HET VATICAAN
HEEFT ZORGEN
KERKDIENSTEN
groeit uw geld
met een
GROEISPAARBEWIJS
aan
TOONDER
«■nmimnuma
De paus heeft zijn "smart en verbazing" uitgesproken over het resultaat van het referendum
in Italië, waarbij de meerderheid van de kiezers hebben gestemd vóór handhaving van de wet
die in dit land echtscheiding mogelijk maakt. Hij was diep getroffen "door het gebrek aan soli
dariteit dat niet weinig leden van de kerkelijke gemeenschap getoond hebben tegenover de
rechtvaardige en juiste zaak van de onontbindbaarheid van het huwelijk". De paus voorziet
ernstige gevolgen van het gevallen besluit.
Van "bevoegde zijde" was ernstig
in het openbaar gewaarschuwd, zo
dat niemand in twijfel behoefde te
zijn hoe hij zijn stem had moeten
uitbrengen. Met die "bevoegde zij
de" zal wel de R.K. Kerk bedoeld
zijn zoals die vertegenwoordigd is
in haar bisschoppen. Deze hebben
hun stem laten horen en de paus
heeft zich ook zelf in dit koor ge
mengd. Maar niettegenstaande dit
alles hebben de Italianen zich met
60 pet uitgesproken vóór de wet die
de echtscheiding mogelijk maakt. De
smart en verbazing an de paus,
zal dan wel mede daaruit voorko
men dat hij heeft moeten ervaren,
dat er naar de stem van de bisschop
pen niet meer geluisterd wordt zo
als men dat vroeger in Italië gewoon
was en dat zelfs niet meer de stem
van hemzelf, als de plaatsvervanger
van Christus, dat gewicht in de
schaal legt wat hij blijkbaar als van
zelfsprekend veronderstelde.
Schijntoestand
Dat het met de huwelijkstrouw in
Italië niet beter gesteld is dan in
andere landen, hebben we gedurende
de laatste Jaren dat de nu gehand
haafde wet op de echtscheiding er
was, kunnen lezen en dat zelfs in
dag- en weekbladen die nog altijd als
rooms-katholiek bekend staan. Ook
al vindt men de ontbinding van een
huwelijk, anders dan door de dood,
een van de ergste dingen, toch moet
hier de vraag opkomen of het soms
niet nog erger is een schijntoestand
te handhaven en daarmee dikwijls
een hel te laten voortduren. De hard
heid der harten (Matth. 19) laat
zich hier maar al te dikwijls gelden.
Op het Vaticaan zal één van de
zwaarstwegende argumenten zijn ge
weest dat het huwelijk in de kerk van
Rome één van de zeven sacramen
ten is. één van de "uitwendig zicht
bare tekenen waardoor genade aan
geduid wordt en gegeven". Op het
huwelijk als sacrament is nog al na
druk gelegd. Om het burgerlijk hu
welijk gaf men in sommige r.k. krin
gen niet veel, zodat het herhaalde
lijk voorkwam dat men naar het
gemeentehuis stapte met de minst
mogelijke begeleiding en zonder
enige feestelijke kledij.
De huwelijksdag was de dag waar
op men in de kerk trouwde. Voor
vele rooms-katholieken was 't moei
lijk alleen een burgerlijke trouw te
zien als een huwelijk. "Het huwelijk
der gedoopten is door Christus tot
sacrament verheven. Christus heeft
niet alleen een sacrament des hu
welijks ingesteld, dit een sacrement
naast de natuurlijke overeenkomst,
fnl. de beloften die man en vrouw
aan elkaar geven). Hij heeft het zó
gedaan dat de natuurlijke overeen
komst zelf tot sacrament werd ver
heven, dit is oorzaak, instrument
van Gods genade. Daarom is de na
tuurlijke overeenkomst tussen ge-
doopten het sacrament des huwe
lijks".
