Amnestie afgekondigd voor
Portugese
eserteurs
Deans verklaringen niet
door banden gelogenstraft
Geld lenen
„Ku Klux Klan
voor zwarten"
Heftig verweer Wilson
in corruptie-kwestie
Diamant brengt
bijna anderhalf
miljoen op
Opzienbarende arrestatie
in San Francisco
Fractieleider Short krijgt steun
Berkhouwer: 'EG
in grondvesten
geschokt'
Jubileumviering van
Sowjet-geleerden
gaat niet door
Affaire- Watergate
iw uit orde
tdvocaten
Russen 'niet
onbehulpzaam'
Midden-Oosten
>AG 3 MEI 1974
BUITENLAND
>N De militaire Junta
heeft gisteren een am-
ndigd voor de duizen-
Portugezen die uit het le-
i gedeserteerd om te omtko-
i dienst in de koloniale oor-
i Afrika. Iedereen die zich
*15 dagen na zijn terugkeer in
l bij zijn eenheid meldt zal
an, zo staat in een decreet
fiddellük van kracht werd.
5 heeft de Junta bepaald dat
die op het ogenblik dienst
straf-eenheden wegens po-
desertie, meteen overge
nten worden naar de nor
heden. Ben Junta-woord-
kon niet meedelen hoeveel
htigen naar het buitenland
Jucht. maar hij schatte hun
verscheidene duizenden.
worden de zuiveringen
hangers van het afgezette
ortgezet. Het leger is nog
-frende met het arresteren van
de geheime politie en an-
ptse extremisten, en heeft
iene wapenarsenalen ont-
ps de woordvoerder.
k Junta-woordvoerder Per-
jhebben veel DGS-agenten
I politie) en leden van het
rechtse Portugese legioen
hun wapens aangeven. Veel
kullen na ondervraging naar
pen terugkeren, zo zei hij.
^s kon niet zeggen hoeveel
efcn gevangen zitten maar
Ie Portugese pers gaat het
terden. Meer dan 180 ex-
Jouden zijn opgesloben in de
\Wngenis. waar onder het
"Vetano politieke gevan-
rden vastgehouden.
ber van het vorig jaar werd uitge
roepen heeft in Dakar in Senegal be
kendgemaakt dat zij thans ongeveer
zeventig procent van de Portugese
provincie in handen heeft.
Volgens het 'ministerie van econo
mische zaken en financiën' van de
regering wonen in deze 'bevrijde ge
bieden' 350.000 mensen, tegen 300.000
in de streken die nog door de Por
tugezen geregeerd worden.
jrassadeur
l De Spinola had gisteren
Jrek met de Amerikaanse
Scott, de eerste bui
kdiplomaat, die hij sinds de
Jrname ontving. Over het
niets bekend ge-
aangenomen wordt dat
over de Amerikaanse
in Portugal, de Ame-
htmachtbasis op de Azo-
Portugese NAVO-lld-
rjaar waren al onderh an-
begonnen over hernieuwing
•erdrag dat de Verenigde
khtmachtfaciliteiten ver-
Ie Azoren. Het regime-Cae-
kneer geld gevraagd in ruil
'faciliteiten. Krachtens het
ki afgelopen akkoord be-
Verenigde Staten 36 mil-
r aan Portugal.
