Meester-
inbreker
opgepakt
Naar der meer: oudste natuurmonument
"Stedelingen zien de boeren als Gait-Jan Kruutmoes"
Dader van
moord op
Heleentje
had 20
minuten
Weer minder kinderen
naar lagere school
WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1974
Drs. Rinse Zijlstra, voorzitter overlegorgaan Centrale landbouworganisaties
OOSTERLAND Sinds de "boe- Kan: "Jelle zal wel zien.een hit telefoon kreeg typeerde het positieve grip. Mensen, die in stedelijke mi- Men vertrouwt de zaak niet meer en
renopstand" begon heeft de telefoon van de bovenste plank, die wel een van de acties geweldig goed met: lieu's werken hebben geen benul van het vertrouwen in de Brusselse be-
in huize Zijlstra in Oosterland rood- terugslag had op de twee andere "Zijlstra, we hebben ons gevoel van het land. Wanneer zie Je nou op de sluitvorming is zeker aanzienlijk ge-
gloeiend gestaan, is het familieleven broers Zijlstra: Rinse en Klaas. Rin- eigenwaarde weer teruggekregen. tv een boer? Dan is net Qalt-Jan slonken. Men heeft gezien dat het
ondergraven en de vakantie er bij in- se had in die dagen de gewoonte om Men houdt weer rekening met ons"! Kruutmoes met een zijden petje en internationaal gevoerde beleid niet
geschoten. De boot van de Zijlstra's te rteageren op de vraag of hij fami- En dat is Juist. De boeren worden een dialect dat "boers" moet zijn", heeft kunnen voorkomen dat deze
varend van Zeeland naar Friesland lie van Jelle was met: "Dat as een door de stedeling veel te veel als Dat is de ene kant. Aan de andere ontwikkelingen zich voordoen.
de Friese aard verloochent zich broer van mijn broer". De rollen zijn "overbodig' en "zwaar-gesubsideerd" kant kennen de stedelingen de nos- Dit kabinet staat wat verder van
nooit' kwam niet verder dan Go- nu wat omgekeerd. Het oud AR-Ka- gezien. Die hernieuwde identificatie talgie aaar het eenvoudige, vredige de problematiek van de groep
rinchem. Toen "rommelde" het en merlid wordt ondergedompeld in
zijn ze teruggegaan. stroom van publicaties en grote be- sterk punt".
Drs. Rinse Zdjlstra (47), voorzit- langstelling van de televisie,
ter van het overlegorgaan van de drie Hij s de man die het belang van
Centrale landbouworganisaties, heeft boeren *»n tuinders moet verdedigen,
het razend druk. Het is een combi- Hij wéét wat het land is, wat het
natie van talloze functies: vergade- leven Is. Thuis werkte hij op het
ringen leiden, de media tevreden stel- land. "Ik heb ook nog in de Noörd-
len, de acties volgen en de commen- Oostpolder gewerkt dan gingen
taren bespreken. Vooral die verga- met
deringen vreten tijd. daar
En toch hapert het wat tussen de ^ad
de groep is psychologisch
landvolk. De stedeling zoekt het lost zelfstandigen af dan van de proble-
paradise (verloren paradijs) als matiek werkgever-werknemer".
Peinzend- "De felheid waarmee reactie °P de betonnen asfaltmaat- Als we op EG-maatregelen moeten
reageert er is duidelijk iets de boeren met dia- gaan wachten dan duurt het nog
ve bijeenkomst van 5000 boeren en
tuinders in Utrecht. Ook toen was
het vanwege een teruggang van de
inkomsten. In 1968 was er een pro
testbijeenkomst in Arnhem en dan
nu vermoedelijk in Utrecht.
Maar daar moeten we nog over ver
gaderen. Nu een bijeenkomst houden
is eigenlijk het paard achter de wa
gen spannen, want de acties zijn al
gevoerd. Vandaag zullen we beslissen
of het door gaat.
lecten i ie wat tussen de beesten
scharre'en, dan valt de werkelijk
heid: rationede, geïndustrialiseerde
bedrijven, hard tegen. De stedeling
ïsr3arssssjrsi en
losgewoeld We moeten echter niets
hebben van agigatorende vissers
in troeoel water. De solidariteitsbe
tuiging van de CPN-afdeling Zee-
AMSTERDAM De tienjarige
Elzenhagen in Amsterdam-noord is
gewurgd. Dit ls gister-
wel lang.
