Israel wil praten met Pales tijnen Premier Japan politiek in nare positie „DDR spioneert vlijtiger dan ooit" «sss*-4-/ s sst"" Leger Ethiopië breekt verzet feodale kliek Arabieren als een delegatie in Genève X u«KUW°,,n in vogelvlucht in vogelvlucht ZATERDAG 13 JULI 1974 (Van onze correspondent). BONN Ondanks het basis- verdrag dat in 1972 tussen de beide Duitslanden werd af gesloten, blijft de Duitse De mocratische Republiek op grote schaal spionage in de bondsrepubliek Duitsland bedrijven. De spionnen uit de DDR zijn er aanzienlijk talrijker dan de agenten uit andere Oost- blokstaten. Overigens staat 40 procent van het personeel der Oost-Europese ambassa des in Bonn onder verden king lid van een spionageor- ganisatie te zijn. Dit staat te lezen in het jaar overzicht van de Westduitse dienst der bescherming van de grondwet (te vergelijken met onze binnenlandse vei ligheidsdienst). Sinds kort heeft de DDR haar pogingen versterkt om onder de West- Günter Guillaume. duitse burgers, die de Oost- duitse staat bezoeken, agen ten aan te werven. Negentig procent van de al dus benaderde Westduitsers deelt dit na terugkeer in ei gen land aan de binnenland se veiligheidsdienst mee. Het meest spectaculaire geval van DDR-spionage in de laatste tijd is dat van Gün- ther Guillaume geweest, die als persoonlijk secretaris tot het bureau van bondskanse lier Brandt wist door te dringen. Verschillende kran ten wijzen erop, dat welis waar het basisverdrag de Duits-Duitse betrekkingen beoogt te normaliseren, maar dat daarvan in feite als gevolg van de Oostduitse spionage-activiteit nog lang geen sprake kan zijn. Na verkiezingen Hogerhuis TEL AVIV (Reuter-ANP) Als de Palestijnse Bevrij dingsorganisatie het bestaan van de Joodse staat erkent en een einde maakt aan haar aanvallen op ons grondgebied zijn wij tot onderhandelingen bereid. Dit zei de Israëlische minister van Voorlichting, Aharon Yariv gisteravond in een vraaggesprek voor radio-Israël. Israël, aldus de minister, be- schouwt het als een logische zaak met Amman te praten over de toekomst van de bezette westelijke oever van de Jordaan en van het Palestijnse volk. "Maar de Arabische landen zijn het erover eens dat de Palestijnse be vrijdingsorganisatie de enige is die de Palestijnen vertegenwoordigt. Het ls Juist deze organisatie die in 1968 heeft verklaard dat op de puinhopen van Israël een Palestijnse staat zal verrijzen. Hoe kunnen wij gaan pra ten met een organisatie die oproept tot de vernietiging van Israël, al dus minister Yariv. Maar als de Palestijnse bevrij dingsorganisatie openlijk het be staan van de staat Israël zou erken- I nen en zij zou het staken, met ande re woorden het beeindigen van haar geweldacties aankondigen, dan zou het misschien mogelijk een begin ADVERTENTIE -SS?" i O V.*PO«ne* Q 0 too«e. o *n4l.^auwrétt o me» i Ju we,nlV^iebon* ui O >j\eT*an J,;!-. C ••nWToe» e"<,UW I* s<^en' sp°IÏ." met onderhandelingen te maken, al dus minister Yariv. De Arabische landen die deelne men aan de vredesconferentie voor t Midden-Oosten in Genève zijn in middels overeengekomen zich als één delegatie te presenteren op de conferentie, die in de komende herfst wordt hervat. De Jordaanse minister van Voor lichting, Adnan Aboe Ao, die dit in 'n vraaggesprek met het Koeweitse blad "Al Slassah heeft verklaard, voegde hieraan toe dat deze afspraak tot stand was gekomen na het bezoek van de Syrische minister van Bui tenlandse Zaken Abdel Halim Khaddam op 29 en 30 Juni aan Am