Bourguiba moet vroeg naar bed
randt ontkent
an DDR-spion
Mitchell keurde
inbraak goed"
5
Guillaume leek brave burger
Rainier 25 jaar
prins van Monaco
tmaskerden Fransen Guillaume?
Superspion genoot vertrouwen SDP-top
Ondanks staatsbezoek van koningin Juliana aan Tunesie
RDAG 9 MEI 1974
BUITENLAND
Watergate-commissie:
Willy Brandt heeft verontwaardigd de geruchten ontkend dat hij zou zijn af
in omdat hij werd bedreigd met chantage door de Oostduitse spion Günter Guil-
»r nog moge worden geschreven over de motieven voor mijn aftreden, het is en
rotesk aan te nemen dat een bondskanselier gechanteerd zou kunnen worden. Ik
t in elk geval niet", aldus verklaarde Brandt in een communiqué dat werd uitge-
door de sociaal democratische partij. Brandt heeft dinsdag zijn functie neergelegd
ontdekt was dat een van zijn naaste medewerkers een Oostduitse spion was. In
len die de conservateieve oppositie in 't parlement steunen is geschreven dat Brandt
reden nadat Guillaume zou hebben gedreigd bijzonderheden uit het privé-leven van
telier te zullen onthullen.
5itung van het Axel Sprin-
m schreef dat de West-
-spionage by het onder-
Guillaume op incidenten
ivé-leven van de bondska/n.
jestoten.
ook dat Guülaime tydens
oor heeft gedreigd alles te
tellen" indien men hem niet
lu'.tsland uitleverde. Andere
chreven ook dat tijdens een
Kintie van Guillaume en
Noorwegen, Guillaume ge-
AVO-documenten en een
brief van Nixon aan
eeft gecopieerd en naar
(jn heeft gezonden.
tü
eekblad Quick heeft de
[mg geuit, dat een vrouw
Brandt na de oorlog een
lg zou hebben gehad zwijg-
etaald door de Westduitse
sndienst. Guillaume zou
gen Brandt hebben kunnen
elevisie heeft de ex-bonds-
WiUy Brandt gisteren
•rkla^rd dat ook hij nalatig
in de spionagezaak rond-
ïer Guillaume. „Wat voor
ook gekregen zou hebben,
et mogen toestaan dat in
geheime papieren in han-
3,94en agent terecht zijn geko.
lus Brandt. Als tweede re-
jjn aftreden noemde Brandt
j j ior een deel van zijn poli-
fdoeld is die uiteraard voor
op grond van recente
„niet onbevangen genoeg"
AuanenzUn.
11,i
van dc Franse geheime
4^bben Günther Guillaume
nd gevolgd tijdens zijn re-
bezoeken aan Frankrijk,
ilingelichte kringen te Pa-
Guillaume zou al in
1972 door de geallieerde
ïnsten zijn ontmaskerd,
teert een lange passage dat
apport van de Franse ge-
afkomstig zou zijn. Vol-
en [rapport hadden de geheime
an Frankrijk, Engeland en
gde Staten gedurende een
tijd boodschappen onder-
tySfl ij communistische agenten,
vermoeden deden ontstaan
ui deze agenten in de hoog-
m van de Westduitse rege-
eerde.
it
lier
tui
a an deze
1 jkaxuehi
ib?r 1972 weken twee Rus
te agenten naar het
en zochten hun toevlucht
en West-Berlijn. ..Wij
deze vluchtelingen films
slier Brandt en zijn
De K.G.B.-officier Vadim
>vkl wees ons toen Günter
aan en zei dat hy hem
de militaire academie in
dus het Westerse rapport.
werd daarna door de
[eheime dienst iin de gaten
:n hij eind 1972 een be-
Frankryk bracht. Hij zou
Russische müitaire missie
ET.
topi B
39,'
)nf<
hoei J®
in Parijs zijn geweest, waar hij con
tact had met kolonel Jevgoeni Mi-
tonkin. Deze werd een half jaar later
door Frankrijk uitgewezen nadat hy
had geprobeerd op een luchtvaart-
tentoonstelling in Parijs een precisie-
instrument te verdonkeremanen.