Rinse Zijlstra: „Dat kan niet. elkaar zet, is de aard
We kunnen nationale maatregelen blematiek hetzelfde. Alleen ditmaal
nemen die niet. in stxiiH *iln met Hp v.-a a iverKracnt
pendelbusje met arbeiders de Ruïische" boèr maar" eentiende wat hi) niet mcer vindt'
de vrijheid van de Nederlandse Prijzen
die met in strijd zijn met de ziJn er voor het eerst harde acties
afspraken van Brussel. Dat geldt gevoerd. Men Is minder tolerant ge- "SSohe Ln WbIekerL
PlocHnrr oio unnr Ho rcuiierwie KOn
zowel voor de belasting als
aardgaspolitiek. Bijvoorbeeld
beslissing dat de aardgasprijzen
"Een normale werkdag ziet er op
het ogenblik als volgt pit", verzucht
hij: "Duur van half acht 's morgens
tot half twaalf 's avonds. Tot tien uur
ln de ochtend telefoon en de postbe-
handeling, dan vergaderen, dan
luchibespreking, daarna vergade- wijt van teveel vriendelijkheid is er Stedelingen
ren-het wordt eentonig.het is wel. Maar deze situatie had zich
overleg, overleg, overleg wat de klok ook onder een kabinet van een an- "Van enor
slaat". dere signatuur voorgedaan. Een boer hoe brengen we het over op de stede- juli - blijven gelijk. Dat verklaart is dit de dënïe actie.
Zeven Jaar geleden zong Wim uit de Hoeksewaard die ik aan de lingen. Er bestaat zo'n groot onbe- wel iets van de agressieve reacties. „In 1957 was er
de worden ten opzichte van elkaar
een de organisatie. De acties zijn er niet
de alleen om het ongenoegen te uiten,
nog niet zeggen i
streeks welk tijdstip het meisje
vermoord.
boeren en hun organisaties. Rinse, He* heeft natuurlijk allang gegist, komende twee jaar niet'de" voorge- £e "moeten 'ook "dTmoeelTlkheid^ot Is ï?fc dusver nog geen enkel kle-
bezorgd. "Het ergste wat kan gebeu- Zljiatr* verwachtten Sommee mensen In de glezTuinbluw nomen 50 procent mogen stijgen". ver^i WMen" Ï5S5? /an «^Hertje te-
ren, is dat er een kloof zou ontstaan. da?en duidelijke maatregelen, komeQ op ongeveer een gehalveerd n i ruggevonden. Behalve in de omge-
We moeten Juist nu een eenheid vor- beslissingen. inkomen en het prijsverloop blijft op ^ond ving van Elzenhagen heeft de poli-
Dan —fronsend: "Dat ver- het oude peiL We verwachten dat de Rinse Zijlstra maakt niet i
Voor Rinse Zijlstra gaan de
belang
kostenstijging in de glastuinbouw 18 eerst de opstand der boeren
procent zal zijn en de prijzen voor de twintig jaar dat hij bij de Chris-
zover we daar inzicht in hadden in teldjke Boeren- en Tuindersbond zit
in nige dagen voorbij met een opeen- h&^~Zrs
tie gistermiddag ook gezocht in het
Beatrixpark, dicht bij het huis van
hoping van werk. Hij is alleen wat
somber over een goede einduitslag,
demonstratie- die lijkt nog niet in zicht.
Het afluisteren van een mede door hem gebruikte tele
foon is de Haagse meesterkraker Aage M. (32), die 18
april jl. uit het huis van bewaring in Leeuwarden ont
snapte, noodlottig geworden.
De Haagse recherche kreeg na de pende agenten. De wapens hoefden
Het kind is vermoedelijk gedood op
een andere plaats dan waar het werd
gevonden. "Als het meisje daar ge
wurgd zou zijn hadden we sporen van
'n worsteling en sleepsporen moeten
aantreffen. Die waren er niet"'aldus
een recherche-woordvoerder.
