"Sluit Oosterschelde
dam van open
caissons
met
af"
AMERIKANEN VERLATEN LAOS
Rijksherbarium
telde zeldzame
plantensoorten
Raad van de Waterstaat adviseert:
RUSTHUIS IN
HARLINGEN
AAN RAMP
ONTSNAPT
Honderd
kilometer
blijft in
vakantie
Winst
van jong
amateurteam
Ongekende prijzen
op muntenveiling
LEIDSE KANTONRECHTER
De bars in Vientiane nu vrijwel leeg
ï- - liir<
Inenting tegen tandbederf?
Hoogleraar in geweer
tegen mededeling van
directeur Klene's
DINSDAG 11 JUNI 1974
VARIA
PAGINA 13
DEN HAAG De Raad van de Waterstaat is het eens
met het advies van de Commissie-Klaasesz om in de Oos
terschelde een zodanige stormvloedkering te bouwen, dat
een zekere getijdenbeweging blijft bestaan, maar geeft er
de voorkeur aan de zeearm met doorlaatcaissons af te slui
ten.
De commissie-Klaasesz had gekozen ting kan volgens de Deltadienst ln
voor afsluiting in eerste instantie, 1978 klaar zijn. Een half Jaar later
met wat genoemd werd een poreuze zouden de zg compartimenterings-
blokkendam. die later
worden vervangen door
waaronder eenvoudig gezegd
moeten dammen achterin het ontstane bek-
dam, ken worden gesloten.
Het voordeel van deze variant vindt
door grote pijpen het water in en uit de Deltadienst, dat de stormvloed
kering in de geulen van de Ooster-
bé- schelde kan worden gebouwd, het
geen minder invloed heeft op de mor
fologie en het slibgehalte van het
bekken dan wanneer hij op het mid-
i kunnen stromen om zo de getij-
j beweging te handhaven tot
I paald niveau.
De raad geeft de voorkeur aan door
laatcaissons te gebruiken, wanneer
uit een nader onderzoek zou blijken denplatengebied komt.
dat een afsluiting met open caissons De open blokkendam garandeert
op technisch verantwoorde wijze, niet, meent de Deltadienst, dat bij
uiterlijk in 1980 tot stand kan
den gebracht.
De Deltadienst, onderdeel
i getij de verschil van 180 cm, zoals
genoemd in het door de commissie-
Klaasesz uitverkoren plan, het hui-
Verkeer en Waterstaat opgemerkt
dat de oplossing voorgesteld door de
commissie-Klaasesz, technisch ge
zien op het ogenblik een onhaalbare standpunt in de Oosterscheldekwes-
Minister Westerterp heeft de Ka
mers meegedeeld dat het kabinet zo
mogelijk nog deze
zaak is. Deze afsluiting roept proble
men op, die, aldus de nota, "ver bui
ten het huidige ervaringsgebied val
len".
De Deltadienst is van oordeel, dat
één van de varianten van de com-
missie-Klaassesz beter zou voldoen.
Deze destijds ook in het rapport-
Klaasesz vermelde oplossing houdt
in: afsluiting van de Oosterschelde
gedurende ongeveer vijf Jaar, waar
na een stormvloedkering gereed kan
zijn, die eb en vloed toelaat. In die
HARLINGEN Het Nederlands
Hervormd Rusthuis in Harlingen is
gisteren aan een ramp ontsnapt. Om
streeks zeven uur brak er brand uit
in het oude gedeelte van het rust
huis. De meeste bewoners waren
gistermiddag afwezig voor hun Jaar
lijkse uitstapje en ten tijde van de
brand nog niet terug.
De slecht ter been zijnde bejaarden
en zieken konden ternauwernood uit
de vuurhaard worden gered en zijn
overgebracht naar huize Sion en hui
ze St. Anna in Harlingen.
Het oude gedeelte van het rusthuis is
uitgebrand. Het nieuwe gedeelte dat
over enkele dagen in gebruik zou
worden genomen, liep enorm veel
waterschade op. Volgens de directeur
vam het rustihuds is de schade zeer
aanzienlijk.
DEN HAAG Minister Wester
terp van Verkeer en Waterstaat is
niet van plan om nog voor de vakan
tieperiode de huidige maximumsnel
heid voor auto's van 100 kilometer op
te heffen.
De bewindsman vindt dat er nog
te weinig bekend is over een maxi
mumsnelheid die op de Nederlandse
wegen de grootste veiligheid garan
deert.
