Buitenlandse werkkrachten
ook een kerkelijk probleem
wmlfllIBWH»
Serieuzer luisteren naar slachtoffers onrecht
Kerken eisen terug
trekking van Bos en
Kalis uit Z-Afrika
KERKDIENSTEN
Men is het er nu wel over eens dat de naam, "gastarbeider" een te mooie benaming is voor
hen die daarmee worden aangeduid. Een gast is iemand die van harte ontvangen wordt, die je
opneemt in je huis, over wie je alleen maar blij ben dat hij komt. Voor onze gasten zijn we
doorgaans goed, uitzonderingen daargelaten. Dat alles geldt niet voor hen die we met de naam
"gastarbeider" betitelen. Waar ze in groter getal aanwezig zijn, kunnen rellen rondom hen los
breken, zoals gebeurd is. Kwalijke rasseninstinkten kunnen er rond hen naar boven komen.
Dat geldt zelfs voor ons land dat de naam heeft vreemdelingen zulk een grote gastvrijheid te
hebben geboden. Nu gaat het in elk geval niet meer op. We doen dan ook maar beter heel
nuchter te gaan spreken van buitenlandse werk nemers.
ZATERDAG 8 JUNI 1974
Die buitenlandse werknemers ma
ken op het ogenblik 10 pet. van de
beroepsbevolking in ons land uit.
Het zijn er iets meer dan 150.000. De
laatste tien Jaar is him aantal ver
tienvoudigd. Hun aanwezigheid is
reeds aanleiding geweest tot allerlei
spanningen. Terwijl we dit schrijven
verkondigt de omroep dat het nie
mand moet verbazen wanneer het
in het Rijnmondgebied weer eens tot
een uitbarsting komt.
Die buitenlandse werknemers zijn
een randgroep geworden. Het gevaar
bestaat daarin dat het geen kleine
randgroep is en dat men in ons land
nog raar zou staan te kijken wan
neer zij ineens uit ons midden ver
dwenen. Aan hen zit een stuk van
onze welvaart vast. Zij doen in vele
gevallen het werk waarvoor een Ne
derlandse werknemer zich te best
rekent, vaak ook het werk waaraan
meer gevaren zijn verbonden, zoals
o.a. bleek bij de kruitfabriek in Mui
den. Het lijkt er niettemin op dat zij
steeds meer een probleem zullen
gaan vormen in heel onze samenle
ving.
Nota
Al meer dan vier Jaar heeft onze
regering zich met hen bezig gehou
den. Er is in Januari 1970 een rege
ringsnota over de buitenlandse werk
nemers verschenen. Aan het eind
van dat Jaar kwam daarop kritiek
van een bijzondere kamercommissie.
In maart van dit Jaar gaf onze re
gering een memorie van antwoord.
De regering probeert in dezen tot 'n
nieuw beleid te komen. Steeds meer
wordt de vraag gesteld of het wel
een goed beleid is altijd meer men
sen uit arme landen rondom de
Middellandse Zee naar het noorden
te laten komen. Is het een goed be
leid voor de landen waar de buiten
landse werknemers vandaan ko
men? Is het ook wel een goed beleid
voor de landen die ze opnemen? Op
zaterdag 8 juni (vandaag dus) zul
len de buitenlandse werknemers in
een speciale hoorzitting hun gedach
ten mogen zeggen over de memorie
van antwoord van onze regering. Of
er veel uitkomt, zullen we moeten af
wachten. ZIJ die tot nu geen stem
hebben gehad, krijgen nu in elk ge
val een gelegenheid zich te laten
horen.
De aanwezigheid van de buiten
landse werknemers heeft ook een
pastorale kant. We hebben daarop
reeds eerder gewezen, naar aanleiding
van een Jaarverslag van een commis
sie van het bisdom Breda, welke
commissie zich bezig houdt met die
buitenlandse werknemers.
