Leger Turkije paraat
na
Anti-atoomplan
Iran kwam
te laat
van
net
"NIXON GAF BEVEL
TOT INBRAAK'
Nationale
Garde pro-Grieks
„Grieken deden mee aan staatsgreep
„Broedplaats van
anti-regerings-activiteiten
DINSDAG 16 JULI 1974
De Grieks-Cypriotische
dagblad - uitgever Nicos
Sampson is gistermiddag beë
digd als nieuwe president van
CyprusOp deze archieffoto
uit 1963 loopt hij met in de
ene hand een revolver en in
de andere hand een buitge
maakte Turkse vlag nadat de
Grieken de versterking in
Ormofital buitgemaakt had
den.
ANKARA (Reuter, AFP) Buleint Ecevit, de premier
van Turkije, heeft vannacht gezegd dat de staatsgreep op
Cyprus een interventie van Griekenland in de aangelegen
heden van dit eiland is.
De premier zei dit na een vergadering van drieëneenhalf
uur met de nationale veiligheidsraad, een toporgaan van
militaire en burgerlijke leiders in Turkije. De bijeenkomst
werd bijgewoond door president Fahri Koruturk. In de loop
van de nacht is het Turkse kabinet in spoedzitting bijeenge
komen.
Een Turkse minister noemde de
situatie vannacht ernstig en zeer
gevaarlilk. De ambassadeur van
Cyprus bij de Verenigde Naties
in New York heeft gisteravond een
telegram ontvangen dat van aarts
bisschop Makarios afkomstig zou
zijn en waarin hem wordt opgedra
gen om een spoedzitting van de vei
ligheidsraad te vragen. De ambas
sadeur, Zenou Rossides, verklaarde
dat hij zou trachten na te gaan of het
via de kanalen van de V.N. ontvan
gen telegram werkelijk van de af
gezette president is.
President Makarios heeft in Pa
phos gesproken met een VN-functio-
naris en deze gevraagd voor van
daag een gesprek met een verte
genwoordiger van Kurt Waldheim de
secretaris-generaal van de volke
renorganisatie. te -organiseren. Dit
Is vannacht meegedeeld door Ze-
non Rossides. de afgevaardigde van
Cyprus bij de V.N.
Rossides zei dat hij dit vernomen
heeft van de Britse vertegenwoordi
ger bij de volkerenorganisatie Ivor
Richard. De Turkse regering heeft
besloten Groot-Brittannië te verzoe
ken samen met Turkije op Cyprus
tussenbeide te komen. Een officiële
woordvoerder verklaarde vannacht
in Ankara dat als Engeland, dat zich
met Turkije en Griekenland verbon
den heeft het akkoord van Ge^ève
inzake Cyprus te garanderen, zou
besluiten niet op het verzoek van
Turkse in te gaan, „Wij zullen han
delen zoals ons goeddunkt".
„De Turkse regering is vastbeslo-
iii)itit_mii ten niet toe te staan dat de zelf-
de "bemande "salJoe^3-vlucht van de republiek Cyprus Dit betekent,
voortijdig af te breken wegens
Nederlandse
toeristen
op Cyprus
DEN HAAG (ANP) Op Cy
prus bevinden zich momenteel
ongeveer honderd Nederlandse
toeristen, zo blijkt uit een mede
deling van de Algemene Neder
landse Vereniging van Reis
bureau's. Deze toeristen hebben
geboekt bij drie reisbureau's. Zij
bevinden zich in Famagusta,
dus niet in de hoofdstad Nicosia,
waar gisteren geschoten zou
zijn. Als dat nodig zou zijn. zul
len de toeristen worden geëva
cueerd. Aanstaande donderdag
zou met een lijndienst een nieu
we groep toeristen naar Cyprus
gaan en op 23 Juli is er een char
tervlucht. Het staat nog niet
vast of deze vluchten zullen door
gaan, aldus de ANVR.
VOLGENS ASSISTENT COLSON:
WASHINGTON Iran heeft de Verenigde Naties verzocht al
het nodige te doen om atoomwapens uit het Midden-Oosten te
weren- In een verzoek aan de algemene vergadering, die vanaf
17 september weer in New York bijeenkomt, stelt Iran voor om
in het Midden-Oosten een atoom wapen-vrije zone in te stellen.