Als deze lezing juist is zou zij kunnen
bewijzen dat Günter Guillaume niet
de „super-agent" was waarvoor hy
in de sensatiepers wordt versleten.
Zijn bezoek aan de militaire missie
in Parijs is namelijk volledig in strijd
met de elementaire regels voor voor
zichtigheid waaraan achte geheime
agenten zich plegen te houden. Guil-
laume's taak zou hebben bestaan uit
niet meer dan het doorgeven van in
lichtingen over de plannen van
bondskanselier Brandt.
WASHINGTON (Reuter) —De staf
van de Watergate-commissie van de
Amerikaanse Senaat is tot de con
clusie gekomen dat uit het huidige
bewijsmateriaal blijkt dat de voor
malige minister van Justitie, John
Mitchell goedkeuring heeft gehecht
aan de operatie die leidde tot de in
braak in het hoofdkwartier van de
Democraten in 1972, zo is vernomen
In kringen die in nauw contact met
deze staf staan.
De commissiestaf heeft een rap
port opgesteld waarin zij tot de
conclusie komt dat er betalingen
zijn verricht om het stilzwijgen van
de beklaagden in de Wagergate-zaak
te kopen met het doel president Ni
xon niet te compromitteren.
Het voorlopige verslag wordt van
daag door de Watergate-commissie
besproken. De juridische commissie
van het huis van afgevaardigden
rtfaakt op deze dag een begin met
de eerste .hearings" ten behoeve van
haar onderzoek of tegen president
Nixon een afzettingsprocedure zal
worden ingezet.
"De Commissie is van mening dat
het beschikbare bewijsmateriaal tot
de conclusie voert dat Mitchell inder
daad de plannen voor het inwinnen
van inlichtingen zoals die door Lid-
dy waren opgesteld heeft goedge
keurd en een kwart miljoen dollar
hiervoor beschikbaar heeft gemaakt
op 30 maart 1972, "zo wordt in het
rapport van Dash gezegd. Mitchell
heeft ontkend dat hij een dergelijk
plan heeft goedgekeurd.
Het Witte Huis heeft inmiddels
toegegeven dat er vermoedelijk wel
hiaten zijn in een aantal afschriften
van de Watergate-bandjes waarvan
de verkorte afschriften zijn gepubli
ceerd maar zei dat „alle woorden
die konden worden gehoord in de af-
sohriften zijn weergegeven".
De plaatsvervangende perschef
van het Witte Huis Gerald Warren,
zei dat hoewel de afschriften zo vol
ledig waren als het Witte Huis ze kon
maken, er misschien wel delen van
gesprekken konden zijn weggeval
len". Maar hy suggereerde dat dit
veroorzaakt was door de "gebrekki
ge apparatuur van het afluistersys
teem" in het Witte Huis.
Warren zed dat hij zonder meer
protesteerde tegen een kop op de
voorpagina van de Washington Post
van gisteren waarin werd gezegd
"nog meer hiaten in de Nixon band
jes, zo wordt bericht".
r Premier Trudeau van Canada met zijn vrouw en zijn zoontje
op de dag voor zijn liberale minderheidsregering door de op-
postie ten val werd gebracht. In juli worden nieuwe verkie
zingen gehouden.
BONN Succesvolle spionnen
lijken nooit op spionnen. Hun al
ledaags uiterlijk is de doeltref
fendste beroepsuitrusting. Toen
de Oostduitse topspion Günther
Guillaume (47) enkele weken ge
leden* was ontmaskerd heette het
van hem dat hij een man was
van bescheiden intellectuele ga
ven. Maar met dat schijnbaar
lend voorkomen van vlijtig baas-
Je, had deze Guillaume, alias Pe
ter Lohse, kans gezien in veer
tien Jaren onverdroten spitar-
beid door te dringen tot West-
Duitslands politieke top.
Voorzien van de beste aanbeve
lingen van hooggeplaatste so
ciaal-democraten, zoals de latere
minister van defensie Georg Le
ber. dringt deze wroeter van de
afdeling inlichtingen van de Oost
duitse staatsveiligheidsdienst in
1970 door tot het zenuwcentrum
van de Bondspolitiek: paleis
Schaumburg, de kanselarij van
Willy Brandt. Bijna drie Jaar
werkt Guillaume er op de econo
mische afdeling.
