Strategie voor
evangelisatie
gecompliceerd
KERKDIENSTEN
PvH L\
Controversen en verschillen
PAGINA 4
ZATERDAG 27 JULI 1974
Het woord "evangelisatie" betekent eigenlijk niet anders dan verkondigen van het evangelie.
Ze gaat uit van het woord van Jezus toen hij vóór zijn hemelvaart afscheid nam van de discipe
len: gaat heen in de gehele wereld, verkondigt het evangelie aan de ganse schepping. Daarin
ligt een wereldwijd perspectief. Van alles wat de kerk doet, de kerkdiensten, de catechese, het
jeugdwerk, het diaconaal-maatschappelijk werk, kunnen we zeggen dat dit valt onder het begrip:
evangelisatie.
Doch, zo simpel ligt het in de
praktijk toch niet. Het is nu eenmaal
zo dat het gebruik van een woord de
inhoud bepaalt. Wanneer wij denken
aan net woord „evangelisatie" gaan
onze gedachten uit naar iets wat in
de me* «te gevallen wel met de kerk
te maken heeft, maar er toch in
menig geval enigszins naast staat.
Het is een stuk werk dat nogal eens
gedragen wordt door bepaalde groe
pen. Soms hebben deze een binding
met de kerk en soms ook weer niet.
Het kan zelfs gebeuren dat er evan-
gelisatiogroepen zijn die zich opstel
len tegenover de kerk.
In bijna alle Europese talen kent
men, zij het dan met een kleine ver
andering, die voorkomt uit het taal
eigen, net woord evangelisatie. Maar
in al die landen duidt men er toch
telkens v eer iets anders mee aan. In
ons land kunnen we denken aan
stadsevangelisaties, aan tentzendin
gen. aan bijzondere bijeenkomsten
waarvoor dan gewoonlijk extra re
clame wordt gemaakt. Zij hebben
zich gericht tot buiten-kerkelyken. tot
mensen die formeel en misschien ook
wel innerlijk, nog een band hadden
met de kerk, maar die band was in
ieder geval bijna losgeraakt.
Tent
In de kerk kwamen ze niet meer.
In een tent of bijzondere bijeenkomst
kwamen ze misschien nog wel. In
Frankrijk en België betekende evan
gelisatie werk onder rooms-katholie-
ken. Men bracht de bijbel aan de
man en er werd een sterke nadruk
gelegd on bekering en dat betekende
in de meeste gevallen de overgang
van het rooms-katholicisme naar het
pr >testantisme. Wie hier wel eens een
marktprediking heeft meegemaakt
weet dit
In Duitsland is het woord evan
gelisatie niet los te maken van de
„Innere Mission," dat we weer niet
zo maar kunnen vertalen met ons
inwendige zending. Het is verkondi
ging in v oord en daad, maar op de
daad ligt in dit land alle nadruk.
Hoeveel inrichtingen zijn er niet uit
de evangelisatie, die Innere Mission,
voortgekomen. In Engeland is het
woord evangelisatie nauw verbonden
met opwekkingsbewegingen die er
vanaf het begin van de 18e eeuw tot
hebben geleid tot gescheiden kerken
en tot het Leger des Heils.
In al deze landen heeft het woord
„evangelisatie" een eigen klank en
inhoud gekregen. Toch is er wel de
gelijk onderling een verbinding en
uit de verschillende landen hebben de
bewegingen elkaar beïnvloed. Evan
gelisatie is nergens los te denken van
zo iets als een opwekkingsbeweging
en evenmin van een christendom
van de daad.
Dit alles bleek ook op de evan
gelie-conferentie die een kleine
twee maanden geleden in ons land
is gehouden onder de speelse naam
..Keeromme, keeromme. waarmee
de bekering, die hier in het middel
punt zou staan, werd aangeduid. Al
le evangelisatie heeft dit element
in zich. Het "bekeert u" is ook niet
weg te denken uit het evangelie. Het
is ook niet weg te denken in een
kerkdienst, wie goed luistert zal
zich persoonlijk aangesproken weten.
En het is zeker niet weg te denken
in het werk dat wij aanduiden met
het woord evangelisatie.
In één van de verslagen welke wij
van die conferentie lazen, stond ook
deze zin: "Als een rode draad liep
door de conferentie heen de vraag of
het woord bekering een persoonlijke
aangelegenheid is of dat bekering
evenveel te maken heeft met alles
wat zich in de samenleving af
speelt". Met andere woorden: beke
ring heeft ook iets te maken met on
ze houding in het openbare leven en
dan komt er weer iets om de hoek
kijken van die Innere Mission in do
Duitse landen.
Een aantal groepen uit de samen
leving, actiegroepen of hoe men ze
ook noemen mag. hebben aan dit as
pect op die conferentie nog eens ex
tra nadruk gegeven, zoals de Wereld
winkel, het Delta-beraad, de Oecu
menische Werkplaats. Natuurlijk
was ook het Leger des Heils hier
aanwezig, dat van het begin af aan
naast de nadruk op bekering, ook
het reddende werk, geboren uit de
barmhartigheid van Christus, heeft
verenigd.