De grenzen van die zone worden
niet nader gespecificeerd, maar het
is duidelijk d°t Israel en haar Ara
bische buren, de landen aan de Per
zische Golf en wellicht ook Pakistan
en sommige Noord-Afrikaanse landen
worden bedoeld. De 135 lidstaten van
de Verenigde Naties zullen dat
tijdens de Jaarlijkse assemblee moe
ten uitmaken.
Het Iraanse voorstel komt hoogst
waarschijnlijk helaas te laat. De eer
lijkheid gebiedt te zeggen dat de
sjah al eens eerder met een derge
lijk voorstel is gekomen. Vijf Jaar
geleden. Maar toen was de situatie
in het Midden-Oosten er nog lang
niet rijp voor. En nu is het te laat.
Het Egyptische blad El Ar aan heeft
vorige week al vrolijk aangekondigd,
dat een eventuele volgende oorlog in
het Midden-Oosten een atoomoorlog
zal worden.
De Atoom-Energie Commissie in
de V.S. heeft kortgeleden een geheim
onderzoek verricht. Aan twee zo-
Juist afgestudeerde natuurkundigen
Jonge broekjes, die net van de
universiteit afkwamen werd de
opdracht verstrekt om een atoom
bom te maken aan de hand van wat Sjah 1
SS'rSa*® niet getekend cl nog niet geratlll-
zal u wellicht niet verwonderen, dat ceerd-
zij daartoe in staat bleken te zijn.
Het was allang bekend dat in de ko-
mende 10 Jaar zeker 25 landen kern- Pakistan, Bangla DesJ, Al-
fiK Trtfer^r=n
Perzië.
Korea.
wel. maar bekrachtigden de
-Vr^elièvend'werd komst nooit: West-Duitsland, Italië
r>
KOSMONAUTEN
LIEPEN GEVAAR
MOSKOU (AP) Het Russische
persbureau Tass heeft onthuld dat
Rusland heeft overwogen
WASHINGTON (UPI) 1 Nixons vroegere medewerker Char
les Colson heeft gisteren voor de huiscommissie voor Justitie,
die een mogelijke afzetting van Nixon onderzoekt verteld dat
de president opdracht heeft gegeven tot de inbraak bij de psy
chiater van Daniël Ellsberg. Dit is meegedeeld tijdens een
onderbreking van het achter gesloten deuren gehouden getui
genverhoor door Hamilton Fish. Republikeins lid van de huis
commissie.
vooruitzicht, totdat India in mei
plotseling een atoombom tot onplof-
fing bracht.
gezegd. Dat werd terecht nogal scep
tlsch ontvangen. Want er is niet vee
verschil tussen een atoombom voor
militaire doeleinden of voor vredes
doeleinden.
Bovendien is India, in de loop van
de na-oorlogse geschiedenis, gebleken
een land te zijn, waar men nou niet
bepaald veel vredelievends van kan
verwachten, India dankte haar "vre-
desbom" aan Cwrada en de Vrae^g- steUen Het te laat.
de Staten. Canada had_het_ta_1956 aohiJnt maar al te
België. Nederland, Zwitserland, Tur-
niet veel kije, Colombia, Egypte, Indonesië,
Zuid-Korea, Libië en Venezuela.
Frankrijk en China, die beide al
atoomwapens hebben, weigerden even
eens het verdrag te ondertekenen.
meend gevaar voor de twee
in het ruimtelaboratorium.
Sommige Russische geleerden wa
ren bang dat de twee kosmonauten
bloot zouden worden gesteld aaneen
te hoge stralingsdosis tengevolge van
een aantal onverwachte zonne-erup-
ties. De erupties begonnen op 4 Juli, Cy^ g^utïoneerdê T^rk^
een dag nadat 't tweetal in een baan
om de aarde was gelanceerd, en hiel
den de volgende vier dagen in volle he
vigheid aan.
Volgens Tass heeft
een ruimtevlucht
waarbij de bemanning aan een der
gelijke hoeveelheid straling is bloot
gesteld.
Na overleg van vluchtleiding en
andere deskundigen werd echter be
sloten om de missie volgens plan te
laten voortduren, aldus Tass.
zei Fish tot een ver-
de rechten die haar bij interna- slaggever, dat de president bU de
zaak betrokken is geweest. Desge
vraagd voegde hij eraan toe dat
Het rurkse opperbevel heeft de Nixons rol heeft bestaan in het op-
strijdkrachten in staat van paraat- dracht tot de inbraak geven en niet
held gebracht in verband met de alleen in het verdoezelen van deze
coup op Cyprus. Dit is in legerkrin- affaire. Fish zei van oordeel te zijn
dat Colson de getuige is die de pre
sident de meeste schade zal toebren
gen.
mier Bulent Ecevit heeft
door het papaver-gebied van mid-
nog nooit den-TurkiJe afgebroken in ver
band met de nieuwe ontwikkeling.