Aldus een r.k. encyclopedie. Er
wordt nog aan toegevoegd dat men
deze leer niet uitdrukkelijk vindt in
de H. Schrift.
Dat laatste is één van de redenen
geweest waarom de reformatoren
het huwelijk niet tot sacrament heb
ben willen verheffen. Bovendien
zo meenden zij gaat het hier niet
om eeuwige beloften van God, maar
om tijdelijke. Dat het huwelijk een
instelling van God is, daaraan twij
felden zij niet; zie maar naar het
oude formulier voor de bevestiging
van het huwelijk. Waar men het hu
welijk zo hoog verheft dat men het
tot een sacrament maakt, daar ligt
het ook in de lijn om de onontbind
baarheid van het huwelijk, anders
dan door de dood. te stellen.
In andere landen dan Italië heeft
men reeds lang gezeten met de hu
welijksvraagstukken, vooral zoals zij
zich in deze tijd opdoen. Daar was
bijv. reeds lang de vraag wat te
doen bij de zgn. gemengde huwelij
ken en wat te doen bij echtscheidin
gen tussen twee r.k. huwelijkspart
ners, die er ook wel voorkwamen.
Wat zich nu in Italië heeft voorge
daan en waarover de paus zich ern
stig bezorgd maakt, is in feite een
heel oude kwestie tussen de burger
lijke en de kerkelijke overheid. Ze
begon reeds in de vierde eeuw on
der keizer Constantijn de Grote, die
de bisschoppen en vooral die uit Ro
me, wereldlijke eer gaf, maar aan
de andere kant eiste hun onderwer
ping aan zijn gezag. Het kerkelijk
gezag en het wereldlijk gezag zijn
LEIDEN in het cursuscentrum
van de Stichting Gemiva, Huize "De
Weipoort" in Leiden, werd de oplei
ding verdere scholing in dienstver
band werkers in gezinsvervangende
tehuizen en kleine internaten,
"kortweg" V.S.I.D.-G.V.T./K.I. af
gesloten. Deze oleiding gaat uit van
de Stichting A.Z. te Den Haag en is
een specialisatiejaar, volgend op de
opleiding O.P.M. (Opleiding Peda
gogische Medewerkers.)
Geslaagd zijn:
H. J. Bastiaanse, M. L. Bok, met lof,
I. Damstra, I. M. N. de G)oei, A.
Haandrikan, h. m. hamel, A. J. Hoo-
gers, J. Kayen-Boing, met lof, M. L.
Leuverink, A. J. Magendans, met lof,
J G. Mewe-Hogenkamp, met lof, M.
A. v. Mourik, R. Niermeijer, J. H.
Noordam, L. M. Pattinasaray, H.
Cinqualbré-Philippo, C. Poppe, met
lof, H. W. Rienstra, met lof, A. de
Roos, J. G. Snip, J. A. Springveld,
J. M. G. Steenbergen, A. H. Veltman,
M. Vereecken, M. J. Wegman, M.
Buitelaar, Dominica van Es, L. van
Paassen, P. B. W. Feenstra, met lof.
J. A. Grimm. G. Grtin. M. M. J. v.d.
Kolk, C. F. Lambert, P. P. F. Muris
met lof, G. E. Peggeman, A. Plessius,
H. POLS, M. A. Slager. W. E. Stolze,
P. W. M. Valkenburg. H. Vergunst,
C. Verhorst, T. Vos, A. K. de Vries,
A J. Westra Hoekzema, J. de Witt,
met lof.
in de loop van de historie nog al
eens met elkaar in botsing geko
men.
Portugal
De andere zaak waarover men zich
op het Vaticaan zorgen maakt, ligt
ook op ditzelfde terrein. De paus
zal ook wel eens zitten te peinzen
over Portugal waar nog al wat ver
andering gekomen is. Al heeft hij er
in het openbaar nog geen woord
over gezegd, hij zal er toch des te
meer over nadenken. Hoe zal in de
toekomst de verhouding worden tus
sen dit land en het Vaticaan? Hoe
zal de toekomstige verhouding zijn,
met wat nu nog Portugese koloniën
worden genoemd? Wat in Portugal
gebeurt is een stuk wereldpolitiek,
maar er zit toch ook aan vast een
stuk kerkelijke politiek, zoals die
door het Vaticaan is bedreven.
