"Ik zit hier niet
om leuk te zijn"
Schoolverzuim in Leiden:
piek in oude stadswijken
zomer
hM prijzen
"Je kon zo
een klap
krijgen
Vlevrouw Borgerding:
mts te vrouw in de
tCarner v. Koophandel
WOENSDAG 31 JULI 1974
DEN HAAG In de gebouwen van het ministerie van
[Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening hangt een geur van
renovatie. Een enigszins prikkelende verflucht treedt de bezoe
ker tegemoet, op weg door een lange gang, naar één van die
onopvallende deuren, waarachter zich een staatssecretaris of
Jminister schuil houdt. Eerste verrassing :wie een afspraak
heeft met de heer J. L. N. Schaefer stuit niet op een hiërar
chieke reeks van ambtenaren. Enig obstakel is hooguit zijn se
cretaresse en die lacht vriendelijk.
)oor
ohn Kroon
Staats
secretaris
Jan
Schaefer:
Stadsvernieuwing in Leiden was
et afgesproken onderwerp. Gezien
vele visites die staatssecretaris Jan
chaefer de laatste maanden aan
•iden heeft gebracht, was een te-
>n bezoek zo langzamerhand op zijn
aats. Sinds zijn komst op het mi-
lsterie zijn er in Leiden bepaald
unsbige ontwikkelingen op gang
tracht. Na de Jaren, waarin de
irshamer medeogenloos werd ge-
.nteerd. wordt er nu aan vernieuw-
gedaan. De renovatie is einde-
ik begonnen, er is opeens geld voor.
[enlng van een links kabinet?
:haefer wil het niet zo expliciet
illen: "Zowel van de kant van de
iring als van de kant van de ge-
ntebesturen is de prioriteit voor
ladsvernieuwing hoger gesteld dan
borheen. Al loopt het nog niet als
[11 fluitje van een cent. Want alles
jat Je aan stadsvernieuwing doet is
weinig".
•!jan Schaefer is de eerste manne-
Ike staatssecretaris zonder stropdas,
fens was hij bakker, eens was hij
Éwoner van de Amsterdamse Pijp.
ils ldd van de Tweede Kamer was
Ij een opvallende verschoning.
!|oor de vele kilo's vlees die hij mee-
>rst, maar ook door het eenvoudige
p daardoor zo heldere taalgebruik,
barvan hij zich bedient. In het Leid-
Haagwegkwartier herinnert men
■Ich hem als de man, die als Kamer-
ÏH een bezoek aan de wijk bracht. De
l-nihe Pen weet nog te vertellen
at, de veer van een zitebank spoe-
sprong, toen de heer Schaefer
par op had plaatsgenomen. Als
laatssecretaris is Schaefer weinig
riders. Ik heb hem wel eens een com-
lisslevergadering in Leiden van
laatselijke politici halverwege zien
innenkomen. Spijkerpak, handen in
iï zak: "Goeiemiddag", waarna de
>mmissieleden slechts verbouwe-
i terd zwegen. Zoals hij ook contras-
lerde met wethouder Kret, op een
rrsconferentie, waar ze "stadsont-
ikkeling verkochten als een goed
rodukt". De een in spijkerpak, de
Ider dn een maatkostuum, maar instandhoudingsregeling, door het
Pt een gemeenschappelijke dyna- vorige kabinet voorbereid,
door het huidige in de praktijk ge-
Schaefer is koel bracht. Schaefer: "We hebben ze
ventien gemeenten uitgezocht, waar
van we dachten dat ze een stoot no
dig hadden. Vanuit die filosofie zijn
langs gegaan. We verwachten
a die aanpak een positieve wer-
een olievlekwerking uitgaat.
Het was een uitdaging aan de ge-
pek.
!De werkkamer
k efficiënt ingericht, alsof de ex-
(oitatieberekening niet overschre-
kn mocht worden. De zon schijnt
volle glorie, vogels kwetteren een we z<
[schaafde melodie en onder genot dat V;
Ln een kop thee ontwikkelt zich de king,
»nversatie. Praten over renovatie,
iadsvernieuwing, de Ververstraat, meenten. Lelden heeft de hand-
Van Hogendorpstraat, Heren- schoen opgenomen en snel gerea-
je op langere termijn een doorwer
king. Je merkt dat er iets op gang
komt".