„De situatie op Cyprus is
vensbelang voor Turkije en
ze broeders op Cyprus". fCttL
De Turkse minister van Defensie *erl
en waarnemend minister
tenlandse Zaken, Hasan Esat,
Peking—België Een delegatie dus Hogan.
in de Belgische communistische
partij heeft gisteravond in Peking ge
dineerd met het hoofd van het Bu-
internationale betrekkin-
over Nixons aandeel in de inbraak
uit eerste hand had zed Fish dat Col
son toen hü beweerde dat de presi
dent opdracht tot de inbraak heeft
gegeven iemand anders had geci
teerd.
Het Republikeinse lid van de huis
commissie, Lawrence Hogan zei ech
ter dit niet gehoord te hebben. „HU
(Colson) heeft dat niet gezegd. Hij
heeft waarschijnlijk gezegd dat de
president van de zaak op de hoogte
was, maar hij heeft niet gezegd dat
de opdracht van Nixon kwam", al-
En nu komt Iran met zijn voorstel
om - in ieder geval dan maar - in
het makkelijk ontvlambare Midden-
Oosten een kernwapen-vrije zone in
Want ieder
graag ge
neigd om tot iedere prijs te verkrij
gen waar zelfs zoet-gevooisde landen
als India van dromen: macht. En
^"SuTv^r^deTeniëe daar la in deze tijd plutonium voor
Israëli's willen
kernreactor gegeven, onder de
uitdrukkelijke voorwaarde dat het al
leen maar voor vreedzame doelein
den gebruikt kon worden, en de Ver
enlgde Staten leverden, zonder enigt
restrictie, hard water, dat gebruikt nodig...
wordt om de atoomreactie wat af te
remmen. Sedertdien is India zeil een
hard-wateroroiiuoent
In de hele wereld zijn er duizenden
wetenschapsmensen die over vol
doende technische kennis beschik
ken om - althans een rudimentair -
atoomwapen te vervaardigen. Hun
voornaamste obstakel echter is splijt
baar materiaal. Maar dat materiaal
zal in de vorm van plutonium, een
bijprodukt van het groeiende aantal
verkrijgbaar worden. De kerncentra
les, die president Nixon aan Egypte
heeft beloofd, zUn elk in staat om
150 kg. PlutoniumJERUZALEM (Reuter, DPI) - De
met
met
praten
Palestijnen
Massamoord De 18-Jarige Elmer
de Chinese zusterpartij, al- Wayne Henley is gisteren in San An-
dus het Chinese persbureau Nieuw tonio, Texas schuldig bevonden
Z China. In een te Tokio beluisterde ra- de moord op zes personen in het pro- dat
ligt in het politieke vlak
Fahmy naar VS President Sa- eenkomst op internationaal niveau,
Egypte heeft gisteren be- vijf jaar geleden werd onder auspi
als die ene bom, die Nagasaki
woestte.
De enige rem, die de atoombom- w
wedloop nog tot staan kan brengen Bevrijdingsorganisatie
heeft gisteren op een bUeenkomst
de buitenlandse pers in Jeruza
lem gezegd dat hij geen mogelijkhe
den ziet voor onderhandelingen met
klaarde dat Turkile eeen wilzigins diouitzending van Nieuw-China werd ces betreffende de massamoorden in kendgemaakt dat hdj zijn minister Ciën van de Internationale Atoom-
in de internationale status zal toe- gezegd dat het Belgische gezelschap, Texas, waarbij 27 Jongemannen - v~_ Aa vprAni*"
staan. De minisber van Buiten- onder leiding
landse 7aken, Turan Gunes, bevindt "een hartelijk
zich op het ogenblik
cieel bezoek in China.
Fernand Lefevre, den gedood. De Jury
vriendschappelijk
offi- gesprek" heeft gevoerd met Keng Pio,
het centrale comité.
