IK SPEEL ALTIJD OP TOERNOOIWINST
Probleem op rug slag:
te veel kwaliteit...
Mieke v. Doorn pech in drielandenwedstrijd
APPIE
HAPPIE
Jan Timman: „Ik ben niet meer zo gevoeligik ben harder geworden
RECORDS VAN
BRIGITHA EN
MAZEREEUW
Protest WON
ZATERDAG 27 JULI 1974
AMSTERDAM Een wat al te haastig opgenomen be
richt in enkele kranten zorgde drie maanden geleden voor
opschudding, zo niet paniek in het Nederlandse schaakwe
reldje: Jan Timman, op dat moment in Leningrad aanwe
zig om de match Spasski-Karpov bij te wonen, zou de wens
te kennen hebben gegeven in Rusland te willen blijven. Dat
treft nou toch erg ongelukkig, dachten we allemaal. Hebben
we eindelijk weer iemand die hoop wekt eens de wereldtitel
naar Nederland terug te brengen, en dan gaat hij notabene
naar Rusland emigreren, waar ze toch al overvoerd zijn met
potentiële wereldkampioenen. Maar godlof, op de olym
piade in Nice speelde Timman aan het eerste bord voor Ne
derland, en daarmee was het gerucht definitief ontzenuwd.
Ons land behaalde daar op die organisatorisch katastrofaal
verlopen olympiade een schitterende vijfde plaats zoals U
weet, en Timman kreeg officieel per dekreet van het kon-
gres van de wereldschaakbond de grootmeestertitel. Deze
kwalificatie verwierf hij op grond van twee resultaten in
Engelse toernooien: een eerste plaats in Londen en een ge
deelde eerste plaats in het traditionele nieuwjaarstoernooi
in Hastings.
Door
Alexander Münninghoff
Momenteel speelt Timman in het
veertiende IBM-schaaktoernooi in
Amsterdam, waar hij overtuigend
«tartte, maar in de vijfde en zesde
I ronde achtereenvolgens van Lange-
I weg en Ivkov verloor.
Ons gesprek vindt plaats na die
slachtpartij in de zesde ronde, die
I T.mman kansloos liet. Hij wil er ge
lukkig wel over praten: „De pest is,
dat ik aitüd wil winnen, altyd. Hoor
eens. als ik vandaag tegen Ivkov re
mise had willen hebben, dan had ik
dat gedaan, dat is geen punt. Dacht
Je dot hy zou proberen te winnen?
Kom nou! Maar ik speeslde Aljechin,
j zomaar omdat ik er zin in had, dat
kun je niet beredeneren, dat is nood
lot. en ik pak een variant die me wel
interessant lijkt omdat die weinig
gespeeld is. Blijkt dat die hele voort
zetting uitgebreid in de Schachinfor.
ma/tor heeft gestaan, weerlegd en al!
Maar de belangrijkste fakcor was
de partij van gisteren tegen Lamge-
weg. waarin ik met twee lopers tegen
de dame gewonnen stond. Die ene
I zet waarmee ik toen de winst uit
handen gaf heeft me zonder meer
twee punten gekost. Ik bedoel, ik
loop er niet mee rand als ballast,
maar de invloed van zoiets is toch
niet weg te cijferen. In die partij
tegen Ivkov miste ik gevoel voor het
spel. dat was het. Je merkt dat het
niet gaat, je probeert die stemming
te onderdrukken, maar na zo een
nodeloze nederlaag komt het onweer
staanbaar naar boven en slaat dan
toe. zonder dat je daar zelf veel tegen
kan doen".
Het herbeleven van het geladen
moment brengt de 22-jarige groot
meester tot een korte emotionele uit
barsting: .Hot was zo verschrikkelijk
uit. ik had wol tten zetten die won
nen. Als ik niks deed dan won ik.
Ik heb genoeg tijd, ik wéét dat ik zal
winnen, zijn vlag staat op vallen.
Als ik g7 had gespeeld had hy op
gegeven Geen twijfel mogelijk, alleen
als ik gek was zou ik nog kunnen
verliezen. En dan die zet van me:
let wed, dat was noodlot. Deze uitleg
stond in de sterren geschreven, daar
geef ik geen verklaring voor".
