NIXON HEEFT ALLE HOOP NU VERLOREN FRANKRIJK WIJZIGT WAPENLEVERANTIES Cyprus-conferentie wordt niets Aftreden van president staat vast Roemenië bemiddelt tussen Moskou en Peking ISRAËLISCHE LUCHTAANVAL OP LIBANON Na Libische Mirage-politiek Grieken en Turken verwachten geen succes 9? „Negers slaven in Z.-Afrika" PAGINA 6 DONDERDAG 8 AUGUSTUS 1974 WASHINGTON (AFP) Sinds gisteravond staat vast dat president Richard Nixon aftreedt. Alleen datum en wijze waarop zijn nog een open vraag. De president kan tot vorige week hoop hebben gekoesterd dat hij een af zettingsproces in de Senaat zou kunnen overleven. Die hoop is gisteren vervlogen tijdens een onderhoud dat pre sident Nixon had met drie Republikeinse voormannen in het CongresHugh Scott, leider van de Republikeinse min derheid in de Senaat, John Rhodes, leider van de Republi keinse minderheid in het Huis van Afgevaardigden, en Barry Goldwater, lid van de Senaat en het geweten" van de grand old party. De drie Republikeinse leiders wa ren na afloop voorzichtig maar niet temin veelbetekenend in hun com mentaar voor een hongerige pers. President Nixon is onder ogen ge bracht dat de situatie in het Congres somber en uitermate ontmoedigend is. Hij heeft niet tegen zijn partij genoten gezegd dat hij tot het uiter ste zal vechten. Integendeel: hij zal zi.in besluit nemen tegen de achter grond van het nationale belang. Wat kan dit volgens waarnemers anders zijn dan aftreden? Rabbijn Baruch Korf, vurig verdediger van president Nixon en voorzitter van een comité te zijnen gunste, ver klaarde dinsdag nadat hij door de president was ontvangen, dat deze ,.in het nationale belang zal aftre den". Dat heengaan kan snel komen, maar ook nog dagen op zich laten wachten. Niemand zal de president in dit opzicht willen pressen. Hij is de eerste president van de Verenigde Staten die zijn ambt moet prijsge ven. Reeds is een discrete overdracht van bevoegdheden begonnen. Ge rald Ford, toekomstig president, is van alle staatszaken op de hoogte gebracht door generaal Alexander Haig, chef van staf van het Witte Huis. len verkeert in Washington in het onewisse over de vraag hoe presi dent Nixon zijn besluit zal inkleden. Er staan vier mogelijkheden voor hem open: hij kan zich via de tele visie wenden tot de natie, hij kan zijn zaak nog voor een laatste keer gaan bepleiten op een verenigde ver gadering van beide huizen van het Congres, hij kan een schriftelijke verklaring aan de pers verstrekken of hij kan minister van Buitenlandse Zaken dr. Henry Kissinger vragen de ontslagbrief bekend te maken die hij hem moet doen toekomen. Het is niet uitgesloten dat uiteindelijk tot deze laatste mogelijkheid wordt be sloten. De Republikeinse fractieleider in de Senaat, Hugh Scott, heeft ver klaard dat president Nixon in een proces voor de Senaat niet langer als onschuldig kan worden beschouwd en dat in een dergelijk geval de enige WENEN (Reuter)Roemenië heeft opgeroepen tot een nieuwe vorm van "grotere eenheid" tussen de communistische landen om span ningen tussen Rusland en China uit de weg te ruimen. De oproep tot een nieuwe poging om de betrekkingen te verbeteren valt samen met bespre.