man. Van Palestijnse guerrillazijde heeft men overigens getoond bereid te zijn de "bloedvete' met de Jor daanse koning Hoessein te laten va ren. Dit is gebleken uit een verkla ring van Zohair Mochsen, de leider van de door Syrië gestemde groeD "Saika". Mochsen is ook het hoofd van de militaire afdeling van de Pa lestijnse bevrijdingsorganisatie. "Als wij van oordeel zijn dat het in het be lang ligt van de Palestijnse revolutie vrede te sluiten met het Jordaanse regime, of als Jordanië onze rechten erkent en aan onze eisen tegemoet komt, dan zal niets een verzoening ln de weg staan", aldus de verklaring van Mochsen, die gisteren werd ge publiceerd in het Beiroetse blad As Safir. Dit is de eerste maal dat van Palestijnse zijde verzoenende woor den waren gehoord sinds Hoessein tijdens de burgeroorlog van 1970 de fedajjien uit zijn land had verdreven. Vandaag nieuw kabinet in Éénmaal in de vier jaar inspecteert koningin Elisabeth II van Engeland haar lijfwacht, de „Yeomen of the Guard" tijdens een ontvangst op Buckingham Palace. Deze ceremonie gaat te rug tot het jaar 1485, toen de lijfwacht geformeerd werd door Henry VII. ADDIS ABEBA (AFP/UPI/AP) Een van de machtigste mannen van Ethiopië Ras Mesfin Seleshi, heeft zich gister avond overgegegven aan het leger. Zijn arrestatie is gemeld door de Ethiopische radio. Mesfin Seleshi, grootgrondbezitter en een van de naaste medewerkers van keizer Haile Selassie, avond overgegeven aan het leger. Zijn arrestatie is gemeld had opgesteld. Het leger heeft eerder al 80 voor aanstaande Ethlopiërs gearresteerd, die worden beschuldigd van wanbe stuur en corruptie. Mesfin Seleshi was bij de laatste zes mensen die nog op de lijst van gezochten stonden, 't Lager had gedreigd de jacht op hen te openen en hun goederen in beslag genomen als ze zich niet voor vrij dagavond uit eigen beweging zouden aanmelden. Worku Enquo Selassie, ook bij deze laatste zes. heeft zich gisteren eveneens gemeld. Met de arrestatie van Mesfin Se leshi heeft het leger de ruggegraat van potentieel verzet tegen de machtovername door het leger ge broken, zo menen Westerse diploma ten. Hij werd in staat geacht een provinciaal leger van 50.000 man op te trommelen om de strijd met de mi litairen aan te binden. Hij is gouver neur geweest van de provincie Shoa. Ras Mesfin pochte onlangs nog te gen een vriend: "Als de Italianen mij niet te pakken kunnen krijgen kan een groep officieren die net ko men kijken dat zeker niet". Mesfin Seleshi speelde een prominente rol in het verzet tegen de Italianen in de Jaren dertig. Het militaire coördinatiecomi té meldde inmiddels, dat steeds meer vakbondsleiders. plaatselijke be stuurders en Koptische geestelijken hun steun betuigen aan de beweging tegen feodalisme en corruptie die in februari op gang is gekomen. Twee weken geleden trokken de strijdkrachten de hoofdstad Addis Abeba binnen en dwongen keizer Haile Selassie om een speciale parle mentsvergadering uit te schrijven waarin het besluit werd genomen om via een grondwetsherziening evenre dige vertegenwoordiging in te voeren. BERLIJN (AP) Een Oostduitse delegatie zal in Washington onderhan delingen beginnen met het ministerie van Buitenlandse Zaken over het aan knopen van diplomatieke betrekkin gen, zo meldde het Oostduitse pers bureau ADN gisteren. Volgens ADN zal de Oostduitse de legatie worden geleid door dr. Her- bert Suess, een hoge ambtenaar op het ministerie van Buitenlandse Za ken in Berlijn. Aan Amerikaanse zij de