Van Hogendorpstraat
Het eerste renovatie-project van for
maat in Leiden vormen de wonin
gen in de Van Hogendorpstraat en
omgeving in Noord. Het wijkcomité
stelde op een gegeven moment een
ultimatum, waarna Schaefer zelf,
naar het dienstencentrum kwam om
over de plannen te spreken en kno
pen door te hakken. Hij ontkent de
samenhang. "Het eerste plan voor de
Van Hogendorpstraat kon niet. Dat
heb ik de mensen gezegd en zo iets
word je niet ln dank afgenomen.
Maar ik heb altijd het gevoel dat je
alleen maar mét de mensen kan pra
ten als je zegt wat niet kan, als je
eerlijk bent. Het wijkcomité en de
bewoners daar hebben heel reëel
met ons samengewerkt. Een voor
beeld van een comité, dat niet alleen
maar eisen stelt, maar ook redelij
ke zaken wil doen; Het wijkcomité,
de gemeente en het ministerie zijn sa
men uite de problemen gekomen.
Er is geen sprake geweest van een
ultimatum, het heeft ons althans
nooit bereikt. Kijk, ik zit hier
niet om leuk te zijn. Als een plan te
duur is. dan is het te duur. We krij
gen er nu hele aardige huizen. Ik
vond dat het daar nodig was. Het
was de eerste keer in Leiden, in een
wijk waar de mensen al Jaren ge
wacht hebben. Ik had ook het gevoel,
dat ze het nu zat waren. Maar een
aantal mensen was als een soort sin
terklaas door de wijk gegaan. Dat
probleem had ik. Later kwam de
huurwenningsbijdrage er bij. Dat
was ook voor mij een nieuw gege
ven. In de huren van straks zit een
flinke rijksbijdrage".
Inmiddels zijn de ontwikkelingen
in het Noorderkwartier en ook in De
Kooi in volle gang. Buro Voorlich
ting van de gemeente heeft voor een
aantal verhelderende informatiebul
letins gezorgd, de Welzilnsraad, een
projectleider, de wifkcomité's, een
sociaal raadsman, een consulent
stadsvernieuwing en het Juridisch
Advisbureau bemoeien zich intensief
met de renovatie en de begeleiding
van de bewoners, die in meerderheid
positief hebben gereageerd. Maar
hoe is het in het Haagwegkwartier,
waar de huizen evenmin veel weg
hebben van villa's. De plannen zijn
in de maak. maar de vraag is of er
geen conflicten zullen ontstaan over
de huurprijs, die na renovatie ge
vraagd zal worden. Omdat vernieu
wing van de huizen beschouwd wordt
als het inhalen van achterstallig
onderhoud. Schaefer: „Het ant
woord ls simpelals ze niet bereid
zijn na renovatie om meer huur te
betalen, dan gaat de renovatie niet
door. Kijk. en dat wordt vaak ver
geten. er is een verschil tussen on
derhoudsklachten en de technische
werkzaamheden, die bij renovatie
nodig zijn Natuurlijk moet Je eerst
iets doen aan achterstallig onder
houd. Maar het aanbrengen van een
nieuw karkas bijvoorbeeld is na
tuurlijk keel iets anders. Dat vertel
len we de mensen ook. Maar die
moeten natuurlijk wel open staan
voor die informatie. Er zijn er ook,
die willen niet luisteren. Ze mogen
me wel vragen of de huren straks
niet omhoog gaan, maar dan krij
gen ze dit antwoord".
Nuchtere antwoorden, zoals steeds.
Praten met Schaefer over andere
wijken blijkt overigens nog weinig
concrete standpunten :>p te kunnen
leveren. Van De Camp weet hij heel
weinig („ons zijn geen concrete
plannen bekend") en over het gebied
Herengracht-Zijlsingel stelt hij vast
„blij te zijn dat er nu een bestem-
mingsp'an voor is. Ik hoop niet dat
er nu nog een oeverloze discussie op
volgt. In een bestemmingsplan kan
Je niet wonen. Er zal gebouwd moe
ten worden. Zijn er bezwaren tegen
hoogbouw9 Bemoeien de mensen die
die bezwaren maken zich ook met
de exploitatie? En met de huren?".
Ook voo- linkse doordrammers is in
spraak we* eens lastig.