Maar er is meer dat onze aandacht
vraagt wanneer wij het hebben over
evangelisatie. De samenleving waar
in wij verkeren is veranderd- Kon
vroeger nog van uitgaan dat
wij in Europa leefden in een geker
stende wereld en dat evangelisatie
was het zoeken naar afgedwaalde
schapen, dat kunnen we nu
niet meer. De secularisatie heeft
steeds meer rond zich gegrepen, zo
dat de vraag gesteld mag worden,
of onze landen niet evenzeer zen
dingsterrein zijn geworden als wat
men vroeger aanduidde bij de hel
denwereld. Is er nog verschil tussen
uitwendige zending en inwendige
zending.
Deze herfst in de maand oktober,
zal er te Rome weer een bisschop
pen-synode worden gehouden. Na
het tweede Vaticaans concilie is de
ze ingesteld als een overlegorgaan.
Beslissingen kunnen er uiteindelijk
niet worden genomen. De paus blijft
het laatste woord behouden. Een aan
tal bisschoppen nu heeft voor deze
synode de evangelisatie aan de or
de gesteld. Zij hebben een aantal er
varingen in hun eigen kerkprovin
cie opgedaan die zij nuttig en nodig
achten om evangelisatie zinvol te
maken. Het woord vanuit het Vati-
caan alleen achten zij niet meer vol
doende. "Evangelisatie kan alleen ge
loofwaardig worden gemaakt als de
kerkgemeenschap zich in dienst
stelt van de maatschappij".
Dat bij Rome evangelisatie sterk
gericht ds op deze kerk zelf, is te be
grijpen. Dat ligt in heel haar dog
matische structuur. Maar deze bis
schoppen voelen dat evangelisatie
ook iets te maken heeft met heel de
samenleving en dat op een andere
manier als vroeger werd gedacht.
Men heeft eigen ervaringen opge
daan in de lokale kerk. Andere bis
schoppen daarentegen vragen "om de
geloofszekerheden nog eens vast te
stellen, zodat ze weten waarover wèl
en waarover absoluut geen discussie
gevoerd mag worden". Twee menin
gen tegenover elkaar en we kunnen
verzekerd zijn dat het aan spannin
gen niet zal ontbreken.
Terwijl we dit schrijven vergadert
in Lausanne in Zwitserland het We
reldevangelisatiecongres, waaraan
niet minder dan 2.700 personen deel
nemen. Ze komen vanuit alle delen
van de wereld. De vroegere zendings-
gebieden zijn niet minder vertegen
woordigd dan de vroegere zendende
kerken. Ook de Jonge kerken weten
Deze foto vonden wij in het Zendingsblad van de Nederlandse
Hervormde Kerk als illustratie bij een artikel van Jan Filius,
getiteld: "Waarom is zending toch zo n ingewikkeld zaak?"
Filius constateert in zijn artikel dat "die anderen" ook verre
kijkers hebben gekregen en de ontwikkelingslanden ons kun
nen zien. "Ze komen hier, ze zien onze samenleving en wat
ze ervan zien bevalt ze niet best. Als dat nu het resultaat is
van wat de christenen ervan weten te makenvragen ze zich
af. is het dan wel zo de moeite waard? Volle kasten en klui
zen, maar lege harten en lege kerken." Filius ziet daarin de
oorzaak van het zo ingewikkeld worden van de zending.
"Daarom zoeken wij naar de juiste verhouding tot allerlei
vraagstukken hier en overzee."
dat zij een evangelisatieopdracht
hebben en dit op'zichzelf is één van
de verheugende feiten die wij tegen
woordig beleven. De fakkel die een
maal is aangedragen, wordt voort
gedragen. Dit kan ook niet anders
wil een een kertc niet verstarren.
De Wereldraad van Kerken alsook
de Rooms-Katholieke Kerk zijn daar
door waarnemers vertegenwoordigd.
Dat ook Rome waarnemers heeft ge
stuurd, is op zichzelf een opmerkens
waardige gebeurtenis, temeer daar
die deelnemers bijna uitsluitend van
protestantse huize zijn, ook al zijn
ze hier dan in menig geval geen offi
ciële afgevaardigden. Zeer velen ko
men uit groepen.
Hoe het daar in Lausanne zal lo
pen, weten we momenteel nog niet.
Daarover hebt u misschien reeds het
een en ander kunnen lezen. Maar
zoveel is tevoren reeds te zeggen dat
er zich ook hier spanningen zullen
voordoen. Ten eerste al omdat de
deelnemers die uit zoveel verschillen
de landen «omen, allemaal hun
eigen achtergrond hebben. De een
zal zich kerkelijk gebonden weten en
de ander komt uit een groep die los
van de kerk staat, misschien wel te
genover de kerk. De een zal oproe
pen om terug te keren tot de oude
beproefde kerkelijke paden, terwijl
de ander geheel nieuwe wegen voor
zich ziet. (als bij de bisschoppensy
node in Rome). De een zal een aan
hanger zijn van de Wereldraad van
Kerken, terwijl de ander zich tegen
deze gemeenschap van kerken keert
om de koers ole gevaren wordt, die
men niet-evangelisch acht. De een
zal oproepen tot persoonlijke beke
ring en de ander zal er de nadruk op
leggen dat een kerk er niet voor zich
zelf is. maar haar taak moet vinden
ook in hetgeen zij kan doen in de
samenleving. Ook over de Wereld
zendingsraad wordt verschillend ge
dacht.
