Over vertalingen, strafbare
nalatigheid en boerenacties
HET BLOEDBAD IN DE 54STE STRAAT
De ondergang van het Symbionese Bevrijdingsleger in Los Angeles
DONDERDAG 15 AUGUSTUS 1974
Nederlanders hebben de naaim nog
al wat van vreemde talen acf te we
ten, maar de vertalingen voor de t.v.
van Engelse teksten doen soms de
vraag rijzen of die reputatie wel ten-
voïle verdiend is. Of de oorzaak ver_
regaainde slordigheid is of gebrek aan
elementaire kennis doet nauwelijks
ter zake, het gaat om de totale in
druk en die is nileit best als men bijv.
de samenvatting van een aanta-l
blunders leest, die „Het Parool"
maandag j.1. in een hoofdartikeltje
had bijeengebracht. Onder de ironi
sche titel „No speak English"
schreef het Mad als volgt.
„Gisteren interviewde de VARA
een politicus in Amerika, lid van de
juridische commissie van het Huis
van Afgevaardigden. Hem werd ge
vraagd wat er nu verder met Nixon
ging gebeuren. Wel, zei de man, op
zichzelf zou het mogelijk zijn om,
ook nu hij is afgetreden, de afzet
tingsprocedure tot het einde voort te
zetten. Maar dat dat zou gebeuren
leek hem niet waarschijnlijk, omdat
zoiets toch wed als „vindictive"
(wraakzuchtig) zou worden be
schouwd. De vertaler maakte daar
van „als gedicteerd"'.
In dezelfde uitzending was er spra
ke van parlementaire controle op
„establishment" (in dit verband: in
stellingen), hetgeen vertaald wend
mat .gebouwen". In zijn afscheids
rede zei president Nixon, dat hij „no
bitterness" voelde jegens zijn tegen
standers. De vertaling liet hem zeg
gen dat hij met bitterheid jegens zijn
tegenstanders vertrok.
Andere voorbeelden van wat lan.
ger geleden: „writers" wend vertaald
met „ruiters", „civil servants" (amb
tenaren) met .huisbedienden" en
„mistakes" (fouten) met „wapenfei
ten". Door analfabeten op Engelse
(en andere) teksten los te laten
wordt het Neldenlandse publiek èn
voor de gak gehouden èn voor gek
versleten", aldus „Het Parool".
Toezicht
De „Leeuwarder Courant" heeft
dezer dagen een hoofdartikel gewijd
aan de recente moord op Terschel
ling. „Er zijn reacties gekomen van
enkele organisaties voor kinderbe
scherming en minderjarigen op uit
latingen van die burgemeester van
Terschelling en een officier van ju
stitie te Leeuwarden over de onvol
doende gecontroleerde aanwezigheid
van pupillen uit inrichtingen op het
eiland", aldus het blad. „Deze uit
latingen vloeüden voort uit d!e moord
op Bosje ELllmer, zoals bekend ge
pleegd door een jongeman, die meer
malen met de justitie in aanraking
was geweest wegens het sexueel be
naderen van kleine kinderen.
Er bestaat in ons land tegenwoor
dig een stroming, die zelfs onder
kerkelijke auspiciën voor de radio
aan bod kan komen om de pedo
filie goed te praten, hetgeen nog iets
anders is dan het vragen van be
grip voor die afwijking en het inroe
pen van mededogen voor wie ermee
ts behept. Dat begrip is de laatste
jaren wed gegroeid, maar dat mede
dogen krygt iedere keer weer een
gevoelige opdoffer wanneer de al te
grote lankmoedigheid van hen, aan
wier zorgen dergelijke mensen zijn
toevertrouwd, weer het risico van de
terugval heeft opgeroepen.
