eel vaagheden
Dnd 'Leidse'
reekcommissie
'otestanten
izorgd over
r. Staten
Wie
Kerken steunen restauratie synagoge
Aqui
Geloof in
de duivel
groeit in
de V.S.
LOKET VOOR
HENGELAARS
Huurverhoging
AG 7 MEI 1974
■JjmjIllüHUJ.'B
siding van deken drs. Th. J. A.
leraets S. J. bijeen brengen met
en actie voor de restauratie van
e voormalige Portugese synago-
uit 1726 aan de Haagse Jan
yertsstraat achter de Prinses-
»gracht. Een "uniek feit" noem-
e rabbijn A. Soetendorp het. dat
kerkelijke zijde op initiatief
enkele niet-joodse stadgenote
jntact is opgenomen met de 11-
»raal Joodse gemeente om sa-
ïen de resterende financiële
Droblemen rond de restauratie op
te lossen.
Sinds de oorlog, toen de mees
te Portugees Joodse families om
kwamen, was de synagoge geslo
ten. In 1972 kocht de kleine libe
raal Joodse gemeente, die nu in
*en pand aan de Stadhouderslaan
samenkomt, het gebouw en de
woonhuizen van de rabbijn en de
koster aan de Prinsessegracht die
alle drie op de monumentenlijst
staan.
*t
schc belangrijke synagoge, en het
benutten van de bijgebouwen als
ontmoetingscentrum en als leer
huis waar iedereen kan kennis
maken met de bronnen van het
Jodendom. Voor de restauratie,
lie in februari is begonnen, en de
inrichting is ongeveer 1,4 miljoen
nodig, waarvan de overheid cir
ca vier ton betaalt. Uit fondsen en
toezeggingen hoopt men nog
ongeveer zes ton te onvangen. De
drie ton, waarnaar het werkcomi
té streeft zijn vooral bestemd voor
de aanleg van verwarming en sa
nitair van dit "statige en waar
dige monument, dat door zijn bij
zondere soberheid een diep ont
roerende indruk maakt". Aldus
mr. drs. L. Wijsenbeek, directeur
van het Haagse gemeentemuseum
en lid van het werkcomité. In een
brochure wordt een beroep ge
daan op de Haagse burgerij en
de kerkelijke gemeenschappen in
en om Den Haag.
In 1976, wanneer de synagoge
250 jaar bestaat, hoopt de libe
raal Joodse gemeente het gebouw
in gebruik te nemen.
Ere-voorzitter van het comité
ran aanbeveling is burgemeester
mr. V- Marijnen. Leden zijn on
dermeer: minister H. van Doorn
van CRM, kardinaal B. Alfrink,
secretaris-generaal dr. A. van den
Heuvel van de Hervormde Kerk,
directeur-generaal J. Jessurin van
de Rijksdienst Monumentenzorg,
de oud-katholieke aartsbisschop A.
Kok, voorzitter mr. F. baron van
Voorst tot Voorst van de Haagse
kunstkring en mr. M. Vrolijk,
commissaris van de Koningin in
Zuid-Holland. Freule C. W. I.
Wttewaall van Stoetwegen is lid
van het werkcomité.
orthodoxe christelijke kerken in de Verenigde Staten,
ider de Christian Reformed Church, circuleert op het
it een getuigenis van ruim vijftig evangelistische chris-
die hun bezorgdheid uitspreken over de huidige ontwik
van hun land. Zij vallen het materialisme in de Ver-
Staten aan en de verkeerde verdeling van de welvaart
land. Zij opperen voorts hun bezwaren tegen het mili-
en het geweld.
ondertekenaren behoren
lacteuren van het Reformed
kringen van de Chris-
med Church gelezen wordt.