Een Nigeriaanse afgevaardigde, de
voorzitter van de Nigeriaanse Evan
gelische Gemeenschap heeft zijn hart
reeds gelucht, omdat, naar zijn me
ning, zendelingen in het verleden
het werk van de evangelisatie vaak
hebben gehinderd, omdat zij niet
wilden samenwerken met elkaar en
met de inheemse christelijke leiders.
Zij waren - weer volgens hem - te-
WOORD VAN BEZINNING
We zijn erg uitslijterig. Ik bedoel,
dat heel erge dingen zelfs zoge
naamd "gewoon" worden, als het
maar lang genoeg duurt. Aan de
ontzetting van mensen, die elkaar
zomaar doodschieten of laten ont
ploffen, raak je zelfs gewend.
Aan Ierland en wat zich daar voor
verschrikkingen voordoen, zijn we
gewend! Aan wat zo huichelachtig
"incidenten" heten in Laos en
omgeving, raken we gewend! Als
het moorden en wat daar bij
hoort ergens net begint, slaan we
de handen in elkaar en zeggen we
nog eens even: "Hoe is het moge
lijk", maar als het wat meer op
de binnenpagina van onze krant,
is het al uitgesleten.
De laatste dagen hebben weer 'n
heleboel mensen hier verzucht:
"Hoe is het mogelijk", als Je beel
den ziet van verwoeste huizen:
vakantiegangers, berooid van al
les: gewonden en vooral vermink
te kinderen.
Hoe is het toch mogelijk, dat er
nooit een eind schijnt te komen
aan de waanzin, dat de ene mens
de andere te lijf gaat? Mensen
die elkaar nooit hebben gezien,
die-als ze hier bij ons logéerden-
misschien de dikste vrienden kon
den worden: die Je ze zou vragen
Hoe is het
mogelijk!
of ze het zo gewoon vinden, dat
anderen gedood worden, ver
ontwaardigd: "nee!!" zouden roe
pen. Hoe is het toch mogelijk,
dat desondanks, jonge mannen
andere jonge mannen ombren
gen: dat mensen explosieven
gooien of neerleggen, waardoor
willekeurige andere mensen ver
nield worden .Zijn dat de "idea
len" van de mensheid? Fijne
idealen, als dat anderen het le
ven moet kosten, zou Je zeggen.
Zijn het misschien prinoipes. die
een mens zover brengen, dat hij
de dood van een ander aanvaar
den kan. als dat principe maar
wordt gehandhaafd? Wel in
drukwekkend dan.
Wat is het toch. dat de ene mens
zo woest verblind kan opjagen te
gen de andere, dat er moord van
komt in het klein of in het groot?
Hoe is het mogelijk?
Om een beetje zicht op een ant
woord te krijgen eerst wat anders.
Netjes in onze kamers gezeten bij
een kopje koffie en de verschrik
kingen van de wereld veilig opge
borgen achter het grijze televisie-
ruitje, zouden we kunnen den
ken, dat anderen op andere plaat
sen zo slecht of fanatiek of wat-
ook-maar zijn en dat daardoor
die moord-ellende in stand wordt
gehouden. Met je buurman over
het balkonnetje filosoferend, lijkt
het dat Je slaags raakt over
wat dan ook.
Wij, die er niet direct in betrok
ken zijn, denken al heel gauw, dat
het ons niet zal gebeuren. Dat we
nooit en te nimmer zover te krij
gen zijn, dat wij ook anderen om
brengen. Stel je voor: dat je een
medemens zou dodenHelemaal
om verweg te gooien, dat die me
demens een onschuldig kind zou
zijn!
Nou. Hier ligt al de eerste en
misschien meest noodlottige ver
gissing. We moeten ons niet door
de schijn laten bedotten, ook al
doen we dat nog zo graag en is 't
heel erg verontrustend om je
hierop te bezinnen. Wij, u en ik
heel gewoonu die dit leest) heus,
wij zijn er binnen korte tijd toe te
brengen om datgene te doen (zelf
te doen!) waarvoor we nu nog
verbijsterd de handen ineen
slaan en roepen: "hoe is het mo
gelijk"! Als je niet héél erg goed
getraind bent, dan laat Je Je zó
maar meeslepen, zómaar ompra
ten, dan zit je zómaar goed te
praten, wat je altijd verfoeid hebt!
We winnen nooit een vrede met
"hoe is het mogelijk" te roepen
over anderen. We moeten ons
veel nauwkeuriger en vele moei
zamer bezinnen op- en pantseren
tegen dat ontzettend kwaad van
het anderen kwetsen als ik meen
gelijlc te hebben!