Namaakgrootmeesters
We zijn inmiddels in een door Tim
man uitverkoren Spaans eethuis be
land. Vissoep, paella en vooral veel.
„rode wijn. We komen te spreken over
het afgelopen jaar, waarin hij dan,
eindelijk de titel die er al lang inzat.
+Jan Timman: "De pest is dat ik altijd wil
altijd."
behaalde. Een doorbraak heet zoiets
in de sportjournalistiek, maar Tim
man heeft over deze kwestie een bij
zondere mening: „Het beste toernooi
was niet Hastings, waar ik dan dat
grootmeesterresultaat behaalde. In
Hastings speelde ik gekonoentreerd
en iük had daarbij ook geluk. Maar in
het vorige IBM-toernooi bijvoorbeeld,
daarin heb ik pastijen laten zien die
'n voorbeeld zijn van modern schaak.
Ik heb toen zes keer overtuigend ge
wonnen en zes keer verloren, maar
ook die verlüespartijen waren op een
bepaalde manier overtuigend.
Toen kreeg je dat toernooi in Sot-
sji. Weet* je wat Tal later daarover
zei: „Ik begrijp niet dat Jan niet
eerder grootmeester is geiworden,
want in Sotsjd speelde hü excellent
schaak". En dat was ook zo. Ik won
daar vijf partijen met wit, die alle
le er boek
maal in principe in
thuishoren.
Nou ja, daarna kwam Londen Ik
speelde toen helemaal met beter of
zo. Ach, het stelde eigenlijk niets
voor: een paar hoofdklassers, een
paar namaakgrootmeestersEn je
weet. die .titel op zichzelf vind ik nien
zo belangrijk. Ik speel op toernooi
winst, altijd. In Hastings had ik op
een gegeven moment voldoende aan
'n serie remises om de grootmeester-
norm te halen. Maar ik wilde het
toernooi winnen, in m'n eentje! Toen
kreeg je, dat er geregeld personen
naar me toe kwamen en dan vroegen
van .hoeveel heb je nog nodig voor
het grootmeesterr esultaat Ik moet
Je zeggen: ik werd daar behoorlijk
ziek van. Ja. wat willen die per
sonen eigenlijk? Ik bedoel ik win
dat toernooi, dan hèb ik toch zeker
die titel? Al dat stompzinnige ge
doe van dat grootmeesterresul
taat
Vertelt dat hij er in ieder geval
een fles wodka van zijn vriend Hans
Boehm mee heeft gewonnen, die de
titel niet meer zag zitten,. Met Boehm
traint hij nog wel eens, ook is het
wel voorgekomen dat het tweetal
zich voor een toernooi pp een boer
derij in Friesland afzonderde en zich
daar m eikdrinkend en rondjeslopend
op een toernooi voorbereidde. Tim
man heeft overigens een korte car
rière in de atletiek achter de rug:
ik wed met hem om een fles cognac
dat hij de 100 meter niet binnen de
12 seconden kan afleggen, een presta
tie waarvan hij meent dat zij na
enige oef enting binnen zijn bereik
zal liggen.
Idioot
Een andere weddenschap, die ik
van hem won, komt ter sprake: de
uitschakeling van Spasski door Kar-
pov in Leningrad. Timman: „Ik ben
daar heen gegaan omdat ik het idee
had dat daar iets merkwaardigs zou
gaan gebeuren. Dat is ock gebeurd:
Kaxpov heeft gewonnen. Idioot na
tuurlijk, want wat is Karpov nou?
Iedere rechtgeaarde schaker haalt
daar zijn schouders over op. Iemand
van mijn leeftijd dlie zo speelt, als
die de nieuwe generatie moet aan
voeren Luister eens: allies wat ik
nu doe zou ik graag in ruil willen
stellen voor een match van twintig
partijen tegen Karpov, op dit ogen
blik. En ik zou zeer benieuwd zijn
wie dat won. Iemand als Andersson,
die ik een geweldige grootmeester
vind, is erg onder de indruk van
Karpov. Hij vraagt zich af hoe die
man ooit een partij zou kunnen ver
liezen. en zegt er dan bij, dat ik hem
misschien wel zou kunnen verslaan.