Westerterp zei dit in zijn antwoord
op hierover schriftelijk gestelde vra
gen van de PPR-kamerleden Walt-
mans en Jansen.
De combinatie snelheid en veilig
heid op Nederlandse autosnelwegen
is nog volop in onderzoek.
tie wil komen. De interdepartemen
tale voorbereiding van de kabinets
beslissing loopt via de Rijks-Planolo
gische Commissie.
Mocht een afsluiting met zeer grote
caissons bij nader onderzoek niet ver
antwoord blijken dan geeft de Raad
van de Waterstaat er de voorkeur
aan de Oosterschelde in de eerste
fase af te sluiten met blokkendam,
die enige getijdebeweging toelaat.
Als het onderzoek uitwijst, dat
noch een blokkendam noch een af-
volgens de oorspronkelijke plannen
moeten plaatsvinden, met voorlopig
achter de dam een stilstaand zout
bekken totdat op langere ter
mijn een stormvloedkering tot stand
is gekomen.
WEZEP Het Nederlands Jong
amateur elftal heeft gisteravond in
Wezep met 4-0 gewonnen van het
Uruguayse studententeam. Bij de
rust leidden de Nederlanders met 1-0
door een doelpunt in de 40ste mi
nuut van de EDO-speler Gerard
Boon. De kracht van de Uruguay-
zen viel tegen en de Nederlanders
bouwden na de rust hun grote
wicht met nog drie treffers uit. De
1400 toeschouwers langs het veld
de zaterdag eerste klasser WHC
gen toen achtereenvolgens Leo We
zel (RBC) in de 61ste, Jan Nijhof
(Achilles '12) in de 78ste en Hans
Reedijk (NSVW) in de 88ste minuut
de 4-0 eindstand produceren.
AMSTERDAM Een vierkant drie-
guldenstuk uit 1682 heeft op een
muntenveiling in Amsterdam f. 22.000
opgebracht. Het unieke muntstuk,
dat nagenoeg puntgaaf is, was op vij
tien mille getaxeerd.
In de vierdaagse veiling bij mun-
tenexpert Schulman gingen eerst
de Nederlandse munten onder de
hamer. De komende dagen worden
ei o.m. Romeinse en Byzantijnse
munten geveild.
Er werden meer goede prijzen ge
maakt. Een erg zeldzame gulden uit
Overal in Europa is de lente al haast weer voorbijmaar op de Zwitserse Alpenpassen ligt de
sneeuw nog meters hoog. Er wordt met man en macht gewerkt om de passen sneeuwvrij te ma
ken voor het toeristenseizoen begint. Hier de sneeuwschuiver aan het werk op de St. Gotthard.
Leiden heeft, dat weet iedere automobilist, onder de vele moeilijk
heden ook nog een levensgroot parkeerprobleem. Ook de trouwe
bezoeker van de zittingen van het kantongerecht hier ter stede
weet dat. Gisteren kregen we weer een heel kras staaltje te horen.
„Wat bent u nou, kaasboer of televisiehandelaar", informeerde
kantonrechter-plaatsvervanger mr. Sprey eerst wat bits, en toen
dat punt was opgelost (beide): „U hebt binnen de bebouwde kom
dus 62 gereden?"
Maar dat bleek helemaal mis te zijn.
,Jk dacht te komen voor een parkeerovertreding op de Nieuwe
Rijn, edelachtbare. Maar zeker weten doe ik het niet, ik heb name
lijk een heel pak dagvaardingen bij me. Gedeeltelijk zijn ze trouwens
van mijn broer, die zit hier nu ook. Ziet u
Besloten wordt dan deze zaken even later gevoegd op de zitting
te behandelen, en jawel. „Parketnummer 212, edelachtbare, de zaak-
V", klinkt het al spoedig. En eens te meer bleek Leiden in last te
zitten. „Het is momenteel zo dat we al met een stuk of 60 van die
dingen zitten, meneer de kantonrechter", betoogt V., type jong
ambitieus zakenman. „We moeten namelijk regelmatig tv-toestellen
van en naar klanten vervoeren, en daarom kunnen we onze auto's
niet te ver van de zaak af zetten, die dingen zijn immers zo zwaar.
