Gesprek over de
kerk verheugend
u
18
16
13
14
15
17
KERKDIENSTEN
Uitspraken van mgr. Simonis
behandeld in Raad v. Kerken
techno-beurs
VIT 74
Men krijgt niet de indruk dat de nu al enige jaren bestaande Raad van Kerken in Neder
land zo vlot vaart. Het heeft indertijd nogal wat moeite gekost deze Raad van stapel te laten
lopen. Hij moest groter en breder van opzet zijn dan het vóórdien bestaande contactorgaan van
de kerken in ons land. die waren aangesloten bij de Wereldraad van Kerken. Ook kerken die
bij deze wereldorganisatie niet waren aangesloten, zouden in deze Landelijke Raad mee moeten
kunnen doen en zo is het dan ook inderdaad geschied.
Dat er daardoor meerdere moeilijk
heden zouden komen, was men zich
tevoren bewust, maar moeilijkheden
zijn er om overwonnen te worden.
Men heeft zich in het begin vooral
geworpen op het plaatselijke vlak en
terecht. Maar men kan met an-
de-e kerken raakpunten hebben in
bepaalde gemeenten en parochies,
waar men geleerd heeft beter dan
vroeger met elkaar op te schieten en
waar men een oecumenisch perspec
tief heeft gezien, wanneer men een
Raad van Kerken vormt, gaat het
niet om raakpuutjes, maar om de
brede basis van heel de kerk en daar
in zit nu een deel van de moeilijk
heden. De ..achterban" is in menige
kerk een nog al veel gehoord woord
en wie enigszins in het kerkelijke we
reldje thuis is, weet dat er dan iets
wrijft wanneer dit woord wordt ge
bruikt.
Grondvlak
Het is nu al weer bijna twee Jaar
geleden dat men, tijdens de verga
dering van het Centrale Comité van
de Wereldraad van Kerken in
Utrecht een manifestatie heeft ge
houden van de Raad van Kerken in
ons land. Met een bepaalde geestdrift
is die zaterdag gevierd en het getal
van de aanwezigen was groter dan
men had verwacht. Maar wat be
tekent zeg maar <±uVend aanwezigen,
voor alle kerken die bij de Raad
van Kerken zijn aangesloten? Men
heeft getracht een gezamenlijk be
lijden op te stellen en men is daarin
bliiven steken.
Het vorige jaar heeft men de breed
opgezette Kerkenconferentie 1974
gelanceerd. We hebben er toen aan
dacht voor gevraagd. Hoe het met de
voorbereiding in de plaatselijke groe
pen gaat, weten we niet. Ook het
laatste informatiebulletin, waarin n
\Taaggesprek met prof. dr. H. A. M.
Fiolet, de secretaris van de Raad
van Kerken, staat afgedrukt, maakt
ons niet veel wijzer. Er zijn 32.000
exemplaren van het gespreksboekje
„bevrijding" verkocht en dit is op
zichzelf een behoorlijk getal, maar
wat zegt dit weer voor het grondvlak
van alle kerken die bij deze lande
lijke Raad zijn aangesloten?
Prof. Fiolet weet niet te vertellen
in hoeveel van de plaatselijke en
regionale raden van kerken, die ker
keraden en parochieraden moe
ten activeren, men hiermee serieus
bezig is. Voor zover wij er enig in-
zich in hebben, is het zó dat in die
plaatselijke en regionale raden en
kele figuren zitten die er zich met al
le ernst van hun geloof op werpen.
Zij hebben iets in zic-h van wat er
ook bij de kruistochten openbaar
werd: God wü het!
We zien het ook gebeuren dat, wan
neer die enkele motorische krachten
verdwijnen, de zaak inzakt en men
niet meer goed weet wat te doen.
Het grondvlak van de gemeenten en
parochies, waarin allerlei stromingen
zich openbaren, is nog niet rijp voor
wat enkelen als een heilig moeten
hebben gezien. Moet men er dan mee
ophouden? Dat in geen geval, want
wanneer kerken niet in staat zijn
een gezamenlijke boodschap te bren
gen. is dat een getuigenis tegen de
christenheid in ons land.
.Wildgroei"
In één van de laatste nummers
van „Kerkinformatie van de Geref.
Kerken" stond een waarschuwing
dat „wildgroei" de echte oecumene
kan bedreigen. Dat stuk was naar
aanleiding van een rapport van de-
putaten voor de oecumene binnen
land. Het gaat over allerlei vormen
van kerkelijk contact, waarbij men
zich niets aantrekt van de synodale
richtljjnen en van de afspraken
tussen de kerken in landelijk ver
band.
De deputaten voornoemd zijn er
zich wel van bewust dat er een groei
moet zijn in het oecumenisch con
tact. En zij weten ook wel dat er
„telkens ongedachte situaties 'kun
nen) ontstaan, die in de richtlijnen
en bepalingen niet zijn voorzien".
„Bij deze groei is wachten niet altijd
mogelijk en men mag niet door
het hanteren van voorschriften de
vreugde van het elkander herkennen
en hervinden, doven".
Maar, zo gaan deputaten voort,
men mag over deze groei niet pra
ten alsof het over planten gaat. „Het
gaat over mensen met hun idealen,
hun geloof, hun. gevoelens. Dit moet
volkomen serieus worden genomen.