- kingen die de Roemeense minister v. Buitenlandse Zaken George Maco- vescu in Peking voert met de Chine se leiders. Het bezoek Macovescu maakte een tussenstop in Moskou op zijn reis naar Peking heeft tot speculaties geleid dat Roemenië opnieuw bezig is te bemiddelen tussen de twee ernstig verdeelde giganten. Het Roemeense officiële blad Scin- teia schreef een groot commen taar dat communistische partijen moeten ophouden elkaar iets te ver wijten of te veroordelen en dat ge- schillen moeten worden opgelost door contacten tussen partijen onderling "in een geest van wederzijdse waar dering en respect". Het blad kende eer toe aan Roe meense pogingen "de eenheid van de communistische en arbeiderspartij en te herstellen en te versterken", aldus bericht het persbureau Ager- press uit Boekarest. Roemenië is het enige lid van het zeven landen tellende Warschau pact dat geregelde en duidelijk vriendelijke contacten onderhoudt met China. Het heeft reeds verschei dene malen gepoogd tussen Moskou en Peking te bemiddelen. Andere le den van het communistisch bondge nootschap onderhouden ook wel di plomatieke betrekkingen met de Volksrepubliek China, maar de ove rige contacten zijn uiterst koel. Hoessein in Canada Koning Hoessein van Jordanië heeft giste ren in Ottawa een onderhoud gehad met premier Trudeau van Canada. Het werd bijna geheel gewijd aan de Stelestijnse kwestie. vraag waar nog over gesproken zou kunnen worden is, in welke mate het hem allemaal kan worden aangerekend. Scott gaf voor de eer ste maal commentaar op de verkla ring die Nixon maandag had afge legd en waarin de president toegaf getracht te hebben het onderzoek van de FBI naar de inbraak in het Watergate-gebouw tegen te houden. Scott heeft dikwijls gezegd dat Ni xon in een proces voor de Senaat onsohuldig geacht moest worden, maar nu ..heeft zijn eigen verklaring dit ongedaan gemaakt". Inmiddels hebben Carl Bernstein en Bob Woodward, de twee verslag gevers van de Washington die de hele Watergate zaak aan het rollen brachten, zich begeven in een psy chologische analyse van de gemoeds toestand waarin Nixon momenteel zou verkeren. Het tweetal citeerde een bron die volgens hun zeggen uit de eerste hand kennis heeft over Nixon's ge drag. Volgens Bernstein en Woodward is er „aarzelende bevestiging, over het algemeen in de meest terughou dende bewoordingen gesteld, dat de president onder zware psycho logische spanning staat". Een van hun zegslieden zou het als volgt hebben uitgedrukt: „Ik wil geen paniekzaaier zijn, en ik moet mij delicaat uitdrukken, maar de president wil naar niemand luisteren, niet werkelijk luisteren..Hij is kalm, ik zou het kalm willen noe men, maar niet in contact met de werkelijkheid". TEL AVIV-BEIROET (Reuter- UPI)Israëlische vliegtuigen heb ben gisteren tweemaal aanvallen uitgevoerd op doelen in Zuid-Liba- non. Volgens een Libanese bekend making waren de acties gericht te gen landbouwgebieden, waarbij twee personen werden gedood en 17 gewond, onder wie twee Libanese militairen. Arabische Journalisten meldden dat zich onder de gewonden ook enige Palestijnen bevonden. Voorts werd in de bekendmaking in Beiroet ge sproken van de verwoesting van eni ge huizen en van drie legervoertui gen. Een Israëlische legerwoordvoerder zei echter dat de aanvallen ge richt waren op concentraties Pales tijnse guerrillastrijders in het zoge noemde „fatachland". De Israëliërs hebben in het verleden al herhaal delijk dit gebied uit de lucht bestookt, de vorige maal op 23 JuM. r De opvolger van president Nixon, vice-president Gerald Ford, is van alle staatszaken op de hoogte gebracht door de stafchef van het Witte Huis. Hij zou volgens Amerikaanse kranten al werken aan zijn verklaring ter gelegenheid van zijn ambts aanvaarding. Ook poseerde hij in zijn huis voor fotografen met zijn vrouw Betty. PARIJS (Reuter/UPI) De Franse regeringswoordvoerder, André Rossi, heeft gisteren na een kabinetsvergadering mee gedeeld dat zijn land de politiek van wapenverkoop gaat her zien, nu door Sadat is onthuld dat Libië zijn belofte heeft ver broken en in Frankrijk venraardigde Mirages naar Egypte had gezonden om tegen