issinger gaat verder et alternatief plan Gouden Palm voor The Conversation Ingrijpen leger tegen staking in Ulster dreigt 'Amerika is een groot jazz" musicus armer gyptische kritiek op Libië tares Londen in vogelvlucht V2Q33P in vogelvlucht mei I 25 MEI 1974 BUITENLAND 3UZALEM/CAIRO Minister Henry Kissinger heeft an i «n Sezegd dat hij voornemens was een tweede eigen voor- 'tak :zake de scheiding der Syrische en Israëlische troepen in e na en. De bedoeling was om hiermee een impasse te door- ®jS n. Gisteren heeft Kissinger zo'n compromis opgesteld. hg eelde dit mee na een onderhoud van haast drie uur met ann üsche leiders. Het is mogelijk, aldus de Israëlische minis- tw an Voorlichting Peres, dat Kissinger dit nieuwe voorstel doordaTde oii^rljzeT^nzi^l^op- B* weekeinde te Damascus en te Jeruzalem gaat indienen. Het Egyptische semi-offioiële dag blad Al Achram heeft gisteren in een zeer scherp commentaar aan het adres van Libië geschreven dat de oküober-oorlog Egypte ruim 64 mil jard gulden heeft gekost en dat Egyp te in die oorlog de bloem van zijn Jeugd heeft verloren, terwijl Libië in tussen profijt trok van de olie-boycot. liepen. functies bekend te maken. Tot president Afraim Katzir zei RaJbin gisteren dat hij 21 dagen had gekregen zijn regering te formeren maar dat hij er langer over had moeten doen wegens zijn betrokken heid bij de zaken van de Amerikaan se minister Kissinger. |Ki nog "wij hebben nog geen Amerikaans voorstel gekre- daar wordt aan gewerkt". d gaat Kissinger naar Da- roor zijn elfde en waarschyn- ste onderhoud met president jssad tijdens zijn huidige mis- heeft zijn plan weekeinde in Bonn besprekingen te Israëlische kabinet heeft laten weten Formateur Jitzak Rabin van het binet zal behoren. Wat er met minis- )EN (UPI) De Portugese van buitenlandse zaken. Scares, is in Londen aange- waar hy besprekingen zal over het beëindigen van de i oorlog in Afrikaans Gui- ires zei dat het zijn doel is oiddellijk bestand te bewerk- Indien nodig zal hy tot l in de Britse hoofdstad eü i zal in Londen besprekin- ren met Aristides Pereira, 't ut m de Afrikaanse panty voor M rijding van Guinee en de rdische eilanden. met hooggeplaatste Westduit- se functionarissen laten varen, aldus is namens het ministerie van Buiten landse Zaken te Bonn meegedeeld. Londen zoals dat hy een kabinet had samengesteld ter vervanging van dat van mevrouw Meir, en dat hem vier dagen extra was gegeven de zaak af te ronden Hedenavond hoopt hy de namen en ter van Buitenlandse Zaken Eban gaat gebeuren moet ook nog worden afgewacht. Naar verluidt zou hy de portefeuille van voorlichting, thans vervuld door Peres, hebben afgewezen. U ropovits] „J)r 2 jaar ar Londen [OU i AP) De cellist Ms Lis- r tropovitsj heeft gisteren be- I*Tn ?naakt dat hy zondag ui»t zal vertrekken voor een ver- ree jaar in Londen. ritsj verklaarde in een te mden zal reizen. Hy zei te dat zyn vrouw (de so- Jolina Wisjnewskaja) en zyn chters zich later by hem in en d zullen voegen. [CU •jarige musicus moest zyn jidse tournees en het geven ni-|ccerten in eigen land enige wegens de steun die hy rdeAe aan de nu verbannen (tel Alexander Soljenitsin. De schryver heeft enige tyd buitenhuis van Rostropovstsj Inflatie in Engeland 15,2 proc. LONDEN (AP) In Groot Brittannië is de inflatie over april, als gevolg van een automatische loonsverhoging van zeven miljoen arbeiders, gestegen met 3.4 procent, een record sinds het vaststellen betekent dit een stijging van 15.2 procent, eveneens een recod sinds het vaststellen van de eerste prijzenindex in 1947. Onder het program van toe zicht van de regering op prij zen en lonen gaan inkomens automatisch naar boven als de inflatie zekere minima overschrijdt. Dit zou al ge beurd zijn *als de stijging in april 0.85 procent had bedra gen. De automatische loons verhoging van de zeven mil joen werknemers bedroeg ge middeld 1,20 pond de man. LONDEN (AP) Het Britse ka binet is gisteravond in spoedzitting by een gekomen om besprekingen te voeren over de wyze waarop de toestand in Noord-Ierland tot een oplossing kan worden gebracht. De bespreking duurde 2\-> uur. Premier