Maar de wereldraad van Kerken
en de „Katholieke Commissie voor
Inter-Europese Migratie" zijn reeds
meer dan tien jaar met dit vraagstuk
bezig en hoewel hun blik ruimer is.
zijn zij toch vooral bezig met de pas
torale kant van deze zaak. Doch, het
pastoraat heeft nu eenmaal te ma
ken met economische en politieke fac
toren, die hier volop meespelen. Men
komt hier in aanraking mot de ver
houding tussen de arme en rijke
landen.
Men heeft in dit geval ook te ma-
ktn met volkenkundige factoren. Wa
ren het vroeger arbeidskrachten
uit de r.k. Zuid-Europese landen die
hier kwamen werken en waarmee de
commissie van het bisdom Breda
toen nog te maken had, sindsdien is
er een toevloed gekomen uit Turkije
en de landen van Noord-Afrika. mos
lims dus. Het is een hele lijst van
landen waaruit de buitenlandse werk
nemers in ons land afkomstig zijn.
Het maandblad „Wending" heeft
zijn mei-nummer bijna geheel
gewijd aan de problemen die hier lig
gen. Het is vooral gezien vanuit Eu
ropees verband, maar daar behoort
ons land ook bij. Trouwens, de vra
gen die hier opkomen, worden gesteld
in alle landen waar men buitenland
se werknemers ontvangt, terwijl de
problemen van de landen waaruit zij
afkomstig zijn, ook dezelfde zijn. Zo
kon in dit Wending-nummer worden
opgenomen een artikel van Francois
Denantes over het probleem van de
buitenlanders in Frankrijk en al le
zende komt men zelf wel tot de slot
som dat het in ons land, met kleine
veranderingen, precies zo ligt als in
het land bezuiden de Benelux. Wie
over die buitenlandse werknemers
meer wil weten, raden we aan dit
i Wending te lezen.
Voorlichting
Bij de Wereldraad van Kerken is
dan reeds een tiental jaren
nagedacht over de vraagstukken die
samenhangen met de migratie van
werknemers uit de arme naar de
rijke landen. De commissie die daar
toe gevormd was had tot doel de
deelnemende kerken voor te lichten
over de vragen rondom de buiten
landse werknemers en de kerken tot
activiteiten te stimuleren en daarbij
zoveel mogelijk gezamenlijk op te tre
den. Men heeft zelfs kans gezien bui
tenlandse werknemers in het over
leg te betrekken en daarmee is men
eerst terecht gekomen bij de inge
wikkelde probelmen die hier liggen.
Het zijn wel geen specifiek kerkelijke
problemen, maar, zoals reeds gezegd,
de kerken- kunnen niet buiten de
wereldlijke zaken om gaan.
De positie van de buitenlandse
werknemer wordt kort samengevat:
politieke machteloosheid, sociaal en
cultureel isolement en economische
afhankelijkheid. Om ons met de neus
op de feiten te drukken, is in het
Wending-nummer opgenomen een
verhaal dat Nelly Soetens voor Sja-
loom schreef van een dertigjarige
Marokkaan, die al een Jaar of vier
in ons land werkte, een ernstig on
geval heeft gehad, zijn vrouw en
twee kinderen wilde laten overko
men, een woning gehuurd had na
dat hij huurmachtiging had verkre
gen, naar Marokko ging om zijn be
zit te verkopen en toen hij terug
kwam bemerkte dat de gehuurde wo
ning gekraakt was.
Het had hem alles veel geld ge
kost en wat er daarna volgde kostte
hem nog eens veel geld. Wanneer het
een Nederlandse werknemer over
komen was, zou er moord en brand
zijn geschreeuwd en was een „harde
aktie" niet ondenkbaar geweest.
Ook deze Marokkaan heeft daaraan,
samen met landgenoten, gedacht,
maar hij liep daarbij de kans dat er
tegen hem en zijn gezin nog harde
re akties zouden komen en dat hij
het land zou worden uitgezet. Indien
u het Wending-nummer leest, is het
misschien aan fe raden met dit ver
haal te beginnen.
