herladen en het opnieuw op
lijn slachtoffer leegschoot.
Hoe meer de zaken veranderen, zegt
een Frans spreekwoord, hoe meer al
les bij het oude blijft. En toch veran
dert er wel wat in de wereld. Want
zong Louis Davids voor de oorlog: "de
olieman heeft een Fordje opgedaan",
in Amerika is het nu net andersom:
(president) Ford heeft een olieman
opgedaan. Maar grapjes ter zijde: de
benoeming van Nelson Rockefeller,
telg uit een super-rijk geslacht van
olie-baronnen, tot vice-president van
Amerika is over het algemeen als een
gelukkige greep beschouwd. Als "in
valler" staat president Ford immers
voor een moeilijke taak, omdat hij
tussentijds een reeds gevormd beleid
moet voortzetten en toch zoveel mo
gelijk zijn eigen stijl moet vinden. Nu
heeft hij wat de buitenlandse poli
tiek betreft het wijze besluit genomen
Kissinger als "Secretary of State"
aan te houden. Het benoemen van
Rockefeller (een benoeming die over
igens nog door het Congres moet
worden goedgekeurd) verzekert hem
nu bovendien van de steun van een
man, die, als het hem had meegeze
ten, eerder reeds zelf in 't Witte Huis
had plaats kunnen nemen. Maar
Rockefeller is, zoals de (Landense)
"Times" dezer dagen opmerkte, im de
verkeerde partij geboren. Hebben de
Democraten (ofschoon "linikser" dan
de Republikeinen) er nooit een been'
in gezien figuren als Roosevelt en
Kennedy naar voren te schuiven,
voor de Republikeinen was Nelson
Rockefeller net even te "progressief".
Toch zou hij het tien Jaar geleden
nog wel hebben gehaald als zijn
echtscheiding niet een onoverkome
lijk struikelblok was geweest. Daarna
diende Rockefeller de staat New York
vijftien Jaar als gouverneur en zijn
bereidheid verantwoordelijke func
ties te aanvaarden blijkt nu ook weer
uit het vice-presidentschap, waar hij
met zijn rijpe ervaring als bestuur
der de nieuwe president waardevolle
adviezen kan verschaffen. Voor "Roc-
kie" is zijn nieuwe functie bovendien
een aantrekkelijke troostprijs na zijn
mislukte kandidatuur voor de hoog
ste functie in 1964 en na de teleur
stelling, dat president Nixon hem
niet benoemde tot minister van Bui
tenlandse Zaken en evenmin tot op
volger van vice-president Agnew. De
rechtervleugel van de Republikeinse
partij heeft Rockefeller lange tijd
kwalijk genomen, dat hij in 1964 wei
gerde Barry Goldwater te steunen bij
diens kandidatuur, maar de vroegere
concurrenten zijn nu de beste vrien
den. Overigens zijn er duidelijk twee
factoren, die een kandidatuur van
Rockefeller voor het presidentschap
in 1976 moeilijk zouden hebben ge
maakt. In de eerste plaats zijn leef
tijd: 66 jaar. Maar bovendien bestaan
er in de Republikeinse partij bezwa
ren tegen zijn beleid als gouverneur
van New York. In de laatste vijftien
Jaar zijn de uitgaven gestegen van
2 tot 14 miljard dollar per Jaar en
namen de belastingen toe van 1M tot
8.4 miljard, d.w.z. van 94 dollar per
persoon tot 460. Dit soort cijfers
pleegt in Republikeinse kringen geen
beste indruk te maken, zodat de vraag
toch al was of hij wel in aanmerking
had kunnen komen voor te toekom
stige kandidatuur. Rockefeller heeft
dus kennelijk de voorkeur gegeven
aan de zekere troostprijs van het
vice-presidentschap boven een onze
kere kandidaatstelling voor het pre
sidentschap.
politiek in de kwestie-Cyprus, een
woede die op het eiland zelf culmi
neerde ln de dood van de Amerikaan
se ambassadeur Davies. Er is geen
twijfel aan, dat de gehele affaire
haar oorsprong heeft gehad in een
schromelijke overschatting van de
eigen positie op het eiland en een
verbazingwekkende onderschatting
van de Turkse tegenstander. Als een
vijand van de Grieken zich in het
militaire regime in Athene had kun
nen nestelen om het land een koopje
te leveren, zou hij vermoedelijk op
dezelfde wijze hebben gehandeld als
onlangs door de generaals is geschied
toen zij Makarlos ten val brachten.