Harold Wilson had zyn ministers by een geroepen na eerder overleg te hebben gepieegd met de drie leaders in de provinciale rege ring van Noord-Ierland. Deze heb ben de premier in overweging gege ven gebruik te maken van het Britse leger om de nu reeds tien dagen du rende staking te breken. Gerry Fitt, de plaatsvervangende leider van de provinciale regering zei vóór zyn ontmoeting met Wilson dat de militairen onmiddeliyk het bevel moesten krygen om de brand weerkazernes, de olie-opslagplaatsen en de elektrische centrales over te Fitt, een rooms-katholieke socia list, voegde er aan toe dat de Britse regering zich moest realiseren dat de .gehele gemeenschap, zowel ka tholieken als protestanten, wordt gechanteerd door een groep fascis ten". In een korte verklaring vóór de bijeenkomst van het kabinet werd gezegd dat de regering de wyze zal overwegen „waarop het gezag van de wettig gevormde regering in Noord- Ierland kan worden gehandhaafd". De Britse na'tionelle nieuwsdienst, de Press Association, zei dat het meest waarschynlyke resultaat van de byeenkomst ,,een grote militaire operatie" was, om een einde te ma ken aan de staking. Hy voegde er aan toe dat het .-succes van een dergeüjk plan moest afhangen van een volledige geheim houding voordat een dergelyke ope ratie wordt begonnen". FILM VAN AMERIKAAN COPPOLA Pinbare aanklager van Ge- 1 k Francesco Coco, heeft aD i geweigerd zijn handteke- zetten onder een bevel tot i? van 8 gevangen linksen, voor het vrijlaten van de wj rde magistraat dr. Mario hof van beroep in Genua tiemming gegeven tot die 9, op voorwaarde dat de ïe Sossi ongedeerd zou vrijgelaten. Coco meent -"wiet juridisch" zou zijn j it dat Sossi niet ongedeerd deze gedeeltelijk onder van verdovende middelen We toen zijn ontvoerders IUierdag in een Milanees Sjiieten. Op de foto Sossi vjjlating. CANNES (AP) De Amerikaan Francis Ford Coppola is voor 'The Conversation' vrijdag beloond met de Gouden Palm van het filmfes tival van Cannes. Coppola, de regisseur van de ver maarde "Godfather", had het draai boek voor „The Conversation" ge schreven in 1966. De beloning voor de beste acteur ging naar Jack Nichol son voor zijn rol als zeeman in "The last detail". Als beste actrice werd aangewezen de Francaise Marie Jose Nat, voor haar optreden in "Les vio- lons du bal", een film over de Duitse bezetting in Frankrijk. De prijs van de filmcritici werd ge geven aan "Lancelot of the lake" van de Franse regisseur Robert Bresson en "All the others are called Ali" van de Westduitse regisseur Rainer Fass- binder. Bresson liet weten de prijs niet te aanvaarden "omdat het hem schokte deze met een ander te moe ten delen". Als beste scenario werd uitgeroepen dat van "Sugarland ex press", uit Amerika. De speciale prys van de Jury ging naar de Italiaanse regiss. Pier Paolo- Pasolini voor diens "1001 nachten". By de korte films kreeg "Het eiland" (Sowjet-Unie) de grote prijs terwijl die van de Jury werd toege kend aan "Hunger" uit Canada. Een speciale prys van de Jury werd tenslotte noj toegekend aan de Spaanse regisseur Carlos Saura voor Jaworski naar hooggerechtshof WASHINGTON De speciale Watergate-aanklager Leon Jaworski heeft zich rechtstreeks tot het Ame rikaanse hooggerechtshof gericht om te pogen president Nixon er toe te dwingen meer bewysmateriaal te verstrekken. Jaworski zed dat hy het hof van beroep wilde overslaan Waar Nixon gisteren eerder op de dag formeel in beroep ging tegen de opdracht van een distriotsrechter om banden en ander bewysmaterdaal lm verband met. de Watergate-affaire te ver strekken. Het is een zaak van „dwingend openbaar belang", aldus JaworsKi, dat de kwestie van de weigering van Nixon wordt opgelost voordat het hooggerechtshof volgende maand met zomerreces gaat. diens "Nicht Angelica". Coppola's bekroonde film „The Conversation" behandelt een onder werp dat sterk aan het Watergate- schandaal doet denken, hoewel het scenario al in 1966 werd geschreven. Hat thema van die film is de vry- heid van het individu in een maat- schappy waarin spionage, afluisteren, fotograferen en persoonsregistratie met behulp van steeds