mm
DRAMA
IN
BEELD
Eerste
Nederlandse
kunstmaan
binnenkort
naar de
ruimte
DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1974
Enkele beelden van het ont
voeringsdrama, dat vanmorgen
zijn gruwelijke ontknoping vond.
Links boven wijst een politie
man de plaats aan, waar het
lijkje werd begraven.
Links onder: het interieur van
de loods, waarin Carolientje
verborgen werd gehouden.
Rechts boven de Bossche offi
cier van justitie mr. Mes-
schaert vanmorgen tijdens de
persconferentie.
Rechts onder het blauwe Fiatje
waarin Carolientje werd ont
voerd.
METING ULTRAVIOLETTE METING RONTGENBRONNEN
STRALING VAN STERREN IN HET HEELAL
STRALEN
SPANNINGS
REGELAAR'
BATTEP'J
MEET-
INSTP'i^NT
Mens
SCOUT-RAKET trap
pen) LANCEERT DE
ANS. VANAF WESTERN-
i
M
BEELDBUIS-
wentelingen ANS
5 ZONNESENSORS (dienen oa.voor
hel-draaien en sNIsland van ANS.
1 REFLECTOR MEETINSTRUMENT
2 KABELBUIS
3 DETECTOR VOOR RÖNTGENSTRALEN
4 STABILISATIESCH'JE
DE OMLOOPBANEN ROND DE AARDE
Spitsbergen
BAAN ROND
DEAARDE
lA^r.A.
AZIË
'CANADA?
trolekamer
•<-
rr..- -••-i
ATLANTISCHE
OCEAAN
AFRIKA.
I Lancering
STILLE OCEAAN V^AMERjtó)
(AUSTRAUEj
INDISCHE
OCEAAN
'Nieuw-Zeeland
ANS WEEGTca.135KILO
EN IS112cm HOOG EN
150 cm BREED(incl. uiL-
METING RÖNTGEN- geklapte zonnepanelen).
ZO KOMT ANS IN WERKING
de universiteiten van Utrecht en
Groningen, voorts het Nederlands
Instituut voor Ruimtevaart, het
Noordwijkse Europese centrum
voor ruimtetechniek EST EC, Phi
lips en Fokker. Deze vormden een
consortium, dat de supervisie over
ontwerpen, constructie en tests
uitoefende.
Zoals de naam reeds zegt, is het
doel van de satelliet het doen van
astronomische waarnemingen, die
niet mogelijk zijn met behulp van
aardse telescopen. De aardatmos
feer absorbeert en verstrooit grote
delen van de straling uit het hee
lal op zodanige wijze, dat deze
straling alleen nauwkeurig kan
worden geregistreerd vanuit de
OP EN N ANS
SCHAKEL
APPARAAT
KERN-
GEHFi,r-PN
ELEKTRONISCHE
REGELING
DE RAKET
METER
STABILISATIE
ZENDERS-
ONTVANGERS'
ANS bevindt zich steeds boven
het overgangsgebied van dag
en nacht op een hoogte van
ca. 500 km. ANS werkt alleen
in zonlicht zodat een baan over
de noord-en zuidpool nood
zakelijk is.
Zij zijn de basis voor de gedragingen
van ANS in de baan rond de aarde).
ruimte. Zeer belangrijk zijn voor
onze kennis van sterren en ruim
te de stralingsgebieden van rönt-
gengolven en ultraviolet licht.
Metingen in die stralingsgebieden
is dan ook het voornaamste doel
van de ANS.
Weliswaar hebben ook Ameri
kaanse (en waarschijnlijk Russi
sche satellieten waarnemingen op
dit terrein gedaan, maar toch kan
men in geen enkel opzicht van
een doublure spreken. In de eerste
plaats worden andere hemelob-
jecten onderzocht en andere de
len van de kosmos onder de loep
genomen, maar bovendien toont
de ANS bepaalde unieke eigen
schappen, die de kunstmaan tot
een wereldprimeur maken.
De meetinstrumenten zijn over
het algemeen twintig maal gevoe
liger dan hun voorgangers die in
de ruimte werden gebracht. Bo
vendien is de richtnauwkeurig-
heid van de ANS door geheel
nieuwe, in ons land ontworpen
en gebouwde stabilisatie-instru
menten veel groter dan die van
vergelijkbare voorgaande kunst
manen. Bovendien is er een
uiterst gecomprimeerde computer
ingébouiod met een ongekend gro
te capaciteit en flexibiliteit.
Om voortdurend in werking te
zijn moet de ANS voortdurend in
het zonlicht verkeren, aangezien
de energievoorziening geschiedt
met behulp van zonnepanelen. De
baan om de aarde is daarom zo
gekozen, dat deze vrijwel over de
polen loopt, terwijl het baanvlak
als het ware meewentelt met de
grens van dag en nacht op aarde.
Op deze wijze kan binnen het
halve jaar, dat het instrumenta
rium in werking moet blijven, de
gehele sterrenhemel worden ge
observeerd.
De waarnemingsresultaten kun
nen in sommige gevallen direct
naar de grondstations worden
doorgeseind maar worden over
het algemeen in een computer op
geslagen om dan later naar de
aarde te worden geseind wanneer
de stand tenopzichte van het
grondstation gunstig is. De meet
gegevens worden verzonden naar
het Westduitse Darmstadt en het
grondstation Redu in België
Iedere twaalf uur zal de ANS
van nieuw opdrachten worden
voorzien door radiosignalen vanaf
de aarde.
Het is de bedoeling dat de ANS
op 500 kilometer hoogte een bijna
cirkelvormige baan beschrijft.
Ondanks de voortdurende félle
zonnestraling zal de binnentem-
peratuur mede door een isolatie
met 25 lagen plasticfolie vrijwel
constant 30 graden Celsius be
dragen.
Wanneer er bij de lancering
iets mis gaaten de satelüet ver
loren gaat, staat er in Amerika
nog een tweede exemplaar gereed.
Het is echter niet mogelijk dit
exemplaar nog te lanceren in het
eerste "lanceervenster" dat loopt
van 27 augustus tot midden sep
tember.
De kosten van het gehele pro
ject, waarmee de Nederlandse in
dustrie veel ervaring van gecom
pliceerd management heeft opge
daan, hebben 78 miljoen gulden
bedragen.
Dank zij de genoemde industriële
ervaring kan Nederland in de toe
komst wellicht meer industriële
opdrachten ontvangen in het ka
der van het Europese ruimteon
derzoek, waar ons land in deel
neemt.
Indien het weer gunstig is en
zich geen technische moeilijkhe
den op de valreep voordoen, wordt
aanstaande dinsdag 27 augustus
in Amerika de eerste geheel in
Nederland ontworpen en gebouw
de kunstmaan gelanceerd: de As
tronomische Nederlandse Satelliet
of kortweg ANS. De lancering ge
schiedt met behulp van een vier-
traps Scouttaret vanaf de basis
Vandenberg. De raket is kosteloos
door de Amerikanen beschikbaar
gesteld, in ruil waarvoor zij één
instrument voor wetenschappe
lijke waarnemingen in de satelliet
hebben mogen inbouwen.
De ANS kwam tot stand door
ten intensieve samenwerking van