Nadat we nog even de voordelen
van centrale verwarming boven een
gaskachel hebben vastgesteld, loopt
de vluchtige visite ten einde. Schae
fer vertrouwt ons nog toe: „Weet Je
wat een belangrijk aspect is? Dat
we met Leiden constant overleg
voeren. Er is een stuurgroep, die be
staat uit de vertegenwoordigers van
het ministeries van volkshuisvesting
en ruimtelijke ordening en van cul
tuur, recreatie en maatschappelijk
werk en van de gemeente. Die ko
men éénmaal in de maand bij el
kaar om te horen hoe de stand van
zaken ls. Zo moet het ook, je moet
gezamenlijk optreden, wil Je iets be
reiken".
^YA.X K(i.MOM)
BRLKSTRAAT
INTERNATIONALE
BOXTMODK
BREESTRAAT173
TEL. 01710-23337 LEIDEN
LEIDEN Assistent-bedrijfslei
der Olierook van Vroom en Drees-
man Leiden bestrijdt ten enen male
dat het bedrijf niet attent genoeg is
opgetreden, gisteren, tijdens het bij-
lenzwaaifeest van de wat buiten zin
nen geraakte 17-jarige P H. van de
"Ik heb constant bij hem in de
buurt gestaan en heb ogenblikkelijk
de mensen weggestuurd. Maar dat
was moeilijk omdat iedereen bleef
staan kijken. Het was trouwens le
vensgevaarlijk om de man aan te
pakken, je kon zo een klap met de
bijl krijgen".
De Jongeman kwam rond half twee
de zaak binnen met een draagbare
radio die teveel lawaai maakte. Een
verkoper vroeg het geluid te tempe
ren, maar daar gaf de Jongen geen
gehoor aan. Wild geworden greep hij
een klein bijltje en begon daarmee
ongecontroleerd in het rond te
De politie, die binnen enkele mi
nuten ter plekke was, ikon weinig
doen, daar de knaap inmiddels door
twee klanten was gegrepen. Eén van
hen leidde de knaap af terwijl de an
dere hem met een pook een forse
hoofdwond bezorgde.
Ook in het Diaconessenziekenhuis
was het gedrag van de Jongeman
agressief. Een kalmerende injectie
maakte daaraan een einde. De jon
gen is per EHD naar het politiebu
reau en later naar huis vervoerd.
Wanneer hij voldoende genezen is.
zal hij verder worden gehoord.
woi'alle uitzendkrachten
Eén leerplichtajnbtenaar onvoldoende
'oor
laul Wolfswinkel
LEIDEN Sinds kort is tot de
kmer van Koophandel van Rijn-
bd toegetreden mevrouw J. M. L.
bgerding-Everink (48). De eerste
duw in de geschiedenis van deze
(V.K. Iets dat ongemerkt aan de
pnsen voorbij dreigde te gaan. Het
niet uniek dat een vrouw deel uit
hakt van een instelling als de K.v.K,
aar voor het gebied Leiden is het
wie is mevrouw Borgerding eigen-
Ie. Ze is de eigenaresse van Rötis-
rie Oudt Leyden in de Steenstraat,
t restaurant dat een ster heeft in
[Michelingids.
Twentse van huisuit, grootgebracht
I de textiel (ze volgde in Enschede
I hogere textielschool: ook als één
bi de weinige vrouwen) kwam ze
I Jaar geleden naar Ledden en werd
koopster bij Vroom en Dreesmann.
taen was dat er* leuk. Iedere fi-
laldirecteur kon zelf bepalen of be-
lalde dingen wel of niet in de win-
^DUi
LEIDEN De postduivenvereni-
tig Het Oosten hield een wedvlucht
n Bergerac over een afstand van
B km. In concours waren 46 dui-
h. De uitslag was: 1, 4, 9. P. Koet
C. Vesseur, 3. P. Juffermans, 5.
Gijsman, 6. H. de Haas, 7. S.
hoeman, 8. C. Selier, 10. W.
h Klink.
Dezelfde vereniging hield met 225
liven een wedvlucht van St. Ghis-
|n over een afstand van 198 km. D
tslag was daar: 1. P. Juffermans.
3. C. Gijsman, 4. K. Dokkum en
L 5. W. FokKer, 6. H. de Haas, 7.
C. Vesseur, 9. W. Gijsman en 10.
Schoeman.