zullen de onderhandelingen wor den geleid door onderminister van Buitenlandse Zaken voor Europese aangelegenheden, Arthur Hartman. Naar verluidt popelt Oost-Duitsland om de Amerikaanse erkenning rond te hebben voor de 25ste verjaardag van de staat, die in oktober wordt gevierd. Uiteraard betekent het verlies van zetels in het Japanse Hogerhuis voor de Liberaal-Democratische Partij (LDP) van premier Tanaka bemoeilijking van het werk als re geringspartij. Veel erger is echter het prestigeverlies voor de premier zelf, dat de terugval met acht zetels na de verkiezingen van zondag in houdt. Met twee helicopters heeft hij tij dens de felle verkiezingscampagne het land afgereisd om op meer dan honderd plaatsen persoonlijk de ideeën van zijn partij uit te dragen en zijn persoonlijke positie als voorzitter van de LDP op te vijze len. Het is een bittere teleurstelling voor hem geworden. Algemeen werd ver wacht dat de kiezers de conserva tieve ldp een kleine zetelwinst zouden bezorgen, maar velen wend den zich tot de socialisten en vooral de ocanmunisben, die daardoor res pectievelijk drie en negen zetels winst boekten. En dat terwijl Tanaka en zijn par ty in hun campagne de nadruk hadden gelegd op het .gevaar van links" en gehamerd hadden op be houd van traditionele waarden, zich daarbij opwerpend als het bolwerk van vrijheid en demooratie. Ontevredenheid over de voortschrij dende inflatie heeft Tanaka aange wezen ais oorzaak voor de terug gang van zijn partij en aanwijzin gen in die richting vormen de uit klagen vam ODiniipeiilirtgen rond de verkiezingen. Volgens deze enquéteqs is 67 tot 81 procent van de stemge rechtigde Japanners daar inderdaad ontevreden over. Ook het hoge op komstpercentage, 733 procent wordt door de politieke waarnemers op zichzelf al een teken van ontevre denheid met het regeringsbeleid ge noemd. En zij wijzen nog een tweede moge lijke oorzaak van irritatie bij de kiezers aan. namelijk de rel die is ontstaan over de openlijke steun mat geld, marikradhit en zelfs pressie op hun werknemers, die de grote concerns in Japan hebben gegeven aan de liberaal-democraten tijdens de verkiezingscampagne. Veel LDP-kandidaten zijn eenvou dig door mammoet-concerns als Mitsubishi „geadopteerd", wat in hield, dait letterlijk miljoenen gul dens gestoken werden in de cam pagne van de kandidaat. Politieke commentatoren hebben de verkie zingen van afgelopen zondag dan ook al de verkiezingen van de „N.V. Japan" genoemd. Voorzitter Horigome van de kies raad opende de rel door deze prak tijken aan de kaak te stellen. De secretaris-generaal van de LDP. Hashimoto, diende daartegen een aan/klacht Sn, wait de vakbanden weer een aanklacht tegen Hashimo to deed indienen. Dat alles was be paald niet eunstig voor het aanzien van de politici bij de kiezers. Al die miljoenen van de grote be- drilven blijken de LDP die als rechtvaardiging daarvoor verklaarde dat de vakbonden op hun beurt so cialistische kandidaten steunen dus duidelijk niet te hebben gehol pen. De grote vraag is nu welke invloed de achteruitgang van de LDP zal hebben op de herverkiezing van Ta naka als partijvoorzitter, volgend jaar Juli. Laat de LDP Tanaka val len, dan moet hij heit premierschap Portugal uniek neder land eI!e£l°\de0 (kampeert LISSABON (AFP, UPI, Reuter) De samenstelling van de nieuwe Portugese regering zal waarschijn lijk vandaag bekend worden ge maakt. De ministers kunnen dan maandag, na hun beëdiging, in functie treden. Dit heeft president De