Israël te worden gebruikt- In 1970 was met de Libische lei- derne straaljagers der, kolonel Gaddafi, overeengeko- rage-3 zou opleveren men dat Frankrijk hem 110 mo- De 25-jarige Franse stuntman Philippe Petit die, gisteren in New York 410 meter boven de grond tussen 's wereld hoogste zakenpand-tweéling op een kabel op en neer gelopen heeft, is aan strafvervolging ontkomen door in te stemmen met het herhalen van zijn nummer op kleinere schaal voor kinderen. Hij heeft zijn inbeslag ge nomen apparatuur teruggekregen. het type Mi- x Libische pi loten en monteurs voor deze vlieg tuigen zou opleiden. Gaddafi moest wel beloven dat de vliegtuigen niet buiten Libisch grondgebied zouden worden gebruikt. President Sadat van Egypte heeft dinsdag Gaddafi ervan beschuldigd de vliegtuigen terug te eisen nu de betrekkingen tussen de twee lan den slechter zijn geworden. Deze verklaring heeft de Franse regering in verlegenheid gebracht om dat zij steeds heeft tegengesproken dat de Libiërs hun woord zouden heb ben gebroken, zoals Israël had be weerd. De regering van wijlen pre sident Pompidou had verklaard for mele verzekering van Gaddafi te Onrust in Loeanda Tussen dins dagochtend en woensdagochtend hebben woelingen in de Angolese hoofdstad Loeanda volgens niet-of- ficiële kringen aan negen personen het leven gekost en zijn er 92 gewond. De bewoners van de Afrikaanse stadswijken vluchten met duizenden naar het binnenland. In de wijken Prenda en Lixeira is opnieuw brand gesticht en zijn auto's vernield. NICOSIA/ATHENE/ANKARA (Reuter/AFP/UPI) De kansen op succes van de tweede ronde van de conferentie over Cyprus, die vandaag in Genève moet beginnen, worden door de belangrijkste twee deelnemers, Griekenland en Turkije, niet hoog aangeslagen. In Athene voelt men er weinig voor onder de druk van verdere militaire operaties van Turkije op Cyprus aan de conferentietafel plaats te nemen, maar op sterke aan drang van de Verenigde Staten zal minister van Buitenlandse Zaken Mavros toch naar Genève gaan. Volgens welingelichte kringen in Athene zal hij wellicht naar huis terugkeren als Turkije de bestands overeenkomst blijft schenden en zijn troepen niet terugtrekt op de stellingen die zij op 30 Juli bij het in gaan van het bestand innamen. Intussen kwamen van Cyprus weer meldingen binnen van nieuwe hevi ge gevechten ten westen van Kyre- nia als gevolg van een verder op rukken van de Turkse eenheden. Neutrale ooggetuigen verklaarden, dat de Turken het dorp Ayios Vas- silios hebben bereikt, op ongeveer 17 km ten westen van Kyrenia, de haven op noord-Cyprus waar zij ruim twee weken geleden landden. Tegenover de artillerie en mortie ren van de Turken konden de leden van de Cyprische Nationale Garde niet veel meer stellen dan hun ge weren uit de Tweede Wereldoorlog. In Nicosia beraadslaagden giste ren weer de militaire vertegenwoor digers van Turkije, Griekenland en Engeland samen met functionaris sen van de Verenigde Naties voor het verloop van de bestandslinies. La ter inspecteerden zij de linies van de Griekse Cyprioten en de Turken ten noordwesten van de hoofdstad, In Athene voerde de Griekse re gering besprekingen met de Ameri kaanse onderminister van Buiten landse Zaken Arthur Hartman, die ook Nicosia en Ankara heeft be zocht. Na afloop van het overleg reisde Hartman naar Londen om minister van Buitenlandse Zaken, James Callaghan, verslag uit te brengen van zijn bevindingen. De Britse bewindsman reist van daag naar Genève voor de confe rentie over Cyprus. Hij neemt aan dit overleg deel omdat Engeland destijds samen met Turkije en Grie kenland de onafhankelijkheid van Cyprus bij verdrag hebben gegaran