Omzet van I
benzine is
gedaald
Danlon en Emmen opnieuw diep in zorgen
Dr. Meinsma stopt
na elf jaar strijd
tegen het roken
Surinamers houden
kantoor nog bezet
Moordende concurrentiestrijd kousenfabriek
Laat'ns wat van je
- ZATERDAG 27 JULI 1974
Minder auto's verkocht
DEN HAAG In de maanden mei en juni lag de benzine-
omzet in ons land respectievelijk 4 en 9 procent beneden die
van de overeenkomstige maanden van 1973. De verkoop van
gebruikte personenauto's was in deze maanden 5 en 9 procent
lager dan vorig jaar en die van nieuwe personenauto's 4 en 11
procent Dit is de uitkomst van een enquete van de bedrijfs
economische dienst van de bond van automobiel-, garage- en
aanverwante bedrijven onder 118 BOVAG-bedrijven, verspreid
over het hele land.
Radio Veronica reikte gisteren onderscheidingen uit
artiesten die de afgelopen tien jaar het meest gedraaid wer
den in Veronica's Top Veertig. Dat waren ach hoe kan
het ook anders: Heintje en de Zangeres Zonder Naam.
Wat de verkopen vaai nieuwe en ge
bruikte personenauto's betreft, is de
maand april bijzonder gunstig ge
weest: er werden 2 procent meer nieu
we en 5 procent meer gebruikte auto's
verkocht in vergelijking met vorig
Jaar, maar de benzine-afzet gaf in
deze maand nog een daling van 8 pro
cent te zien. Een absoluut dieptepunt
van de autohandel vertoonde de af
gelopen decembermaand: de verkoop
van nieuwe auto's verminderde met
60 procent, die van gebruikte Derso-
nenauto's met 58 procent, terwijl in
Januari de benzineverkoop met 19
procent terugliep.
Uit de enquete onder de Bovag-be-
I drijven is voorts gebleken, dat in
aDril 23 procent van de bedrijven
een slechte werkplaatsbezetting had,
ln mei nog 13 procent en in Juni 10
procent. In april sprak 32 procent
van de bedrijven van een goede be
zetting, in mei was dit percentage
gestegen tot 42 en vorige maand was
I het 41.
Reclame
1 De olieconcerns In ons land wille^
j na de reclamestilte sinds de olie
crisis eind vorig Jaar binnenkort weer
gaan adverteren, zo verluidt in re
clamekringen. Nederland loopt daar
bij trouwens niet voorop, want met
name in West-Duitsland. Italië en
Denemarken zijn de reclameactivi
teiten van de oliemaatschappijen al
hervat.
j Na het vakantieseizoen kunnen we
advertenties van de oliemaatschap
pijen in dag- en weekbladen worden
verwacht. De toon van de adverten
ties zal vrijwel zeker wat gematigder
zijn dan vroeger.
Schoon
Volgens de Amerikaanse banden
fabrikant Goodyear is er door twee
van zijn wetenschappelijke medewer
kers een formule uitgevonden die
wel eens tot ..schone" brandstof voor
auto's zou kunnen leiden.
Het reeds gepatenteerde loodvriie
mengsel bevat 65% minder schade
lijke concentraties dan de huidige
benzine en het voldoet toch aan de
hoge octaanbehoefte. Het mengsel
zou moeten bestaan uit 25 procent t-
butyl-alcohol. 3% water en 72 procent
benzine. Volgens Goodvear zijn de
raffinaderijen in staat deze brandstof
voor te mengen.
Krijgsraad De vier Nederland
se militairen van de troepenmacht
in Suriname die in voorarrest zitten
zullen vandaag voor de krijgsraad in
Paramaribo verschijnen. Hierna zal
de krijgsraad beslissen of zij voor
lopig in arrest zullen blijven.
De vier militairen, van wie er drie
VVDM-bestuurslid zijn, worden er
van verdacht na diensttijd op de
grenspost Albina het burgerpak te
hebben aangetrokken tegen strikte
orders van de compagniescomman
dant in.
DEN HAAG De Surinamers die
aktie voeren voor een trefcentrum in
Den Haag. willen het kantoor van
de „Stichting voor Surinamers" als
aktiecentrum bezet blijven houden
tot het trefcentrum een feit zal zijn,
zo hebben zij gisteren gezegd.
Woensdag hadden zij zich met meer
dan 100 man in het kantoor van de
stichting in Den Haag geïnstalleerd.
Zij vinden dat de stichting voor Su
rinamers heeft gefaald in haar pogin
gen de belangen van de Surinamers
in Den Haag te behartigen, en spe-
ciaiall waiar heit streven naar een tref
centrum betreft.