Marlin van Elderen, Lewis
n Richard Mouw. 'Wij be-
christelijke verant-
iieid als burgers', zeggen de
irom zijn wij tegen het
vertrouwen van onze na-
omische en militaire macht
U vertrouwen waaruit een
oorlogs- en geweldsziekte
waarvan onze naaste en
buren het slachtoffer wor-
moeten vermijden dat we
een voorwerp maken
bijna religieuze aanhanke-
ijden dat wij de mannen
ligd hebben om trots over
te heersen en de vrou-
ie overheersing passief te
Daarom roepen wij man-
juwen op tot discipelschap,
zeggen geen nieuwe evan-
engen maar de boodschap
Christus, 'die door de
de Heilige Geest mensen
bevrijdt van de zonde, zodat zij God
kunnen prijzen dooh hun werken van
gerechtigheid. Door deze verklaring,
besluiten de vijftig evangelische
christenen, onderschrijven we geen
politieke ideologie of partij, maar
maar roepen onze nationale leiders
op tot die gerechtigheid die een land
verheft.
Laatste lezing
over St. Thomas
van
uino
LEIDEN A.s. vrijdagavond (10
mei) wordt in het academiegebouw
van de Leidse universiteit aan het
Rapenburg de laatste van een serie
van vijf lezingen gehouden in het ka
der van de herdenking van het ze
venhonderdste"*sterfjaar van St. Tho
mas van Aquino. Prof. dr. H. Berkhof
zal spreken over "Een protestantse vi
sie op St. Thomas". De lezing begint
om acht uur en is voor ieder toe
gankelijk.
Paus Paulus
voor weder
invoering
Gregoriaans
VATICAANSTAD Als per
soonlijk geschenk heeft paus
Paulus de Zesde aan het We
reldepiscopaat en aan de gene-
raal-oversten der religieuze or
den en congregaties een "klein
repertorium" van Gregoriaanse
gezangen toegestuurd. Hij
voegt er de wens aan toe dat
men het Gregoriaans weer zal
invoegen in de eredienst en de
getijden.
Bij het geschenk zat een stuk
van de congregatie voor de god
delijke eredienst waarin wordt
aanbevolen het Gregoriaans uit
het klein repertorium in te voe
gen in de vernieuwde liturgie en
de mis in de landstaal, zodat te
gelijkertijd de diversiteit en de
eenheid van het volk van God
wordt gesymboliseerd.
De paus had zich vorig jaar bij
drie gelegenheden al uitgespro
ken voor een "wedergeboorte"
van het Gregoriaans. Internatio-
nationale. dikwijls niet-katho-
lieke, kunstenaars zoals de vio
list Yehudi Menuhin, hebben er
in het verleden bij hem op aan
gedrongen het Gregoriaans in de
katholieke eredienst te handha-
van als cultuurbezit van on
schatbare waarde. In Nederland
betreurde nog zeer onlangs pro
fessor Van het Reve de inge
krompen rol van het Grego
riaans.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland hebben vorig jaar via de Provinciale
jische Dienst de nota Plandoelen van het streekplan Zuid-Holland-West" ge-
erd. De democratie vereist dat de mensen die in dit gebied wonen de nodige in
krijgen, alvorens Provinciale Staten eind 1974 er een oordeel over gaat vellen.
zenten zullen zich ongetwijfeld gaan roeren, maar ook
one voetvolk, de burger, mag zijn zegje doen. Wat
ategorie betreft hebben G.S. in december van het vorig
viertal streekcommissies van elk 20 man in het leven
i voor de bollenstreek, Leiden en omgeving, Den Haag
ïuing en Westland. Voor zo'n commissie kon iedereen
imelden (er zijn advertenties in dagbladen geplaatst
st werden bepaalde organisaties en instellingen bena-
afgevaardigden beschikbaar te stellen. Uit de kleine
lidaten werden er 4 x 20 geselecteerd, die bij elkaar
oed mogelijke vertegenwoordiging van de diverse sec-
n het maatschappelijk leven zouden geven.
ttrt i de commissies: 1) het
van adviezen en informa-
wenselijke ontwikkelin- ^el opschiet
Dozy van de Provinciale Plano
logische Dienst. Vaagheid schijnt bij
planologische discussies te horen.