Kerkelijk gezien heeft het land
Portugal grote verdiensten gehad in
de strijd tegen de Moren en daarom
werden door de R.K. Kerk aan de
toenmalige koningen van dat land
uitgebreide bevoegdheden gegeven
in kerkelijke aangelegenheden. Zij
konden bisschoppen en abten be
noemen en kregen het patronaat,
over de Portugese missie. De ver
binding van het Vaticaan met de
Portugese overheid is dus al zeer
oud. In de 18e en 19e eeuw komt
hier echter een sterk anti-clericale
stromingen aan bod.
Toen in 1910 in Portugal een revolu
tie uitbrak en de koning opzij werd
gezet, verbrak men meteen de be
trekkingen met het Vaticaan. De
R.K. Kerk kreeg het hier al moei
lijker. Een scheiding van kerk en
staat werd uitgeroepen. Daarop
kwam weer een reactie. Minister
president Salazar gaf aan zijn land
een nieuwe grondwet in 1933, de
grondwet die nog altijd van kracht
is. In 1941 kwam er een nieuw con
cordaat met het Vaticaan tot stand.
Die grondwet en dat concordaat,
sloten eigenlijk bij elkaar aan.
Het ging om een corporatieve
staat, een staat die alle delen waar
uit de bevolking bestaat, ziet als
één lichaam (corpus) De oude be
ginselen van de rk. maatschapppij-
leer werden hier in praktijk ge
bracht. Een eenheidspartij werd ge
sticht. Oppositie groepen werden zo
nu en dan toegestaan. Door het
concordaat kreeg de regering weer
grote invloed bij het benoemen van
bisschoppen en de missie in de kolo
niën was weer in sterke mate af
hankelijk van de regering. Deze
corporatieve staat is nu volkomen
ineengestort en daarmee komt er de
vraag, een vraag die zeker op het
Vaticaan zal worden gesteld: wat
moet er worden van het concordaat
waarbij aan de RK. Kerk belang
rijke voorrechten waren toegekend,
vooral ook wat betreft de missie?
De heilige vader: zorgen om huwelijk en Portugal.
WOORD VA\ BEZINNING
Na vele weken, eerst in een
grote bioscoop en vervolgens in
een kleine, is Jesus Christ Super
star althans voorlopig in Leiden
uit roulatie. Zijn haast vertrouw
de verschijning tussen bloot-en
dood-advertenties van de overige
films die volk trachten te lokken,
is er niet meer bij. Maandenlang
zijn mensen in- en uitgegaan om
deze superstar te zien en de keer
dat ik er zat (op een middag) was
de hele zaal vol met jongeren be-
Superstar
draait niet
meer
neden de 20 Jaar. En vaak zijn
mensen tot hun verbazing op het
bordje "uitverkocht" gestoten.
Duizenden Jongeren en ouderen
waren er, waarvan velen diep on
der de indruk zijn geraakt en de
platen met de muziek nog vele
malen afdraaiden. De superstar
hield hen vast en ik heb verschei
dene mensen ontmoet die er een
geweldige simulans in gevonden
hebben om zich opnieuw met Je
zus Christus bezig te houden en
izch op Hem te oriënteren. Geen
kerk, geen evangelisatie heeft
zoveel ongelovigen of half-gelovi-
gen weten te bereiken en boeien in
ditzelfde tijdsbestek, als deze
film. (hoewel dat natuurlijk geen
eerlijke vergelijking is: de kerk
werkt op lange termijn, een film
moet het van direkt succes heb
ben).