Een interview in een radiopro
gramma met Nel Bredley, hoofdre
dacteur van „De objectieve Surina
mer" en een van de bezetters van
het gebouw van de Haagse stichting
voor Surinamers. is gisteravond uit
gelopen op een scheldpartij.
NOS-presentator Hans Zoet inter
viewde eerst een van de bezetters
over de bezetting van het gebouw
en kreeg daarna de heer Bredlev
aan de telefoon. De vraag, wat hij
had gedaan met een bedrag van
f 2000, dat door de stichting ter be
schikking was gesteld, werd met een
scheldkanonnade beantwoord. „U
bent gewoon brutaal, u moet op uw
broek hebben, u bent een vrijpostige
kerel", gaf de heer Bredley als ant
woord, waarna enkele krachttermen
volgden.
AMSTERDAM Dr. Meinsma
stopt ermee. Na elf jaar strijd te
gen het roken, ivil hij zijn taak
beschikbaar stellen. De "schrik
van de sigarettenindustrie" vindt
zelf dat anderen zijn werk nu
maar eens moeten overnemen.
Zodat de mensen eens uit een an
dere mond horen, hoe gevaarlijk
het roken is.
„Ik ben echt niet ontevreden", zegt
hij, als we terug kijken op zijn ja
renlange anti-rookcampagne. „Het
klinkt misschien wat zelfvoldaan,
maar ik vind dat er toch heel wat
beweging is gekomen in het starre
front van rookgewoonten".
„Nee, ik vind de resultaten van de
campagne tegen het roken zonder
meer positief. Er is toch duidelijk
meer inzicht in de bestaande pro
blemen gekomen. Er ls tenslotte be
reikt dat vijftien tot twintig pro
cent van de mannen is opgehouden
met roken. En op scholen wordt
aan het rookprobleem nu ook ein
delijk die aandacht geschonken, die
mij welkom is".
„Elf Jaar geleden bestand er heel
wat meer weerstand tegen dit as
pect van de gezondheidszorg dan
nu. Zelfs in medische kringen. Ik
dacht dat die twijfel nu weg was.
Zelfs de sigarettenindustrie zwijgt.
Verzet zich niet meer. Dat is toch
allemaal wel bereikt in die Jaren".
Stijfkoppig
„Een stijfkoppig volgehouden ge
vecht, dat was het". Dr. Lenze
Meinsma (50 Jaar, Fries van ge
boorte) wrijft met een vermoeid ge
baar in zijn ogen.
De toekomst ziet dr. Meinsma opti
mistisch tegemoet. „Ik verwacht dat
er omstreeks de tachtiger Jaren
nauwelijks meer in het openbaar
gerookt wordt. Hoogstens nog door
wat oudere mensen. In de komende
tien Jaar zal de sigaret dezelfde
weg gaan als eertijds de pruimta
bak. Net zoals er nu nog maar een
paar mensen over zijn die pruimen,
zullen er over een aantal Jaren nog
maar heel weinig mensen zijn die
roken", zo vertelt dr. Meinsma.
Een directe opvolger van dr. Meins
ma is er nog niet. Maar er wordt op
het ogenblik gesleuteld aan de op
richting van een stichting, die zijn
anti-rookcampagne moet voortzet
ten.
„Het is de bedoeling een basisver
breding na te streven", legt dr.
Dr. Meinsma
Meinsma uit. „In die nieuwe stich
ting zullen dan het Koningin Wil-
helmina-fonds, de Nederlandse Hart
Stichting en het Nederlands Astma
Fonds gaan samenwerken. Zij heb
ben alle drie tenslotte met het ro
kersprobleem te maken. Ik hoop dat
die samenwerking succes zal heb
ben. Dat is dan een gunstig mo
ment om me terug te trekken".
„Zodra de nieuwe stichting er is,
hoop ik van harte dat degenen die
er werken onbekend zullen blijven.
Want de campagne tegen het roken
is zo langzamerhand te veel gekop
peld aan de naam Meinsma".
Dr. Meinsma blijft wel directeur
van het Koningin Wilhelmina-
fonds, een functie die hij nu al 21
jaar bekleedt. Dit Jaar viert het
KWF overigens het 25-Jarig Jubi
leum.
Dr. Meinsma zegt na elf Jaar een
zame strijd tegen het roken: „Een
ander zou het misschien totaal an
ders hebben aangepakt. Toch heb ik
weinig adviezen gekregen hoe het
beter moet.
De nieuwe stichting zal zich vooral
met de volgende drie zaken moeten
bezig houden: gedragswetenschappe
lijke research van de roker, hulp
bij ontwenning van het roken en
voortzetting van de voorlichting
over de risico's van het roken.