Hoe men als voorzitter van een fe
deratie voor kinderbescherming een
beter toezicht op mogelijk gevaar
lijke „meeflokkers" en agressievelin
gen kan bestrijden, is moei'lijk te be
grijpen, aldus gaat die .Leeuwarder
Courant" verder. „Mr. Visser, die
zich in het publiek tegen de uitla
tingen van burgemeester Hoogland
en officier van justitie Kuipers heeft
verzet, zal toch niet hebben gedacht
dat zij het. oog hadden op pupillen
uit inrichtingen, die noodt aanleiding
hebben gegeven hen van geweld je
gens oude of jonge medemensen te
verdenken. Het gaat natuurlijk al
leen om een bepaalde callegorie, die
de justitie onder toezicht heeft ge
stéld, al lichten de verantwoordelijke
instanties met proefverloven en va
kanties hier herhaaldelijk de hand
mee. Dat wordt dan het risico ge
noemd, dat de maatschappij moet
kunnen dragen, maar het zijn altijd
weer enkelingen, die daar de dupe
van worden. En hun nabestaanden,.
De leiding van het (gereformeerde
kindertehuis in Enkhuüzen heeft on.
voldoende toezicht uitgeoefend op
een pupil, van wie men zich kan af
vragen of hij wel terecht in dat te
huis was geplaatst. Maar dat is geen
verontschuldiging voor de leiding, dUe
zijn voorgeschiedenis kende. Dat
men direct zijn verdenkingen had, is
nogal naïef door de directeur van het
tehuis toegegeven, maar de dader
ontkende en zo stak de groep opge
lucht weer de Waddenzee over.
De vraag komt toch op of het niet
zuiverend zou werken wanneer de
justitie eens nagaat of hier niet van
strafbare nalatigheid sprake is ge
weest. Er hoeven geen barbertjes te
hangen, maar het kan zijn nut heb
ben in dit geval en voor de toekomst
openlijk vast te stellen, dat de ver
antwoordelijkheid van de toezicht
houders zich in zulke gevallen niet
beperkt tot een pupil, een patiënt,
een cliënt of welke term men wil
gebruiken. Er bestaat ook een ver
antwoordelijkheid jegens derden en
die kan niet met een schouderopha
len worden afgedaan".
Outspan-boycot
In het jongste nummer van „Zuiid-
Af rikaJ\ maandblad van de „Zuid-
Afriikaanse Stichting Moederland te
Amsterdam voor de culturele en eco
nomische betrekkingen tussen Ne
derland en Zuid-Afrika", is in een
hoofdartikel aandacht geschonken
aan een reeks publikati'es over de ar
beidsomstandigheden op oitrus-plan-
tages in Zuid-Afrika. De hoofdredac.
teur van het weekblad „Food Maga
zine", de heer W. H. Kruilderink.
heeft namelijk samen met een groep
grossiers uit België, Nederland en
Engeland een ariënterinigsreds ge
maakt. melt dien verstande dat hij
„Zou de boycot slagen, dan kan dait
slechts leiden bot het ontslag van
de Bantoe-arbeiders, die nu met hun
gezinnen ln een voor Afrika redelijke
welstand leven, maar die dan weer
zullen terugvallen naar een veel
minder menswaardig bestaan", aldus
Kruilderink, volgens wie „de boycot
een onmenselijk wapen i!s, dat zich
richt tegen de mensen, die men degt
te willen helpen. Zij, die de boycot
proclameren, zal dat nieit interesse
ren. Zij wéten, dat zy politiek be
drijven op de rug van de zwarte ar
beiders. Maar zij die in de eerste
plaats menselijke overwegingen laten
gelden, zullen zich tegen de boycot
verzetten in heit directe belang van
de zwarte arbeiders".
„Op de enorme Outspan-export is
de Nederlandse markt uiteraard van
geringe betekenis", aldus gaat de
schrijver verder. „Het is duidelijk,
dat men in Pretoria van die Neder
landse boycot bepaald niet wakker
ligt. Als de export naar Nederland
geheel zou wegvallen, zal daar geen
blanke Zuiidafrikaan een boterham
minder om eten Een ge-
Door C. J. Rotte veeJ
naar eigen verkiezing van het reis
schema kon afwijken om per auto
en per landrover een aantaa planta
ges te doorkruisetn, die niet in het
reisschema waren opgenomen. On
aangekondigd kon hij dientengevolge
met talloze zwarte arbeiders en hun
vrouwen gesprekken voeren en zich
uitvoerig over hun levensomstandig
heden laten informeren. Hij had vol
ledige bewegingsvrijheid, met ieder
een kon hij spreken en overal kon hij
ongehinderd fotograferen.