Als "doorgewinterde" en bijbel
vaste christenen dit lezen, zullen
er sommigen zijn die zich geprik
keld en bezwaard voelen door de
ze zelfde film. Want als Je de bij
bel echt tot Je door laat dringen.
is het leven van Jezus Christuï1
méér geweest dan de film jS
zien. Zoveel méér, dat je inderdaad
kunt vragen: is dit wel uit te
beelden en is iedere toneelvoor
stelling daarvan geen aanfluL
ting? Ja, misschien is daarom de!
ze film wel eenzijdig doorgegaan I
op schaduwfiguren als Judas en
Maria Magdalena en heeft he
haast centraler gesteld dan hun
Meester. Hoe dat ook zij, dit stuk
jt is niet de plaats om polemiek
te beginnen met wie dan ook. ft
wou alleen constaterenHij is hier
lang, zeer lang geweest en velen
die geen aansluiting vinden bij <je
kerk, hebben daar voor het eerst
misschien althans een glimpje ge.
zien van wat er in het evangel^
is beschreven en in Jezus Chris,
tus gebeurd. Voor deze stad
ze streek is dat een feit oi
na te denken. Om
over
heen
en is een openheid en een bereid,
heid om dit oude verhaal nieu*
te horenEn het woord van Jezm
dat de velden wit zijn om te oog:
sten (waar we vaak geen raad
mee weten omdat we louter te.
genstand en onwil bespeuren)
te zijn dan *r
blijkt me
dachten.
Superstar draait niet meer. Dj
slepende en fascinerende benads
ring is voorbij. Ik voor mij zeg:
een eresaluut voor deze füm!
want er was veel goeds in en ft
heb gezien dat zelfs met dezt
kromme stok toch rechte slagen
konden worden gegeven. En dus
bedoel ik: een eresaluut aan de
Geest van Christus, die ook ln de-
ze tijd mensen raakt en ze tot zich
trekt, desnoods buiten alle ver
trouwde paden om. Dat die geesr
zó sterk is, doet je af en toe ge
woon stil worden.
DS. J. HAPPEB
Luth. predikant
Leiden
Verlegen
en er niet om logen
gebeurde, zat men op het Vaticaan
verlegen. Nadien hebben Spaanse
missionarissen wereldkundig ge-
maak wtat er zoal in de Portugese
koloniën geschiedde. En nu zijn er
een aantal paters van de H. Harten
uit ons land uit Mozambique te
ruggekeerd, die een bijgehouden
dagboek hebben gepubliceerd. De
protestantse zendelingen die er wa
ren, zijn reeds lang dit land uitge
zet. Maar de missionarissen die kon
den blijven, kwamen in steeds ern
stiger gewetensconflicten te staan.
Zij moesten zich onderwerpen aan
de Portugese regering. En dat, ter
wijl zy de zich steeds vermeerderen
de terreur tegen de Afrikaanse be
volking moesten meemaken.
Mag een regering van dienaren
van de kerk eisen dat zij zich al
leen maar onderworpen tonen aan
haar gezag? Dat wat de Nederland
se missionarissen hebben gepubli
ceerd is een aanklacht tegen het
Portugese bewind, maar het is te
vens een aanklacht tegen het Va
ticaan dat van deze gruwelijkheden
heeft geweten, maar z'n mond
heeft gehouden, tenminste niet in
het openbaar heeft geprotesteerd.
Die missionarissen moesten wel
in conflict komen met de overheid,
want zij waren er allereerst voor de
Afrikanen. Het zal ook waarlijk
niet hun schuld zijn geweest dat er
ook in de Afrikaanse rijksdelen van
Portugal het verlangen naar zelf
standigheid begon te leven, zoals
dat over heel Afrika het geval was.
Het relaas van de Witte en Spaan
se paters zal op het Vaticaan beter
bekend zijn dan wij het kennen.