Oorzaken
In 1972 heeft het comité van de
Wereldraad van Kerken met betrek
king tot de buitenlandse werknemer
in Genève een "consultatie" gehou
Dit is het gebouw van de Nederlands-Hervormde Kerk in
Heerjansdam. Het monument stamt uit de tweede helft van
de vijftiende eeuw.
(Uit: Langs de oude Zuidhollandse kerken)
den, waaraan dan ook door die
werknemers zelf is deelgenomen.
Waar deze vandaan werden gehaald,
is er niet bij vermeld. Waarschijnlijk
zullen de meesten wel uit Zwitser
land zijn gekomen, dat het hoogste
aantal buitenlandse werknemers
heeft, nl 30 pet van de beroepsbevol
king. Wel is vermeld dat de landen
van herkomst bijna alle landen wa
ren die Europa van werkkrachten
voorzien.
ROTTERDAM Het Interker
kelijk Vredesberaad (IKV) heeft
tijdens de aandeelhoudersverga
dering van de Bos Kalis Westmin
ster Group NV in Rotterdam er
op aangedrongen, dat het bedrijf
zich uit Zuid-Afrika terugtrekt in
verband met de apartheidspoli
tiek. Ook de werkgroep "betaald
antwoord" deed een aanval op de
conformistische houding van het
bedrijf ten aanzien van het apart-
heidsbeleid in Zuid-Afrika.
De voorzitter van de raad van
commissarissen, ir. L. E. J. Brou
wer. heeft hierop geantwoord, dat
het bedrijf zich geen oordeel wil
aanmatigen over de politieke toe
stand in andere landen. Hij zag
gen enkele reden waarom Bos Ka
lis zich uit dit land, waar slechts
25 man van het bedrijf werkzaam
zijn, zou moeten terugtrekken.
Hij zag geen verband tussen het
terugnemen van de investerin
gen en 'n verbetering van de wel
vaart van de gediscrimineerde
bevolking. Hij benadrukte, dat
Bos Kalis in Zuid-Afrika op geen
enkele wijze discriminatie toe
past ten aanzien van haar perso
neelsbeleid. "Emigratie uit dit
land zou duiden op een bemoei
zuchtige aanmatiging. Wat zou
men ervan denken, als Bos Kalis
zich uit Nederland terugtrok wan
neer het bedrijf het niet eens is
met de plaatselijke politiek?"
Namens het IKV bracht het be
stuurslid P. A. Hausmann als aan
deelhouder de zorgen over die het
instituut zich maakt over de
werk- en leefomstandigheden van
de zwarte en gekleurde werkne
mers in Zuid-Afrika. Voor "Be
taald antwoord" wees professor
W. Hessel, kroonlid van de SER,
op het verzoek van de Wereld
raad van Kerken in augustus 1972
de investeringen in Zuid-Afrika
stop te zetten. Achter zich had hij
enkele aandeelhouders, onder wie
Bas de Gaay Fortman, professor
Berkhof, dr. Van de Heuvel en
dominee Van der Veen, die ove
rigens niet aanwezig waren.
Voorts vertegenwoordigde hij de
aandeelhouders. het bisdom
Roermond. het aartsbisdom
Utrecht en de kloostergemeen
schap Zusters van Bethanien.
Meer investeringen
De voorzitter van de raad van
commissarissen verbaasde er zich
over, dat er nog zoveel "kerke
lijke" aandelen (550) op de ver
gadering vertegenwoordigd wa
ren. De Wereldraad van Kerken,
heeft er in het verleden tevens
op aangedrongen, da. de kerke
lijke instellingen aandelen in be
drijven, die iets met Zuid-Afrika
te maken hebben, zouden afstoten.
Eén van de commissarissen mr.