LEIDEN De postduivenvereni-
ag De Blauwkras hield een wed
licht van St. Ghislain over een af-
md van 197 km. De uitslag was:
F. v. d. Wetering: 2. A. Noorder-
ber; 3, 7. H. Sladek; 4, 5, 9. P. de
M>s; 6, 8, 10. H. Bodija.
kei kwamen. Dat kan nu niet meer.
Alles wordt centraal geregeld. Een
heerlijk beroep had ik toen."
Na haar huwelijk leerde ae het ho-
recawezen beter kennen en werd ze
door haar echtgenoot "ingewijd" in
de wereld van de goede keuken en de
fijne wijn. Na de dood van haar man
zette ze het restaurant zelfstandig
voort. En ze hefcft er plezier in.
De plaats ln de K.v.K. kwam vrij,
doordat de heer Velthuysen van Ho
liday Inn werd overgeplaatst. Velt
huysen was op zijn beurt in de plaats
gekomen van de heer Borgerding.
Nu mevrouw. Voorgesteld door de
werkgeversbond van horeca-onderne-
mers van de afdeling Den Haag en
omstreken werd ze geaccepteerd en
toegelaten. Samen met 42 anderen
mannen beziet ze de problemen en
vragien die nu eenmaal des Kamers
van Koophandel zijn. Regelmatig
ontvalt het woord "interessant" haar.
Voor vier jaar is ze benoemd; her
benoeming is mogelijk en dat ge
beurt vaak.
Ze heeft een mening, maar weet
niet precies af ze nou meteen een
grote mond moet openzetten. "Ik
weet niet of dat nou past, als vrouw",
zegt ze. Ze is net begonnen en kijkt
de kat zeker uit de boom. Ze is niet
alleen een (charmante) vrouw, maar
ook wel zakelijk. Natuurlijk.
Toch: "Het afsluiten van de bin
nenstad heeft z'n nut heus wel ge
had. Kret heeft het goed bekeken.
Het levert geen nadeel op."
En: "De uitbreiding zo plotseling
van het aantal restaurants en eet
huisjes? Och, dat is tijdelijk, maar of
het nou zo rendabel is?"
„Speldeknop"
"Leiden is een stad waar ik me
thuis voel. Jawel,, zeker wel. Ik in
teresseer me gewoon voor allerlei din
gen. Heb alle musea gezien. Als Je
het Rapenburg ziet, och dat is zo
mooi, het heeft een hitorie en daar
interesseer ik me voor.
Ik hang echt aan Leiden. Ik vind
het dat we die veemarkt heb
ben. Gek hé, dat een vrouw dat zegt?
Ik ben er eens een keer gaan kijken.
Een hele andere wereld interessant.
Historie en levendigheid; dingen
die ze liefheeft. Vandaar ook de lief
hebberij in kunstgeschiedenis. En het
bezoek aan de Verenigde Staten, waar
ze zich eerst "als een speldeknop"
voelde maar "me er bovenuit heb ge
stoken. Ten minste dat gevoel heb ik."
Een vrouw die goed kan luisteren,
die wil weten wat anderen ervan den
ken. Een vrouw dus die ook de stuk
ken leest die de K.v.K. van Den Haag
heeft afgescheiden. Onder meer over
de Schiphollijn.
Vindt ze niet dat ze in een moeilijke
stad als' Leiden niet wat alleen staat
met een exclusieve rötisserie?
"Nee en ja. Je staat alleen en je
vecht alleen. Dat doet iedereen eigen
lijk."
Met "interesse" heeft ze zich vast
gebeten aan haar taak. Met plezier.
En de tijd zal komen dat ze heus
wei eens een grote mond zal open
zetten. Als de kat uit de boom is en
tevreden op de koopvrouwsstoel ligt.
Mevrouw Borgerding: je staat alleen en je vecht alleen.
LEIDEN In de leeftijdsgroep van
11 tot en met 15 jaar komt het in
Leiden het meest voor dat leerlin
gen ongeoorloofd van school wegblij
ven. Over het geheel genomen is het
schoolverzuim verder opmerkelijk in
De Kooi/Leiden-Noord, binnenstad
Noord, Morskwartier (oude gedeelte)
en omgeving Morsweg (achter 't be
lastingkantoor), terwijl de omvang
van het verzuim toeneemt in het
Haagwegkwartier en in de Meren-
wijk. Dit blijkt uit een overzicht van
het schoolverzuim in Leiden over
het schooljaar 1973-'74.