Als in de bijbel God zelf het je
lanwijst: "naastenliefde", dan
zijn alle mensen het daar o, zó
mee eens! Maar, pas op voor de
toepassing in de praktijk. En
daardoor is het mogelijk, weet u,
is dat moorden, die oorlog, ter
reur, kindermoord enz. enz. moge
lijk! Omdat wij vertikken echt Je
naaste lief te hebben. We vinden
iemand, die niet onze meningen
deelt, geen naaste: iemand, die
er anders uitziet, geen naaste:
iemand die mijn godsdienst of po
litiek niet beaamd, geen naaste;
iemand die andere gewoonten
heeft, geen naaste, iemand die mij
niet gehoorzaamt, geen naaste;
iemand die een onverstoorbare
taal spreekt, geen naaste.
Ik ga heus de lijst niet verder
breien, die is zowat eindeloos! We
beamen, heel beschaafd het ge
bod van de naaste-liefde. we
schudden het hoofd van meewa
righeid bij de gruwelbeelden-nu
weer van Cyprus-en we zeggen
telkens bij al die ellende: "Hoe is
het mogelijk"! Wel nu weet u 't:
hoe dat mogelijk is! Omdat wij,
nee niet eerst anderen, maar u
zelf. nauwelijks naasten over
hebt. Die hebben we geschrapt, die
tellen niet! Daar ligt de kiem van
alle moord en (alleen een "netter"
woord) van alle oorlog!
Niet te zeggen hoe dringen het
om Je toch weer eens echt te be
zinnen op zo'n kernwoord uit het
evangelie. Of toch maar liever al
die verschrikkingen? Nou, dan
zucht ik: hoe is het mogelijk! Nee.
zó negatief zeg ik geen gedag, ik
geloof, dat heel wat mensen zich
wél willen bezinnen hierop en dat
er een vrede te winnen valt
J. BOVENBERG,
Ger. pred. Leiden Z
veel gebonden aan hun thuisfront.
Hij zal een internationale organisa
tie van evangelische zendingsgenoot
schappen voorstellen. De Wereldzen
dingsraad is teveel gebonden aan de
Wereldraad van Kerken en van
daaruit wordt teveel gedirigeerd. En
door dit alles heen spelen natuurlijk
ook weer theologische verschillen.
Nu wordt de pap nooit zo heet ge
geten als ze wordt opgediend en dat
zal ook in Lausanne wel het geval
zijn. Maar in ieder geval mogen we
constateren dat oude en nieuwe
controversen op het terrein van de
evangelisatie naar voren zullen ko
men en dat het voor de leiding niet
gemakkelijk zal zijn een "wereldstra
tegie" voor de komende Jaren uit te
stippelen. Intussen zal het evange
lisatiewerk voortgaan en het zal ook
wel zo zijn dat men elkaar door zulk
een conferentie toch meer beïnvloedt
dan men misschien openlijk zal willen
toegeven.
Ds. S. J. M. HULSBERGEN
Velthulise.
RK Plus X kerk (zat. 7 u.) 9, 10.30
Hoeksteen 10 u. Dovendlenst 10 u.
Pfarrer Fr. Wattjes. v. Hoengen, dienst
Noord «Ijk Herv. Gem. (Vlnken-
laan) 10.30 u. kand. A. J. Ritchl. 7 u.
7 u. Samenkomst In geb. Ned. 1
Ned. koorzang 11.45 en 17.30 u.
H. Geestkrk Ridderveld „De Bron
(zat. 6.30 u.) 9 en 11 u. pred. J. SeiJse-
ln de Duitse taal. Ziekenhuis "Over-
duln" 2 u. ds. J. G. v. Ieperen., Geref.
Kerk Vredeskerk 9^3 0^u. ^ds. ^^D^JL
ds. D. Keunlng (Oude Kerk) 10 u. dhr.
Vink (De Rank) 8.30 u. Duitse d.. 10
u. dienst geref. bond) 3.30 u. ds. J.
Catsburg 7 u. dr. J. 6. B. Jansen. Ge
Prot. Bond, RK Kerk 8, 9.30, 11 en 5.30,
u. (zat. av. 7 u.).
Valkenburg Herv. Gem. 10 u. ds.
G. Zonneveld. 6.30 u. ds. v.d. Linden
(Jeugdd.). Geref. Kerk 9.30 en 6.30 u.
ds. J. Meljnen te Den Haag, Geref.
Kerk (vrljgem.) 9.30 en 5 u. ds. Hoff.
Voorh »ut Herv. Gem. 10 u. ds.
Hogenkimp. RK Kerk 9. 10.30. 11.45
en o AO u. (zat. av. 7 u.).
Leiden Herv. Gem.
Hooglandse Kerk 10 u. ds. H. J. v.
Achterberg 11 45 u. Oec. studentend.
Marekerk 10.30 u. kand. R. H. M. d.
Jonge. 5 u. ds. G. Spilt. Ede.
Maranaihakerk fO u. ds. M. J. Wa
genvoorde.
Konmgskerk 10 u. dhr. A. G. Huigen.
Bethlehemkerk 10 u. kand. Chr. d.
1.30 u.
Lodewijkskerk (zat. av. 7 u.) 9.30, 11,
12 15 en 7 u.
Vrij Kath. Kerk Vreewijkstraat 19)
Leger des Hells 10 u. helliglngsd. en
7.30 u. verlossingssamenkomst o.l.v. ka
pitein en mevr. J. Lelssenaar.