Ha is een begin gemaakt
filiating van politieke ge-
zo hebben de autoritel-
landa meegedeeld. Ze kon-
leggen om hoeveel mensen
maar beklemtoonden dat
Se alleen geldt voor poli-
pgenen, en niet voormen
pens misdrijven gevangen
Mozambique zijn woens-
jolitieke gevangenen vrij-
:lling tot Mozambique
igola de wetgevende ver-
it ontbonden. Dat heeft
ontevredenheid veroor-
rog ressieve kringen in
e blanken in Angola ho-
federale structuur, waar
met Portugal behouden
ze verwachten dat gema-
anen dit streven zullen
e blanken rekenen erop
een „speciale behande-
rijgen omdat de grote
Dlie en mineralen in het
Portugal van grote bete
machtsovername in Por-
Angola opmerkelijk min-
e activiteit en betogingen
an in het Oostafrikaanse
De leider van de An-
rydingsbe weging MPLA
de Junta slechts probeert
van Portugal in het bui-
edden en niet bereid is de
iet Angolese volk in te
ig van de onafhankelijke
ïe-Bissau die in septem-
Eén van de beroemdste dia
manten ter wereld, de "ster van
Zuid-Afrika". is gisteren in Ge-
nève geveild voor 1.6 miljoen Zwit
serse franken ongeveer f 1.45
min.).
De peervormige diamant ter
grootte van een duiveei weegt 47.7
karaat. De vondst ervan in 1869
werd aanleiding tot een massaal
zoeken naar diamanten in Zuid-
Afrika. De nieuwe eigenaar wil
anoniem blijven, aldus de Lon-
dense firma Christie's die het Ju
weel in veiling bracht.
De diamant die aanvankelijk
83.5 karaat woog. werd door een
herdersjongen gevonden in de
omgeving van de Oranjerivier.
Hij verkocht de edelsteen aan de
boer Schalk van Niekerk die er
500 schapen, tien ossen en een
paard voor gaf. Deze verhandelde
de steen aan Louis Hond die de
diamant kloofde en verkocht aan
de gravin Dudley.
Een andere diamant die tien
karaat minder woog. maar een
volmaaktere vorm had, bracht
twee miljoen frank (ongeveer
f 1.8 mTn.) op. In totaal werd voor
miljoen Zwitserse franken ('n
kleine f23.5 min.) aan edelstenen
geveild. De opbrengst was bijna
tweemaal zoveel als men had
verwacht.
„Wij zijn gekomen om mevrouw Kissinger rechtsbij haar eerste bezoek aan Israël welkom te
heten. Tot onze vreugde is de minister van Buitenandse Zaken ook meegekomen"zegt mi
nister Eban (links) hier ter begroeting op deluchthaven Ben Goerion in Tel Aviv.
SAN FRANCISCO. CALIFORNIE
De zeven negers in San Francis
co die zijn gearresteerd op verden
king van moord, zijn allen lid van
de Zwarte-Moslimbeweging en heb
ben aan de moorden part noch deel
gehad, zo verklaarde gisteren een
van de advocaten van de verdachten
"Ik kan met de hand op het hart
verklaren dat geen van deze man
nen een Zebra-moordenaar is. Ik
heb met allen gesproken", zei advo
caat Clinton White uit Oakland.
De zeven werden woensdag in een
grootscheepse politie-actie gearres
teerd en afzonderlijk en onder zwa
re bewaking, opgesloten.
Kort na de arrestaties verklaarde
burgemeester Alioto van San Fran
cisco, dat de zeven lid waren van
een tot nu toe onbekende, terreur-
sekte met de naam "Engelen des
Doods". Alioto beschreef de sekte
als een "Ku Klux Klan, maar dan
voor zwarten", wier doel "moord op
en verminking van blanken en dis
sidente zwarten is".
De burgemeester schreef nog meer
noorden aan de zogenoemde Zebra-
moordenaars toe. Zij zouden er ze
ventien op him geweten hebben. Bo
vendien zouden ze zeven personen
verwondingen hebben toegebracht.
De politie van San Francisco heeft
het tot nu toe altijd gehad over
twaalf doden. Alioto zei verder dat
het hem niet zou verbazen als de
Engelen des Doods verantwoorde
lijk zouden blijken te zijn voor nog
73 moorden of meer in heel Calif or-
nie.
Advocaat White ontkende dat de
zeven arrestanten leden zijn van de
Engelen des Doods en noemde ze
daarentegen "hardwerkende leden
van het kapittel San Francisco van
de Zwarte Moslims".