Bezetters van
gerechtsgebouw
geven zich over
WASHINGTON (AP) De twee ge
wapende veroordeelden die geduren
de drie dagen zeven gijzelaars heb
ben vastgehouden in een cellenblok
van het federale districtsgerechtsge
bouw in Washington, hebben zich
gisteravond overgegeven.
de 24-jarige Robert Jones werden in NICOSIA Het conflict tussen Griekenland en de regering
een politieauto naar de bij Washing- Makarios heeft zich in de laatste weken toegespitst op de positie
ton gelegen luchtmachtbasis An- van de nationale garde, een 10.000 man sterke Grieks-Cyprische
S vSTten toé-mï SrlS- strijdmacht, onder leiding van 650 Griekse officieren De natio- de Turks-C^rioten en ter voorko-
valdB rege- nale garde is echter maar één van de vele legertjes en machts- min* van een gevreesde Turkse in-
ring gezet dat hen naar een federale factoren op dit veel geplaagde Middellandse Zee-eiland,
gevangenis in Atlanta zal brengen
mannen bevond Henley voor besprekingen met zijn Ameri- ten leden tot een dergelijke
(PLO).
Rabin reageerde hiermee op berich
ten dat Israël van plan zou zijn op
korte termijn een „Palestijns natio
naal bestaan" te erkennen op voor
waarde dat de PLO haar acties te-
het kaanse ambtgenoot Kissinger over komst besloten. De 26 belangrijkste gen Israël staakt en de Joodse staat
de toestand in het Midden-Oosten. landen hebben het verdrag echter of erkent.
ding van dissidente Turks-Cyprio
ten. Op e en gegeven moment wa
ren er meer dan 10.000 Griekse sol
daten op Cyprus ter bestrijding
HET EILAND CYPRUS
Cyprische kranten hebben de al- te in een poging een eind te maken
gelopen twee weken gewaarschuwd aan mijn menselijk bestaan".
John Russel, een woordvoerder
het departement van Justitie, „-JP
klaarde dat de twee mannen, die dat de Nationale Garde misschien be-
aanvankeUjk een vrijgeleide naar een zig was met het voorbereiden van 'n
Afrikaans land hadden geëist, in de staatsgreep. President Makarios werken van pogingen om de natio-
strengste afdeling van de gevangenis noemde de Nationale Garde „een nale garde onder controle
zullen worden opgesloten. broedplaats van antiregerings-acti-
De overgave kwam nadat Gorham «telt en een bevoorradingsbron
Jones zich met bUlen een weg
luchtver-
hadden gebaand
versingskoker in een poging om uit
het cellenblok in de kelder van het
gerechtsgebouw te ontsnappen.
Russel verklaarde dat zU met ge
weervuur en traangas werden terug
gedreven
cellenblok
Cyprische regering te brengen,
name wat betreft de selectie
de terroristische EOKA-B organisa- Grieks-Cyprische officieren. Op het de Turkse schildwachten rondom de
tie". De EOKA is de ondergrond
vasie. Zeven jaar geleden werd deze
strijdmacht echter teruggetrokken
toen een Turkse landing od Cyprus
dreigde.
Schildwachten
De Turkse Cyprioten hebben na
de de bloedige botsing van december
met 1963 hun eigen verdedigingseenheden
gevormd. Nog steeds staan gewapen-
se beweging van wijlen generaal Gri-
vas voor aansluiting bij Griekenland.
De regering van Cyprus eiste van
Athene terugtrekking van de Griek-
se officieren maar de Griekse rege-
vertrek naast het ring heeft nooit officieel op de Cy-
zU zich uiteindelijk prische eisen gereageerd.
ren, de overigen zijn Grieken. De ste 7000 manschappen,
regering had juist plannen gemaakt schooljongens en schoolmeisjes krij-
nm de sterkte van de nationale gar- gen een militaire opleiding en verto-
de te halveren, waardoor de garde nen zich bij parades met automati-
minder afhankelijk zou moeten wor- sche geweren.
aan de politie overgaven. Aanslag
De bevelhebber van de nationale
Veroordeeld Een rechtbank in garde, luitenant-generaal George
Potsdam heeft gisteren twee West- Denisis, is afgelopen zaterdag in
berlijnse mannen wegens "staatsvlj- Athene aangekomen voor besprekin-
andige mensensmokkelar«" veroor- gen met de Griekse regering
deeld tot vijftien en twaalf Jaar ge- legertop. In een brief aan de
vangenisstraf. Volgens het persbu- se president Gizikis beschuldigde Ma-
reau ADN stonden de mannen in karlos Athene
de Griekse officieren.