Maar juist daarom willen deputaten
waarschuwen voor „wildgroei", welke
zij daarin zien dat „een werkelijkheid
wordt, gesuggereerd, die er helaas tus
sen de kerken nog niet bestaat". De
kans is groot dat zij met hun idealis
tisch oecumenisch streven „buiten
de werkelijkheid komen te staan, zo
als die tussen de kerken (nog) is".
Erkenning
Een heel stel kerken hebben geza
menlijk de Raad van Kerken in Ne
derland gevormd. De vraag die tel
kens weer gesteld is, moest in de
ze Raad eigenlijk wel eens diepgaan
der besproken worden, nl.: hoe staan
de verschillende kerken die deze Raad
vormen, tegenover elkaar? Het is de
vraag „rondom dp wpderrild.se erken-
nimg van eikaars kerk-zjjn". Het uit
gangspunt was hetgeen de Rotter
damse bisschop Simonis in een
IKOR-uitzending gezegd had. dat hij
de R.K. kerk alleen als de echte, de
ware kerk kende en de andere ker
ken alleen maar als kerkgenootschap
pen kon zien. Ook zonder dat hij dit
uitdrukkelijk zei, wisten we wel reeds
dat hij zo dacht.
Na deze uitzending heeft deze bis
schop zijn woorden nader uitgelegd
en ae daarmee wat verzacht, maar de
kerk van Rome zou toch beschouwd
moesten worden als de kerk van
Christus. Dit is het oude standpunt.
We zijn daarmee natuurlijk altijd
S.O.S. Sahel. Een alarm is nog altijd gerechtvaardigd. Deze
foto's illustreren dat de droogte in de landen 'ten zuiden van de
Sahara niet geringe afmetingen heeft aangenomen. Er is nog erg
veel hulp nodig. Met de gaven van de eerste collecte kon de Stichting
Oecumenische Hulp via de Wereldraad van Kerken en het Christian
Relief Committee in Addis Abeba een bijdrage van f 200.000 zenden,
waarmee althans een deel van de bevolking in de getroffen provin
cies het kan overleven. Verder lopen er toezeggingen van in totaal
f260.000 voor o.a. een mobiele oogheelkundige kliniek, de bouw van
vier stuwdammen en een transport-project. De bijdragen die nu
kunnen worden geleverd, zullen worden aangeioend voor een plan
voor de toekomst van de zes Sahel-landen, dat wordt opgesteld door
een commissie uit deze landen en de FAO van de Verenigde Naties.
Dit plan behelst zowel alle aspecten van de bodemgesteldheid, irri
gatie en nieuwe landbouwmethoden als bestuurlijke structuren. Bij
dragen voor dit soort werk worden ingewacht op giro 100200, Den
Haag: S.O.S.-Sahel.
WOORD VAM BEZINNING
Deze week ging een regerings
leider in Duitsland door de knie-
en. Een „idealist" noemden de
kranten hem. iemand die nog
idealen had en daardoor natuur
lijk oneindig veel kwetsbaarder
was dan iemand zonder idealen of
scrupules. Hij trad af omdat het
menselijk bedrijf soms zo corrupt
kan zijn. dat een naaste mede
werker zelfs een verrader kan
blijken. Door dit aftreden werd
een groot gevoel van sympathie
en verbondenheid-met-hem losge
maakt bij veel mensen. Het werd
niet als een zwakheid ervaren.
Integendeel, eerder al een sig
naal van sterke menselijkheid
en een teken van een mens die
Door cle knieën
zijn grenzen heeft en niet alles
neemt. Er is kennelijk een mo
ment waarop degeen die aftreedt
ons méér boeit dan degeen die
niet- aan- a/Pt reden- denkt, een
moment waarop degeen die door
de knieën gaat sterker overkomt
dan de blinde doorzetter
In de beelden die de T.V. ons
liet zien over zijn werk in de af
gelopen jaren was één beeld dat
mij bijzonder trof. Het was in
Warschau (op de plek waar het
verschrikkelijke ghetto van de lo
den geweest is), waar deze \Villy
Brandt als eerst officiële verte
genwoordiger van Duitsland stond
bij het monument voor de doden.
Een grote kring met keurige of
ficialis e<r omheen en deze éne
man in het midden, namens
Duitsland. Misschien heeft u het
ook gezien, hoe hij toen letter
lijk door de knieën ging en kniel
de bij dit monument.
Dat was het enige gebaar dat
kon en hij deed het van binnen
uit. Want er zijn dingen waaj
Je door de knieën gaat. Ik
niet- eens of deze man totj
ook een christen is, maar ik
wel dat hij op dat moment
gebaar van het gebed nodig
geknield op de grond, de
gevouwen. En ik ben
dat er nog zulke mensen
door de knieën gaan en niet
hard doorleven en slechts
kenend voortbestaan. Zij die
nen laten blijken: hier
niet meer! Zij geven aan wat
in de bijbel is neergelegd:]
gedachte dat het zwakke
toch stérker is en het
wat Paulus schrijft: als ik j
ben. dan ben ik machtig"
12:10). Dat geldt natuurlijk
leen als het door-de-knieën.) u
wordt tot een knielen, waarbij f
mens niet slechts in elkaar i
maar zich in de wetenschap
zijn werkelijke kleinheid tot
richt. r] H
En daarmee wordt voor i I
van ons een wezenlijke J
van ons een wezenlijke r.
aangesneden. Zullen zij opj
plaats aftreden, het opgeven,
verder maar laten lopen, de
opgeven? Per slot zijn er
rondom ons soms ondragelijk
tuaties. Of moeten rij ke| i
doorzetten en zich tot het ulj
harden? Ik denk: geen vanY
Er is een derde weg: niet
opgeven, maar het óvergev®
in afhankelijkheid van God
spoor verder zoeken. Verder
ie er ni*t vnp zeggen. Je
dcor de knieën, maar he< i
tot een innerlijke houding dj y!
misschien „knielen" kunt noa
Je bent kléin genoeg, niet voa j.
narigheid om Je heen, maan
de Almachtige!