Spinola gisteren tegen Journalis ten gezegd na een plechtigheid waar bij hij de geloofsbrieven van de nieu we Spaanse ambassadeur in ont vangst nam. De Spinola vergaderde gisteravond met de Raad van State, die zijn goedkeuring aan de ministersbenoe mingen moet geven. Alle Portuge se dagbladen voorspellen eensgezind dat ex-minister van Defensie, luite nant-kolonel Mario Firminio Miguel, de nieuwe premier zal zijn. De 42-Jarige Miguel diende vier Jaar geleden in Guinee-Bissao onder gene raal De Spinola, die toen gouverneur van Guinee was. Verwacht wordt, dat het kabinet zal bestaan uit mili tairen en uit burgers, de laatsten voornamelijk vertegenwoordigers van linkse partijen. In ieder geval wordt het aanblijven verwacht van de communistische minister zonder por tefeuille Alvaro Cunhal en de socia listische minister van Buitenlandse Zaken Mario Soares. De vorige premier, de centrum-poli ticus Adelino Da Palma Carlos, trad deze week af omdat in het kabinet diepgaande meningsverschillen be stonden over het economisch beleid, en het beleid ten aanzien van de ko lonies in Afrika. Bovendien verlang de hij grotere bevoegdheden. Tussen Joego-Slavië's angstval lig bewaakte onafhankelijkheid en terugkeer onder Sowjetrussische soe vereiniteit gaapt een wijde kloof met tal van mogelijkheden", zo schreef de "Frankfurter Allgemeine Zeitung" onlangs in een hoofdartikel naar aanleiding van maarschalk Tito's be zoek aan de Bondsrepubliek. In dit verband repte het blad van aanwij zingen, dat de betrekkingen tussen Belgrado en Moskou de laatste tijd zijn versterkt, zoals o.m. bleek uit de afwezigheid van 'n Chinese delega tie op het tiende partijcongres in Belgrado, eind mei. Dat zou geschied zijn op verzoek van de Sowjetrussi sche partijleiding. In elk geval is de langzaam verbeterde verstandhou ding tussen Joego-Slavië en Rood- China door deze gedragslijn weer aanzienlijk verslechterd. Verder zou den er nauwere verbindingen zijn tussen de Joegoslavische en de Sow jetrussische strijdkrachten en lopen er geruchten over landingsrechten voor Sowjetrussische militaire vlieg tuigen op Joegoslavische vliegvelden en over openstelling van de Golf van Kotor (tussen Dubrovnik en Budva) voor de Sowjetrussische Middelland- se-Zeevloot. Min of meer in tegenstelling tot deze berichten is de interne verande ring in Joego-Slavië. Het staats hoofd heeft het namelijk, met het oog op zijn leeftijd Tito is nu 82 Jaar, al zou zijn gezondheid niets te wensen overlaten verstandig ge oordeeld de teugels strakker aan te trekken. De partij is gezuiverd van 140.000 leden, wie gebrek aan trouw en activiteit en voorts provincialisme .(zoals de afgezette leiders van de Kroatische en Servische partij-orga nisaties) en liberalisme verweten werd. „Nadat verscheidene groepen van na tionalisten en liberalen aan de kant zijn gezet," zo zei Tito op het par tijcongres, „is de partij ideologisch en politiek meer verenigd naar voren gekomen". Opvallend is overigens, dat de macht van het leger in de partij gelederen aanzienlijk versterkt is. Verder is de gehele politiemacht on der militair commando geplaatst, waarmee Tito het uiteenvallen van het land in kleine staatjes zou willen voorkomen. Het "democratisch centralisme" is weer ingevoerd en daarmee is de tendens tot federalisering en verster king van de autonomie der zes re publieken (Slowenië, Kroatië. Ser vië, Bosnië, Herzogewina, Macedo nië en Montenegro) en twee autono me gebiden (Wojwodina en Kosowo) in hoge mate