deerd, toen aan het Britse kolo niale bewind over het eiland een einde kwam. Premier Bulent Ecevit van Tur kije deelde na een kabinetsberaad van zes uur in Ankara mee, dat de Turkse delegatie in Genève zal stel len dat er op Cyprus twee autono me besturen moeten komen op geografische basis. Volgens de eer ste minister is dit de enige manier om de veiligheid van de 110.000 Turkse Cyprioten te waarborgen. Eerde rheeft Ecevit al gezegd dat Turkije zijn strijdkrachten niet van Cyprus zal terugtrekken, zo lang er geen autonomie en absolu- James Callaghan te veiligheid zijn gegarandeerd voor de Turkse minderheid. De Turkse regering is in het bijzon der beducht voor het lot van de klei ne Turkse enclaves binnen het Grieks-Cyprische gebied dat vijf maal zo groot is. Naar verluidt zou de Turkse mi nister van Buitenlandse Zaken Tu- ran Gunes voorstellen deze kleine enclaves te combineren tot grote eenheden, mogelijk zelfs tot één Glafcos Clerides sector. Cyprus zou dan een onaf hankelijke federatie moeten gaan x twee autonome bestu- Op Cyprus schijnt president Glaf cos Clerides enige moeilijkheden te ondervinden bij de vorming van een nieuwe regering, die moet komen in de plaats van het kabinet van zijn voorganger, de voormalige EOKA-led der Nicos Sampson. Verwacht wordt dat de gematigde Clerides, die goe- Bulent Ecevit de contacten heeft met de Turkse minderheid, de regering een libera ler karakter zal geven. De regerings woordvoerder in Nicosia zei dat de samenstelling van het kabinet voor het eind van de week bekend zal worden gemaakt. Het staatshoofd" zou moeite hebben met het vinden van ministers. Hij zou daarom van plan zijn enige hoge ambtenaren uit te nodigen tijdelijk enige porte feuilles te beheren. Giscard d'Estaing hebben gekregen dat de Israëlische bewering onjuist was. Libië heeft inmiddels alle 110 toe stellen ontvangen, maar Frankrijk kan nog nalevering van de nodige onderdelen en lichte wapens stop zetten. Rossi wilde niet zeggen wat Frankrijk gaat doen, de leverantie stopzetten of het embargo van 1967 opheffen en ook wapens gaan leve ren aan Israël en diens eveneens buitengesloten buurlanden. Geen overgave De twee nauwste medewerkers van keizer Haile Se lassie van Ethiopië, luitenant-gene raal Aseffa Demissie en grootka merheer Etar Blatta Admassoe Ret- ta, hebben geweigerd zich aan het leger over te geven zodat "al hun be zittingen in beslag zullen worden ge nomen", aldus de Ethiopische radio. De twee mannen zouden het paleis van de keizer zijn binnengevlucht. Goed ingelichte Ethiopiërs zeggen dat hierdoor een ernstige toestand kan ontstaan. "Die twee mannen zijn in feite de laatsten die de Ethiopische monarch nog beschermen. DAR ES SALAAM (AFP) Joel Carlson, een advocaat die in 1971 uit Zuid-Afrika werd gezet, heeft dit land voor de commissie voor de Men senrechten van de Verenigde Naties in Dar es Salaam beschuldigd van slavernij ten opzichte van de zwarte bevolking. Carlson zei dat de zwarten in Zuid-Afrika worden mishandeld, dikwijls gemarteld, werken voor hon gerlonen en niet afdoende beschermd worden door de Justitie. Volgens de advocaat zullen de Zuidafrikaanse zwarten meer lij den naar gelang „blanke investe ringen" in Zuid-Afrika gedaan wor den investeringen waarvan alleen de blanken naar zijn mening profi teren. De 48-jarige Carlson zei dat tegen de 90.000 zwarte Zuidafrikanen in de gevangenis zitten, wat Zuid-Afrika de omvangrijkste gevangenisbe volking van de wereld zou geven. Hij vindt het nodig dat de druk op de Zuidafrikaanse regering wordt vergroot en de hulp aan vrijheidsbe wegingen uitgebreid.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 6