Maar in de buurt is daar nergens gelegenheid voor, en zet je hem
toch ergens neer, pats!, tien minuten later heb je weer een bon
te pakken. Mijn broer en ik hebben voor deze zitting nu samen zes
dagvaardingen ontvangen", de envelop wordt heen en weer geschud,
er dwarrelen wat bonnen uit, „en we weten niet meer wat we ermee
aan moeten. Op zo'n manier is een goede bedrijfsvoering finan
cieel onmogelijk. We hebben er al overleg over gepleegd met de
politie, daar zijn we kind aan huis, en met wethouder Kr et, maar
een ontheffing schijnt niet mogelijk te zijn omdat we buiten de
blauwe zóne wonen. Op het ogenblik hebben we zelfs contact met
de burgemeester. Wat moeten we hier nu mee? Ook de hele werk
sfeer wordt erdoor verpest".
Officier Van Nispen weet het eignlijk ook niet precies. Hij vordert
dan ook de aanhouding om onder meer te kunnen uitzoeken hoe
serieus Vs pogingen om een regeling te treffen nu wel zijn geweest.
Vonnis conform, broers en employé, ook van de partij, af.
Er kwamen gisteren nóg tien foutparkeerders voor, eenderde van
het aantal zaken dat mr. Sprey berechtte.
„Waarop vind je hem eigenlijk lijken?", wilde de parkeerwachter
weten. Als kennelijk trouw lezer van deze stukjes weet hij immers
dat er weieens een typering vallen wil. Nu, dat was niet gemakkelijk.
In zijn voordracht veel weghebbend van een quizmaster, die met
aanzwellende stem naar een climax toewerkt („en dit zijn dan onze
kandidaten van vanavond"), wekte mr. Sprey tevens associaties met
een zwaarmoedig, doch bekwaam chirurg. En dan als klap op de
vuurpijl ook nog een gelijkenis met oud-minister Veringa, neen, het
was wét lastig. De kantonrechter domineerde, maar niet onsympa
thiek. Opvallend was dat hij meer dan eens zelfs beduidend hoger
vonniste dan de officier eiste, een betrekkelijk zeldzaam fenomeen.
Toch kon het ook zó.
„Perketnummer 94, de zaak-T., edelachtbare/'.
T. had, dat spreekt, fout geparkeerd - dat vond de verbalisant ten
minste. Zelf dacht T. daar enigszins anders over: hij had daar wél
mogen staan, zoals de foto's bewezen, en was ook tot drie keer toe
naar het bureau geweest om gehoord te worden. Maar niemand had
willen luisteren. En ook de parkeerwachter was onbereikbaar ge
bleven, want "de brigadier had gezegd: 'met die man laat ik u niet
praten. Dat is een hele slechte, de minste die erbij loopt'. En op
zo'n manier zal ik nu veroordeeld worden?"
Neen, dat ging inderdaad te ver, een schuldigverklaring zonder
oplegging van straf was hier op zijn plaats, vonden rechter en
officier.
En zo vond een zeer interessante zitting, waarin teveel gebeurde
om op te noemen (zo moet bijvoorbeeld de zaak B, B B onver
meld blijven, alsook de zaak-"Wat hebt u tot uw verweer aan te
voeren?" .Niets") een einde.
..Het zal me niets spijten", sprak de parketwachter, „ik heb van
nacht niet geslapen, ik ga naar bed. En breng volgende keer maar
eens een camera mee". FLORIS BAKELS
Aan de Leidse scholen voor de de
tailhandel zijn eindexamens afgeno
men. Van de 37 kandidaten zijn
er 30 geslaagd, 3 doen een herexa
men. 3 zijn er afgewezen en 1 doet
wegens ziekte een uitgesteld monde
ling examen.
Geslaagd zijn:
A. J. Bekooy, Leiden, G. Bemel-
man Lisse, A. G. M. Beuk Noord-
wijk aan Zee, D. J. M. de Blauw Lei
den. C. P. M. Brouwer Leiden. M. W.
M. Coenen, Leiden A. H. J. v. Die-
men Zoeterwoude, R. E. v. Dijk Lei
derdorp, P. J. v. Emmerik. Leiden,
J. M. de Groot, Hazerswoude. J. M.
Hooftman, Boskoop, E. Th. Houdijk
Ter Aar, A. F. Jansen Nieuwkoop, S.
de Jongh Leiden, H. B. Jonker,
Noordwijkerhout, M. Kiel Leiden,
W. A. Kroonberg Leiden, R. C. A.
Leerentveld Lisse. M. de Man Lei
den. A. J. v. Mil Leiden, D. v. d.
Niet. Noordwijk/Zee, J. Oorschot
Sassenheim. P. Th. Pont Hazers-
woude-Rd. F. P. J. Postma Hazers
woude, P. Rijnberg Alphen a/d Rijn,
H. C. Schouten Zoeterwoude, H. v.
d. Voet Sassenheim, B. Werensteyn,
Katwijk/Zee, F. M. Winkelman Was
senaar, N. Zandbergen, Rijnsburg.