verzwakt. Er zijn ook tekenen van censuur op het vlak der cultuur en woorden als "renegaat", "lakei van de Westerse bourgeoisie" en "agent van het Westen" komen veel vaker voor dan voorheen. HeeJ deze ontwikkeling heeft hier en daar nogal wat onrust veroorzaakt, met name onder intellectuelen, die een min of meer onafhankelijk stand punt plegen in te nemen, zoals de hoogleraren in de filosofie aan de universiteit van Belgrado. Ondanks geruchten over een onderzoek naar him "ideologische geschiktheid" zijn deze hoogleraren tot nu toe onge moeid gelaten, maar wel zijn enige studenten gearresteerd, die zich bin nenkort voor een rechtbank zullen moeten verantwoorden. Andere stu denten hebben een verhoor on dergaan en hun woningen werden onderzocht op de al of niet aanwe zigheid van ongewenste literatuur. Het is duidelijk, dat deze ontwikke ling bedoeld is om tegenstellingen na Tito's heengaan te voorkomen. Twee namen worden als eventuele opvol gers genoemd: die van Stane Dolanc, secretaris van de communistische partij, en van Kardelj, de top-ideo- loog. Eerstgenoemde, een voortref felijk spreker en uitmuntend talen kenner maar niettemin door sommi gen bestempeld als "een man zonder bekwaamheden", zou voorheen Ja renlang betrokken zijn geweest bij de contra-spionage van het leger. In een toespraak tot arbeiders van een Servische autofabriek. deed hij on langs een scherpe aanval op "moei lijk te identificeren stalinisten". Vreemd was dat niet, want in Joego- Slavië vrezen velen, dat de harde aanhangers van het Kremlin na Ti to's dood vanuit Moskou, Praag en Socia alles in het werk zullen stellen om de macht in handen te krijgen. In dat opzicht is ook de 64-Jarige Kardelj iemand, van wie de stalinis ten niet veel steun behoeven te ver wachten, al zou hij niet over vol doende gezag beschikken om van na ture Tito's opvolger te worden. En die opvolging is uitermate belangrijk. In het Kremlin zien de Sowjetrussi sche leiders uit naar een gelegenheid om. via de verbinding Odessa-Boe- karest-Belgrado, de ijsvrije havens van de Adriatische Zee in handen te krijgen. De opvolging van Tito is derhalve niet alleen een kwestie van behoud der Joegoslavische eenheid zoals die nu nog door het gezag van Tito in stand wordt gehouden maar ook van internationaal-politieke krachtsverhouding, met name in de Middellandse Zee en de zuidelijke vleugel van de NAVO en 't Midden- Oosten. "De veiligheid van West- Europa is ten dele afhankelijk van de omstandigheid, dat het land tus sen Donau en Adria niet tot 't Sow jetrussische imperium behoort" al dus de "Frankfurter Allgemeine Zei tung". "Joego-Slavië's onafhankeliJkr heid dient door het Westen gesteund te worden zolang dit land onafhanke lijk wenst te zijn". Tot op heden is maarschalk Tito de verpersoonlij king van de vurige wens der bevol king een zelfstandige natie te blij ven. Maar wat zal er na zijn dood geschieden? Verschillende stromin gen strijden om de leiding. Om die in de hand te houden voert Tito, met het oog op de toekomst, een strakke binnenlandse politiek, met alle be zwaren vandien. Zolang hij op de bok zit. is er niet al te veel tegen stand te verwachten. Geografisch en politiek balanceert Joego-Slavië tus sen Oost en West, zoals de "Times" eind mei schreef, "maar elk verlies van evenwicht zou verstrekkende ge volgen kunnen hebben". En daarmee doelde het blad niet alleen op een eventueel conflict tussen Serven en Kr oaten na het heengaan van de maarschalk, maar ook op een