Daar ben ik natuurlijk door ge
vleid, al vraag ik me af of dat de
waarheid is Ik denk dat ik voor dat
doel heffl wat nieuwe wegan zal moe
ben vinden. Kijk, we zijn aan elkaar
gewaagd, ik begrijp precies wat hij
wil, maar in een match denk ik toch
dat ik het rtiet volhoud, dat ver
velende remdsespeQletje de hele tijd
Heb je de analyse van die match
partijen met SpasSki gezien? Die
Karpov is helemaal niet zo onver
slaanbaar, in ieder geval had Spass
ki niet van hem hoeven verliezen,
maar hij had de amstandügheden
tegen zich. Karpov Is veel populair
der daar
Ons gesprek wondt voortgezet in de
nieuwe woning van Timman die met
aanhouding van zijn vroegere ver
blijfplaats in een studentenflat, vlak
voor dit toernooi begon een kamer
met uitzicht op heit Rijksmuseum
heeft genomen, waar hij erg tevre
den mee is: „Geeeèlig, er komen veel
mensen langs en ik werk hier uit
stekend". De inrichüing is nog wat
kaal De beroemde metamorfose-
strip van Escher zal binnenkort de
muur verrijken. De slotfase is een
schaakstellinig waar Timman grote
bewondering voor heeft: „Moet je
zien, zo iets romantisch, erg goed,
die Escher te een echte schaker, dat
zie je zo aan de manier waarop hij
de stukken heeft opgesteld". Opval
lend bezit: de volledige Russische
Bibliotheek van Van Oorschot, een
geschenk van Timman's vader (hoog
leraar in Delft) voor hat behalen
van de grootmeestertitelZijn hang
naar romantiek en reizen komt ook
tot uiting in de groot formaat an
sicht van het middeleeuwse stadje
Carcassonne, die op zijn werktafel
een dominerende plaats inneemt en
waar hij lang en peinzend naar kijkt.
Parallel
Hij is er nog nooit geweest. „Wat me
opeens invalt", zegt hij, Js de paral
lel dlie je misschien kunt trekken tus
sen de prestaties van Spasski en mijn
eigen spel. Toen hij Russisch kam
pioen werd ging het met mij ook
erg goed en werd Ik grootmeester. En
na Leningrad te mijn spel minder
gewonden. Hat te vreemd met d'ie
relatie met hem. Echt invloed op
mijn heeft hij niet, schaoktech-
mi'.sah gesproken dan. Dat heeft Bot-
winms. Nel meer. die is altijd een
lichitend voorbeeld voor me geweest.
Maar die affiniteit met hem, die
zet zich toch wel door in mijn spel.
Ik voel hem aan. maar begrijp hem
niet, dat te het Juist. Vreemd".
Wat zijn Timmans plannen? „Di-
rekt na de IBM ga ik naar Amerika,
dan twee toernooien in Joegoslavië
en tenslotte Venetië en de Hoog
ovens. Maar het belangrijkste vind
ik de zone-toernooien voor 't wereld
kampioenschap, die over een jaar
beginnen. Dan ga ik om de punten
spalen, dan komt het er op aan. Voor
die tijd wil ik zoveel mogelijk erbij
leren.
Mijn wedstrijdmentahtedt te overi
gens in hat laatste jaar sterk gewij
zigd. Een jaar geleden kon ik het
btfvooiteeeld uit een soort gevoelig
heid. noem hat medelijden. In som
mige gevallen niet opbrengen vaa
een bepaalde speler te winnen Je
ziet ©en zet die diirekt wint. maar je
doet hem niet, omdat je dan denkt
van: mijn tegenstander ziit er dan zo
zielig bij af zoiets. Maar dat heb ik
nu niet meer zo sterk. Ik word steeds
harder, dat te zeker. Tja, dat wereld
kampioenschap: ik zou het erg leuk
vinden als Fisoher het niet meer was.
Wat hij doet, dat te boch geen pro
paganda meer voor het schaken!
Die eisen van hem, dat is gewoon
hoogmoedswaanzin, andere kan ik
het niet zien. Nee, mijn plannen
gaan niet in zijn richting. Ik denk
dat het Karpov zal wonden tegen wie
ik eventueel sped, of misschien zelfs
SpasstoL In ieder geval zou de
schaakwereld er bij een match
Spasski—Timman niet slechter vain
worden".