meer verfyn- de eleotronica en andere wetenschap- pelyke ontdekkingen van deze VTy- heid weinig meer overlaat. "Toen ik het scenario schreef had ik niet het geringste idee dat dit al lemaal in onze tyd in de Verenigde Staten zou gebeuren, met name door de "loodgietersploegv'an het Witte Huis. Nu weten we dat het allemaal mogehjk is", zo verklaarde Coppola toen bekendgemaakt werd dat zyn film de grote prijs had gekregen. President Nixon bij de dood van de Duke: NEW YORK Duke Elling ton is niet meer. De grote Amerikaanse jacz-musicus stierf gisteren op 75-jarige leeftijd in een ziekenhuis in New York. Een woordvoerder van dit ziekenhuis heeft in middels verklaard, dat Duke Ellington aan kanker en longontsteking leed. De dood van Ellington kwam kort na de feestelijkheden in New York ter gelegenheid van de vijfenzeventigste ver jaardag van de musicus. Er kwamen vorige maand niet minder dan vijfendertig jazz- groepen en solisten bijeen om de grote jazz-meester, die toen al ziek was, eer te bren gen. De langdurige loopbaan van Ellington als orkestleider en showman heeft wel eens doen vergeten dat hy een van de be langrijkste en vruchtbaarste componisten van de twintigste eeuw van de Verenigde Sta ten was. Zyn inspiratie vond hy daarby volgens zyn zeggen in zyn ras. „Ik probeerde aard en stemming en gevoelens van myn volk te vangen", heeft hy eens gezegd. Edward Kennedy Ellingtons gewyde muziek, die hy in later Jaren zelf in kerkgebouwen en synagogen In de Verenigde Staten en Europa presenteerde, is waarschynlijk de eerste Jazz muziek die volledig als nieuwe religieuze muziek werd aan vaard. Duke Ellington schreef ook filmmuziek. Die voor de film „Anatomy for a murder" di rigeerde hy ook zelf voor de ge luidsband. Melodieën en songs als „Mood Indigo", „Sophisticated Lady" en „In my solitude", zyn in Amerika en daarbuiten gemeen goed geworden en ze leverden de auteur alle denkbare onder scheidingen op die op zyn ter rein vergeven konden worden. De belangrykste was de Medal of Freedom, de hoogste Ameri kaanse civiele onderscheiding, die hem op zyn 70-ste verjaar dag door president Nixon werd uitgereikt. Van de 1000 composities die Ellington op zyn naam heeft staan, zyn behalve de eerder genoemde. „Satin doll", .Don't get around much anymore", .Caravan", „I let a song ao out of my heart", „I got it bad" en „That din't good", klassiek ge worden. In de laatste jaren van zyn leven heeft hy een hele stroom van grote stukken voor orkest, toongedichten, religieuze wer ken, koorcomposities, partituren voor film, televisie en ballet en zelfs een opera of twee het licht doen zien. De Duke was al tyd aan het componeren als hy in een taxi zat, of in een eethuisje, en zelfs na het geven van concerten, waar dan ook ter wereld, die tot diep in de nacht waren voort gegaan. „Ik ben niet te stuiten", zei hy toen hy 70 jaar werd. „Elke avond en nacht kom ik in aan raking met mensen, die naar myn muziek luisteren, moet ik er dan mee ophouden? Nooit van mijn leven!" Ellington werd op 29 aprü 1899 in Washington geboren. Zyn vader was in dienst van de marine, verdiende goed en kon zyn gezin behoorlijk onder houden. Aanvankelyk toonde Duke Ellington meer talent voor tekenen dan voor de muziek. Hy kreeg een studiebeurs voor het Pratt Institute in New York, maar maakte er geen gebruik van. In die dagen was Ellington een opkomend pianist. Toen hij als zodanig naar New York kwam mocht hij meespelen, te gen een deel van de gage van het orkest, met musici als Fats Waller en Willie Smith. Na enige Jaren ging Ellington een eigen orkest vormen en zyn succes begon vaste vormen aan te nemen in 1927 toen hy met zijn band werd geëngageerd door de bekende Cotton Club in het Newyorkse Harlem. Hy bleef er vyf jaar. Ellington trouwde in 1918 maar het echtpaar ging uit elkaar toen de Duke naar New York gin gen daar bleef. De zoon uit dat huwelyk, Mercer, werd trompettist en speelde een tydl&ng in het ver maarde orkest van zyn vader. Ellingtons vermaarde orkest was heel „oud". Er zaten musi ci in die er veertig jaar in heb ben gespeeld. Door de Jaren heen zyn alle leden van