open lijke of bedekte poging van het War schaupact het land binnen zijn gren zen te trekken. R1 opgeven. En Tanaka ondervindt niet alleen weerstand van de kie zers, maar ook binnen zijn partij. Zijn belangrijkste rivaal is minister van Financiën Fufcuda, maar ook de vanmorgen afgetreden vice-premier Takeo Miki. die tot voor kort wat op de achtergrond bleef, had de laatste tijd ineens veel meer kritiek op Tainaka. Fukuda en Miki hebben beiden afkeurend gesproken over de hoge kosten van de LDP-campagne, de duurste in de geschiedenis. Voor elke kandidaat zijn enkele miljoe nen uitgegeven. Een bondgenoot schap tussen deze twee politici te gen Tanaka wordt niet uitgesloten. Het bestuur van de LDP heeft al besloten de partij te „reconstrueren en moderniseren". Het zakenleven heeft aangedrongen op drastfwhe beleudsherzrenln gen en op inflaifcie- bestrijding. Zo moet Tanaka nu, steunend oo de helft van de Hogerhuiszetels plus wat conservatieve, onafhankelijke senatoren oppositie voor zich en de morrende partij achter zich de pro blemen van de komende tijd tege moet. Die problemen zullen voorna melijk op economisch terrein liggen. Het voor natuurlijke hulpbronnen op het buitenland aangewezen Ja pan begint steeds duidelijker de ge volgen van de internationale ont wikkelingen op dit gebied te voelen. Verwacht wordt echter dat dit de vakbonden bij hun komend „voor jaarsoffensief" niet zal weerhouden van harde eisen. Tanaka bevindt zich in een netelige positie. De ver kiezingen die zondag alsnog in het door orkaan Gil da getroffen weste lijke district Mie warden gehouden kunnen daar niets meer aan veran deren. "Marokko wil Spaanse Sahara annexeren" NEW YORK Spanje heeft in een brief aan V N-secretaris-generaal Kurt Waldhedm Marokko beschuldigd van pogingen de Spaanse Sahara te annexeren. De Spaanse VN-ambassa- deur wees erop dat de Spaanse poli tiek ten aanzien van dit Afrikaanse gebied niets is veranderd en dat de voorbereidingen voor zelfbeschikking voor de Spaanse Sahara worden voortgezet. Daartoe was een nieuw statuut opgesteld, waarvan Marokko, Mauretanië en Algerije op de hoogte waren gesteld. Koning Hassan van Marokko waar schuwde Spanje vorige week geen een zijdige actie te ondernemen met be trekking tot de Spaanse Sahara. Hij kondigde aan dat 1975 het jaar van de bevrijding van de Spaanse Sahara zou worden. Spanje verwijt Marokko geen acht te slaan op de verlangens van de inwoners van de Spaanse Sa hara. Grieken krijgen gevangenisstraf in massa-proces IONNINA Een speciale krijgs raad in Griekenland heeft gisteren 27 mensen veroordeeld tot gevan genisstraffen uiteenlopend van vijf maanden tot tien Jaar, die ervan be schuldigd zijn een pro-communisti sche organisatie te hebben gesticht met het doel het Griekse bewind om ver te werpen. Volgens de tenlastelegging hadden de verdachten de organisatie in het leven geroepen op instructie van de buiten de wet «t stelde Griekse com munistische partij. De 25-Jarige Thomas Manopoelos, die de leider van de organisatie zou zijn, heeft tien Jaar gevangenisstraf gekregen. Tot zes Jaarg evangenis- straf zijn veroordeeld de studenten Alexandros Papaz ach arias (25 jaar) en Evangelos Fapachristoe (19 jaar) en de 34-jarige smid Syridon Groena- ris. De andere verdachten zijn ver oordeeld tot gevangenisstraffen va riërend van vijf maanden tot vier Jaar. Twaalf van hen zijn voorwaar delijk veroordeeld met een proeftijd van drie Jaar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 9