UTRECHT Wie van de drie rug-
i slagmeisjes zal afvallen bij de ail inn
finales? Dat is de grote vraag bij de
I nationale titelstrijd van 1974. Een
rijkelui's probleem. Want wie van het
drietal Enith Brigitha, Paula van Eijk
en Coriame Heymams op de 200 meter
rugslag ook derde wordt, er valt al
tijd een „zekere" finaliste voor de
Europese kampioenschappen in We
nen uit de boot. Een dergelijke situa
tie heeft zich sinds de intrede van de
magere Jaren van de Nederlandse
zwemsport, nu al zo'n Jaar of zes ge
leden, niet meer voorgedaan. Ook al
blijft het alleen tot de rugslag be
perkt. Een merkwaardige ontwikke
ling eigenlijk. Twee jaar geleden, toen
vlak voor de Olympische Spelen van
Münohen Enith Brigïtha's unieke
kwaliteiten op de rugslag bij toeval
werden ontdekt, was het met deze
slag nationaal gezien droevig gesteld.
Haagse Joslen Elzerman en Naarden-
se Annemarie Groen zorgden voor
een tijdelijke opleving, maar toen zij
hun activiteiten beperkten, bleef er
niemand meer over om Enith Brigi
tha party te bieden. En nu don plot
seling twee vijftienjarigen, die de
nummer twee van de wereldkam
pioenschappen zander ontzag te lijf
BU de winterkampioenschappen
tikte Paula van Eyk aan vóór Enith
op de 100 meter rugslag en by de
elf landenwedstryd onlangs in We
nen was Corianne Heymans de enige
die het Enith op de 200 meter lastig
maakte. Het verschil bedroeg toen
maar 0,2 seconde. Zowel Paula van
Eyk als Corianne Heymans geven
graag toe dat het zwemmen van
Enith Brigitha se stimuleert en dat
ze er alles aan zullen doen om voor
haar te eindigen.
Heymans. Slanke typetjes, leergierig
en geestelijk goed in evenwicht. In
het water zijn ze eikaars tegenpolen.
Paula trekt en schokt, Corianne
glijdt sierlijk door het water. „Ik heb
veel profijt gehad van de sleepproe-
ven van het waterloopkundig labo
ratorium in Wagenlngen", aldus de
trainer van Corianne Heymans.
Bü de nationale kampioenschappen
In Utrecht zijn beide zwemsters nog
niet rechtstreeks geconfronteerd met
Enith Brigitha. Altyd was daar de
leeftij dsbarrièreOok op de finale
van de 100 meter rugslag zullen ze
haar morgen niet zien. Enith heeft
die afstand loten vallen, omdat ze
andere drie nummers op een dag zou
moeten zwemmen. Er is een theore
tische mogelijkheid dat als beiden
harder gaan don de 1.06,11 van Enith
woensdagavond zy zich kwalificeren
en Enith niet, al ls daar met een
beste prestatie van 1.07,37 (Corianne)
en 1.07,51 (Paula) niet veel uitzicht
op. Op de dubbele afstand liggen de
zaken anders. Daar te Paula van Eyk
alsnog de snelste met 2.23,52 (adspi-
rantenrecord) voor Brigitha (2.23,77)
en Corianne Heymans (2.23,79). Elk
van die tijden was by het wereld
kampioenschap van vorig Jaar in Bel
grado goed voor een vierde of vyfde
plaats. Van de Europese topzwemsters
van toen te inmiddels Andrea Gyar-
mati gestopt en heeft de Oostduitse
Andrea Eife de race ln eigen land
niet kunnen volhouden. Ulrike Rich
ter heeft thans haar heerschappij ook
uitgestrekt over de 200 meter en voor
Eife te de 14-Jarige Ulrike Tauber in
de plaats gekomen. Maar voor Gyar-
mati is geen opvolgster gevonden,
zodat wie van de drie Nederlandse
meisjes straks by de all-in-finales zal
afvallen, de onfortuinlijke altyd met
recht zal kunnen stellen, dat haar het
uitzicht op een medaille by de Euro
pese titelstrijd ls ontnomen.
UITSLAGEN:
200 meter schoolslag heren
1. Ronald Hond (Het IJ)' 2.31,98; 2.
Hans Elzerman (Zian/Vitesse) 2.36,13.