..Food Magazine" is het officiële
orgaan van de Vereniging van Le
vensmiddelenhandelaren ANKB, de
Kaltholieke Kruideniiersbond en de
Christelijke Kruideniiersbond. De
heer Kruiderink is bij zijn onderzoek
op de belangrijkste plantages in
Transvaal en Natal tot de conclusie
gekomen, „dat de zwarte Outspan-
arbeoders niet worden „uitgeknepen",
dat er van zwarte slavenarbeid geen
sprake is en d'at er op de Outspan-
piantages geen mensonwaardige toe
standen heersen". Zijn tweede con
clusie is, dat „de Outspan-boycot niet
het handjevol blanken treft, dat op
de plantages werkt, maar uitsluitend
de duizenden Bantoe-arbeiders en
hun gezinnen".
slaagde Nederlandse boycot raakt de
Oubspan-orgamsatie nauwelijks. Zij
raakt alleen een kleine duizenid Ban
toe-arbeiders, die nu bestaanszeker
heid met behoorlijke levens- en ar
beidsvoorwaarden bezitten".
Geen contract
Het is ondoenlijk de artikelen van
de heer Kruiderink iln hun geheel
over te nemen. Daarom slechts deze
passage uit het nummer van 29 Juni
jd. over de arbeidsvoorwaarden. „Het
gezinsinkomen van de ongeschoolden
bedraagt gemiddeld 75 gulden per
week. Voegt men daarbij het gratis
wonen, gratis licht, gratis water, gra
tis voeding enz., dan kan worden
vastgesteld, dat de Bantoe-arbeiders
bepaald niet worden uitgebuit, laat
staan „uitgeknepen". Er zijn perioden
buiten het oogstseizoen, dat er maar
weinig te doen valt op de plantages.
De Bantoe-arbeiders worden echter
het hele jaar door in dienst gehou
den, ook als er eigenlijk geen werk
is. Ze krijgen niettemin hetzelfde
loon uitbetaald, dat ze in het hoog
seizoen hebben verdiend'".
Vergelijkt men de arbeidsvoorwaar
den op de Zuidafrikaanse plantages
met wat in andere Afrikaanse landen
betaald wordt, dan behoren de Ban
toe-arbeiders op de Zuidafrikaanse
sinaasappelplantages tot de best be
taalde arbeiders van het Afrikaanse
continent. Het zou ons niet verbazen
als Spaanse en Joegoslavische arbei
ders met minder genoegen moeten
nemen. Tenslotte hebben wij nog
kunnen vaststellen, dot de Bantoe-
arbeiders op de plantages geen con
tract-arbeiders zijn. De arbeiders
zijn vrij het dienstverband onmiddel
lijk op te zeggen en te vertrekken. Zij
hebben wat dit betreft een vrijheid,
die voor blanke arbeiders nergens op
de wereld bestaat, ook niet in Zuid-
Afrika".
Tot zover iets uit de artikelen van
de heer Kruiderink. Het genoemde
blad „Zuid-Afrika." (raad voor de re
dactie: prof. jhr. dr. P. J. van Win
ter, prof. dr. G. W. Ovink, dr. G. J.
Schutte en K. Maartense) schrijft, na
een eigen samenvatting te hebben ge
geven: „Maar kijk hoe de BOA (Boy
colt Outspan Actie) reageert! In een
commentaar in het BOA-bulletin
wordt nauwelijks ingegaan op de zaak
zelf en de persoonlijke ervaringen
van de heer Kruiderink. In plaats
daarvan wordt nog eens herhaald dat
Zuid-Afrika een politiestaat is en dat
het daarom niet waar kan zijn dat
hij vrij was te onderzoeken wat hij
wilde. Zwarte plantage-arbeiders zou
den er zich trouwens wel voor hoeden
hem als wildvreemde blanke buiten
lander in vertrouwen te nemen. Kort
om: de artikelen van Kruiderink wa
ren niets anders dan .misleidende
propaganda". Wat niet past in het
BOA-beleid van Zuid-Afrika is on
waar en de betrokken journalist kan
nooit integer zijn".