Voor je het weet, sta Je om met
Jan Blokker te spreken in een
plas van woorden die Je bijkans tot
neusvleugels reikt, zonder dat Je
gebied, 2) het stamule-
inist Eén der belangstellenden, e
e openbare memngsvor- agrarische sector
i de
kar gebied in relatie tot
lan. Eerste taak van de
de door de planologen
..plandoelen" onder het
te leggen,
lom üssie voor Leiden en om
it dat inmiddels gedaan,
krant van afgelopen vrij-
Q™^' De commissie had Betekenis
aan te merken dat zij
streekplan eigenlijk i
r
zei het zo: „Ik ben echt ge
in teresseerd, en daarom zou ik zo
graag met wat concretere zaken wer
ken. Thuis heb ik een heel pak pa
pier doorgelezen, hier hoor ik ook
weer het nodige. Maar ik zie nu door
de bomen het bos niet meer".
.HjH Naarmate zo'n avond in vaagheid
deel moest worden her- vordert, ga je je toch een aantal za
ken afvragen: wat is de autoriteit,
het mandaat van die twintig mensen
plus hun aanhang belangstellenden
wat is hun invloed en betekenis? Is
zo'n streekcommissie zonder-achter-
Bie op de zolder van het ban niet bang dat haar werk wordt
ds om de problematiek fijngemalen tussen zulke machten
nu met als gemeente en provinciale
nd vergaderde de „Leid-
ïkijken
daarvoor belangstelling heid? Wat is haar werk nog waard
vormen sub-groepen za-
leefklimaat, werkgele-
zieningen enz. enz.
itleden.
a sfeervol avondje daar Woelders en Zaalberg. Zij weten
zolder. Er werd naar daar ook geen exact antwoord op,
laar over het algemeen al vindt men het mandaat wel dui-
Wiscussieerd met de heer delijk: „We zijn een door G.S. in het
straks gewesten komen? Na
afloop zijn die vragen voorgelegd aan
de streekcommissieleden Ter Laak
(voorzitter). Bolhuis (secretaris),
De "Leidse streekcommissie"
(Katwijk, Valkenburg, Rijns
burg, Oegstgeest, Warmond,
Leiden, Leiderdorp, Voor
schoten, ZoeteriooudeWas
senaar Alphen ontbreekt
tot ontstemming van de com
missie) bestaat uit de vol
gende leden: H. Br ander -
horst, secretaris Kamer van
Koophandel (Oegstgeest)R.
Sloos, directeur (Leiden); M.
Groenenboom, bibliotheek
assistent (Warmond)P. van
Delft, voorzitter bloemenvei
ling (Rijnsburg)J. v. Vliet,
tuinder (Zoeteriooude)A.
Fortgens (jurist bouwkun
de) H. de Groot, lid stichting
ZH Landschap (Oegstgeest)
A. Bolhuis, econoom (Wasse
naar) R. Quack, verkeersin-
genieur (Warmond)J. v. d.
Sluys, districtschef NZH
(Voorschoten): P. v. Houten,
groentehandelaar (Leiden);
mevr. Th. Veldhuysen van
Zanten, lid diverse werkgroe
pen (Voorschoten)P. Selier,
voorzitter Leidse Schaakbond
LeiderdorpG. Steinbach,
directeur Leidse Jeugd Actie
(Leiden): C. ter Laak. direc
teur "Midden-Rijnland" (Ha-
zerswoude), E. Dülmann. di
recteur-geneesheer (Kat
wijk); H. Woelders, docent
aardrijkskunde (Leiden); W.
de Vreeze, burgemeester
(Warmond)E. Broesterhui-
zen, chemicus (Leiden); A.
Verhees, kandidaat notaris
(Katwijk); P. Anes, water
bouwkundige (Leiden).
INDONESISCHE
PREDIKANT IN
OEGSTGEEST
In Nederland is aangekomen ds.
Lukito Hondojo (37), tot voor kort
predikant in Djakarta, thans her
vormd zendingspredikant in Neder
land. Met vrouw en vier kinderen is
ds. Hondojo voorlopig gevestigd in
het Zendingshuis te Oegstgeest.