200 meter schoolslag jongens onder
16 jaar:
1. Wim ten Wolde (DWR) 2.38,23 4.
Alex von Belkum (De Zyi/LGB)
2.41,87.
200 meter schoolslag jongens onder
18 jaar:
1. Robin Woutering (Zeem./Noardk.)
2.23.00 2. Peter Wollters (De Zyl/
LGB) 2.38,52.
200 meter wisselslag persoonlijk jon-
^gens onder 16 jaar:
1. Fred Eefting (De Vechtstreek)
2.17,2 (nieuw Ned. adspirantenrec.)
2. Ronald Woutering (Zeem./NoordJk)
2.20,63.
200 meter wisselslag persoonlijk heren:
1. Karim Ressamg (HPC) 2.16,72; 2.
Bert Eteerman (Ziain/Vit.) 2.20,06.
Wijda Mazereeuw: record op de 200 meter schoolslag.
EDINGURG vyf weken voor
het Europese kampioenschap, dot in
de eerste week van september in Ro
me wordt gehouden, ziet het ernaar
uit dat de Nederlandse afvaardi
ging naar de Italiaanse hoofdstad
zeker bij de dames niet bepaald groot
zal zijn. De drielandenwedstrijd te
gen Groot-Brittaimië en Tsjeoho6lo-
wakije in het fraaie Meadowbanksta-
dion in Edinburgh betekenden voor
het merendeel van de kandidaten
voor Rome de laatste internationale
test. Gistera/ond. toen zes van de
13 nummers waren afgewerkt, sloot
de Nederlandse ploeg in mineur af.
Tegen de Britse dames stond Neder
land met 43—19 achter, terwijl de
Tsjechische atletes, die vorig Jaar
in de eerste editie van deze wed
strijd in Drachten nog met ruim ver
schil (80,5-68,5) werden verslagen,
ook al bijna onbereikbaar waren ge
worden: 39—23.
Een derde plaats was het beste
resultaat dat de oranjeploeg boekte.
Twee daarvan waren van Rome
kandidaten: Wilma van Gooi en Ma
rianne Schipper. Wilma van Gooi
had op de 200 meter in baan twee
vertrokken, de goede start, maar
kwam op de laatste vijf meter te
kort om de aanval van de donkere
Engelse Sharon Col year op te van
gen. De tweede Britse, de hoogblonde
Helen Golden, was toen echter al
lang over de streep. Het Engelse
sprinitstertje liet elektronisch
een tijd van 22.97 seconde noteren.
Sharon Colyear en Wilma van Gooi
finishten 0,9 seconden later. Het ver
schil tussen de twee loopsters be
droeg slechts 0,04 seconde: 23.82 en
23.86. Bij de afronding, die normaal
wordt toegepast zat Wilma van Gooi
net aqn de verkeerde kant van de
Rome-Mmiet (23.8), die zich overi
gens al driemaal gehaald heeft.
Marianne de Schipper, die nog
Slechts eenmaal aan de minimumeis
(2.05) op de 800 meter voor Rome
heeft voldaan, slaagde ook dat keer
niet. De kleine Lesley Kiernan maak
te in de eerste ronde een goed aan-
vangstempo van even 60 seconden.
Op het vooriaatste rechte stuk kwam
STBfifSOOP
iw oe
LAATSTE MIKkJUT
U/VJ -DE
NIIEMAMO iaJIL OS
\TERAXTKJCK«DIU©
UEMEM...
APPIE HAPPie IAJÊL
Hi) SCHIST
jwJL
TEEWl
ALLE
f\ wousiêf oe
ZAÏHAÏCTi-
ICEEPEK.
klos STEEDS
NIET TXJRVEk
K'JKSkJ,
SPeitJsr CÉ.
0AL 7ECU&
Ik) OS
eiaLT/US
\}p,KJ APPIE
de Tsjechische Jana Cerkhuiova naar
voren. De Oosteuropese ging sterk
door en evenaarde met 2.04,7 het
rdvaaeconrMh.rndlaianarde 8i
record van haar land. Marianne de
Schipper werd achter Kiernan derde
in een matige tija van 2.0,78. Wilma
Hill en werd karteloo6 laatste in
2.14.5.