DS J HAPi
Ev. Luth. Pred. U. ge
verlegen geweest en dat mede om het
feit dat er een heleboel kerken zijn
die dit van zichzelf hebben beweerd
en dat er een heleboel secten en sec-
tarische groepen zijn op te noemen
die zich zelf nekend als de ware
kerk, de enige kerk, de waarachtige
gelovigen enz. en die met een zeke
re minachting vanuit de hoogte op
anderen neerzagen.
In de Raad van Kerken was het
de Oud-Katholieke aartsbisschop mgr
Kok, die de discussie opende. „Onze
samenwerking in de Raad v. Kerken
zou zinloos worden wanneeer dit
standpunt blijkt te overheer
sen". Aldus een persverslag dat we
lazen. Hij ging er van uit „dat de
kerk niet door mensen is gemaakt,
maar een schepping is van de drie-
enige God". Dit is het enige waarvan
men uit kan gaan, naar het ons voor
komt.
Dat houdt in, volgens mgr. Kok,
dat Je nooit kunt zeggen waar de
kerk begint en waar ze eindigt. God
alleen is het die de grenzen van de
kerk kent. Deze Oud-Katholieke bis
schop waarschuwde dat men niet
moet gaan streven naar een natdo-
ADVERTENTIE
metaalbewerking/lastechniek/aandrijvingstechniek/
pneumatiek en hydrauliek/verbindingstechniek
Dagelijks van 9.00 - 17.00 uur.
IRENE- en MARIJKEHAL- UTRECHT
vakbeurs
algemene toelevering
Dagelijks van 9.00 - 17.00 uur.
JULIANAHAL- UTRECHT
nale kerk. Daarmee kwam hij in de
buurt van wat de deputaten bedoel
den met „wildgroei". Hij achtte het
beter te spreken van „een broeder
schap van kerken," „waarbij het on
ze opdracht is de eenheid na te stre
ven"'. Laa>t die broederschap zich
eerst maar eens ontwikkelen. Maar
hier is de gedachte onduldbaar dat
een enkele kerk „rich het uitsluitend
bezat der waarheid kan aanmatigen
of zich alleen kerk van Christus kan
noemen".
Traditie
Met deze opmerkingen van de oud-
kath. vertegenwoordiger in de Raad
v. Kerken, werden de sluizen ge
opend en uit hetgeen er gezegd is.
bleek telkens weer de achtergrond,
de traditie van elke kerk. zoals mgr.
Simonis ook vanuit de traditie van
zijn kerk gesproken heeft. Dat zal
dr. Van den Heuvel wel hebben be
doeld. toen hij het had over de „his
torische waardepapieren, die Je niet
onder tafel kunt vegen," hoewel de
waarde van die paiperen, volgens
hem. wel wat is verminderd. Hij
vraavt zich af of deze nog wel te
verzilveren zijn.
De oorzaak van deze discussie Is
dan geweest de opmerking van de
Rotterdamse bisschop, dat hij de
P K. Kerk als de echte, de ware keric
zag. Het spreekt vanzelf dat de r.k
leden van de Raad v. Kerken hier
niet als zwijgers konden bliiven rit
ten. Mgr. Ernst van Breda sloot zich
aan, volgens het verslag dat we la
zen, bij hetgeen reeds door anderen
was opgemerkt, dat wanneer het gaat
om de erkenning van eikaars kerken,
men plet van „een Juridisch stand-
moet vragen naar „de gem
in Christus". Dit brengt eeni
lijke verantwoordelijkheid n.-
mee. die de kerken gezair.:;
deze wereld moeten dragen. D
kunnen de vragen over bel
zijn aan de orde komen. Nl
heeft iedere kerk haar eigen
maar zij moet er wel voor
deze aan anderen te willen q
Mgr. Kok had ook het i
Vaticaans concilie genoemde
op is dr. Fiolet nader ingegi
meende dat Vaticanum II in
creet over het oecumentai
aenlijk» openingen geeft". "Dl
de prille sfeer van de herb
„Het decreet herkent de and
ken als instrument
Gods". Het is de moeilijkheid
decreten van het tweede VI
concilie dat ze de neerslag I
een compromis en dat daaro:
erin kan lezen wat hij wil. I
mgr Simonis dit concilie-dew
genoemd, we hebben
den dat ook hij er zich op m
nen beroepen.
Maar, alles bij elkaar
verheugen we er ons toch a
men op de Raad van Kerken
land over deze zaak gesprok!
Dat moest de een of andere i
eens gebeuren. De vragen wafl
een kerk is. welke de kenmert
van de kerk en hoe zij in d
reld moet staan, mogen the
vragen zijn. ze hebben tochê
praktische kant. Het zal ds
keer wel niet geweest zijn n
het de laatste keer wel nieti
er in de Raad van Kerken i
kerk zal worden gesproken.