De hervormde synode heeft ds.
Hondojo beroepen in het kader van
de wederkerige hulpverlening die de
grondslag is van de huidige zen
dingsverhouding tussen de oude
zendende kerken in Europa en de
jonge kerken overzee.
De Christelijke Kerk van Indonesië
(GKI), de vroegere Chinese kerk
van West-Java, heeft ds. Hondojo
tijdelijk aan de kerk in Nederland
afgestaan.
Ds. Hondojo werkt zich in de Ne
derlandse situatie in. Komende win
ter komt hij "in bedrijf". Hij zal
dan de hervormde gemeenten bij
staan "in het bijzonder wat betreft
het zendingsbewustzijn". Hij gaat
dan in het midden van het land
wonen
De Amerikanen hechten steeds
meer geloof aan de duivel. Dat
moet blijken uit een enquête die
door een New Yorks instituut is ge
houden en waarvan de uitslag is
gepubliceerd in het weekblad Time.
Van de ondervraagden verklaarde
48 procent, overtuigd te zijn van
het b/staan van Satan. Twintig
procent meende dat een of andere
belichaming van een boze geest mo
gelijk is.
De enquête werd gehouden vóórdat
de film "De exorcist" (duivelban
ner) in roulatie kwam. Men mag
aannemen dat tiie film die een
groot succes heeft de meningen ver
der heeft beïnvloed.
Nog in 1964 geloofde maar 37 pro
cent van de Amerikanen in een
duivel.
Studiesecretaris
Kerk en Vrede
Kerk en Vrede, de beweging van
christen-pacifisten, heeft de gere
formeerde predikant van Uden in
Noord-Brabant, ds. H. Zeldenrust,
voor de helft van zijn tijd in haar
dienst genomen als studiesecretaris
Drie Jaar heeft Kerk en Vrede het
zonder studiesecretaris moeten doen,
deels om financiële redenen.
Ds. Zeldenrust (39) kwam in 1970
naar Uden, toen nog een Oostbra
bantse streekkerk, met preekplaat-
sen in Grave, Cuyk, Boxmeer en
Veghel. In drie van deze plaatsen is
men inmiddels praktisch geïnte
greerd met de hervormde gemeente.
In Uden en Veghel is men gekomen
tot een samenwerking tussen her
vormden en gereformeerden, waar
bij de hervormde predikant in Veg
hel tevens dominee van de gerefor
meerden is en ds. Zeldenrust in
Uden tevens predikant van de her
vormden.
Voor beide heren levert dit in het
Brabantse land een halve functie
op. Ds. Zeldenrust was tot 1 mei
voor de rest van zijn tijd leraar;
thans geeft hij die tijd aan Kerk
en Vrede
Zuidafrikaans
ere-doctoraat
Beyers Naudé
Blijkens een bericht in het
Zuidafrikaanse blad The Star
Weekly heeft dr. C. F. Beyers
Naudé, directeur van het Chris
telijk Instituut van zuidelijk
Afrika, een ere-doctoraat aan de
Wit Waterranduniversiteit ont
vangen. Het is voor het eerst,
dat een Zuidafrikaanse universi
teit hetbaanbrekend werk van
dr. Beyers Naudé honoreert.
Volgens prof. dr. J. Verkuyl te
Amsterdam is het niet verwon
derlijk. dat de Wit Waterrand
universiteit dit eredoctoraat aan
dr. Beyers Naudé heeft toege
kend, maar wel getuigt dat van
bijzonder veel durf van het uni
versiteitsbestuur. T>e hooglera
ren en studenten van deze uni
versiteit zijn felle tegenstanders
van de apartheidspolitiek. Het is
interessant dat het universiteits
bestuur nu zo openlijk voor dr.
Beyers Naudé partij kiest", al
dus prof. Verkuyl.