Het gaat dus om een stommiteit van
de bovenste plank. Inplaats van te
zwegen over die kolossale blunder
(waartegen ook enkele nu luid
schreeuwende ballingen niet hebben
geprotesteerd!) heeft een deel van de
Griekse bevolking zich laten ophitsen
door de vijanden van Amerika en de
NAVO. Een unieke gelegenheid voor
al wat naar Moskou lonkt om te po
gen de positie van de Amerikaanse en
Engelse bases in Griekenland en op
Cyprus te verzwakken en ze eventu
eel te doen opheffen. Dat lieden als
Papandreoe daarbij in de voorste ge
lederen staan, ligt voor de hand. De
ze figuur door de Neue Zürcher
Zeitung als een links-extremist om
schreven trekt de oude lijn door.
Geen woord van verzet uit zijn mond
tegen de staatsgreep op Cyprus be
reikte ooit de wereld buiten Canada,
waar hij tot voor kort verbleef. Maar
nu die staatsgreep grondig is mislukt
en de Turken deze gelegenheid mili
tair uitbuiten, kraait Papandreoe
over "de provocatie op Cyprus in sa
menwerking met de Amerikanen"*
WASHINGTON Ook na twee wéken nog moet men er
wat aan wennen de president van de Verenigde Staten te zien
in hemdsmouwen, trekkend aan zijn pijp, zijn voeten op het
mahoniehouten bureau van de ovale kamer en zijn hartelijke
lach te horen schallen door de gangen van het Witte Huis. Het
contrast met het Witte Huis van Richard Nixon is onmisken
baar.
Gerald Ford heeft aan het presi
dentschap snel zijn ongedwongen
persoonlijke stijl gegeven. Hij heeft
de deuren opengegooid en naar de
woorden van een bezoeker van het
Capitool heeft hij de lijst van vijan
den van net Witte Huis naar de pa
piermol an verwezen.
Met het advies van oudere politie
ke bondgenoten heeft Ford geen tijd
verloren laten gaan het Witte Huis
tot zijn domein te maken. Een "wij-
zigingso'oeg" werkt aan het uitdun
nen van de grote staf die Nixon had
en aan het hergeven van meer be-
leidsgezag aan leden van het kabi
net en nun departementen.
Verzoenimg
In de eerste dagen dat hij in func
tie was, confereerde Ford met 60 bui
tenlandse ambassadeurs, waarbij hij
volgens minister Kissinger een
"vaardige" greep op de buitenlandse
politiek aan de dag legde, en ging hij
naar het congres om een nieuw
beleid ven "communicatie, verzoe
ning, vergelijk en samenwerking" te
beloven.
In zijn campagne tot verzoening
begroette Ford gouverneurs, burge
meesters, congresleden, zakenmen
sen, negers, economen en vakbonds
leiders op zyn bureau.
Het over een andere boeg gooiend
na zijn conservatief optreden als
Republikeins congreslid uit Michi
gan tikte hij General Motors op de
vingers wegens een grote prijsverho
ging waarop de prijs gedeeltelijk
werd teruggedraaid en kwam hij
op voor voorwaardelijke amnestie
voor dienstweigeraars en deserteurs.
Hij verzekerde leden van een de
legatie van negers dat hij VN-sanc-
ties teg'ïa invoer van chroom uit
Rhodesië zou steunen en hij verlicht
te hun vrees voor vermindering van
de uitgA/en voor sociaal welzijn door
te verklaren dat de defensiebegro
ting niet heilig was.
Gerald Ford
Politiek weerstond hij druk van
conservatieve Republikeinse zijde en
poogde hij de basis van zijn partij te
verbreden door de liberale oud-gou
verneur Nelson Rockefeller van New
York aan te wijzen als zijn vice-pre
sident. Voorts maakte hij duidelijk
dat hij zich kandidaat wilde stellen
voor de verkiezingen van 1976.