Meinsma: „Door de beperkte mid
delen, waarover we tot dusver kon
den beschikken, heeft het gedrags
wetenschappelijk onderzoek tot nu
toe veel te weinig aandacht gekre
gen. De situatie is nu zo dat vijf
tien procent van het totale aantal
sterfgevallen veroorzaakt wordt door
het roken. Dan kun je niet meer
volstaan met alleen maar voor te
lichten. Er is nauwelijks een oor
zaak te noemen, die zoveel sterfte
tot gevolg heeft. Zelfs het verkeer
niet, waaraan Je nog vaak gedwon
gen wordt deel te nemen. Maar ro
ken is het gebruik van een genot
middel. Een genot met een wrange
bijsmaak, weliswaar".
„Bovendien willen we bereiken dat
de overheid zich duidelijker opstelt.
Vooral door beperkende maatregelen
ten aanzien van het roken. Want Je
moet vooral de Jeugd beschermen
tegen de tabak".
„Er moet een verbod komen om In
openbare gebouwen te roken. Auto
maten langs de openbare weg moe-'
ten verwijderd worden", zo meent
dr. Meinsma.
„Een leeftijdsgrens zou ideaal zijn.
Volgens de bestaande locale poli-
tie-verordeningen mocht er al geen
tabak verkocht worden aan mensen
beneden de zestien Jaar. Maar dat
is achterhaald door de automaten".
Dr. Meinsma zou verder het liefst
zien dat alle reclame voor tabak
verboden werd. Op de televisie en
de radio geldt dit verbod al. De
STER weigerde overigens onlangs
óók een anti-rookreclamefilmpje
van 41. Meinsma.
Met ingang van 15 augustus zal een
pakje sigaretten een kwartje duur
der worden. Zullen dergelijke prijs
verhogingen een steun zijn voor
zijn „Actie Niet Roken?"
Meinsma: „Nee. Voorlopig vind ik
het alleen maar een verontrustende
ontwikkelig. Wat wij Hollanders
zijn een zuinig volkje. En dan zul
len weer meer mensen op shag
overstappen. En shag bevat volgens
de Consumentenbond nog meer ni
cotine dan sigaretten. Dus het risico
wordt nog groter".
„Ik heb niets tegen prijsverhogin
gen van tabak. Maar dan wel zo
fors dat de mensen zeggen, ik stop
met roken. Ik zou het heerlijk vin
den, als de prijzen bijvoorbeeld ver
dubbeld werden. Maar dan over de
hele linie in de sector tabakspro-
dukten".
„Maar prijsverhoging is beslist niet
de beste methode o m de mensen
van het roken af te brengen. Ik
heb liever dat ze door hun gezonde
verstand er mee stoppen", zegt dr.
Meinsma.
EMMEN In de vroege morgen van 15 oktober 1967 werd
de Drentse industrieplaats Emmen opgeschrikt door een enor
me brand. In korte tijd gingen de fabrieksgebouwen van de
NV Danlon Nylonkousenfabriek in vlammen op. In luttele uren
werd het bedrijf herschapen in één stinkende, rokende en smeu
lende puinhoop.
Emmen verwachtte een ramp als
gevolg van de brand. De werkgele
genheid in de streek steunde im
mers zwaar op het Danlon-concern
Ruim 1200 werknemers moesten na
de brand voorlopig van hun werk
thuisblijven en zagen de toekomst
somber in. Alleen de brandschade
bedroeg ail meer dam 30 miljoen gul
den.
Precies een Jaar later wapperde van
alle fabrieksgebouwen van de N.V.
Danlon op het Emmense industrie
terrein uitbundig een groot aantal
vlaggen. Danlon was letterlijk weer
uit de as herrezen.
„Dankzij de durf en het doorzet
tingsvermogen vam de Danlom-direc-
tie, bleek de vrees dat de brand een
enorme slag had toegebracht aan de
werkgelegenheid in en om Emmen
ongegrond", zo sprak de toenmali
ge minister van Economische Zaken
De Block bij de opening van de
nieuwe gebouwen.
Danlon was zelfs in één klap uit
gegroeid tot één van de grootste kou-
senfabrieken in West-Europa. In het
Jaar van de brand gaf de balans
overigens nog een winst aan van 2,4
miljoen gulden.
In de jaren daarop voerde Danlon
een expansief beleid. In 1969 werden
de Steenwijkse kousenfabriek De
Jong en Van Dam en de Haarlemse
kousenfabriek Hin overgenomen.
In 1971 kreeg het inmiddels tot
Danlon-Hin omgedoopte bedrijf de
wind mee door de hot pants-mode.
Maar hert jaar daarop kreeg de an
derneming een flinke klap door de
opkeomst vam die broekpaikken-mode.
Catastrofe
En in 1972 was het definitief af
gelopen met de succesrijke jaren van
Danlon-Hin. Eerst vorige week bleek
echter pas goed dat het concern een
catastrofe boven het hoofd hangt.