Maar het Vaticaan is gebonden
door het concordaat en zwijgt. Er is
één bisschop in Mozambique ge
weest, die onomwonden zijn kritiek
op het systeem dat daar werd toe
gepast, heeft laten horen, maar hij
werd dan ook prompt uit dat Afri
kaanse land verwijderd.
Het wordt hoog tijd dat men er op
Gebedsgroep Raad v. Kerken in Wassenaar
WASSENAAR Onder auspiciën,
van de Wassenaarse Raad van Ker
ken heeft een Gebedsgroep, be
staande uit leden van diverse ker
ken. onder leiding van Zuster Eleo-
nora. reeds meerdere malen gebeds
samenkomsten in Wassenaar voorbe
reid en geleid. Deze groep zet zijn
werk voort. Intussen is gebleken dat
uitbreiding van deze sector van de
Raad van Kerken zinvol is. Er valt
een duidelijk toenemende belangstel
ling voor de meditatieve kant van
de geloofsbeleving te constateren
Daarom wil de Raad van Kerken
een tweede gebedsgroep in het leven
roepen, die naast de bestaande groep
werkzaam is op een nader te bepa
len terrein.
Leden van alle kerken, ouderen èn
Jongeren, die geïnteresseerd zijn,
kunnen zich opgeven bij eigen pas
toor/predikant, of bij dr. T. C. Fre-
derikse, Jonkerlaan 79, of bij dhr H.
Hilgeman, Molenplein 16, en wel
vóór medio Juni.
het Vaticaan over gaat denken of
condoraten met wereldlijke rege
ringen nog wel passen. Tijdelijk
mag men er voordelen van heb
ben of van verwachten, uiteindelijk
komt men er toch mee vast te zit
ten. Als er twee regeringen waren,
geschikt voor een concordaat met
de H. Stoel, dan waren het wel die
op het Iberische schiereiland. Met
Spanje zijn er allerlei moeilijkhe
den en nu zullen ze met Portugal
ook wel spoedig komen. De tijd van
concordaten is voorbij.
ADVERTENTIE
u betaalt 1.000,-en
krijgt na 5 jaren 1.500,-
LEIDSE SPAARBANK
S. J. M. HULSBERGEN.
kerk (zat. 7u) 8.3
bach, 11.45 u. Oecumenische
ds A. J. de Jong, 5
Bethlehemkerk 10 30
genvoorde.
Bevrijdingskerk 9 u ds M. J. Wagen-
Diaconessenhuls 10 30 u. ds A. Brink
Hazerswoude.
Oecumenische Werkplaats (Plantage
Jeugdkapel ..De Goede Herder" 10.30
u dhr L. Krassenburg Jr.
Merenwijk 10 u. ds H. Hortenslus.
ter Demmers. thema „zoals de oudjes
zongen") 9. 10.30, 12 en 6 u.
Leonarduskerk (zat. av. 7 u) 8.30, 9.30,
11 en 6.30 u.
Haagse Schouw (zat. av. 7 u) 9.30 en
ds. Hoogendijk 4 u. ds L. Oost In ter -
R.ln - Noord. De Goede Herderkerk
ranathakerk Raadhuisstraat 10 u. ds.
Fr. de Jong. 6.30 u ds M. van Harme
len. Salvatorikerk W. de Zwijgerlaan
10 u. ds. Van Harmeien. 6.30 u. ds. De
Jong. Alphen aan den Rijn - Noord
De Goede Herderkerk Ten Harmsen-
straat 9 u. ds J. Vos en 5 u. ds G.
de Ruiter. Geref. Kerk (Vrijgemaakt)
"antine sociale werkplaats
Lerk Jeruzalemkerk Grilpe
.30 en 4.30 u Dienst des
Geref. Gem. Van M anders; oostraat
Oud Geref. Gem. Kerkgebouw Hooft-
straat 240 9.30 u. en 4 u. Leesdiensten.
Baptisten gemeente Triomfa.
torkerk Molenwerfstraat 10 u. ds H.