S. J. M. HULSB!
LEIDEN Hervormde Gemeente
Hooglandse Kerk 10.00 u Ds. A.
J. Lamping, 11.45 u. Oecumenische
stucientendlenst, 7.00 u. Ds. P. Kloek,
Soest.
Marekerk 10.30 u. Ds. A. J. de
Jong. 5.00 u. ds. L. Kievit. Gouda.
Maranathakerk 10 u ds M. Boogert.
Koningskerk 10 u drs Baart.
Bethlehemkerk 10 u ds H. W.
Hemmes.
Berijdingskerk 9 u drs A. van Buu-
len. Wassenaar.
Vredeskerk 10 u ds R. Steenstra.
Eglise Wallone 10-30 u Pasteur D.
Academisch Ziekenhuis 10 u ds J.
E. Brederveld.
Diaconestenhuis 10,30 u ds D. W.
Koelman, Katwijk aan Zee.
Oecumenische Werkplaats (Planta
ge jg) 11.30 u Samenkomst (woens
dag 7.30 u meditatiegroep).
jeugdkapel Vredeskerk 10 u mevr.
H Westera-Franke.
Jeugdkapel "De Goede Herder
10 30 u dhr T. J. van der Ploeg.
Gemeenschap van Kerken Meren-
wijk10 u oecumenische dienst ds
H. J Hemstede.
Gerei. Kerk
Zuiderkerk Lammenschansweg 15)
10 u ds G. F. Hajer, Ede, 5 u ds
E. Haverkamp. Assen.
Petrakerk (Surinamestraat) iu
u ds Hortenslus. 5 u dr Wind.
Oude Vestkerk (Oude Vest 133) 10
u ds E. Haverkamp, 7 u ds Koolstra
(Intrede).
Beloftekerk (Robijnstraat) 10 u
ds G. Brouwer Schevenlngen (Be-
vestiging as Koolstra) 5 u ds G. F. Ha
fë-rljdlngskerk (Aerelit Bruunstr)
10.30 u drs J- D. te Winkel SassenSelm
5 u ds Hortenslus.
Huize Groenhoven 10 u dr Wind
Gezinsdiensten ..Jeug<ihayen 10
u "De Mirt" de heer Wiel inga 10 u.
"Het Mierennestde heer De Jong.
Dienst voor doven (Petrakerk) 10.30
UUChrhr<3ere Kerk 10 en 5 u ds
Geref. Gem. 10 en 4.30 u ds Boo-
g&Qeref. Kerk (vrljgem.) 10 en 5 u ds
J Baptlstengem. (Oude Rijn) IC u ds
V'E^reLuth. Gem. 10.15 u ds J.
BUdïS"
cnr. Science (Steenschuur 61 10.30
E°2wïdic£' n™. (Mlddelstegracht)
10Nwd ApS^Kerk (H. RIJndilk 24) 10
enaerUefdGemU"' Ned. (Koningskerk)
1 tendings3°Middernachtsgroep Zoeter-
"ïlS^'lgen ddHogewóerd 175)
2 Mn u emng
P RKbKerk H. Antonlus (zat. ar. 7 u)
9"3Hartebrug2 (zat. av. 7 u) 9. 10.30 12
^Leonarduskerk (zat. av. 7 u) 8.30,
830, 11 en 6.30 u.
Haagse Schouw (zat. av. 7 u) 9.30,
en 1.30 u.
Petruskerk (zat. av. 7 u) 9, 10.30, 12
en 6 u.
Lodewijkskerk (zat. av. 7 u) 9.30 en
11. 12.15 en 7 u.
Vrij Kath. Kerk Vreewijkstraat 19),
10 30 u.
Leger des Hells 10 u heillgingsd. en
7.30 u verlossingssamenkomst oJ.v. ka
pitein en mevr. J. Leissenaar.
Evang. Centrum (Zijlsingel 2) 10 u
evang. Zijlstra (dinsdag 8 u evang.
Zijlstra).
Marekerk 7.30 u ds G. Toornvliet,
te Bloemendaal (ond. ..Als het alle
maal eens niet waar ls") mun.v. "Re
vival Singers".
Aarlanderveen Herv. Gem. 10 u
ds. Van Oegee, 7 uur ds De Vis te Kat
wijk; Geref. Kerk 10 u de heer Jac.
Buitenhuis te Utrecht, 6.30 u ds. A.
Borman; Chr. Geref. Kerk 9.30 u
Dienst des Woords 7 uur ds. D. J.
KleinOns ten k te Maassluis; R. K.
kerk (zat. 7 u) 7.30 u en 10.30 u; Ter
Aar Forshuis Aardam. 9 en 12 u.
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.
Adventskerk Julianastraat 9 u ds M.