In dit overzicht, dat. is opgesteld
door de sociologe mevrouw dra. C.
Storm en mej. M. Bosman (die eni
ge tijd de taak van de leerplicht
ambtenaar hebben waargenomen),
worden in totaal 843 gevallen van
ongeoorloofd schoolverzuim gemeld.
Voor een goed beeld van het ver
zuim ls dit geval evenwel niet be
trouwbaar, omdat het hier slechts
officiële meldingen betreft van scho
len aan de gemeente. In sommige
gevallen proberen de scholen zelf de
problemen van ongeoorloofd school
verzuim op te lossen en soms ook
wordt het schoolverzuim niet gemeld,
simpelweg omdat men verwacht dat
de leerplichtambtenaar er toch niet
veel aan zal kunnen doen.
In het overzicht van het schoolver
zuim wordt geconcludeerd dat één
leerplichtambtenaar, die op het ver
zuim controle moet uitoefenen en
het moet proberen weg te nemen,
voor een stad als Leiden onvoldoen
de is. Een conclusie waarover giste
ren tijdens een vergadering van de
raadscommissie voor het onderwijs
uitvoerig werd gesproken.
Met name de raadsleden Amptmeijer
(PSP) en Van Aken (PvdA) vonden
het hoogst noodzakelijk dat in de
eerste plaats het toezicht op en be
handeling van het ongeoorloofd
schoolverzuim worden uitgebreid
door tenminste nog één kracht aan
te trekken. Vooral Amptmeijer
drong er verder op aan het accent
te leggen op die wijken waar, door
hun specifieke aard; het schoolver
zuim het grootst is. Hij deed voorts
de suggestie deze problematiek wijk
gericht aan te pakken door bijvoor
beeld de wijkcomité's ln te schake-
De waarnemend chef van de afde
ling onderwijs, de heer Baalbergen,
deelde mee dat er op de onderwijs
begroting nog steeds een post open
staat van ongeveer f 20.000, die be
doeld is om een part-time kracht
aan te trekken. Volgens hem worden
daartoe nog steeds pogingen gedaan;
het wil alleen niet erg vlotten.
Overigens leert het overzicht over
het vorige schooljaar, dat bij de Jon
gere scholieren de omvang van het
verzuim weliswaar minder is. maar
dat de problemen die zich bü deze
categorie voordoen ingrijpender zijn.
De woonomgeving bijvoorbeeld blijkt
bij het verzuim een grote rol te spe
len en daarin kan dan ook een ver
klaring worden gevonden voor het
feit dat het schoolverzuim in de ou
dere stadswijken van Leiden het
grootst is.
Het aantal verzuimdagen springt er
In het overzicht uit bij de Dr. Van
Voorthuysenschool (281) aan de
Marnlxstraat, de St. Christoforus
school (119) aan de Haarlemmerweg
en de Al f ons Ariënschool (100) aan
de Timorstraat. Voor wat betreft het
lager beroepsonderwijs zit er een
piek ln het aantal verzuimdagen bij
de LTS Don Bosco (137) aan de
Boerhaavelaan.
Opmerkelijk ls verder het aantal
leerlingen dat ongeoorloofd is wegge
bleven van de school voor Lager
Huishoud- en Nijverheids Onderwijs
(LNHO) aan het Rapenburg, name
lijk 30 van wie 25 zeer langdurig.
Een belangrijke rol speelt hierbij ver
moedelijk de mentaliteit, omdat leer
lingen vooral ln de hoogste leerja
ren het negende jaar bijvoorbeeld
vaak liever gaan werken dan hun
opleiding afmaken. Illustratief ln dit
verband is, dat bij zestien bezochte
schoolverzuimers van het lager huis
houd- en nijverheids onderwijs in
vier gevallen het negende leerjaar
niet werd geaccepteerd.
"Ik veranderde van baan.
Mijn vrouw zag er erg tegen op
dat ik nu iedere dag zo'n eind
moest rijden, van huis naar werk
Zoek dan woningruil, zegt
mijn broer. Ja, maar hoe?
Gewoon in de krant, met een
rubriekadvertentie.
Achdenk ik.
We hebben het toch maar
geprobeerd. Enfin wat denkt u?
Precies. Nog geen vijf minuten
van mijn nieuwe bedrijf.
Een mens moet soms nog een
hoop leren."
Het dagblad Is uw
leerzaamste
kontaktadres.