Het enige lichtpuntje was het op
treden van RU Stalman. De Haagse
discuswerpster verbeterde haar bes
te seizoenprestatie van 52.04 meter
met 12 centimeter en veroverde
daarmee eveneens een derde plaats.
Een klasse apart was de Tsjechi
sche Vyhnalova, die met 59,90 meter
voor een nieuw nationaal record
zorgde.
Mieke van Doorn die in Edinburgh
graag het Nederlandse record (1.83)
van Annemieke Bouma niet in
Schotland wilde verbeteren, had
pech. De Lisser atlete moest 2 nummers
tegelijk afwerken. Nadat zij bij het
hoogspringen tweemaal op 1.80 was
gestrand werd zij opgeroepen voor de
100 meter harden. Een bepaald niet
ideale voorbereiding op de derde en
laatste poging. Na de teleurstelling
van de zesde plaats op de horde,
waarop Mieke van Wissen het niet
verder bracht dan de vijfde plaats
(14,2), bleek de barrière van 1.80 me
ter te hoog. Oot op dit nummer moest
Nederland met de laatste twee plaat
sen genoegen nemen. Alleen de Tsje
chische Mracnova (1.86) en Hubne-
roba (1.83) haalaen het internatio
nale peil. De andere vier deelneem
sters bleven steken op 1.75 meter.
UTRECHT Voor een keer heeft
de 20->arige Wyda Mazereeuw Enith
Brigitha uit het middelpunt van de
belangstelling verdreven. De Am
sterdamse Enith leverde gewoonte
getrouw ook op de zevende dag van
de nationale titelstrijd in Utrecht een
nieuw nationaal record af: 2.26.52 op
de 200 meter wisselslag, maar de
weigering van bondscoach B. Sitters
om haar ook op dit nummer bij de
Europese kampioenschappen in We
nen aan de slag te laten gaan druk
te de pret. Sitters: 'De 200 me
ter wisselslag ligt daar slecht ln het
programma. Vlak na de 100 meter
vrije slag. waarop Enith meer kan
sen heeft. Om op de wisselslag met
de beteren mee te kunnen, moet Je
zeker 2.24 of 2.25 zwemmen". Zo
stal dus Wijda Mazereeuw de show.
Het was niet gering wat zij deed:
een nieuw nationaal record op de 200
meter schoolslag in 2.43,61. waarmee
zij Alie te Riet van de lijst ver
dreef (2.44,89). Deze tijd gold als li
miet voor de e.k. in Wenen. Een he
le opluchting voor Bert Sitters want
dankzij Wijda Mazereeuw kan nu de
finitief aan een afvaardiging van een
wisselslagestafette worden gedacht,
ook al heeft op de 100 meter school
slag nog niemand de limiet gehaald.
Wijda Mazereeuw is een onverwacht
lichtpuntje in de sinds de dagen van
Ada den Haan heersende schoolslag
misère. Juist mu Alie te Riet het niet
langer kon opbrengen diende Wiida
Mazereeuw zich aan: van origine
een wisselslagzwemster, die in Mün-
chen teleurstelde en Belgrado niet
haalde, omdat Juist haar schoolslag
zo zwak was. Maar die zwakte is nu
haar sterkste zijde geworden. Ter
wijl iedereen dacht dat Wijda vorig
Jaar met stille trom afscheid had ge
nomen, bereidde Zwepho-trainer
Hans van der Veen haar voor op een
come-back. Niet op de 400, maar od
de 200 meter wisselslag. Omdat hij
vindt dat die twee fysiologisch niet
samengaan. Uit die aandacht voor
het. korte werk en de dertig procent
specifiek gerichte schoolslagtraining
groeide in korte tijd een schoolslag
zwemster van formaat.
ARNHEM De vereniging van
voetbaloefenmeesters in Nederland
(WON) heeft gisteren bij het direc
toraat-generaal voor de arbeidsvoor
ziening en bij de Koninklijke Neder
landse Voetbalbond (KNVB) gepro
testeerd tegen het feit dat de Joego-
slaviër Ned Bulatovic de training
bij de eerste divteieclub Vitesse
(Arnhem) is begonnen zonder in het
bezit te zijn van een werkvergun
ning of trainersllcentie.
De WON zal, gezien de trai
ningsbevoegdheden van Bulatovic
afwijzend reageren op een verzoek
voor het verlenen van een werkver
gunning.