Oud Kath. Kerk (Zoeterwoudsesin-
gel 49) (zat. av. 7 u.
nCVolle Evang. gem. (Kindervreugd)
10 u. H. d. Jong.
Benthuizen Herv. Gem. 9.30 en 6
u. ds. Den Dikken, Geref. Gem. geen
opgave ontvangen.
Bodegraven Herv. Gem. (Dorps
kerk) 9.30 u. dhr. L. van Gaale, 6.30 u.
dr. W. üalke (Salvatorkerk) 9.30 u. ds.
fatorkerk*9.30 u. ds. F. Pijlman. 5 u.
ds. H. d. Valk. Chr. Geref. Kerk geen
opgave ontvangen. Geref. Kerk (vrll-
gem.) 8.30 u. ds. A. Duits. 3 u. ds. Th.
Hoff, Geref. Kerk (vrljgem. bulten
verb.) 9 u ds. Mul. v. Dronten, 7 u. ds.
Mul. Geref. Gem. (Remisestraat) 10 u.
leesd.. 5 u. leesd., (vrij. 7.30 u. ds. L.
Kleboom uit Canada). Volle Evang.
ref. Kerk (Vlnkenlaan) 9 u. ds. Elgers-
ma. 5 j. kand. J. Loosman (Hoofdstr.)
10 u. kand. Loosman. 7 u. ds. Elgersma
(v.d. Berghstlchtlng) 11 u. ds. Elgers
ma (Sole Mlo) 9.30 u. ds. D. Keunlng.
RK Kerk (Maria ter Zee) 7.30. 9. 10.30,
12 uur. 7 u. Duitse mis (zat. av. 7 u.)
(St. Jeroen) 8. 9.30, 11 en 12.15 u.
(zat. av. 7 u.).
Jonge.
Bevrijdingskerk 9 u. ds. W. Dleper-
sloot Herv.-Geref. dienst).
Vrede ;kerk 10 u. dr. J. G. B. Jansen.
Evang Centrum (Zijlsingel 2) 10 u.
J. Leeflang (dl. 8 u. J. Zijlstra.
Mlddernachtsgroep Zoeterwoudse-
slngel 215 u. dhr. Roos.
Plnkstergem. (Oude Rijn 3) 3 u.
G. J. v. Embden (Behlehemkerk) 9.30
u. hulpprediker Kamerling, 6.30 u. ds.
Van Embden, Geref. Kerk 9.30 u. drs.
Verschoor, 6.30 u. ds. Verheul (Nieu-
werbrug) 9.30 u. ds. Verheul, 6.30 u. dr.
Voorstraat 100. 9.45 u.. Soefl-beweglng,
Universel (kerk voor allen), Sportlaan.
Katwijk a. Zee, 4 u. Duitse d., om 7 u..
Engelse d. 11 u.
Noordwljkerhout Herv. Gem. 10
u. in zaal Brama, Dorpsstraat ds. J.
Streefland, 10 u. in De Zllk, aula RK
meisjesschool ds. A. d. Haan, Oegst-
u.1d?lMelljering. ö^d. i^SèreLÏerk!
Hulp en Heil 10 u. kand. Van Dijk. Lel- i
den. Kapel Rijndijk geen d.. Oeref.
Kerk Dorp 9 u. ds. Reedijk 5 u. ds. Ree- j
dijk Aula Noord-Hofland 10 u. ds.
Noord 'vlJ^rijz Herv. (Lokhorstkerk)
10.15 u. ds. H. v. Bilderbeek Gez. dienst
met Doopsgezinden en Rem.
Egllse Wallone 10.30 u. Pasteur E.
Gougnc*.
Academisch Ziekenhuis 10 u. ds. P.
J. D. v. Malssen.
Diaco ïessenhuls 10.30 u. ds. H. W.
Hemmes.
Oec. Werkplaats (Plantage 16) 11.30
u. geen samenkomst.
Jeugdkapel Vredeskerk geen dienst.
Jeugdkapel "De Goede Herder geen
dienst.
Gemeenschap van Kerken (Meren-
Wijk) 10 u oec. dienst ds. Hortensius.
Geref. Kerk
Zulderkerk Lammensqhansweg 15)
10. u. ds. Maaskant. n.m. geen dienst.
Petrakerk (Surlnamestraat) 10 u. ds
Brederveid. 7 u. ds. Koolstra.
Oude Vestkerk (Oude Vest 133), 10.30
11. ds. W. Dlepersloot, Santpoort. 5 u.
ds Maaskant.
Hartebrug (zat. av. 7 u.) 8. 9.30 1.45
en 6.30 u.
Petruskerk (zat. av. 7 u.) 9. 10.30, 12
enBeloftekerk (Robijnstraat) 10 u. ds.
Koolstra. 5 u ds. Hortensius.
Bevrli Ungskerk (Aerent Bruunstr.)
9 u. ds. W. Dlepersloot. Gemeenschapp.
dienst. 5 u. ds. Brederveid.
Huize "Groenhoven" 10 u. dr. W. v.d.
Zwaan.