De vader, directeur van dé doch
teronderneming Maxis van de Bi1-
enkorf. deed maandagavond bij de
kinderpolitie aangifte van de ver-
Den Haag Voor de tweede maal meer dan 40 Inbraken,
is het ondergedoken zitten in Den Wat maakte Aage nu echter
Haag voor superkraker Aage M. pulair? Waarom kreeg hij het pre-
geëindigd met zijn arrestatie. De didaot „meesterkraker"
eerste keer
door officieren was lans maakte Aage beroemd als in- tlrd^oLüddelüjk beSnnSfmet m
sigarenzaak voor breker. Met diezelfde lans zette hj grootscheepse zoekactie, waarbij ook
paraat peloton van de mobiele
werkzaam wi
po- vermoord
de toen nog Jonge Hagenaar. De in het paasweekeinde van 1971 m
zaaJc werd een fiasco, evenals Aage's opzienbarende kraak in V D in eenheid vprH
eerste keer was dat in mei 1973, Aage werd in 1942 als zoon van een huwelijk, waaruit twee kinderen Leeuwarden; budt 170.000 gulden. En ken datri"h voo^n het ^Ibil^
toen rechercheurs van de Haagse KNIL-officier in Indonesië gboren. werden geboren. een nog veel grotere kralk in sep- Cen^amxBark richtte bWf ilhl
politie een inval in zijn huis aan de Zijn baby-tijd bracht hli door in een Hii elne samenwonen met Annelies. temhpr 1079 bij de Nederlandse ter zonder resultaat
Badhuisweg in Scheveningen deden Japans concentratiekamp,
hij
hem uit een Ingenieus gecreëer- voornamelijk door zijn grootmoeder „uit het leven wilde halen
jonge Haagse prostituee die hij Mlddenstandsbank in Helmond. Heieent ie 1
f Kof Izavresw. ntl^a IM- TT,._ JAltlCCilbJC 1
de schuilplaats te voorschijn haal- werd opgevoed. Ook' later zou zij haar kwam Aage die eerst schilder gulden**1™0 bU" 630000 leen_.tl™k samen met een U-Jarig
het zwakke kereltje blij- vervolgens autospuiter en uiteinde
den. In november
hetzelfde veel
"non IWC rvv. 1 tlbjc UilJ- rw Tuigvuo OULUOpuilCi CU U11/C1I1UC" -s -1
zorgen. Zo kooht zij enige jaren lijk souteneur werd, in contaot met t;;a
vakmanschap afdwong, door de de officiële lezing luidt dat zij zelf- Hij leerde snel. Maakte zeil sleutels, omrad stkend hm tTOlTum kt^trrt öi »-n
rechtbank in Leeuwarden tot 4>4 moord pleegde, maar Aage heeft al- teste alarmsystemen en ging ten- ïïf1#d' Been? ,f he?, <j*t '"aal' "ar t^uls kwam trof zij ge n
'tijd beweerd dst zijn moeder, die slotte met de zogenaamde toermi- later bleek
hii rip miutotirp iniiphtintrrHon^f. innc nrprir«n r»rv,zz fhormiwVm ^n, omdat hij anders de nachtwa- later bleek
ker moest neerslaan. De 4*4 Jaar,
neefje. De moeder die als fysio-the-
rapeute werkzaam ls, had het meis
je tegen kwart voor twaalf nog van
belde kinderen
militaire inlichtingdlenst sche lans werken. Deze thermische
afgelopen tien dagen de telefoonge
sprekken te hebben afgeluisterd
tenslotte zoveel zekerheid, dat gis
termiddag een einde kwam aan
drieënhalve maand vrijheid van
Aage. Omstreeks tien voor één om
singelden twintig rechercheurs en
acht geüniformeerde agenten
evenwel niet te worden gebruikt.
Aage zelf had al vrij snel in de ga
ten dat zijn spel was afgelopen.
Terwijl hii zich op de tweede etage
aan de achterkant in een slaapka
mer bevond, hoorde hij in de eron
der liggende tuin enig lawaai. Hij
liep het balkon op, keek daar recht
woning aan 'de Schenkkade 893, in de gezichten van vier recher-
hetgeeu enkele minuten later al tot cheurs, zag aan de overzijde op het
de arrestatie van de beruchte Hage
naar leidde.