V er andermge n
De ministerraad verkorte de
dienstplicht van twee Jaar tot 14
maanden, een maatregel die inhield deze zogenaamde "groene lijnen
dat een 5000 dienstplichtigen binnen- patrouüleren al tien Jaar lang mili-
_D kort uit de dienst ontslagen zouden tairen van de VN-vredesmacht, die
de Griek- worden. Daardoor zouden tevens ze- bestaat uit 2500 manschappen uit.
De Cyprische regering heeft een
paramilitaire politie gevormd van
tenminste 1000 man ter bestrijding,
se en Turkse gemeenschap werden machtbasis met een oppervlakte
grenslijnen getrokken en barricades 99 vierkante mijl, waarover nog van EOKA-guerrillero's, die
opgericht tussen de woonplaatsen steeds de Britse soevereiniteit wordt sluiting bij Griekenland vechten
van de beide gemeenschappen. Langs uitgeoefend. Er zijn 8000 Britse mili- sinds 1971 er openlijk op uit waren de taat.
tairen gestationeerd. Hun gezinsle- regering-Makarios omver te werpen,
den meegerekend zijn er in totaal De politiemacht staat bekend als
meer dan 20.000 Britten op Cyprus. loyaal aan Makarios.
Griekenland en Turkije staan, met
De premier was overigens van oor
deel dat het Palestijnse vraagstuk in
het geheel van het conflict in het
Midden-Oosten op de tweede plaats
komt. Voorop dient te staan, aldus
Rabin, een algemene vredesregeling
tussen Israël en de Arabische landen.
Eerst daarna kan de Palestijnse
kwestie worden opgelost. De oplos
sing kan bovendien alleen gevonden
worden door Israël en Jordanië. „De
onderhandelingen dienen gevoerd te
worden tussen landen en niet tussen
landen en organisaties", aldus Ra
bin.
Bommen In en bij AJaccio op
Corsica zijn gisteren drie bommen
ontploft welke grote materiële scha
de hebben aangericht aan een café,
een boekhandel en een politiebureau
in aanbouw. Niemand werd gewond.
De aanslagen zijn waarschijnlijk t
werk geweest van groepen die de af
scheiding van Corsica van Frankrijk
nastreven.
Goede vangst Douanebeamb
ten in het Oostenrijks—Joegosla
vische grensgebied bij Spdelfeld heb
ben in de auto van een verpleegster
uit West-Berlijn 260 kilo hasjisj ter
waarde van bijna 2 miljoen gulden
ontdekt. De met een Griek getrouw
de vrouw vertelde dat kort tevoren
een andere auto met 200 kilo hasjisj
de grens gepasseerd was. Een onmid
dellijk onderzoek bleef zonder resul-
ker 400 van de 650 Griekse officieren Engeland, Canada, Ierland, Oosten- Engeland, garant voor de grondwet ging is niet bekend. Schattingen
De sterkte van de guerrlllabewe- tugal, Da Palma Carlos, heeft giste-
pogingen een eind overbodig worden.
rijk, Denemarken, Finland en Zwe- van Cyprus die in 1960 bij het uit- spreken van 2000 ondergrondse strij- sche partdj opgericht, i
nieuwe, sociaal-democrati-
het
me^nhand^m?,igenhadden zij onafhankelijk Cyprus. Hij schreef de afgelopen tien Jaar een dramati- de politie-eenheden uit deze landen,
zich schuldig gemaakt aan schen- letterlijk dat hij "meer dan eens het sche verandering ondergaan. In ^1964 \yase*
de Nationale Garde heeft den, bijgestaan door geüniformeer- roepen van de republiek werd afge- ders. Bij de bestrijding 1
rilla zijn tot dusver al i
Indg van het transitoverdrag tussen gevoel had gehad dat een hand zich vroeg de Cyprische regering de hulp
Oost-Berlijn en Bonn. onzichtbaar" vanuit Athene uitstrek- van het Griekse leger voor de bestrij-
kondigd. Deze drie landen houden
elk een bataljon op na in kampen bij guerrillero's gearresteerd, die
Nicosia, als symbool van hun aanwe- de gevangenis van Nicosia op hun reeds
Engeland, de voormalige koloniale zigheid. proces wachten.
de guer» beeld van andere sociaal-democrati-
dan 200 sche partijen in West-Europa. Dit
evenbeeld wordt al opgeëist door de
bestaande Democratische
Volkspartij.
