Elektrische
auto heeft
nog zee van
tijd nodig
ALFETTA
Boek voor echte
motorliefhebber
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1974
„Motoren" door Mogens H.
Damkier. In een vertaling van
H. Oosthoek verschenen bij Klu-
wer Technische Boeken B.V. in
Deventer (f29,50).
„Een motor is een enorm fijn
vervoermiddel. Als men hem
maar goed rijdt, goed behandelt
en goed onderhoudt".
Tallozen zullen gretig instem
men met deze kreet, die niet
van ons is, maar van de Deen
Mogens H. Damkier. Een man,
die volgens de verhalen met zijn
„fiets" naar bed gaat en er
mee opstaat. Een man ook, die
zowat alles heeft getest en gere
den, wat er op twee wielen is
verschenen. Dat hij daarbij een
schier onmetelijke ervaring
heeft opgedaan ligt voor de
hand. Die ervaring heeft hij in
de dikke tweehonderd pagina's,
van dit flink geïllustreerde boek
samengeperst.
In de Scandinavische landen
hebben de motorliefhebbers zijn
werk met enthousiasme begroet,
getuige de verkoopcijfers. En
daar ook in ons land de motor
sinds enkele Jaren weer danig
in opmars is lag het voor de
hand, dat er wel een vertaling
zou verschijnen. Een aangepas
te vertaling wel te verstaan. Aan
gepast aan de omstandigheden
en de voorkeuren in onze buur
ten, die op sommige onderdelen
danig kunnen afwijken van de
motorpassie elders. Oude en
nieuwe modellen passeren in zijn
boek de revue. Aan het onder
houd en de reparatie wordt
grondig aandacht besteed.
„Een geregeld in conditie ge
houden „fiets" is bijna onver
slijtbaar, voornamelijk omdat 't
bij auto's zo belangrijke pro
bleem van roestvorming een on
dergeschikte rol speelt", zegt
Damkier.
En hij beweert ook, dat het
helemaal niet zo verschrikke
lijk moeilijk is een in slechte
staat verkerende machine weer
in prima conditie te krijgen.
Mits natuurlijk de onderdelen te
krijgen zijn. En mitó men na
tuurlijk het een en ander van
motoren afweet. En wat men
niet weet, nou, dat kan men wel
in het boek van Damkier opzoe
ken.
De elektrische auto - een rustig,
vrijwel milieu zuiver en energie be
sparend voertuig - staat voor de
drempel van de enorme Amerikaanse
automarkt en staat daar stil.
In de Verenigde Staten rijden op
dit moment nog niet meer dan een
duizend elektrische auto's. En voor
het groot deel zijn het dan nog voer
tuigen van bijvoorbeeld de stadsrei
niging in grote steden.
Ondanks de onweerlegbare voorde
len kan de elektrische auto nog niet
beantwoorden aan wat de Amerikaan
van zijn auto verwacht, aldus heeft
de raad voor elektrische voertuigen
in New York onlangs in een rapport
geconstateerd.
De raad, die de spreekbuis is van
een hele industrie, meldde dat ver
schillende fabrieken nog dit Jaar met
de produktie van elektrische auto's
op grotere schaal zullen beginnen,
maar dat het wel vijf Jaar zal duren
voor de elektrische auto enigszins in
geburgerd is.
Edward A. Campbell, secretaris van
de raad, meent dat tegen het Jaar
2000 de elektrische auto ongeveer 20
procent van de automobielmarkt zal
hebben veroverd. "Als het benzine te
kort zes maanden langer had ge
duurd zouden we in een heel andere
sKtunltte söttten", aücfus Campbell.
Een elektrische auto kan ongeveer
35 km rijden voor elke liter ruwe olie,
die wordt verstookt om elektriciteit
voort te Jjrengen. Twee keer zo ver
dus als een benzine auto.
Vooral in grote steden heeft de elek
trische auto grote pluspunten
Geen luchtvervuiling en geen
lawaai. Maar nog altijd staat een
aantal economische en technologische
factoren een snelle opmars in de weg.