De streekcommissieleden Ter Laak (voorzitter)Woelders (inspraakcoördinator) en Bolhuis voor
de kaart van hun gebied. (Foto Jan Holvast)
leven geroepen adviserend lichaam
en het spreekt vanzelf dat de provin
cie van ons werk kennis neemt en
bij haar oordeel een rol laat spelen".
Maar de commissie is ook zelf niet
helemaal gerust over de wijze waar
op met haar werk zal worden omge
sprongen, getuige deze opmerking in
het commentaar op de plandoelen:
„Men is van mening dat de in
schakeling van de sireekcommissies
niet mag leiden tot de volgende ge
dachte: wij hebben de streekcommis
sie gehoord en daarmee dus aan de
plicht tot inspraak voldaan".
Voorzitter Ter Laak voegt er dit
aan toe: „Als we inderdaad merken
dat we worden gehoord en meer
niet dan zouden we onze houding da
nig veranderen". Wat de vorming
van gewesten betreft: „Het werk dat
wij doen, moet toch gedaan worden,
dat zal trouwens over de grenzen van
de gewesten heen reiken. Bovendien:
Je kun niet blijven wachten op die
gewestvorming". De streekcommissie,
althans een deel van haar leden,
wekt de indruk enthousiast verder
te gaan. De tijd zal leren wat haar
wezenlijke betekenis voor de streek
Memoires Dajan De minister
van Defensie in het demissionaire Is
raëlische kabinet, generaal Mosje
Dajan. heeft besloten zijn memoires
te schrijven. Volgens de uitgever zal
het manuscript volgend jaar gereed
komen.
Suezkanaal Volgens berichten
uit Israëlische bron zou het Suez
kanaal, waar nu alle mijnen uit
worden verwijderd, binnen drie we
ken kunnen worden opengesteld,
voor kleinere boten.
LEIDEN Op zaterdag 1 Juni
as. is het weer zover. Dan kunnen
de duizenden Leidse hengelsportief-
hebbers hun hobby weer uitleven
langs vaarten, grachten, sloten en
singels. Vorig jaar (1973) werden op
het stadhuis 9 grote visakten, 220
kleine visakten en 6309 bfjdragebe-
wijzen afgegeven. Dit Jaar begint de
vérkoop van deze papieren op maan
dag 20 mei as. aan een speciaal door
de afdeling Bevolking hiervoor inge
richt loket, achter de hal van het
stadhuis. Dit loket is dagelijks ge
opend van 8.30 tot 12.00 uur en van
13.45 tot 15.00 uur en bovendien op
30 mei 's avonds van 17.30 tot 21.00
uur. De grote visakten kosten f33
de kleine vdsakte f 11,75 en de bij-
dragebewijzen f 5,-.
Overval Twee gewapende rovers
hebben vlakbij een bank in het cen
trum van Bochum een geldtransport
overvallen. Voordat zij zich met
250.000 mark uit de voeten maakten
losten de rovers twee schoten, zo
verklaarde de politie. De overvallers
dwongen de geldtransportwagen met
hun eigen auto tot stoppen.
LEIDEN De Snelvlieger hield
zaterdag een wedvlucht vanuit
Strombeek. Aanbal duiven 274. Ge
lost te 10.40 uur. Tijd le duif 12.58
uur. Uitslag 1, 2 J. Roest 3. J.
Scheurwater, 4, 9 N. Bink, 5, 8 B.
Delsasso, 6, 10. F. Compter 7. M. de
Lang e enZn.
L.P.C. "Columba". Vlucht vanuit
Strombeek-B. In concours 163 dui
ven. Gelost met n.wind om 13.15 uur.
Aankomst le duif op nul punt
15.54.48. 1 en 8. P. Landesbergen, 2.
P. v. Klaveren 3, 6, 9, 10. J. Rozier,
4, 5, 7. C. v. d. Nieuwendijk.
LP.V. "De vriendenclub". Wed
vlucht van Strombeek. in concours
399 duiven. Gelost om 13.15 uur,
met nnosten wind. Uitslag: 1. J.
Beekman, 2. 3 W. Vijlbrief, J.