Kapel Bloemswaard (z;
Hoogmade. Herv. Gem. 10 u. ds Joh
Stehouwer te Alphen i
Koudekerk aan den R(jn. Herv. Gem.
10 en 7 u. ds Van der Linden. Geref.
Kerk 10 u. ds Swierts. 7
van Hazerswoude.
Noordwijkerhout. Herv. Gem. 10 u.
in zaal Gebr. Brama, ds J. Streefland
R. K. Kerk St. Jozefkerk (zat.
1.30 u. Kapel St. Bavo 9.30
A. Brink Sancta Maria 1
Lodewljkskerk (zat. av. 7 u) 8.30, 11,
en 6 u.
Vrij Kath Kerk (Vreewijkstraat 19).
G. Koekkoek 6.30 i
i Manie -
Leger des Heils 10 u. heiliglngsd.
Leger des Heils Corn, de Vlaming
straat 10 u en 6.30 u. R. K Bonlfa-
ciuskerk (zat. 7 u) 8 30. 10 Ned.
koorzang en 11.30 u. pred F. Wiist. R
K. Plus X. kerk (zat. 7u)'9, 10.30 Ned
koorzang 11.45 enl 17.30 u. R. K. H.
Geestkerk De Bron Ridderveld (zat.
ds A. Wildschut. Haarlem-
Noord. 5 u. ds Koolstra. Thema „Kerk
Vrijheid" medewerking muziekgroep
W. Happel.
j Vestkerk (Oude Vest 133) 10 u.
ds L. Bech, Wassenaar-Zuid. Nm 5 uur
ds W. v.d. Zwaan. Catech. Zondag 5/6.
Beloftekerk (Robijnstraat) 10 u dr P.
Bevrijdingskerk (Aerent Bruunstraat)
dag 8 u. evang. Zijlstra).
Oec. Werkplaats (Plantage 16) 11.30 u
samenkomst, meditatiegroep woensdag
avond 7.30-8 uur.
Evang. Luth Kerk (Hoogl. Kergracht)
10.15 uur dienst.
Soefi Beweging (Gerecht 10) spreker
Herv. Gem. 9.30
5 J. Kroeze Krimpen aan c
(zat. 7u) 9. 10 en 12
Pauluskerk 10 u. ds J. v.d. Velden. Ge
ref. Kerk 10 en 7 u. ds H. D. de Wit,
Chr. Geref Kerk 10 en 4.30 u. ds D. H.
Blesma, H. A. en Dankzegging. Geref.
Oude Wetering. Herv. Gem. 9.3
ds Lalleman. Geref. kerk 9.30 u
Cziria en 6.30 u. ds J. Besemer te
Aar. Rem. Geref. Gem. geen opf
R.K. kerk Meerkreuk (zat.av. 7
8.15, 9.45. 11.30 en 7 u.
Hakkenberg. Ge-' Ieperen te Katwijk
Chr. Geref. Kerk 9.30
Boskoop. Herv. kerk. 9.30 u. ds W.
L. Heljmans, 18.30 u. ds. A. de Leeuw.
Leesdiensten. Oud Geref. Gemeente
9.30 en 3 u. Leesdiensten. Aktie Kruis
tochten Ned. Maandag 8 u. ds J. Gra-
Heilmans, Chr. Geref. kerk
16.30 u. ds A. Bakker van Onstwede. Dep. Pielpolder_(za. 7_u.) 8.30, 10.30
Geref. Gem 9130 en 18 u. ds A. Bac;
Vrijz. Prot. 10 u in Rem. kerk de heer
i 6.30 u. ds H. Post te Oegstgeest. P. v.d. Laarse. Pinstergemeente 9.30 u
Chr. Geref. Kerk 9.30 u Dienst des mm1
H.. Engelbewaarders
ds A. Brink Aardam
Ter Aar Dorpshuls
Academisch Ziekenhuis 10 u. ds J. E.
Brederveld.
Merenwijk 10 u. ds Hortenslus.