De enige accu, die thans in de
handel is is de normale 'natte' accu,
waar een auto 60 tot 90 km op kan
lopen. Maar dan moet het ding weer
worden opgeladen. Dat duurt een
paar uur. Verder zijn die accu's
zwaar. Een halve liter benzine geeft
evenveel vermogen als een accu van
50 kilo.
Temperatuurswisselingen heb
ben een slechte invloed op het func
tioneren van accu's. Onder de 6 gra
den Cela/us gaan de chemische reac
ties langzaam verlopen met als ge
volg bijvoorbeeld dat het starten
moeilijker gaat. Boven de 30 graden
gaat de accu weer te snel. Met als ge
volg dat hij te gauw leeg is en weer
moet worden opgeladen.
De vooruitzichten op een spoe
dige massa-produktie van accu's zijn
'Wij oenken echt niet ooit voor
honderd procent te kunnen concur
reren met de benzinemotor', aldus
Gilbert Forbes, directeur van Se-
bring-Vanguard Inc. in Florida.
Zijn maatschappij hoopt dit Jaar
2000 elektrische personenauto's te
produceren. Volgend Jaar wil men
de produktie opvoeren tot 12 a 14.000
auto's.
"Maar als de benzinetank leeg is
dan is hij binnen een paar minuten
weer gevuld. Een accu opladen kost
uren. Daarom geloof ik niet dot hat
elektrison voertuig gauw in zwang zal
komen als auto voor de grote wegen.
Maar ais tweede auto in de stad, dat
wel', aldus Forbes.
Sebri.ig komt met een twee per-
soons auto die een snelheid van 42
km per uur kan bereiken, kosten 2390
dollar. De accu is goed voor een af
stand van 75 km.
Electrise Fuel Propulsion Ferndale
in Michigan, stelt zich voor dit jaar
2000 Thunderbolts te produceren. De
Thunder ooi ts hebben een accu, die
goed is voor 180 km. Zij kunnen een
snelheid halen van rond 100 km, al
dus president Robert Aronson.
Het elektrische autootje, dat Se-
bring in Florida op de markt
heeft gebracht. Maximum-snel
heid 42 km per uur. Actieradius
van de accu 75 kilometer. Prijs:
2390 dollar.
km voluit. "De auto is bedoeld voor
de forens, die in een voorstad woont
en er mee naar het werk gaat, aldus
Aronson. De Thunderbolt kost 7500
dollar, "Een heel bedrag", geeft Aron
son toe. "Maar brandstof en onder
houd besparen de Thunderbolt rij
der zeker 1000 dollar per Jaar'.'
Ford, van de grote autofabrikan
ten het actiefste op het gebied van
het onderzoek naar elektrische auto's,
is pessimistisch ten aanzien van
elektrische auto's met accu's zoals
die momenteel gebruikt worden.
Ook in Japan wordt onderzoek ver
richt naar de elektrische auto. Het
bureau voor industrie, wetenschap en
technologie heeft 19 nün. doüar uit
getrokken voor een programma
Een eerste produkt, een wagen
met een max. snelheid van 75 km per
uur en een accu met een levensduur
van 190 is reeds bereikt.
niet best. Zellfs de bedrijven dlie thans
de accu's voor bijvoorbeeld vorkhef
trucks en dergelijke voertuigen ma
ken zijn niet ingesteld op de produk
tie van accu's - erf complete voertui
gen - voor personen- en vrachtwa
gens
"We kunnen wel een electrische
auto maken, maar die zou nooit kun
nen concurreren met de gewone auto"
verklaarde een woordvoerder van
een der bedrijven, die goede zaken
doen in vorkheftrucks. Bij Ford is
men al tien jaar bezig met het ont
wikkelen van een accu, die werkt op
natrium - zwavel. Dr. W. Dale Comp-
ton van het Ford laboratorium, heeft
verklaard dat zo'n accu 20 Jaar mee-
kan. Auto's, die op deze accu's lopen
zouden volgens hem met succes kun
nen concurreren met auto's uitgerust
met verbrandingsmotoren.