P M. H. van Boven, tevens voor
zitter van het Nederlands Chris
telijk Werkgeversverbond, zei dat
niemand gediend was met de te
rugtrekking van investeringen in
Zuid-Afrika. Uit het bezoek, dat
hij aan dit land bracht, is vol
gens hem gebleken dat de men
sen. zowel zwarten als blanken,
deze suggestie niet volgen. Inte
gendeel: Juist het handhaven van
internationale bedrijven bevor
dert de gelijkheid van de mensen.
De doorbreking van de wetge
ving zal, zo meent hij, het beste
door de internationale onderne
mingen bewerkstelligd kunnen
worden. De mensen in Zuid-Afrik
vragen zelfs om meer investerin
gen. zo zei hij.
De heer Hessel stelde hier tege
over, dat economische bereke
ningen hadden uitgewezen, dat 't
terugtrekken van investeringen,
op de lange duur wel beter is voor
de zwarte bevolking.
De discussie over de Zuid-Afrika
politiek wekten de wrevel van
enkele aandeelhouders, die 't niet
met de behandeling van deze pro
blematiek in een aandeelhou
dersvergadering eens waren.
Van het begin af aan kreeg men
bij deze consultatie te maken met de
oorzaken van de migratie, hetgeen te
begrijpen is. En eveneens is te be
grijpen dat men direct zat middenin
politieke en economische vraagstuk
ken. "Nooit heb ik het kunnen be
grijpen wanneer mensen over migra
tie spreken als over alleen maar een
pastoraal probleem. Het is door en
door een politiek probleem en dat is
het altijd geweest". Aldus Philip
Potter, de huidige secretaris-gene
raal van de Wereldraad van Kerken.
Aan deze aanhaling was toegevoegd
dat hij in dezen recht van spreken
heeft, omdat hij komt uit een ge
bied (de Caraïbische eilanden) dat
reeds eeuwen lang worstelt met mi
gratieproblemen.
Het kernpunt van de zaak blijkt
altijd weer te zijn de macht, "wie
heeft haar, hoe wordt zij gebruikt en
hoe kan zij worden overgedragen".
De kloof tussen arme en rijke landen
kwam hier voluit naar boven, alsook
de noodzaak van internationale ar-
beiderssolidarlteit. De Evangelische
Kerk in Duitsland heeft tegen het
rapport van die consultatie in 1972
te Genève bezwaren geopperd. Daar
vond men dat het taalgebruik te
weinig liet klinken de "bijbelse bood
schap" die de kerk te brengen heeft.
Wel was men het er mee eens dat er
naar de slachtoffers van het onrecht.
Armen en ontrechten
Met deze Duitse opmerking zitten
we eigenlijk middenin het kerkelijk
probleem. Dat de kerken pastorale
zorg moeten verlenen aan buitenland
se werkkrachten wanneer zij dit no
dig hebben en dat individuele hulp
moet worden gegeven, zal niemand
betwisten die iets verstaat van de
gelijkenis van de barmhartige Sa
maritaan. Maar moeten de kerken
zich ook bemoeien met de oorzaken
van de migratie, waaruit veel ellen
de voortkomt? Moeten zij zich ook
bemoeiten met alles wat met die mi
gratie samenhangt?
Ons inziens is dit onontkomelijk,
ook al weten we bij voorbaat dat we
dan komen op een terrein waar in de
kerken allerlei tegenstellingen open
baar worden. Bovendien is het de
vraag of de kerken hier zich ooit los
kunnen maken van het politieke,
economische, sociale systeem waarin
ook zij nu eenmaal geworteld zijn
en waarvan zij zelf, in hun leden,
mee profiteren. In ieder geval ligt in
de buitenlandse werknemers een ter
rein waar de kerken een keus kunnen
doen voor de armen en ontrechten.
En zeker zullen zij niet mogen ver
geten dat "de vreemdeling in uwe
poorten", tot in de tien geboden toe,
van God zijn rechten heeft verkre
gen.
S. J. M. HULSBERGEN
gebouw Hooftstraat 240
Hemstede, 11.45
sche studentendienst.