Aan de samenstelling van zijn
nieuwe staf wordt nog gewerkt. Ver
wacht wordt dat daarvan veel voor
malige assistenten uit zijn dagen als
Republikeins leider ln het huis van
afgevaardigden deel zullen uitmaken
en dat ue nadruk zal worden gelegd
op de vrije toegang tot zijn ovale ka-
Mr. Berkhouwer heeft ln Grieken
land vastgesteld dat premier Kara-
manlis kan rekenen op een groot
vertrouwen uit alle gelederen van zo
wel de rechtse als de linkse politieke
groeperingen. Hij was echter van me
ning dat de regering-Karamanlis zich
in de kwestie Cyprus in een heel
moeilijk parket bevindt. „Het is een
Griekse tragedie. De Griekse Junta
verdwijnt door de problemen rond
Cyprus. Karamanlis kan daardoor
aan de macht komen. Maar hij moet
de genoegdoening geven aan de Cy-
pruskwestie", aldus de heer Berk
houwer, die de houding van Europa
in deze kwestie sterk afkeurde. „Ik
vind het triest dat ook in deze zaak,
die zich afspeelde aan de poort van
Europa een eendrachtig Europa af
wezig was. In de onmacht van de
VN moeten wij ervaren dat het recht
van de maoht de overhand heeft over
de macht van het recht. Als de EG
waar wil maken dat zij een rechts
gemeenschap is, kan zij niet langer
het stilzwijgen bewaren over de
schending van het internationale
recht dat op Cyprus heeft plaatsge
had", zo zei de heer Berkhouwer.
Overigens heeft hij van zijn te
gen de Amerikanen nooit een .eim
gemaakt, wat hem natuurlijk niet
verhinderde destijds in Amerika te
wonen en op een Amerikaanse pas
rond te reizen. Maar volgens Pa
pandreoe "beschouwt Amerika Grie
kenland als zi)n protectoraat, streeft
slechts naar eigen doeleinden en
brengt, terwijl het Athene vrede be
looft, oorlog en dood". Het li£t voor
de hand, dat dergelijke wilde uit
spraken het communistische vuur
tje van het anti-Amerikanisme in
Griekenland alleen maar aanwakke
ren, wat duidelijk ook de bedoeling is.
Papandreoe staat niet alleen. In de
Griekse pers sloven zich thans be
paalde lieden, die voorheen de laar
zen van de kolonels plachten te lik
ken, uit om af te geven op de toe
stand, waarin Griekenland thans is
beland. Het spreekt vanzelf, dat ze
allemaal "in het verzet" zijn ge
weest, een verschijnsel dat zich hier
te lande na de Tweede Wereldoorlog
eveneens voordeed: de grootste laf
aards hadden het hoogste woord. En
natuurlijk is Amerika de gemeen
schappelijke kop van Jut. Maar een
tegenwoordige Griekse top-minister
heeft in een gesprek met Arnaud de
Borchgrave van het Amerikaanse
weekblad "Newsweek" nadrukkelijk
verklaard, dat de onlangs vervangen
Amerikaanse ambassadeur in Athe
ne, Henry J. Tasca, de generaals te
gen een Cyprisch avontuur had ge
waarschuwd en veel heeft bijgedra
gen tot de val van de dictatuur. Maar
voor figuren als Papandreoe geilden
geen feiten, maar uitsluitend politie
ke -propagandaleuzen.
RL
De fameuze Weense compo
nist en dirigent Robert Stolz viert
morgen zijn 95ste verjaardag.
Rockefeller:
"Nixon niet
meer vervolgen"
SEAL HARBOR, MAINE (AP) De
Amerikaanse vice-president in spé
Nelson Rockefeller heeft gisteren ge
zegd dac ex-president Nixcm naar
zijn mening niet verder moet worden
vervolgd.
Tijdens een persconferentie in het
botenhuis bij zyn vakantie-residen
tie in Seal Harbor zei de oud-gou
verneur van New York dat hij welis
waar geen advocaat is, maar dat hij
het eens it met Hugh Scott, de Repu
blikeinse fractieleider in de Senaat
die heeft verklaard dat „Nixon is op
gehangen"
„Het komt mij evenmin als Scott
nuttig voor, dat Nixon daarnaast nog
eens moet worden gevierendeeld", al
dus Rockefeller,
ADVERTENTIE
Al in het vernieuwde
"TRESLONG" HILLEG0M
geweest?
Onder de nieuwe dynamische
direktie van Dirk van den Broek
Horecabedrijven B.V.
GOED. GEZELLIG EN
BETAALBAAR VOOR:
•en geslaagd etentje in het sfeer-
EN OOK VOOR UW:
recepties - huwelijksdiners -
jubilea - kinderpartijtjes perso
neelsfeestjes - vergaderingen - en
ZALENAKKOMMODATIE VOOR
20 TOT 750 PERSONEN
GEEN ZAALHUUR!
VOOR RECEPTIES. ENZ.:
PORT - SHERRY - VERMOUTH
NOG STEEDS f. 1.- PER GLAS
Beter uit in Treslong!