Mark Obert, directeur van de af
deling speciale accu's van Gould Inc.
in Minnesota, heeft verklaard dat
een commerciële natrium-zwavel ac
cu pas eind zeventig of begin tachtig
kan worden geproduceerd.
Intussen blijkt een andere accu -
de nikkel-ijzer of nikkel-zink accu -
gereed voor gebruik. Binnen drie
jaar, ald'js Obert, zal deze accu op de
markt zijn. Het vermogen van deze
accu is 2 tot 2^3 maal zo groot als dat
van de huidige accu.
De Thunderbolt heeft echter ook
een maar. Hij kan slechts 30 km op
topsnelheid rijden. Dan moet de accu
weer opgeladen en kan het weer 30
De grote sta in de weg van de elek
trische auto blijft dat het publiek
een snelle, gemakkelijk van brand
stof voorzienbare auto wil.
Een van de droevige dingen,
voor mij althans, is een automo
bilist die zijn wagen misbruikt.
Hij accelereert bijvoorbeeld snel
en blijft dat doen ver boven de
capaciteit van zijn lagere versnel
lingen, alleen maar om het la
waai van de motor te horen dat
als een kreet van protest op mij
afkomt. Of h\j nadert een bocht
met hoge snelheid, draait het
stuurwiel dan scherp om, alleen
maar om de wagen onder zich
weg te voelen schuiven en de
banden te horen gieren.
Ik héb nooit begrepen waarom
mensen deze dingen doen. Som
mige psychologen zeggen dat het
is om de aandacht te trekken.
Dat bereikt men er inderdaad
mee, maar het is op z'n zachtst
gezegd nogal dom. Ten eerste,
deze automobilisten vormen een
gevaar voor andere weggebruikers
en voetgangers, omdat ze het
grote risico lopen om de controle
over hun wagen te verliezen. Ten
tweede, zij demonstreren over
duidelijk dat zij geen begrip en
respect voor auto's hebben omdat
hun rijgedrag de wagen onnoe
melijk veel schade veroorzaakt.
Maar zo'n „showrijder" is niet de
enige die zijn wagen misbruikt.
Bijna iedereen maakt zich er tot
op zekere hoogte wel eens schul
dig aan. Dit gebeurt hoofdzake-
de vrij vreemde plaatsing van de pe
dalen. We zijn stevig aan het bakke
leien geweest met de in talloze stan
den verstelbare bestuurdersstoel en
met het in hoogte verstelbare stuur,
maar een echt comfortabele zit heb
ben we niet kunnen vinden. Met de
stoel in voorste stand konden we met
een volledig gestrekt linkerbeen het
koppelingspedaal net indrukken.
Maar dan moesten we het rechter
been sterk gebogen houden om het
te dichtbij zittende gaspedaal te
kunnen bespelen. Bovendien zweefde
de rechtervoet dan in een op den
duur hoogst vermoeiende vrije
ruimte.
De "fiets" zoals de motorliefhebbers hun voertuig bij
voorkeur noemen is weer helemaal terug. Het heeft er
tegen het einde van de jar$n zestig even naar uit gezien, dat
zijn dagen waren geteld. Dat de motor als vervoermiddel
geheel had afgedaan. Maar de wederopstanding begon in
Amerika en icaaide omstreeks 1971 met stevige westenwind
naar ons land over. Natuurlijk is er veel veranderd. Wat
vroeger voor velen nog een vervoermiddel was is tegenwoor
dig in hoofdzaak een brok recreatie geioorden. Dat heeft ook
zijn weerklank gevonden in het aanbod. De zwaardere klas
sen zijn veruit favoriet en vooral de Japanners blijken er
sterk in de helse machines te voorzien van allerlei gemakken
en van een kracht, waarvan men laten we zeggen vijf
jaar geleden zelfs niet droomde. Op de foto een van die Ja
panse bakken. Een Honda. Met een krachtbron van 750 cc.