RK Kerk H. Antonius (zat. av. 7 u)
Baptisten Gemeente
F. Wüst. R.K. Plus X.
kerk Ds. D. Keunlng 10 u Kapel: Dr. Kerk 9.30
allen) Sportlaan. Katwijk: 3
belangstellenden
'Ger. Bond) Ds
zongen") 9. 10.30, 12 en 6 i
kerk (zat. 7 uur) 9, 10.30 1
zang 11.45 en 17.30 uur. H. Geestkerk
Rldderveld "De Bron" (zat. 6.30 uur)
Is J. D. te Winkel 19
Buuren te Wassenaar
(Open Deur-dienst) Ohr. Geref kerk
10 en 17 u kand. J. Soeters te Apel
doorn: Volle Evangelie Gem. 19 u Sa-
gebouw Ned. Prot. Bond)
(zat. av. 7 u) 8, 9.30 11 en
Maranath&kerk 10.00 u ds A. J. de 11
Koningskerk 10.00 u ds J. W. van
Barneveld, Nunspeet.
Bethlehemkerit 10.00 u. dr. N. T.
Bakker, Oegstgeeet.
Bevrijdingskerk —9.00 u de M. J. Wa
genvoorde
Vredeskerk 10.00 u ds A. J. Lam-
PtE|lise Wallone 10.30 u Pasteur D.
Leonarduskerk (zat. j
- 30 u.
i Schouw (zat. av. 7 u) 9.30 e
Petruskerk (zat. av. 7 u) 9.3
'kerkhof) 19 u avondmis (met zang). Valkenburg Ned. Herv. Kerk 10 i
Jeugddienst 6.15 u Samenzang. Ont- toediening H. Vormsel. Zondag 8 u: ds G. Zonneveld
(zonder zang) 9.30 u hoogir
cCingakenk 10 u ds J. H.
Vrij Kath. Kerk (Vreewijkstraat 19)
Boskoop Herv. Kerk 9.30 u ds T.
H. Oostenbrug <m.m.v. kerkkoor) 18.30
u ds J. Th. W. Quack van Vlanen
(jeugddienst): Geref. Kerk 9.30
Jeugdkapel Vredeskerk 10.00 u
dhr. J. P. van Du uren
Jeugdkapel De Goede Herder"
10.30 u mej A. N. C. Burggraaf
Merenwijk 10.00 u ds H. Horten -
Geref. Kerk
Zuiderkerk (Lammenschansweg 15)
10 u. dB Koolstro, 5 u. dB. Breder
veld.
Pet
jj. y..j
Oude Vestkerk ("Óüde Vest 133) 10
u ds Maaskant, 5 u ds G. den Heeten.
Nieuw-Vennep.
Beloftekerk (Robijnetraat) 10 u d
De Heer. 5 u ds Hortenslus
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstraat
10.30 u ds Brederveld 5 u dr. Vlijm
Huize „Groenhoven" 10 u dhr.
Van Loo. In alle diensten: voorberei
ding Heilig Avondmaal.
Gezinsdiensten "Jeugdhaven" 10.
u 'De Mirt" mej Owél 10 u "Het Mie
rennest" de neer Kromhout.
Dlaoone6senhuls 10.30 u ds E. M.
Pannekoek
Academisch Ziekenhuis Geen
°PDlenst voor doven (Petrakerk) 10
n ds P. L. Schuddebeurs
Merenwijk 10 u ds Hortenslus
(Zoeterwoudsesin-
gel 49) 10 u dienst H. Drievuldigheid.
Evang. Centrum (Zijlsingel 2) 10 u
J. Zijlstra.
Oec. Werkplaats (Plantage 16) 11.30
samenkomst.
Evang. Lutherse Kerk 10.15 u ds J. H.
P. Happee (Jeugddienst).
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 u
ds W. Staat te Aalsmeer, 7 u ds G. van
Hoege. Gez. dilenat in Geref. Kerk.