Hanemaaijer, 6.30 u as S. Kooistra te
Rotterdam. Kruiskerk Gouwsluis 9.30
u ds J. Mostert te Zwammerdam. Op-
standingskerk Prinses Marijkestraat,
10.30 u ds M. Hanemaaijer 6.30 u ds
W. L. He ij mans te Boskoop. Gebouw
Nabij Van Lennepstraat 9 u Jeugdka
pel mej. BurggTaaf. Zaal Opstandlngs
kerk Prinses Marijkestraat 10.30 u
Jeugdkapel de heer Kruithof. Martha
Stichting "Rijnstroom" 10.30 u ds de
Beaufort 10.30 u Jongerendienst de hr
Taselaar. Oudshoorn. Kerkgebouw
Oudshoornseweg 10 uds R. Oort wijk-
gemeente Slonskerk Hooftstraat 9.30
u ds S. W. Verploeg 6.30 u ds P. van
Breughem te Barneveld. De Goede
Herderkerk Ten Harmsenstraat 9 en
10.30 u Wika Brörens te Delft. Rid-
derveld "De Bron" Troub ado u rweg
Bovenkerk 9 en 10.30 u ds G. de Rui
ter gezamenlijke diensten. Geref. Kerk
Maranathakerk Raadhuisstraat 10 u
ds A Borman 6.30 u ds J. P. Haspels
te Amsterdam. Salvatorikerk W. de
Zwijgerlaan 10 uds G A. Westerveld
te Apeldoorn 6.30 u ds Fr. de Jong Al
phen aan den Rijn-Noord De Goede
Herderkerk 9 en 10.30 u Wika Brörens
te Delft Gezamenlijke diensten. Rld-
derveld "De Bron" 9 en 10.30 u ds G.
de Ruiter Gez. diensten Driehoorne
Sterrenlaan 7 uur Avonddienst. Geref
Kerk (vrijgemaakt) 9.30 u leesdienst
6.30 u ds H. Feenstra. Chr. Geref.
Kerk Jeruzalemkerk Grljpenstelnstr.
9.30 u dienst des Woords 2.30 u ds H.
C. v. d. Ent te Katwijk aan Zee Rem.
Geref. Gem. Van Mandersloostraat 10
u ds J. Stalenberg. Oud Geref. Gem.
Kerkgebouw Hooftstraat 240 9.30 en 4
u leesdlensten. Baptisten gemeente
Triomfatorkerk Molenwerfstraat 10 en
6.30 u ds H. G Koekkoek. Leger des
Hells Corn, de Vlamingstraat 10 en
6 30 uur. R.K. Bonifaciuskerk (zat. 7
u) 8.30 10.30 Slavisch-Byzantljnse ri
tus en 11.30 uPrea. P. Dzwonyk. R.K.
Pius X kerk izat. 7 u) 9 10.30 Ned.
koorzang 11 45 en 17.30 u. R.K. H.
Geestkerk Rldderveld De Broa (s*L
6.30 u) 9 11 m.m.v. Jeugdkoor Pred.
J. Seljsener. Volle Evangelie gem.,
(Kindervreugd) 10 u H. van Leeuwen.
Benthuizen Herv. Gem. 9.30 u ds
Den Dikken 6 u kand. v. d. Valk te
Gouda. Geref. Gem. 930 u leesdienst
3 u ds Honkoop (woensdag 7.30 u ds
L. Blok).
Bodegra\en Herv. Gem. (Dorps
kerk) 9.30 u ds Balke 6.30 u ds G.
Boer (Salvatorikerk) 9.30 u ds v. d.
Velden. 6.30 u ds Van Embden (Nleu-
werbrug) 9.30 u ds Van Embden 6.30
u ds Kunz. Geref. Kerk 9.30 u dhr
Brouwer. 6.30 u ds Buitenhuls (Nieu-
werbrug) 9.30 u ds Buitenhuls 6.30 u
ds mevr. Van der Veen-Schenkeveld.
Geref. Kerk (vrijgemaakt) 9.30 en 4
u ds Feenstra.
Boskoop Herv. Gem. 9 30 u ds
F. A. L. Franken van Woubrugge 6.30
u ds W. J. Schouten van Vlaardln-
gen Geref. Kerk 9.30 en 5 u ds H. Dijk
stra "de Stek" 11 u ds H. Dijkstra Öe-
ref Gem. 9.30 en 6 u ds. A. Bac;
Chr. Geref. Kerk 9.30 en 4.30 u nog
onbekend. Vrljz. Prot. 10 u ln Rem.
kerk de heer P. v. d. Laarse. Plnk-
stergem. 9.30 u de heer Th. Verwoerdt
Verg. v. Gelovigen 9.30 en 5 u sa
menkomst in lokaal Nieuwstraat 27.
Bethel 9.30 en 5.30 u de heer J. Mod
derkolk RK Kerk (dorp) (zaterdag
avond 7.30) 8.45 10 en 11-30 u Ontmoe
tingscentrum (zaterdagmiddag 5 30)
10.30 u. Volle Evangelie gem. (Bet
hel) 9.30 en 5.30 uur J. Modderkolk,
(dinsdag 8 uur Idem).
Hazerswoude Herv. Gem. 9.30 en
6.30 u ds M. H. Geertsema. Ge reform
Kerk 9.30 en 5 u ds Brink R.K. Ber-
narduskerk Rijndijk (zat 7 u) 10.30 u
R.K. St. Mlchaelkerk Rijndijk (zat. 7
u) 9 u. Koudekerk aan den Rijn Rid
derhof zondag 10.30 u R.K. Kerk der
Engelbewaarders Dorp (zat. 7 u) 8
10 en 11.30 u.
Hillegom -Herv. Gem. 10 u ds
Keunlng 7 u gem. Jeugddienst ln ge
ref. kerk ds Westra. Geref. kerk 10 u
ds Pouwels 7 u gem. jeugddienst. Chr.