Ellingtons orkest vir tuozen geweest, één voor één goed voor een solo van formaat. Ellingtons „sound" met al zyn varianten en expressies, zat heel grondig in elkaar, alles was tot in de perfectie uitgedokterd, en die „sound" werd van jaar tot jaar gecompliceerder en fraaier. Maar toen de Duke 70 jaar was geworden en iemand hem eens vroeg wie hy vond dat zijn grootste concurrent was, ant woordde hy: „Dat was ikzelf, van een 25 Jaar geleden". President Nixon heeft Duke Ellington intussen „Amerika's grootste componist" genoemd. „Wij zyn allen armer geworden omdat de Duke niet meer onder ons is, maar de herinnering aan hem zal voortleven in de ko mende generaties door de mu ziek waarmee hij onze natie heeft verrykt", aldus de presi dent. HERDENKING In verband met het overlyden van Duke Ellington zendt de NOS-radio vanmiddag van 14.45 tot 15.10 uur via Hilversum I in de rubriek NOS-jazz een her- lenkingsprogramma uit dat wordt samengesteld en gepre senteerd door Michiel de Ruy- ter. Het klinkt paradoxaal, maar In- dia's atoombom is een tragisch sym- )ool van onmacht. Twee maanden geleden werd te dezer plaatse gewe zen op de vele interne moeilijkheden van dit reusachtige land en dezer dagen publiceerde de ..Frankfurter Allgemeine Zeitung" een hoofdarti kel onder de veelzeggende titel „Wat is er toch aan de hand met India?". Inflatie, gebrekkige voedselvoorzie ning, verbitterde strijd op het ter rein van de arbeid, corruptie, ge brek aan doortastendheid in de par lementen van de afzonderlijke staten, dit alles en nog zoveel meer heeft grote delen van de bevolking steeds meer geprikkeld en het verzet tegen de regerende Congrespartij van mevrouw Indira Ghandi aange wakkerd. Zeker, het is haar regering ln de loop der Jaren lang niet altijd voor de wind gegaan: langdurige droogte, de onafhankelijkheidsstrijd van BangladesJ en de invasie van Lien miljoen vluchtelingen alsmede de kostbare oorlog met Pakistan, en nu, als klap op de vuurpijl, een enorme stijging van de olieprijzen, waardoor de groei van de economie sterk wordt ifgeremd. Het gevolg van die laatste factor drievierde van India's be hoefte aan olie moet buiten de gren zen gedekt worden is een enorme hap uit de toch al niet ruime voor raad aan buitenlandse betaalmid delen, waardoor er vóór de invoer van andere artikelen maar heel weinig overblijft. En wat dat betekent voor de economie van alle dag laat zich gemakkelijk raden. Maar al die te genslagen zijn nog geen verontschul diging voor het ontbreken van een krachtige aanpak van regeringswege. Zo heeft de tegenstand van de rijke re landbezitters .(die de ConarrtMi» tij aan geld en stemmen helpen!) de herverdeling van de grond verhin derd. Voorts hebben de bevoorrech ting van de onrendabele staatsbedrij ven en de voortdurende toespelingen od verdere socialisering de lust tot Investeren dermate sterk afgeremd, dat er vrijwel geen nieuwe bedrijven worden opgericht. Hetzelfde geldt voor het buitenlandse kapitaal, dat van de zijde der overheidsbureaucra- tie zoveel tegenwerking of althans ge brek aan medewerking ondervindt, dat de wens om bedrijven in India te vestigen uitermate gering is. Deze en dergelijke omstandigheden hebben gezamenlijk een toestand geschapen, waarin alleen een zeer krachtige be windsvoering nog verandering en verbetering kan aanbrengen Deskun dige waarnemers twijfelen eraan of die Impuls van mevrouw Gandhi ver wacht kan worden, al achten zij het niet uitgesloten, dat de premier, door de kernproef, haar sterk verminderde aanzien poogt op te vijzelen. Maar wat haalt dat in werkelijkheid uit? Even is er een golf van nationalis tisch enthousiasme door de honder den miljoenen Indiërs gegaan, die de gebreken van het bestuur dagelijks aan den lijve ondervinden. Maar nie mand van hen eet er een korrel rijst méér om. Integendeel, want deze proefneming heeft natuurlijk zeer veel geld gekost, dat aan andere doeleinden moest worden ontrok ken. Zodat de conclusie luidt, dat het eigenlijk een dubieuze prestatie is een atoomexplosie tot stand te bren gen en niet in staat te zijn de be volkingsexplosie in bedwang te hou den. Is het