Geref. Kerk 10 u dr. C. Houtman te
Leimuiden 7 u ds G. van'Hoegge Gez.
ds A. Bac Vrijz. Herv.
10 u. in Ram. kerk de heer P. v. d.
Laarse Pinkstergem. 9.30 u in Con-
Th Verwoerd: Verg.
gelovigen 9.30
Nieuwst raat
heer D. J. Brouwer
derman. RK. Kerk Kerkstraat 72 za
terdag 19.00 uur; zondag 9.30 en 11.15
uur: school Van Lierestraat zondag
dernevendienst hr Verbeek. Hoofdstr.-
kerk 10 u ds J. A. van Netten Klnder-
nevendienst 5-7 mevr Schutte 10-11 hr
Schutte half 7 ds J. P. Honnef. Schep-
preekt kap. Noordermeer. RK. Kerk
Maria ter Zee. Zondag: 8. 9.30 (hoog
mis) 11 (Hollands gez.) 19.00 u vrijd.
19.30 u. zat. 19.00 u elke zaterdag om
Mis in Sole Mlo. Donderdag 13 Juni
(hoogmis) 10.30. 11.46 en 17.30 t
amenkomst lo- pingskerk 9 en 10.30 u ds G. van Loe-
Jethel. 9.30 en oen. Kindernevendienst 9 u 5-7 mevr.
Dubbeldam J0-11 hr Dijkstra 10.30 u.
Ter Aar Dorpshuis Aardam 9
i Rijn Herv. Gem.
17.30 en zondag 10.30 u. H. Mis.
Hazerswoude Herv. Gem 9.30 en
6.30 u ds M. H. GeeTiteema. Geref Kerk
R.K. Bernarduskerk Rijndllk (zat 7
u) 10.30 u. R.K. St. MIchaelkerk Rijn
dijk (Zat. 7 u) 9 u. R.K. kerk Koude
kerk aan den Rijn Ridderhof zondag
10.30 u. R.K. Kerk der Engelbewaar
ders Dorp (zat. 7 u) 8. 10 en 11.30 u.
Hlllegom Herv. Gem. 10 en 7 u
ds den Tonkelaar. Geref. Kerk 10 u ds
Pouwels 7 u gem. dienst. Chir. geref.
kerk 10 u ds W. van Dijk van Gouda.
R.K. Kerk St. Martinuskerk (zat 7 u)
8.30 10 u. Hoogmis 11.30 12.45 u 5.30
Kalkman mej Oostveen 5
J. A. van Netten. R.K. Kerk (zat. av.
7 u) 9. 10 en 12 u.
Leimuiden Herv. Gem. 9.30 u Ge-
meenschappel ij ke Avondmaalsv lering
in Oostenkerk ds J. H. de Vree 7 u
Gemeenschappelijke avondmaalsvie
ring in Dorpskerk ds J. G. Los. Ge
ref. Kerk zie Herv. opgaaf. R.K. kerk
(zat. 7 u) 7.30. 9.30 en 11.15 i
H. Sacramentsdag 8 en 19 u Duitse maal) 19 u Dr. Cazemler Aula Noord-
- - - Hofland 9.46 u Kand. Beekhof Kapen
Rijndijk 10 u cand. Hofs Hulp en Heil
10 u ds Fokkema (H. Avondmaal) Al
phen a. d. Rijn. Geref. Kerk Dorp 9
en 10.30 u ds G. de Zeeuw 17 u Ds T.
Hagen Voorburg Aula Noord-Hofland
9.45 u kand. Kerkhof (herv.) Geref.
Kerk (vrijgemaakt) 8.30 u ds Th. Hof
Katwijk/Valkenburg 17 u Leesdienst
Gebedsdienst in Huize Bijdorp 19
Pauluskerk
van der Velden. Geref. Keri
Dienst des Woords 7.00
Dienst des Woords 7.00 u gezamenlij
ke Jeugddienst. Chr. Geref. Kerk 10
en 4.30 u ds D. H. Blesma. Geref. Gem.