Gezinsdiensten "Jeugdhaven 10 u.
"De Mirt" dhr. d. Jong. 10 u. "Het Mie-
evang. Scheffer.
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 u.
ds. G. v. Hoegee. 7 u. In de Geref. Kerk
ds. G. v. Hoegee Gez. dienst, Geref.
Kerk 10 u. dhr. W. d. Braber te Breu-
kelen, 7 u. ds. G. v. Hoegee Gez. dienst,
Chr. Geref. Kerk 9.30 u. Dienst des
Woords, 7 u. kand. B. d. Graaf te
Apeldoorn. RK Kerk (zat. 7 u.) 7.30 en
10.30 u., Ter Aar Dorpshuls Aardam 9
en 12 u.
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.
Adventskerk Jullanastraat 9 u. ds. J.
W. d. Jong te Zoetermeer, 6.30 u. geen
dienst.
Maranathakerk Raadhuisstraat 6.30
u. ds. J. H. Bogers Gez. dienst.
Kruiskerk Gouwsluis 9.30 u. dhr. C.
Stroo te Koudekerk aan den Riln.
Opstandlngskerk Pr. Marijkestraat
10.30 u. ds. J. W. d. Jong te Zoetermeer.
6.30 u. Jeugdd. ds. P. J. D. v. Malssen
te Leiderdorp.
Martha-Stichting "RUnstroom" geen
Oudshoornseweg 10 u. ds. Schepers t
Naaldwijk
Slonskerk Hooftstraat 9.30 u. kand.
Snijder te Rotterdam, 6.30 u. ds. D.
Lokhorst te Ridderkerk.
De Goede Herderkerk Ten Harmsen-
straat 9.30 u. ds. G. d. Heeten Gez. d.
Ridderveld "De Bron" Troubadour-
weg 9.30 u. ds. M. Hanemaaljer gez. d.
Geref. Kerk Maranathakerk Raad-
u. leesd., 4 u. ds. H. Feenstra
Boskoop Herv. Gem. 9.30 u. ds. A.
d. Leeuw, 6.30 u. ds. W. L. Heljmans,
Geref. Kerk 9.30 en 6.30 u. ds. C. v.d.
Tas, „de Stek" 11 u. ds. C. v.d. Tas. Chr.
Geref. Kerk 9.30 en 6.30 u. ds. M. d.
Bleker van Lutten, Geref. Gem. 9.30
en 6 u. ds. A. Bac, Vrljz. Prot. geen
dienst, Plnkstergem. 9.30 u. in Concor
dia dnr. Th. Verwoerdt, Verg. v. gelo
vigen 9.30 5 u. samenkomst ln Lokaal
Nieuwst raat 27, Bethel 9 .30 en 5.30 u..
dhr. J. Modderkolk. RK Kerk (dorp)
(zat. av. 7 u.) 8.45, 10 en 11.30 u., Ont
moetingscent. (zat. middag 5.30 u.)
10.30 U.
Hazerswoude Herv. Gem. 9.30 en
6.30 u. dhr. Lammertsma te Leeuwar
den. Geref. Kerk 9.30 u. ds. Brink, 5
u. ds. Van Netten, RK Bernarduskerk
Rijndijk (zat. 7 u.) 10.30 u.. RK St. Mt-
chaelkerk Rljnd. (zat. 7 u.) 9 u., Kou
dekerk a.d. Rijn Ridderhof zo. 10.30
u.. RK Kerk der Engelbew. Dorp (zat.
7 u.) 8. 10 en 11.30 u.
Hillegom Herv. Gem. 10. 19 u. ds.
Westra v. Sassenhelm in gem. dienst
in Geref. Kerk. Geref. Kerk 10 u. ds.
Hartkamp. 7 u. ds. Westra v. Sassen
helm in gem. dienst. Chr. Geref. Kerk
10 en 7 u. ds. G. C. v.d. Kamp, St. Mar
kerk (zat. 7 u.) 8.30, 10 hoogmis en
11.30 u„ Kapel Bloemswaard (zat. 7
Hooemade Herv. Gem. 10 u. ds. P.
Koudekerk Herv. Gem. 10 u. d. 7
u. (gem. d.) ds. J. E. Brederveid te Lel
den. Geref. Kerk 10 u. ds. Vanhaelen
te Mijdrecht, 7 u. zie Herv. Kerk.
Leiderdorp Herv./Geref. Kerk
Dorpskerk 10 u. hr. J. v.d. Hoek, Zuld-
zande, Hoofdstraatkerk 10 u. ds. J. A.
v. Netten 6.30 u. ds. Van Loenen,
Schepplngskerk 9 en 10.30 u. mevr. P.
Bikker, Baptistengem. (achter v.d.
Valk Boumanweg 236) 10 u. bidstond,
6 u. J. d. Vries, RK Kerk 9. 10 en 12 u.,
(zat. av. 7 u.).
Leimulden Herv. Gem. 9.30 u. ds.
J. H. d. Vree, Geref. Kerk 9.30
en 7 u. ds. D. Ringnalda te Haarmel-
Schalkwljk. RK Kerk (zat. 7 u.) 7.30,
9.30 en 11.15 u.