Sterspeler
Naar buiten toe is over de zeven
weinig bekend. Van één, de 31-jari-
ge Thomas Manney, weet men dat hij
in het begin van de jaren zestig een
sterspeler was in het honkbalteam
van het San Francisco State Colle
ge.
Een achtste man die betrekkingen
met de groep zou hebben, de 35-ja
rige Leroy Doctor, zit momenteel in
de staatsgevangenis van Californië 'n
straf uit wegens het aanvallen "an
een werknemer van een nutsbedrijf.
In de zaak van de zeven arrestan
ten zal een Grand Jury waarschijn
lijk aanstaande maandag aan de
verhoren beginnen. Vnwege de in
gewikkeldheid van de affaire kan dat
volgens kenners een zaak van we
ien worden.
LUXEMBURG (ANP) De Eu
ropese Gemeenschap wordt tot in
haar grondvesten geschokt Zelfs
het vrije verkeer van goederen de
de hoeksteen van de douane-
unie, wordt aangetast, aldus de voor
zitter van het Europese Parlement,
het tweede-kamerlid mr. C Berk
houwer, gisteren in Luxemburg
Mr. Berkhouwer, die sprak bij de
opening van een tweedaags sympo
sium over de Europese integratie en
de toekomst van de parlementen
noemde Italië, dat heet besloten een
forse import heffing in te stellen, niet
met name. Eveneens zonder Enge
land met name te noemen', leverde
hij felle kritiek op de weigering van
de Britse Labourparty, afgevaardig
den naar het Europese Parlement in
Straatsburg te zenden.
Het lijkt wel of de gemeenschap
zich op dit moment, in het midden
van haar levensweg, in een donker
woud vol obstakels bevindt. Bij alle
tegenslagen dachten wij altijd aan
de onaantastbaarheid van enige
verkregen rechten, aldus mr. Berk
houwer. Verdragen dienen te wor
den nageleefd, en het is de primaire
plicht van elk parlement, als
de overheden in gebreke zijn hen
daarop te wijzen
ADVERTENTIE
MEDISCH COMITÉ
NEDERLAND-VIETNAM
bouwt in de bevrijde gebieden
van Zuid-Vietnam een
ZIEKENHUIS
postgiro
1090400
LONDEN Premier Wilson van
Engeland is gisteren op heftige wij
ze zijn plaatsvervanger als partijlei
der Edward Short te hulp gekomen
tegen stijgend getij naar aanleiding
van zijn betrekkingen met een cor
rupte zakenman.
Op een vergadering van de La
bour fractie in het Lagerhuis gaf
Wilson de schuld van de opschud
ding aan de conservatieve oppositie
en de wat hij noemde „in de per
soonlijke sfeer getrokken compagne
van de conservatieve pers voor het
zwart maken van de Labourregering
door toespelingen".
Partijvoorzitter Mikardo verklaar
de naderhand dat de premier „met
instemmend gemurmul" was beluis
terd en aan het einde van zijn ti
rade „passend applaus" had gekre
gen.
Onkosten
De controverse ontstond nadat
Short, fractieleider van Labour in
het Lagerhuis en in de partijhiër
archie tweede man na Wilson, had
erkend dat hij tien Jaar geleden 1.600
gulden had aangenomen van de za
kenman uit Newcastle T. Dan
Smith.. HU zou diens onkosten voor
réizen naar Londen voorgeschoteld
hebben.
Smith kreeg vorige week zes Jaar
gevangenisstraf wegens omkope
rij voor het verwerven van contrac
ten voor architect John Poulson, die
->ok al een gevangenisstraf uitzit.
Wilson zei donderdag dat Short
liet zijn ontslag als fractieleider had
aangeboden en dat hij het ondenk
baar vond dath U het zou doen. „Had
hij het gedaan, ik zou het niet heb
ben aanvaard", zei hij.
Short is onder meer voorzitter van
de parlementaire privilegecommissie,
belast met het onderzoeken van be
schuldigingen dat kamerleden om
koopbaar zijn ter beïnvloeding van
de wetgeving.