„Het ergste kamt nog", aldus
„Zuid-Afrika". „De BOA heeft zich
tot de redactie van „Food Magazine"
gewend en er is een gesprek gearran
geerd. Tijdens dat gesprek is de af
spraak gemaakt dat „Food Maga
zine" bij eventueel toekomstige pu-
blikaties over de sinaasappelboycot
eerst contact zal opnemen met de
BOA „teneinde onnodige conflict
situaties te vermijden".
Helt kamt er op neer dat de BOA
een soort recht van censuur krijgt op
bepaalde artikelen in het blad. Hoe
wel de BOA alls dat in de kraam te
pas komt graag uit de Zuidafrikaanse
oppositiepers citeert, wordt van die
zijde tegelijkertijd vaak afgegeven op
gebrek aan persvrijheid in Zuid-
Afrika. Het blijkt dat bij de boycot-
ters-zelf verdraagzaamheid voor an
dere meningen niet de sterkste kant
Niet alleen in Nederland heerst onrust onder de hoeren, maar
ook in andere landen wordt druk gedemonstreerd. Hier een
beeld van een demonstratie in de Belgische plaats Eeklo,
waaraan honderden met tractors aan deelnamen. Het op
schrift links vooraan "Gedaan met de tamme boerenzoon"
spreekt voor zichzelf.
is. Het is jammer, dat „Food Maga
zine" zich daardoor laat ringeloren".
een nieuw element zijn in deze dis
cussie. Op zijn minst zou door enque-
tering onder de boeren nadere infor
matie kunnen worden gezocht".
„We kunnen het ook zo stellen, dat
B oereninkomens
In NRC/Handelsblad heeft prof. dr.
F. Hartog, hoogleraar economie in de boeren op het ogenblik een zonde-
Groningen, een artikel gepubliceerd bek hebben, namelijk de overheid, die
over ,3oereninkomens", waarin hij zoveel voor hen regelt dat zij. alle
o.m. zegt: „In de eerste plaats is nadelige ontwikkelingen in de schoe-
van belang te bedenken dat het ge- nen geschoven krijgt. Maar als de
meenschappelijk landbouwbeleid niet overheid zich in belangrijke mate zou
gericht is op het garanderen 1
de opbrengsten prijzen, i
n- terugtrekken uit de regeling
langrijke mate overstag moeten gaan.
Het verschil is, dat prijsgaranties in
hoofdzaak ten gunste werken van
grote boeren, die immers een groot
volume aanbieden. Bij een inkomens-
de steun alleen ten goede
keerpunt. Willen zij de functio
narissen worden die het gemeen
schappelijk landbouwbeleid uitvoeren
en daarbij gevrijwaard worden tegen
alle risico's? Of willen zij onderne-
i zijn die zo goed mogelijk trach-
komen aan de boeren die dit het ten te profiteren van de marktom-
hardst nodig hebben.
standigheden, die ook wel
„Maar", aldus gaat prof. Hartog kunnen zitten?
verder, „het systeem van inkomens- Prof. Hartog eindigt aldus: „De
garanties heeft ook twee belangrijke huidige situatie ligit daar tussenin.
De agrarische gang van zaken is ten
Brussel" afhankelijk. Dan
ongunstige ontwikkelingen
nadelen. Het kan werken als
premie op achterlijkheid en het remt dele
de afvloeiing van marginale boeren kunnen
af (.marginale boeren" zijn diegenen, zijn die
wier bedrijf op de rand van het be
staansminimum balanceert, C.J.R.
Willen de boeren die inkomensgaran-
het ander te wijten zijn. Maar
alles wordt aan „Brussel" toegeschre-
Meer of minder .Brussel", daar
ties toch in meerderheid, dan kan dit gaat het dan ook
Mel's sport-winkel in Los Angeles is
hard tegen winkel-dieven. Zij heb
ben er sterke, oplettende Jonge
mannen in dienst en houden
handboeien achter de toonbank bij
de hani.
Op 16 mei gingen Bill en Emily
Harris, twee guerillastrijders van
het Symbionese Bevrijdingsleger, de
winkel binnen en vroegen om dikke
flanellen kledingstukken. Toen het
echtpaar de winkel verliet merkte
een van de bediendes, Shepard, een
patroon band op over de arm van
Bill Harris. Hij vroeg Harris of hij
van plan was ervoor te betalen.