VIENTIANE (AP) De Verenigde Staten, die de „geheime
oorlog" in Laos haast 10 jaar hebben gefinancierd en helpen
leiden, zijn op het ogenblik bezig hun militaire aanwezigheid
snel te verminderen. In februari 1974 kwam het bestand voor
Laos tot stand en de Amerikanen zijn nu voor het grootste deel
vertrokken.
De talloze bars die vrijwel uitslui
tend bezocht werden door Ameri
kaanse luchtmachtmensen zijn nu of
gesloten of half verlaten, en het is er
de dood in de pot. Tal van huizen in
Vientiane hebben bordjes met „te
huur" aan de gevel, vooral die in de
"betere" wijken, en de opritten waar
de Amerikaanse kinderen speelden
en hun driewielertjes bereden, komen
onder het onkruid te zitten.
Volgens de ambassade, zal het to
tale aantal Amerikanen binnenkort
zijn gedaald tot ongeveer 400.
Ten tijde van het bestand dienden
216 Amerikaanse militairen in
Laos als adviseurs van het leger en
de luchtmacht. Spoedg zal hun aan
tal, volgens de Amerikaanse afvoer-
plannen, zijn gedaald tot slechts 30.
Voorwaarde
Een reden voor deze besnoeiing
is dat toen de regering van Vien
tiane en de pro-communistische Pa-
thet Lao een nieuw bewind vormden
op 5 april, hun akkoord ten dele be
rustte op de voorwaarde dat alle bui
tenlandse troepen het land moesten
hebben verlaten binnen de 60 dagen.
Die termijn eindigt op 4 Juni.
De repatriëring is niet helemaal
"militair". Een jaar geleden was
een groot aantal Amerikaanse pilo
ten nodig om rijst aan te voeren voor
vluchtelingen die zich in de bergen
ophielden. Thans leidt naar dat ge
bied een weg die door de Amerika
nen is aangelegd, en kan het bereikt
worden door vrachtwagens. De Ame
rikaanse financiële bijdrage aan Laos
neemt door een en ander ook sterk
af.
Twee Jaar geleden werd nog 375
miljoen dollar uitgetrokken, waar
van 50 miljoen werd besteed aan eco
nomische steun en humanitaire za
ken. Het merendeel ging naar de
Laotiaanse strijdkrachten. Dit Jaar
zal die bijdrage van 50 miljoen ver
moedelijk worden besteed aan het
bouwen van scholen en ziekenhuizen
en het aanleggen van wegen.
President Nixon wil dit Jaar 85 mil
joen dollar besteden aan militaire
zaken in Laos, voornamelijk aan sa
larissen, soldij en opleiding, naar
in Vientiane is vernomen.
Dit jaar zal voor het eerst in 10 Jaar
geen Amerikaans geld ter beschik
king staan van de in Laos aanwezi
ge Thaise troepen. Die werden door
Amerika georganiseerd, opgeleid, uit
gerust en betaald. Bij tijd en wijle
vochtenThaise soldaten aan de zijde
van het Laotiaanse koninklijke leger
Op het hoogtepunt van de strijd
kostte deze Thaise troepen Ame
rika 100 miljoen dollar per jaar. Nu
zijn de meeste Thaise miltraen
heengegaan en zij die nog gebleven
zijn zullen tegen het einde van deze
maand worden gerepatrieerd.
De afnemende rol van Amerika in
Thailand blijkt uit het steeds min
der worden van de chartervluchten
vooral veel Amerikaanse luchtmacht-
van Air America en de Continental
Air Services, inc., die voornamelijk
werkten voor verschillende militai
ren en civiele diensten van de Ame
rikaanse overheid.
1819 met gepolijst stempel geslagen
bracht 4200 gulden op, een dubbeltje
uit 1822 ging weg voor f. 28.00. Een
Jonger exemplaar uit 1843 deed
f. 2300. Het was nog als nieuw,- net
als het op gepolijst stempel gesla
gen duppie uit 1853, waar f. 2400 voor
werd neergeteld.
Ongehoord waren de f. 1400, die
een naslag van een gouden dukaatje
opbrachten. In 1960 verkocht de Al
gemene Bank Nederland dit na-
maakmuntje aan wie het maar heb
ben wou voor nog geen drie tientjes.