Llsse Herv. Gem. Grote Kerk 9 u.
ds. J. v.d. Velden, Pauluskerk 10.30 u..
ds. J. v.d. Velden. 7 u. ds. Mansveldt,
van Zwljndrecht, Geref. Kerk 10.30 ds.
de Valk, 7 u. ds. Scherpenisse, Chr.
Geref. Kerk 10 u. ds. D. H. Blesma,
4.30 u. ds. Maberm, Geref. Gem. 10 en
4 u. ds. Kleboom. Geref. Kerk Vrijg.
Pr. str. 10 en 4.30 u. ds. B. Kamer. Loe
nen. HA. Geref. Kerk Vrljg Salvato-
rl 9.30 J. leesd. 5 u. gecomb. d. ln Pe-
trakerk ds. v. Atten, Oud Gerf. Gem.
9.30 en 3 u. leesd. (do. 7.30 u. hr. L.
Moerkerken. Vlaardingen, Aktie Kruis
tochten Ned. ma. av. 8 u. ds. J. Gra
vendeel ln Marlënburcht, RK Kerk
Agathakerk (zat. 7 u., 10. 11.30 en 7 u..
geest. RK Kerk St. Jozef (zat. av. 7
u.), 8, 10, 11.30 en 7 u., St. Victor (zat.
av. 7 u.) 8. 9.30, 11 en 6 u., H. Hart va
ezus ln De Zllk (zat. av. 7 u.) 8.30. 10.
en 11.30 u.. Kapel Sancta Maria (zat.
7.15 u.) 10 u., Kapel St. Bavo 9.30 u.,
Oegstgeest Herv. Gem. (Groene
Kerk) 9.30 u. ds. H. O. Sasse, (Paulus
kerk) 10 u. dr. G. F. D. Locher te Lei
den (Gem. centrum) 10.30 u. ds. J.
Zuurdeeg te Maarssen, Geref. Kerk
10 u. ds. K. Vegter. 7 u. ds. Bech te
Wassenaar, Geref. Kerk (vrljgem. bul
ten verb.) Gem. centrum 8.45 u. dhr. E.
J. Groenevelt, 4 u. dhr J. J. Vonk,
Gem. v. orspronkelljk chr. dom (Rijn
lands lyceum) 7.30 u. evang. N. v.d.
Brugge. RK Kerk (zat.av. 7 u. (9. 10.30
12 en 6 u., Bonaventura (zat. 6 u.), 8,
10 en 11 u.
Oude Wetering Herv. Gem. 9.30
u. dhr. Drijver te Voorschoten, Geref.
Kerk 9.30 en 6.30 u. ds. J. Gzlrla. Rem.
Geref. Gem. RK Kerk Meerkreuk
(zat. 7 u.) 8.16, 9.45, 11.30 en 7 u.
Rljnsaterwoude Herv. Gem. 9.30
u. ds. T. H. Oostenbrug. 7 u. ds. J. Lal-
leman te Oude Wetering, Chr. Geref.
RK Kerk (zat. 7 u.) 7.30. 9.30 en 11.15
Kerk 9.30 en 6.30 u. Dienst d. Woords,
Reedijk. Geref. Kerk (vrljgem.)8.30*
u. ds. A. Kamer, Loenen a.d. Vecht,
RK Laurentiuskerk (zat. 7 u.) 8.30,
10.30 u.. hoogmis 12 u., Moeder Gods-
kerk (zat. 7 u.) 8. 10, 11A0 en 6 u.
Waddlnxveen Herv. Gem. (Brug-
kerk) 9.30 u. leesd., 6.30 u. ds. Ver-
boom, (Hoeksteen) 9.30 u. ds. v.d. Heu
vel. 6.30 u. dhr. Christ (Bethelkerk) 9.3 j
u. ds. Verboom (HD) 6 u. ds. v.d. Heu- i
vel.
Warmond Herv. Gem. 10 u. ds. i
A. Oskamp. RK Kerk 8.30. 10 (hoog-
en 11.30 u. (zat. av. 7u.). j
Wassenaar Herv. Gem. Dorps
kerk 10 u. dr. E. Emmen, 's Graven-
hage, 4.30 u. kand. C. B. v. Harten.
Waddlnxveen, 7 u. geen dienst, Kle-
vltkerk 10 u., ds. J. T. Wlersma, Mes-
slaskerk 10 u. ds. J. A. v. Zanten.
Dorpscentrum 9.30 u. kand. C. B. v
Harten. Waddlnxveen, Ger. Kerk 10
u. ds Verburg.. 7 u dr.. Gilhuis (Zuid) 1
10 u. ds. Fllnterman, 7u. ds. Vegter
Ned Prot. B.ond (Lage Kerkdam 46),
10.30 u.. ds. B. N IJ holt. RK Kerk De
Goede Herder (zat. av. 7 u) 9..30 ,1030
.12 en 6.30. u. H .WUllbrord (zat av.. 7
u.). 9.30. 11.15 en 5 u. Dulnrel (zat.
av.. 7 u. RK d zo. 10 u. Pr. ot. dienst.
Woubrueee Herv. Gem. 9.30 u. ds.
rennest" dhr. Kromhout.