Aage, die zijn donkerblonde haar
zwart bad laten verven, liet zich
zonder verzet in een slaapkamer op
de tweede etage arresteren. Nog
geen half uur later zag hij
zoveelste keer de vier muren van
een van de cellen van de Haagse
politie. Op vrijwel hetzelfde tijdstip
arresteerde de politie in een huis
aan de Van Naeltwljckstraat in
Voorburg de bewoner van het pand
aan de Schenk ka de, een 42-Jarige
directeur van een schildersbedrijf,
en zijn vriendin (36). die ln Voor
burg woont. Dit tweetal is ingeslo
ten omdat het wordt verdacht van
het „ve-bergen van een persoon.
dak ook enige politiemannen staan
en liep weer de slaapkamer ln. Ge-
li jktijd.g stapten enkele andere re
chercheurs de kamer in en werd
Aage aangehouden.
De recherche vond bij een onder-
de zoek in de kamer enkele pruiken en
an schminkartikelen. Voorts trof zij er
apparatuur aan, waarmee de Hage
naar alle in Den Haag en de rand
gemeenten gebruikte radiokanalen
van de politiebureaus én de politie
wagens kon afluisteren. Dat Aage
desondanks gistermiddag niets aan
deze aoparatuur heeft gehad de
recherche wist al wekenlang dat hij
er over beschikte kwam doordat
de politie de gehele actie heeft uit
gevoerd zonder radioverkeer.
medeplichtigheid daaraan, die door Aage, die de rechercheurs van bu-
de Justitie wordt gezocht". reau I gedurende zijn vrijheid uit
De aanhouding van Aage M. is het en West-Duitsland enkele
resultaat geworden van een door de ansichtkaarten heeft gestuurd met
Haagse centrale recherche onder
Hartelijke groeten, Aage M." had
in zijn kamer ook nog een mobilo
fooninstallatie staan, die in werking
was. Verder vond de politie een ta
felaansteker en een stenen asbak,
waarin pfluisterapparatuur bleek te
zitten. Waarvoor deze apparatuur is
gebruikt is nog onduidelijk.
de Lewee "werd Vol8e™ de recherche, die Aage gis-
neyweg wera slechte kort heeft verhoordf is
hij heeft geze-
men ln de tweede helft
de vorige maand meer vefcker-
lelding van hoofdinspecteur J. Pos
thumus zorgvuldig geplande actie.
De eerste mogelijke aanwijzingen in
de richting van de in heel Neder
land gezochte Aage M. kwamen vo
rige maand, toen in de nacht van
21 op 22 Juli de kluisdeur
Amro-bank
opengebrand. De buit
ring - slechts enige administratieve JJ*
bescheiden
werkwijze van de dader volgens de
die de meesterkraker dan ook kreeg
voor de reeks inbraken, waarv
meesten waarsdhiujnlijk niet
te bewijzen waren geweest, wogen litie gealarmeerd.
het neefje gaan
Het meisje was echter spoorloos,
de Toen zij aan het eind van de middag
nog niet terug was werd de kinderpo-
luis ter apparatuur
af- Commissaris W.
snijbran- chef
de centrale recherche,
vroeg zich overigens af hoe
zuid wonend kind in noord terecht
komt. "De zaak heeft enige
der ontsnapte hij 18 april
Jaar uit bet Leeuwardense huis 1
bewaring.
Nieuws maakte hij opnieuw toen °°°_i1t 0^™fcf_!n(^
zijn naam in verband werd ge- J~ tSÊ fijgjfi *J~I~
bracht met de arrestatie
corrupte rechercheur uit
meer. Deze politieman
op de 9-jarige Basje Bloemena drie
wwa Jaar geleden. Beide slachtoffertjes
Zoeter" woonden in dezelfde buurt. Bas ie
w hem ge- verdween op 4 augustus, Heleentje
durende anderhalf ja"ar ^tipt heb- d™ jaar later op 5 augusto»
ben en uit handen van de politie Verder hadden zij ongeveer dezelfde
hebben feunn enhouden. Gisteren kon 'eefUjd en werden beiden terugge-
echter allerlei afluisterapparatuur vonden op een plaats ver van de
Aage M. niet helpen. ouderUjke woning", aldus commissa-
ris Van der Voort.