Harris beweerde dat hij er al voor
had ber.iald en werd nijdig.
De tw?e begonnen te vechten en
drect kwamen drie andere bediendes
hun collega te hulp. Een handboei
werd rond Harris linkerpols beves
tigd en hij viel op de grnd. Zijn-
revolver viel uit zijn broekzak. Het
spelletje leek voor Harris voorbij.
Hij werd gered door Patty Hearst
die buiten in hun Volkswagen op
het echtpaar wachtte. Zij schoot
een heel magazijn door de voorkant
van de winkel leeg. De schoten wa
ren hoog gemikt, maar hadden wel
het effect dat de vier bediendes die
bovenop Harris zaten, in alle richtin
gen wegvluchten. Zo kon het echt
paar Harris in de Volkswagen ver
dwijnen.
Incident
Dit incident zette do FBI weer op
het spoor van het Symbionese Be
vrijdingsleger. Een spoor waar me:
al een jaar naar zocht. Het werd de
ondergang van het SLA.
Tijdens de volgende twaalf uur le
ken de 3 SLA-strijders geïnspireerd
door de komiek Groucho Marx
dan door Karl Marx. Achtervolgd
door Shepard kaapten zij de ene
auto na de andere. De meest opzien
barende „hijacking" was die van de
Ford vaa Thomas Matthews, een
18-jarige scholier.
Hij heeft ongeveer tien uur achter
in zijn auto moeten zitten-naast
Patty. Wat voor de meeste journa
listen een droom was, is voor deze
jongen werkelijkheid geworden. Hij
heeft een urenlang gesprek met
haar kunnen voeren en heeft de
feiten van haar kunnen horen.
[Patty vertelde hem dait zij geen
vrijwillig slachtoffer van haar ont-
voring was geweest, maar lid van
het SLA was geworden omdat zij
de manier waarop haar vader zich
tegenover haar ontvoering had op
gesteld afkeurde. Zij had met name
kritiek op de voedsel-distributie die
door haar vader georganiseerd was
om haar vrijheid te kopen. Paitty had
meegedaan aan de sunset-bankover-
val omdat het SLA geld nodig had.
Obsessie
Volgens Matthews kwam zij steeds
terug op het slecht georganiseerde
voedsel-programma. Het leek alsof
Patty een obsessie had over het idee
dat haar vader haar vrijheid uit
stelde toen zij nog in gevaar was.
De volgende ochtend om half-zeven
werd 'n nieuwe auto door het drietal
aangehouden. Matthews werd ioi zijn
auto ac.itergelaten. De dwaasheden
van het drietal hebben het de politie
mogelijk gemaakt op het spoor van
de rest van het SLA te koimen.
Het SLA was op negen mei van San
Francisco naa* Los Angeles ver
huisd, Zij huurden een huis in de
84e straat
Twee uur na het incident in de
sportwinkel vond de politie de ver
late Volkswagen van Harris. Daarin
lag een bekeuring die Harris in
de 84e straat gekregen had voor ver
keerd parkeren. Maar de politie was
nog helemaal niet zeker dat zij echt
op het spoor van het SLA was.
En dat is ook wel te begrijpen want
in Los Angeles zijn gewelddaden
een vrije gewone zaak en iedereen
kan wel roepen dat hij van het
SLA is. Pas na onderzoek van de
revolver die Harris in de sport-win
kel had laten vallen wachtte de poli
tie opgewonden en overtuigd dat zij
nu echt op het spoor van het SLA
was gekomen.
Concurrentie
Toen heeft de traditionele concur
rentie tussen de grote stedelijke po
litie en de FBI nog bijna het SLA
de kans gegeven om uit 't net te ont
snappen. Om 11 u. 's avonds op 16 mei
verklaarde de FBI aan het Loe An
geles Police-Department dat zij
klaar stond om het huis in de 84e
straat binnen te dringen.
Maar het hoofd van de Los Ange-
les-politie verklaarde botweg dat de
politie en niet de FBI de zaak in
Los Angeles regelde en dat de FBI
niks zou kunnen doen totdat zij een
goedkeuring van de rechtbank had
en dat z^u pas het geval zijn als de
politie gereed was om mee te doen.