10 en 4 u Leesd lensten Geref. Kerk
Marijkestraat 10.30 iT ds A. de Leeuw Bloemswaard (zat~7 u) 8. 10 u Hoog- Groningen^Z; 3^,30 u^ds ^^dden^^Ge-
mls- ref. Kerk Vrijg. (Salvatori) 9.30 en 5
Op stand tngskerk Prinses Marljkesl
10.30 uur Jeugdkapel, de heer
hof. Martha-Stichtlng RIJ:
Hoogmade Herv. Gem. 10 u ds P.
Schoonenboom. R.K. Kerk (zat. 7 u).
Noordwijkerhout Herv. Gem. 10 u
in Zaal Gebr. Brama ln de Dorpsstr.
Ds J. Streef land (H.D.) r.k. St. Jozef,
zat. av. 7 u 8.00, 10.00 11.30 en 19.00 u.
RK. St. Viktor zat. av. 7 u 8. 9.30 11
en 18 u. R.K. H. HartvanJezusinDe
Zllk.zat.av.7u8 301 Oen 11.30u.
en 18 u. R.K. H. Hart van Jezus ln De
Zllk. zat. av. 7 u 8.30 10 en 11.30 u.
Kapel St. Bavo 9.30 u Kapel Sancta
Oegst geest Herv. Gem. (groene
kerk) 9.30 u ds Verdonk (Pauluskerk)
10 u ds Sasse gezimisdlenst (gemeente
centrum) 10.30 u ds Hubeek en 19 u ds
Kappers; (Gem. Centrum) 10.30 u ge
spreksgroep (Dlaconessenhuls) 10.30
7 u) 9, 10.30, 12 en 6 u. Bona-
(zat. av. 6.90 u) 8. 10 en 11 u.
Oude Wetering Herv. Gem. Geref
Kerk 9.30 u ds J. Huizebosch te Wou-
brugge 5.30 u ds J. Czlria Rem. Geref.
7 u) 8, 10 11.30 en 18 v
Waddinxveen Herv. Gem. Brug-
keafc 9.30 u ds. W Verboom 6.30 kand
J. Blom te Utrecht De Hoeksteen
9.30 u cand. Chr. v. d. Valk te Gouda
6.30 u Ds B. Oosterom te Oudewater
Bethelkerk 9.30 u drs C. Fleren te Ede
6 u ds W. Verboom Immanuelkerk 9.30
en 7 u Ds N. J. Flink Geref. Kerk
Kruiskerk 9.30 u ds D. J. Modderaar.
6 u J. v Oostrum te De Meern, Ont-
moetingskerk
Kinderkerkdienst ds A. de Beaufort 9 60 11
10.30 u ds A. de Beaufort. Oudshoorn/ Kaag Herv. Gem.
Rldderveld Kerk Oudshoomseweg 10 u
Jeugddienst Ad. Boo yen te Driebergen
Sionskerk Hooftstraat 9.30 u ds
RIJnsaterwoude Herv. Gem. 9.30
U) 10. 11.30
Dep. Poelpolder Alphen t
Marais uit Purmerend.
Ger. Gem. 10 en 4.30 u ds C. Mole- 5' u ds S. W. Verploeg
M. Hoogendijk Gez. dl
a 5 u. reformeerden met Lekespel Saylus 1
o 1 ds J. H. Tarsen. Geref. Kerk Maranathakerk
P. Happee (Jeugddienst)
Baptistengem. (Oude Rijn) 10 u ds.
Rem. Doopsgezinde Gem. (Lokhorst-
kerk) 10.15 u ds H. van Bllderbeek.
Chr. Science (Steenschuur 6) 10.30
U Evang^Chr Gem. (Middelstegracht)
10 u dhr Dikkere.
Nwe Apot. Kerk (H. Rijndijk 24) 10
en 4 u (do. 8 u).
Ger. Gem. Ned. (Koningskerk) 11.30
en 5 30 u leesdienst.