UTRECHT De Utrechtse hoog
leraar in de preventieve tandheel
kunde prof. O. Backer Dirks is in
het geweer gekomen tegen de mede
deling dat over tien Jaar kinderen
kunnen worden ingeënt tegen tand-
cariës zodat het optreden van tand
bederf wordt voorkomen. De mede
deling werd gedaan door ir. Ch. Ja
ger, directeur van Klene's Suiker-
werkfabrieken NV in Amsterdam op
de Jaarvergadering. Hy baseerde de
uitspraak op de vorderingen die door
prof. Cohen aan de Londense univer
siteit worden gemaakt by de vacci
natie van apen. Hy was van mening
dat de campagne „Snoep verstandig,
eet een appel" oneerlyk is. „Een ap
pel bevat meer suiker dan een rol
drop" zo merkte hy op.
Volgens prof. O. Backer Dirks bie
den de experimenten nog maar wei
nig perspectief.
Bij deze dieren is eerst tandbederf
kunstmatig tot stand gebracht met
behulp van voor tandbederf verant-
woordelyke bacteriën, waarna deze
bacteriën via vaccinatie konden
worden bestreden. Het ging echter
om een wetenschappelyk model,
waarby voornamelijk één soort bac
terie het tandbederf van de apen te
weeg bracht. In de praktijk biyken
echter vele soortoe bacteriën in de
mondholte tandbederf te veroor
zaken.
Daarnaast zyn de resultaten van
dit onderzoek tot nog toe weinig be
moedigend, aldus prof. Backer Dirks.
Andere teams van onderzoekers heb
ben bovendien dit soort onderzoek
nog niet in hun experimenten kun
nen bevestigen.
„Vaccineren tegen cariës is een
soort steen der wyzen, die iedereen
wel graag zou willen vinden, maar
zeker nog niet ij
Utrechtse hooglc
In verschillende onderzoekcentra
wordt overigens aandacht besteed
aan de immunologische aspecten van
cariës. Daarby wordt in het bloed
van mensen die niet aan deze ziekte
lijden gezocht naar specifieke stof
fen, die kennelyk cariës voorkomen.
Men kan dit vergeiyken van inen
ting tegen tetanus. Wie ingespoten is
met tetanus-anti-stoffen is voor deze
ziekte immuum, hy kaïn deze ziekte
niet of nauwelyks nog krygen.
Prof. Backer Dirks vindt het dan
ook onjuist om het eten van een
appél te vergelyfcen met het eten van
een rolletje drop. Hy wees erop dat
het gaat om de „suikerstoot" elke
keer als men een snoepje of een ap
pel eet. „Men eet wel gemakkelyk
twintig snoepjes per dag, maar niet
twintig appels. Bovendien, drop is
nog betrekkelyk onschuldig vergele
ken met ander snoepgoed".
DEN HAAG/LEIDEN Er is een
rapport "Zeldzame Nederlandse
plantesoorten in Zuid-Holland" ver
schenen, waarin de resultaten zijn
vastgelegd van een inventarisatie,
die in opdracht van de provinciale
waterstaat is gemaakt. De studie is
het eerste resultaat van een samen
werking tussen de provinciale water
staat en het rijksherbarium in Lei
den. Zij werd uitgevoerd door mevr.
drs. A. J. Quené-Boterenbrood, on
der leiding van drs. J. Mennema,
hoofd van de afdeling Nederland
van het rijksherbarium.
Voor de inventarisatie van de
vindplaatsen is de indeling van de
provincie in vakken van een vier
kante kilometer aangehouden, zoals
die ook geldt bij de meting van bo
dem-, lucht- en waterverontreini
ging. Zodoende kunnen de gegevens
dienen om verbanden op te sporen
tussen verontreiniging en een even
tuele achteruitgang van bepaalde
plantensoorten. Zij kunnen ook ver
geleken worden met gegevens, die
voor 1950 zijn verzameld, zodat in
zicht verkregen kan worden in de
ontwikkeling van de plantenwereld.
De plantensoorten, die in het rap
port genoemd worden, zijn kenmer
kend voor milieu's, waar lange tijd
een ongestoorde ontwikkeling aan de
gang is geweest. Daar een zeldzame
soort zich meestal maar in één of
enkele van deze specifieke milieu's
kan handhaven kan het aantal ge
vonden soorten gezien worden als
een aanwijzing voor de verscheiden
heid in milieutypen. Het milieube
heer is gericht op het in stand hou
den van een zo groot mogelijke ver
scheidenheid en het rapport biedt
daarvoor belangrijke informatie.