Dan slaat het uur van zijn stil-
e glorie. Op 1 februari 1973 wordt
hij persoonlijk secretaris ("refe
rent") van Brandt voor de con
tacten met partijen, kerken en
mdere maatschappelijke organi
saties. Belangrijkste taak: ver-
ündingsman te zijn tussen
3randt en het sociaal-democra
tische partijbureau.
Toenemende verdenking leidt
tot zijn arrestatie op woensdag
24 april 1974. Ook dan, 's och
tends vroeg in de deuropening
van zijn eenvoudige flat in Bonn-
Bad Goedesberg toont hij het
beeld van de conventionele bur
german, dart, zijn naaste omge
ving zo vertrouwd is geworden.
"Ik ben officier van het Natio
nale Volksleger. Ik verzoek u
mijn waardigheid als officer te
eerbiedigen".
Bonn is in rep en roer. En tien
dagen later nog verpletterender
sensatie. Onder de druk van de
zaak-Guillaume, diep teleurge
steld over het gekrakeel om ver
antwoordelijkheden in zijn kabi
net, stelde Bondskanselier Brandt
zijn ambt ter beschikking.
Welke schade Guillaume de
Bondsrepubliek heeft berokkend
laat zich nu nog niet meten. De
regering heeft in panische en te
genstrijdige reacties gedrapeerd,
de agent ter kennis kwam, te klei
neren.
Maar zijn inzicht in de inter
ne verwervingen van de Bonds-
kanselarij en van het kabinet-
zün geweest. En pas enkele da
gen geleden kwam min of meer
officieel vast te staan dat Guil-
aume in de zomer van 1973 tij
dens een vakantie met Brandt
in Noorwegen streng geheime
stukken in handen heeft gehad
en dat terwijl toen al aanzienlij
ke verdenking tegen hem was ge
rezen.
Maar intussen is het beeld van
Guillaume nog niet volledig.
Want, zowaar, ook deze brave
Biedermeier, bovendien geenszins
moeders mooiste, heeft wel dege
lijk zfjn schizofrene bestaan met
James Bond-achtige capriolen
opgefleurd. Tenminste twee se
cretaresses van ministers heeft
hij aan zijn zegekar gebonden.
De keuze van rijn amoureuze ob
jecten rechtvaardigt het vermoe
den dat het hier meer om dienst
dan om een hobby ging (al schijnt
Guillaume's vrouw Christel zich
zeer boos en plotseling veel mede
deelzamer hebben getoond, toen
zij tijdens haar politieverhoor
van de escapades van haarman
vernam).
TUNIS Koningin Juliana en prins Bernhard komen van
daag in Tunesië aan voor het staatsbezoek dat zij tot en met
zondag aan dit land zullen brengen. De afgelopen dagen is men
in de bijna één miljoen inwoners tellende hoofdstad Tunis
druk in de weer geweest met het aanbrengen van de gebrui
kelijke versieringen: honderden Nederlandse vlaggen en grote
portretten van het Nederlands koninklijk paar.
De Oostenrijkse
dl het aantal buitenlandse
ichten beperken. Er zyn
fcten", vooral uit Zuidsla-
B het land blijven werken,
r waren dat er 56.000. Er
|aa een kwart miljoen bui-
In Oostenrijk.
Leden van een door
8de Naties gevormde com-
n onderzoek hebben in de
hoofdstad een begin ge-
t het verhoren van Pales
bieren, die door de Israëli-
riteiten uit het door Israël
westelijke deel van Jorda-
zet.
Minasse Haile, die drie
ster van Buitenlandse Za-
tóest vaa Ethiopië, is afge-
is van regeringszijde be-
jtafct.
Leden van de opstan-
tens in Birma hebben een
>oot op de rivier de Sal-
loten, waardoor 25 passa-
het leven kwamen en 82
»ond. Dit heeft het offi
ce blad Vanguard bekend-
a Europa Georg Kahn-
1. een Westduitse sociaal -
is gekozen tot secretaris-
de Raad van Europa,
ermann, die vice-voorzit-
Assemblee van de raad
gekozen bij de tweede
net 66 tegen 57 stemmen.