De politie was acht uur later klaar
en het huis was leeg.
Brenda Daniëls had een zware
nacht gehad. De 17-jarigie negerin
was naar haar vriendin, Christine
Johnson, in 54e dtraat gegaan voor
een borreltje. Er was een beetje veel
gedronaen en zij was daar in slaap
gevallen. Toen zij om half drie 's
ochtends wakker werd zag zij alle
maal jonge, Manke, gewapende meis
jes door het huis lopen.
Veldmaarschalk Cinque had tegen
middernacht zijn strijders in hét
Agenten in volledige oorlogs
uitrusting staan klaar om het als
een fakkel brandende huis te be
stormen
huis ondergebracht. De vijf andere
waren William Wolfe en vier vrou
wen: Camilla Hall, Patricia Solty-
sik, Nancy Ling Perru en Angela
Atwood.
Het auis van Christine Johnson
was geen goede schuilplaats. Het
huis, werd door twee families, met
veel kindieren bewoond en de hele
dag liepen mensen in en ui't. Maar
de grootste fout van de zes strijders
was dat tij zich gedroegen alsof zij
in een neger-buurt veilig waren
voor verklikkers. Nooit hebben zij
geprobeerd hun identiteit of hun
wapens te verbergen.
Politie
Zij maakten hun spullen gereed en
men gelooft nu dat zij van plan wa
ren om zich in de bergen te verber
gen. Het was een krankzinnig idee
landelijke guerrilla-strijders te wor
den in een stedelijke maatschappij.
Een van de kinderen uit het huis is
haar grootmoeder, Emily Carr, gaan
bezoeken en heeft haar alles over
de gew ipende vreemdelingen ver
teld. Met open mond luisterde me
vrouw Carr naar het verhaal. Di
rect nadat het kind met haar ver
haal klaar was beide zij de politie
op. Het was vier uur.
Zelfs met de informatie van mevr.
Carr heeft de politie het kunnen
presteren om een huis ernaast te
omsingeien en men stond op het
punt dit huis aan te vallen toen
een jongetje kwam vertellen dat zij
het verkeerde huis hadden. Meer
dan 400 van de best getrainde poli
tie- en FBI-agenten lagen om het
huis.
Tien minuten
De SLA kreeg slechts tien minuten
om zich over te geven en wei
gerden dat. De twee, nu doodsbang
geworden families konden het huis
nog net verlaten voordat het enorme
gevecht begon. Na een vuurgevecht
van een half uur vloog het huis in
brand. Maar het SLA gaf het niet
op.
De guerrilleros bleven zich verzetten
vanuit sluipgangen in de funda
menten van het huis, zelfs toen de
vlammen zich door het gehele huis
verspreid hadden. Een uur lang hield
het SLA het uit. Om 6.55 uur kwa
men drie van de zes tevoorschijn
Nancy Ling Perry gevólgd door An
gela Atwood kwamen sluipend uit
het brandende gebouw, de derde,
Camilla Hall, gaf zoveel mogelijk
dekkingsvuur af. Maar Perry werd
dodelijk getroffen en de twee ande
re moesten zich in het nu snikhete
gebouw terugtrekken.
Opeens was het voorbij. Allleen het
brandende huis bleef over. Eigenlijk
Patricia Hearst
leek het meer op een vuurpeloton
dan een veldslag...
De ouders vroegen later aan de au
toriteiten waarom hun kinderen als
honden waren afgemaakt. Frederick
Hacker, een deskundige op 't gebied
van het terrorisme, zei dat de poli
tie nooit had getracht om het SLA
zonder geweld uit het huis te krij
gen.
Het SLA, hoe krankzinnig sommige
van hun ideeën ook wel mogen zijn,
had in een Jaar slechts één man
veimoo *d, de politie heeft op een
net zo krankzinnige wijze, als die
van het SLA,vier vrouwen en twee
mannen vermoord. Van de SLA is
nu bijna niks meer over. Alleen
Patty Hearst en Bill en Emily Har
ris zijn nog vrij. De FBI zoekt door.