Geref. Kerk 10 u dienst des woords 7
u ds Van Dijken te Dedemsvaart rk
Kerk St. Martinuskerk (zat. 7 u) 8.30
10 hoogm. 11.30 12.45. 5 30 en 7.30 u.
St. Jozefkerk (zat. 7 u) 8.30, 10 hoog
mis 11.30 kapel Bloemswaard (zat. 7
u) 8. 30 u.
Hoogmade Herv. Gem. 10 u ds
Reyenga te Leiderdorp. R..K Kerk
(zat. 7 u) 9 en 11 u.
Kaag Herv. Gem. 9.30 u d6 Car-
stens. R.K. Kerk 8. 10 en 7 u (zat. av.
7 u).
Katwijk aan den Rijn Herv Gem
Openhof 10 30 u ds J. P. van Roon.
van Zeist 6.30 u ds H. C. van Itterson
van Gouda. Ontmoetlngskerk 10 u ds
J G. van Ieperen 6.30 u ds R. H. M.
de Jonge van Lelden Geref. Kerk 9 u
ds R. de Vries 5 u ds G. van Halse-
ma. R.K. Kerk St. Jan de Doper (zat.
7 u) 9.30 en 11.45 u. Mgr. Bekkers-
school 6 u.
Katwijk aan Zee Herv. Gemeen
te Nieuwe Kerk 10 u ds Jac. de Vos
6 u ds C. Treure. Oude Kerk 10 u ds
J. Catsburg 6 u ds L. Boer Ichthus-
kerk 10 u ds Brasser van Voorthul
zen 5 u ds W. Kool. Pniëlkerk 9.30 u
ds L Boer. 6 u ds J. Catsburg Groen
van Prinstererschool 10 u ds J. Vroeg-
lndewev Geref. Kerk; Vredeskerk:
9.30 u ds D. H. Elderman 5 u ds R.
de Vries, Triumfatorkerk 9-30 u ds G.
van Halsema 5 u ds D. H. Elderman.
Chr. Geref. Kerk 10 u ds H. C. v. d.
Ent 5 u ds H. C. v. d. Ent. Kerk Re
misestraat: Geref. Vrljgem. 8.30 uur
Leesdienst 3 u ds Th. Hoff. Geref
Kerk (vrijgemaakt bulten verband),
9.30 u ds Waagmeester. 7 u ds Rou-
kema. Geref. Gem. (Remisestraat)
10 u leesdienst 7 u ds F. Harinck van
Den Haag (Woensdag 7.30 ustud. A.
Moerkerken van Rotterdam). Volle
Evangelie Gemeente Rijnland: Sa
menkomsten Openbare Lagere
School, Voorstraat 100 Katwijk aan
Zee. 9.15 'u. Soefi-beweging, Unlversel
(kerk voor allen) Sportlaan Katwijk 3
uur bijeenkomst voor belangstellen
den 4 uur Universele eredienst.
Koudekerk Herv. Gem. 10 u ds
v. d. Linden 7 u (Jeugddienst) ds Ba
telaan te Voorschoten. Geref. Kerk 10
u ds Oegema 7 u ds C. v. d. Tas te
Boskoop
Leiderdorp Herv. Geref. Kerk
(Dorpskerk) 10 u ds J. Ge-ursen.
Hoofd6traatkerk 10 u ds J. A. van Net
ten 6.30 u ds J. P. Honnef. Schepplngs-
kerk 9 en 10.30 u mevr P. Bikker 5
u ds J. A. van Netten. Baptlstengem.
(achter v. d. Valk Boumanweg 236),
10 u bidstond 5 u ds G. van Mame
ren. R.K. Kerk 9, 10 en 12 u (zat.av.
7 u).
Lelmulden Herv. Gem. 9.30 u ds
Stehouwer Geref. Kerk 9.30 u drs C.
Houtman eredienst 7 u ds Jos. G. Los.
R.K. Kerk (zat. 7 u) 7.30 9.30 en 11.15
Bosman, Noordwljk. jeugddienst: de
Pauluskerk 10 u ds J. v. d. Velden.
Geref. Kerk 10 u ds H. D. de Wit 7
u ds J. v. d. Velden (Herv. pred.) chr
geref kerk 10 en 4.30 u ds D. H. Bies-
ma. Geref. Gem. 10 en 4 u ds D. Hak
kenberg. Geref. Kerk (vrljg. Pr.str)
10 u ds van 't Hof Katwljk/v. 4.30
Eredienst. Geref. Kerk Vrljg bulten
verb. 9.30 en 5 u Erediensten. Oud Ge-
reform. Gem. 9.30 en 1 u erediensten
woensdag 15 mei 7.30 uds E. du Mar
ch ie van Voorthuijsen van Leersum.
Aktle Kruistochten Ned. maandag 8
u ds J. Gravendeel ln Marlënburcht:
R.K. Kerk Agathakerk (za. 7) 10.
11.30 7 u Dep Poelpolder (za. 7) 9 en
11.30 u. Marlakerk (zaterdag 7) 8.30
1030 12.00 en 5.30 u. H.H. Engelbe
waarders (za 7 u) 7.30 9.30 11 en 5.45
Nieuwkoop Herv. Gem. 9.30 u ds
Bogers 6.30 u ds G. van Doorn. Ge
ref. Kerk 9.30 en 6.30 u drs P. Noote-
boom. Chr. Geref. Kerk 9.30 en 6.30 u
Dienst des Woords. R.K. Kerk (zat. 7
u) 7.30 9, 10.45 en 7 u.