Ih functie op 17 september
De route die gastheer Habib Bour
guiba met koningin en prins zal vol
gen van het vliegveld naar zijn pa
leis by Carthago (één van de vele
paleizen die de nog steeds onbetwis
te socialistische leider van Tunesië
bezit) is met veel zorg schoonge
maakt en de markeringsstrepen op
de weg zijn van nieuw „wit": voor
zien. In de etalages van de winkels
in het stadscentrum zijn de foto's
van koningin en prins verschenen,
naast het portret van Bourguiba, dat
daar altijd al hing.
Hoewel de bevolking nauwelijks op
de hoogte is van het komende hoge
bezoek uit Nederland, zijn de Tune
sische autoriteiten erg ingenomen
met de komst van de koningin en
prins naar hun land. Volgens de Ne
derlandse ambassadeur in de Tunesi
sche hoofdstad, Jhr. Van den Bran-
dele, wordt die houding gedragen
door een flink brok opportunisme.
Uiteindelijk is Tunesië een Arabisch
land met de nodige invloed in de
Arabische Liga.
Olie
De liefde voor Nederland ging in
oktober vorig Jaar niet zover dat Tu
nesië in de liga tegen het voorstel
stemde om Nederland in verband
met diens houding in het Midden-
Oostenconflict een olieboycot aan
te wrijven. Maar volgens de Neder
landse ambassadeur is het wel zo dat
Tunesië ondanks zyn Arabische
banden het venster gericht wil hou
den op Europa en met name op de
EG. De landen van de Gemeenschap
en de Verenigde Staten offreerden
het ontwikkelingsland Tunesië de
af pylonen Jaren voor honderden
miljoenen guldens aan ontwikke-
'inPshulD en Tunesië heeft die hulp
nog steeds nodig, hoewel de afge
lopen iaren wel degelijk sprake is
geweest van een redelijke welvaarts
stijging.
Ondanks al die steun, waarbij
overigens niet moet worden vergeten
dat ook de rijke Arabische olielanden
en met name Koeweit miljoenen in
Tunesië pompen, worstelt het land
nog met tal van ernstige sociale en
economische problemen diie de
levensstandaard met name op het
platteland niet erg hoog kan doen
zijn. Zo zal een belangrijk deel van
de vele tienduizenden die de koningin
en de nrins vandaag in Tunis zullen
begroeten bestaan uit werkloze man
nen. Hoewel officiële cijfers ontbre
ken. mag worden aangenomen dat
tussen de 20 en 30 pet van de Tune
sische mannen geheel of gedeeltelijk
zonder werk zit. Vier Jaar gele
den was dat percentage, volgens
een opgave van het Nederlandse mi
nisterie van Ontwikkelingssamen
werking, in ieder geval nog 30,
Ziek
Ondanks zijn niet al te beste ge-
zondheidstoerstand zal president
Bourguiba vanmiddag wei op het
vliegveld van Tunis aanwezig zijn
om de koningin en de prinsmet veel
cermonieel te ontvangen. Daarna
zal hy zich weinigin het gezélschap
van zijn Nederlandse gasten bevin
den, behalve op enkele korte privé-
ontmoebingen in het paleis van Car
thago, waar koningin en prins
zullen logeren. De president neemt
oo kdeel aan de twee officiële di
ners, die echter naar protocolaire
maatstaven ongebruikelijk kort zul
len zijn. Zowel vanavond, wanneer
Bourguiba zijn gasten een diner
aanbiedt, als zaterdagavond, wan
neer de koningin haar contradiner
geeft, zal de plechtigheid om acht
uur beginnen.
Een uur later al zullen koningin
Juliana, prins Bernhard en het echt
paar Bourguiba van tafel opstaan.
„De president moet aan zijn gezond
heid denken, daarom moet hij om
half 10 naar bed", vertelde een Tune
sische protocolambtenaar, die ook
nog liet weten dat de president
maandag naar Genève was gevlogen
om daar nog voor de komst van zijn
Nederlandse gasten zijn gebit te la
ten behandelen.