interne voordeel al twijfel achtig, het buitenlandse effect is al evenmin indrukwekkend. Want op het Indische subcontinent heeft deze explosie het eindelijk bereikte even wicht tussen India, BangladesJ en Pakistan weer goeddeels verstoord. Premier Bhoetto heeft zelfs de vrees voor „nucleaire afpersing" van In diase zijde uitgesproken. In ruim een kwart eeuw, aldus Bhoetto, hebben India en Pakistan al driemaal oor log gevoerd, voor hem een reden de vijf grote atoommogendheden om de bescherming van "een nucleaire pa raplu" te vragen. Ook elders in Azië heeft de promotie van India tot kernmogendheid wrevel gewekt of op zijn minst Jaloezie gewekt. Men denke aan Perzië, een financieel krachtige mogendheid, die haar in dustriële en militaire macht sterker uitbreidt en zich nu geconfronteerd ziet met het feit, dat het arme India door de ontwikkeling van nuceaire energie een voorsprong heeft geno men. Helemaal onverwacht komt die ontwikkeling intussen niet. Reeds twintig Jaar geleden verklaarde de toenmalige premier Nehroe, dat de toepassing van kernenergie voor vreedzame doeleinden belangryker was voor landen als het zijne dan voor industrieel ontwikkelde staten als bijv. Frankrijk. De gedachte aan de produktie van nucleaire energie is India ook later blijven bezighouden, wamt toen China in oktober 1964 over een atoombom bleek te beschikken, verklaarde premier SJastri, dat zijn land in staat was in achttien maan den een atoombom te vervaardigen, maar dat het er de voorkeur aan zou geven atoomenergie alleen voor Uit de hierboven geciteerde verkla ring van Bhoetto blijkt echter, dat buiu-man Pakistan vreest, dat van het één (vreedzaam gebruik) het ander (produktie van atoombom men) zal komen. Ook uit Japan is kritiek gekomen. En dat is niet on begrijpelijk. Want Japan mag dan wat inwoneraantal betreft niet in de schaduw van de atoommogend- ehden China en India kunnen staan, industrieel is het een geweldige macht, die zich nu dus door Nieuw- Delhi ziet gepasseerd. En dat heeft in Japan heel wat kwaad bloed gezet. Het is ook wat vreemd, dat het "vreedzame" India wél en het "oor logszuchtige" Japan niet tot de kernmogenheden is gaan behoren. Bovendien rekent men in Tokio met het gevaar van een "kettingreactie", natuurlijk niet in letterlijke zin, maar in deze betekenis, dat nu aller lei staten het als een soort presti gekwestie zullen gaan beschouwen eveneens van die "uitverkoren" groep deel uit te maken. Tenslotte China. Ofschoon Peking nog niet op de gro te trom heeft geslagen, kan men zich voorstellen, dat de Chinezen zich niet helemaal gelukkig zullen voelen met deze ontwikkeling. Want niet allepn aan hun noordelijke grens hebben zy een atoommogendheid als buur man, namelyk de Sovjet-Unie, maar nu dus ook in het zuiden: India. En zö betekent, samengevat, de Indiase kernproef niet alleen voor het bin nenland slechts een tijdelijke ver lichting van de spanningen zon der fundamentele verbetering zij vormt voor de omringende landen eon verscherping van de prestige-Jacht en dientengevolge een versterking yan Hp nnriprljngp gp^nningpn. Rl. Van Staveren in selectie van militaire team DEN HAAG De selectie voor het militaire voetbalelftal, dat dins dag in Venray tegen Haiti speelt, ziet er als volgt uit: Reitsma (Feyen- oord), Nieuwenhout (De Vole- wy okers, Vam Kraay (PSV), Van Deinzen en Mellaard (beiden NEC), Kila (FC Den Haag), Hoogesteger (AZ '67), Broeksz en Korver (bei den Roda JC), Meyer (FC Amster dam), Kerkhof (Veendam), Verstraa- ien (FC Brugge), Zand Ajax), Strijdveen (Go Ahead Eagles). Brug- gink (FC Twente), Van Staveren (Sparta) en v. d. Berg (Excelsior). ACROPOLIS BEDREIGD ATHENE De Griekse geo loog prof. Ioannis Trikalinos heeft gewaarschuwd dat de vyf- en twintig eeuwen oude Acro polis door aardverschuivingen wordt bedreigd. Aan de west- zyde van de citadel zyn daar aaniwyzingen voor ontdekt. Ver- moedelyk zyn die door aard schokken veroorzaakt. Het marmer van de Acropolis heeft al te lyden vam luchüver vuiling en de miljoenen toeris ten die er jaarlyks komen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1974 | | pagina 9