Nieuwveen Herv. Gem. 9.30 u
ds Bouman te Katwijk 6.30 u ds Kaay.
Geref. Kerk 9.30 en 7 u ds J. M. Vlijm
te Lelden H. Avondmaal. R.K. Kerk
(zat. 7 u) 9, 10.45 en 5 uur.
Nieuw Vennep Herv. Gem. 9.30
(HD) en 7 u ds Goverts. Geref. Kerk
9.30 en 6.30 u ds Den Heeten Chr. Ge
ref. Kerk 9.30 en 3 u ds De Graaf.
NoorilwIJk Herv. Gem. (Vinken-
laankerk) 10.30 u ds J. van Dok te
Rotterdam 5 u dr J. G. B. Jansen
(gem. dienst) (oude Kerk) 10 uur ge-
zlnsdlenst en 7 u ds A. L. Lapré (De
Rank) 10 u ds A. Koudstaal 5 u ds J.
Vxoegdia^iewejf. GereL Kerk (Viu-
kenlaan) 9 u ds P. Huisman 5 u gem
dienst (Hoofdstraat) 10 u ds R. S. El-
gersma 7 u ds P. Hulsman (v. d.
Berghstlchtlng) 11 u ds Bosman (Sole
Mlo) 9.30 u ds Bosman. Ned. Prot.
Band (Huls ter Duinstraat) 10.30 uur
dienst. R.K. Kerk (Zee) 8. 9.30, 11 en
7 uur (zat. av. 7 uur) (Binnen) 8. 9.30
11 en 12.15 u. (zat. av. 7 uur).
NoordwIJkerhout Herv. Gem. 10
u. ln Zaal Brama Ds J. W. Sepmeijer
uit Den Haag 10 u ln De ZUk aula
r.k. meisjesschool ds J. Streefland rk
Kerk St. Jozef (zat. av. 7 u) 8. 10 11.30
en 7 u. St. Viktor (zat. av. 7 u) 8, 9.30
11 en 6 u. H. Hart van Jezus ln De
Zllk (zat. av. 7 u) 8.30 10 en 11.30
u. Kapel St. Bavo 9.30 u. Kapel Sanc-
ta Maria (zat. av. 7.15 u) 10 uur.
Oegstgeest Herv. Gem. (Groene
Kerk) 9.30 u ds H. O. Sasse (Paulus
kerk) 10 u ds W. E. Verdonk (Gem.
centrum) 10.30 u ds A. Verstaaten, 7
u zif geref. kerk. Geref. Kerk 10 u ds
Heemskerk (HA) 7 u ds Enklaar (HA)
Geref. Kerk (vrijgemaakt) 9.30 uur
leesdienst 2.30 u ds Jac. van Nieuw
koop. Geref. Kerk vrijgemaakt bulten
verband (Gemeentecentrum) 8.45 en 4
u ds M. R. v. d. Berg. Gem. v. oor
spronkelijk chr. dom (Rijnland Ly
ceum) 7.30 u evang. N. v. d. Brugge
RK Kerk (zat.av. 7 u )9. 10.30. 12 en
6 u. Banaventura (zat. 6.30 u). 8, 10
en 11 uur.
Oude Wetering Herv. Gem. 9.30
u ds J. Lalleman 6.30 u gem. dienst
ln Geref. Kerk. Geref. Kerk 9.30 u ds
J Czlria, 6.30 u ds A. Heuzeveldt te
Haarlem (gem. dienst). R.K. Kerk
Meerkreuk (zat. 7 u) 8.15, 9.45, 11.30
en 7 uur.
RIJnsaterwoude Herv. Gem. 9.30
u ds Oostenbrug 7 u Idem Chr. Geref.
Kerk 9.30 en 2.15 u Dienst des Woords
R.K. Kerk (zat. 7 u) 7.30 9.30 en 11.15
uur.
Rijnsburg Herv. Gem. (Grote
Kerk) 9.30 u ds H. J. van Achterberg
5 u ds H. van Niel (Bethelkerk) 9.30
u ds Van Nlel (HD). 5 u drs Katten-
berg Geref. Kerk Petrakerk 9.30 u ds
P. Helnen. Utrecht. 5 u ds H. van Til
burg Kootstertllle. Immanuëlkerk te
9.30 u ds H. van Tilburg 5 u ds v. d.
Linde. Maranathakerk 9.30 u ds H.
Rooze, Valkenb. 5 u. dr. B. Wentsel,
's-Gravenhage. Geref. Kerk (vrljgem)
10 en 5.15 u ds Zandbergen. Chr. Ge
ref Kerk 9.30 en 5 u dienst des woords
Evang. Chr. Gemeenschap (mavo-
school) 10 u dg A. H. Agtereek. R.K.
Kerk tuinbouwschool 10.30 u (zat. av.
7 uur).
Rljpwetering Z R.K. Kerk 7, 9 en
10.30 uur (zat. av. 7 u).
Sassenbeim Herv. Gem. 9 en 10.30
u ds A. Westra 7 u (in gebouw Ont
moeting) Open Deur dienst ds G. Ves-
seur te Den Haag Geref. Kerk 9.30 u
ds D. W. Gesink 5 u ds J. D. te Win
kel Chr. Geref. Kerk 10 en 5 u ds J.
van Dijken te Dedemsvaart Ned. Prot.