Chr. G» ref. Kerk 10 t
i. ds. Buljs
ds. Boo-
Evang. Luth. Gem. 10.15 u. dhr. J.
ds. J. H. Bogers Gez. dienst.
Salvatorikerk W. de Zwllgerlaan 10.30
Schoonenboom. RK Kerk (zat. 7 u.) 9
in 11 u.
Kaag Herv. Gem.
Goede Herderkerk Ten Harm-
9.30 u. ds G. d. Heeten te
Vennep en 6.30 u. ds. M. Hane-
Katwijk a.d. Rijn Herv. Gem.
"Open Hof" 10.30 u. ds. W. Slrag v.
Leusden. Dorpshuls 6 u. ds. M. Hey-
mans. Ontmoetingskerk 10 u. ds. M.
Heymans. 6.30_u. drs^ Jac. Kattenberg,
Poelpolder (zat. 7 u.) 9 en 11.30 u.. Ma-
rlakerk (zat. av. 7, 9 en 1130 u.. Ma-
rlakerk (zat. av. 7 u.) 8.30. 9.30 en 10.3
12 en 5.30 u.. H. Engelbew. (zat. 7 u
7.30. 9.30. 11 en 5.45 u.
Nieuwkoop Herv. Gem. 9.30 u.
dhr. J. Kooy te Dordrecht. 6.30 u. ds.
Oostenbrug te Rljnsaterwoude, Geref.
Gem. (Grote B.oogerds. Alj ïhen ad.. Rijn .6.30 u. hr
koop .Oe.ref Kerk
ds. .Huizebosch
nlngshof) 10.30 u. dhr. d. Best. Geref.
Jonge te Lelden Gez. dienst x_
vormden. Geref. Kerk 9.30 u.dr. P. G.
Chr. Science (Steenschuur 6) 10.30
x. HOU. dienst.
Evang. Chr.
10 u. dhr Theo Dlkkes.
Nwe. Apost. Kerk (H. RUndflk 24) 10
Chr. Gem. (Middelstegracht)
Geref. Kerk (vrljgem.) 9.30 en 6.30
C. v.d. fint. te Katwijk a. Zee.
Oud Geref. Gem. Kerkgebouw Hooft
straat 240 9 30 en 4 u. leesd.
Rem. Geref. Gem. Kerkgebou wVan
Voorschoten. Geref. Kerk 9 u. ds. H. d.
Valk. v. Mtddelharnls. 5u. ds. D. H. El-
derman. RK Kerk St. Jan d. Doper
(zat. 7 u 8. 9.30, 11.16 u.. Mgr. Bek-
Kerk 10 u. ds L. Boer. 6 u. ds. C. J. v.d.
Plas. v. Linschoten. Oude Kerk 8.30 u.
Catsburg. dienst. 10 u. ds. G. Bo
Kerk 9.30 u. dienst des Woords, 6.30
kand. R. Kok te Bennekom. RK Kerk
(zat. 7 u.) 7.30. 9. 10.45 en 7 u.
dienst des woords.
Jehova Getuigen (Hogewoerd 175) Mandersloostraat 10 u. ds. A. Broker- Jr. v. Ambon. 6 u. ds. J. P. v. Roon
hQf Zeist. Ichtuskerk 10 u. dhr. J. G.
i 6.30 u.
LeonTduskerk (zat,
9.30. 11 'C 6.30
Alphen a.d.
i 7 u. ds. TJ.
i Drachten, RK Kerk (zat. 7
Nieuw Vennep Herv. Gem. 9
ontvangen. Evang. Chr. Gem.
school 10.30 u. (zat. av. 7 u.).
1.) 7.45. 9 en 10.45 v
Zoeterwoude Herv. Gem. 10 u. ds.
Haagse Schouw (zat. av. 7 u.) 9.30 e 10 u. Ned. koorzang en 11.30 u. pred. J. 10 u. ds. J. Catsburg, WJJkgebouw "Ds
u da. W. «L Graal.
ds. H. J Achterberg te Lelden. Geref.
Kerk 10 e 7 u. ds. H. v.d. Berg, Chr.
Geref. Kerk 10 u. Dienst des Woords,
3 u. ds. R. J. Madern te Rotterdam,
ttsd. Prot. Boud ÏOAO u. da. N. P. Hef-
Zwam m er dam —Herv. Gem. 10 u.
dhr. J. Goedhart te Nieuwkoop. 6.30 u.
ds. P. D. Steegman te De Bilt, Geref.
Kerk 9.30 en 2.30 u. ds. SJ. Tlemersma
Kfscheld). RK Kerk (zat. 7 u.) 8, 10,
AdaafcS»»
Kansel van Nederlands Her
vormde Kerk te Oudshoorn (Al
phen aan den Rijn).
Beroepingswerk
Nederlands Hervormde Kerk
Beroepen te Noordlaren: G. van
Dijk, kandidaat te Kampen.
Bedankt voor Rekken, toezegging:
M. den Draak, kandidaat te Vlaar-
dingen.
Aangenomen naar Rotterdsm-
Overschie, nadere beslissing: G. van
den Brink te &woUe.