Jehova's getuigen (Hogewoerd 175)
2.30 uur en (Vesteetraat 3949) 10 en
badourweg (bovenkerk) 10.30 u ds N.
J. M. Hoogendijk en ds P. A. Lefeber Nieuwe Kerk 10 u ds J. Cabsbuirg op-
Xleuwkoop Herv. Gem. 9.30 u ds
Doorn Jeugddienst 6.30 u ds.
paedlenst 6 u ds J.
L. Boer, oppas-
i Woords. R K. Kerk (zat.
7 u) 7.30 9.30 en 11.15 u.
Rijnsburg Herv. Gem. Grote Kerk
9.30 u ds H. van Niel, 5 u ds A. Wes-
tra Bethelkerk 9.30 u ds D. Oost uit
Leiderdorp 5 u ds H. van Nlel Cam-
1 Zee. R.K. Kerk (zat. 7 u) 7.30. 9, ds
Chr. Afgesch.
gem. 9.30 en 5 u ds A. P. Verloop.
Oud Ger. Gem. in Ned. Zuidkade
168, 10 en 6.30 u leesdienst Rem. Ger.
Gem. geen dienst. R.K. Ontmoetlngs-
kerk 8.30 11.45 en 6.30 u. (zat. av. 7
u) St. Vlctorkerk 10 u (zat. av. 7 u)
Jehovah's Getuigen. Koninkrijkszaal,
Burg. Trooststraat 4: 15.25 uur Open
bare toespraak: "Vergader des te meer
naarmate het einde nadert! 16.25
u Wachttorenbespreking Vreugde vln-
dwn ln het opvoeden van kinderen
Deut 6 6. 7.
u) 7.30, 9.30 en 11.15 1
Wassenaar Herv. Gem. Dorpskerk
H. Pouwels te Hlllegom. Alphen
den Rijn—Noord De Goede Herderkerk
ds L. Boer. Groen
10.45 en 7 u.
Kieuwveen Herv. Gem. 9.30 u i
Kaal. 6.30 u ds H. Klüsener
kenlaankerk Ds E. Verburg (Wasse-
30 u ds N. J. M. Hoogendijk gez.
dienst. Driehooroe Sterrenlaan 7 uur -
Avonddienst. Geref. Kerk (Vrljgem.). Kerk Remisestr. Geref. Vrljgem. 8.30 ketjk^ Ds.^A.^G.^ Baayen Rtjnsburg
Kantine Sociale Werkplaats. Chr
Leesdienst 3
P 30 u Sole Mlo Ds R. S Elgersma.
J. E. Brederveld Lelden
Hulsman. Koliekten le voor de dlako-
nie 2e voor aflossing van de kerk vroe
ger de maandelijkse deurkollekte!).
Chr. Geref. Kerk (Oegstg. weg) geen
opgave. Geref. Kerk vrljgem geen
opgave.
Rljpweterlng izat. av. 7 u) 7, 9
hoogmis en 10.30 uur.
Sassenhelm Herv. Gem. 10.30 u
ds J. G. van Ieperen te Katwijk 18.30
J. A. G. van Zanten. Dorpscentrum:
9.30 u dr. J. Broekhuls. Schoonhoven
(zondag 9) 10 u Kinderdiensten. Ge-
geen opgave. R.K. kerk
Evangelie Gemeente Rijnland: Sa- Ned. Herv. Kerk 10.30 u Vinkenlaan- u prof. dr. Posthumus Me/es Geref.
10. 11.30 en 6 u. R.K. Kerk Meerburg
(zat. 7 u) 10. 12 en 6 u.
Zwammerdam Herv. Gem. 10 u ds
J Mostert. 6.30 u ds A. M. Llndenburg
te Ter Aar. Geref. Kerk 9.30 en 6.30 u
ds Sj. Tlemersma H. Avondmaal
Rem. Geref. Gem. R.K. Kerk (zat. 7
u) 8. 10. 11.30 en 5.30 uur.