Dienst voor doven (Petrakerk) Vm.
10.30 u. De heer Rip.
Chr. Gerf. Kerk 10 en 5 u. ds Carlier
Geref. Gem. 10 en 4.30 u. ds Boogaard.
Geref. Kerk (vrijgem.) 10
Evang. Luth Gem. 10.15 u. ds J. Hap-
Chr. Science (Steenschuur 6) 10.30 u.
Holl. dienst.
Evang. Chr. Gem. (Middelstegracht) 10
Adventskerk Julianastraat 9 u. ds. M.
Fokkema 6.3
Kruiskerk Gouwsluis 9.30
J. H. Bogers.
R. K kerk
zaterdagav. 19.30 en zondag 8.45. 10 en
den Rijn Herv. Gem. 11.30 u. H. Mis, Ontmoetingscentrum
■ft ft* zaterdagmiddag 17.30 en zondag 10.30
4.50 Zangdienst. 5 uur Jeugddienst
J. W de Jong te Zoetermeer m.m.v.
Brugkoor te Den Haag Gebouw Nabij
Van Lennepstraat 9
ds J. H. Bogers. Zaal Odstandingskerk
Prinses Marlj kestraat 10.30 u. Jeugdka
pel de heer Scholten. Martha-Stich-
tlng Rijnstroom 10.30 u. ds De Beau
fort. Oudshoorn/Ridderveld. Kerkge
bouw oudshoornseweg 10 u. ds R.
Oort. Wijkgemeente Slonskerk Hooft-
straat 9.30 u. ds J. v.d Velden te Woer
den 6.30 u, ds A N. de Ruiter te
M. H. Geertsema. Geref
Kerk 9 u. ds Brink. 7 u. ds Swierts. R.
K. Bernarduskerk Rilndijk (zat. 7 u)
10.30 u. R.K. Michaelkerk Rijndijk
7 u) 9 xx. Koudekerk
12 en 5.30
(zat. 7 u.) 7.30. 9.30. 11 en~5.45 t
Nieuwkoop. Herv. Gem. 9.30
an Ieperen te Katwijk aa
DS G. van Doorn. Geref
dr E. de Vries te Schevi
Nieuwveen. Herv. Gem. 9.30 u. en
6.30 u. ds J. Kaai. Geref. Kerk 9.30 u
dr. A. C. Houtman te Leimulden. 7 u
ds. A. Brink te Hazerswoude. R. K.
kerk (zat. 7 u) 9. 10.45 en 7 u.
N'oordwljk. Herv. Gemeente Vlnken-
j G. J. v. d. Bogerd, (bed. H.
Doop) 5 u. ds A. Westra van Sassen-
heim (jeugdd.) Bethelkerk
nathakerk 9.30 i
7. 9.uur (hoogmis) en 10.30 i
Sassenlieim. Herv. Gem 9 en 10.30 i
A. Westra. 18.30 u. ds A. L. Lapré t
leesdlenst 17. u ds. Th. Hoff.
Voorhout. Herv. Gem. 10 u. ds Hoo-
genkamp RK kerk (zat. av. 7 u.) 9 uur
i hoogmis) 10.30, 11.45 en 17.30 u.
Voorschoten. Ned. Herv. Gem. dorp
Rijndijk 10 u. ds Meljering De Werf
hr. Drijver, Voorschoten. Geref
Kerk 9.30 u. ds Huizebosch. 630
Zyrla, Oude Wetering.
Zevenhoven. Herv. Gem. 9.30 0
G. van Doorn te Nieuwkoop. G
'i 459 en 1Aö i*
10.15 u. jongerendienst. Geref. Kerk Zoeterwoude. Herv. Gem. 10
Oegstgeest. Herv. gemeente (gToene
kerk) 9.30 u. ds W. E. Verdonk (Pau
luskerk) 10 u. ds H. O. Sasse (Gem.
centrum) 10.30 u. ds W. A. Kist en
19.00 uur zie Geref. Kerk: Gem. cen
trum 8.45 Leesdlenst. 16 00 uur ds G.