ADVERTENTIE
Gemakkelijk en betrouwbaar bij de NMB.
Voor alle doeleinden. Ook voor het verbeteren van uw
woning. Geen informatie bij werkgever.
Kwijtschelding bij overlijden.
Inrichtingen bij alle NMB-kantoren.
voor uw auto
voor uw boot
voor uw meubilair
voor uw keuken
voor uw caravan
Premier Wilson van Engeland
heeft gisteren de instelling van een
koninklijke commissie van ver
gaand onderzoek van de pers bekend
gemaakt.
Wilson heeft de instelling van de
commissie opgehangen aan het ter
ziele gaan van de Schotse Daily Ex
press. waardoor byna 20.000 mensen
op straat kwamen te staan.
Oud-premier Heath vermoedde een
diepgaander oorzaak omdat de
kranten Wilson de laatste tijd nogal
hebben aangevallen. Heath wees er
op dat er de laatste Jaren twee diep
gaande onderzoeken van de pers ge
weest zijn, en dat de pers de proble
men zeer wel onderkent.
„Het beklagenswaardige is dat er
binnen de pers geen overeenstem
ming bestaat over waar de feiten
'iggen. Het is goed dat er nu een
koninklijke commissie is", verklaar
de Wilson.
Dit is de derde koninklijke commis
sie die in Engeland is opgericht voor
een onderzoek naar de pers.
De tweede rapporteerde op 19 sep
tember 1962 dat de produktie in de
kantoren der landelijke bladen „ern
stig tekortschoot".
Er zou 34 procent bespaard kun
nen worden door betere produktie
en distributie, op elke drie werkne
mers kon één worden gemist.
De voornaamste aanbevelingen
van de commissie waren oprichting
van een perssamensmeltingsrecht-
bank, herstructurering van de pers-
raad zodat hij meer zeggenschap
kreeg en oprichting van een orgaan
voor de behandeling van problemen
op lange termijn.
MOSKOU De evenementen ter
gelegenheid van de 250ste verjaardag
(op 14 mei) van de Russische aca
demie van wetenschappen zUn op de
lange baan geschoven en honderden
uitnodigingen die al aan Westerse
geleerden waren verstuurd zUn inge
trokken.
Volgens de diplomatieke kringen
in Moskou waar dit gisteren is ver
nomen hebben de Russische autori
teiten de afgelopen dagen de ambas
sades in de hoofdstad van het uitstel
op de hoogte gesteld. Daarbij werd
als reden genoemd de campagne voor
de verkiezingen voor de opperste
Sowjet (het parlement) op 16 juni.
Waarnemers geloven dat de viering
is uitgesteld om discussie over men
senrechten tussen Westerse en Rus
sische geleerden te blokkeren.
Een hoogleraar in Leningrad is
zUn academische titel ontnomen en
uit de schrijversbond gezet wegens
zijn contacten met de verbannen
auteur Solzjenitsjin, aldus is in „dis
sidente" kringen in Moskou bekend
geworden. Het betreft de 65-jarige
hoogleraar in de letterkunde Etkind
die al 23 Jaar onderwijs gaf aan het
•IS (Maryland)' Oud-
it Agnew van de Ver-
n is door het hof van ap-
ryland uit de orde van
deze staat gezet omdat
sschuldiging van belas-
Dg van 10 oktober vorig
!ft aangevochten,
in appèl verkoos hieruit
an schuld te lezen, wat
•t de orde tot een van-
e zaak maakt,
d op 10 oktober vorig
«-president af en ver
hij niet zou ingaan te-
huldiging dat hij in 1967
te weinig aan federa-
belasting had betaald.
van drie rechters dat
van appèl was aange-
Ets toting uit de orde in
nbevolen.
■president verscheen op
voor het college en
•agd hem "niet te be-
Jn broodwinning".