Bond 10.30 u dhr. E. H. Cossée te Lel
den Volle Evangelie Gem. 7 u (ln geb
Ned. Prot. Bond) samenkomst. R.K.
Kerk 8. 9.30, 11 en 5.30 u (zat. av. 7
u).
Geref. Kerk 9.30 u ds L. v. d. Linde
5 u (Jeugddienst) ds Rooze. Gereform
Kerk (vrijgemaakt) 9.30 u leesdienst
6 u ds Hoff.
Voorhout Hev. Gem. 10 u ds
Hoogenkamp R.K. Kerk (zat. 7 u) 9
(hoogmis) 10.30 11.45. 5.30 u.
Voorschoten Herv. Gem. Dorp 10
u ds Meljering 7 u ds v. d Schoot Ka-
pgl Rijndijk 10 u rector J. W. Jansen
Voorburg. Aula Noord-Hofland :9.45
u ds v. d. Schoot De Werf 10.15 u Jon
gerendienst Geref. Kerk Dorp 9 en 10.3
u ds O. de Zeeuw 5 u. ds T. Hagen
(Voorburg) Geref. Kerk (vrljgem) 8.30
en 3.15 u ds J. v. d. Haag, Leiden.
RK Laurentluskerk (zat. 7 u) 8.30,
10.30 u. hoogmis 12 u Moeder Gods-
kerk (zat. 7 u) 8. 10 11.30 en 6 u.
Waddlnxveen Herv. Gem. Brug-
kerk 9.30 u ds D. van Vliet 6.30 u.
cand. W. Dekker te Utrecht De Hoek
steen 9.30 u Cand. C. B. van Harten
6.30 u ds D. van Vliet Bethelkerk 9.30
u cand W. Dekker 5 u ds B. Ooster-
om t Oudewater Immanuelkerk 9.30 u
en 7 u ds N. J. Flink Geref. Kerk.
Kruiskerk 9.30 u ds D. J. Modderaar,
5 u ds H. van Rhljn te Hardenberg:
Ontmoetlngskerk 10 u ds H. van Rhljn
5 u ds D. J. Modderaar (Jeugddienst)
Chr. Afgesch. Gem. 9.30 en 5 u ds A
P. Verloop. Oud Ger. Gem. In Ned.
Zuidkade 158 10 en 6.30 u leesdienst.
Rem. Ger. Gem. In samenwerking m.
de vrljz. hervormden 10 u ds G. A.
Hooykaas R.K. Ontmoetlngskerk 8.30
u 11.45 en 6.30 u (zat. av. 7 u) St. Vlc-
torkerk 10 u (zat. av. 7 u). Jehovah's
Getuigen, Koninkrijkszaal Burgem.
Trooststraat 4 3.24 uur Openbare toe
spraak ons te allen tijde eerlijk gedra
gen 4.25 u Wachttorenbespreking Hoe
de overwinning te Har-Magedon de
mensheid tot voordeel zal strekken.
Openbaring 7:10.
Warmond Herv. Gem. 10 u ds
Den Ton keiaar (HD) R.K. Kerk 8.30
10 u (hoogmis) en 11.30 u (zat. av. 7
u).
Wassenaar Herv. Gem. Dorps
kerk 10 u ds J. A. G. van Zanten 4.3
u ds W. Balke. Bodegraven 7 u dr.
Th. C. Frederikse. Klevietkerk 9 u
Jeugdkapel (11 t/m 13 jaar) 9 u Jeugd-
kerk 10 u ds A. van Buuren. Messtas-
kerk 10 u dr Th. C. Frederikse 5 u
Vesperdienst Drs J. E. v. Veen dorps
centrum 9.30 u Drs. C. Blenk. Zoeter-
meer. Gebouw Shalom 10 u Jeugdka
pel (12-14 jaar) Deylerhuls 10 u Jeugd-
kerk Geref. Kerk 10 u ds Van der
Meulen 7 u ds Bech (Zuid) 10 u ds
Bech 7 u ds Van der Meulen Nederl.
Prot. Bond (Lange Kerkdam) 10.30 u
ds D. A. Werner. R.K. Kerk De Goe
de Herder (zat. av. 7 u) 9.30. 10.30 12
fn 6.30 u. H. Wllllbrordus (zat. av. 7
u) 9.30. 11.15 en 5 u.
Woubrugge Herv. Gem. 9.30 u ds
Heimans Boskoop 6.30 u ds Van lepe
ren Katwijk (JD). Geref. Kerk 9 30 en
6.30 u ds Swierts, Koudekerk.
Zevenhoven Herv. Gem. 9.30 u
ds J. Kaay. Geref. Kerk 930 u ds J.
E. Boo Ij te Llnschoten. R.K. Kerk (zat
7 ul 7.45. 9 en 10-4*
Kerkgebouw van de
meerde Gemeente te Boi
Zoetenvoude Herv. Geffl.
Schoch. R K. St. Janskerk
seweg (zat. 7.30 u) 7.30 10
R.K. Christus Dienaar kerk J
8 30. 10. 11.30 en 6 R.K. 1
burg (zat 7 u) 10. 12 e:
Zwam merda in Herv.
de heer J. Goedhart te Nleu«
u. ds J. Mostert. Geref. Kö
ds SJ. Tiemersma 6.30 u ds C