DEN HAAG Volgende week zul- van het nieuwe schooljaar. Voordien
len er mlrder kinderen naar de „gro- moest le kleuter vier Jaar zijn ge-
te school" gaan dan vorig Jaar. De weesrt. Deze maatregel levert ongep
laatste Jaren is de bevolkingstoe
name ook geringer geworden
voor de komende tijd wordt dan ook
10.000 kleuters extra op i
scholen.
De laatste Jaren gaan er ook al
gereken i op steeds minder kleuters enige duizenden kinderen minder
en leerlingen voor het basison- per jaar naar de lagere school. Vol
derwijs. Op het ministerie van On- gende week zitten er volgens de pro-
derwijs en Wetenschappen zijn be- gnose van het ministerie ongeveer
rekeningen gemaakt, die laten zien 225.000 nieuwelingen in de eerste
dat er over drie jaar 60.000 kleuters klassen. In het geheel zullen er dan
minder op de kleuterscholen zitten circa 1.460 000 kinderen op de lage-
dan nu het geval is. Blijft een ge- re scholen zitten, die door ruim 50.000
bij het kleuteronderwijs in vacatures, bij het lager onderwijs
schatting zitten er is het plaatselijk wel eens een pro-
meer dan een jaar tevoren. Deze stij- het daarbij nog de vacatures vervuld
ging tegen de ontwikkeling van de te krijgen, die er zijn als gevolg van
bevolking in, wordt veroorzaakt door de taakverlichting
recherche op vakwerk, waarbij mo- held
gelijk Aage betrokken kon zijn ge
weest.
Het vermoeden dat hij in Den
Haag en omgeving zou kunnen ope
reren werd enige dagen later beves
tigd, toen de mannen van bureau I
van de centrale recherche enkele
anonieme tips kregen, die alle in de
richting van het pand aan de
Schenkkade wezen. Daarop pleegde
de Haagse politie overleg met het
openbaar ministerie.
De officier van Justitie in Den
Haag vorderde vervolgens naar
aanleiding van de kraak in de Am
ro-bank een gerechtelijk vooronder
zoek tegen Aage M., terwijl de
rechter commissaris de recherche
opdracht gaf om de telefoon van
het pand aan de Schenkkade af te
luisteren.
Het afluisteren van de telefoonge
sprekken gaf de politie uiteindelijk
meer en meer de zekerheid dat de
lang gezochte Aage daar inderdaad
moest zitten. Gedurende tien dagen
werden alle telefoongesprekken ge
volgd to* de recherche honderd pro
cent zekerheid had. Tenslotte werd
gistermiddag definitief tot actie
overgegaan, een actie die met suc
ces werd afgerond.
Het was de recherche overigens aan
de hand van de afgeluisterde ge
sprekken bekend geworden dat geen
van de bewoners van het pand aan
de Scaenkkade —Aage was bij de
inval echter alleen thu's op bel
len aan de voordeur open zou doen.
Daarom werd bij de Inval de voor
deur geforceerd.
Toen de politie tot de actie over
ging wïs het pand aan alle zijden
omsingeld door met pistolen gewa-
zijn verblijfplaats kreeg. De voor- en achterzijde van het huis waar de "meesterkraker" Aage M. was ondergedoken.
een nieuwe maatregel: kleuters
3 Jaar en negen maanden mogen
worden toegelaten bij de aanvang
scholen, een regeling, die met ingang
van het nieuwe schooljaar is uitge
breid.
NAARDEN Duizenden jnensen
reizen dagelijks met de trein tussen
Hilversum en Amsterdam. Weinigen
zullen beseffen dat zij dwars door
Nederlands oudste natuurmonument
sporen. Dat is het Naardermeer. Een
uniek vogelreservaat. Een schitte
rend plassen- en moerassengebied
van 752 hectare, dat internationale
vermaardheid geniet bij natuurhisto-
rici.
Ook voor de minder wetenschap
pelijk aangelegde bezoeker is een
tocht door het Naardermeer een be
levenis. Alleen de leden van de
Vereniging tot Behoud van Natuur
monumenten in Nederland hebben
echter toegang tot het Naardermeer.
Zij mogen wel gezinsleden of een
introducé meebrengen.