WASHINGTON Ondanks heftige beweringen van het
tegendeel zit er niet veel verschil in de uittreksels van de
bandopnamen die president Nixon deze week heeft vrijgegeven
in de verklaringen die zijn vroegere juridische medewerker
John Dean heeft afgelegd voor de senaatscommissie-Ervin die
een onderzoek naar de Watergate-affaire heeft ingesteld.
In grote lijnen stemmen beide
overeen, maar het is de interpre
tatie van wat gezegd werd dat de
basis vormt voor de aanvechting
van het Witte Huis van Deans getui
genissen. Het antwoord op de vraag
wie wat bedoelde wordt bemoeilijkt
doordat de uittreksels stukken aan
halingen bevatten en doordat uit het
geschreven woord geen toon en
stembuiging kan worden opge
maakt.
"Iedereen die tot de conclusie zou
komen dat Deans getuigenis ook
maar ergens in de buurt komt van
wat de feitelijke uittreksels van de
banden weergeven moet met oog
kleppen oplopen en is handiger in
het lezen van Braille dan met de
schrijfmachine volgetypte blad
zijden", zo zei Kern W. Clawson, di
recteur verbindingen van het Witte
Huis, woensdagavond.
Maar, zowel uit de getuigenis als
uit de uittreksels blijkt bijv. dat
Dean en Nixon op. 15 september 1972
de vervolging bespraken van het ze
vental dat beschuldigd was van de
inbraak in het Watergate-gebouw.
En, zoals Dean getuigde, uit het uit
treksel blUkt dat Nixon hem geluk
wenste met de wijze waarop hij de
ze kwestie had behandeld.
Het Witte Huis stelt dat de geluk
wens bedoeld was voor de wijze
waarop Dean de politieke vertakkin
gen tot een minimum had beperkt,
maar Dean zei te hebben begrepen
dat het was voor de wijze waarop hij
had weten te voorkomen dat de
zaak zou worden uitgebreid tot de
hogere regionen van het Witte Huis
met de activiteiten waarvan Nixon
naar zijn oordeel op de hoogte was.
De uittreksels tonen ook dat Dean
op 21 maart 1973 tegen Nixon sprak
van een "groeiende kanker" in de
vorm van de zich uitbreidende
kwestie van de pogingen om Water
gate in de doofpot te stoppen.
Het voornaamste verschil tussen
Deans getuigenis en de documenten
van Nixon ligt in de datum waarop
gesproken is over het bijeenbrengen
van een miljoen dollar aan zwijggeld
en begenadiging van de Watergate-
inbrekers. Volgens Dean vond dit
gesprek plaats op 13 maart 1973,
maar het Witte Huis houdt vast aan
woensdag 21 maart, dat is acht da
gen later.
Op tv
De commissie voor Justitie van
het Huis van Afgevaardigden in de
V.S. heeft met algemene stemmen
besloten, toestemming te geven voor
rechtstreekse televisieuitzendingen
van haar hoorzittingen ter verkrij
ging van informatie die de commissie
in staat moet stellen te beslissen
of zij president Nixon zal aankla
gen of niet naar aanleiding van de
affaire-Watergate.
De commissie zal waarschijnlijk
tegen eind Juni verslag uitbrengen
aan het voltallige huis over de kwes
tie, of er voldoende grond is voor
het aanklagen van Nixon.
Het voornaamste verschil tussen
de eerdere hoorzittingen van de se
naatscommissie voor Watergate en
de hoorzittingen van de huis-com
missie is, dat de nieuwe verhoren
vermoedelijk veel korter zullen zijn.
Dit komt doordat de huis-commissie
toegang heeft tot al de informatie
Een huisvriend van Nixon de
predikant Billy Graham, heeft
het voor Nixon opgenomen en
gezegd dat hij niet de enige pre
sident in de geschiedenis is die
gepeperde taal heeft gebezigd.