De reserves raakten in de afgelo
pen Jaren uitgeput. De voorraden
hoopten zich op. De concurrentie op
de kousenmarkt spitste zich toe.
Danlon zit zwaar in de schulden.
Volgens Elseviers Weekblad voor
meer dan 50 miljoen gulden. Ge
raamd wordt dat hert verlies eönd dit
Jaar ongeveer acht miljoen gulden
zQl bedragen, maar het is zeer waar
schijnlijk dat het veel hoger zal uit
vallen.
Emmen zit n*> de brand van zes-
en-een-half Jaar geleden weer diep in
de zorgen. Opnieuw dreigen er hon
derden mensen op straat komen te
staan.
Ondanks de opkomst van de spij-
Een beeld van Danlon in de
vroege morgen van 15 oktober
1967: brand zou een groot deel
van het bedrijf totaal vernielen.
kerbroek en hot broekpak blijkt
overigens dat de Nederlandse vrouw
niet minder panty's is gaan dragen.
Gewone nylons worden al jaren
vrijwel helemaal niet gedragen. De
Nederlandse vrouw versleet vorig
jaar gemiddeld 24 panty's. Evenveel
als in 1972. In 1971 waren het er nog
28 en in 1970 weer 24. Het ver
bruik bleef dus ongeveer op hetzelf
de niveau.
Concurrentie
Danlon-Hin en ook de twee overt
ge kousenfabrieken in ons land, Jan
sen de Wit Jovanda) in Schfjmdel en
Ten Cate in Almelo is kapot ge
gaan aan het elkaar „dood-concurre-
ren" met goedkope aanbiedingen uit
de enorm opgelopen oude voorraden.
De malaise in de kousen-industrie
is overigens geen louter Nederlands
probleem. Ook in de kousenfabrie
ken in onze buurlanden werkt men
op een laag pitje.
De problemen zijn dit Jaar nog
ernstig verscherpt door de sterke
stijging van de grondstoffenprijzen.
Nylon komt tenslotte uit olie.
Uitverkoop
loopt goed
De Nederlandse kousenfabrie
ken zijn bovendien in moeilijkheden
gebracht door die goedkope partijen
panty's, die uit het buitenland op de
Nederlandse markt werden ge
bracht. Van de 120 miljoen panty's
en kousen, die vorig Jaar in ons land
werden verkocht, kwam ongeveer de
helft uit het buitenland.
De vakbeweging ls uiterst somber
over de kansen op behoud van de
volledige werkgelegenheid in de kou-
senindustrie waar een kleine 3.000
man werken, in het beleid van dp
directie van Danlon-Hin hebben de
vakbonden geen enkel vertrouwen.
Zij willen dat er een supervisor wordt
aangesteld.
Krediet
De regering ls in principe bereid
de werkgelegenheid in de kousenin-
dustrie veilig te stellen door middel
van een krediet van 15 tot 20 miljoen
gulden. Maar dan moeten Danlon-
Hin en Jansen de Wit wel gaan sa
menwerken.
De bonden zijn bang dat het eind
resultaat van de besprekingen met
Jansen de Wit in Schijndel zal zijn
dat Danlon een uitgekleed bedrijf
wordt. Dat er in Emmen tenslotte
toch een groot aantal ontslagen zal
moeten vallen.
In dat geval zou zuid-oost-Drente,
waar toch al veertien procent van de
mensen zonder werk zit, in nog gro
tere moefbjikheden komen.
Danlon een jaar na de ramp: het bedrijf boekte direct weer
opgang van de panty. Nu hangt de onderne ming een nieuwe
uitnemende resultaten dankzij de
catastrofe boven het hoofd.
urn
0
UTRECHT Volgens de textiel-
detailhandel zijn de uitverkoopresul
taten van de afgelopen week beter
dan die van vorig jaar. Vooral heren
kleding gaat vermoedelijk door het
aanhoudende slechte weer vlot van
de hand.
Bij de dameskleding liep het wat
minder storm, maar dat wordt toe
geschreven aan de vooropruiming.
naar ons
land
ARNHEM Er zijn gisteren op
vallend weinig Westduitsers naar Ne
derland gekomen om hier hun
vakantie te beginnen. De vele Duitse
vakantiegangers uit het Ruhrgebied
bleven weg. Wel had de doorlaatpost
Bergh bij Zevenaar het aan de
Duitse zijde druk. In drie rijen ston
den de auto's van terugkerende va
kantiegangers opgesteld.
Een lief telefoongesprekje is
altijd welkom bij een verre
beminde. Even babbelen over de
gebeurtenissen van de dag,
een afspraakje maken of zomaar
een telefonisch zoentje.
Voor een schijntjewant 's avonds
en in het weekend belt u voor half
geld door heel Nederland.