Het feit dat tijdens de twee offi
ciële diners in hert paleis van Cartha
go geen alcohol, ook geen Tunesi
sche wijn, zal worden geschonken,
heeft niets met de gezondheidstoe
stand van de president te maken. De
Sluiers en spijkerbroeken in
Tunis. Tunesië is een Arabisch
land met veel westerse (Franse)
invloed. De hoofdstad Tunis lijkt
veel op een grote Franse provin
cieplaats; het platteland, vooral
het zuiden, is nog veel meer Ara
bisch en Afrikaans.
Islam verbiedt het gebruik van al
cohol en in de paleizen van Bourgui
ba worden dan ook geen alcoholhou
dende dranken geschonken. De toasts
die de staatshoofden zuljen uitbren
gen geschieden met glazen die ge
vuld zyn met mineraalwater.
Het staatsbezoek van koningin Ju
liana en prins Bernhard zal drie en
een halve dag duren.
Monte Carlo Rainier Henri
Maxerce Bertrand de Grimandli,
beter bekend als prins Rainier III
van Monaco en misschien nog be
kender als de echtgenoot van ex-
filmster Grace Kelly viert vandaag
zijn 25-jarig regeringsjubileum. Als
nazaat van Francois Grimandli, bij
genaamd De Boze, die in 1297 Mo
naco veroverde, besteeg Prins Rai
nier op 9 mei 1959 de troon van dit
Middellandse-Zee-staatje, dat met
zijn 189 hectare oppervlakte een der
kleinste staten ter wereld is.
Niettemin is men er in Monaco in
geslaagd zo'n dikke tweeduizend ho
telbedden bijeen te brengen en een
nieuw eerste-klasse hotel met 600
bedden is bijna voltooid. Het toeris
me is dan ook de voornaamste bron
van inkomsten en tevens vrijwel
het monopolie van de in 1863 opge
richte „Sociéte des Bains de Mer",
waarvan sedert 1965 de meeste aan
delen ln handen van het prinsdom
zijn. In dat Jaar vocht Prins Rai
nier een financiële strijd uit met de
tot dan belangrijkste aandeelhouder,
de Griekse reder Aristoteles Onassls.
Een strijd die door het Hoogge
rechtshof van Monaco ten gunste
van Rainier uitviel.
Het huwelijk van Prins Rainier in
1956 met Grace Kelly, nu Prinses
Gracia, was niet alleen een roman
tisch en sprookjesachtig gebeuren
maar ook een opluchting voor de
trotse Monegasken die de onafhan-
keiykheid van hun staat graag wil
len behouden. Want als er geen
troonopvolger is wordt Monaco vol
gens een oud verdrag met Frankrijk
een Frans protectoraat.
De vreugde van de Monegasken
kende dan ook geen grenzen toen
ln 1958 prins Albert Alevan'»'ire
Louis, de troonopvolger, werd «^bo
ren. Het prinselijk paar had toen al
een dochter, de in 1957 geboren
prinses Carolina, en ln 1965 kondig
de hun derde kind zich aan, prinses
Stephanie.
Monaco heeft zich sedert de tweede
wereldoorlog uitgebreid. Die ge
biedsuitbreiding werd echter nie*
zoals zo vaak gebeurt, met de wa
pens in de hand bereikt er is
geen leger maar door het winnen
van land uit zee, tot oo heden in
totaal 31 hectare. Nederlandse bag
geraars hebben daarbil een belang-
ri1k rol gespeeld.
Lange tild was Monaco o« boias-
Hngcebled een waar rwodlls maar
»Tr>or een verrtraer rriet. WrorikrMV (tj
1963 ls daar gedPolteWk een
aangekomen Slechts de Fransen rife
voor 1957 al in Monaco woonden
genieten vrijstelling van inkomsten
belasting. Ondernemingen die meer
dan 25 procent van hun omzet in
Frankrijk afzetten moeten 35 pro
cent van de Franse vennnoot schaps
bei as ting aam Frankrijk betalen.