Graham zei naar aanleiding
van de vele leemtes in de af
schriften van de Watergate-ban
den, ontstaan door het weglaten
van krachttermen: "Ik heb vijf
presidenten gekend en ik ver
denk ze er allemaal van dat ook
hun taal aardig gepeperd was.
Maar van hun gesprekken heb
ben we geen afschriften".
Graham zei dat slechts een van
die presidenten in zijn bijzijn
heeft gevloekt. "En dan zei hij,
neem me niet kwalijk, Billy.
Ik laat het aan u over om uit
te vinden wie dat was".
waarover de senaatscommissie be
schikt, waarover de speciale aankla
ger Jaworski beschikt en over „ge
computeriseerde" W ater ga te-infor
matie
Aan de andere kant zal er waar
schijnlijk veel discussie zijn tussen
de leden van de huis-commissie: 21
Democraten en 17 republikeinen.
President Nixons advocaten heb
ben gisteren de onder strafbedreiging
gestelde tijdslimiet voor de over
handiging van 64 geluidsbandjes ge
negeerd, die betrekking hebben op
„Watergate-gesprekken". Deze
bandjes hadden de speciale officier
van Justitie voor de zaak-Watergate.
Jaworski, ter beschikking gesteld
moeten worden.
Nixons advocaten hebben te ver
staan gegeven, dat zij hun strijd in
deze zaak tot het hooggerechtshof
zullen voortzetten.
pedagogische instituut Herzen.
Prof. Etkind is ook ontslagen. HU
zou tot degenen behoren die inzage
hebben gehad van het oorspronke-
UJke manuscript van Solzjenitsjins
boek „Goelag archipel".
Etkind zou op 25 april in Leningrad
zUn beschuldigd van het onderhou
den van persoonhjk contact met
Solzjnitsjin en met de Leningralse
dichter Brodsky. die twee Jaar ge
leden gelegenheid werd gegeven uit
te wUken naar Amerika. Etkind zou
deze twee mensen „praktische steun"
hebben gegeven.
WASHINGTON Helmut So&nen-
feldt van het Amerikaanse ministe
rie van Buitenlandse Zaken heeft
verklaard dat de Sowjet-Unie „niet
onbehulpzaam" is bU het huidige
streven naar vredesonderhandelin
gen in het Midden-Oosten, ondanks
verwUiten dat de politiek van Moskou
de zaak in de wielen rUdt.
Sonneveldt sprak ten overstaan van
een senaatssubcommissie voor het
bankwezen ter verdediging van re
geringsbesluiten meer im- en export-
leningen toe te staan aan de Sowjet-
Unie. Sonnenfeldt is „Kissingers Kis
singer".
„MUn indruk is dat de Russische rol
tn de huidige besprekingen niet on
behulpzaam is. Ik heb begrepen ftt
het overleg met de Sowjetminister
van Buitenlandse Zaken in Genève
voor enkele dagen, zeer intens is ge
weest".
Sonnenfeldt trad over dit overleg
niet in details, maar zei: „lk vind
dat meer gewonnen kan worden door
een hoffelUke, normale benadering
van elkaar dan door een confronta
tie. Handel is onderdeel van dat pro
ces".
HU zei het niet eens te zUn met de
democratische senator Jackson, die
Amerikaanse handelsvoorrechten en
kredieten aan Moskou wil inhouden
tot dat het Kremlin Joden en an
deren die willen emigreren, vrij baan
heeft gegeven Het middel zou erger
kunnen blUken te zUn dan de kwaal,
zei hU-
DETECTOR Hoofdcommissaris
Rochford heeft voor de zuivering van
zUn corps in Chicago de leugendetec
tor te baat genomen. Zelf gaf hu het
voorbeeld en liet zich de vraag stel
len of hU ooit had deelgenomen aan
georganiseerde corruptie. Het toestel
ontsloeg hem van alle verdenking.
BU 74 van zUn hoogste onderge
schikten viel de confrontatie niet
steeds zo gunstig uit. HU heeft er
60 overgeplaatst en 13 gedegradeerd.