Het is geen handboek voor de
doe-het-zelf-monteur, maar
voornamelijk een verklaring van
de constructie, zodat de berijder
kan zien welk klusje hij wel en
welk hij beter niet zelf kan
opknappen.
De Alfetta van Alfa Romeo is met
zijn 4.26 meter lengte en 1.62 meter
breedte een stevige middenklasser.
Trouwens, ook de prijs mag er zijn.
Een bedrag van 18.300 gulden liegt
er niet om.
Maar men krijgt er wel een gede
gen stuk automobiel voor terug. Aan
de buitenkant vrij strak gestyleerd.
Een tikkeltje statig. Met zijn strakke
lijnen zelfs wat saai. Een wagen, die
dus niet alleen wat prijs, maar ook
wat vormgeving betreft eerder de
sympathie zal verwerven van een
wat meer gezeten automobilist dan
dat Jongeren er warm voor zullen lo
pen. In dat kader past ook het vrij
luxueuze interieur. Fraaie stoffen be
kleding op stoelen en achterbank,
houten panelen op het smaakvolle
dashboard, een houten stuur, alle
maal meer aantrekkelijk dan nuttig.
Maar met andere dingen een luxe,
waarvoor extra guldentjes moeten
worden neergeteld. En dat moet men
kunnen en willen.
Aan ruimte heeft men in de Alfet
ta geen gebrek. Niet voor de inzitten
den, die overal royaal kunnen plaats
nemen. En niet voor de bagage, want
het is enorm, wat men in die royale
achterbak kwijt kan.
De wagen is uitgerust met een vier
cilinder in lijn motor van 1.779 cc in
houd, die een maximum vermogen
van 140 SAE-pk kan leveren. Een
machtig soepele krachtbron, waar
mee men tot een maximum snelheid
van tegen de 180 kilometer kan ko
men. In de lagere versnellingen giert
hij vrij stevig, maar eenmaal op toe
ren is het ook een prettig rustige mo-
lijk door het gebrek aan aandacht
voor de technische staat van de
auto en zijn onderhoud. Bijvoor
beeld het rijden op banden die
teveel of te weinig spanning heb
ben kan het bandenleven aan
zienlijk verkorten. Goodyear zegt
daarvan dat dit ook de wielstand
kan verstoren en de werking van
het ophangingssysteem schadelijk
kan beïnvloeden. Het niet goed
functioneren van de ventilator-
riemen en andere aandrijfriemen
kan vervelende gevolgen voor de
motorkoeling en het elektrische
systeem hebben. Ook een te laag
oliepeil kan vitale en dure motor
onderdelen beschadigen.
De voornaamste reden waarom
wij onze wagens zo dikwijls ver
waarlozen ligt waarschijnlijk in
het feit dat wij het goed functio
neren van de auto als iets van
zelfsprekends aanvaarden. Auto's
echter hébben ook hun „fysieke"
problemen en moeten reparaties
ondergaan. Als u zich realiseert
hoeveel duizenden onderdelen er
in uw wagen zitten en het feit
dat al deze onderdelen met el
kaar in verbinding staan en sa
men moeten werken, dikioijls on
der zeer zware omstandigheden,
dan is het werkelijk een wonder
dat de auto kan functioneren zo
als hij doet.
Het misbruiken van een auto
(bewust of onbewust) zouden wij
kunnen vermijden door ons le
realiseren wat voor een technisch
wonder de moderne auto eigen
lijk is. Wij zouden wat meer moe
ten denken aan het aantal ex
plosies per minuut in de ver
brandingskamers van de motor,
wat de wielophanging moet on
dergaan tijdens tien uur inten
sief rijden of aan de sterkte van
de carrosserie en het chassis dat
voortdurend wordt blootgesteld
aan water, modder, sneeuw, zout,
olieresten, om maar niet te spre
ken van de schokken, stoten vari
een slecht wegdek. Zelfs als u uw
wagen beschouwt als een trans
portmiddel, gewoon een machine
die zijn werk moet doen, is het
toch raadzaam om hem wat meer
respect en overleg te behandelen.