■■H1, (diaconessenhuis) 10.30 u ds
dorp. 9 10.30 en 17 u. Kand. L. Lut-
mers té Den Haag Aula Noord-Hofland
9.45 u. ds. V. d. Schoot (herv.) Geref.
Kerk (vrijgem.) 10.15 en 16.30 u. ds
A. W. Boxman te Ede. RK. kerk R. K
Laurentiuskerk (Zat. av. 7 u.) 8.30.
10.30 hoogmis, 12 u. Moeder Godskerk
izat. av. 7 u) 8. 10. 11.30 en 18 uur.
en. Herv. Gem. Brugkerk
7 u) 9. 10.30. 12 en 6 u. Bo- 9-30
B. Koekkoek. 5 i
J. C. Jonkers.
Chr. Afgesch. Gem. 9.30 i
A. P. Verloop. Oud Ger. Gem. in Ned.
Zuidkade 158. 10 u. en 6.30 u. leesd.
Rem. Ger. Gem. in samenwerking met
Vrijz. Hervormden 10 u. Jhr. ir.
D. de Graaff Den Haag. R. K.
moetlngskerk 8.3
J. B. G. Jansen Geref. kerk 10 en 5 u
ds Pouwels. Chr. Geref. Kerk 10 u. ds
G. C. v.d. Kamp 5 u. ds W. van Dijk
van Gouda. Chr. Geref. Kerk 10 en 5
u. H. dienst R< K. Kerk St Martinus-
10 u. ds A. L. Lapre. Sole Mio 9.30 u. dr
indewey (Eemnes H.A.) de Rank 19
u. ds J. Geursen (Leiderdorp). Vlnken-
laankerk 19 u. ds H. J. van Achterberg
Evang. Gem (in gebouw Ned. Prot. Geref. Kerk 10
Valkenburg. Herv. Gem 10 u. ds Bond. (Lange
i Weiner. RK Kerk De Goede Herder
(zat. av 7 u) 9.30, 10.30, 12 en 6.30 u.
H. Wlllibrordus (zat. av. 7 u.) 9.30, 11.
Schoch. R. K. St. Janskerk Zuidbu
-eweg (zat. 7.30 u) 7.30. 10 e
R K. Christus Dienaarkerk (zat.
8.30. 10. 11.30 en 6 uur. R.K.
Meerburg (zat. 7 u) 10. 12 en 6 u,
Zwanimerdam. Herv. Gem 10 u
Mostert. 6.30 u. Gezamenlijke dleni
de Gereform. kerk. Geref. Kerk 93
ds Sj. Tiemersma. 6.30. u. ds J. Ma
gezam. dienst. Rem Geref. Gem.
opgave ontvangen. R.K. kerk (zat.
W. Verboom. Bethelkerk
9.30 u. ds W. Verboom, 5 u. ds D.
Geref. Kerk. Kruiskerk 9.3
C. Jonkers te Doorwerth. 5 u. ds B.
Koekkoek Ontmoetingskerk. 10 u. ds.
11.45 x
St. Victorkerk 10 u. Jehovah's Getui
gen, Koninkrljkszaal, Burg. Troost-
straat 4, 15.25 uur Openbare toespraak
"Geen deel van de wereld" in navol
ging van Christus, 16.25 u. Wachtto-
7.30. 9.30 en 11.15 v
Wassenaar. Herv. Gem. 10 u Dorps
kerk ds Th C. Frederikse en 7 u. ds
W. H. van Kooten te Rotterdam. Kie-
vietkerk 10 u. vm Gezinsdienst ds A.
van Buuren en ds. J. T. Wiersma. Mes-
ds Van der
ds E. Pijlman. Amsterdam. Ned. Prot.
Een detail uit de k
het kath. bejaardentehuis
Warmond.