Voor een tocht door het Naarder
meer kan men kiezen uit een roei
boot of een grotere vlet. De tocht
duurt zo'n drie uur. Men wordt ver
gezeld door een beroepsvisser. De kos
ten bedragen 35 gulden voor maxi
maal vier personen, als men voor de
roeiboot kiest. Met de grotere boot
betaalt men 5 gulden per persoon.
Aan de groepsexcurises kunnen ook
niet-leden van de vereniging deelne
men.
We werden door het Naardermeer
rondgeleid door Bert Hoetmer, de
zoon van een van de twee beroepsvis
sers in dit gebied. De drukste tijd
van het vogelleven is weliswaar voor
bij. Maar de plantengroei is er nog
schitterend.
In het uitgestrekte plassen- en
moerasgebied, dat het Naardermeer
vormt, worden belangrijke planten
gemeenschappen van open water tot
moerasbos aangetroffen. In een aan
tal strikte reservaten, waar al sinds
jaren de natuur volledig met rust
wordt geiaten, wordt de ontwikkeling
regelmatig gevolgd.
Waardevolle .elementen op bo
tanisch gebied zijn enige orchidee
soorten, dopheide en struikheide.
Meermalen werden er boven
dien zeldzame mossen an paddestoe
len ontdekt, waaronder nieuwe soor
ten voor Nederland.
Het Naardermeer herbergt de
grootste aalscholvers-kolonie van ons
land. Er broeden op het ogenblik zo'n
1500 paren Ze halen hun voedsel uit
het LJsselmeer.
Een aalscholver ee>t ongeveer een
pond paling per dag. In het verleden
waren de vissers langs het IJssel-
meer niet zo gelukkig met de aal
scholvers. Zij zagen de vogels als een
bedreiging voor hun broodwinning.
Als de vissers meenden dat ze daar
door eens te weinig paling in het IJs-
seimeer vingen, trokken ze naar het
Naardermeer om grote aantallen
aalscholvers af te maken.
In het Naardermeer zitten verder
65 paren lepelaars. Ook broeden er
grote kolonies purperreigers. Tot de
zeldzame broedvogels behoort onder
meer ds baardmees. In de rietvelden
en moerasbossen huizen talrijke vo
gelsoorten met als waardevolle ver
tegenwoordigers de roerdomp en de
bruine kiekendief.De zwarte stern
nestelt ei in kleine kolonies.
Langs de rand van het Naarder
meer komen vossen voor. Maar ook
hazen, eonijnen, fazanten en patrij
zen. Naar schatting huizen er ook 60
tot 70 reeën in het gebied.
Het heeft niet veel gescheeld of het
Naardermeer was nu een vuilnisbelt
geweest. Want in 1904 vatte de ge
meente Amsterdam het plan op om
het Naardermeer dat toen al be
kend stona als 'n waar vogelparadijs
te bestemmen tot vuilnisstort
plaats.
Protesten van natuurliefhebbers als
Jac. P. Thijsse en E. Meimans von
den bij oe gemeente geen gehoor.
Maar geiukkig werd het plan om an
dere (economische) redenen in de
gemeenteraad met twee stemmen
méerderheid verworpen.
In 1906 werd het Naardermeer aan
gekocht door de Vereniging tot Be
houd /an Natuurmonumenten. Het
was het eerste door de vereniging
in eigïudom verworven natuurmo
nument.
Het Naardermeer is een natuur
lijk meer, dus niet door vervening
ontstaan, zoals de meeste andere
Vechtp lassen. Het heeft een bewo
gen geschiedenis achter de rug en
wordt reeds ln middeleeuwse ge
schriften genoemd.
In 1609 werd het Naardermeer
drooggelegd. Maar ln netzelfde Jaar
—toen Amsterdam door de Span
jaarden werd bedreigd —werd het
weer oneer water gezet. Daarna
werden nog enige pogingen onder
nomen hel meer droog te leggen,
maar doo. de hoge bemaüngskosten,
werd de polder echter weer aan het
water prijsgegeven
In 1963 werd voor het laatst water
uit de Vecht in het Naardermeer ge
laten. Daarna bleek het water van
de Vecht te zeer vervuild. Nu moet
de waterstand op peil blijven door de
regen. Het Naardermeer is, ook na
alle pogingen tot droogmaking, een
aparte polder met een eigen water
huishouding gebleven.