U zult dan meer plezier van hem
hébben en hij zal hoogstwaar
schijnlijk langer meegaan en be
ter functioneren dan u ooit voor
mogelijk had gehouden.
tor. Des te meer betreurden wij het,
dat er van vrij veel windgeruis spra
ke was, wat vooral op open vlakten
nogal eens irriterend werkte. Trou
wens, de wind had ook anderszins
nogal vat op deze wagen met achter
wielaandrijving. Maar wel in een ma
te, dat het vrij gemakkelijk te corri
geren viel. Bovendien liet de door
ons bestuurde Alfetta zich heel ge
makkelijk en soepel dirigeren.
Bijzonder prettig vonden wij ook
de vijf-versnellingsbak. De drie en
vijf zaten weliswaar vrij dicht bij
elkaar, wat in het begin tot enige
moeilijkheden aanleiding gaf, maar
na enige gewenning konden we met
het pookje de weg goed vinden. Zo'n
bak met vijf versnellingen geeft na
tuurlijk wel meer werk, maar het
geeft de bestuurder ook de gelegen
heid een beter gebruik te maken van
het motorvermogen. En eenmaal op
de grote weg kan men het toerental
aanzienlijk drukken, wat het benzi
neverbruik danig ten goede komt.
Wat dat betreft mochten we trou
wens toch niet klagen.
We hebben niet zo bar veel stads
werk met deze Alfetta gedaan en mi
nister Westerterp kijkt nog steeds op
onze vingers waar het maximum
snelheden aangaat, maar desondanks
vinden wij een verbruik van om en
nabij de één op tien voor zo'n stevi
ge kar niet onverdienstelijk. En op
langere afstanden bleek het zelfs
wel rustig rijdend mogelijk in de
buurt van de één op twaalf te komen.
De vering en wegligging waren
goed. Mede natuurlijk dankzij de De
Dion achteras. Merkwaardig was ech
ter, dat men opvallende oneffenhe
den op de weg, zoals bijvoorbeeld
dwarsnaden in het wegdek, wel heel
duidelijk hoorde, maar nauwelijks
voelde. Als een geweerschot klonk het
soms in de cabine, maar in het stuur
en in de carrosserie was nagenoeg
niets te voelen.
Tot zover dus weinig op- en aan
merkingen ten aanzien van deze Alfet
ta. Toch konden we niet tot een on
verdeeld enthousiasme komen door
Daar kwam dan nog bij, dat het
stuur alleen maar prettig te bereiken
viel als men de leuning van de stoel
nagenoeg loodrecht omhoog plaatste.
Om echt comfortabel te kunnen zit
ten moest men met volledig rechte
armen rijden en niet iedereen vindt
dat de ideaalste houding achter het
stuur. Dan kon men het stuur wel
weer in de laagste stand drukken -
wat enig soulaas voor de armen be
tekende - maar dan zat men met de
knieën in de knoei.
Zulke zaken zijn natuurlijk voor
korte afstanden niet zo vreselijk.
Dan merkt men het eigenlijk nau
welijks. Maar als men - zoals wij -
urenlang in de Alfetta heeft moeten
rijden, dan wordt men daar flink
moe van. Wat we van een wagen van
die klasse toch niet verwachten-
We zijn op deze kwestie vrij uitvoe
rig ingegaan omdat zij toch wel heeft
gedomineerd in onze rij-impressie.
En we vinden dat euvel dubbel Jam
mer, omdat het verder een echt fijne
auto is. Ruim, soepel, sterk, met een
aangename luxe, goed te hanteren en
gemakkelijk te bespelen. Niet goed
koop, maar we zeiden het al, men
krijgt er wel wat voor terug. Die pe-
dalenstand moet men echter voor lief
DEZE PAGINA IS SAMENGESTELD DOOR
KOOS POST