Beekman, 5. J. Wansinik, 6. H. Wan-
sink, 7. R. Noordermeer, 8. Comb.
Veilbrief, 9. T Gijsman, 10. J. Gijs
man
Leiderdorpse Postduiven Vereni
ging "De Rijnklievers". Wedvlucht,
vanaf Strombeek Bever, afstand 10
km., op -5-1974. In concours 424
cude duiven. Gelost om 13.15 uur met
N.O.wind. Uitslag: 1. S. C. ï*racht 2.
A. v. d Dop, 3. Gebr v. Goozen
4 A. Ouwerkerk, 5. R. Meyer, 6.
Gebr. v. Goozen, 7. P v. Griensven
8 P. v. Griensven, D. A. v. d. Dop,
10. A. v. d. Dop.
..Als de huurverhoging onvermijde
lijk is, dan is een weigeringsactie
ook onvermijdelijk", zo reageerde 'n
bewoner van de vooroorlogse ge
meentewoningen op de laatste huur
verhoging van 1 april. In Leiden
Noord heeft het BHW-actiecomite de
daad bij het woord gevoegd. Met in
gang van april zijn zij de mensen in
de buurt langs gegaan om de weige
ringsactie te organiseren. „We wor-
ien goed ontvangen. We krijgen lang
zamerhand ervaring in dit werk was
urn commentaar. Ook bij De Een
dracht is het BHW-actiecomité op 'n
weigeringsactie voorbereid. Zo gauw
de huurverhoging mocht komen. De
bewoners van Werkmanswoningen
hebben de strijd voor de huurstop,
die ze nu hebben nog vers in het
geheugen. Die weten dus ook wel wat
Z,oerfgen 6en huurverh°0ing moeten
Op vrijdag 3 mei stond in dit
dagblad dat de gemeenteraad zich
nog eens over de huurverhoging zou
buigen. Het gemeentebestuur van
Leiden gesteund door staatssecreta
ris Marcel van Dam noemt de huur
verhoging van 1 april „onvermijde
lijk in verband met de voortdurende
stijging van de expoitatiekosten".
Burgemeester e«i webhouders zijn
van Dam dankbaar dat hij de huur
verhoging van 1972 en 1973 voor een
aantal huizen heeft teruggedraaid
Het standpunt van de BHW is dat
het terugdraaien van huurverhoging
niet aan Van Dam maar aan de ac
ties van de bewoners zelf te danken
is. Burgemeester en wethouders zou
den ons dankbaar moeten zijn. Wij
zijn van mening dat huurverhoging
diefstal is. Immers, onze huizen zijn
allang afbetaald. Daarom moet alle
huur aan goed onderhoud besteed
worden en niet aan belastingen, ren
te en afossingen enz.
Verder zijn de stijgende exploita
tiekosten van huizen een onderdeel
van de inflatie. Dat is de als maar
voorthollende prijsstijging op alle
fronten waarmee de economische
moeilijkheden op de rug van de ge
wone man worden afgewenteld. De
werkende mensen kunnen steeds
minder met hun geld doen. Prijs-
stop, dus ook huurstop is een uit
stekend middel om die inflatde te be
strijden, maar dan in het voordeel
van de gewone man.
Wat we nu zien is dat mensen in
de oudere woningen weer met huur
verhoging worden opgescheept of ge
dreigd. De prijzen in de nieuwbouw
zijn waanzinnig opgevoerd. Twee ka
pitale kantoorflats staan leeg aan
de Vondellaan en het Schuttersveld.
In de bouw staat nu de winst
van de grote aannemers centraal.
De BHW stelt daartegenover de eis
van betaalbare nieuwbouw. Daarvoor
zijn radicale maatregelen nodig. De
belangrijkste daarvan is dat de
bouw en het beheer van woningen
aan het particulier winstbejag wordt
onttrokken. Woningbouw en grond
moeten gesocialiseerd worden.
Namens het stadsbestuur BHW Lei
den,
COR VERGEER,
p. a. Groenesteeg 31.
